Trwa moda na budowę tężni solankowych, jako miłego dla oka elementu architektury parkowej i zarazem pożytecznego urządzenia do poprawiającej zdrowie inhalacji naszych dróg oddechowych. Obecnie cykl poświecony tężniom liczy 7 części, w tym drugą część podzieloną z uwagi na ograniczenie wielkości plików na 2 partie: A i B dotyczącą tężni w woj. śląskim. Poprzednia wersja jest pod adresami https://www.slideshare.net/proso2/prelekcjateznie22cz2aw6pdf i https://www.slideshare.net/proso2/prelekcjateznie22cz2bw6pdf, więc można porównać jak dużo zmieniło się w ciągu ostatniego roku. Trwa moda na budowę tężni solankowych, jako miłego dla oka elementu architektury parkowej i zarazem pożytecznego urządzenia do poprawiającej zdrowie inhalacji naszych dróg oddechowych. Obecnie cykl poświecony tężniom liczy 7 części, w tym drugą część podzieloną z uwagi na ograniczenie wielkości plików na 2 partie: A i B dotyczącą tężni w woj. śląskim. Poprzednia wersja jest pod adresami https://www.slideshare.net/proso2/prelekcjateznie22cz2aw6pdf i https://www.slideshare.net/proso2/prelekcjateznie22cz2bw6pdf, więc można porównać jak dużo zmieniło się w ciągu ostatniego roku. W 2022 r. istniało 57 tężni, a obecnie jest ich 74. Analogicznie w budowie były 5 tężni, a obecnie 6. W 2022 r. w planach było 26 tężni, a obecnie jest ich 23. Fontann solankowych było 7, a obecnie kolejna jest w trakcie budowy. Inhalatoria solankowe były 3, a przy jednej z tężni powstało czwarte.

1. Gabriela i Piotr Rościszewscy
TĘŻNIE, cz. 2
Radlin, tężnia z 2014 r.

2. Gabriela i Piotr Rościszewscy
TĘŻNIE, cz. 2
Tężnie w Polsce – woj. śląskie
1. Tężnie w woj. śląskim
2. Solanki w woj. śląskim
3. Najstarsze tężnie w woj. śląskim – Dębowiec, Jaworze i Radlin
4. Pozostałe obiekty w woj. śląskim w ujęciu alfabetycznym:
– tężnie: Bełk, Będzin, Bieruń, Blachownia, Brenna, Bystra, Bytom-Miechowice, Chorzów, Cieszyn, Czeladź (2 tężnie),
Czerwionka-Leszczyny, Częstochowa, Dąbrowa Górnicza, Drogomyśl, Gilowice, Gliwice (2 tężnie),
Goczałkowice-Zdrój (2 tężnie), Goleszów, Jankowice, Jasienica, Jastrzębie-Zdrój, Jaworzno, Jaworzynka, Jeleśnia,
Katowice-Brynów (3 tężnie), , Katowice - Os. Tysiąclecia, Katowice-Zadole, Knurów, Kuźnia Nieborowska, Lubliniec,
Marklowice, Mierzęcice Osiedle, Międzyrzecze Dolne, Mikołów, Mnich, Ogrodzieniec, Paniówki, Piekary Śląskie,
Pietrowice Wielkie, Pszczyna, Pyskowice, Racibórz (2 tężnie), Rędziny Kolonia, Ruda Śląska, Rudzica, Rybnik,
Rydułtowy, Siedliska, Siemianowice Śląskie, Siewierz, Sławków, Sosnowiec (3 tężnie), Sól, Toszek, Turze, Tychy,
Ustroń, Zabrze (2 tężnie),Zawiercie, Zebrzydowice i Żory (2 tężnie),
– inhalatoria: Jastrzębie-Zdrój, Pawłowice i Rajcza; inhalatorium wraz z tężnią: Goczałkowice-Zdrój
– fontanny solankowe: Goczałkowice-Zdrój, Jasienica, Jaworze, Strumień, Studzionka, i Ustroń i Zamarski
5. Obiekty w trakcie budowy w woj. śląskim
– tężnie – Kłobuck, Knurów-Szczygłowice, Mysłowice (2 tężnie), Poręba i Tarnowskie Góry - Repty
– fontanna solankowa – Katowice-Giszowiec
6. Obiekty planowane w woj. śląskim:
– tężnie: Będzin-Brzozowica i Będzin-Warpie, Bielsko-Biała (2 tężnie), Bieruń (2 następne tężnie), Borowa,
Bytom (druga tężnia), Czechowice-Dziedzice, Czeladź (trzecia tężnia), Dąbrowa Górnicza - Park Hallera, Imielin,
Kalety, Lubomia, Miasteczko Śląskie, Myszków, Ornontowice, Racibórz (trzecia tężnia), Rogoźnik, Świętochłowice,
Wisła, Wojkowice i Żywiec,
7. Obiekty zlikwidowane: tężnie w Cieszynie i Goczałkowicach Zdroju oraz fontanna solankowa w Dębowcu
(cz. 1 – ogólna, cz. 2 – woj. śląskie, cz. 3 – woj. dolnośląskie, woj. wielkopolskie, woj. lubuskie, woj. zachodniopomorskie,
cz 4 – woj. opolskie i woj. małopolskie, cz. 5 – woj. mazowieckie i woj. łódzkie, cz. 6 – woj. świętokrzyskie, woj. lubelskie i woj. podkarpackie,
cz. 7 – woj. pomorskie, woj. kujawsko-pomorskie, woj. warmińsko-mazurskie i woj. podlaskie)
[strona tytułowa – foto PR] Wersja VII: 05 października 2023 r.

3. Tężnie w woj. śląskim
Tężnie w woj. śląskim. W październiku 2023 r. w woj. śląskim działały 74 tężnie, a kolejne sześć znajduje się w budowie. Prawie równocześnie
w 2014 r. zostały oddane do użytku 3 tężnie w Dębowcu, Radlinie i Jaworzu. Oprócz tego z mikroklimatu utworzonego przez mgiełkę solankową
można korzystać w 3 inhalatoriach w Jastrzębiu-Zdroju, Pawłowicach i Rajczy oraz przy 7 fontannach, a w budowie znajduje się ósma fontanna.
Ponadto czynne jest źródło solankowe w Soli.
Żory. Tężnia z 2021 r. [foto PR]

6. Solanki w woj. śląskim
Solanki w woj. śląskim. Tężnie, inhalatoria i fontanny korzystają głównie z solanek z ujęć w Dębowcu i Zabłociu koło Strumienia, a także z ujęć
lokalnych w Goczałkowicach-Zdroju, Soli i Ustroniu.
Od 1974 r. eksploatacją solanki zajmuje się również Zakład Odsalania Dębieńsko w Czerwionce-Leszczynach, uzyskujący sól z odwadniania wód
dołowych dawnej Kopalni „Dębieńsko” w Czerwionce-Leszczynach i obecnej Kopalni „Budryk” w Ornontowicach. W obu kopalniach nad pokładami
węgla kamiennego znajdują się złoża soli kamiennej, wypłukiwanej przez wody gruntowe przenikające do kopalń. Zakład ten z solanki kopalnianej
produkuje sól spożywczą, sól przemysłową dla zakładów chemicznych i solankę drogową oraz wodę pitną.
Zakład Odsalania Dębieńsko należy do Przedsiębiorstwa Gospodarki Wodnej i Rekultywacji S.A. w Jastrzębiu Zdroju, które solankę pochodzącą
z odwadniania pozostałych kopalń Jastrzębskiej Spółki Węglowej odprowadza do Odry w miejscowości Olza, dozując jej ilość w zależności
od poziomu wody w rzece. System ten pozwala ochronić przed nadmiernym zasoleniem kilka małych rzek i potoków, a także zbiorniki wodne
Rybnik i Łąka.
Zakład Odsalania Dębieńsko Sp. z o.o. w Czerwionce-Leszczynach
[foto PR]
System retencyjno-dozujący „Olza” odprowadzający solankę do Odry
dla zakładów Jastrzębskiej Spółki Węglowej

7. Najstarsze tężnie w woj. śląskim – Dębowiec
Tężnia w Dębowcu. Jest najstarszą tężnią w woj. śląskim.
Została uruchomiona w lipcu 2014 r.
U góry po lewej
Dębowiec. Odwiert D-2 solanki [foto PR]
U góry po środku
Dębowiec. Dawna fontanna solankowa z lat 2006÷2014
wykorzystana obecnie jako kwietnik [foto PR]
U góry po prawej
Dębowiec. Tężnia z 2014 r. w centrum wsi na skwerze [foto PR]
Na dole po lewej
Dębowiec. Zagospodarowanie skweru z tężnią [foto PR]
Na dole po środku
Dębowiec. Pomnik z 1991 r. upamiętniający miejsce pierwszego
zrzutu „Cichociemnych” w 1941 r. [foto PR]

8. Najstarsze tężnie w woj. śląskim – Jaworze
Tężnia w Jaworzu. Jest trzecią co do wieku tężnią w woj. śląskim. Została
uruchomiona w listopadzie 2014 r.
U góry po lewej i po środku
Jaworze. Tężnia z 2014 r. na wschodnim skraju Parku Zdrojowego
przy ul. Koralowej [foto PR]
U góry po prawej
Jaworze. Fragment parku z końca XVIII w.
z dębem – pomnikiem przyrody w pobliżu tężni [foto PR]
Po lewej
Jaworze. Muzeum Fauny i Flory Morskiej,
czynne od 2014 r. [foto PR]

9. Najstarsze tężnie w woj. śląskim – Jaworze
U góry po lewej
Jaworze. Klasycystyczny pałac z końca XVIII w. [foto PR]
U góry po prawej
Jaworze. Kościół ewangelicko-augsburski z lat 1782÷1786
i skwer z dawną studnią przy kościele [foto PR]
Po lewej
Jaworze. Ławeczka z Maurycym Janem Nepomucenem
hrabią Saint-Genols d’Anneaucourt (1816-1886),
założycielem uzdrowiska Jaworze,
działającego w latach 1862-1906 [foto PR]

10. Jaworze – fontanna solankowa
Fontanna solankowa w Jaworzu. Fontannę solankową w Jaworzu
oddano do użytku w kwietniu 2014 r.
U góry po lewej
Jaworze. Fontanna solankowa z 2014 r. na zachodnim skraju
Parku Zdrojowego, naprzeciw Gospody Uzdrowiskowej [foto PR]
U góry po prawej
Jaworze. Fragment parku z końca XVIII w.
w pobliżu fontanny [foto AK]
Po lewej
Jaworze. Glorietta z 1798 r. na wzgórzu Goruszka [foto PR]

11. Najstarsze tężnie w woj. śląskim – Radlin
Tężnia w Radlinie. Jest drugą co do wieku tężnią w woj. śląskim.
Została uruchomiona w październiku 2014 r. Zagospodarowanie terenu
wokół tężni zaprojektowało Studio Architektury Bober z Radlina.
Aktualnie w tężni stosowana jest solanka z Ciechocinka.
U góry po lewej
Radlin. Tężnia z 2014 r. przy ul. Wypandów 19 [foto PR]
U góry po prawej
Radlin. Brodziki do mokrego masażu dłoni i nóg
metodą ks. dra Sebastiana Kneippa [foto PR]
Po lewej
Radlin. Plac zabaw obok tężni [foto PR]

12. Najstarsze tężnie w woj. śląskim – Radlin
Radlin. Park obok tężni [foto PR]

13. Bełk – tężnia
Tężnia w Bełku. Została zlokalizowana obok dawnej szkoły,
pomiędzy nowym a starym kościołem.
U góry po lewej
Bełk. Kościół p.w. św. Marii Magdaleny z 1753 r., do muru
cmentarnego przytwierdzone kuny – dyby [foto PR]
U góry po prawej
Bełk. Tężnia z września 2018 r. [foto PR]
Po lewej
Bełk. Średniowieczne grodzisko z kaplicą grobową z 1860 r.
[foto PR]

14. Będzin – tężnia
Tężnia w Będzinie. Została uruchomiona w sierpniu 2019 r. w parku
na Dolnej Syberce, nieopodal skrzyżowania „nerki”.
U góry po lewej
Będzin. Tężnia z 2019 r. [foto PR]
U góry po środku
Będzin. Statua upamiętniająca przemarsz wojsk Jana III Sobieskiego
na odsiecz Wiednia w 1683 r. [foto PR]
U góry po prawej
Będzin. Wnętrze żydowskiego Domu Modlitwy „Mizrachi” z lat 1915÷1939,
od 2012 r. filia Muzeum Zagłębia [foto PR]
Po lewej
Będzin. Wzgórze zamkowe z zamkiem z XIII÷XIV w.
mieszczącym Muzeum Zagłębia, wcześniejszym grodziskiem
i kościołem p.w. Św. Trójcy z 1365 r. [foto PR]

15. Bieruń – tężnia
Tężnie w Bieruniu. Została uruchomiona w sierpniu
2023 r. w Nowym Bieruniu na skwerze przy
ul. Remizowej.
U góry po lewej
Nowy Bieruń. Tężnie na skwerze przy ul. Remizowej
i ul. Kossaka z sierpnia 2023 r., zasilane
przez panele fotowoltaiczne [foto PR]
U góry po prawej
Nowy Bieruń. Dawny kościół ewangelicki z 1910 r.,
od 1922 r. katolicki p.w. Najświętszego Serca
Pana Jezusa przy ul. Warszawskiej 295 [foto PR]
Po lewej
Nowy Bieruń. Dawna apteka z około 1900 r.
przy ul. Piastowskiej 2, z tablicą pamiątkową
obok wejścia [foto PR]

16. Blachownia – tężnia
Tężnia w Blachowni. W listopadzie 2020 r. uruchomiono tężnię
przy ul. Sienkiewicza, nie opodal pl. Niepodległości, a oficjalne jej
otwarcie nastąpiło w maju 2021 r.
U góry po lewej
Blachownia. Tężnia z 2020 r. [foto PR]
U góry po prawej
Blachownia. W 2019 r. wokół zalewu wybudowano ścieżkę
z wieżą widokową [foto PR]
Po lewej
Blachownia. Jedna z tablic dydaktycznych ścieżki przyrodniczej
nad zalewem [foto PR]

17. Brenna – tężnia
Tężnia w Brennej-Leśnicy. W październiku 2020 r. uruchomiono tężnię
przy parkingu naprzeciw kościoła.
U góry po lewej
Brenna-Leśnica. Tężnia z 2020 r. [foto PR]
U góry po środku
Brenna-Leśnica. Kościół p.w. św. Jana Nepomucena z 1937 r. [foto PR]
U góry po prawej
Brenna. Rzeka Brennica [foto PR]
Po lewej
Brenna-Spalona. Dworek myśliwski Konczakówka z 1924 r. na zboczu
Czupla, od 1989 r. ośrodek szkoleniowy Nadleśnictwa Ustroń [foto PR]

18. Bystra – tężnia
Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Bystrej. Pierwotnie sanatorium
założone w 1897 r. w zabudowaniach fabryki papieru z 1870 r. Sukcesywnie
rozbudowywane i modernizowane, obecna nazwa od 2012 r. Wokół duży park.
Tężnia wybudowana w maju 2022 r. w parku naprzeciw wjazdu na teren szpitala.
U góry po lewej
Bystra. Tężnia z 2022 r. [foto PR]
U góry po środku
Bystra. Inhalatorium propolisowe (apiinhalatorium), położone
w ogrodzie miodowym w parku na zachód od tężni [foto PR]
U góry po prawej
Bystra. Pomnik Ignacego Daszyńskiego (1866-1936), działacza socjalistycznego
i niepodległościowego, premiera rządu polskiego w 1918 r., który kurował się tu
w latach 1931-1936; ustawiony w pobliżu wjazdu na teren szpitala z 1986 r.
[foto PR]
Po lewej
Bystra. Fontanna w pobliżu wjazdu na teren szpitala [foto PR]

19. Bytom-Miechowice – tężnia
Tężnia w Bytomiu-Miechowicach. W maju 2023 r. uruchomiono
tężnię na skwerze pomiędzy domami przy ul. Felińskiego 38 i 48.
U góry po lewej
Bytom-Miechowice. Tężnia z maja 2023 r. na skwerze między domami
przy ul. Felińskiego 38 i 48 [foto PR]
U góry po środku
Bytom-Miechowice. Zachowane zachodnie skrzydło pałacu
Tiele-Wincklerów z lat 1855-1859 przy ul. ks. Dzierżonia [foto PR]
U góry po prawej
Bytom-Miechowice. Platan klonolistny „Sobieski” – pomnik przyrody
obok pałacu na skraju zabytkowego Parku Ludowego [foto PR]
Po lewej
Bytom-Miechowice. Fragment skweru osiedlowego obok tężni [foto PR]

20. Chorzów – tężnia
Tężnia w Chorzowie. Tężnia została ukończona w lutym 2020 r. Stoi
w centrum miasta na pl. Hutników, obok pomnika Fryderyka von Redena.
Uruchomiono ją w czerwcu 2020 r.
U góry po lewej
Chorzów. Tężnia uruchomiona w marcu 2020 r.
Jedyna tężnia z kołem wodnym napędzanym solanką [foto PR]
U góry po prawej
Chorzów. Miejsce na pl. Hutników, w którym znajdował się przystanek
linii tramwajowej nr 12 do Siemianowic Śląskich<
Czynnej w latach 1897- 2008 [foto PR]
Po lewej
Chorzów. Młot parowy wyprodukowany w 1860 r. w Hucie Zygmunt (Bytom),
do początku XXI w. pracował w Hucie Batory (Chorzów),
ustawiony na pl. Hutników jako pomnik w 2016 r. [foto PR]

21. Chorzów – tężnia
U góry po lewej
Chorzów. Wieża szybowa z 1933 r. dawnej Kopalni „Prezydent”
i droga dla rowerów między tężną a wieżą szybową.
Kopalnia została zlikwidowana w 1995 r. [foto PR]
U góry po prawej
Chorzów. Kościół p.w. św. Wawrzyńca z 1599 r. przy
ul. Lwowskiej, przeniesiony w latach 1936-1938 z Knurowa
[foto PR]
U dołu po lewej
Chorzów. Pomnik hr. Fryderyka Wilhelma von Redena
(1752-1815), założyciela Królewskich Hut Żelaza
w Gliwicach i Królewskiej Hucie (obecnie Chorzowie),
stoi obok tężni [foto PR]
U dołu po środku
Chorzów. Kamienice z końca XIX w. między pl. Hutników
a ul. Szabatowskiego [foto PR]

22. Cieszyn – tężnia
Tężnia w Cieszynie. Została uruchomiona w kwietniu 2023 r.
na Os. Podgórze na skwerze pomiędzy blokami przy ul. Kossak-
Szatkowskiej 14 a ul. Brożka 3.
U góry po lewej
Cieszyn. Tężnia uruchomiona w 2023 r. na Os. Podgórze [foto PR]
U góry po prawej
Cieszyn. Ewangelicki Kościół Jezusowy z 1709 r., jeden z sześciu
tzw. kościołów łaski, które pozwolono wybudować ewangelikom
po kontrreformacji na Śląsku, stoi na pl. Kościelnym [foto PR]
Po lewej
Cieszyn. Bloki mieszkalne Os. Podgórze przy ul. Kossak-Szatkowskiej
z lat 70- i 80-tych XX w. [foto PR]

23. Czeladź – tężnia
Tężnia w Czeladzi. Została uruchomiona we wrześniu 2019 r. w Parku
Grabek obok amfiteatru.
U góry po lewej
Czeladź. Tężnia z 2019 r. [foto PR]
U góry po prawej
Czeladź. Staw w Parku Grabek [foto PR]
Po lewej
Czeladź. Sztuczne źródła z górskimi potokami w Parku Grabek
[foto PR]

24. Czeladź-Piaski – tężnia
Tężnia w Czeladzi-Piaskach. Została uruchomiona w październiku
2018 r. na skwerze Czesława Słani w dzielnicy Piaski przy ul. Krótkiej.
U góry po lewej
Czeladź-Piaski. Tężnia z 2018 r. [foto PR]
U góry po prawej
Czeladź-Piaski. Tablica upamiętniająca Czesława Słanię (1921-2005),
pochodzącego stąd grawera znaczków pocztowych i projektanta
banknotów [foto PR]
Po lewej
Czeladź-Piaski. Skwer Czesława Słani
z muralem autorstwa Wojciecha Walczyka [foto PR]

25. Czerwionka-Leszczyny – tężnia
Tężnia w Czerwionce-Leszczynach. Została uruchomiona w kwietniu
2023 r. w Parku im. Piotra Furgoła.
U góry po lewej
Czerwionka-Leszczyny. Samolot MiG-15
w Parku im. Piotra Furgoła, ustawiony tu w 1986 r. [foto PR]
U góry po środku
Czerwionka-Leszczyny. Park im. Piotra Furgoła utworzony w 1959 r.,
z pomnikiem Patrona. Piotr Furgoł (1885-1921) był działaczem społecznym,
zginął pod koniec III powstania śląskiego [foto PR]
U góry po prawej
Czerwionka-Leszczyny. Pomnik Ślązaczki w Parku im. Piotra Furgoła,
ustawiony tu około 1960 r. [foto PR]
Po lewej
Czerwionka-Leszczyny. Tężnia z kwietnia 2023 r. w Parku im. Piotra Furgoła
[foto PR]

26. Częstochowa – tężnia
Tężnia w Częstochowie. Została postawiona w kwietniu 2019 r.
przy promenadzie Czesława Niemena w dzielnicy Północ, tuż przy Lesie
Aniołowskim.
U góry po lewej
Częstochowa. Tężnia z 2019 r. [foto PR]
U góry po prawej
Częstochowa. Promenada Czesława Niemena,
dawniej XXX-lecia PRL, oddana do użytku w 1975 r. [foto PR]
Po lewej
Częstochowa. Las Aniołowski [foto PR]

27. Dąbrowa Górnicza – Strzemieszyce Wielkie – tężnia
Tężnia w Dąbrowie Górniczej – Strzemieszycach Wielkich.
Została postawiona w maju 2022 r. na skwerze przy ul. Stacyjnej, przy
przystanku kolejowym.
U góry po lewej
Dąbrowa Górnicza. Tężnia z 2022 r. w Strzemieszycach Wielkich
[foto PR]
U góry po prawej
Dąbrowa Górnicza. Dawna parowozownia wachlarzowa
wybudowana około 1885 r. [foto PR]
Po lewej
Dąbrowa Górnicza. Neogotycki kościół p.w. Najświętszego Serca
Pana Jezusa z lat 1903-1910 [foto PR]

28. Drogomyśl – tężnia
Tężnia w Drogomyślu. Została postawiona w lipcu 2018 r.
na Przyjaznym Skwerze w centrum wsi.
U góry po lewej
Drogomyśl. Tężnia z 2018 r. [foto PR]
U góry po prawej
Drogomyśl. Kościół ewangelicki z lat 1758-1797 [foto PR]
Po lewej
Drogomyśl. Dwór baronów Callischów z pocz. XVIII w.,
od 1798 r. zarząd cesarskiego-książęcego dominium,
a obecnie miejsce warsztatów terapii zajęciowej [foto PR]

29. Gilowice – tężnia
Tężnia w Gilowicach. Tężnię postawioną przy ścianie Urzędu Gminy
uruchomiono w marcu 2022 r.
U góry po lewej
Gilowice. Kościół p.w. św. Andrzeja Apostoła z 1545 r., z wieżą z 1641 r.,
przeniesiony z Rychwałdu w 1757 r. [foto PR]
U góry po środku
Gilowice. Pomnikowe dęby obok kościoła [foto PR]
U góry po prawej
Gilowice. Tężnia z 2022 r. [foto PR]
Po lewej
Gilowice. Drewniana rzeźna górala przed Urzędem Gminy [foto PR]

30. Gliwice-Śródmieście – tężnia
Tężnia w Gliwicach-Śródmieściu. Tężnię uruchomiono w czerwcu
2020 r. na terenie Os. Ogrody Królowej Bony.
U góry po lewej
Gliwice. Zabytkowe kamienice z przełomu XIX i XX w. przy ul. Górnych
Wałów, za którymi powstało Os. Ogrody Królowej Bony [foto PR]
U góry po prawej
Gliwice. Tężnia z 2020 r. [foto PR]
Po lewej
Gliwice. Budynek szkoły, modernistyczny z lat 1927-1929
przy ul. Królowej Bony, przebudowany na budynek mieszkalny,
za którym powstało Os. Ogrody Królowej Bony [foto PR]

31. Gliwice-Zatorze – tężnia
Tężnia w Gliwicach-Zatorzu. Tężnię uruchomiono w lipcu 2020 r.
w Lesie Żorek (Parku Kultury i Wypoczynku) przy ul. Chorzowskiej.
U góry po lewej
Gliwice-Zatorze. Tężnia z 2020 r. Stoi nieopodal
rozebranej niedawno temu restauracji „Zameczek Leśny” [foto PR]
U góry po środku
Gliwice-Zatorze. Tablica ścieżki przyrodniczej w Lesie Żorek [foto PR]
U góry po prawej
Gliwice-Zatorze. Stały punkt kontrolny trasy na orientację w Lesie Żorek
[foto PR]
Po lewej
Gliwice-Zatorze. Jedna z alei w Lesie Żorek [foto PR]

32. Goczałkowice-Zdrój – tężnia
Tężnia w Goczałkowicach Zdroju. W sierpniu 2023 r. w centrum
uzdrowiska ustawiono pierwszą w Polsce tężnię hybrydową,
wykorzystującą miejscową wodę solankową.
U góry
Goczałkowice-Zdrój. Tężnia oddana do użytku w sierpniu 2023 r. Jest
pierwszą w Polsce tężnią hybrydową połączoną z inhalatorium
solankowym, postawioną pomiędzy ul. Borowinową
a Sanatorium „Gwarek” [foto PR]
Po lewej
Goczałkowice-Zdrój. Sanatorium i szpital „Gwarek”
wybudowane w latach 1974÷1979 [foto PR]

33. Goczałkowice-Zdrój – tężnia
Goczałkowice-Zdrój. Stara Pijalnia
z 1862 r., odrestaurowana w 2023 r.,
w latach 2014-2023 mieściła się tu
kawiarnia [foto PR]

34. Goczałkowice-Zdrój – fontanna solankowa
Fontanna solankowa w Goczałkowicach Zdroju. Została
wybudowana we wrześniu 1995 r. w centrum uzdrowiska jako
pierwsza w woj. śląskim.
U góry po lewej
Goczałkowice-Zdrój. Nowy dom zdrojowy z 1937 r.,
z zachowaną drewnianą galerią z 1862 r. [foto PR]
U góry po prawej
Goczałkowice-Zdrój. Kamień upamiętniający założenie uzdrowiska
w 1856 r. i nazwiska założycieli [foto PR]
Po lewej
Goczałkowice-Zdrój. Fontanna solankowa z września 1995 r.,
zasilana solanką ze źródła „Konrad”. Fontannę zaprojektował
Stanisław Kochuł [foto PR]

35. Goczałkowice-Zdrój – tężnia
Druga tężnia w Goczałkowicach Zdroju. Tężnia została
postawiona na terenie kwiaciarni i kawiarni „Cuda Wianki” obok
Urzędu Gminy.
U góry po lewej
Goczałkowice-Zdrój. Tężnia obok kawiarni „Cuda Wianki” [foto PR]
U góry po prawej
Goczałkowice-Zdrój. Kwiaciarnia „Cuda Wianki” [foto PR]
Po lewej
Goczałkowice-Zdrój. Szyld kwiaciarni i kawiarni „Cuda Wianki”
[foto PR]

36. Goleszów – tężnia
Tężnia w Goleszowie. Tężnia została postawiona w sierpniu 2023 r.
na skwerze za Gminnym Ośrodkiem Kultury przy ul. Cieszyńskiej 25.
U góry po lewej
Goleszów. Gminny Ośrodek Kultury przy ul. Cieszyńskiej 25 [foto PR]
U góry po prawej
Goleszów. Tężnia postawiona w 2023 r. na skwerze
za Gminnym Ośrodkiem Kultury [foto PR]
Po lewej
Goleszów. Tablica ku czci ofiar filii obozu oświęcimskiego,
który istniał tu w latach 1942-1945, a także kamień i ławeczka z 2023 r.
upamiętniające 800-lecie Goleszowa [foto PR]

37. Jankowice – tężnia
Tężnia w Jankowicach, Gmina Świerklany. Została postawiona
w sierpniu 2018 r. na terenie rekreacyjno-sportowym przy
ul. Poprzecznej w Jankowicach.
U góry po lewej
Jankowice. Kościół p.w. Bożego Ciała z 1670 r.,
od 2002 r. Sanktuarium Najświętszego Sakramentu
[foto Hons084]
U góry po prawej
Jankowice. Tężnia z 2018 r. [foto PR]
Po lewej
Jankowice. Plac zabaw koło tężni [foto PR]

38. Jasienica – tężnia i fontanna solankowa
Tężnia i fontanna solankowa w Jasienicy. Fontannę solankową
w Jasienicy oddano do użytku w sierpniu 2018 r. Tężnię wykorzystującą
solankę z Zabłocia wybudowano w listopadzie 2019 r., a uruchomiono ją
dopiero w lipcu 2020 r.
U góry po lewej
Jasienica. Tężnia z 2019 r. w parku przy kompleksie sportowym
miejscowego klubu Drzewiarz [foto PR]
U góry po prawej
Jasienica. Fontanna solankowa z 2018 r. obok Urzędu Gminy
[foto PR]
Po lewej
Jasienica. Kościół p.w. św. Jerzego z 1787 r. [foto PR]

39. Jastrzębie-Zdrój – tężnia
Tężnia w Jastrzębiu Zdroju. Została uruchomiona w sierpniu 2018 r.
w Ośrodku Wypoczynku Niedzielnego przy ul. Kazimierza Wielkiego.
U góry po lewej
Jastrzębie Zdrój. Tężnia z 2018 r. w OWN [foto PR]
U góry po prawej
Jastrzębie Zdrój. Dojście do amfiteatru w OWN [foto PR]
Po lewej
Jastrzębie Zdrój. Brodziki i plaża w OWN [foto PR]

40. Jastrzębie-Zdrój – inhalatorium solankowe
Inhalatorium solankowe w Jastrzębiu Zdroju. Zostało
uruchomione w Parku Zdrojowym w grudniu 2015 r. jako
pierwsze w woj. śląskim. [foto PR]
Jastrzębie Zdrój. Dawna pijalnia wód z 2. połowy XIX w. [foto PR]

41. Jastrzębie Zdrój – inhalatorium solankowe
Jastrzębie Zdrój. Dom Zdrojowy z 1862 r.,
poniżej fontanna i w tle „Łazienki II” [foto PR]
Plan Parku Zdrojowego z 2 poł. XIX w.,
poniżej zegar kwiatowy [foto PR]

42. Jaworzno – tężnia
Tężnia w Jaworznie. Została uruchomiona w kwietniu 2019 r. na terenie
Ośrodka Edukacji Ekologiczno-Geologicznej GEOsfera w Jaworznie,
w dawnym kamieniołomie Sadowa Góra.
U góry po lewej i po środku
Jaworzno, GEOsfera. Tężnia z kwietnia 2019 r. [foto PR]
U góry po prawej
Jaworzno, GEOsfera. Model krewniaka dinozaurów
nazwanego Silesaurus opoliensis [foto PR]
Po lewej
Jaworzno, GEOsfera. Jedna z wielu tablic dydaktycznych [foto PR]

43. Jaworzynka – tężnia i fontanna solankowa
Tężnia w Jaworzynce na Trójstyku. Została uruchomiona w maju 2023 r.
po polskiej stronie trójstyku granic Polski, Republiki Czeskiej i Słowacji.
Obok ustawiono fontannę solankową.
U góry po lewej
Jaworzynka, Trójstyk. Idealne miejsce po stronie polskiej do pozowania
do pamiątkowych fotografii [foto PR]
U góry po środku i po prawej
Jaworzynka, Trójstyk. Symboliczne słupy graniczne po stronie polskiej
i czeskiej [foto PR]
Po lewej
Jaworzynka, Trójstyk. Tężnia i fontanna solankowe oddane do użytku
w maju 2023 r. po stronie polskiej, tuż obok granicy czeskiej [foto PR]

44. Jaworzynka – tężnia i fontanna solankowa
U góry po lewej i po środku
Jaworzynka, Trójstyk. Kładka nad dolinką Wawrzaczowego Potoku
(Slovenský potok, Volov potok) na granicy polsko-słowackiej [foto PR]
U góry po prawej
Jaworzynka, Trójstyk. Symboliczny słup graniczny po stronie
słowackiej [foto PR]
Po lewej
Jaworzynka, Trójstyk. Rzeczywisty słupek graniczny na trój styku
znajduje się na dnie dolinki tuż obok kładki [foto PR]

45. Jeleśnia – tężnia
Tężnia w Jeleśni. Została uruchomiona w grudniu 2020 r.
w Jeleśni Dolnej w pobliżu Szkoły Podstawowej nr 2
im. Hugona Zapałowicza i świetlicy, dawniej przedszkola.
U góry po lewej
Jeleśnia Dolna. Tężnia z 2020 r. obok świetlicy [foto PR]
U góry po prawej
Jeleśnia Dolna. Świetlica, dawniej szkoła i przedszkole [foto PR]
Po lewej
Jeleśnia Dolna. Szkoła Podstawowa nr 2 z lat 1983-1986 [foto PR]

46. Katowice-Brynów – tężnia
Trzy tężnie w Katowicach-Brynowie. Pierwsza tężnia została oddana
do użytku w czerwcu 2020 r. na Osiedlu Zdrowe Stylove przy ul. Ceglanej,
druga w 2021 r. na tym samym osiedlu, a trzecia w czerwcu 2022 r. w ich
pobliżu pomiędzy budynkami na Osiedlu Ceglana.
U góry po lewej
Katowice-Brynów. Tężnia z 2020 r. na Osiedlu Zdrowe Stylove [foto PR]
U góry po środku
Katowice-Brynów. Wieża spadochronowa z 1955 r. w miejscu wieży z 1937 r.
rozebranej przez hitlerowców. Obecnie jest to jedyna zachowana wieża
spadochronowa w Polsce [foto PR]
U góry po prawej
Katowice-Brynów. Pomnik Tadeusza Kościuszki z medalionem z 1925 r.
w Parku Kościuszki założonym w 1888 r. [foto PR]
Po lewej
Katowice-Brynów. Fontanna w Parku Kościuszki [foto PR]

47. Katowice- Brynów – tężnia
U góry po lewej
Katowice-Brynów. Tężnia postawiona w 2021 r. przy północnym końcu
bloku przy ul. Ceglanej 59, nie opodal zakrętu ul. Gierek-Łapińskiej
[foto PR]
U góry po prawej
Katowice-Brynów. Budynek dawnego szpitala GeoMedical
przy ul. Wita Stwosza 39, działający w latach 2017-2019,
od 2023 r. szpital MSWiA [foto PR]
Po lewej
Katowice-Brynów. Budynek szpitala Euromedic z 2011 r.
przy ul. Gierek-Łapińskiej (adres ul. Kościuszki 92) [foto PR]

48. Katowice-Brynów – tężnia
U góry po lewej
Katowice-Brynów. Tężnia z czerwca 2022 r.
na Osiedlu Ceglana [foto PR]
U góry po prawej
Katowice-Brynów. Fragment Parku Kościuszki
założonego w 1888 r. [foto PR]
U dołu po lewej
Katowice-Brynów. Kościół p.w. św. Michała Archanioła
z 1510 r., przeniesiony w 1938 r. z Syryni koło
Wodzisławia Śląskiego do Parku Kościuszki [foto PR]
U dołu po środku
Katowice-Brynów. W pobliżu kościoła
Pomnik Alpinistów z 2015 r. [foto PR]

49. Katowice-Zadole – tężnia
Tężnia w Katowicach. Została
uruchomiona w kwietniu 2019 r. w Parku
Zadole w dzielnicy Ligota.
Na zdjęciach
Katowice-Zadole. Tężnia z 2019 r.
i jedna z donic z ozdobną kapustą [foto PR]

50. Katowice- Osiedle Tysiąclecia
U góry po lewej
Katowice - Os. Tysiąclecia. Tężnia uruchomiona w październiku
2023 r. w zagajniku na zachód od Os. Nowe Tysiąclecie
i ul. Tysiąclecia, pomiędzy wylotami ul. Bolesława Chrobrego
i ul. Mieszka I [foto PR]
U góry po prawej
Katowice - Os. Tysiąclecia. Po prawej wieżowiec
na Os. Nowe Tysiąclecie z lat 2013-2019 przy ul. Tysiąclecia 24,
z tyłu po lewej wieżowce „kukurydza”
przy ul. Zawiszy Czarnego 6 i 10 z około 1990 r. [foto PR]
Po lewej
Katowice - Os. Tysiąclecia. Kościół p.w. Podwyższenia
Krzyża Świętego i Matki Bożej Uzdrowienia Chorych
z lat 1979-1991 przy ul. Mieszka I [foto PR]

51. Katowice-Zadole – tężnia
U góry po lewej
Katowice-Panewniki. Zespół klasztorny franciszkanów z lat 1905÷1908,
z kościołem p.w. Ludwika Króla i Wniebowzięcia NMP [foto PR]
U góry po prawej
Katowice-Piotrowice. Ścieżka przyrodnicza w dolinie Ślepiotki [foto PR]
Po lewej
Katowice-Zadole. Oczko wodne nad Ślepiotką [foto PR]

52. Knurów – tężnia
Tężnia w Knurowie. Została uruchomiona w kwietniu 2019 r. w Parku
Miejskim przy ul. Ułanów na Os. Wojska Polskiego.
U góry po lewej i po środku
Knurów. Tężnia z 2019 r. [foto PR]
U góry po prawej
Knurów. Szyb „Foch” Kopalni „Knurów” z lat 1908÷1919 [foto PR]
Po lewej
Knurów. Kościół p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej z lat 1981÷1986
na Os. Wojska Polskiego [foto PR]

53. Kuźnia Nieborowska – tężnia
Tężnia w Kuźni Nieborowskiej. Została oddana do użytku
w listopadzie 2021 r. na terenie rekreacyjnym przy
ul. Kasztanowej, a jej oficjalne uruchomienie nastąpiło
w kwietniu 2022 r.
U góry po lewej
Kuźnia Nieborowska. Tężnia z 2022 r. [foto PR]
U góry po prawej
Kuźnia Nieborowska. Rzeźba kowala jako symbolu wsi,
wyrzeźbiona przez Janusza Wedzicha w 2018 r. [foto PR]
Po lewej
Kuźnia Nieborowska. Późnoklasycystyczny dwór z około 1880 r.,
obecnie Dom Opieki Społecznej [foto PR]