SlideShare a Scribd company logo
1 of 97
Download to read offline
Analiza mo¿liwoœci wprowadzenia
w Polsce systemu bia³ych certyfikatów
          jako instrumentu
     ekonomiczno-finansowego
   wspomagaj¹cego promowanie
     efektywnoœci energetycznej


                  wersja 2.0
                bez za³¹czników




         Poznañ, 15 paŸdziernika 2006 r.
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

                                                              SPIS TREŚCI

1. PRZEGLĄD ROZWIĄZAŃ W SFERZE BIAŁYCH CERTYFIKATÓW, WYSTĘPUJĄCYCH W UNII EUROPEJSKIEJ
ORAZ INNYCH KRAJACH ......................................................................................................................... 4
    1.1. Białe certyfikaty we Francji ..................................................................................................... 4
        1.1.1. Podstawy prawne systemu............................................................................................................. 4
        1.1.2. Kształt obligacji zakupowej............................................................................................................. 7
           1.1.2.1. Podmioty zobowiązane. .......................................................................................................... 7
           1.1.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów ................................................. 7
           1.1.2.3. Podział kwoty obligacji............................................................................................................ 8
        1.1.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów ............................................................................... 8
        1.1.4. Cykl życia certyfikatów ................................................................................................................... 9
        1.1.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych .............................................................. 10
        1.1.6. Rola Regulatora i innych czynników rządowych w systemie ........................................................ 14
        1.1.7. Informacje uzupełniające.............................................................................................................. 15
        1.1.8. Ocena rozwiązania ....................................................................................................................... 16
    1.2. Białe certyfikaty we Włoszech............................................................................................... 17
        1.2.1. Podstawy prawne systemu........................................................................................................... 17
        1.2.2. Kształt obligacji zakupowej........................................................................................................... 18
           1.2.2.1. Podmioty zobowiązane. ........................................................................................................ 18
           1.2.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów ............................................... 19
           1.2.2.3. Podział kwoty obligacji.......................................................................................................... 19
        1.2.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów ............................................................................. 20
        1.2.4. Cykl życia certyfikatów ................................................................................................................. 20
        1.2.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych .............................................................. 21
        1.2.6. Rola Regulatora i innych czynników rządowych w systemie ........................................................ 27
        1.2.7. Informacje uzupełniające.............................................................................................................. 28
        1.2.8. Ocena rozwiązania ....................................................................................................................... 29
    1.3. Białe certyfikaty w Wielkiej Brytanii....................................................................................... 30
        1.3.1. Podstawy prawne systemu........................................................................................................... 30
        1.3.2. Kształt obligacji zakupowej........................................................................................................... 32
           1.3.2.1. Podmioty zobowiązane ......................................................................................................... 32
           1.3.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymania białych certyfikatów.................................................... 33
           1.3.2.3. Podział kwoty obligacji.......................................................................................................... 33
        1.3.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów ............................................................................. 34
        1.3.4. Cykl życia certyfikatów ................................................................................................................. 35
        1.3.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych .............................................................. 35
        1.3.6. Rola regulatora i innych czynników rządowych w systemie.......................................................... 37
        1.3.7. Informacje uzupełniające.............................................................................................................. 38
        1.3.8. Ocena rozwiązania ....................................................................................................................... 38
    1.4. Białe certyfikaty w Australii (Nowa Południowa Walia) ......................................................... 41
        1.4.1. Podstawy prawne. ........................................................................................................................ 41
        1.4.2. Kształt obligacji zakupowej........................................................................................................... 41
        1.4.2.1. Podmioty zobowiązane.............................................................................................................. 42
           1.4.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów ............................................... 42
           1.4.2.3. Podział kwoty obligacji.......................................................................................................... 43
        1.4.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów ............................................................................. 44
        1.4.4. Cykl życia certyfikatów ................................................................................................................. 44
        1.4.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych .............................................................. 44
        1.4.6. Rola Regulatora i innych czynników rządowych w systemie ........................................................ 46
        1.4.7. Informacje uzupełniające.............................................................................................................. 47
        1.4.8. Ocena rozwiązania ....................................................................................................................... 47
2. ANALIZA SILNYCH I SŁABYCH STRON WYBRANYCH MODELI BIAŁYCH CERTYFIKATÓW W CELU
WYZNACZENIA MODELU REFERENCYJNEGO DLA ROZWIĄZANIA KRAJOWEGO.......................................... 49
   2.1. Podział kwoty obligacji na podmioty zobligowane ................................................................ 53
   2.2. Natura certyfikatów: standaryzacja i natura prawna, w tym stopień autonomiczności obrotu
   ..................................................................................................................................................... 53
   2.3. Zbywalność Białych Certyfikatów (Tradability) ..................................................................... 54
   2.4. Technologie innowacyjne...................................................................................................... 54
   2.5. Nowi uczestnicy rynku i ESCO ............................................................................................. 54
   2.6. Jednostka przeliczeniowa certyfikatów................................................................................. 57
   2.7. Mierzenie rezultatów: metoda ex-ante, czy ex-post.............................................................. 57


                 Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów                                                                 2
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii
   2.8. Okres ważności certyfikatów: w kontekście długości okresu rozliczeniowego..................... 58
   2.9. Rodzaje działań uprawniających do otrzymania certyfikatu ................................................. 59
   2.10. Sposób weryfikacji i kontroli działań ................................................................................... 59
   2.11. Adresat wniosków o certyfikat i podmiot emitujący............................................................. 60
   2.12. Centralny rejestr certyfikatów: podmiot zarządzający i sposób funkcjonowania ................ 60
   2.13. Definicja kary jako ceny odniesienia ................................................................................... 61
3. WARIANTOWY MODEL SYSTEMU BIAŁYCH CERTYFIKATÓW W POLSCE W OPARCIU O ANALIZĘ ROZWIĄZAŃ
EUROPEJSKICH................................................................................................................................... 62
   3.1. Kluczowe czynniki determinujące kształt systemu białych certyfikatów ............................... 62
   3.2. Analiza czynników strategicznych......................................................................................... 63
        3.2.1. Wpływ Dyrektywy na kształt projektowanego systemu................................................................ 63
           3.2.1.1. Cele Dyrektywy..................................................................................................................... 63
           3.2.1.2. Zakres podmiotowy Dyrektywy ............................................................................................ 63
           3.2.1.3. Kluczowe definicje ............................................................................................................... 64
           3.2.1.4. Kategoria działań wyłączonych z regulacji Dyrektywy efektywnościowej ............................. 65
           3.2.1.5. Kategorie wymogów/rozwiązań przewidzianych Dyrektywą ................................................. 66
           3.2.1.6. Określanie orientacyjnego krajowego celu w zakresie oszczędności energii ....................... 67
        3.2.2. Kierunek obligacji ......................................................................................................................... 68
        3.2.3. Miejsce w łańcuchu dostaw - zakres oddziaływania systemu białych certyfikatów na podmioty w
        łańcuchu wytwarzania, przesyłu i ystrybucji mediów energetycznych. ................................................... 70
        3.2.4. Sektory gospodarki, w których poszukiwane będą oszczędności................................................. 72
    3.3. Analiza czynników taktycznych............................................................................................. 75
        3.3.1 Wskazanie rodzajów podmiotów uprawnionych do otrzymywania certyfikatów............................. 75
        3.3.2 Wskazanie obszarów prowadzenia działań prooszczędnościowych ............................................. 77
4. WSKAZANIE REKOMENDACJI DLA SYSTEMU KRAJOWEGO I CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNYCH
ASPEKTÓW PRZYDZIAŁU I OBROTU BIAŁYMI CERTYFIKATAMI.................................................................. 79
   4.1. Model 1 - „Model inicjowania oszczędności” ........................................................................ 79
   4.2. Model 2 - „Model inicjowania oszczędności +” ..................................................................... 79
   4.3. Model 3 - „Model zielonej energii”......................................................................................... 80
   4.4. Model 4 - „Model zielonej energii +”...................................................................................... 80
   4.5. Rekomendacje do analizy z uwzględnieniem czynników operacyjnych ............................... 81
   4.6. Charakterystyka technicznych aspektów przydziału i obrotu białymi certyfikatami.............. 81
        4.6.1. Model inicjowania oszczędności................................................................................................... 81
        4.6.2. Model zielonej energii +................................................................................................................ 82
        4.6.3. Rekomendacje końcowe dla krajowego systemu białych certyfikatów ......................................... 83
    4.7. Analiza rozszerzenia systemu białych certyfikatów na podsektory wytwarzania i przesyłu
    energii. ......................................................................................................................................... 86
        4.7.1. Model mieszany............................................................................................................................ 86
        4.7.2. Rozszerzenie w oparciu o wyizolowane systemy. ........................................................................ 88
        4.7.3. Budowa „równoległego modelu zielonej energii +” obejmującego podsektor wytwarzania i
        przesyłu. ................................................................................................................................................. 90
        4.7.4. Rekomendacje dla rozszerzenia systemu białych certyfikatów. ................................................... 91
5. ZAŁOŻENIA KONSTRUKCYJNE KATALOGU STANDARDO-WYCH DZIAŁAŃ PROOSZCZĘDNOŚCIOWYCH,
BĘDĄCEGO PODSTAWĄ DO UBIEGANIA SIĘ O PRZYZNANIE BIAŁYCH CERTYFIKATÓW – TZW. REFERENCE
BOOK. ................................................................................................................................................ 93




                 Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów                                                                           3
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii



1. Przegląd     rozwiązań   w    sferze   białych
   certyfikatów, występujących w Unii Europejskiej
   oraz innych krajach

1.1. Białe certyfikaty we Francji


1.1.1. Podstawy prawne systemu.

Wprowadzenie Białych certyfikatów we Francji jest efektem uchwalenia w latach
2005 i 2006 szeregu aktów prawnych, do których zalicza się:


    •   Ustawa     nr   2005-781        z    13    lipca   2005:     dotyczące     programu
        zatwierdzającego program polityki energetycznej, a w szczególności
        artykuły 14, 15 i 90,

    •   Rozporządzenie nr 2006-600 z 23 maja 2006 dotyczący obligacji
        oszczędzania         energii    w kontekście       wprowadzenia          certyfikatów
        oszczędzania energii, w szczególności artykuł 3,

    •   Rozporządzenie nr 2006-603 z 23 maja 2006 - dotyczący certyfikatów
        dokumentujących oszczędności energii,

    •   Rozporządzenie nr 2006-604 z 23 maja 2006 dotyczący warunków
        prowadzenia krajowego rejestru certyfikatów oszczędności energii,

    •   Decyzja z 30 maja 2006 dotyczące trybu wdrożenia regulacji w zakresie
        certyfikatów oszczędności energii,

    •   Decyzja z 19 czerwca 2006 definiujące składowe wniosku o wydanie
        certyfikatu oszczędności energii,

    •   Decyzja    z    19    czerwca       2006   definiujące      standardowe     działania
        uprawniające do ubiegania się o wydanie certyfikatów oszczędności
        energii.




        Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów             4
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

Spośród wymienionych aktów prawnych kluczowe znaczenie ma Ustawa
z 13 lipca 2005 r.: dotycząca programu zatwierdzającego program polityki
energetycznej której zapisy:


   •    wprowadzają obowiązek w zakresie oszczędzania energii ze wskazaniem
        podmiotów zobligowanych,

   •    definiują   sposób     wypełnienia      obowiązku      (w     tym   poprzez   zakup
        certyfikatów albo wniesienie opłaty karnej),

   •    określają sposób uwzględnienia kosztów wypełnienia obowiązku w taryfie
        dostawcy mediów energetycznych,

   •    definiują naturę certyfikatów jako przedmiotu obrotu rynkowego,

   •    powołują rejestr krajowy certyfikatów, określają jego zadania oraz
        wskazują obowiązki podmiotu, który taki rejestr będzie prowadził.


Rozporządzenie nr 2006-600 z 23 maja 2006 zdefiniowało precyzyjnie wielkość
generalnej obligacji w zakresie oszczędności energii we Francji w latach 2006 -
2009 (54 miliardy kilowatogodzin energii finalnej) oraz podział kwoty obowiązku
pomiędzy rynki obligacji, a więc dostawców oleju opałowego, energii elektrycznej,
gazu ziemnego, gazu płynnego oraz energii cieplnej i chłodu.
Jednym z kluczowych zapisów rozporządzenia jest wskazanie sposobu obliczania
i sprawozdawczości w zakresie ilości energii dostarczonej odbiorcom końcowym,
a także wskazanie procedury wdrożenia przepisów wykonawczych aktami
niższego rzędu wydawanymi przez Ministra odpowiedzialnego za rynek energii.
Rozporządzenie no 2006-603 z 23 maja 2006 wprowadziło pojęcie działań
kwalifikowanych,    jako    podstawy      otrzymania      certyfikatów      potwierdzających
wykonanie obligacji w zakresie oszczędności energii oraz zdefiniowało przypadki,
w których podmioty zobligowane oraz inne - nie podlegające obligacji - nabywają
prawo do certyfikatów. Rozporządzenie wprowadziło także pojęcie wartości
certyfikatu w kontekście cyklu życia produktu, albo długości obowiązywania
kontraktu w przypadku usługi, której efektem jest uzyskanie oszczędności
energetycznej. Jednocześnie wskazuje także tryb wnioskowania i wydawanie



         Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów           5
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

świadectw przez administrację publiczną (prefektury) oraz okres ważności
certyfikatów.


Rozporządzenie 2006-604 z 23 maja 2006 wskazuje warunki, na jakich Państwo
może delegować stworzenie i utrzymanie krajowego rejestru certyfikatów, określa
zadania     w zakresie      rejestracji    działań       kwalifikowanych     oraz     warunki
bezpieczeństwa informacji, jakie powinien spełniać administrator rejestru.


Decyzja z dnia 30 maja 2006 określa warunki, na jakich aplikacja przepisów prawa
odbywa się w odniesieniu do osób fizycznych i prawnych zaliczających się do
sektora użyteczności publicznej oraz reguluje zasady przeliczania oszczędności
energii w tym sektorze w kontekście zużycia oleju opałowego.


Decyzja z dnia 19 czerwca 2006 roku opisuje kształt wniosku o wydanie
certyfikatów, uwzględniając podział wnioskodawców na osoby fizyczne i prawne
oraz źródło wniosku o wydanie certyfikatów z podziałem na zadania kwalifikowane
(ze wskazaniem odnośnika z katalogu) oraz niestandardowe (ze wskazaniem
metody i efektów obliczeń).


Decyzja    z    dnia   19   czerwca       2006    (II)   roku   definiuje   katalog   działań
kwalifikowanych, uprawniających do ubiegania się o wydanie certyfikatów
oszczędności      energii    wraz     ze     wskazówkami         przeliczeniowymi     (tabele
przeliczeniowe uwzględniające szereg parametrów umożliwiających śledzenie
uzysku energetycznego) z podziałem na działania przeprowadzane:


    a) w budynkach mieszkalnych,

    b) w budynkach użyteczności publicznej,

    c) w sektorze oświetlenia publicznego,

    d) w sektorze przemysłu,

    e) w sektorze transportu towarów i transportu publicznego.




          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów           6
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

1.1.2. Kształt obligacji zakupowej


1.1.2.1. Podmioty zobowiązane.


Obowiązek wykazywania oszczędności w zakresie zużycia energii ciąży we
Francji na szeregu podmiotów gospodarczych, do których należą:


    a) osoby fizyczne i prawne: dostawcy oleju opałowego do odbiorców
        w gospodarstwach domowych oraz do sektora użyteczności publicznej,

    b) osoby prawne: dostawcy mediów energetycznych, których dostawy roczne
        są wyższe, niż:

             •    dla energii elektrycznej: 400 milionów kilowatogodzin energii
                  finalnej1 na rok,

             •    dla gazu naturalnego (ziemnego): 400 milionów kilowatogodzin
                  w odniesieniu do wartości kalorycznej na rok

             •    dla gazu płynnego: 100 milionów kilowatogodzin w odniesieniu do
                  wartości kalorycznej na rok,

             •    dla energii cieplnej i chłodu: 400 milionów kilowatogodzin energii
                  finalnej na rok.



1.1.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów


Podmioty zobowiązane wskazane w pkt. 2.1. uzyskują prawo do białych
certyfikatów poświadczających uzyskanie oszczędności w zakresie zużycia energii
zarówno w wyniku działań przeprowadzanych przez swoich klientów2, jak i działań,
które przeprowadzą samodzielnie we własnych instalacjach przesyłowych
budynkach, zgodnie ze standardami zdefiniowanymi w prawie.



1 Sprzedanej odbiorcom końcowym.
2 Konieczność udowodnienia, że był to wynik akcji informacyjnej albo promocyjnej zainicjowanej
  przez dostawcę.


          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów             7
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

Lista podmiotów uprawnionych do otrzymywania białych certyfikatów jest jednak
dłuższa i obejmuje także:


    •   jednostki samorządu terytorialnego, albo ich związki w zakresie zadań
        realizowanych na majątku własnym,

    •   przedsiębiorstwa produkcyjne i usługowe, jeśli ich oferta ma charakter
        innowacyjny.


Rozszerzenie listy podmiotów uprawnionych do otrzymywania certyfikatów ma
celu zwiększenie ich podaży, a tym samym umożliwienie wypełnienia obowiązku
podmiotom zobligowanym jak najmniejszym kosztem.



1.1.2.3. Podział kwoty obligacji


Kwota obligacji krajowej jest dzielona na poszczególne podmioty zobowiązane
w relacji do ich udziałów rynkowych. Podziału dokonuje Minister właściwy do
spraw rynku energii. Podział kwoty obligacji dokonywany jest na podstawie
informacji dostarczanych przez podmioty zobligowane wg procedury opisanej
w jednym z rozporządzeń wykonawczych.



1.1.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów

Białe certyfikaty mają we Francji charakter zdematerializowany i istnieją w postaci
wpisów w rejestrze, prowadzonym przez Państwo, albo uprawniony podmiot. Mają
samoistne znaczenie prawne i rynkowe Mogą podlegać obrotowi                      rynkowemu
w transakcjach dwu i wielostronnych, a obrót ten nie podlega ograniczeniom co do
rodzaju rynku (platformy wymiany), typu transakcji i ograniczeń co do ceny.


Certyfikaty są denominowane w kWh, ich liczba zależy od kwoty zaoszczędzonej
energii finalnej, w relacji do cyklu życia produktu, albo czasu obowiązywania
kontraktu   na   usługi,     przy    zastosowaniu       degresywnych      współczynników
korygujących definiowanych przez Ministra właściwego do spraw rynku energii.

         Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów          8
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

Certyfikaty   otrzymuje     się   generalnie        w   wyniku   przeprowadzenia       działań
kwalifikowanych (wymienionych w katalogu). Jeśli podmiot wykaże, że dokonał
oszczędności energii w wyniku działań niestandardowych, certyfikaty przysługują
mu tylko wtedy, kiedy uzyskane oszczędności nie kompensują kosztów
związanych z przeprowadzeniem działania przed upływem 3 lat.
Wartość przyznawanych certyfikatów ulega podwojeniu dla działań w zakresie
oszczędności energetycznych realizowanych w strefach nieprzyłączonych do
krajowej sieci przesyłowej.


Szczególnym       przypadkiem       nabycia     prawa     do     białych   certyfikatów      jest
zastosowanie odnawialnych źródeł energii do ogrzewania budynków mieszkalnych
i użyteczności publicznej w miejsce tradycyjnych źródeł opartych o surowce
kopalne. Wartość otrzymanych certyfikatów odpowiada w takim przypadku
dostarczonej wartości energetycznej ciepła (netto - po odjęciu konsumpcji własnej
urządzeń).



1.1.4. Cykl życia certyfikatów

Certyfikaty wydane w danym okresie rozliczeniowym3 ważne są w tym okresie
oraz w czasie trwania dwóch następnych.
Wniosek podmiotu uprawnionego do otrzymania certyfikatów kierowany jest do
prefekta4 Departamentu właściwego siedzibie uprawnionego. W przypadku
podmiotów mających siedzibę poza Francją Metropolitalną wniosek kierowany jest
do   Prefekta     Paryża.    Ubiegający       się   o certyfikaty      zobowiązany    jest    do
przechowywania dokumentacji będącej podstawa wniosku (dokumenty handlowe,
techniczne i finansowe) przez okres, w którym złożono wniosek i dwa następne.
Wniosek powinien być przedstawiony wraz z odpowiednimi załącznikami, zgodnie
z rozporządzeniem wydanym przez Ministra właściwego ds. Energetykii.




3 Pierwszy okres rozliczeniowy: 1 lipca 2006 - 31 czerwca 2007.
4 Kierownik administracji Departamentu - podstawowej jednostki administracyjnej we Francji (26
  Departamentów)


          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów               9
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

Przyznane certyfikaty zapisywane są w krajowym rejestrze prowadzonym przez
instytucję wskazaną przez Rząd.
Każdy z podmiotów, na którym ciąży obowiązek w zakresie oszczędności energii
powinien przed 30 września 2009 roku przedstawić Ministrowi ds. Energetyki stan
konta prowadzonego w Krajowym Rejestrze Białych Certyfikatów. Jeśli stan
posiadania podmiotu zobligowanego odpowiada indywidualnej kwocie obligacji
Minister uruchamia procedurę umorzenia certyfikatów, co zostaje odnotowane
w Rejestrze.
Jeśli ilość certyfikatów nie jest wystarczająca do wypełnienia obligacji Minister
wzywa podmiot zobligowany do uzupełnienia stanu posiadania w ciągu dwóch
miesięcy. Jeśli ten warunek nie zostanie spełniony konieczne staje się opłacenie
kary w wysokości 0,02 euro za każdą brakującą kilowatogodzinę. W przypadku
niezastosowania się do sankcji Minister występuje wobec podmiotu z wezwaniem
do zapłaty ze wskazaniem ostatecznego terminu realizacji. W przypadku
niezastosowania się do wezwania na podmiot nakładana jest sankcja pieniężna
w wysokości od 1500 do 3000 euro (w przypadku ponownego niepoddania się
wezwaniu).



1.1.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych

Podstawą do ubiegania się o przyznanie białych certyfikatów jest zgodność
działań oszczędnościowych ze wskazaniami w tym zakresie wymienionymi w tzw.
katalogu działań kwalifikowanych.
Wprowadzony mocą rozporządzenia katalog działań kwalifikowanych dających
prawo do ubiegania się o białe certyfikaty w podziale na następujące sektory i typy
działań:


a) sektor budownictwa indywidualnego i wielorodzinnego:



    •      izolacja szczytów budynków i dachów,

    •      izolacja ścian,

    •      izolacja podłóg,

           Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów   10
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

•   instalacja okien albo drzwi przeszklonych wraz z szybami atermicznymi,

•   instalacja kolektorów słonecznych indywidualnie (Metropolia),

•   instalacja kolektorów słonecznych zbiorowo (Metropolia),

•   pompy ciepła typu woda - woda,

•   pompy powietrza typu powietrze - woda,

•   instalacja elektrycznych paneli grzewczych albo grzejników z regulacją
    elektroniczną,

•   instalacja pieców działających w technice kondensacyjnej indywidualnie,

•   instalacja pieców działających w technice kondensacyjnej zbiorowo,

•   instalacja pieców niskotemperaturowych - ogrzewanie indywidualne,

•   instalacja pieców niskotemperaturowych - ogrzewanie zbiorowe,

•   grzejniki niskotemperaturowe dla instalacji centralnego ogrzewania,

•   instalacja   systemów      regulacji     z   użyciem        czujnika    temperatury
    zewnętrznej,

•   instalacja niezależnych urządzeń grzewczych na drewno,

•   instalacja pieców na biomasę,

•   izolacja wodnej sieci grzewczej,

•   instalacja wodnego ogrzewania podłogowego niskotemperaturowego,

•   instalacja baterii zlewozmywakowych z termostatem,

•   zastosowanie programatorów „przerywnikowych” w systemach ogrzewa-
    nia indywidualnego - paliwa konwencjonalne,

•   zastosowanie programatorów „przerywnikowych” w systemach ogrzewa-
    nia zbiorowego - paliwa,

•   zastosowanie centralnych programatorów „przerywnikowych” w syste-
    mach ogrzewania elektrycznego,

•   instalacja systemów pomiaru indywidualnego zużycia ciepła,



    Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów          11
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

   •   instalacja kondensacyjnych systemów rekuperacji,

   •   instalacja systemów optymalizacji obiegu,

   •   instalacja kolektorów słonecznych indywidualnie (terytoria zamorskie),

   •   instalacja wentylacji mechanicznej kontrolowanej,

   •   instalacja świetlówek kompaktowych klasy A,

   •   zakup pralek klasy A+

   •   zakup chłodziarek klasy A+.


b) sektor budownictwa tercjalnego:



   •   izolacja szczytów budynków i dachów,

   •   izolacja ścian,

   •   izolacja podłóg,

   •   instalacja pieców kondensacyjnych w systemach ogrzewania centralnego,

   •   instalacja wodnego ogrzewania podłogowego niskotemperaturowego,

   •   instalacja baterii zlewozmywakowych z termostatem,

   •   grzejniki niskotemperaturowe dla instalacji centralnego ogrzewania,

   •   izolacja wodnej sieci grzewczej,

   •   instalacja pieców na biomasę dla celów ogrzewania i przygotowania
       ciepłej wody,

   •   zastosowanie programatorów „przerywnikowych” w systemach ogrzewa-
       nia centralnego - paliwa konwencjonalne,

   •   instalacja systemów optymalizacji w systemach obiegu wymuszonego,

   •   instalacja   systemów       rekuperacji     ciepła    w   systemach      ogrzewania
       centralnego kondensacyjnego,

   •   instalacja kolektorów słonecznych zbiorowo (Metropolia),


        Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów         12
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

   •   instalacja elektronicznych regulatorów prędkości obrotowej silników
       elektrycznych,

   •   pompy ciepła typu woda - woda,

   •   pompy powietrze typu powietrze - woda,

   •   instalacja klimatyzatorów klasy A,

   •   instalacja systemów oświetlenia świetlówkami fluorescencyjnymi,

   •   instalacja sterowania czasowego oświetleniem,

   •   instalacja automatyki załączania oświetlenia - detektory ruchu,

   •   instalacja systemów automatycznego sterowania natężeniem światła,

   •   instalacja lamp fluorescencyjnych wysokiej wydajności,

   •   uzyskiwanie energii odnawialnej w systemach centralnego ogrzewania,

   •   instalacja systemów regulacji oświetlenia zewnętrznego,

   •   instalacja    systemów      optymalizacji     mocy      czynnej   w      oświetleniu
       zewnętrznym,

   •   instalacja systemów sterowania mocy w oświetleniu zewnętrznym,


c) sektor przemysłu:



   •   instalacja    detektorów       ruchu     w     urządzeniach       oświetleniowych
       fluorescencyjnych,

   •   instalacja systemów automatycznego sterowania natężeniem światła,

   •   instalacja lamp fluorescencyjnych wysokiej wydajności,

   •   instalacja lamp sodowych albo jodowych ze sterowaniem elektronicznym,

   •   instalacja silników wysokiej sprawności,

   •   instalacja systemów elektronicznej kontroli prędkości obrotowej silników,




        Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów          13
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

d) sektor transportu:



    •     zastosowanie jednostek           transportu intermodalnego - kombinacja
          przewozu        kolejowego        i samochodowego           w         połączeniach
          międzymiastowych,

    •     szkolenia kierowców transportu publicznego w zakresie ekonomiki jazdy,

    •     szkolenia kierowców transportu lekkiego w zakresie ekonomiki jazdy.


Każde z działań wymienionych w katalogu jest opisane pod względem
następujących parametrów:


    •     Sektor zastosowania (budynki mieszkalne jedno i wielorodzinne, sektor
          użyteczności publicznej, przemysł, transport).

    •     Charakterystyka działania - rozszerzony opis precyzujący wymagania
          wobec działania.

    •     Warunki dodatkowe otrzymania certyfikatów,

    •     Długość cyklu życia zastosowanych urządzeń (działań),

    •     Tablice kalkulacyjne dla obliczenia ilości wnioskowanych certyfikatów
          (z uwzględnieniem m.in. stref klimatycznych, jednostek przeliczeniowych,
          typów budynków, ilości izb, wieku budynków, itp.), przypadających na
          jednostkę działań oszczędnościowych, np. m2.




1.1.6. Rola Regulatora i innych czynników rządowych w systemie

Zgodnie    z   regulacjami     prawnymi      organem      uprawnionym      do     wydawania
certyfikatów jest Państwo, albo podmiot do tego uprawniony.
Kompetencje w zakresie przyjmowania wniosków podmiotów uprawnionych
scedowano jednocześnie na administrację regionalną - prefektów departamentów.
W związku z tym, przynajmniej w pierwszym okresie funkcjonowania systemu,


          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów         14
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

certyfikaty wydawane będą przez DRIRE: Directions Régionales de l'Industrie, de
la Recherche et de l'Environnement - Regionalne Dyrekcje ds. Przemysłu, Badań
i Środowiska. Kompetencje DRIRE w zakresie energii wskazują na odgrywaną
przez te instytucje - poza innymi, szerokimi kompetencjami5 - rolę regionalnego
Regulatora rynku energii elektrycznej i gazu. W tym obszarze należy do nich
między innymi: wydawanie certyfikatów poświadczających wytworzenie energii
odnawialnej, nadzór nad budową hydroelektrowni, przesyłem energii i inspekcje
inwestycji energetycznych. DRIRE posiadają więc kompetencje i narzędzia do
wydawania certyfikatów, jednak prowadzenie rejestru będzie odbywać się
centralnie przez instytucję niezależną.



1.1.7. Informacje uzupełniające

Francuski system białych certyfikatów przewiduje kilka ograniczeń prawa do
otrzymania certyfikatów. Należą do nich:


    •    działania niezgodne z wykazem ogłoszonym w obowiązujących aktach
         prawnych,

    •    działania w wyniku których następuje zastąpienie jednych paliw kopalnych
         innymi,

    •    działania    przynoszące       korzyści     wynikające       z   systemu   handlu
         pozwoleniami na emisję,

    •    działania, których efekty są niemierzalne, takie jak: akcje informacyjne
         i edukacyjne.


Francja dysponuje obecnie kompletem narzędzi prawnych niezbędnych dla
wdrożenia systemu białych certyfikatów. Konkurs, który powinien wyłonić
instytucję odpowiedzialną za prowadzenie krajowego rejestru białych certyfikatów
został ogłoszony w czerwcu 2006 roku - czas na rozpatrzenie ofert upłynął

5 Zharmonizowany rozwój, pomoc przedsiębiorstwom, metrologia, ochrona środowiska, transport
  samochodowy, aparaty ciśnieniowe, górnictwo i wydobycie surowców, bezpieczeństwo nad
  instalacjami nuklearnymi.


          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów        15
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

18 lipca tego roku. Nie ma aktualnie informacji o rozstrzygnięciu przetargu
iwyznaczeniu    administratora     rejestru. Nie wiadomo także, czy podmioty
zobowiązane dopełniły obowiązku informacyjnego i czy w efekcie rozdzielono
kwoty oszczędności pomiędzy dostawców energii elektrycznej, gazu i oleju
opałowego.
W efekcie system francuski nie zaczął jeszcze funkcjonować.



1.1.8. Ocena rozwiązania

Francuski system białych certyfikatów można zaliczyć do rozwiązań opartych
o metodę bottom-up.
Sumowanie oszczędności odbywa się w oparciu o działania przeprowadzane na
poziomie końcowego odbiorcy energii we wskazanych sektorach gospodarki.
Podstawą jest precyzyjny katalog działań uprawniających do uzyskania białych
certyfikatów, co nastręcza pewnych trudności w ocenie działań, które są
niestandardowe.
Nie do końca jasny jest w tym rozwiązaniu sposób udowodnienia uzyskania
oszczędności - wpływu na nie dostawców - w przypadku akcji informacyjnych
i promocyjnych. Najbezpieczniejszym sposobem wykazywania oszczędności jest
więc szukanie ich we własnych instalacjach oraz stosowanie „twardych” działań
technologicznych i finansowych jako elementów zachęty. Tylko w ten sposób
możliwe jest także precyzyjne wyliczenie skali oszczędności.




         Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów   16
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii




1.2. Białe certyfikaty we Włoszech


1.2.1. Podstawy prawne systemu

Wola w zakresie wzrostu efektywności energetycznej we Włoszech została
wyrażona przez Ustawodawcę            w Ustawie z dnia 16 marca 1999 roku, która
w artykule 9. ust. 1 i 4 stwierdza, iż koncesje wydawane przedsiębiorstwom
energetycznym przewidują środki wzrostu efektywności energetycznej końcowego
zużycia energii według celów ilościowych zdefiniowanych Rozporządzeniem
Ministra Przemysłu, Handlu i Rzemiosła w porozumieniu z Ministrem Środowiska.
W relacji do zapisów Ustawy szczegółowy zakres obowiązku w zakresie wzrostu
efektywności energetycznej został zaprezentowany w Rozporządzeniu z dnia
24 kwietnia 2001 roku, które6:


    a) definiuje ilościowe cele państwowe wzrostu efektywności energetycznej
        końcowego zużycia energii, a także sposoby określania szczegółowych
        celów do zawarcia w każdej koncesji dotyczącej dystrybucji energii
        elektrycznej,

    b) wskazuje      podmioty     zobowiązane       do    realizacji   celów      w   zakresie
        efektywności energetycznej,

    c) określa kryteria ogólne dotyczące programowania oraz wdrażania środków
        i działań potrzebnych do osiągnięcia ogólnych oraz szczegółowych celów
        wzrostu efektywności końcowego zużycia energii;

    d) opisuje cechy produktów użytych jako komponenty albo samodzielne
        jednostki w ramach programów wzrostu efektywności energetycznej,

    e) wskazuje sposoby kontroli wdrażania wyżej wymienionych środków
        i działań,

    f) definiuje     sposób    uwzględnienia      kosztów      wynikających       z   realizacji


6 Znowelizowane i obowiązujące rozporządzenia weszły w życie w dniu 20 lipca 2004 roku.


          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów            17
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

        obowiązku w taryfach dostawców energii,

    g) wprowadza pojęcie białych certyfikatów i wskazuje tryb otrzymania tych
        certyfikatów,

    h) przewiduje działania przygotowawcze oraz dalsze działania legislacyjne
        związane z wejściem w życie rozporządzenia.

Cele ilościowe redukcji zużycia energii pierwotnej zostały zdefiniowane w Mtoe7
osobno dla dostawców energii elektrycznej i gazu ziemnego (por. Tabela 1.1.) 8
Tab. 1.1. Cele w zakresie oszczędności zdefiniowane we Włoszech.


                     Lata       Energia elektryczna            Gaz ziemny
                    2005              0,10 Mtoe                 0,10 Mtoe
                    2006              0,20 Mtoe                 0,20 Mtoe
                    2007              0,40 Mtoe                 0,40 Mtoe
                    2008              0,80 Mtoe                 0,70 Mtoe
                    2009              1,60 Mtoe                 1,40 Mtoe


Kluczowe znaczenie dla kształtu regulacji dotyczącej białych certyfikatów mają
także dwa akty prawne niższego rzędu: Decyzja 103/03 z 18 sierpnia 2003 roku
oraz Decyzja 200/04 z 11 listopada 2004 określające sposób przygotowania,
wdrażania i oceny projektów uprawniających do ubiegania się o „tytuły
efektywności energetycznej” określane mianem białych certyfikatów.



1.2.2. Kształt obligacji zakupowej


1.2.2.1. Podmioty zobowiązane.


Obowiązek wykazywania oszczędności w zakresie zużycia energii ciąży we
Włoszech na dostawcach energii elektrycznej i gazu ziemnego, którzy w dniu


7 Milionach ton paliwa umownego (oleju ekwiwalentnego), paliwo o kaloryczności 10000 kcal/kg,
  1toe=41,87 GJ, 1 TWh=0,086 Mtoe
8 Połowa oszczędności powinna zostać osiągnięta w wyniku redukcji zużycia energii elektrycznej
  i gazu.


          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów           18
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

31 grudnia 2001 roku obsługiwali nie mniej, niż 100 000 klientów. Artykuł
4 rozporządzenia przewiduje jednocześnie, że do 31 grudnia 2005 roku zostaną
wprowadzone regulacje, które określą sposób zastosowania obowiązku wobec
dostawców, którzy w dniu 31 grudnia 2001 roku obsługiwali mniej, niż 100 000
klientów.9
Biorąc pod uwagę kierunki regionalnego i lokalnego planowania energetyczno-
środowiskowego,          dostawcy        podlegający         obowiązkowi        określonemu
w rozporządzeniu tworzą roczny plan działalności skierowanych na osiągniecie
wyszczególnionych celów im przydzielonych i przesyłają go zainteresowanym
regionom oraz prowincjom autonomicznym
Działania zaliczone do wykonania obowiązku mogą być realizowane przez
samych dostawców energii, albo przedsiębiorstwa im podlegające.



1.2.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów


Podmioty zobowiązane wskazane w pkt. 1.2.2.1. uzyskują prawo do białych
certyfikatów poświadczających uzyskanie oszczędności w zakresie zużycia energii
w wyniku działań przeprowadzanych własnymi siłami, albo siłami spółek
zależnych, przy czym w każdym przypadku muszą to być działania zdefiniowane
w rozporządzeniu, albo działania, które zostały dopuszczone dodatkowo przez
regiony, albo autonomiczne prowincje.
Do otrzymywania białych certyfikatów w wyniku podjęcia działań służących
poprawie      efektywności      energetycznej        prawo      mają    także     niezależne
przedsiębiorstwa      działające     w    sektorze     usług    energetycznych     (w   tym
rzemieślnicze) oraz ich spółki.10



1.2.2.3. Podział kwoty obligacji


Krajowy cel indykatywny zakłada uzyskanie w latach 2005 - 2009 oszczędności
w zużyciu energii pierwotnej na poziomie 2,9 Mtoe.
Cel ten został rozdzielony na dwa rynki objęte obowiązkiem (energia elektryczna

9 Aktualnie brak informacji o objęciu obowiązkiem tego rodzaju podmiotów.


          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów         19
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

i gaz - por. Tab. 1.1.) ze wskazaniem rocznych uzysków oszczędności energii
pierwotnej w każdym z tych segmentów.
Poszczególni dostawcy energii obsługujący nie mniej niż 100 000 odbiorców
objęci są obowiązkiem w proporcji do ilości energii sprzedanej odbiorcom
końcowym, liczonej w roku poprzedzającym rok miniony.



1.2.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów

Białe certyfikaty we Włoszech określane są mianem „tytułów efektywności
energetycznej” Mają samoistne znaczenie prawne i rynkowe. Mogą podlegać
obrotowi rynkowemu w transakcjach dwustronnych, a obrót ten nie podlega
ograniczeniom co do rodzaju rynku (platformy wymiany), typu transakcji
i ograniczeń co do ceny. Misję utworzenia specjalnego rynku dla obrotu białymi
certyfikatami powierzono jednocześnie Gestore del Mercato Elettrico S.p.a.. GME
jest podmiotem powołanym przez włoskiego operatora sieci z misją tworzenia
i operowania rynkami handlu energią elektryczną. GME zarządza rynkiem
hurtowego handlu energią (giełda IPEX), przygotował także rynek handlu
zielonymi certyfikatami. .Platforma handlu zielonymi certyfikatami działa od roku
2004, jednakże dotąd nie przeprowadzono za jej pośrednictwem żadnej transakcji
w zakresie certyfikatów efektywności energetycznej.


Jednostką przeliczeniową certyfikatów jest 1 Mtoe a ich liczba zależy od kwoty
zaoszczędzonej energii finalnej dokonanej w wyniku przeprowadzenia działań
kwalifikowanych, a także projektów ocenianych metodami analitycznymi, albo
prognostycznymi.



1.2.4. Cykl życia certyfikatów

Certyfikaty wydawane są przez Gestore del Mercato Elettrico S.p.a. - wskazanego
jako organizator rynku białych certyfikatów na wniosek podmiotów uprawnionych,
w tym podmiotów zobligowanych, ich spółek zależnych oraz niezależnych

10 Przedsiębiorstwa działające w oparciu o model ESCO.


          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów   20
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

instytucji działających w sferze usług energetycznych (ESCO).
Weryfikacja wniosków i projektów leży w gestii Autorità per l'Energia Elettrica e il
Gas11 , który posiada również uprawnienia kontrolne w zakresie zgodności
deklaracji z rzeczywistymi osiągami w zakresie oszczędności.
Certyfikaty ważne są przez cały okres obowiązywania celów wyznaczonych dla
danego okresu obliczeniowego, a więc aktualnie w latach 2005 - 2009. Podmioty
zobligowane rozliczane są z wypełnienia obowiązku corocznie, w ramach podziału
przypadającej na nie kwoty obligacji pięcioletniej.
Do 31 maja każdego roku, począwszy od roku 2006, dostawcy energii przesyłają
Regulatorowi posiadane przez siebie tytuły wypełnienia obligacji za rok ubiegły.


W przypadku niewypełnienia rocznej kwoty obligacji na skalę nie większą niż 50 %
podmioty zobowiązane mogą - bez dodatkowych konsekwencji - uzupełnić
zobowiązanie w kolejnych dwóch latach. Sankcje finansowe stosowane są
w przypadku niewypełnienia obowiązku na skalę większą, niż 50 % obowiązku.
Sankcje określane przez Regulatora są proporcjonalnie większe od szacowanych
nakładów     inwestycyjnych,       które   niezbędne         byłyby    do   uzyskania   kwoty
oszczędności.
Przychody z sankcji gromadzone są na wydzielonym Funduszu, z którego środki
przeznaczane są na kampanie informacyjne, promocyjne i uświadamiające
o konieczności racjonalnego zużycia energii.



1.2.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych

Podstawą ubiegania się o wydanie białych certyfikatów jest przeprowadzenie
działań prowadzących do uzyskania samodzielnie (we własnych instalacjach albo
instalacjach odbiorców końcowych), albo we współpracy z podmiotami trzecimi
(spółkami zależnymi, ESCO, wytwórcami urządzeń, instalatorami albo instytucjami
finansowymi) oszczędności w zużyciu energii pierwotnej.
Kwalifikacji działań dokonuje się na podstawie katalogu wskazanego w Decyzjach
wykonawczych, przy czym mierzenie skali oszczędności może przebiegać


11 Regulator rynku energii elektrycznej i gazu we Włoszech


          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów          21
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

z użyciem trzech różnych metod obliczeniowych:


    •    jako różnicy po wdrożeniu w stosunku do stanu wyjściowego (oczekiwane
         oszczędności szacowane na podstawie tablic obliczeniowych),

    •    zastosowanie metod estymacji w przypadku nowych realizacji, albo braku
         danych      startowych     (estymacja      inżynierska,       zakładająca   pomiary
         „w terenie”),

    •    zastosowanie metody monitorowania efektów programów oszczędności
         poprzez bezpośrednie pomiary uzyskanych oszczędności (zużycie energii
         „przed” i „po”).12


W każdym przypadku konieczne jest podejście „wykluczające”, wynikające
z konieczności rozgraniczenia efektów wynikających z otoczenia (np. trendy
w zachowaniach konsumenckich) i rzeczywistych efektów działań promujących
efektywność (stosowane w tych przypadkach, kiedy efektywność energetyczna
zależy silnie od czynników zmieniających się w czasie, szczególnie w realizacjach
przemysłowych, np. liczby przepracowanych godzin, warunków klimatycznych, czy
pory roku).
Z tego samego względu zaliczenie działań informacyjnych jako źródła poczynienia
oszczędności może nastąpić jako uzupełnienie działań o charakterze materialnym
i może stanowić podstawę do ubiegania się o 5 % premię w ilości przyznanych
walorów.


Katalog działań uprawniających do ubiegania się o białe certyfikaty w zakresie
energii elektrycznej, w podziale na sektory obejmuje następujące typy działań:


    a) sfera obligacji w zakresie zużycia energii elektrycznej (załącznik do aktu
        prawnego wprowadzającego obligację dla rynku energii elektrycznej):




12 W przypadku zastosowania metod pomiarowych metodologia powinna być znana na etapie
   planowania projektu.


           Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów        22
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii
Poprawa współczynnika mocy

    •   Poprawa współczynnika mocy przy użytkowaniu końcowym

Silniki elektryczne i ich zastosowanie

    •    Instalacja elektronicznych systemów regulacji częstotliwości
    •    Optymalizacja instalacji oraz zarządzania systemami pompowania uruchamianych przez
         silniki elektryczne
    • Instalacja silników i mechanizmów o wyższej wydajności
    • Odzyskiwanie energii w systemach ponownego gazyfikowania naturalnego gazu płynnego.
Systemy oświetlenia
    • Instalacja automatycznych systemów włączania, wyłączania oraz regulacji natężenia
         (systemy wykrywające ruch, oświetlenia naturalnego, zmierzchowe, itd.)
    • Wzrost wydajności publicznych instalacji oświetleniowych
    • Instalacja bardziej wydajnych systemów lub części (urządzeń oświetleniowych, zasilaczy,
         regulatorów, itp.)
Electricty leaking

    •   Instalacja urządzeń o niskim zużyciu energii w trybie czuwania albo urządzeń
        zmniejszających zużycie energii w trybie czuwania urządzeń już istniejących
    • Systemy przełączania na tryb czuwania urządzeń używanych sporadycznie
    • Systemy automatycznego wyłączania urządzeń w trybie czuwania
Działania na rzecz użycia bardziej odpowiednich odbiorników energii elektrycznej:

    •  Działania na rzecz wymiany elektrycznych podgrzewaczy wody (ciepłej wody sanitarnej, lub
       zmywarek, pralek, itd.) na urządzenia zasilane innymi źródłami energii albo o wyższej
       wydajności, lub poprzez ciepło
Obniżenie zużycia energii elektrycznej dla celów grzewczych

    • Instalacja systemów i urządzeń do redukcji zużycia ciepłej wody
Działania na rzecz redukcji zapotrzebowania na energię elektryczną dla klimatyzacji

    •   Działania na rzecz izolacji termicznej budynków
    •   Działania na rzecz kontroli promieniowania przenikającego przez powierzchnie szklane
        podczas miesięcy letnich ( szyby selektywne, zewnętrzne osłony słoneczne, itd.)
    • Zastosowanie technik architektury bioklimatycznej pasywnego ogrzewania słonecznego oraz
        chłodzenia pasywnego
    • Instalacje kolektorów słonecznych oraz pomp ciepła.
Sprzęt AGD i RTV i urządzenia biurowe o wysokiej efektywności energetycznej
   • Wymiana lodówek, pralek, zmywarek, grzejników wody, piecyków, pomp cyrkulacji wody, itd.
        na analogiczne produkty o wyższej efektywności energetycznej.
   • Instalacja komputerów, drukarek, faksów, itd. O wysokiej efektywności energetycznej
Urządzenia służące do spalania paliw nieodnawialnych

    • Działania na rzecz wymiany istniejących urządzeń na wydajniejsze
Działania wymiany innego źródła albo lub przewodnika ciepła na energie elektryczną w przypadkach
odnotowania obniżenia zużycia głównej energii

    •   Suszenie urządzeniami mikrofalowymi i na częstotliwość radiową
    •   Fuzja i wypalanie piecykami na przewodnictwo i emisję promieniowania
    •   Urządzenia ponownej kwalifikacji termodynamicznej pary wodnej poprzez sprzężenie
        mechaniczne

Klimatyzacja środowisk i odzyskiwanie energii w budynkach klimatyzowanych za pomocą źródeł
energii nieodnawialnych


            Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów            23
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

    •  Działania na rzecz izolacji termicznej budynków
    •  Zastosowanie technik architektury bioklimatycznej, pasywnego ogrzewania słonecznego oraz
       chłodzenia pasywnego
   • Klimatyzowanie bezpośrednio przez ciepło z kogeneracji
   • Kogenerowanie i systemy mikrogenerowania określone przez Organ zajmujący się energią
       elektryczną
       i gazem
   • Systemy potrójnego generowania i poczwórnego generowania
   • System ogniw paliwowych
   • Instalacja pomp cieplnych elektrycznych lub gazowych z funkcją ogrzewania lub chłodzenia,
       w nowo budowanych budynkach oraz remontowanych posiadających współczynnik
       rozpraszania objętościowego przez powłokę budowlaną, Cd, niższy od ustalonych limitów,
       w celu stopni na dzień w miejscach, w następnej tabelce 1, i które spełniają ewentualne
       kolejne wymogi określone przez artykuł 5, ustęp 6
   • Systemy zarządzania na odległość
   • Systemy termoregulacji oraz mierzenia ciepła dla instalacji ogrzewania centralnego
   • Użycie ciepła z odzysku
Montaż instalacji służących podnoszenia wartości odnawialnych źródeł przy użytkownikach
końcowych

    •  Zastosowanie instalacji na biomasę do produkcji ciepła;
    •  Zastosowanie kolektorów słonecznych do produkcji ciepłej wody
    •  Użycie ciepła geotermicznego o niskiej temperaturze oraz ciepła z instalacji kogenerujących,
       geotermicznych lub zasilanych przez produkty roślinne i odpady organiczne i nieorganiczne,
       do ogrzewania środowisk i do dostarczania energii w zastosowaniach cywilnych.
    • Zastosowanie instalacji generujących energię ze światła o mocy elektrycznej niższej od 20
       kW
Pojazdy napędzane prądem oraz gazem naturalnym

    •  Działania na rzecz popularyzacji pojazdów drogowych napędzanych prądem oraz gazem
       naturalnym
Szkolenie, informowanie, promowanie i uświadamianie

    •    Kampanie szkoleniowe, informacyjne, promocyjne i uświadamiające użytkowników
         końcowych mające na cel redukcję zużycia


        b) sfera obligacji w zakresie zużycia gazu ziemnego (załącznik do aktu
           prawnego wprowadzającego obligację dla rynku gazu)


Urządzenia służące do spalania paliw nieodnawialnych

   • Działania na rzecz wymiany istniejących urządzeń na wydajniejsze
Redukcja zużycia gazu dla celów grzewczych

    • Instalacja systemów i produktów na rzecz redukcji zużycia gazu dla podgrzewania wody
Klimatyzacja środowisk oraz odzysk ciepła w budynkach klimatyzowanych za pomocą źródeł energii
nieodnawialnych.
    • Działania na rzecz izolacji termicznej budynków
    • Działania na rzecz kontroli promieniowania przenikającego poprzez powierzchnie szklane
        podczas miesięcy letnich. (szkła selektywne, zewnętrzne osłony słoneczne, itd.)
    • Zastosowanie technik architektury bioklimatycznej, pasywnego ogrzewania słonecznego oraz
        chłodzenia pasywnego
    • Klimatyzowanie bezpośrednio przez ciepło z kogeneracji
    • Kogenerowanie i systemy mikrogenerowania określone przez Organ zajmujący się energią


            Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów             24
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii
       elektryczną i gazem
   • Systemy potrójnego generowania i poczwórnego generowania
   • System ogniw paliwowych
   • Systemy zarządzania na odległość
   • Systemy termoregulacji oraz mierzenia ciepłą dla instalacji ogrzewania centralnego
   • Użycie ciepła z odzysku
Odzysk energii

   • Odzyskiwanie energii w obrębie sieci gazowej
Poprawka współczynnika mocy

     • Poprawa współczynnika mocy przy użytkowaniu końcowym
Silniki elektryczne i ich zastosowanie

    •  Instalacja elektronicznych systemów regulacji częstotliwości
    •  Optymalizacja instalacji oraz zarządzania systemami pompowania uruchamianych przez
       silniki elektryczne
   • Instalacja silników i mechanizmów o wyższej wydajności
   • Odzyskiwanie energetyczne w systemach ponownego gazyfikowania naturalnego gazu
       płynnego.
Systemy oświetlenia

    •    Instalacja automatycznych systemów włączania, wyłączania oraz regulacji natężenia
         (systemy wykrywające ruch, oświetlenia naturalnego, zmierzchowe, itd.)
    • Wzrost wydajności publicznych instalacji oświetleniowych
    • Instalacja bardziej wydajnych systemów lub części (urządzeń oświetleniowych, zasilaczy,
         regulatorów, itd.)
Electricity leaking

    •   Instalacja urządzeń o niskim zużyciu energii w trybie czuwania albo urządzeń
        zmniejszających zużycie energii w trybie czuwania urządzeń już istniejących
    •   Systemy przełączania na tryb czuwania urządzeń używanych sporadycznie
    •   Systemy automatycznego wyłączania urządzeń w trybie czuwania

Działania wymiany innego źródła albo lub przewodnika ciepła na energie elektryczną w przypadkach
odnotowania obniżenia zużycia energii

    •   Suszenie urządzeniami mikrofalowymi i na częstotliwość radiową
    •   Fuzja i wypalanie piecykami na przewodnictwo i emisję promieniowania
    •   Urządzenia ponownego użycia termodynamicznej pary wodnej poprzez sprzężenie
        mechaniczne (kondensacja)

Zastosowania w których użycie gazu gazu jest bardziej wydajne od innych źródeł albo przewodników
ciepła

    •   Działania na rzecz wymiany elektrycznych podgrzewaczy wody na urządzenia zasilane
        gazem naturalnym

Sprzęt AGD i RTV i urządzenia biurowe o wysokiej wydajności
   • Wymiana lodówek, pralek, zmywarek, grzejników wody, piecyków, pomp cyrkulacji wody, itd.
        na analogiczne produkty o wyższej wydajności.
   • Instalacja komputerów, drukarek, faksów, itd. o wysokiej wydajności

Działania na rzecz redukcji zapotrzebowania na energię elektryczną dla klimatyzacji

    •   Działania na rzecz izolacji termicznej budynków



            Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów           25
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

    •   Działania na rzecz kontroli promieniowania przenikającego przez powierzchnie szklane
        podczas miesięcy letnich (szyby selektywne, zewnętrzne osłony słoneczne, itd.)
    • Zastosowanie technik architektury bioklimatycznej pasywnego ogrzewania słonecznego oraz
        chłodzenia pasywnego
    • Systemy klimatyzacyjne pochłaniające
    • Instalacja pomp cieplnych elektrycznych lub gazowych z funkcją ogrzewania lub chłodzenia,
        w nowo budowanych budynkach oraz remontowanych posiadających współczynnik
        rozpraszania objętościowego przez powłokę budowlaną, Cd, niższy od ustalonych limitów,
        w celu stopni na dzień w miejscach, w następnej tabelce 1, i które spełniają ewentualne
        kolejne wymogi określone przez artykuł 5, ustęp 6
    • Instalacje energetyki słonecznej używające maszyny oziębiające na pochłanianie także
        odwracalne na pompę cieplną.
Szkolenie, informowanie, promowanie i uświadamianie

    •  Kampanie szkoleniowe, informacyjne, promocyjne i uświadamiające użytkowników
       końcowych mające na celu redukcję zużycia
Pojazdy napędzane prądem oraz gazem naturalnym

    •    Działania na rzecz popularyzacji pojazdów drogowych napędzanych prądem oraz gazem
         naturalnym


 Każde z działań wymienionych w katalogu jest opisane pod względem
 następujących parametrów:


        1. Charakterystyka działania, w tym:

          •     sektor zastosowania (np. mieszkalny),

          •     wskazanie odnośnika w załączniku rozporządzenia definiującego
                obowiązek,

          •     szczegółowa typologia zastosowania,

          •     typ zastosowania (np. oświetlenie wewnętrzne i zewnętrzne).


        2. Kalkulacja oszczędności energii pierwotnej, w tym:

          •     fizyczna      jednostka      odniesienia       (np.       kompaktowa   lampa
                fluorescencyjna),

          •     skala oszczędności przypadająca na jednostkę,

          •     dodatkowe zastrzeżenia i instrukcje obliczeniowe.


        3. Wskazanie odpowiedniej normy technicznej, do której dostosowanie
           warunkuje prawo ubiegania się o certyfikaty.


              Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów       26
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii




1.2.6. Rola Regulatora i innych czynników rządowych w systemie

Autorità per l'Energia Elettrica e il Gas - włoski Regulator narodowy - wypełnia
w systemie następujące zadania:


    a) zbiera informacje o wielkości sprzedaży energii odbiorcom końcowym za
       rok ubiegły, na podstawie czego definiowane są roczne wielkości obligacji
       zakupowej dla poszczególnych podmiotów;

    b) ustala wartości przeliczeniowe dla ustalenia uniwersalnej wartości
       uzyskanej oszczędności energetycznej (Mtoe): konwersja GJ/toe, kWh/toe,

    c) przyjmuje wnioski o przyznanie białych certyfikatów oraz weryfikuje ich
       poprawność, w tym załączoną dokumentację,

    d) przygotowuje i publikuje zasady dotyczące przygotowania, wykonania
       i końcowej oceny projektów energetycznych, biorąc przy tym pod uwagę
       wymogi wynikające z konieczności promowania konkurencji, postępu
       technologicznego oraz ochrony najmniej zamożnych,

    e) opracowuje i zatwierdza zasady, na podstawie których dokonuje się oceny
       wielkości oszczędności energii oraz wybiera podmiot albo podmioty, które
       dokonują kontroli na wybranej próbie podmiotów,

    f) konsultuje swoje działania z Administracją Regionów i Autonomicznych
       Prowincji,

    g) ustala zasady ujęcia kosztów związanych z ograniczeniem zużycia energii
       elektrycznej i gazu (możliwe częściowo w taryfach za przesył i dystrybucję
       energii),

    h) podaje do publicznej wiadomości stopień wypełnienia obligacji zakupowej
       za rok poprzedni (jako relację ilości wydanych certyfikatów i wielkości
       sprzedaży energii),

    i) umarza tytuły efektywności otrzymane do 31 maja każdego roku od
       zobligowanych dostawców oraz weryfikuje stopień wypełnienia obowiązku


        Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów   27
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

       zakupowego w tym względzie,

    j) nakłada sankcje i informuje o tym władze Regionów i odpowiednie
       Ministerstwa oraz Zarządcę rynku energii.




1.2.7. Informacje uzupełniające

Należy podkreślić, że aby działania prooszczędnościowe umożliwiły wnioskowanie
o białe certyfikaty, konieczne jest spełnienie dodatkowego warunku, a mianowicie
zastosowania odpowiednich komponentów i urządzeń, których typy wskazuje
Rozporządzenie z dnia 20 lipca 2004 roku. Wymóg dotyczy:
    a) generatorów     ciepła   określonych      przez     rozporządzenie       Prezydenta
       Republiki z 15 listopada 1996, nr 660: „muszą być oznaczone czterema
       gwiazdkami wydajności energetycznej oraz być zatwierdzone jako zgodnie
       z tym, co przewiduje samo rozporządzenie;

    b) generatorów ciepła zasilanych biomasą pochodzenia roślinnego o mocy
       nominalnej niższej od 300 kW: muszą odznaczać się wydajnością zgodną
       z klasą 3 normy EN303-5; generatory ciepła zasilane przez biomasy
       pochodzenia roślinnego o mocy nominalnej wyższej od 300 kW muszą
       odznaczać się wydajnością wyższą od 82%; generatory ciepła zasilane
       biomasą pochodzenia roślinnego muszą odznaczać się emisją zgodną
       z limitami wyznaczonymi przez załącznik III rozporządzenia Premiera
       z 8 marca 2002 i późniejsze uaktualnienia”;

    c) urządzeń domowych określonych rozporządzeniem Prezydenta Republiki
       z 9 marca 1998,nr 107, oraz kolejne odpowiednie rozporządzenie: „muszą
       zostać zakwalifikowane do klasy A oraz zatwierdzone zgodnie z tymi
       rozporządzeniami”;

    d) produktów, urządzeń albo komponentów instalacji użytych w ramach
       działalności określonych w rozporządzeniu Ministra przemysłu, handlu
       i rzemiosła z 2 kwietnia 1998 opatrzonym tytułem „Tryby zatwierdzania
       charakterystyk i cech energetycznych budynków oraz instalacji do nich
       podłączonych”, do których niemożliwe jest zastosowanie tego, co


        Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów         28
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

       przewidziane przez wyżej wymienione: „muszą zostać zatwierdzone, co do
       zgodności z tymże rozporządzeniem”;

    e) charakterystyk oraz cech energetycznych wszystkich innych produktów,
       urządzeń albo komponentów instalacji, co do których niemożliwe jest
       zastosowanie przewidzianych wyżej przepisów: „muszą być zatwierdzone
       przez organy zatwierdzające produkty, akredytowane w jednym z krajów
       Unii Europejskiej, lub określone przez badania wykonane w jednym
       z laboratoriów      uniwersyteckich        wpisanym       do     rejestru    laboratoriów
       określonym przez artykuł 4 prawa z dnia 17 lutego 1982, nr 46, stosując,
       w trybie priorytetowym, jedną z procedur przewidzianych przez normy
       (...)”.




1.2.8. Ocena rozwiązania

Cechą charakterystyczną rozwiązania włoskiego jest uchwalenie odrębnych aktów
prawnych w odniesieniu do rynku energii elektrycznej i gazu. Skutkuje to
podejściem „mediowym” także do katalogów działań, które wylistowują działania
i tablice obliczeniowe pomocne w przygotowaniu wniosków o przyznanie
certyfikatów. Rozwiązanie włoskie opiera się na modelu bottom-up i jest bardzo
podobne do rozwiązania francuskiego. Nie odwołuje się przy tym do oszczędności
czynionych       przez   klientów,    ale    nakłada     obowiązek       udowadniania      faktu
przeprowadzenia działań prooszczędnościowych, jako wyniku działań własnych
dostawców, zależnych podmiotów, albo współpracy z usługodawcami na rynku
energii (ESCO). W tym kontekście system francuski wydaje się mniej precyzyjny
w kontekście       sposobu      udowodnienia        wpływu      dostawcy       na     uzyskanie
oszczędności „u klienta.”




         Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów              29
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii




1.3. Białe certyfikaty w Wielkiej Brytanii


1.3.1. Podstawy prawne systemu

Zagadnienie efektywności energetycznej z uwagi na swą złożoność wymagało
zastosowania wielu instrumentów natury regulacyjnej, zachęt podatkowych,
programów wsparcia oraz działań na rzecz zwiększenia świadomości i stanu
wiedzy w celu przezwyciężenia barier na drodze do zmian/poprawy. W związku
z tym Rząd wdrożył pakiet polityk i działań obejmujących:


       •    Obowiązek na rzecz Efektywności Energetycznej (Energy Efficiency
            Commitment), zobowiązanie nałożone na dostawców energii w celu
            zwiększenia       efektywności       energetycznej        w     grupie    gospodarstw
            domowych13,

      •    Podwyższone         wymagania        dotyczące       regulacji    budowlanych        oraz
           standardów produktów,
       •    Porozumienia na rzecz Przeciwdziałania Zmianom Klimatu (The
            Climate Change Agreements), w ramach których uprawnione podmioty
            mogą uzyskać 80% zniżki w wysokości Podatku od Zmian Klimatycznych
            (Climate Change Levy, CCL) w zamian za osiągnięcie celów w zakresie
            zmniejszenia zużycia energii oraz emisji dwutlenku węgla,

       •    Finansowanie Funduszu Węglowego (the Carbon Trust) oraz Funduszu
            Oszczędności Energetycznych (the Energy Saving Trust) zorientowanych
            na dostarczanie usług/rozwiązań efektywnego zarządzania energią
            w grupie gospodarstw domowych, podmiotów gospodarczych oraz
            sektorze publicznym,

       •    Wsparcie dla rozwiązań                zapewniających lepszą informację dla

13
     Jest to naczelny akt prawny dotyczący realizacji oszczędności energetycznych w grupie gospodarstw
domowych wprowadzony na mocy Rozporządzeniem Sekretarza Stanu13 w 2002 roku.



             Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów               30
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

          konsumentów energii w tym między innymi inteligentne opomiarowanie,
          rozszerzone rachunki za energię oraz

    •     Działania informacyjne prowadzone poprzez Fundusz Węglowego,
          Fundusz Oszczędności Energetycznych oraz Inicjatywę Informacyjną na
          rzecz Przeciwdziałania Zmianom Klimatu.


Na mocy Ustawy o Zrównoważonej Energii (Sustainable Energy Act 2003) Rząd
jest zobowiązany do osiągnięcia oszczędności energetycznych na poziomie 3,5
miliona ton dwutlenku węgla w sektorze gospodarstw domowych w Anglii, poprzez
działania na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Kolejny cel został
wyznaczony przez Ustawę Mieszkaniową (Housing Act 2004), która nakłada na
Sekretarza Stanu podjęcie kroków w celu poprawy krajowej efektywności
energetycznej co najmniej o 20% do roku 2010 w relacji do roku bazowego 2000.
Pomimo, że realizacja tych dwóch celów jest monitorowana i oceniana z użyciem
odmiennych metod pomiaru to jednak obydwa cele skutkują podobnym wynikiem
w zakresie poprawy standardów energetycznych gospodarstw domowych.


Tab. 1.2. Podział celu w zakresie unikania emisji CO2 do 2010 r.

a) Gospodarstwa domowe                                      Mln ton CO2 na rok do 2010 r.

Przepisy budowlane (mieszkalnictwo)                                      1.5

Obligacja na rzecz Efektywności Energetycznej,                        1,89-2,19

Front Ocieplenia                                                         0,4

Inne działania                                                           0,2

Łącznie                                                                  4,8

b. Podmioty gospodarcze i sektor publiczny                  Mln ton CO2 na rok do 2010 r.
Porozumienia na rzecz Przeciwdziałania Zmianom
Klimatu
                                                                         2,9

Fundusz Węglowy                                                          1,1

Przepisy budowlane ( nie dotyczące mieszkalnictwa)                       0,6

Sektor publiczny                                                         0,3

Łącznie                                                                  5,4

Suma łączna (a+b)                                                       10,2




          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów         31
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

Obowiązek na rzecz Efektywności Energetycznej a Polityka Energetyczna Wielkiej
Brytanii


Biała Księga Energetyczna z 2003 r. (the 2003 Energy White Paper) wyznacza
cztery główne cele brytyjskiej polityki energetycznej:


    •      wejście na ścieżkę umożliwiającą redukcję emisji dwutlenku węgla-
           głównej przyczyny ocieplenia klimatu-o 60% do 2050 roku z istotną
           poprawą do roku 2020,

    •      zapewnienie niezawodności dostaw energii,

    •      promocja konkurencyjnych rynków w Wielkiej Brytanii i poza jej granicami,
           oraz

    •      zapewnienie adekwatnego i przystępnego ogrzewania każdego domu
           w Wielkiej Brytanii


W Białej Księdze przyznano zagadnieniu efektywności energetycznej kluczową
rolę, konstatując, iż „najtańszym, najczystszym i najbezpieczniejszym sposobem
realizacji celów polityki energetycznej jest zmniejszenie zużycia energii”.
Zakłada się, iż połowa redukcji emisji CO2 wynikających z Programu
Przeciwdziałania Zmianom Klimatu będzie pochodzić z działań na rzecz poprawy
efektywności, z czego połowa              będzie osiągnięta w grupie gospodarstw
domowych.




1.3.2. Kształt obligacji zakupowej


1.3.2.1. Podmioty zobowiązane


Obowiązkiem uzyskania efektywności energetycznej w zakresie zużycia przez
konsumentów węgla, gazu płynnego oraz oleju jest objęty każdy dostawca energii
elektrycznej lub dostawca gazu, który zapewnia dostawy do co najmniej 50.000


           Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów   32
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

klientów krajowych (włączając w to klientów obsługiwanych przez spółkę
holdingową oraz spółki córki takiej spółki holdingowej).
Klientem krajowym jest właściciel lub zamieszkujący pomieszczenia mieszalne
w Wielkiej Brytanii, któremu jest dostarczana energia elektryczna lub gaz w całości
lub głównie na potrzeby mieszkaniowe.



1.3.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymania białych certyfikatów


Podmioty     zobligowane       uzyskują      prawo       do    zaliczania    oszczędności
energetycznych     będących      wynikiem      działań    kwalifikowanych        określonych
w Rozporządzeniu       oraz    regulacjach      wykonawczych         wydawanych       przez
Regulatora podjętych w grupie klientów końcowych,.
Dostawcy nie są zobligowani do osiągania oszczędności energetycznych
wyłącznie w grupie własnych odbiorców.



1.3.2.3. Podział kwoty obligacji


Ustawodawca dokonuje przydziału celu z uwzględnieniem następujących
kryteriów:


    •   krajowego celu ogólnego, określonego w Rozporządzeniu Obowiązek na
        rzecz Efektywności Energetycznej

    •   liczby klientów krajowych obsługiwanych przez dostawców na dzień
        31 grudnia 2004 r. ,

    •   liczby klientów krajowych obsługiwanych przez danego dostawcę na
        dzień 31 grudnia 2004 r. ,

    •   czasu dostępnego na realizację celu.


Aby wypełnić nałożony obowiązek dostawca musi osiągnąć ostatni cel w zakresie
efektywności energetycznej określony dla niego przez Regulatora (OFGEM ) do
31 marca 2008 r.


         Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów          33
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

Formuła dla określania przez Regulatora (OFGEM) celu indywidualnego na rok
2005:


        CI = (SC/TC ) x 130
SC - liczba klientów domowych danego podmiotu zobligowanego wg. stanu na
31 grudnia 2004
TC - łączna liczba klientów domowych obsługiwanych przez wszystkie podmioty
zobligowane wg. stanu na 31 grudnia 2004




W trzecim okresie Obowiązku ogólny cel krajowy w zakresie promocji poprawy
efektywności energetycznej w odniesieniu do klientów krajowych dotyczy okresu
od 1 kwietnia 2005 do 31 marca 2008 i wynosi 130 TWh .



1.3.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów

    •    mają charakter niematerialny i istnieją w postaci zapisu elektronicznego
         w rejestrze prowadzonym przez Regulatora.

    •    nie są wystandaryzowane (minimalną wielkością wynikającą z specyfikacji
         technicznej jest 1 kWh uzyskanych oszczędności po uwzględnieniu
         współczynników korygujących)

    •    mogą być przedmiotem obrotu ale po uzyskaniu pisemnej zgody
         Regulatora

    •    nie ma prawnie zdefiniowanej, regulowanej platformy obrotu certyfikatami

    •    wysokość opłaty karnej za niewypełnienie obowiązku jest ustalana
         w drodze decyzji administracyjnej




         Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów   34
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

1.3.4. Cykl życia certyfikatów

Istnieje możliwość przeniesienia oszczędności uzyskanych w okresie bieżącej
obligacji do rozliczenia w okresie następnej obligacji.
Ponieważ każdy okres obligacji obejmuje trzy kolejne lata cykl życia certyfikatu
określa się na 6 lat lub dwie obligacje.



1.3.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych

Cel       dostawcy     musi    zostać     osiągnięty     poprzez         poprawę   efektywności
energetycznej uzyskaną poprzez kwalifikowane działania, gdzie przynajmniej 50%
łącznej poprawy efektywności energetycznej jest uzyskiwana w odniesieniu do
klientów krajowych z grupy priorytetowej.


Grupa priorytetowa obejmuje osoby, które:


      •     uzyskują przynajmniej jedną z takich korzyści jak zasiłki lokalne, dodatek
            mieszkaniowy, zasiłek dochodowy

      •     uzyskują przynajmniej jedną z takich korzyści jak kredyt podatkowy na
            dzieci, kredyt dla poszukujących pracy oraz które osiągają dochód roczny
            14.600 GBP lub mniej

Ustawodawca:


      •     zatwierdza działania o których został poinformowany jeśli działania te
            będą promować poprawę efektywności energetycznej w odniesieniu do
            klientów    krajowych,      oraz    określa      jaką    wielkość      oszczędności
            energetycznej można powiązać z tym działaniem

      •     po uzyskaniu informacji określa czy działanie promuje takie oszczędności
            a jeśli tak to określa jaką wielkość oszczędności energetycznej można
            powiązać z tym działaniem oraz informuje o tym dostawcę.

Promocję dostaw do pomieszczeń mieszkalnych:



            Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów          35
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii



    •   energii elektrycznej wytwarzanej w jednostce wytwórczej, która działa
        w celu wytwarzania ciepła lub efektu chłodzącego w połączeniu z energią
        elektryczną,

    •   ciepła wytwarzanego w powiązaniu z energią elektryczną lub parą
        wytwarzaną (lub ogrzewanego powietrza lub wody) z tego ciepła lub

    •   gazu    przeznaczonego        do     efektu     chłodzącego      produkowanego
        w połączeniu z energią elektryczną traktuje się również jako promocję
        poprawy efektywności energetycznej.


Dostawcom przyznawane są oszczędności energetyczne realizowane według
schematu działań na bazie ex-ante.


Regulator dokonuje oceny poprawy efektywności energetycznej określanej
w kilowatogodzinach wystandaryzowanego nośnika energii dyskontowanych
okresem realizacji oszczędności w odniesieniu do kwalifikowanego działania
w odniesieniu do:


    •   - poprawy efektywności energetycznej w odniesieniu do klienta krajowego

    •   - oczekiwanego okresu realizacji poprawy

    •   - poprawy efektywności energetycznej realizowanej u klienta krajowego
        z Grupy Priorytetowej


Wystandaryzownie nośnika energii paliwa oznacza iż w odniesieniu do każdej
uzyskanej oszczędności energetycznej, liczba kilowatogodzin oszczędności
energetycznych jest pomnożona przez:


    •   0,557 gdy źródłem energii jest węgiel

    •   0,801 gdy źródłem energii jest energia elektryczna

    •   0,353 gdy źródłem energii jest gaz



        Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów      36
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

    •   0,464 gdy źródłem energii jest olej


Regulator może zakwalifikować poprawę efektywności energetycznej, która jest
o 50% wyższa od standardowo kwalifikowanej jeżeli jest ona osiągana poprzez:
    •   - usługę energetyczną (energy service action), zakładając, że realizacja
        tej usługi przyczyni się do realizacji nie mniej niż 5% i nie więcej niż 10%
        celu podmiotu zobligowanego

    •   - działania innowacyjne (innovative action), zakładając, że podjęcie tych
        działań przyczyni się do realizacji nie mniej niż 5% i nie więcej niż 10%
        celu podmiotu zobligowanego


Przez usługę energetyczną rozumie się kwalifikowane działania realizowane na
mocy umowy pomiędzy dostawcą a klientem krajowym, która ma na celu
osiągnięcie     poprawy      efektywności      energetycznej         w   pomieszczeniach
mieszkalnych o co najmniej 13%, i wymaga od dostawcy:


    •   - dokonania audytu energetycznego pomieszczeń

    •   -     zaoferowania    klientowi     możliwości      pokrycia     kosztów   działań
        kwalifikowanych w ratach




1.3.6. Rola regulatora i innych czynników rządowych w systemie

Proces administrowania Obligacją powierzono Regulatorowi (OFGEM), który
posiada uprawnienia do:


    •   określenia    celów     indywidualnych       dla    poszczególnych      podmiotów
        zobligowanych

    •   decydowania o kwalifikowalności działań podejmowanych przez podmioty
        zobligowane

    •   decydowania o wielkości oszczędności uzyskiwanych w wyniku działań


        Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów         37
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

        podejmowanych przez podmioty zobligowane

    •   wydawania      pisemnych      zgód     dostawcom       sprzedającym      osiągnięte
        oszczędności innym podmiotom zobligowanym

    •   wydawania pisemnych zgód dostawcom sprzedającym część lub całość
        ich celu wynikającego z nałożonego obowiązku innym podmiotom
        zobligowanym




1.3.7. Informacje uzupełniające

    •   dostawcy nie są zobligowani do osiągania oszczędności wyłącznie
        w grupie własnych odbiorców

    •   dostawcy mają możliwość wyboru szeregu działań dla realizacji celu

    •   dostawcy nie są zobligowani do przeznaczenia określonych środków
        finansowych na realizację celu

Pierwsza faza Obowiązku obejmowała okres od 2002 do 2005 roku , druga faza
obejmuje okres od 2005 do 2008 rok (EEC2).Rząd przedstawił już propozycje
dotyczące trzeciej fazy Obowiązku na lata 2008-2011, jednakże cele na ten okres
nie zostały jeszcze zdefiniowane.



1.3.8. Ocena rozwiązania

Uwzględniając     wcześniej     stosowane      ustawowe       rozwiązania    obligatoryjne
w obszarze efektywności energetycznej system brytyjski cechuje się najdłuższym
okresem stosowania spośród modeli europejskich.
Niezwykle istotną kwestią jest zadanie socjalne systemu jakim jest silna orientacja
na realizację działań kwalifikowanych w obszarze gospodarstw domowych
o niskim dochodzie. Skutkuje to wyższymi kosztami prowadzenia działań u tej
grupy klientów, którzy w zasadzie nie posiadają zdolności do współfinansowania
działań oszczędnościowych. O ile udział gospodarstw domowych spoza Grupy
Priorytetowej w współfinansowaniu kwalifikowanych działań podejmowanych przez


         Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów         38
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

zobligowane podmioty kształtuje się szerokich granicach 80-90%, o tyle
gospodarstwa domowe z Grypy Priorytetowej uzyskują 80-100% dofinansowania
ze strony podmiotów zobligowanych.
Istotną   rolę   w   systemie     odgrywa     Regulator,     który    akredytuje    działania
kwalifikowane podejmowane przez podmioty zobligowane, prowadzi rejestr
akredytowanych        oszczędności        energetycznych         oraz     aprobuje      obrót
oszczędnościami oraz zobowiązaniami pomiędzy podmiotami zobligowanymi.
Doświadczenia z pierwszego okresu obowiązywania obligacji (EEC1 2002-2005)
pokazują, że w ramach elastycznego systemu, zobligowane podmioty antycypując
wzrost kosztów działań kwalifikowanych w kolejnych okresach Obowiązku,
wygenerowały blisko 40% nadwyżkę oszczędności do rozliczenia w kolejnym
okresie. Podobnie jak w systemie zielonych certyfikatów tak i w tym systemie
podwyższanie celu obligatoryjnego na poziomie krajowym stymuluje                       wzrost
nakładów inwestycyjnych.
Analiza    możliwości      wprowadzenia         transparentnego         białego    certyfikatu
w określonych warunkach systemowych wykazała przewagę dotychczasowych
rozwiązań.
W tabelach 1.3 i 1.4 przedstawiono              dane dotyczące oszczędności energii
uzyskane przez podmioty zobligowane w podziale na lata, zastosowane środki
oraz grupy gospodarstw domowych w latach 2002-2005 w TWh.




          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów           39
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

Tabela 1.3.Oszczędności energii w podziale na lata, zastosowane środki oraz
grupy gospodarstw domowych w latach 2002-2005 w TWh.


               Oszczędności energii osiągnięte w Oszczędności energii osiągnięte w Oszczędności energii osiągnięte w
                pierwszym roku Obowiązku(2002-    drugim roku Obowiązku (2003-      trzecim roku Obowiązku (2004-
                             2003)                             2004)                             2005)
                  Grupa     Pozostała               Grupa     Pozostała                Grupa    Pozostała
   Środki                               Łącznie                            Łącznie                           Łącznie
               Priorytetowa   Grupa              Priorytetowa   Grupa              Priorytetowa   Grupa

Oświetlenie          5,0        5,3      10,3           7,1         10,0          17,1   10,8     10,3       21,1
Ogrzewanie           0,2        1,0       1,2           1,0          1,5           2,5    1,5       2,5       4,0
Ocieplanie           2,6        0,8       3,4           4,7          2,4           7,1    7,1       3,4      10,5
Urządzenia           0,2        2,0       2,2           0,9          2,6           3,5    1,1       2,9       4,0
Łącznie              8,0        9,1      17,1          13,7         16,5          30,2   20,5     19,1       39,6


Tabela 1.4 Oszczędności energii w podziale na zastosowane środki oraz grupy
gospodarstw domowych w latach 2002-2005 w TWh.



                                          Oszczędności energii osiągnięte w
                                          całym okresie Obowiązku (2002-
                                                        2005)
                                             Grupa     Pozostała
                               Środki                              Łącznie
                                          Priorytetowa   Grupa
                           Oświetlenie          22,9      25,6             48,5
                           Ogrzewanie            2,7          5,0           7,7
                           Ocieplanie           14,4          6,6          21,0
                           Urządzenia            2,2          7,5           9,7
                           Łącznie              42,2      44,7             86,9




              Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów                           40
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii




1.4. Białe certyfikaty w Australii (Nowa Południowa Walia)


1.4.1. Podstawy prawne.

Zasady działania systemu regulują następujące akty prawne:


    •   Ustawa o Dostawach Energii Elektrycznej (w zakresie o Redukcji Emisji
        Gazów Cieplarnianych 2002)

    •   Rozporządzenie o Dostawach Energii Elektrycznej (w zakresie o Redukcji
        Emisji       Gazów     Cieplarnianych       2002),Rozporządzenie        o     Systemie
        Certyfikatów Unikniętych Emisji 2003

    •   Zarządzenia: pięć głównych zarządzeń wydanych przez Departament
        Energii,       Przedsiębiorstw       Energetycznych        dotyczące        Wypełnienia
        Obowiązku, Wytwarzania, Unikania po Stronie Popytowej, Certyfikaty
        Unikniętych Emisji przez Dużych Użytkowników , Przechwytywanie Emisji




1.4.2. Kształt obligacji zakupowej.

W styczniu 2003 system rozpoczął funkcjonowanie w nowym, zmienionym
kształcie     System unikania Emisji Nowej Południowej Walii (New South Wales
Greehouse Gas Abatement Scheme).
W ramach systemu dostawcy energii elektrycznej oraz inne podmioty (tzw.
uczestnicy referencyjni – benchmark participants) zobowiązani są do nie
przekraczania       określonych      poziomów       referencyjnych      (benchmark       levels)
w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych.
Emisje ponad poziom referencyjny mogą być rozliczane przez przedstawienie do
umorzenia certyfikatów unikniętych emisji. Zgodnie z logiką systemów unikania
emisji wykonanie obowiązku może być wynikiem podjęcia określonych działań
kwalifikowanych bądź też nie podejmowania określonych działań gospodarczych.



            Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów           41
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii




1.4.2.1. Podmioty zobowiązane.

Do grupy uczestników referencyjnych należą:


    •   dostawcy      energii    elektrycznej,    którzy    posiadają      licencje       Nowej
        Południowej Walii

    •   klienci   rynkowi,      którzy   pobierają    energię        bezpośrednio     z    sieci
        Australijskiego Krajowego Rynku Energii Elektrycznej

    •   wytwórcy energii elektrycznej, którzy posiadają kontrakty na dostawę
        energii elektrycznej do dużych klientów na terenie Nowej Południowej
        Walii

    •   duzi klienci zużywający energię elektryczną na terenie Nowej Południowej
        Walii, którzy wyrażą wolę uczestnictwa w systemie (alternatywnie
        obowiązek ten wypełni dostawca)


Do grupy dużych klientów kwalifikują się klienci, którzy zużywają:


    •   100 GWh lub więcej energii elektrycznej w jednym stanie Nowej
        Południowej Walii lub

    •   100 GWh lub więcej energii elektrycznej w więcej niż jednym stanie
        Nowej Południowej Walii, przy czym zużycie w przynajmniej jednym
        stanie wynosi co najmniej 50 GWh w roku poprzedzającym wybór na
        Uczestnika Referencyjnego lub gdy Regulator spodziewa się, iż takie
        zużycie zostanie odnotowane w roku, w którym wybór dojdzie do skutku.



1.4.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów


Pierwotnie, podmiotem uprawnionym do uzyskania certyfikatu wynikającego
z kwalifikowanego działania jest podmiot/osoba (Unikający) płacąca za zużycie


         Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów              42
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

energii elektrycznej. Jednakże Unikający może zawrzeć umowę pisemną, w której
nominuje na Unikającego konkretny podmiot.



1.4.2.3. Podział kwoty obligacji


Podział     kwoty    obligacji    dokonywany          jest     co     roku       na    podstawie
sparametryzowanego         algorytmu,      w którego     elementy          składowe     stanowią
wskaźniki statystyczne publikowane w drodze ogłoszenia administracyjnego.
Poziomy referencyjne są określane dla każdego zobligowanego podmiotów
w kategoriach unikniętych emisji.
W listopadzie każdego roku Trybunał Stanowy publikuje informacje o czterech
kluczowych parametrach:


    •     Współczynniki Pool ( 0.913 ton CO2 na MWh w 2005 r.)

    •     Łączna Sprzedaż Energii Elektrycznej w Stanie ( 66.611 GWh w 2005 r.)

    •     Łączna Populacja w Stanie ( 6.812.300 w 2005 r.)

    •     Wskaźnik Referencyjny dla Sektora Energetycznego ( 52.225.908 ton
          emisji CO2 w 2005 r.)


Na podstawie udziału podmiotu w rynku zużycia energii elektrycznej oraz
współczynnika Pool (określający              średni poziom emisji) określa się cel
indywidualny.    Sposób      kalkulacji    uzależniony       jest    od    kategorii   podmiotu
(sprzedawca, wytwórca, klient).


Kara za niewypełnienie nałożonego obowiązku wynosi 10.50 AUD (6.25 Euro) za
tonę emisji CO2 ponad określony poziom referencyjny. Wysokość kary jest co roku
indeksowana      współczynnikiem        inflacji.   Ponieważ        kara    za   niewypełnienie
obowiązku     nie   jest   kosztem        podatkowym     jej    efektywna        wielkość   przy
uwzględnieniu 30% stawki podatkowej dla przedsiębiorstw wynosi 13.65 AUD
(8.15 Euro) za tonę emisji CO2 ponad określony poziom referencyjny.




          Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów             43
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

1.4.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów

Jeden certyfikat odpowiada jednej tonie unikniętej emisji CO2. Certyfikaty są
samoistnym instrumentem finansowym i pozostają w wolnym obrocie finansowym
(bez wskazania konkretnego rynku regulowanego).



1.4.4. Cykl życia certyfikatów

Cykl życia certyfikatów nie jest ograniczony.
Specyficznym rozwiązaniem jest możliwość niewypełnienia do 10% obowiązku
i przeniesienia tej części zobowiązania do rozliczenia na rok następny.



1.4.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych

Podstawą do ubiegania się o przyznanie białych certyfikatów jest zgodność
działań oszczędnościowych ze wskazaniami w tym zakresie wymienionymi
w katalogu działań standaryzowanych który opisany jest w rozporządzeniu.
Generalnie w ramach Systemu Unikania Emisji Nowej Południowej Walii
certyfikaty mogą być generowane w ramach pięciu grup działań, z których
wyłącznie jedna jest przedmiotem niniejszego opracowania:


    •   wytwarzanie energii elektrycznej w systemach niskiej emisji

    •   poprzez działania w obszarze unikania w sferze zużycia energii
        elektrycznej które skutkują zmniejszeniem zużycia energii elektrycznej

    •   poprzez działania związane z asymilacją CO2 w obszarach leśnych (tzw.
        przechwytywanie emisji CO2)

    •   poprzez działania przemysłowe które prowadzą do zmniejszenia emisji
        CO2    w miejscu     nie   związane      bezpośrednio        z   zużyciem   energii
        elektrycznej


W systemie działania w obszarze unikania w sferze zużycia energii elektrycznej


         Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów         44
Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii

które skutkują zmniejszeniem zużycia energii elektrycznej są regulowane przez
Rozporządzenie Unikania po Stronie Popytowej.
Działania kwalifikowane po stronie popytowej można podzielić na cztery grupy:


    •   zmiany efektywności energetycznej poprzez modyfikacje z istniejących
        instalacjach

    •   zmiany efektywności energetycznej poprzez zastępowanie istniejących
        instalacji

    •   zmianę paliwa czyli substytucja źródeł energii

    •   lokalne źródła wytwarzania energii elektrycznej czyli zastępowanie
        dostaw z Krajowego Rynku Energii


Certyfikaty tworzone w ramach Systemu Unikania Emisji Nowej Południowej Walii
poprzez działania związane z efektywnością energetyczną noszą nazwę białych
certyfikatów.


Białe certyfikaty nie mogą być uzyskane poprzez:


    •   podejmowanie innych działań, opisanych w ramach Systemu Unikania
        Emisji       Nowej     Południowej        Walii       i    regulowanych     odmiennymi
        rozporządzeniami,

    •   zakupy energii odnawialnej,

    •   zmniejszenie strat w sieciach przesyłowych i dystrybucyjnych,

    •   instalowanie     urządzeń,        które    kwalifikują       do   uzyskania   Zielonych
        Certyfikatów w rozumieniu regulacji australijskich.


Działania   kwalifikowane        realizowane      są      w       obiektach   o   przeznaczeniu
komercyjnym (banki, supermarkety, hotele) oraz w budownictwie mieszkaniowym.


Generalnie certyfikaty powstają z chwilą udokumentowania/powstania efektów



         Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów             45
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates
Poland White Certifates

More Related Content

What's hot

A.blikle doktryna jakosci_04_maj_2009
A.blikle doktryna jakosci_04_maj_2009A.blikle doktryna jakosci_04_maj_2009
A.blikle doktryna jakosci_04_maj_2009Andreas Machnik
 
Programy Operacyjne Strategii Rozwoju Gdańska 2030 Plus.
Programy Operacyjne Strategii Rozwoju Gdańska 2030 Plus.Programy Operacyjne Strategii Rozwoju Gdańska 2030 Plus.
Programy Operacyjne Strategii Rozwoju Gdańska 2030 Plus.Trojmiasto.pl
 
Wycena Kapitału Intelektualnego dla Grupy Żywiec S.A. i Grupy Ambra S.A.
Wycena Kapitału Intelektualnego dla Grupy Żywiec S.A. i Grupy Ambra S.A.Wycena Kapitału Intelektualnego dla Grupy Żywiec S.A. i Grupy Ambra S.A.
Wycena Kapitału Intelektualnego dla Grupy Żywiec S.A. i Grupy Ambra S.A.Mariusz Andreasik
 
Skuteczne prezentacje biznesowe
Skuteczne prezentacje biznesoweSkuteczne prezentacje biznesowe
Skuteczne prezentacje biznesoweebook
 
Status prawny samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i jego pryw...
Status prawny samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i jego pryw...Status prawny samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i jego pryw...
Status prawny samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i jego pryw...e-booksweb.pl
 
Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook
Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebookAdministracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook
Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebookepartnerzy.com
 
Wadliwa spółka partnerska - ebook
Wadliwa spółka partnerska - ebookWadliwa spółka partnerska - ebook
Wadliwa spółka partnerska - ebooke-booksweb.pl
 
Skuteczne Prezentacje Biznesowe
Skuteczne Prezentacje BiznesoweSkuteczne Prezentacje Biznesowe
Skuteczne Prezentacje BiznesoweHalik990
 
Obywatel w post-cywilnym-calosc (1)
Obywatel w post-cywilnym-calosc (1)Obywatel w post-cywilnym-calosc (1)
Obywatel w post-cywilnym-calosc (1)Dawid Bodziony
 
Audyt SEO strony internetowej lokale-wesele.pl
Audyt SEO strony internetowej lokale-wesele.plAudyt SEO strony internetowej lokale-wesele.pl
Audyt SEO strony internetowej lokale-wesele.plnowakoncepcjaseo
 
Krajowy program operacyjny efs 2014 2020
Krajowy program operacyjny efs 2014 2020Krajowy program operacyjny efs 2014 2020
Krajowy program operacyjny efs 2014 2020Fundacja "Merkury"
 

What's hot (20)

A.blikle doktryna jakosci_04_maj_2009
A.blikle doktryna jakosci_04_maj_2009A.blikle doktryna jakosci_04_maj_2009
A.blikle doktryna jakosci_04_maj_2009
 
Biznesplan krok po kroku. poradnik dla uczniow i uczennic
Biznesplan krok po kroku. poradnik dla uczniow i uczennicBiznesplan krok po kroku. poradnik dla uczniow i uczennic
Biznesplan krok po kroku. poradnik dla uczniow i uczennic
 
BRE-CASE Seminarium 72 - Reform of Law-Making Process in Poland
 BRE-CASE Seminarium 72  -  Reform of Law-Making Process in Poland BRE-CASE Seminarium 72  -  Reform of Law-Making Process in Poland
BRE-CASE Seminarium 72 - Reform of Law-Making Process in Poland
 
BRE-CASE Seminarium 73 - Flexible Labor Market in Poland. How To Do It?
 BRE-CASE Seminarium 73  -  Flexible Labor Market in Poland. How To Do It? BRE-CASE Seminarium 73  -  Flexible Labor Market in Poland. How To Do It?
BRE-CASE Seminarium 73 - Flexible Labor Market in Poland. How To Do It?
 
Programy Operacyjne Strategii Rozwoju Gdańska 2030 Plus.
Programy Operacyjne Strategii Rozwoju Gdańska 2030 Plus.Programy Operacyjne Strategii Rozwoju Gdańska 2030 Plus.
Programy Operacyjne Strategii Rozwoju Gdańska 2030 Plus.
 
Ergonomia książka
Ergonomia   książkaErgonomia   książka
Ergonomia książka
 
Społeczna odpowiedzialność biznesu. wymiar konstytucyjny i międzynarodowy
Społeczna odpowiedzialność biznesu. wymiar konstytucyjny i międzynarodowySpołeczna odpowiedzialność biznesu. wymiar konstytucyjny i międzynarodowy
Społeczna odpowiedzialność biznesu. wymiar konstytucyjny i międzynarodowy
 
Wycena Kapitału Intelektualnego dla Grupy Żywiec S.A. i Grupy Ambra S.A.
Wycena Kapitału Intelektualnego dla Grupy Żywiec S.A. i Grupy Ambra S.A.Wycena Kapitału Intelektualnego dla Grupy Żywiec S.A. i Grupy Ambra S.A.
Wycena Kapitału Intelektualnego dla Grupy Żywiec S.A. i Grupy Ambra S.A.
 
Skuteczne prezentacje biznesowe
Skuteczne prezentacje biznesoweSkuteczne prezentacje biznesowe
Skuteczne prezentacje biznesowe
 
Status prawny samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i jego pryw...
Status prawny samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i jego pryw...Status prawny samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i jego pryw...
Status prawny samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i jego pryw...
 
Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook
Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebookAdministracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook
Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook
 
Wadliwa spółka partnerska - ebook
Wadliwa spółka partnerska - ebookWadliwa spółka partnerska - ebook
Wadliwa spółka partnerska - ebook
 
Kadry i rozwój
Kadry i rozwójKadry i rozwój
Kadry i rozwój
 
Skuteczne Prezentacje Biznesowe
Skuteczne Prezentacje BiznesoweSkuteczne Prezentacje Biznesowe
Skuteczne Prezentacje Biznesowe
 
Poradnik m ii b
Poradnik m ii bPoradnik m ii b
Poradnik m ii b
 
Obywatel w post-cywilnym-calosc (1)
Obywatel w post-cywilnym-calosc (1)Obywatel w post-cywilnym-calosc (1)
Obywatel w post-cywilnym-calosc (1)
 
Audyt SEO strony internetowej lokale-wesele.pl
Audyt SEO strony internetowej lokale-wesele.plAudyt SEO strony internetowej lokale-wesele.pl
Audyt SEO strony internetowej lokale-wesele.pl
 
Krajowy program operacyjny efs 2014 2020
Krajowy program operacyjny efs 2014 2020Krajowy program operacyjny efs 2014 2020
Krajowy program operacyjny efs 2014 2020
 
dyplom2
dyplom2dyplom2
dyplom2
 
BRE-CASE Seminarium 78 - The Polish Banking Sector's Elasticity of Financi...
 BRE-CASE Seminarium 78  -  The Polish Banking Sector's Elasticity of Financi... BRE-CASE Seminarium 78  -  The Polish Banking Sector's Elasticity of Financi...
BRE-CASE Seminarium 78 - The Polish Banking Sector's Elasticity of Financi...
 

Similar to Poland White Certifates

Projekt systemu ewidencji zasobów informatycznych z wykorzystanie oprogramowa...
Projekt systemu ewidencji zasobów informatycznych z wykorzystanie oprogramowa...Projekt systemu ewidencji zasobów informatycznych z wykorzystanie oprogramowa...
Projekt systemu ewidencji zasobów informatycznych z wykorzystanie oprogramowa...morii3
 
Dowody w sądowym procesie karnym - ebook
Dowody w sądowym procesie karnym - ebookDowody w sądowym procesie karnym - ebook
Dowody w sądowym procesie karnym - ebooke-booksweb.pl
 
Podrecznik Uzytkownika[1]
Podrecznik Uzytkownika[1]Podrecznik Uzytkownika[1]
Podrecznik Uzytkownika[1]Douglas Steckel
 
Podrecznik Uzytkownika[1]
Podrecznik Uzytkownika[1]Podrecznik Uzytkownika[1]
Podrecznik Uzytkownika[1]guest8258af12
 
Podrecznik Administratora[1]
Podrecznik Administratora[1]Podrecznik Administratora[1]
Podrecznik Administratora[1]Douglas Steckel
 
Podrecznik Administratora[1]
Podrecznik Administratora[1]Podrecznik Administratora[1]
Podrecznik Administratora[1]guest8258af12
 
raport Global Entrepreneurship Monitor – Polska
raport Global Entrepreneurship Monitor – Polskaraport Global Entrepreneurship Monitor – Polska
raport Global Entrepreneurship Monitor – PolskaOpen Concept
 
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebookZamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebooke-booksweb.pl
 
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebookOpodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebooke-booksweb.pl
 
Biała Księga Branży Drogowej
Biała Księga Branży DrogowejBiała Księga Branży Drogowej
Biała Księga Branży DrogowejTrojmiasto.pl
 
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebookSankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebooke-booksweb.pl
 
Ewd Specyfikacja We Wy 2 1[1]
Ewd Specyfikacja We Wy 2 1[1]Ewd Specyfikacja We Wy 2 1[1]
Ewd Specyfikacja We Wy 2 1[1]guest8258af12
 
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...e-booksweb.pl
 

Similar to Poland White Certifates (20)

CASE Network Report 42
CASE Network Report 42 CASE Network Report 42
CASE Network Report 42
 
Projekt systemu ewidencji zasobów informatycznych z wykorzystanie oprogramowa...
Projekt systemu ewidencji zasobów informatycznych z wykorzystanie oprogramowa...Projekt systemu ewidencji zasobów informatycznych z wykorzystanie oprogramowa...
Projekt systemu ewidencji zasobów informatycznych z wykorzystanie oprogramowa...
 
Abc Small Businessu
Abc Small BusinessuAbc Small Businessu
Abc Small Businessu
 
Dowody w sądowym procesie karnym - ebook
Dowody w sądowym procesie karnym - ebookDowody w sądowym procesie karnym - ebook
Dowody w sądowym procesie karnym - ebook
 
Podrecznik Uzytkownika[1]
Podrecznik Uzytkownika[1]Podrecznik Uzytkownika[1]
Podrecznik Uzytkownika[1]
 
Podrecznik Uzytkownika[1]
Podrecznik Uzytkownika[1]Podrecznik Uzytkownika[1]
Podrecznik Uzytkownika[1]
 
Podrecznik Administratora[1]
Podrecznik Administratora[1]Podrecznik Administratora[1]
Podrecznik Administratora[1]
 
Podrecznik Administratora[1]
Podrecznik Administratora[1]Podrecznik Administratora[1]
Podrecznik Administratora[1]
 
raport Global Entrepreneurship Monitor – Polska
raport Global Entrepreneurship Monitor – Polskaraport Global Entrepreneurship Monitor – Polska
raport Global Entrepreneurship Monitor – Polska
 
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebookZamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
Zamówienia publiczne. Zarządzanie organizacją, ludźmi i problemami - ebook
 
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebookOpodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
Opodatkowanie przychodów z nieodpłatnych świadczeń - ebook
 
Biała Księga Branży Drogowej
Biała Księga Branży DrogowejBiała Księga Branży Drogowej
Biała Księga Branży Drogowej
 
Biala ksiega
Biala ksiegaBiala ksiega
Biala ksiega
 
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebookSankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania - ebook
 
Od zera-do-ecedeela-cz-6
Od zera-do-ecedeela-cz-6Od zera-do-ecedeela-cz-6
Od zera-do-ecedeela-cz-6
 
CASE Network Report 43
CASE Network Report 43CASE Network Report 43
CASE Network Report 43
 
Ewd Specyfikacja We Wy 2 1[1]
Ewd Specyfikacja We Wy 2 1[1]Ewd Specyfikacja We Wy 2 1[1]
Ewd Specyfikacja We Wy 2 1[1]
 
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
Oświadczenia i zapewnienia w umowie sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną...
 
BRE-CASE Seminarium 74 - Problem of Pension Funds' Foreign Investment
 BRE-CASE Seminarium 74  -  Problem of Pension Funds' Foreign Investment BRE-CASE Seminarium 74  -  Problem of Pension Funds' Foreign Investment
BRE-CASE Seminarium 74 - Problem of Pension Funds' Foreign Investment
 
Wpływ EURO 2012 na turystykę w Krakowie
Wpływ EURO 2012 na turystykę w KrakowieWpływ EURO 2012 na turystykę w Krakowie
Wpływ EURO 2012 na turystykę w Krakowie
 

Poland White Certifates

  • 1. Analiza mo¿liwoœci wprowadzenia w Polsce systemu bia³ych certyfikatów jako instrumentu ekonomiczno-finansowego wspomagaj¹cego promowanie efektywnoœci energetycznej wersja 2.0 bez za³¹czników Poznañ, 15 paŸdziernika 2006 r.
  • 2. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii SPIS TREŚCI 1. PRZEGLĄD ROZWIĄZAŃ W SFERZE BIAŁYCH CERTYFIKATÓW, WYSTĘPUJĄCYCH W UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ INNYCH KRAJACH ......................................................................................................................... 4 1.1. Białe certyfikaty we Francji ..................................................................................................... 4 1.1.1. Podstawy prawne systemu............................................................................................................. 4 1.1.2. Kształt obligacji zakupowej............................................................................................................. 7 1.1.2.1. Podmioty zobowiązane. .......................................................................................................... 7 1.1.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów ................................................. 7 1.1.2.3. Podział kwoty obligacji............................................................................................................ 8 1.1.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów ............................................................................... 8 1.1.4. Cykl życia certyfikatów ................................................................................................................... 9 1.1.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych .............................................................. 10 1.1.6. Rola Regulatora i innych czynników rządowych w systemie ........................................................ 14 1.1.7. Informacje uzupełniające.............................................................................................................. 15 1.1.8. Ocena rozwiązania ....................................................................................................................... 16 1.2. Białe certyfikaty we Włoszech............................................................................................... 17 1.2.1. Podstawy prawne systemu........................................................................................................... 17 1.2.2. Kształt obligacji zakupowej........................................................................................................... 18 1.2.2.1. Podmioty zobowiązane. ........................................................................................................ 18 1.2.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów ............................................... 19 1.2.2.3. Podział kwoty obligacji.......................................................................................................... 19 1.2.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów ............................................................................. 20 1.2.4. Cykl życia certyfikatów ................................................................................................................. 20 1.2.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych .............................................................. 21 1.2.6. Rola Regulatora i innych czynników rządowych w systemie ........................................................ 27 1.2.7. Informacje uzupełniające.............................................................................................................. 28 1.2.8. Ocena rozwiązania ....................................................................................................................... 29 1.3. Białe certyfikaty w Wielkiej Brytanii....................................................................................... 30 1.3.1. Podstawy prawne systemu........................................................................................................... 30 1.3.2. Kształt obligacji zakupowej........................................................................................................... 32 1.3.2.1. Podmioty zobowiązane ......................................................................................................... 32 1.3.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymania białych certyfikatów.................................................... 33 1.3.2.3. Podział kwoty obligacji.......................................................................................................... 33 1.3.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów ............................................................................. 34 1.3.4. Cykl życia certyfikatów ................................................................................................................. 35 1.3.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych .............................................................. 35 1.3.6. Rola regulatora i innych czynników rządowych w systemie.......................................................... 37 1.3.7. Informacje uzupełniające.............................................................................................................. 38 1.3.8. Ocena rozwiązania ....................................................................................................................... 38 1.4. Białe certyfikaty w Australii (Nowa Południowa Walia) ......................................................... 41 1.4.1. Podstawy prawne. ........................................................................................................................ 41 1.4.2. Kształt obligacji zakupowej........................................................................................................... 41 1.4.2.1. Podmioty zobowiązane.............................................................................................................. 42 1.4.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów ............................................... 42 1.4.2.3. Podział kwoty obligacji.......................................................................................................... 43 1.4.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów ............................................................................. 44 1.4.4. Cykl życia certyfikatów ................................................................................................................. 44 1.4.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych .............................................................. 44 1.4.6. Rola Regulatora i innych czynników rządowych w systemie ........................................................ 46 1.4.7. Informacje uzupełniające.............................................................................................................. 47 1.4.8. Ocena rozwiązania ....................................................................................................................... 47 2. ANALIZA SILNYCH I SŁABYCH STRON WYBRANYCH MODELI BIAŁYCH CERTYFIKATÓW W CELU WYZNACZENIA MODELU REFERENCYJNEGO DLA ROZWIĄZANIA KRAJOWEGO.......................................... 49 2.1. Podział kwoty obligacji na podmioty zobligowane ................................................................ 53 2.2. Natura certyfikatów: standaryzacja i natura prawna, w tym stopień autonomiczności obrotu ..................................................................................................................................................... 53 2.3. Zbywalność Białych Certyfikatów (Tradability) ..................................................................... 54 2.4. Technologie innowacyjne...................................................................................................... 54 2.5. Nowi uczestnicy rynku i ESCO ............................................................................................. 54 2.6. Jednostka przeliczeniowa certyfikatów................................................................................. 57 2.7. Mierzenie rezultatów: metoda ex-ante, czy ex-post.............................................................. 57 Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 2
  • 3. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 2.8. Okres ważności certyfikatów: w kontekście długości okresu rozliczeniowego..................... 58 2.9. Rodzaje działań uprawniających do otrzymania certyfikatu ................................................. 59 2.10. Sposób weryfikacji i kontroli działań ................................................................................... 59 2.11. Adresat wniosków o certyfikat i podmiot emitujący............................................................. 60 2.12. Centralny rejestr certyfikatów: podmiot zarządzający i sposób funkcjonowania ................ 60 2.13. Definicja kary jako ceny odniesienia ................................................................................... 61 3. WARIANTOWY MODEL SYSTEMU BIAŁYCH CERTYFIKATÓW W POLSCE W OPARCIU O ANALIZĘ ROZWIĄZAŃ EUROPEJSKICH................................................................................................................................... 62 3.1. Kluczowe czynniki determinujące kształt systemu białych certyfikatów ............................... 62 3.2. Analiza czynników strategicznych......................................................................................... 63 3.2.1. Wpływ Dyrektywy na kształt projektowanego systemu................................................................ 63 3.2.1.1. Cele Dyrektywy..................................................................................................................... 63 3.2.1.2. Zakres podmiotowy Dyrektywy ............................................................................................ 63 3.2.1.3. Kluczowe definicje ............................................................................................................... 64 3.2.1.4. Kategoria działań wyłączonych z regulacji Dyrektywy efektywnościowej ............................. 65 3.2.1.5. Kategorie wymogów/rozwiązań przewidzianych Dyrektywą ................................................. 66 3.2.1.6. Określanie orientacyjnego krajowego celu w zakresie oszczędności energii ....................... 67 3.2.2. Kierunek obligacji ......................................................................................................................... 68 3.2.3. Miejsce w łańcuchu dostaw - zakres oddziaływania systemu białych certyfikatów na podmioty w łańcuchu wytwarzania, przesyłu i ystrybucji mediów energetycznych. ................................................... 70 3.2.4. Sektory gospodarki, w których poszukiwane będą oszczędności................................................. 72 3.3. Analiza czynników taktycznych............................................................................................. 75 3.3.1 Wskazanie rodzajów podmiotów uprawnionych do otrzymywania certyfikatów............................. 75 3.3.2 Wskazanie obszarów prowadzenia działań prooszczędnościowych ............................................. 77 4. WSKAZANIE REKOMENDACJI DLA SYSTEMU KRAJOWEGO I CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNYCH ASPEKTÓW PRZYDZIAŁU I OBROTU BIAŁYMI CERTYFIKATAMI.................................................................. 79 4.1. Model 1 - „Model inicjowania oszczędności” ........................................................................ 79 4.2. Model 2 - „Model inicjowania oszczędności +” ..................................................................... 79 4.3. Model 3 - „Model zielonej energii”......................................................................................... 80 4.4. Model 4 - „Model zielonej energii +”...................................................................................... 80 4.5. Rekomendacje do analizy z uwzględnieniem czynników operacyjnych ............................... 81 4.6. Charakterystyka technicznych aspektów przydziału i obrotu białymi certyfikatami.............. 81 4.6.1. Model inicjowania oszczędności................................................................................................... 81 4.6.2. Model zielonej energii +................................................................................................................ 82 4.6.3. Rekomendacje końcowe dla krajowego systemu białych certyfikatów ......................................... 83 4.7. Analiza rozszerzenia systemu białych certyfikatów na podsektory wytwarzania i przesyłu energii. ......................................................................................................................................... 86 4.7.1. Model mieszany............................................................................................................................ 86 4.7.2. Rozszerzenie w oparciu o wyizolowane systemy. ........................................................................ 88 4.7.3. Budowa „równoległego modelu zielonej energii +” obejmującego podsektor wytwarzania i przesyłu. ................................................................................................................................................. 90 4.7.4. Rekomendacje dla rozszerzenia systemu białych certyfikatów. ................................................... 91 5. ZAŁOŻENIA KONSTRUKCYJNE KATALOGU STANDARDO-WYCH DZIAŁAŃ PROOSZCZĘDNOŚCIOWYCH, BĘDĄCEGO PODSTAWĄ DO UBIEGANIA SIĘ O PRZYZNANIE BIAŁYCH CERTYFIKATÓW – TZW. REFERENCE BOOK. ................................................................................................................................................ 93 Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 3
  • 4. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 1. Przegląd rozwiązań w sferze białych certyfikatów, występujących w Unii Europejskiej oraz innych krajach 1.1. Białe certyfikaty we Francji 1.1.1. Podstawy prawne systemu. Wprowadzenie Białych certyfikatów we Francji jest efektem uchwalenia w latach 2005 i 2006 szeregu aktów prawnych, do których zalicza się: • Ustawa nr 2005-781 z 13 lipca 2005: dotyczące programu zatwierdzającego program polityki energetycznej, a w szczególności artykuły 14, 15 i 90, • Rozporządzenie nr 2006-600 z 23 maja 2006 dotyczący obligacji oszczędzania energii w kontekście wprowadzenia certyfikatów oszczędzania energii, w szczególności artykuł 3, • Rozporządzenie nr 2006-603 z 23 maja 2006 - dotyczący certyfikatów dokumentujących oszczędności energii, • Rozporządzenie nr 2006-604 z 23 maja 2006 dotyczący warunków prowadzenia krajowego rejestru certyfikatów oszczędności energii, • Decyzja z 30 maja 2006 dotyczące trybu wdrożenia regulacji w zakresie certyfikatów oszczędności energii, • Decyzja z 19 czerwca 2006 definiujące składowe wniosku o wydanie certyfikatu oszczędności energii, • Decyzja z 19 czerwca 2006 definiujące standardowe działania uprawniające do ubiegania się o wydanie certyfikatów oszczędności energii. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 4
  • 5. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii Spośród wymienionych aktów prawnych kluczowe znaczenie ma Ustawa z 13 lipca 2005 r.: dotycząca programu zatwierdzającego program polityki energetycznej której zapisy: • wprowadzają obowiązek w zakresie oszczędzania energii ze wskazaniem podmiotów zobligowanych, • definiują sposób wypełnienia obowiązku (w tym poprzez zakup certyfikatów albo wniesienie opłaty karnej), • określają sposób uwzględnienia kosztów wypełnienia obowiązku w taryfie dostawcy mediów energetycznych, • definiują naturę certyfikatów jako przedmiotu obrotu rynkowego, • powołują rejestr krajowy certyfikatów, określają jego zadania oraz wskazują obowiązki podmiotu, który taki rejestr będzie prowadził. Rozporządzenie nr 2006-600 z 23 maja 2006 zdefiniowało precyzyjnie wielkość generalnej obligacji w zakresie oszczędności energii we Francji w latach 2006 - 2009 (54 miliardy kilowatogodzin energii finalnej) oraz podział kwoty obowiązku pomiędzy rynki obligacji, a więc dostawców oleju opałowego, energii elektrycznej, gazu ziemnego, gazu płynnego oraz energii cieplnej i chłodu. Jednym z kluczowych zapisów rozporządzenia jest wskazanie sposobu obliczania i sprawozdawczości w zakresie ilości energii dostarczonej odbiorcom końcowym, a także wskazanie procedury wdrożenia przepisów wykonawczych aktami niższego rzędu wydawanymi przez Ministra odpowiedzialnego za rynek energii. Rozporządzenie no 2006-603 z 23 maja 2006 wprowadziło pojęcie działań kwalifikowanych, jako podstawy otrzymania certyfikatów potwierdzających wykonanie obligacji w zakresie oszczędności energii oraz zdefiniowało przypadki, w których podmioty zobligowane oraz inne - nie podlegające obligacji - nabywają prawo do certyfikatów. Rozporządzenie wprowadziło także pojęcie wartości certyfikatu w kontekście cyklu życia produktu, albo długości obowiązywania kontraktu w przypadku usługi, której efektem jest uzyskanie oszczędności energetycznej. Jednocześnie wskazuje także tryb wnioskowania i wydawanie Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 5
  • 6. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii świadectw przez administrację publiczną (prefektury) oraz okres ważności certyfikatów. Rozporządzenie 2006-604 z 23 maja 2006 wskazuje warunki, na jakich Państwo może delegować stworzenie i utrzymanie krajowego rejestru certyfikatów, określa zadania w zakresie rejestracji działań kwalifikowanych oraz warunki bezpieczeństwa informacji, jakie powinien spełniać administrator rejestru. Decyzja z dnia 30 maja 2006 określa warunki, na jakich aplikacja przepisów prawa odbywa się w odniesieniu do osób fizycznych i prawnych zaliczających się do sektora użyteczności publicznej oraz reguluje zasady przeliczania oszczędności energii w tym sektorze w kontekście zużycia oleju opałowego. Decyzja z dnia 19 czerwca 2006 roku opisuje kształt wniosku o wydanie certyfikatów, uwzględniając podział wnioskodawców na osoby fizyczne i prawne oraz źródło wniosku o wydanie certyfikatów z podziałem na zadania kwalifikowane (ze wskazaniem odnośnika z katalogu) oraz niestandardowe (ze wskazaniem metody i efektów obliczeń). Decyzja z dnia 19 czerwca 2006 (II) roku definiuje katalog działań kwalifikowanych, uprawniających do ubiegania się o wydanie certyfikatów oszczędności energii wraz ze wskazówkami przeliczeniowymi (tabele przeliczeniowe uwzględniające szereg parametrów umożliwiających śledzenie uzysku energetycznego) z podziałem na działania przeprowadzane: a) w budynkach mieszkalnych, b) w budynkach użyteczności publicznej, c) w sektorze oświetlenia publicznego, d) w sektorze przemysłu, e) w sektorze transportu towarów i transportu publicznego. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 6
  • 7. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 1.1.2. Kształt obligacji zakupowej 1.1.2.1. Podmioty zobowiązane. Obowiązek wykazywania oszczędności w zakresie zużycia energii ciąży we Francji na szeregu podmiotów gospodarczych, do których należą: a) osoby fizyczne i prawne: dostawcy oleju opałowego do odbiorców w gospodarstwach domowych oraz do sektora użyteczności publicznej, b) osoby prawne: dostawcy mediów energetycznych, których dostawy roczne są wyższe, niż: • dla energii elektrycznej: 400 milionów kilowatogodzin energii finalnej1 na rok, • dla gazu naturalnego (ziemnego): 400 milionów kilowatogodzin w odniesieniu do wartości kalorycznej na rok • dla gazu płynnego: 100 milionów kilowatogodzin w odniesieniu do wartości kalorycznej na rok, • dla energii cieplnej i chłodu: 400 milionów kilowatogodzin energii finalnej na rok. 1.1.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów Podmioty zobowiązane wskazane w pkt. 2.1. uzyskują prawo do białych certyfikatów poświadczających uzyskanie oszczędności w zakresie zużycia energii zarówno w wyniku działań przeprowadzanych przez swoich klientów2, jak i działań, które przeprowadzą samodzielnie we własnych instalacjach przesyłowych budynkach, zgodnie ze standardami zdefiniowanymi w prawie. 1 Sprzedanej odbiorcom końcowym. 2 Konieczność udowodnienia, że był to wynik akcji informacyjnej albo promocyjnej zainicjowanej przez dostawcę. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 7
  • 8. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii Lista podmiotów uprawnionych do otrzymywania białych certyfikatów jest jednak dłuższa i obejmuje także: • jednostki samorządu terytorialnego, albo ich związki w zakresie zadań realizowanych na majątku własnym, • przedsiębiorstwa produkcyjne i usługowe, jeśli ich oferta ma charakter innowacyjny. Rozszerzenie listy podmiotów uprawnionych do otrzymywania certyfikatów ma celu zwiększenie ich podaży, a tym samym umożliwienie wypełnienia obowiązku podmiotom zobligowanym jak najmniejszym kosztem. 1.1.2.3. Podział kwoty obligacji Kwota obligacji krajowej jest dzielona na poszczególne podmioty zobowiązane w relacji do ich udziałów rynkowych. Podziału dokonuje Minister właściwy do spraw rynku energii. Podział kwoty obligacji dokonywany jest na podstawie informacji dostarczanych przez podmioty zobligowane wg procedury opisanej w jednym z rozporządzeń wykonawczych. 1.1.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów Białe certyfikaty mają we Francji charakter zdematerializowany i istnieją w postaci wpisów w rejestrze, prowadzonym przez Państwo, albo uprawniony podmiot. Mają samoistne znaczenie prawne i rynkowe Mogą podlegać obrotowi rynkowemu w transakcjach dwu i wielostronnych, a obrót ten nie podlega ograniczeniom co do rodzaju rynku (platformy wymiany), typu transakcji i ograniczeń co do ceny. Certyfikaty są denominowane w kWh, ich liczba zależy od kwoty zaoszczędzonej energii finalnej, w relacji do cyklu życia produktu, albo czasu obowiązywania kontraktu na usługi, przy zastosowaniu degresywnych współczynników korygujących definiowanych przez Ministra właściwego do spraw rynku energii. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 8
  • 9. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii Certyfikaty otrzymuje się generalnie w wyniku przeprowadzenia działań kwalifikowanych (wymienionych w katalogu). Jeśli podmiot wykaże, że dokonał oszczędności energii w wyniku działań niestandardowych, certyfikaty przysługują mu tylko wtedy, kiedy uzyskane oszczędności nie kompensują kosztów związanych z przeprowadzeniem działania przed upływem 3 lat. Wartość przyznawanych certyfikatów ulega podwojeniu dla działań w zakresie oszczędności energetycznych realizowanych w strefach nieprzyłączonych do krajowej sieci przesyłowej. Szczególnym przypadkiem nabycia prawa do białych certyfikatów jest zastosowanie odnawialnych źródeł energii do ogrzewania budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej w miejsce tradycyjnych źródeł opartych o surowce kopalne. Wartość otrzymanych certyfikatów odpowiada w takim przypadku dostarczonej wartości energetycznej ciepła (netto - po odjęciu konsumpcji własnej urządzeń). 1.1.4. Cykl życia certyfikatów Certyfikaty wydane w danym okresie rozliczeniowym3 ważne są w tym okresie oraz w czasie trwania dwóch następnych. Wniosek podmiotu uprawnionego do otrzymania certyfikatów kierowany jest do prefekta4 Departamentu właściwego siedzibie uprawnionego. W przypadku podmiotów mających siedzibę poza Francją Metropolitalną wniosek kierowany jest do Prefekta Paryża. Ubiegający się o certyfikaty zobowiązany jest do przechowywania dokumentacji będącej podstawa wniosku (dokumenty handlowe, techniczne i finansowe) przez okres, w którym złożono wniosek i dwa następne. Wniosek powinien być przedstawiony wraz z odpowiednimi załącznikami, zgodnie z rozporządzeniem wydanym przez Ministra właściwego ds. Energetykii. 3 Pierwszy okres rozliczeniowy: 1 lipca 2006 - 31 czerwca 2007. 4 Kierownik administracji Departamentu - podstawowej jednostki administracyjnej we Francji (26 Departamentów) Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 9
  • 10. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii Przyznane certyfikaty zapisywane są w krajowym rejestrze prowadzonym przez instytucję wskazaną przez Rząd. Każdy z podmiotów, na którym ciąży obowiązek w zakresie oszczędności energii powinien przed 30 września 2009 roku przedstawić Ministrowi ds. Energetyki stan konta prowadzonego w Krajowym Rejestrze Białych Certyfikatów. Jeśli stan posiadania podmiotu zobligowanego odpowiada indywidualnej kwocie obligacji Minister uruchamia procedurę umorzenia certyfikatów, co zostaje odnotowane w Rejestrze. Jeśli ilość certyfikatów nie jest wystarczająca do wypełnienia obligacji Minister wzywa podmiot zobligowany do uzupełnienia stanu posiadania w ciągu dwóch miesięcy. Jeśli ten warunek nie zostanie spełniony konieczne staje się opłacenie kary w wysokości 0,02 euro za każdą brakującą kilowatogodzinę. W przypadku niezastosowania się do sankcji Minister występuje wobec podmiotu z wezwaniem do zapłaty ze wskazaniem ostatecznego terminu realizacji. W przypadku niezastosowania się do wezwania na podmiot nakładana jest sankcja pieniężna w wysokości od 1500 do 3000 euro (w przypadku ponownego niepoddania się wezwaniu). 1.1.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych Podstawą do ubiegania się o przyznanie białych certyfikatów jest zgodność działań oszczędnościowych ze wskazaniami w tym zakresie wymienionymi w tzw. katalogu działań kwalifikowanych. Wprowadzony mocą rozporządzenia katalog działań kwalifikowanych dających prawo do ubiegania się o białe certyfikaty w podziale na następujące sektory i typy działań: a) sektor budownictwa indywidualnego i wielorodzinnego: • izolacja szczytów budynków i dachów, • izolacja ścian, • izolacja podłóg, Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 10
  • 11. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii • instalacja okien albo drzwi przeszklonych wraz z szybami atermicznymi, • instalacja kolektorów słonecznych indywidualnie (Metropolia), • instalacja kolektorów słonecznych zbiorowo (Metropolia), • pompy ciepła typu woda - woda, • pompy powietrza typu powietrze - woda, • instalacja elektrycznych paneli grzewczych albo grzejników z regulacją elektroniczną, • instalacja pieców działających w technice kondensacyjnej indywidualnie, • instalacja pieców działających w technice kondensacyjnej zbiorowo, • instalacja pieców niskotemperaturowych - ogrzewanie indywidualne, • instalacja pieców niskotemperaturowych - ogrzewanie zbiorowe, • grzejniki niskotemperaturowe dla instalacji centralnego ogrzewania, • instalacja systemów regulacji z użyciem czujnika temperatury zewnętrznej, • instalacja niezależnych urządzeń grzewczych na drewno, • instalacja pieców na biomasę, • izolacja wodnej sieci grzewczej, • instalacja wodnego ogrzewania podłogowego niskotemperaturowego, • instalacja baterii zlewozmywakowych z termostatem, • zastosowanie programatorów „przerywnikowych” w systemach ogrzewa- nia indywidualnego - paliwa konwencjonalne, • zastosowanie programatorów „przerywnikowych” w systemach ogrzewa- nia zbiorowego - paliwa, • zastosowanie centralnych programatorów „przerywnikowych” w syste- mach ogrzewania elektrycznego, • instalacja systemów pomiaru indywidualnego zużycia ciepła, Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 11
  • 12. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii • instalacja kondensacyjnych systemów rekuperacji, • instalacja systemów optymalizacji obiegu, • instalacja kolektorów słonecznych indywidualnie (terytoria zamorskie), • instalacja wentylacji mechanicznej kontrolowanej, • instalacja świetlówek kompaktowych klasy A, • zakup pralek klasy A+ • zakup chłodziarek klasy A+. b) sektor budownictwa tercjalnego: • izolacja szczytów budynków i dachów, • izolacja ścian, • izolacja podłóg, • instalacja pieców kondensacyjnych w systemach ogrzewania centralnego, • instalacja wodnego ogrzewania podłogowego niskotemperaturowego, • instalacja baterii zlewozmywakowych z termostatem, • grzejniki niskotemperaturowe dla instalacji centralnego ogrzewania, • izolacja wodnej sieci grzewczej, • instalacja pieców na biomasę dla celów ogrzewania i przygotowania ciepłej wody, • zastosowanie programatorów „przerywnikowych” w systemach ogrzewa- nia centralnego - paliwa konwencjonalne, • instalacja systemów optymalizacji w systemach obiegu wymuszonego, • instalacja systemów rekuperacji ciepła w systemach ogrzewania centralnego kondensacyjnego, • instalacja kolektorów słonecznych zbiorowo (Metropolia), Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 12
  • 13. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii • instalacja elektronicznych regulatorów prędkości obrotowej silników elektrycznych, • pompy ciepła typu woda - woda, • pompy powietrze typu powietrze - woda, • instalacja klimatyzatorów klasy A, • instalacja systemów oświetlenia świetlówkami fluorescencyjnymi, • instalacja sterowania czasowego oświetleniem, • instalacja automatyki załączania oświetlenia - detektory ruchu, • instalacja systemów automatycznego sterowania natężeniem światła, • instalacja lamp fluorescencyjnych wysokiej wydajności, • uzyskiwanie energii odnawialnej w systemach centralnego ogrzewania, • instalacja systemów regulacji oświetlenia zewnętrznego, • instalacja systemów optymalizacji mocy czynnej w oświetleniu zewnętrznym, • instalacja systemów sterowania mocy w oświetleniu zewnętrznym, c) sektor przemysłu: • instalacja detektorów ruchu w urządzeniach oświetleniowych fluorescencyjnych, • instalacja systemów automatycznego sterowania natężeniem światła, • instalacja lamp fluorescencyjnych wysokiej wydajności, • instalacja lamp sodowych albo jodowych ze sterowaniem elektronicznym, • instalacja silników wysokiej sprawności, • instalacja systemów elektronicznej kontroli prędkości obrotowej silników, Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 13
  • 14. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii d) sektor transportu: • zastosowanie jednostek transportu intermodalnego - kombinacja przewozu kolejowego i samochodowego w połączeniach międzymiastowych, • szkolenia kierowców transportu publicznego w zakresie ekonomiki jazdy, • szkolenia kierowców transportu lekkiego w zakresie ekonomiki jazdy. Każde z działań wymienionych w katalogu jest opisane pod względem następujących parametrów: • Sektor zastosowania (budynki mieszkalne jedno i wielorodzinne, sektor użyteczności publicznej, przemysł, transport). • Charakterystyka działania - rozszerzony opis precyzujący wymagania wobec działania. • Warunki dodatkowe otrzymania certyfikatów, • Długość cyklu życia zastosowanych urządzeń (działań), • Tablice kalkulacyjne dla obliczenia ilości wnioskowanych certyfikatów (z uwzględnieniem m.in. stref klimatycznych, jednostek przeliczeniowych, typów budynków, ilości izb, wieku budynków, itp.), przypadających na jednostkę działań oszczędnościowych, np. m2. 1.1.6. Rola Regulatora i innych czynników rządowych w systemie Zgodnie z regulacjami prawnymi organem uprawnionym do wydawania certyfikatów jest Państwo, albo podmiot do tego uprawniony. Kompetencje w zakresie przyjmowania wniosków podmiotów uprawnionych scedowano jednocześnie na administrację regionalną - prefektów departamentów. W związku z tym, przynajmniej w pierwszym okresie funkcjonowania systemu, Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 14
  • 15. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii certyfikaty wydawane będą przez DRIRE: Directions Régionales de l'Industrie, de la Recherche et de l'Environnement - Regionalne Dyrekcje ds. Przemysłu, Badań i Środowiska. Kompetencje DRIRE w zakresie energii wskazują na odgrywaną przez te instytucje - poza innymi, szerokimi kompetencjami5 - rolę regionalnego Regulatora rynku energii elektrycznej i gazu. W tym obszarze należy do nich między innymi: wydawanie certyfikatów poświadczających wytworzenie energii odnawialnej, nadzór nad budową hydroelektrowni, przesyłem energii i inspekcje inwestycji energetycznych. DRIRE posiadają więc kompetencje i narzędzia do wydawania certyfikatów, jednak prowadzenie rejestru będzie odbywać się centralnie przez instytucję niezależną. 1.1.7. Informacje uzupełniające Francuski system białych certyfikatów przewiduje kilka ograniczeń prawa do otrzymania certyfikatów. Należą do nich: • działania niezgodne z wykazem ogłoszonym w obowiązujących aktach prawnych, • działania w wyniku których następuje zastąpienie jednych paliw kopalnych innymi, • działania przynoszące korzyści wynikające z systemu handlu pozwoleniami na emisję, • działania, których efekty są niemierzalne, takie jak: akcje informacyjne i edukacyjne. Francja dysponuje obecnie kompletem narzędzi prawnych niezbędnych dla wdrożenia systemu białych certyfikatów. Konkurs, który powinien wyłonić instytucję odpowiedzialną za prowadzenie krajowego rejestru białych certyfikatów został ogłoszony w czerwcu 2006 roku - czas na rozpatrzenie ofert upłynął 5 Zharmonizowany rozwój, pomoc przedsiębiorstwom, metrologia, ochrona środowiska, transport samochodowy, aparaty ciśnieniowe, górnictwo i wydobycie surowców, bezpieczeństwo nad instalacjami nuklearnymi. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 15
  • 16. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 18 lipca tego roku. Nie ma aktualnie informacji o rozstrzygnięciu przetargu iwyznaczeniu administratora rejestru. Nie wiadomo także, czy podmioty zobowiązane dopełniły obowiązku informacyjnego i czy w efekcie rozdzielono kwoty oszczędności pomiędzy dostawców energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego. W efekcie system francuski nie zaczął jeszcze funkcjonować. 1.1.8. Ocena rozwiązania Francuski system białych certyfikatów można zaliczyć do rozwiązań opartych o metodę bottom-up. Sumowanie oszczędności odbywa się w oparciu o działania przeprowadzane na poziomie końcowego odbiorcy energii we wskazanych sektorach gospodarki. Podstawą jest precyzyjny katalog działań uprawniających do uzyskania białych certyfikatów, co nastręcza pewnych trudności w ocenie działań, które są niestandardowe. Nie do końca jasny jest w tym rozwiązaniu sposób udowodnienia uzyskania oszczędności - wpływu na nie dostawców - w przypadku akcji informacyjnych i promocyjnych. Najbezpieczniejszym sposobem wykazywania oszczędności jest więc szukanie ich we własnych instalacjach oraz stosowanie „twardych” działań technologicznych i finansowych jako elementów zachęty. Tylko w ten sposób możliwe jest także precyzyjne wyliczenie skali oszczędności. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 16
  • 17. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 1.2. Białe certyfikaty we Włoszech 1.2.1. Podstawy prawne systemu Wola w zakresie wzrostu efektywności energetycznej we Włoszech została wyrażona przez Ustawodawcę w Ustawie z dnia 16 marca 1999 roku, która w artykule 9. ust. 1 i 4 stwierdza, iż koncesje wydawane przedsiębiorstwom energetycznym przewidują środki wzrostu efektywności energetycznej końcowego zużycia energii według celów ilościowych zdefiniowanych Rozporządzeniem Ministra Przemysłu, Handlu i Rzemiosła w porozumieniu z Ministrem Środowiska. W relacji do zapisów Ustawy szczegółowy zakres obowiązku w zakresie wzrostu efektywności energetycznej został zaprezentowany w Rozporządzeniu z dnia 24 kwietnia 2001 roku, które6: a) definiuje ilościowe cele państwowe wzrostu efektywności energetycznej końcowego zużycia energii, a także sposoby określania szczegółowych celów do zawarcia w każdej koncesji dotyczącej dystrybucji energii elektrycznej, b) wskazuje podmioty zobowiązane do realizacji celów w zakresie efektywności energetycznej, c) określa kryteria ogólne dotyczące programowania oraz wdrażania środków i działań potrzebnych do osiągnięcia ogólnych oraz szczegółowych celów wzrostu efektywności końcowego zużycia energii; d) opisuje cechy produktów użytych jako komponenty albo samodzielne jednostki w ramach programów wzrostu efektywności energetycznej, e) wskazuje sposoby kontroli wdrażania wyżej wymienionych środków i działań, f) definiuje sposób uwzględnienia kosztów wynikających z realizacji 6 Znowelizowane i obowiązujące rozporządzenia weszły w życie w dniu 20 lipca 2004 roku. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 17
  • 18. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii obowiązku w taryfach dostawców energii, g) wprowadza pojęcie białych certyfikatów i wskazuje tryb otrzymania tych certyfikatów, h) przewiduje działania przygotowawcze oraz dalsze działania legislacyjne związane z wejściem w życie rozporządzenia. Cele ilościowe redukcji zużycia energii pierwotnej zostały zdefiniowane w Mtoe7 osobno dla dostawców energii elektrycznej i gazu ziemnego (por. Tabela 1.1.) 8 Tab. 1.1. Cele w zakresie oszczędności zdefiniowane we Włoszech. Lata Energia elektryczna Gaz ziemny 2005 0,10 Mtoe 0,10 Mtoe 2006 0,20 Mtoe 0,20 Mtoe 2007 0,40 Mtoe 0,40 Mtoe 2008 0,80 Mtoe 0,70 Mtoe 2009 1,60 Mtoe 1,40 Mtoe Kluczowe znaczenie dla kształtu regulacji dotyczącej białych certyfikatów mają także dwa akty prawne niższego rzędu: Decyzja 103/03 z 18 sierpnia 2003 roku oraz Decyzja 200/04 z 11 listopada 2004 określające sposób przygotowania, wdrażania i oceny projektów uprawniających do ubiegania się o „tytuły efektywności energetycznej” określane mianem białych certyfikatów. 1.2.2. Kształt obligacji zakupowej 1.2.2.1. Podmioty zobowiązane. Obowiązek wykazywania oszczędności w zakresie zużycia energii ciąży we Włoszech na dostawcach energii elektrycznej i gazu ziemnego, którzy w dniu 7 Milionach ton paliwa umownego (oleju ekwiwalentnego), paliwo o kaloryczności 10000 kcal/kg, 1toe=41,87 GJ, 1 TWh=0,086 Mtoe 8 Połowa oszczędności powinna zostać osiągnięta w wyniku redukcji zużycia energii elektrycznej i gazu. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 18
  • 19. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 31 grudnia 2001 roku obsługiwali nie mniej, niż 100 000 klientów. Artykuł 4 rozporządzenia przewiduje jednocześnie, że do 31 grudnia 2005 roku zostaną wprowadzone regulacje, które określą sposób zastosowania obowiązku wobec dostawców, którzy w dniu 31 grudnia 2001 roku obsługiwali mniej, niż 100 000 klientów.9 Biorąc pod uwagę kierunki regionalnego i lokalnego planowania energetyczno- środowiskowego, dostawcy podlegający obowiązkowi określonemu w rozporządzeniu tworzą roczny plan działalności skierowanych na osiągniecie wyszczególnionych celów im przydzielonych i przesyłają go zainteresowanym regionom oraz prowincjom autonomicznym Działania zaliczone do wykonania obowiązku mogą być realizowane przez samych dostawców energii, albo przedsiębiorstwa im podlegające. 1.2.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów Podmioty zobowiązane wskazane w pkt. 1.2.2.1. uzyskują prawo do białych certyfikatów poświadczających uzyskanie oszczędności w zakresie zużycia energii w wyniku działań przeprowadzanych własnymi siłami, albo siłami spółek zależnych, przy czym w każdym przypadku muszą to być działania zdefiniowane w rozporządzeniu, albo działania, które zostały dopuszczone dodatkowo przez regiony, albo autonomiczne prowincje. Do otrzymywania białych certyfikatów w wyniku podjęcia działań służących poprawie efektywności energetycznej prawo mają także niezależne przedsiębiorstwa działające w sektorze usług energetycznych (w tym rzemieślnicze) oraz ich spółki.10 1.2.2.3. Podział kwoty obligacji Krajowy cel indykatywny zakłada uzyskanie w latach 2005 - 2009 oszczędności w zużyciu energii pierwotnej na poziomie 2,9 Mtoe. Cel ten został rozdzielony na dwa rynki objęte obowiązkiem (energia elektryczna 9 Aktualnie brak informacji o objęciu obowiązkiem tego rodzaju podmiotów. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 19
  • 20. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii i gaz - por. Tab. 1.1.) ze wskazaniem rocznych uzysków oszczędności energii pierwotnej w każdym z tych segmentów. Poszczególni dostawcy energii obsługujący nie mniej niż 100 000 odbiorców objęci są obowiązkiem w proporcji do ilości energii sprzedanej odbiorcom końcowym, liczonej w roku poprzedzającym rok miniony. 1.2.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów Białe certyfikaty we Włoszech określane są mianem „tytułów efektywności energetycznej” Mają samoistne znaczenie prawne i rynkowe. Mogą podlegać obrotowi rynkowemu w transakcjach dwustronnych, a obrót ten nie podlega ograniczeniom co do rodzaju rynku (platformy wymiany), typu transakcji i ograniczeń co do ceny. Misję utworzenia specjalnego rynku dla obrotu białymi certyfikatami powierzono jednocześnie Gestore del Mercato Elettrico S.p.a.. GME jest podmiotem powołanym przez włoskiego operatora sieci z misją tworzenia i operowania rynkami handlu energią elektryczną. GME zarządza rynkiem hurtowego handlu energią (giełda IPEX), przygotował także rynek handlu zielonymi certyfikatami. .Platforma handlu zielonymi certyfikatami działa od roku 2004, jednakże dotąd nie przeprowadzono za jej pośrednictwem żadnej transakcji w zakresie certyfikatów efektywności energetycznej. Jednostką przeliczeniową certyfikatów jest 1 Mtoe a ich liczba zależy od kwoty zaoszczędzonej energii finalnej dokonanej w wyniku przeprowadzenia działań kwalifikowanych, a także projektów ocenianych metodami analitycznymi, albo prognostycznymi. 1.2.4. Cykl życia certyfikatów Certyfikaty wydawane są przez Gestore del Mercato Elettrico S.p.a. - wskazanego jako organizator rynku białych certyfikatów na wniosek podmiotów uprawnionych, w tym podmiotów zobligowanych, ich spółek zależnych oraz niezależnych 10 Przedsiębiorstwa działające w oparciu o model ESCO. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 20
  • 21. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii instytucji działających w sferze usług energetycznych (ESCO). Weryfikacja wniosków i projektów leży w gestii Autorità per l'Energia Elettrica e il Gas11 , który posiada również uprawnienia kontrolne w zakresie zgodności deklaracji z rzeczywistymi osiągami w zakresie oszczędności. Certyfikaty ważne są przez cały okres obowiązywania celów wyznaczonych dla danego okresu obliczeniowego, a więc aktualnie w latach 2005 - 2009. Podmioty zobligowane rozliczane są z wypełnienia obowiązku corocznie, w ramach podziału przypadającej na nie kwoty obligacji pięcioletniej. Do 31 maja każdego roku, począwszy od roku 2006, dostawcy energii przesyłają Regulatorowi posiadane przez siebie tytuły wypełnienia obligacji za rok ubiegły. W przypadku niewypełnienia rocznej kwoty obligacji na skalę nie większą niż 50 % podmioty zobowiązane mogą - bez dodatkowych konsekwencji - uzupełnić zobowiązanie w kolejnych dwóch latach. Sankcje finansowe stosowane są w przypadku niewypełnienia obowiązku na skalę większą, niż 50 % obowiązku. Sankcje określane przez Regulatora są proporcjonalnie większe od szacowanych nakładów inwestycyjnych, które niezbędne byłyby do uzyskania kwoty oszczędności. Przychody z sankcji gromadzone są na wydzielonym Funduszu, z którego środki przeznaczane są na kampanie informacyjne, promocyjne i uświadamiające o konieczności racjonalnego zużycia energii. 1.2.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych Podstawą ubiegania się o wydanie białych certyfikatów jest przeprowadzenie działań prowadzących do uzyskania samodzielnie (we własnych instalacjach albo instalacjach odbiorców końcowych), albo we współpracy z podmiotami trzecimi (spółkami zależnymi, ESCO, wytwórcami urządzeń, instalatorami albo instytucjami finansowymi) oszczędności w zużyciu energii pierwotnej. Kwalifikacji działań dokonuje się na podstawie katalogu wskazanego w Decyzjach wykonawczych, przy czym mierzenie skali oszczędności może przebiegać 11 Regulator rynku energii elektrycznej i gazu we Włoszech Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 21
  • 22. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii z użyciem trzech różnych metod obliczeniowych: • jako różnicy po wdrożeniu w stosunku do stanu wyjściowego (oczekiwane oszczędności szacowane na podstawie tablic obliczeniowych), • zastosowanie metod estymacji w przypadku nowych realizacji, albo braku danych startowych (estymacja inżynierska, zakładająca pomiary „w terenie”), • zastosowanie metody monitorowania efektów programów oszczędności poprzez bezpośrednie pomiary uzyskanych oszczędności (zużycie energii „przed” i „po”).12 W każdym przypadku konieczne jest podejście „wykluczające”, wynikające z konieczności rozgraniczenia efektów wynikających z otoczenia (np. trendy w zachowaniach konsumenckich) i rzeczywistych efektów działań promujących efektywność (stosowane w tych przypadkach, kiedy efektywność energetyczna zależy silnie od czynników zmieniających się w czasie, szczególnie w realizacjach przemysłowych, np. liczby przepracowanych godzin, warunków klimatycznych, czy pory roku). Z tego samego względu zaliczenie działań informacyjnych jako źródła poczynienia oszczędności może nastąpić jako uzupełnienie działań o charakterze materialnym i może stanowić podstawę do ubiegania się o 5 % premię w ilości przyznanych walorów. Katalog działań uprawniających do ubiegania się o białe certyfikaty w zakresie energii elektrycznej, w podziale na sektory obejmuje następujące typy działań: a) sfera obligacji w zakresie zużycia energii elektrycznej (załącznik do aktu prawnego wprowadzającego obligację dla rynku energii elektrycznej): 12 W przypadku zastosowania metod pomiarowych metodologia powinna być znana na etapie planowania projektu. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 22
  • 23. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii Poprawa współczynnika mocy • Poprawa współczynnika mocy przy użytkowaniu końcowym Silniki elektryczne i ich zastosowanie • Instalacja elektronicznych systemów regulacji częstotliwości • Optymalizacja instalacji oraz zarządzania systemami pompowania uruchamianych przez silniki elektryczne • Instalacja silników i mechanizmów o wyższej wydajności • Odzyskiwanie energii w systemach ponownego gazyfikowania naturalnego gazu płynnego. Systemy oświetlenia • Instalacja automatycznych systemów włączania, wyłączania oraz regulacji natężenia (systemy wykrywające ruch, oświetlenia naturalnego, zmierzchowe, itd.) • Wzrost wydajności publicznych instalacji oświetleniowych • Instalacja bardziej wydajnych systemów lub części (urządzeń oświetleniowych, zasilaczy, regulatorów, itp.) Electricty leaking • Instalacja urządzeń o niskim zużyciu energii w trybie czuwania albo urządzeń zmniejszających zużycie energii w trybie czuwania urządzeń już istniejących • Systemy przełączania na tryb czuwania urządzeń używanych sporadycznie • Systemy automatycznego wyłączania urządzeń w trybie czuwania Działania na rzecz użycia bardziej odpowiednich odbiorników energii elektrycznej: • Działania na rzecz wymiany elektrycznych podgrzewaczy wody (ciepłej wody sanitarnej, lub zmywarek, pralek, itd.) na urządzenia zasilane innymi źródłami energii albo o wyższej wydajności, lub poprzez ciepło Obniżenie zużycia energii elektrycznej dla celów grzewczych • Instalacja systemów i urządzeń do redukcji zużycia ciepłej wody Działania na rzecz redukcji zapotrzebowania na energię elektryczną dla klimatyzacji • Działania na rzecz izolacji termicznej budynków • Działania na rzecz kontroli promieniowania przenikającego przez powierzchnie szklane podczas miesięcy letnich ( szyby selektywne, zewnętrzne osłony słoneczne, itd.) • Zastosowanie technik architektury bioklimatycznej pasywnego ogrzewania słonecznego oraz chłodzenia pasywnego • Instalacje kolektorów słonecznych oraz pomp ciepła. Sprzęt AGD i RTV i urządzenia biurowe o wysokiej efektywności energetycznej • Wymiana lodówek, pralek, zmywarek, grzejników wody, piecyków, pomp cyrkulacji wody, itd. na analogiczne produkty o wyższej efektywności energetycznej. • Instalacja komputerów, drukarek, faksów, itd. O wysokiej efektywności energetycznej Urządzenia służące do spalania paliw nieodnawialnych • Działania na rzecz wymiany istniejących urządzeń na wydajniejsze Działania wymiany innego źródła albo lub przewodnika ciepła na energie elektryczną w przypadkach odnotowania obniżenia zużycia głównej energii • Suszenie urządzeniami mikrofalowymi i na częstotliwość radiową • Fuzja i wypalanie piecykami na przewodnictwo i emisję promieniowania • Urządzenia ponownej kwalifikacji termodynamicznej pary wodnej poprzez sprzężenie mechaniczne Klimatyzacja środowisk i odzyskiwanie energii w budynkach klimatyzowanych za pomocą źródeł energii nieodnawialnych Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 23
  • 24. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii • Działania na rzecz izolacji termicznej budynków • Zastosowanie technik architektury bioklimatycznej, pasywnego ogrzewania słonecznego oraz chłodzenia pasywnego • Klimatyzowanie bezpośrednio przez ciepło z kogeneracji • Kogenerowanie i systemy mikrogenerowania określone przez Organ zajmujący się energią elektryczną i gazem • Systemy potrójnego generowania i poczwórnego generowania • System ogniw paliwowych • Instalacja pomp cieplnych elektrycznych lub gazowych z funkcją ogrzewania lub chłodzenia, w nowo budowanych budynkach oraz remontowanych posiadających współczynnik rozpraszania objętościowego przez powłokę budowlaną, Cd, niższy od ustalonych limitów, w celu stopni na dzień w miejscach, w następnej tabelce 1, i które spełniają ewentualne kolejne wymogi określone przez artykuł 5, ustęp 6 • Systemy zarządzania na odległość • Systemy termoregulacji oraz mierzenia ciepła dla instalacji ogrzewania centralnego • Użycie ciepła z odzysku Montaż instalacji służących podnoszenia wartości odnawialnych źródeł przy użytkownikach końcowych • Zastosowanie instalacji na biomasę do produkcji ciepła; • Zastosowanie kolektorów słonecznych do produkcji ciepłej wody • Użycie ciepła geotermicznego o niskiej temperaturze oraz ciepła z instalacji kogenerujących, geotermicznych lub zasilanych przez produkty roślinne i odpady organiczne i nieorganiczne, do ogrzewania środowisk i do dostarczania energii w zastosowaniach cywilnych. • Zastosowanie instalacji generujących energię ze światła o mocy elektrycznej niższej od 20 kW Pojazdy napędzane prądem oraz gazem naturalnym • Działania na rzecz popularyzacji pojazdów drogowych napędzanych prądem oraz gazem naturalnym Szkolenie, informowanie, promowanie i uświadamianie • Kampanie szkoleniowe, informacyjne, promocyjne i uświadamiające użytkowników końcowych mające na cel redukcję zużycia b) sfera obligacji w zakresie zużycia gazu ziemnego (załącznik do aktu prawnego wprowadzającego obligację dla rynku gazu) Urządzenia służące do spalania paliw nieodnawialnych • Działania na rzecz wymiany istniejących urządzeń na wydajniejsze Redukcja zużycia gazu dla celów grzewczych • Instalacja systemów i produktów na rzecz redukcji zużycia gazu dla podgrzewania wody Klimatyzacja środowisk oraz odzysk ciepła w budynkach klimatyzowanych za pomocą źródeł energii nieodnawialnych. • Działania na rzecz izolacji termicznej budynków • Działania na rzecz kontroli promieniowania przenikającego poprzez powierzchnie szklane podczas miesięcy letnich. (szkła selektywne, zewnętrzne osłony słoneczne, itd.) • Zastosowanie technik architektury bioklimatycznej, pasywnego ogrzewania słonecznego oraz chłodzenia pasywnego • Klimatyzowanie bezpośrednio przez ciepło z kogeneracji • Kogenerowanie i systemy mikrogenerowania określone przez Organ zajmujący się energią Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 24
  • 25. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii elektryczną i gazem • Systemy potrójnego generowania i poczwórnego generowania • System ogniw paliwowych • Systemy zarządzania na odległość • Systemy termoregulacji oraz mierzenia ciepłą dla instalacji ogrzewania centralnego • Użycie ciepła z odzysku Odzysk energii • Odzyskiwanie energii w obrębie sieci gazowej Poprawka współczynnika mocy • Poprawa współczynnika mocy przy użytkowaniu końcowym Silniki elektryczne i ich zastosowanie • Instalacja elektronicznych systemów regulacji częstotliwości • Optymalizacja instalacji oraz zarządzania systemami pompowania uruchamianych przez silniki elektryczne • Instalacja silników i mechanizmów o wyższej wydajności • Odzyskiwanie energetyczne w systemach ponownego gazyfikowania naturalnego gazu płynnego. Systemy oświetlenia • Instalacja automatycznych systemów włączania, wyłączania oraz regulacji natężenia (systemy wykrywające ruch, oświetlenia naturalnego, zmierzchowe, itd.) • Wzrost wydajności publicznych instalacji oświetleniowych • Instalacja bardziej wydajnych systemów lub części (urządzeń oświetleniowych, zasilaczy, regulatorów, itd.) Electricity leaking • Instalacja urządzeń o niskim zużyciu energii w trybie czuwania albo urządzeń zmniejszających zużycie energii w trybie czuwania urządzeń już istniejących • Systemy przełączania na tryb czuwania urządzeń używanych sporadycznie • Systemy automatycznego wyłączania urządzeń w trybie czuwania Działania wymiany innego źródła albo lub przewodnika ciepła na energie elektryczną w przypadkach odnotowania obniżenia zużycia energii • Suszenie urządzeniami mikrofalowymi i na częstotliwość radiową • Fuzja i wypalanie piecykami na przewodnictwo i emisję promieniowania • Urządzenia ponownego użycia termodynamicznej pary wodnej poprzez sprzężenie mechaniczne (kondensacja) Zastosowania w których użycie gazu gazu jest bardziej wydajne od innych źródeł albo przewodników ciepła • Działania na rzecz wymiany elektrycznych podgrzewaczy wody na urządzenia zasilane gazem naturalnym Sprzęt AGD i RTV i urządzenia biurowe o wysokiej wydajności • Wymiana lodówek, pralek, zmywarek, grzejników wody, piecyków, pomp cyrkulacji wody, itd. na analogiczne produkty o wyższej wydajności. • Instalacja komputerów, drukarek, faksów, itd. o wysokiej wydajności Działania na rzecz redukcji zapotrzebowania na energię elektryczną dla klimatyzacji • Działania na rzecz izolacji termicznej budynków Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 25
  • 26. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii • Działania na rzecz kontroli promieniowania przenikającego przez powierzchnie szklane podczas miesięcy letnich (szyby selektywne, zewnętrzne osłony słoneczne, itd.) • Zastosowanie technik architektury bioklimatycznej pasywnego ogrzewania słonecznego oraz chłodzenia pasywnego • Systemy klimatyzacyjne pochłaniające • Instalacja pomp cieplnych elektrycznych lub gazowych z funkcją ogrzewania lub chłodzenia, w nowo budowanych budynkach oraz remontowanych posiadających współczynnik rozpraszania objętościowego przez powłokę budowlaną, Cd, niższy od ustalonych limitów, w celu stopni na dzień w miejscach, w następnej tabelce 1, i które spełniają ewentualne kolejne wymogi określone przez artykuł 5, ustęp 6 • Instalacje energetyki słonecznej używające maszyny oziębiające na pochłanianie także odwracalne na pompę cieplną. Szkolenie, informowanie, promowanie i uświadamianie • Kampanie szkoleniowe, informacyjne, promocyjne i uświadamiające użytkowników końcowych mające na celu redukcję zużycia Pojazdy napędzane prądem oraz gazem naturalnym • Działania na rzecz popularyzacji pojazdów drogowych napędzanych prądem oraz gazem naturalnym Każde z działań wymienionych w katalogu jest opisane pod względem następujących parametrów: 1. Charakterystyka działania, w tym: • sektor zastosowania (np. mieszkalny), • wskazanie odnośnika w załączniku rozporządzenia definiującego obowiązek, • szczegółowa typologia zastosowania, • typ zastosowania (np. oświetlenie wewnętrzne i zewnętrzne). 2. Kalkulacja oszczędności energii pierwotnej, w tym: • fizyczna jednostka odniesienia (np. kompaktowa lampa fluorescencyjna), • skala oszczędności przypadająca na jednostkę, • dodatkowe zastrzeżenia i instrukcje obliczeniowe. 3. Wskazanie odpowiedniej normy technicznej, do której dostosowanie warunkuje prawo ubiegania się o certyfikaty. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 26
  • 27. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 1.2.6. Rola Regulatora i innych czynników rządowych w systemie Autorità per l'Energia Elettrica e il Gas - włoski Regulator narodowy - wypełnia w systemie następujące zadania: a) zbiera informacje o wielkości sprzedaży energii odbiorcom końcowym za rok ubiegły, na podstawie czego definiowane są roczne wielkości obligacji zakupowej dla poszczególnych podmiotów; b) ustala wartości przeliczeniowe dla ustalenia uniwersalnej wartości uzyskanej oszczędności energetycznej (Mtoe): konwersja GJ/toe, kWh/toe, c) przyjmuje wnioski o przyznanie białych certyfikatów oraz weryfikuje ich poprawność, w tym załączoną dokumentację, d) przygotowuje i publikuje zasady dotyczące przygotowania, wykonania i końcowej oceny projektów energetycznych, biorąc przy tym pod uwagę wymogi wynikające z konieczności promowania konkurencji, postępu technologicznego oraz ochrony najmniej zamożnych, e) opracowuje i zatwierdza zasady, na podstawie których dokonuje się oceny wielkości oszczędności energii oraz wybiera podmiot albo podmioty, które dokonują kontroli na wybranej próbie podmiotów, f) konsultuje swoje działania z Administracją Regionów i Autonomicznych Prowincji, g) ustala zasady ujęcia kosztów związanych z ograniczeniem zużycia energii elektrycznej i gazu (możliwe częściowo w taryfach za przesył i dystrybucję energii), h) podaje do publicznej wiadomości stopień wypełnienia obligacji zakupowej za rok poprzedni (jako relację ilości wydanych certyfikatów i wielkości sprzedaży energii), i) umarza tytuły efektywności otrzymane do 31 maja każdego roku od zobligowanych dostawców oraz weryfikuje stopień wypełnienia obowiązku Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 27
  • 28. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii zakupowego w tym względzie, j) nakłada sankcje i informuje o tym władze Regionów i odpowiednie Ministerstwa oraz Zarządcę rynku energii. 1.2.7. Informacje uzupełniające Należy podkreślić, że aby działania prooszczędnościowe umożliwiły wnioskowanie o białe certyfikaty, konieczne jest spełnienie dodatkowego warunku, a mianowicie zastosowania odpowiednich komponentów i urządzeń, których typy wskazuje Rozporządzenie z dnia 20 lipca 2004 roku. Wymóg dotyczy: a) generatorów ciepła określonych przez rozporządzenie Prezydenta Republiki z 15 listopada 1996, nr 660: „muszą być oznaczone czterema gwiazdkami wydajności energetycznej oraz być zatwierdzone jako zgodnie z tym, co przewiduje samo rozporządzenie; b) generatorów ciepła zasilanych biomasą pochodzenia roślinnego o mocy nominalnej niższej od 300 kW: muszą odznaczać się wydajnością zgodną z klasą 3 normy EN303-5; generatory ciepła zasilane przez biomasy pochodzenia roślinnego o mocy nominalnej wyższej od 300 kW muszą odznaczać się wydajnością wyższą od 82%; generatory ciepła zasilane biomasą pochodzenia roślinnego muszą odznaczać się emisją zgodną z limitami wyznaczonymi przez załącznik III rozporządzenia Premiera z 8 marca 2002 i późniejsze uaktualnienia”; c) urządzeń domowych określonych rozporządzeniem Prezydenta Republiki z 9 marca 1998,nr 107, oraz kolejne odpowiednie rozporządzenie: „muszą zostać zakwalifikowane do klasy A oraz zatwierdzone zgodnie z tymi rozporządzeniami”; d) produktów, urządzeń albo komponentów instalacji użytych w ramach działalności określonych w rozporządzeniu Ministra przemysłu, handlu i rzemiosła z 2 kwietnia 1998 opatrzonym tytułem „Tryby zatwierdzania charakterystyk i cech energetycznych budynków oraz instalacji do nich podłączonych”, do których niemożliwe jest zastosowanie tego, co Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 28
  • 29. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii przewidziane przez wyżej wymienione: „muszą zostać zatwierdzone, co do zgodności z tymże rozporządzeniem”; e) charakterystyk oraz cech energetycznych wszystkich innych produktów, urządzeń albo komponentów instalacji, co do których niemożliwe jest zastosowanie przewidzianych wyżej przepisów: „muszą być zatwierdzone przez organy zatwierdzające produkty, akredytowane w jednym z krajów Unii Europejskiej, lub określone przez badania wykonane w jednym z laboratoriów uniwersyteckich wpisanym do rejestru laboratoriów określonym przez artykuł 4 prawa z dnia 17 lutego 1982, nr 46, stosując, w trybie priorytetowym, jedną z procedur przewidzianych przez normy (...)”. 1.2.8. Ocena rozwiązania Cechą charakterystyczną rozwiązania włoskiego jest uchwalenie odrębnych aktów prawnych w odniesieniu do rynku energii elektrycznej i gazu. Skutkuje to podejściem „mediowym” także do katalogów działań, które wylistowują działania i tablice obliczeniowe pomocne w przygotowaniu wniosków o przyznanie certyfikatów. Rozwiązanie włoskie opiera się na modelu bottom-up i jest bardzo podobne do rozwiązania francuskiego. Nie odwołuje się przy tym do oszczędności czynionych przez klientów, ale nakłada obowiązek udowadniania faktu przeprowadzenia działań prooszczędnościowych, jako wyniku działań własnych dostawców, zależnych podmiotów, albo współpracy z usługodawcami na rynku energii (ESCO). W tym kontekście system francuski wydaje się mniej precyzyjny w kontekście sposobu udowodnienia wpływu dostawcy na uzyskanie oszczędności „u klienta.” Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 29
  • 30. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 1.3. Białe certyfikaty w Wielkiej Brytanii 1.3.1. Podstawy prawne systemu Zagadnienie efektywności energetycznej z uwagi na swą złożoność wymagało zastosowania wielu instrumentów natury regulacyjnej, zachęt podatkowych, programów wsparcia oraz działań na rzecz zwiększenia świadomości i stanu wiedzy w celu przezwyciężenia barier na drodze do zmian/poprawy. W związku z tym Rząd wdrożył pakiet polityk i działań obejmujących: • Obowiązek na rzecz Efektywności Energetycznej (Energy Efficiency Commitment), zobowiązanie nałożone na dostawców energii w celu zwiększenia efektywności energetycznej w grupie gospodarstw domowych13, • Podwyższone wymagania dotyczące regulacji budowlanych oraz standardów produktów, • Porozumienia na rzecz Przeciwdziałania Zmianom Klimatu (The Climate Change Agreements), w ramach których uprawnione podmioty mogą uzyskać 80% zniżki w wysokości Podatku od Zmian Klimatycznych (Climate Change Levy, CCL) w zamian za osiągnięcie celów w zakresie zmniejszenia zużycia energii oraz emisji dwutlenku węgla, • Finansowanie Funduszu Węglowego (the Carbon Trust) oraz Funduszu Oszczędności Energetycznych (the Energy Saving Trust) zorientowanych na dostarczanie usług/rozwiązań efektywnego zarządzania energią w grupie gospodarstw domowych, podmiotów gospodarczych oraz sektorze publicznym, • Wsparcie dla rozwiązań zapewniających lepszą informację dla 13 Jest to naczelny akt prawny dotyczący realizacji oszczędności energetycznych w grupie gospodarstw domowych wprowadzony na mocy Rozporządzeniem Sekretarza Stanu13 w 2002 roku. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 30
  • 31. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii konsumentów energii w tym między innymi inteligentne opomiarowanie, rozszerzone rachunki za energię oraz • Działania informacyjne prowadzone poprzez Fundusz Węglowego, Fundusz Oszczędności Energetycznych oraz Inicjatywę Informacyjną na rzecz Przeciwdziałania Zmianom Klimatu. Na mocy Ustawy o Zrównoważonej Energii (Sustainable Energy Act 2003) Rząd jest zobowiązany do osiągnięcia oszczędności energetycznych na poziomie 3,5 miliona ton dwutlenku węgla w sektorze gospodarstw domowych w Anglii, poprzez działania na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Kolejny cel został wyznaczony przez Ustawę Mieszkaniową (Housing Act 2004), która nakłada na Sekretarza Stanu podjęcie kroków w celu poprawy krajowej efektywności energetycznej co najmniej o 20% do roku 2010 w relacji do roku bazowego 2000. Pomimo, że realizacja tych dwóch celów jest monitorowana i oceniana z użyciem odmiennych metod pomiaru to jednak obydwa cele skutkują podobnym wynikiem w zakresie poprawy standardów energetycznych gospodarstw domowych. Tab. 1.2. Podział celu w zakresie unikania emisji CO2 do 2010 r. a) Gospodarstwa domowe Mln ton CO2 na rok do 2010 r. Przepisy budowlane (mieszkalnictwo) 1.5 Obligacja na rzecz Efektywności Energetycznej, 1,89-2,19 Front Ocieplenia 0,4 Inne działania 0,2 Łącznie 4,8 b. Podmioty gospodarcze i sektor publiczny Mln ton CO2 na rok do 2010 r. Porozumienia na rzecz Przeciwdziałania Zmianom Klimatu 2,9 Fundusz Węglowy 1,1 Przepisy budowlane ( nie dotyczące mieszkalnictwa) 0,6 Sektor publiczny 0,3 Łącznie 5,4 Suma łączna (a+b) 10,2 Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 31
  • 32. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii Obowiązek na rzecz Efektywności Energetycznej a Polityka Energetyczna Wielkiej Brytanii Biała Księga Energetyczna z 2003 r. (the 2003 Energy White Paper) wyznacza cztery główne cele brytyjskiej polityki energetycznej: • wejście na ścieżkę umożliwiającą redukcję emisji dwutlenku węgla- głównej przyczyny ocieplenia klimatu-o 60% do 2050 roku z istotną poprawą do roku 2020, • zapewnienie niezawodności dostaw energii, • promocja konkurencyjnych rynków w Wielkiej Brytanii i poza jej granicami, oraz • zapewnienie adekwatnego i przystępnego ogrzewania każdego domu w Wielkiej Brytanii W Białej Księdze przyznano zagadnieniu efektywności energetycznej kluczową rolę, konstatując, iż „najtańszym, najczystszym i najbezpieczniejszym sposobem realizacji celów polityki energetycznej jest zmniejszenie zużycia energii”. Zakłada się, iż połowa redukcji emisji CO2 wynikających z Programu Przeciwdziałania Zmianom Klimatu będzie pochodzić z działań na rzecz poprawy efektywności, z czego połowa będzie osiągnięta w grupie gospodarstw domowych. 1.3.2. Kształt obligacji zakupowej 1.3.2.1. Podmioty zobowiązane Obowiązkiem uzyskania efektywności energetycznej w zakresie zużycia przez konsumentów węgla, gazu płynnego oraz oleju jest objęty każdy dostawca energii elektrycznej lub dostawca gazu, który zapewnia dostawy do co najmniej 50.000 Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 32
  • 33. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii klientów krajowych (włączając w to klientów obsługiwanych przez spółkę holdingową oraz spółki córki takiej spółki holdingowej). Klientem krajowym jest właściciel lub zamieszkujący pomieszczenia mieszalne w Wielkiej Brytanii, któremu jest dostarczana energia elektryczna lub gaz w całości lub głównie na potrzeby mieszkaniowe. 1.3.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymania białych certyfikatów Podmioty zobligowane uzyskują prawo do zaliczania oszczędności energetycznych będących wynikiem działań kwalifikowanych określonych w Rozporządzeniu oraz regulacjach wykonawczych wydawanych przez Regulatora podjętych w grupie klientów końcowych,. Dostawcy nie są zobligowani do osiągania oszczędności energetycznych wyłącznie w grupie własnych odbiorców. 1.3.2.3. Podział kwoty obligacji Ustawodawca dokonuje przydziału celu z uwzględnieniem następujących kryteriów: • krajowego celu ogólnego, określonego w Rozporządzeniu Obowiązek na rzecz Efektywności Energetycznej • liczby klientów krajowych obsługiwanych przez dostawców na dzień 31 grudnia 2004 r. , • liczby klientów krajowych obsługiwanych przez danego dostawcę na dzień 31 grudnia 2004 r. , • czasu dostępnego na realizację celu. Aby wypełnić nałożony obowiązek dostawca musi osiągnąć ostatni cel w zakresie efektywności energetycznej określony dla niego przez Regulatora (OFGEM ) do 31 marca 2008 r. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 33
  • 34. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii Formuła dla określania przez Regulatora (OFGEM) celu indywidualnego na rok 2005: CI = (SC/TC ) x 130 SC - liczba klientów domowych danego podmiotu zobligowanego wg. stanu na 31 grudnia 2004 TC - łączna liczba klientów domowych obsługiwanych przez wszystkie podmioty zobligowane wg. stanu na 31 grudnia 2004 W trzecim okresie Obowiązku ogólny cel krajowy w zakresie promocji poprawy efektywności energetycznej w odniesieniu do klientów krajowych dotyczy okresu od 1 kwietnia 2005 do 31 marca 2008 i wynosi 130 TWh . 1.3.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów • mają charakter niematerialny i istnieją w postaci zapisu elektronicznego w rejestrze prowadzonym przez Regulatora. • nie są wystandaryzowane (minimalną wielkością wynikającą z specyfikacji technicznej jest 1 kWh uzyskanych oszczędności po uwzględnieniu współczynników korygujących) • mogą być przedmiotem obrotu ale po uzyskaniu pisemnej zgody Regulatora • nie ma prawnie zdefiniowanej, regulowanej platformy obrotu certyfikatami • wysokość opłaty karnej za niewypełnienie obowiązku jest ustalana w drodze decyzji administracyjnej Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 34
  • 35. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 1.3.4. Cykl życia certyfikatów Istnieje możliwość przeniesienia oszczędności uzyskanych w okresie bieżącej obligacji do rozliczenia w okresie następnej obligacji. Ponieważ każdy okres obligacji obejmuje trzy kolejne lata cykl życia certyfikatu określa się na 6 lat lub dwie obligacje. 1.3.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych Cel dostawcy musi zostać osiągnięty poprzez poprawę efektywności energetycznej uzyskaną poprzez kwalifikowane działania, gdzie przynajmniej 50% łącznej poprawy efektywności energetycznej jest uzyskiwana w odniesieniu do klientów krajowych z grupy priorytetowej. Grupa priorytetowa obejmuje osoby, które: • uzyskują przynajmniej jedną z takich korzyści jak zasiłki lokalne, dodatek mieszkaniowy, zasiłek dochodowy • uzyskują przynajmniej jedną z takich korzyści jak kredyt podatkowy na dzieci, kredyt dla poszukujących pracy oraz które osiągają dochód roczny 14.600 GBP lub mniej Ustawodawca: • zatwierdza działania o których został poinformowany jeśli działania te będą promować poprawę efektywności energetycznej w odniesieniu do klientów krajowych, oraz określa jaką wielkość oszczędności energetycznej można powiązać z tym działaniem • po uzyskaniu informacji określa czy działanie promuje takie oszczędności a jeśli tak to określa jaką wielkość oszczędności energetycznej można powiązać z tym działaniem oraz informuje o tym dostawcę. Promocję dostaw do pomieszczeń mieszkalnych: Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 35
  • 36. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii • energii elektrycznej wytwarzanej w jednostce wytwórczej, która działa w celu wytwarzania ciepła lub efektu chłodzącego w połączeniu z energią elektryczną, • ciepła wytwarzanego w powiązaniu z energią elektryczną lub parą wytwarzaną (lub ogrzewanego powietrza lub wody) z tego ciepła lub • gazu przeznaczonego do efektu chłodzącego produkowanego w połączeniu z energią elektryczną traktuje się również jako promocję poprawy efektywności energetycznej. Dostawcom przyznawane są oszczędności energetyczne realizowane według schematu działań na bazie ex-ante. Regulator dokonuje oceny poprawy efektywności energetycznej określanej w kilowatogodzinach wystandaryzowanego nośnika energii dyskontowanych okresem realizacji oszczędności w odniesieniu do kwalifikowanego działania w odniesieniu do: • - poprawy efektywności energetycznej w odniesieniu do klienta krajowego • - oczekiwanego okresu realizacji poprawy • - poprawy efektywności energetycznej realizowanej u klienta krajowego z Grupy Priorytetowej Wystandaryzownie nośnika energii paliwa oznacza iż w odniesieniu do każdej uzyskanej oszczędności energetycznej, liczba kilowatogodzin oszczędności energetycznych jest pomnożona przez: • 0,557 gdy źródłem energii jest węgiel • 0,801 gdy źródłem energii jest energia elektryczna • 0,353 gdy źródłem energii jest gaz Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 36
  • 37. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii • 0,464 gdy źródłem energii jest olej Regulator może zakwalifikować poprawę efektywności energetycznej, która jest o 50% wyższa od standardowo kwalifikowanej jeżeli jest ona osiągana poprzez: • - usługę energetyczną (energy service action), zakładając, że realizacja tej usługi przyczyni się do realizacji nie mniej niż 5% i nie więcej niż 10% celu podmiotu zobligowanego • - działania innowacyjne (innovative action), zakładając, że podjęcie tych działań przyczyni się do realizacji nie mniej niż 5% i nie więcej niż 10% celu podmiotu zobligowanego Przez usługę energetyczną rozumie się kwalifikowane działania realizowane na mocy umowy pomiędzy dostawcą a klientem krajowym, która ma na celu osiągnięcie poprawy efektywności energetycznej w pomieszczeniach mieszkalnych o co najmniej 13%, i wymaga od dostawcy: • - dokonania audytu energetycznego pomieszczeń • - zaoferowania klientowi możliwości pokrycia kosztów działań kwalifikowanych w ratach 1.3.6. Rola regulatora i innych czynników rządowych w systemie Proces administrowania Obligacją powierzono Regulatorowi (OFGEM), który posiada uprawnienia do: • określenia celów indywidualnych dla poszczególnych podmiotów zobligowanych • decydowania o kwalifikowalności działań podejmowanych przez podmioty zobligowane • decydowania o wielkości oszczędności uzyskiwanych w wyniku działań Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 37
  • 38. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii podejmowanych przez podmioty zobligowane • wydawania pisemnych zgód dostawcom sprzedającym osiągnięte oszczędności innym podmiotom zobligowanym • wydawania pisemnych zgód dostawcom sprzedającym część lub całość ich celu wynikającego z nałożonego obowiązku innym podmiotom zobligowanym 1.3.7. Informacje uzupełniające • dostawcy nie są zobligowani do osiągania oszczędności wyłącznie w grupie własnych odbiorców • dostawcy mają możliwość wyboru szeregu działań dla realizacji celu • dostawcy nie są zobligowani do przeznaczenia określonych środków finansowych na realizację celu Pierwsza faza Obowiązku obejmowała okres od 2002 do 2005 roku , druga faza obejmuje okres od 2005 do 2008 rok (EEC2).Rząd przedstawił już propozycje dotyczące trzeciej fazy Obowiązku na lata 2008-2011, jednakże cele na ten okres nie zostały jeszcze zdefiniowane. 1.3.8. Ocena rozwiązania Uwzględniając wcześniej stosowane ustawowe rozwiązania obligatoryjne w obszarze efektywności energetycznej system brytyjski cechuje się najdłuższym okresem stosowania spośród modeli europejskich. Niezwykle istotną kwestią jest zadanie socjalne systemu jakim jest silna orientacja na realizację działań kwalifikowanych w obszarze gospodarstw domowych o niskim dochodzie. Skutkuje to wyższymi kosztami prowadzenia działań u tej grupy klientów, którzy w zasadzie nie posiadają zdolności do współfinansowania działań oszczędnościowych. O ile udział gospodarstw domowych spoza Grupy Priorytetowej w współfinansowaniu kwalifikowanych działań podejmowanych przez Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 38
  • 39. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii zobligowane podmioty kształtuje się szerokich granicach 80-90%, o tyle gospodarstwa domowe z Grypy Priorytetowej uzyskują 80-100% dofinansowania ze strony podmiotów zobligowanych. Istotną rolę w systemie odgrywa Regulator, który akredytuje działania kwalifikowane podejmowane przez podmioty zobligowane, prowadzi rejestr akredytowanych oszczędności energetycznych oraz aprobuje obrót oszczędnościami oraz zobowiązaniami pomiędzy podmiotami zobligowanymi. Doświadczenia z pierwszego okresu obowiązywania obligacji (EEC1 2002-2005) pokazują, że w ramach elastycznego systemu, zobligowane podmioty antycypując wzrost kosztów działań kwalifikowanych w kolejnych okresach Obowiązku, wygenerowały blisko 40% nadwyżkę oszczędności do rozliczenia w kolejnym okresie. Podobnie jak w systemie zielonych certyfikatów tak i w tym systemie podwyższanie celu obligatoryjnego na poziomie krajowym stymuluje wzrost nakładów inwestycyjnych. Analiza możliwości wprowadzenia transparentnego białego certyfikatu w określonych warunkach systemowych wykazała przewagę dotychczasowych rozwiązań. W tabelach 1.3 i 1.4 przedstawiono dane dotyczące oszczędności energii uzyskane przez podmioty zobligowane w podziale na lata, zastosowane środki oraz grupy gospodarstw domowych w latach 2002-2005 w TWh. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 39
  • 40. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii Tabela 1.3.Oszczędności energii w podziale na lata, zastosowane środki oraz grupy gospodarstw domowych w latach 2002-2005 w TWh. Oszczędności energii osiągnięte w Oszczędności energii osiągnięte w Oszczędności energii osiągnięte w pierwszym roku Obowiązku(2002- drugim roku Obowiązku (2003- trzecim roku Obowiązku (2004- 2003) 2004) 2005) Grupa Pozostała Grupa Pozostała Grupa Pozostała Środki Łącznie Łącznie Łącznie Priorytetowa Grupa Priorytetowa Grupa Priorytetowa Grupa Oświetlenie 5,0 5,3 10,3 7,1 10,0 17,1 10,8 10,3 21,1 Ogrzewanie 0,2 1,0 1,2 1,0 1,5 2,5 1,5 2,5 4,0 Ocieplanie 2,6 0,8 3,4 4,7 2,4 7,1 7,1 3,4 10,5 Urządzenia 0,2 2,0 2,2 0,9 2,6 3,5 1,1 2,9 4,0 Łącznie 8,0 9,1 17,1 13,7 16,5 30,2 20,5 19,1 39,6 Tabela 1.4 Oszczędności energii w podziale na zastosowane środki oraz grupy gospodarstw domowych w latach 2002-2005 w TWh. Oszczędności energii osiągnięte w całym okresie Obowiązku (2002- 2005) Grupa Pozostała Środki Łącznie Priorytetowa Grupa Oświetlenie 22,9 25,6 48,5 Ogrzewanie 2,7 5,0 7,7 Ocieplanie 14,4 6,6 21,0 Urządzenia 2,2 7,5 9,7 Łącznie 42,2 44,7 86,9 Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 40
  • 41. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 1.4. Białe certyfikaty w Australii (Nowa Południowa Walia) 1.4.1. Podstawy prawne. Zasady działania systemu regulują następujące akty prawne: • Ustawa o Dostawach Energii Elektrycznej (w zakresie o Redukcji Emisji Gazów Cieplarnianych 2002) • Rozporządzenie o Dostawach Energii Elektrycznej (w zakresie o Redukcji Emisji Gazów Cieplarnianych 2002),Rozporządzenie o Systemie Certyfikatów Unikniętych Emisji 2003 • Zarządzenia: pięć głównych zarządzeń wydanych przez Departament Energii, Przedsiębiorstw Energetycznych dotyczące Wypełnienia Obowiązku, Wytwarzania, Unikania po Stronie Popytowej, Certyfikaty Unikniętych Emisji przez Dużych Użytkowników , Przechwytywanie Emisji 1.4.2. Kształt obligacji zakupowej. W styczniu 2003 system rozpoczął funkcjonowanie w nowym, zmienionym kształcie System unikania Emisji Nowej Południowej Walii (New South Wales Greehouse Gas Abatement Scheme). W ramach systemu dostawcy energii elektrycznej oraz inne podmioty (tzw. uczestnicy referencyjni – benchmark participants) zobowiązani są do nie przekraczania określonych poziomów referencyjnych (benchmark levels) w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych. Emisje ponad poziom referencyjny mogą być rozliczane przez przedstawienie do umorzenia certyfikatów unikniętych emisji. Zgodnie z logiką systemów unikania emisji wykonanie obowiązku może być wynikiem podjęcia określonych działań kwalifikowanych bądź też nie podejmowania określonych działań gospodarczych. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 41
  • 42. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 1.4.2.1. Podmioty zobowiązane. Do grupy uczestników referencyjnych należą: • dostawcy energii elektrycznej, którzy posiadają licencje Nowej Południowej Walii • klienci rynkowi, którzy pobierają energię bezpośrednio z sieci Australijskiego Krajowego Rynku Energii Elektrycznej • wytwórcy energii elektrycznej, którzy posiadają kontrakty na dostawę energii elektrycznej do dużych klientów na terenie Nowej Południowej Walii • duzi klienci zużywający energię elektryczną na terenie Nowej Południowej Walii, którzy wyrażą wolę uczestnictwa w systemie (alternatywnie obowiązek ten wypełni dostawca) Do grupy dużych klientów kwalifikują się klienci, którzy zużywają: • 100 GWh lub więcej energii elektrycznej w jednym stanie Nowej Południowej Walii lub • 100 GWh lub więcej energii elektrycznej w więcej niż jednym stanie Nowej Południowej Walii, przy czym zużycie w przynajmniej jednym stanie wynosi co najmniej 50 GWh w roku poprzedzającym wybór na Uczestnika Referencyjnego lub gdy Regulator spodziewa się, iż takie zużycie zostanie odnotowane w roku, w którym wybór dojdzie do skutku. 1.4.2.2. Podmioty uprawnione do otrzymywania białych certyfikatów Pierwotnie, podmiotem uprawnionym do uzyskania certyfikatu wynikającego z kwalifikowanego działania jest podmiot/osoba (Unikający) płacąca za zużycie Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 42
  • 43. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii energii elektrycznej. Jednakże Unikający może zawrzeć umowę pisemną, w której nominuje na Unikającego konkretny podmiot. 1.4.2.3. Podział kwoty obligacji Podział kwoty obligacji dokonywany jest co roku na podstawie sparametryzowanego algorytmu, w którego elementy składowe stanowią wskaźniki statystyczne publikowane w drodze ogłoszenia administracyjnego. Poziomy referencyjne są określane dla każdego zobligowanego podmiotów w kategoriach unikniętych emisji. W listopadzie każdego roku Trybunał Stanowy publikuje informacje o czterech kluczowych parametrach: • Współczynniki Pool ( 0.913 ton CO2 na MWh w 2005 r.) • Łączna Sprzedaż Energii Elektrycznej w Stanie ( 66.611 GWh w 2005 r.) • Łączna Populacja w Stanie ( 6.812.300 w 2005 r.) • Wskaźnik Referencyjny dla Sektora Energetycznego ( 52.225.908 ton emisji CO2 w 2005 r.) Na podstawie udziału podmiotu w rynku zużycia energii elektrycznej oraz współczynnika Pool (określający średni poziom emisji) określa się cel indywidualny. Sposób kalkulacji uzależniony jest od kategorii podmiotu (sprzedawca, wytwórca, klient). Kara za niewypełnienie nałożonego obowiązku wynosi 10.50 AUD (6.25 Euro) za tonę emisji CO2 ponad określony poziom referencyjny. Wysokość kary jest co roku indeksowana współczynnikiem inflacji. Ponieważ kara za niewypełnienie obowiązku nie jest kosztem podatkowym jej efektywna wielkość przy uwzględnieniu 30% stawki podatkowej dla przedsiębiorstw wynosi 13.65 AUD (8.15 Euro) za tonę emisji CO2 ponad określony poziom referencyjny. Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 43
  • 44. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii 1.4.3. Charakter prawny i cechy białych certyfikatów Jeden certyfikat odpowiada jednej tonie unikniętej emisji CO2. Certyfikaty są samoistnym instrumentem finansowym i pozostają w wolnym obrocie finansowym (bez wskazania konkretnego rynku regulowanego). 1.4.4. Cykl życia certyfikatów Cykl życia certyfikatów nie jest ograniczony. Specyficznym rozwiązaniem jest możliwość niewypełnienia do 10% obowiązku i przeniesienia tej części zobowiązania do rozliczenia na rok następny. 1.4.5. Kwalifikacja i mierzenie działań prooszczędnościowych Podstawą do ubiegania się o przyznanie białych certyfikatów jest zgodność działań oszczędnościowych ze wskazaniami w tym zakresie wymienionymi w katalogu działań standaryzowanych który opisany jest w rozporządzeniu. Generalnie w ramach Systemu Unikania Emisji Nowej Południowej Walii certyfikaty mogą być generowane w ramach pięciu grup działań, z których wyłącznie jedna jest przedmiotem niniejszego opracowania: • wytwarzanie energii elektrycznej w systemach niskiej emisji • poprzez działania w obszarze unikania w sferze zużycia energii elektrycznej które skutkują zmniejszeniem zużycia energii elektrycznej • poprzez działania związane z asymilacją CO2 w obszarach leśnych (tzw. przechwytywanie emisji CO2) • poprzez działania przemysłowe które prowadzą do zmniejszenia emisji CO2 w miejscu nie związane bezpośrednio z zużyciem energii elektrycznej W systemie działania w obszarze unikania w sferze zużycia energii elektrycznej Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 44
  • 45. Polskie Towarzystwo Certyfikacji Energii które skutkują zmniejszeniem zużycia energii elektrycznej są regulowane przez Rozporządzenie Unikania po Stronie Popytowej. Działania kwalifikowane po stronie popytowej można podzielić na cztery grupy: • zmiany efektywności energetycznej poprzez modyfikacje z istniejących instalacjach • zmiany efektywności energetycznej poprzez zastępowanie istniejących instalacji • zmianę paliwa czyli substytucja źródeł energii • lokalne źródła wytwarzania energii elektrycznej czyli zastępowanie dostaw z Krajowego Rynku Energii Certyfikaty tworzone w ramach Systemu Unikania Emisji Nowej Południowej Walii poprzez działania związane z efektywnością energetyczną noszą nazwę białych certyfikatów. Białe certyfikaty nie mogą być uzyskane poprzez: • podejmowanie innych działań, opisanych w ramach Systemu Unikania Emisji Nowej Południowej Walii i regulowanych odmiennymi rozporządzeniami, • zakupy energii odnawialnej, • zmniejszenie strat w sieciach przesyłowych i dystrybucyjnych, • instalowanie urządzeń, które kwalifikują do uzyskania Zielonych Certyfikatów w rozumieniu regulacji australijskich. Działania kwalifikowane realizowane są w obiektach o przeznaczeniu komercyjnym (banki, supermarkety, hotele) oraz w budownictwie mieszkaniowym. Generalnie certyfikaty powstają z chwilą udokumentowania/powstania efektów Analiza możliwości wprowadzenia w Polsce systemu białych certyfikatów 45