Tasarım Projesi Design Project Süleyman Hilmi GÜL TAşk

3. Süleyman Hilmi GÜL

4. • Doğal afet olarak; bir akarsuyun muhtelif
nedenlerle yatağından taşarak,çevresindeki
arazilere, yerleşim yerlerine, altyapı
tesislerine ve canlılara zarar vermek
suretiyle, etki bölgesinde sosyo-ekonomik
faaliyeti kesintiye uğratacak ölçüde bir akış
büyüklüğü oluşturmasıdır.
• Ülkemizde taşkınlar depremlerden sonra
en büyük ekonomik kayıplara neden olan
doğal afetlerdir.

5.  Dere ve Nehir Taşkınları
 Dağlık Alan Taşkınları
 Şehir Taşkınları
 Kıyı Taşkınları

6.  Akarsu havzasındaki veya yatağındaki
erozyon ve aşınmalar
 Gelen suyun akarsu yatağının dışına
çıkarak can ve mal kaybına neden
olması
 Akarsuyun taşımış olduğu çökelti
maddesinin nehir hızının azaldığı yerlerde
çökelti ve sedimantasyon problemi
doğurması

11.  Su Havzası içinde farklı kullanımlara yönelik fiziki
planlar
 Taşkın riski taşıyan alanların önceden
belirlenmesi ve afet planlarının hazırlanması
 Havza içinde yer alan açık alanların korunması
 Taşkın riski taşıyan alanlarda insan aktivitelerini
ve bu çerçevede altyapı standartlarını ve
inşaat koşullarını düzenleyen yasa ve
yönetmelikler
 Havza yönetimi koşulları
 Sulak alanların korunması

12.  İmar planı bulunan yerleşim yerlerinde
şehir yağmur suyu şebekelerinin bakım ve
isletme çalışmaları
 Ormancılık ve tarım uygulamaları ile
mera yönetiminin esaslarını oluşturan
yasa ve yönetmelikler
 Taşkın tahmini ve erken uyarı sistemi
 Müdahale, kurtarma ve yardım hizmetleri
 Barajların isletme koşulları ve güvenliği
 Afet (taşkın) sigortası

13.  Taşkın koruma duvarları
 Taşkın koruma seddeleri
 Mahmuzlar
 Denize çıkış yapıları
 Taşkın Kanalları
 Taşkın Geciktirme Havuzları
 arajlar

14. Elif Sena YENER
Hande OKUTUCU

16. Halil İbrahim ÖZKUL

18.  Rize İli İkizdere ve Yan Kolları'nın sağ ve sol sahillerinde
tarıma uygun araziler mevcut olup yöre halkı tarafından
tarımsal faaliyetlerde kullanılmaktadır. Ancak proje
sahaları genelde yerleşim sahaları içersinde kalmaktadır.
Yörede meydana gelen taşkınlar, yerleşim birimleri
dışında ve içinde önemli hasarlara yol açmaktadır. Proje
kesitlerinin bazılarında DSİ tarafından, tahkimat ve beton
koruma duvarlarıyla dere üzerinde taşkın koruma
önlemleri alınmıştır. Ancak, bu önlemler yetersiz kalmış ve
taşkınların verdiği zararlarla işlevlerini yitirmiştir. Bu proje
kapsamında, bu noktalar yeniden değerlendirilmiş,
taşkınlara karşı korunması gereken bölgeler için
projelendirme yapılmıştır. Ayrıca, bir miktar rusubatın
membada tutularak kontrollü bir şekilde alınması
sağlanmıştır.

19.  Proje yeri, İkizdere ilçe merkezi mansabında, köprüden
başlamakta ve membasına kadar gitmektedir. Proje sahası
başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki doğal dere eğimi
0,026'dir. İlçe merkezi yerleşim alanı tamamen derenin sağ
ve sol sahilindedir. Dere yatağı malzemesi iri çakıl ve taş
bloklardan oluşmaktadır. Dere üzerinde araç ve yaya
geçişine imkân veren dört adet köprü mevcuttur. Bu
kesitte, DSİ ve Karayolları tarafından taşkınlara karşı
tahkimat ve beton duvarlarla korunmuş bölgeler
mevcuttur ancak, kesit yetersizliğinden hem beton duvar
hem de tahkimat işlevini göremez duruma gelmiştir.
Özellikle 2006 taşkınlarında, gelen taşkın debileri koruma
duvar ve tahkimatların işlevini bozmuş, üzerinden aşmış ve
geri sahalara zarar vermiştir.

20.  Bu kesit üzerinde yapılacak taşkın koruma yapısı
projelendirilmesinde yerleşim mevcut olduğu için
Q5oo debisi dikkate alınmıştır. Projenin bu
kısımlarında, koruma yapılmamış bölgeler beton
duvarla korunmuş, yetersiz ve işlevi bozulmuş mevcut
beton duvarlar ve tahkimatlar yükseltilmiştir. Proje
sahasındaki yapıların uyumlu olmasına dikkat
edilmiştir. Dere doğal eğimi 0,03'ün altında (dere
eğimi= 0,026) olduğu için eğim düşürücü yapıya
gerek görülmemiştir. Ancak mevcut dere eğimini
koruyarak beton duvar temelinde oluşacak
muhtemel oyulmaları engellemek için mevcut dere
eğimi ve temel derinliği dikkate alınarak 75 m (dere
eğiminin yarıya düşebileceği kabulü yapılarak)
aralıkta ve buna ilaveten kurplarda temel
yüksekliğinde enine yapı yapılmasına karar verilmiştir.
Proje kesiti, debi tahkiki ve hidrolik hesaplarında en
olumsuz şart (kritik dere yatağı genişliği) dikkate
alınmıştır.

21.  Bu kapsamda dere üzerinde vaziyet
planında detayları gösterilen şekilde; sağ
sahilde 602 m yeni 269 m mevcut beton
duvar yemleme ve 314 m mevcut
tahkimat yükseltilmesi; sol sahilde 32 m
yeni 688 m mevcut beton duvar
yenileme ve 242 m mevcut tahkimat
yükseltilmesi olmak üzere toplam 2147 m
duvar ve tahkimat ile 18 adet birit
yapılmıştır.

22. 22-96 cimil
22-78 tozköy
2218 İyidere - Şimşirli

23.  1963-2004 Arası AGİ debi değerleri
tamamlandıktan sonra; İkizdere’nin
Havza Alanına uygun olacak şekilde
hesaplandı.
 Qtaşkın = Qort + KT * Sx
 KT = -0,45 – ln(ln(T/T-1))/1,2825
 T=5,10,15,20,30,50,100,250,500 için KT
değerlerine karşılık gelen Qtaşkın değerleri
hesaplandı.