SlideShare a Scribd company logo
Politechnika Warszawska
Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska
Zakład Systemów Ciepłowniczych i Gazowniczych
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Ciechanowie
Wydział Inżynierii i Ekonomii
Zakład Inżynierii Środowiska
Prof. dr hab. inż. Andrzej J. Osiadacz
Transport i rozliczanie energii
w polskim systemie gazowniczym
- odpowiedź na wymagania UE
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Zgodnie z punktem 3.3.4 obowiązującej IRiESP do
systemu przesyłowego nie może być wprowadzane paliwo
gazowe o wartości ciepła spalania niższej niż:
Hs = 34 MJ/m3(9,444 kWh/m3) dla systemu gazu
wysokometanowego grupy E,
Hs = 30 MJ/m3(8,333 kWh/m3) dla systemu gazu
zaazotowanego podgrupy Lw „
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Efektywność transportu gazu
Określanie energii może odbywać się według następujących metod:
Pomiar ciepła spalania gazu w punkcie odbioru, zintegrowany
z pomiarem objętości gazu w tym punkcie.
Pomiar ciepła spalania gazu w punkcie „reprezentatywnym” dla danego
obszaru sieci i przypisanie tej wartości ciepła spalania objętościom gazu
zmierzonym w danym obszarze w różnych punktach odbioru.
Obliczenie energii zawartej w dostarczonym strumieniu gazu
na podstawie objętości gazu zmierzonych w punktach odbioru oraz
wartości ciepła spalania otrzymanego z obliczeń symulacyjnych sieci.
OkreOkreśślanie energii zawartej wlanie energii zawartej w
gazie ziemnymgazie ziemnym
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Energię zawartą w gazie ziemnym wyznacza się z równania:
gdzie: vi – porcja objętości gazu „i” (m3), cvi – kaloryczność gazu porcji „i”
(ciepło spalania lub wartość opałowa gazu w zależności od przyjętych
ustaleń rozliczeniowych) (MJ/m3)
Określanie energii może odbywać się według następujących metod:
Energia zawarta w gazie ziemnymEnergia zawarta w gazie ziemnym
vi
ni
i
i cvE ×= ∑
=
=1
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Relacja między strumieniem objętości gazu a strumieniem energii:
gdzie: Q – strumień objętości gazu (m3/h), – strumień energii (MJ/h),
H – ciepło spalania (MJ/m3).
Określanie energii może odbywać się według następujących metod:
StrumieStrumieńń objobjęętotośści gazuci gazu
a strumiea strumieńń energiienergii
Q= HE ×&
E&
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Schemat układu
pomiarowego
1-gazomierz turbinowy,
2-kontrolny gazomierz
ultradźwiękowy,
3-szafka aparatury
pomiarowej (korekcja
objętości, archiwizacja
danych),
4-szafka chromatografu
procesowego,
5-zbiornik gazu nośnego,
6-zbiornik gazu
kalibrującego,
7-manometr,
8-termometr
Pomiar kalorycznoPomiar kalorycznośści gazuci gazu
w punkcie odbioruw punkcie odbioru
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Strefy o stałym cieple spalania gazu w krajowej sieci przesyłowej
z propozycją rozmieszczenia chromatografów dla okresu zimowego
Pomiar ciepPomiar ciepłła spalania gazua spalania gazu
w punkcie charakterystycznymw punkcie charakterystycznym
Chromatograf na granicy stref
Chromatograf w środku strefy
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Strefy o stałym cieple spalania gazu w krajowej sieci przesyłowej
z propozycją rozmieszczenia chromatografów dla okresu letniego
Pomiar ciepPomiar ciepłła spalania gazua spalania gazu
w punkcie charakterystycznymw punkcie charakterystycznym
Chromatograf na granicy stref
Chromatograf w środku strefy
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Pomiar ciepPomiar ciepłła spalania gazua spalania gazu
za pomocza pomocąą pomiaru objpomiaru objęętotośścici
oraz obliczeoraz obliczeńń symulacyjnych rozpsymulacyjnych rozpłływuywu
strumieni energiistrumieni energii
Obliczenia symulacyjne sieci
Pozwalają na śledzenie procesu mieszania się gazów,
określenie aktualnej wartości ciepła spalania
w dowolnym punkcie sieci.
Uwzględniają sterowanie elementami nierurowymi sieci,
które zapewnia odpowiednie udziały masowe
poszczególnych strumieni gazu.
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Wnioski
Wiedza o ilości dostarczonej w gazie energii staje się
szczególnie istotna obecnie, kiedy zasada TPA „miesza”
gaz ziemny z różnych źródeł.
Odejście od pomiaru objętości jako pomiaru
rozliczeniowego do precyzyjnego pomiaru energii
wymaga dodatkowo wysokiej dokładności pomiaru
składu gazu.
Dopuszczalny błąd określania wartości energii winien
być kompromisem pomiędzy klasą dokładności
zainstalowanych chromatografów, kosztem wyposażenia
sieci w te urządzenia oraz dokładnością z jaką operator
systemu przesyłowego będzie chciał bilansować system
i rozliczać kontrakty.
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
Literatura:
• Osiadacz A., Chaczykowski M., Stacje gazowe. Teoria, projektowanie,
eksploatacja. Fluid Systems, Warszawa 2010
• Pakiet oprogramowania do symulacji sieci gazowych w stanach
ustalonych SimNet SSV 6, materiały informacyjne firmy Fluid Systems Sp.
z o.o.
• www.fluidsystems.pl
• Zintegrowane systemy pomiarowe, materiały informacyjne firmy
Instromet, www.elster-instromet.com
• Określenie lokalizacji punktów referencyjnych do wyznaczania ciepła
spalania w systemie przesyłowym, Opracowanie Fluid Systems Sp z o.o.
dla Gaz System S.A., Warszawa 2010
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
DziDzięękujkujęę za uwagza uwagęę
andrzej.osiadacz@is.pw.edu.plandrzej.osiadacz@is.pw.edu.pl
Określanie energii Pomiary kaloryczności Obliczenia rozpływu energii Podsumowanie i wnioski
Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r

More Related Content

More from te_pwszciechanow

Zastosowanie gis w_te
Zastosowanie gis w_teZastosowanie gis w_te
Zastosowanie gis w_te
te_pwszciechanow
 
Kogeneracja gazowa jako alternatywa dla węgla
Kogeneracja gazowa jako alternatywa dla węglaKogeneracja gazowa jako alternatywa dla węgla
Kogeneracja gazowa jako alternatywa dla węgla
te_pwszciechanow
 
Gis w praktyce ryzyko eksploatcji sc
Gis w praktyce ryzyko eksploatcji scGis w praktyce ryzyko eksploatcji sc
Gis w praktyce ryzyko eksploatcji sc
te_pwszciechanow
 
Wykorzystanie energii zawartej w odpadach
Wykorzystanie energii zawartej w odpadachWykorzystanie energii zawartej w odpadach
Wykorzystanie energii zawartej w odpadach
te_pwszciechanow
 
Power to gas
Power to gasPower to gas
Power to gas
te_pwszciechanow
 
Biogazownie rolnicze i przemysłowe
Biogazownie rolnicze i przemysłoweBiogazownie rolnicze i przemysłowe
Biogazownie rolnicze i przemysłowe
te_pwszciechanow
 

More from te_pwszciechanow (6)

Zastosowanie gis w_te
Zastosowanie gis w_teZastosowanie gis w_te
Zastosowanie gis w_te
 
Kogeneracja gazowa jako alternatywa dla węgla
Kogeneracja gazowa jako alternatywa dla węglaKogeneracja gazowa jako alternatywa dla węgla
Kogeneracja gazowa jako alternatywa dla węgla
 
Gis w praktyce ryzyko eksploatcji sc
Gis w praktyce ryzyko eksploatcji scGis w praktyce ryzyko eksploatcji sc
Gis w praktyce ryzyko eksploatcji sc
 
Wykorzystanie energii zawartej w odpadach
Wykorzystanie energii zawartej w odpadachWykorzystanie energii zawartej w odpadach
Wykorzystanie energii zawartej w odpadach
 
Power to gas
Power to gasPower to gas
Power to gas
 
Biogazownie rolnicze i przemysłowe
Biogazownie rolnicze i przemysłoweBiogazownie rolnicze i przemysłowe
Biogazownie rolnicze i przemysłowe
 

Transport energii w systemie gazowniczym

  • 1. Politechnika Warszawska Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Zakład Systemów Ciepłowniczych i Gazowniczych Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Ciechanowie Wydział Inżynierii i Ekonomii Zakład Inżynierii Środowiska Prof. dr hab. inż. Andrzej J. Osiadacz Transport i rozliczanie energii w polskim systemie gazowniczym - odpowiedź na wymagania UE Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 2. Zgodnie z punktem 3.3.4 obowiązującej IRiESP do systemu przesyłowego nie może być wprowadzane paliwo gazowe o wartości ciepła spalania niższej niż: Hs = 34 MJ/m3(9,444 kWh/m3) dla systemu gazu wysokometanowego grupy E, Hs = 30 MJ/m3(8,333 kWh/m3) dla systemu gazu zaazotowanego podgrupy Lw „ Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 3. Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 4. Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 5. Efektywność transportu gazu Określanie energii może odbywać się według następujących metod: Pomiar ciepła spalania gazu w punkcie odbioru, zintegrowany z pomiarem objętości gazu w tym punkcie. Pomiar ciepła spalania gazu w punkcie „reprezentatywnym” dla danego obszaru sieci i przypisanie tej wartości ciepła spalania objętościom gazu zmierzonym w danym obszarze w różnych punktach odbioru. Obliczenie energii zawartej w dostarczonym strumieniu gazu na podstawie objętości gazu zmierzonych w punktach odbioru oraz wartości ciepła spalania otrzymanego z obliczeń symulacyjnych sieci. OkreOkreśślanie energii zawartej wlanie energii zawartej w gazie ziemnymgazie ziemnym Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 6. Energię zawartą w gazie ziemnym wyznacza się z równania: gdzie: vi – porcja objętości gazu „i” (m3), cvi – kaloryczność gazu porcji „i” (ciepło spalania lub wartość opałowa gazu w zależności od przyjętych ustaleń rozliczeniowych) (MJ/m3) Określanie energii może odbywać się według następujących metod: Energia zawarta w gazie ziemnymEnergia zawarta w gazie ziemnym vi ni i i cvE ×= ∑ = =1 Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 7. Relacja między strumieniem objętości gazu a strumieniem energii: gdzie: Q – strumień objętości gazu (m3/h), – strumień energii (MJ/h), H – ciepło spalania (MJ/m3). Określanie energii może odbywać się według następujących metod: StrumieStrumieńń objobjęętotośści gazuci gazu a strumiea strumieńń energiienergii Q= HE ×& E& Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 8. Schemat układu pomiarowego 1-gazomierz turbinowy, 2-kontrolny gazomierz ultradźwiękowy, 3-szafka aparatury pomiarowej (korekcja objętości, archiwizacja danych), 4-szafka chromatografu procesowego, 5-zbiornik gazu nośnego, 6-zbiornik gazu kalibrującego, 7-manometr, 8-termometr Pomiar kalorycznoPomiar kalorycznośści gazuci gazu w punkcie odbioruw punkcie odbioru Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 9. Strefy o stałym cieple spalania gazu w krajowej sieci przesyłowej z propozycją rozmieszczenia chromatografów dla okresu zimowego Pomiar ciepPomiar ciepłła spalania gazua spalania gazu w punkcie charakterystycznymw punkcie charakterystycznym Chromatograf na granicy stref Chromatograf w środku strefy Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 10. Strefy o stałym cieple spalania gazu w krajowej sieci przesyłowej z propozycją rozmieszczenia chromatografów dla okresu letniego Pomiar ciepPomiar ciepłła spalania gazua spalania gazu w punkcie charakterystycznymw punkcie charakterystycznym Chromatograf na granicy stref Chromatograf w środku strefy Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 11. Pomiar ciepPomiar ciepłła spalania gazua spalania gazu za pomocza pomocąą pomiaru objpomiaru objęętotośścici oraz obliczeoraz obliczeńń symulacyjnych rozpsymulacyjnych rozpłływuywu strumieni energiistrumieni energii Obliczenia symulacyjne sieci Pozwalają na śledzenie procesu mieszania się gazów, określenie aktualnej wartości ciepła spalania w dowolnym punkcie sieci. Uwzględniają sterowanie elementami nierurowymi sieci, które zapewnia odpowiednie udziały masowe poszczególnych strumieni gazu. Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 12. Wnioski Wiedza o ilości dostarczonej w gazie energii staje się szczególnie istotna obecnie, kiedy zasada TPA „miesza” gaz ziemny z różnych źródeł. Odejście od pomiaru objętości jako pomiaru rozliczeniowego do precyzyjnego pomiaru energii wymaga dodatkowo wysokiej dokładności pomiaru składu gazu. Dopuszczalny błąd określania wartości energii winien być kompromisem pomiędzy klasą dokładności zainstalowanych chromatografów, kosztem wyposażenia sieci w te urządzenia oraz dokładnością z jaką operator systemu przesyłowego będzie chciał bilansować system i rozliczać kontrakty. Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 13. Literatura: • Osiadacz A., Chaczykowski M., Stacje gazowe. Teoria, projektowanie, eksploatacja. Fluid Systems, Warszawa 2010 • Pakiet oprogramowania do symulacji sieci gazowych w stanach ustalonych SimNet SSV 6, materiały informacyjne firmy Fluid Systems Sp. z o.o. • www.fluidsystems.pl • Zintegrowane systemy pomiarowe, materiały informacyjne firmy Instromet, www.elster-instromet.com • Określenie lokalizacji punktów referencyjnych do wyznaczania ciepła spalania w systemie przesyłowym, Opracowanie Fluid Systems Sp z o.o. dla Gaz System S.A., Warszawa 2010 Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r
  • 14. DziDzięękujkujęę za uwagza uwagęę andrzej.osiadacz@is.pw.edu.plandrzej.osiadacz@is.pw.edu.pl Określanie energii Pomiary kaloryczności Obliczenia rozpływu energii Podsumowanie i wnioski Technologie EnergetyczneTechnologie EnergetyczneTechnologie Energetyczne--- 28.04.2016r28.04.2016r28.04.2016r