สัมมนาThe changging roll of library

Editor's Notes

1. ชื่อหัวข้อสัมมนาใหญ่
2. ชื่อนี้คือชื่อช่วงเกริ่น วันนี้เราจะมาพูดถึงการปฏิวัติดิจิตอลและข้อมูลสารสนเทศเดิมทีสารสนเทศมันอยู่ในรูปแบบสื่อสิ่งพิมพ์ และอยู่ในห้องสมุด และเกริ่นถึงห้องสมุดในสมันก่อน ว่าแรกๆยังยืมหนังสือไม่ได้ต้องนั่งอ่านในห้องสมุด ต่อมาเริ่มมีเคาเตอน์ยืมคืน และเป็นการยืมในรูปแบบบัตรรายการ ต่อมาก็เริ่มมีเทคโนโลยีเข้ามา เริ่มมีการใช้เทคโนโลยีในการยืมคืน และในการสืบค้นข้อมูล มีการจัดทำฐานข้อมูล และห้องสมุดเองก็มีการปรับปรุงสภาพแวดล้อมทางกายภาพให้เข้ากับยุคสมัยในปัจจุบัน
3. วันนี้เราจะมาพูดถึงการปฏิวัติดิจิตอลและข้อมูลสารสนเทศเดิมทีสารสนเทศมันอยู่ในรูปแบบสื่อสิ่งพิมพ์ และอยู่ในห้องสมุด และเกริ่นถึงห้องสมุดในสมันก่อน ว่าแรกๆยังยืมหนังสือไม่ได้ต้องนั่งอ่านในห้องสมุด ต่อมาเริ่มมีเคาเตอน์ยืมคืน และเป็นการยืมในรูปแบบบัตรรายการ ต่อมาก็เริ่มมีเทคโนโลยีเข้ามา เริ่มมีการใช้เทคโนโลยีในการยืมคืน และในการสืบค้นข้อมูล มีการจัดทำฐานข้อมูล และห้องสมุดเองก็มีการปรับปรุงสภาพแวดล้อมทางกายภาพให้เข้ากับยุคสมัยในปัจจุบัน
4. 1.บรอดแบนด์อินเตอร์เน็ต เมื่อสมัยก่อนจะใช้สายโทรศัพท์ในการเชื่อมอินเตอร์เน็ต เวลาใช้เน็ตก็โทรออกไม่ได้ละมีค่าใช้จ่ายสูง องค์กรจะยังไม่นิยมใช้เพราะเสียงบประมาณมาก แต่บางองค์กรก็มักจะใช้เพราะว่าช่วยในเรื่องของการรับส่งข้อมูลได้รวดเร็วกว่าตอนที่ยังไม่ได้ใช้ แต่ ณ ปัจจุบัน ระบบอินเตอร์เน็ตได้มีการพัฒนาจากการใช้สายโทรศัพท์มาเป็นใช้สายเคเบิ้ลใยแก้ว asdlซึ่งเป็นอินเตอร์เน็ตความเร็วสูง เสียค่าใช้จ่ายน้อย และองค์กรต่างๆก็นิยมใช้มากขึ้นรวมทั้งห้องสมุดด้วยที่ช่วยในการรับส่งข้อมูลสารสนเทศระหว่างห้องสมุดกับผู้ใช้ได้เป็นอย่างดี
5. 2.สมาร์ทโฟนแท็ปแล็ต สมัยก่อนมีอินเตอร์เน็ตบนโมบายสมาร์ทโฟนบางรุ่นแต่ช้า แต่ในปัจจุบันโมบาย สมาร์ทโฟนแท็ปแล็ตมีการพัฒนาเรื่องของการใช้อินเตอร์เน็ตที่รองรับระบบ3G ทำให้การใช้งานอินเตอร์เน็ตบนมือถือเป็นเรื่องง่ายขึ้น ทำให้โมบาย สมาร์ทโฟนแท็ปแล็ตเข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันของมนุษย์ ดังนั้นองค์กรต่างๆหากจะทำโปรแกรม หรือระบบต่างๆต้องคำนึงถึงกลุ่มผู้ใช้สมาร์ทโฟน และห้องสมุดก็ควรคำนึงถึงกลุ่มผุ้ใช้กลุ่มนี้ด้วย ควรจัดสรรบริการที่ผู้ใช้สามารถใช้บริการได้จากสมาร์ทโฟน
6. 3.โซเชี่ยวเน็ตเวิก ณ ปัจจุบัน ระบบอินเตอร์เน็ต และอุปกรณ์ที่เชื่องต่ออินเตอร์เน็ตได้มีหลากหลายและราคาถูกลงกว่าแต่ก่อนมาก ผู้คนจึงสามารถเป็นเจ้าของอุปกรณ์เหล่านี้ได้ง่ายทำให้นักพัฒนาสนใจที่จะพัฒนาโปรแกรมหรือเว็บไซต์ที่ตอบสนองกับคนในยุคปัจจุบันที่ชอบการมีปฏิสัมพันธ์การพูดคุยและแชร์เรื่องราวต่างๆและโปรแกรมหรือเว็บไซต์เหล่านั้นก็เรียกว่าโซเชี่ยวเน็ตเวิก ซึ่งปัจจุบันก็ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากเช่นfB twitter ฯลฯ และองค์กรต่างๆได้เล็งเห็นถึงช่องทางในการประชาสัมพันธ์และช่องทางในการเพิ่มลูกค้า นั่นก็คือช่องทางบนโลกโซเชี่ยว และห้องสมุดเองก็เห็นถึงประโยชน์ของช่องทางนี้ด้วย ซึ่งจะเป็นอีกช่องทางหนึ่งที่จะทำให้ห้องสมุดมีผู้ใช้บริการเพิ่มมากขึ้น
7. 1.ยุคการประมวลผลข้อมูล (data processing) โดยมีข้อมูลสารสนเทศที่ประมวลผลด้วยระบบคอมพิวเตอร์ที่ช่วยในการดำเนินการจัดการทรัพยากรสารสนเทศเพื่อเรียกใช้สารสนเทศผ่านระบบคอมพิวเตอร์ 2.ยุคการเข้าถึงสาธารณะ (open access) คือยุคที่มีการนำข้อมูลสารสนเทศที่ผลิต หรือที่จัดการในคอมพิวเตอร์มาจัดทำฐานข้อมูลเพื่อมาเผยแพร่สาธารณะ มาจัดทำฐานข้อมูล วิเคราะห์หมวดหมู่ 3.ยุคของเทคโนโลยี (technology) เมื่อมีเทคโนโลยีเข้ามา สารสนเทศไม่เพียงแต่ถูกเผยแพร่ขึ้นบนฐานข้อมูล แต่ถูกเผยแพร่ขึ้นบนเว็บไซต์ในรูปแบบ e-book หรือ e-journals ต่างๆ ที่ช่วยให้การใช้งานข้อมูลสารสนเทศนั้นง่าย และสะดวกขึ้น ผู้คนในยุคปัจจุบันหันมานิยมใช้ e-bookกันมากขึ้น
8. 1. Feel หรือ ความรู้สึก – เรื่องนี้เป็นเรื่องที่พูดกันมากอยู่แล้วว่าหนังสือแบบกระดาษยังคงให้ความรู้สึกที่ดีต่อการอ่านมากกว่า การได้จับกระดาษ พลิกกระดาษไปทีละหน้าเป็นเรื่องที่ ebooksยังหาความรู้สึกมาแทนไม่ได้2. Packaging หรือ รูปลักษณะของตัวเล่มหนังสือ – นอกจากในเรื่องของตัวเล่มแล้วยังรวมถึงสิ่งที่มากับหนังสือ เช่น ภาพประกอบหนังสือด้วย การที่รูปบางรูปไปอยู่ใน ebooksมันทำให้ไม่สะดวกต่อการดูเพราะหน้าจอของ ebooksมันเล็กกว่าหนังสือบางเล่ม แม้ว่า ebooksจะมีฟังค์ชั่นในการขยายรูปภาพ แต่ก็ไม่ชัดเจนเท่ากับการดูภาพฉบับจริง นอกจากนี้ปกหนังสือก็เป็นจุดดึงดูดให้คนสนใจหนังสือมากกว่าด้วย หากปกหนังสือในอีบุ๊คหลายๆ รุ่นยังไม่มีภาพที่เป็นสีเลย ทำให้จุดนี้หนังสือแบบเดิมก็ยังคงดีกว่า ebooks3. Sharing หรือการแบ่งปัน – ในแง่นี้หมายถึงการให้เพื่อนยืมไปอ่าน การนำหนังสือไปบริจาคต่อให้คนอื่น ถ้าเป็น ebooksมันจะมีการติดสิทธิ์จำพวก DRM ซึ่งทำให้เกิดความไม่สะดวกหรือบางเล่มไม่สามารถนำไปให้คนอื่นอ่านต่อได้ ลิขสิทธิ์ของ ebooksจะมีแค่เจ้าของเพียงคนเดียว แต่หนังสือหากเราอ่านจบแล้วยังส่งต่อให้ใครก็ได้ยืมอ่านต่อ 4. Keeping หรือ การเก็บ – จากเรื่องของ DRM ในข้อเมื่อกี้แล้วสิ่งที่น่าคิดอีก คือ ในอนาคต ebooksอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงรูปแบบไปมากกว่านี้ สมมุติว่าเราซื้อ ebooksในปีนี้ เวลาผ่านไปอีก 10 ปีเราอยากจะอ่านเล่มนี้อีก เราอาจจะต้องเปลี่ยนเครื่องใหม่ เปลี่ยนโปรแกรมอ่านใหม่ ซึ่งมันก็ไม่เหมาะเลย (ยกตัวอย่างไฟล์โปรแกรมที่เราเคยเล่นเมื่อ 10 ปีที่แล้ว ลองเอาโปรแกรมนั้นมาลองเล่นดูสิครับ) แต่มุมมองกลับกันถ้าเป็นหนังสือ อีกสิบปีเราอยากอ่านก็หยิบหนังสือเล่มเดิมออกมาไม่ต้องเปลี่ยนปกใหม่เรก็อ่านได้ครับ 55555. Second hand book หรือ หนังสือมือสอง -? เรื่องนี้ก็ไม่พ้น DRM เช่นกัน หากเราอ่านหนังสือเล่มเดิมๆ จนเบื่อแล้ว ถ้าเป็นหนังสือเราก็เอาไปขายต่อเป็นหนังสือมือสองได้ แต่ ebooksไม่สามารถขายได้เนื่องจากมันจะผูกกับสิทธิ์เจ้าของเพียงคนเดียว
9. 1. Social Highlighting หรือ ช่วยกันเน้นข้อความที่น่าสนใจ – ฟังค์ชั่นนี้เป็นจุดเด่นของการอ่านหนังสือบน ebooksความสามารถในการแบ่งปันหรือการอ่านหนังสือร่วมกัน (แต่ละคนต้องซื้อหนังสือหรือดาวน์โหลดเล่มเดียวกันมาเท่านั้นนะ) เมื่อเจอข้อความเด็ดๆ หรือน่าอ่านเราก็จะเน้นข้อความนั้นเพื่อให้เพื่อนๆ ที่อ่านเล่มเดียวกันได้เห็นทำให้การอ่านสนุกมากยิ่งขึ้น ลองมองภาพนะว่าหากเราไปยืมหนังสือห้องสมุดมาอ่านแล้วเราทำ highlight ลงไป คงโดนด่าแน่นอน2. Notes หรือ จดบันทึก – ฟังค์ชั่นนี้จะคล้ายๆ กับเมื่อกี้ แต่เน้นการเติมข้อมูลลงไปด้วย บางคนอ่านแล้วก็สรุปใจความสำคัญลงไปใน ebooksเผื่อในอนาคตกลับมาอ่านใหม่จะได้จำได้ นอกจากนี้ยังใช้บันทึกเพื่อเตือนความจำในหนังสือได้3. Look up of word หรือ ค้นหาคำในหนังสือ – หากหยิบหนังสือแบบเดิมมาอ่านการที่เราจะต้องหาคำที่เราอยากอ่านในหนังสือทำได้โดยการที่เราจะต้องอ่านมันทั้งเล่มแล้วก็จดมันออกมา แต่ใน ebooksมีฟังค์ชั่นในการค้นหาคำซึ่งมันสะดวกมากกว่าการที่เราจะต้องอ่านมันทั้งเล่ม4. Social network หรือ เครือข่ายสังคมออนไลน์ - เมื่อเราเจอประโยคเด็ดๆ ในหนังสือบางทีเราก็อยากจะแชร์สิ่งนั้นไปให้เพื่อนๆ ได้อ่านเหมือนกัน ตอนนี้ ebooks device หลายรุ่นก็ทำฟีเจอร์เพื่อให้เครื่อง ebooksต่ออินเทอร์เน็ตแล้วส่งข้อความผ่าน twitter หรือ facebookได้แล้ว เช่น? Kindle 2.55. Search หรือ การค้นหา – ฟีเจอร์เพิ่มเติมที่น่าสนใจของการอ่าน ebooksคือเราสามารถนำข้อความใน ebooksไปค้นข้อมูลเพิ่มเติมผ่าน search engine ได้ด้วย ซึ่งทำให้เกิดการเรียนรู้หรือศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมที่มากกว่าการอ่านหนังสือได้ด้วยโดยรวมๆ แล้วจุดเด่นของ ebooksจะเน้นไปในแนวทางของสังคมออนไลน์มากขึ้น การอ่านหนังสือเล่มเดียวกัน การพบปะกับคนที่ชอบหนังสือในแนวเดียวกัน รวมถึงการเรียนรู้ที่มากกว่าแค่การอ่านหนังสือด้วย