2. Չագայի մասին
Չագա կամ սունկը` նույն ինքն աբեթասունկը,
մակաբուծվում է կեչու բնի վրա: Ավելի հազվադեպ
այն հնդիպում է լաստենու, հաճարենու, թեղու վրա:
Այն ուռուցիկ,մուգ զանգված է` մակերեսային
բարակ, ճաքճքված շերտով: Չագան աճում է մոտ
10-15 տարի, հասնում է 3-5 կգ-ի հանգեցնում է
բնափայտի փտման և, վերջին հաշվով, ծառի
մահվան: Չագայի ձևավորման պատճառը ծառի`
աբեթասնկի սպորներով վարակվելն է: Սպորներն,
ընկնելով վնսված կեզևի վրա, սկսում են բազմանալ:
առավել հաճախ տուժում են ծեր կեչիները: Ճագան
հանդիպում է ամենուր, որտեղ կեչի է աճում:
3.
4. Չագայի քիմիականկազմությունը
Չագան պարունակում է մինչև 12.3 % մոխիր ևն
մեծ քանակությամբ կալիում: Չագայում
հայտնբերվել է թրթթնջկաթթու, մրջնաթթու,
քացախաթթու, վանիլաթթու: Սնկի
պտղամամինը պարունակում է պոլիֆենոլներ,
տրիտերպենոիդներ, խեժեր, ագարցինաթթու,
ֆլավոնոիդ ինոտոդիոն, ալկալոիդներ,
պոլիսախարիդներ, ստերիններ, լիգնին,
բավականին շատ մանգան, ինչպես նաև
երկաթ, կրեմնիում, ալյումին, կալցիում,
մագնեզիում, պղինձ, ցինկ:
5.
6. Չագայի բուժիչ հատկությունները
Սնկի ազդեցության հիմքը ներկանյութերն ու
պտերիններն են: Դրանք ակտիվացնում են
օրգան-համակարգերի գործընթացները,
խթանում են գլխուղեղի հյուսվածքի
կենսաէլեկտրական ակտիվությունը, ազդում
խոլինէրգետիկ նյարդերի գործառույթների վրա:
այս ամենը հիմք է հանդիսանում, որ չագան
օգտագործվի որպես բնական կենսախթանիչ:
7.
8. Չագայի մասին
Հնում չագան եփում և խմում էին թեյի փոխարեն,
եփուկով շփում էին հիվանդ հոդերը: XIX դարում
չագայի հրաշալի հատկություններով հետաքրքրվեց
նաև գիտական բժշկությունը: Նկատվում էին
չագայի թուրմ խմելու արդյունքում քաղցկեղով
հիվանդների լիակատար բուժման դեպքեր: Բայց
հետագայում սնկի հատկությունների
ուսումնասիրությունը երկար տարիներով կանգ
առավ, և ուռուցքային հիվանդների բուժման համար
սկսեցին կիրառել քիմիական, սինթեզված
պատրաստուկներ: XIX դարի կեսին չագայի
նկատմամբ հետաքրքրությունը հետաքրքրությունը
կրկին աճեց: Հայտնաբերվեց, որ չագան ընդունակ է
խթանելու հյուսվծքների թթվավերականգնողական
9.
10. XIX դարի կեսին չագայի նկատմամբ
հետաքրքրությունը հետաքրքրությունը կրկին
աճեց: Հայտնաբերվեց, որ չագան ընդունակ է
խթանելու հյուսվծքների
թթվավերականգնողական գործընթացները,
ինչով էլ պայմանավորված էին այս սնկի եզակի
հատկությունները: Հետազոտությունների
արդյունքում չագայի պատրաստուկները կրկին
սկսեցին ներմուծվել բժշկական պրակտիկա:
Չագայի մասին
