SlideShare a Scribd company logo
1 of 107
Download to read offline
Workshop
EMC
Voorjaar 2016
1
Powered by
EMC Workshop
Jentje Bootsma
- opgericht in 1978
- 280 werknemers in de Benelux
- omzet:> € 120 mln.
- financieel-,automatiserings en personeelsmanagement
- logistiek- en kwaliteitsmanagement
- education
Cito Benelux
1/106
Cito Benelux
Efficiënt Engineering
• Process Consulting
• Service & Support
• Software Solutions
• Training & Learning
Cito Benelux
Efficiënt Engineering
• Process Consulting
• Service & Support
• Software Solutions
• Training & Learning
2/106
Cito Benelux
• Process
• Mechanisch
• Elektrotechnisch
• Software
Efficiënt Engineering
• Process Consulting
• Service & Support
• Software Solutions
• Training & Learning
Cito Benelux
Efficiënt Engineering
• Process Consulting
• Service & Support
• Software Solutions
• Training & Learning
3/106
Cito Benelux
• Kastsystemen
• Stroomverdeling
• Klimatiseren
• IT infrastructuur
Cito Benelux
• Kastsystemen
• Stroomverdeling
• Klimatiseren
• IT infrastructuur
4/106
Cito Benelux
• Kastsystemen
• Stroomverdeling
• Klimatiseren
• IT infrastructuur
Cito Benelux
• Kastsystemen
• Stroomverdeling
• Klimatiseren
• IT infrastructuur
5/106
Cito Benelux
• Automatiseringssystemen
• Signaalconverters
• Connectoren
• Aansluittechniek
• Overspanningsbeveiliging
Cito Benelux
• Automatiseringssystemen
• Signaalconverters
• Connectoren
• Aansluittechniek
• Overspanningsbeveiliging
6/106
Cito Benelux
• Automatiseringssystemen
• Signaalconverters
• Connectoren
• Aansluittechniek
• Overspanningsbeveiliging
Cito Benelux
• Automatiseringssystemen
• Signaalconverters
• Connectoren
• Aansluittechniek
• Overspanningsbeveiliging
7/106
Cito Benelux
• Automatiseringssystemen
• Signaalconverters
• Connectoren
• Aansluittechniek
• Overspanningsbeveiliging
Cito Benelux
Kennis & Kunde
• Klimaatbeheersing
• Stroomverdeling
• Voedselveiligheid
• Security
• Safety
• IT-Powered Automation
• Elektromagnetische compatibiliteit
ElektroMagnetische Compatibiliteit
8/106
17
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Social Media Slideshare
Presentatie downloaden
Branches
Chemie Energie Olie- en gas TelecommunicatieAutomobiel
Water Machinebouw Electronica UtiliteitInfratechniek
ElektroMagnetische Compatibiliteit
18
9/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Machinebouw
19
Schone aarde
Litze
Kabelgoot
AardingkHz
Elektromagnetische velden
Veiligheidsaarde
kA
Filtering
Aardlussen
V/m
Vuile aardeOverspanningsbeveiliging
A/m
Afscherming
GHz
MHz
Bliksem
kV
Ferrietkern
Bliksemafleiderinstallatie
EMC
EMI
IEC 61000
NEN-EN-IEC 62305
ElektroMagnetische Compatibiliteit
20
10/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Schone aarde
Litze
Kabelgoot
AardingkHz
Elektromagnetische velden
Veiligheidsaarde
kA
Filtering
Aardlussen
V/m
Vuile aardeOverspanningsbeveiliging
A/m
Afscherming
GHz
MHz
Bliksem
kV
Ferrietkern
Bliksemafleiderinstallatie
EMC
EMI
IEC 61000
NEN-EN-IEC 62305
21
22
ElektroMagnetische Compatibiliteit
11/106
Richtlijnen: Bescherming van mens en milieu
• Machinerichtlijn
• 2006/42/EG
• Laagspanningsrichtlijn
• 2006/95/EG
• ATEX richtlijn
• 1999/92/EG (ATEX 95)
• 94/9/EG (ATEX 137)
• EMC richtlijn
• 2004/108/EG
23
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Europese richtlijnen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC richtlijn
Richtlijn 2004/108/EG Algemeen:
• Europese richtlijn
• wetgevend instrument Europese unie
• NL Telecommunicatie wet
• Agentschap Telecom
• nationale rechtsorders op elkaar afstemmen
• Geharmoniseerde Europese normen
• essentiële eisen m.b.t. EMC
• naleving vermoeden van overeenstemming
• Praktijk richtlijn
• praktische uitwerking
24
12/106
(12) Deze richtlijn is gebaseerd op de beginselen die
vervat zijn in de resolutie van de Raad van 7 mei 1985
betreffende een nieuwe aanpak op het gebied van de
technische harmonisatie en de
normalisatie (1). Volgens deze aanpak moet
uitrusting worden ontworpen en
gefabriceerd in overeenstemming met
essentiële eisen inzake elektromagnetische
compatibiliteit. Deze eisen krijgen technisch gestalte door
geharmoniseerde Europese normen
die moeten worden aangenomen door de verschillende
Europese normalisatieorganisaties
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC richtlijn
Richtlijn 2004/108/EG: algemeen
25
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC richtlijn
Richtlijn 2004/108/EG: algemeen
Vaste installaties, waaronder grote machines en netwerken,
kunnen elektromagnetische storingen
veroorzaken of daardoor worden beïnvloed.
Voor de elektromagnetische compatibiliteit is het
niet belangrijk of de elektromagnetische storingen worden
veroorzaakt door apparaten, dan wel door een vaste installatie.
Daarom dient op vaste installaties en apparaten een
samenhangend en alomvattend geheel van
essentiële eisen van toepassing te zijn.
26
13/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC richtlijn
EMC Normen: Publicatieblad van de Europese Unie
• Product-/productgroep normen
Regelbare elektrische aandrijfsystemen
• EN 61800-3
UPS
• EN 62040-2
Voedingen
• EN 61204-3
• Generieke normen
Algemene normen (omgeving)
• EN 61000-6-1 (immuniteit residentieel)
• EN 61000-6-2 (immuniteit industrieel)
• EN 61000-6-3 (emissie residentieel)
• EN 61000-6-4 (emissie industrieel)
EMC Normen: Industrie voorbeelden
27
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC richtlijn
EMC Normen: Publicatieblad van de Europese Unie
EMC Normen: Industrie voorbeelden
28
14/106
EMC =
het vermogen van elektrische apparaten, systemen en
installaties om in elkaars omgeving (het elektromagnetisch milieu)
volgens specificatie te functioneren, zonder elkaar ongewenst te
beïnvloeden.
Immuniteit
vermogen om stoorspanning/
stoorveld van andere
apparatuur/systemen te
weerstaan
Emissie
(productie van
stoorspanning en
stoorveld)
EM-omgeving
EMI = ElektroMagnetische Interferentie
Ongewenste beïnvloeding
ElektroMagnetische Compatibiliteit
29
EMC =
het vermogen van elektrische apparaten, systemen en installaties
om in elkaars omgeving (het elektromagnetisch milieu) volgens
specificatie te functioneren, zonder elkaar ongewenst te beïnvloeden.
Immuniteit
vermogen om stoorspanning/
stoorveld van andere
apparatuur/systemen te
weerstaan
Emissie
(productie van
stoorspanning en
stoorveld)
EM-omgeving
EMI = ElektroMagnetische Interferentie
Ongewenste beïnvloeding
ElektroMagnetische Compatibiliteit
30
15/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Industriële installatie
31
4
HS-omgeving
kantoren
magazijnhal
productiehal
mengtoren
trafohuis
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Industriële plant
32
Discrete industrie
16/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Installatiemodel
Motoraansturing
• Frequentieregelaar
• Elektronische relais
Industrieel netwerk
• Profinet
• Cu
• Fo
• Bluetooth
M&R installatie
• 0-10V
• 4-20mA
Wirelles AP
• WLAN
Modem
• GSM/GPRS
Besturing
• PLC Decentraal
I/O station
33
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Installatiemodel
Storingsfenomenen
• geleidende fenomenen (U;I)
• stralende fenomenen (E,H)
34
17/106
emissie
immuniteit
elektrisch veld (V/m)
magnetisch veld (A/m)
Stoorspanning (U)
Stoorstroom (I)
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Het EMC-model
Straling
Geleiding
35
Intern
36
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Het elektromagnetische spectrum
18/106
M1 FM Band
M2 TV Band
M3 Portofoon Band
M4 GSM 900 Band
M5 GSM 1800 Band
M6 WLAN Band
M1 M2
M4
M5
M6
Frequentiespektrum
1MHz-3GHz
M3
dBm
Freq.
37
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Het elektromagnetische spectrum
Straling E-H velden
U/I
Tijd
38
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Het elektrische spectum
Stoorstromen en stoorspanningen
19/106
Niveau Beschrijving omgeving Typische apparatuur Kenmerken
1 Medische ruimten,
laboratoria of gevoelige
telecom-ruimten
Diagnose-apparatuur,
EEG/ECG-apparatuur
Goed beschermde omgeving / gevoelige omgeving
Afgeschermde ruimten d.m.v. staalconstructies of
betonwapening. Er zijn (filter)maatregelen genomen
t.a.v. de voedingsspanning (b.v. UPS,
scheidingstransformator).
2 Kantoorruimten en
ruimten voor
huishoudelijk gebruik.
Openbare ruimte
PC’s, netwerk-
apparatuur, HUB’s,
switches, printers,
audio- en video-
apparatuur
Beschermde omgeving. Hoge concentratie aan
(residentiële) kantoor- en netwerkapparatuur.
Geen sterke stoorbronnen aanwezig.
3 Industriële omgeving,
technische ruimten,
MCC’s
PLC’s, magneet-
schakelaars,
frequentieregelaars,
motoren, kleppen,
portofoons 2-5W,
detectiepoortjes
Min of meer onbeschermde omgeving waar
industriële stoorbronnen zijn te vinden zoals
vermogenselektronica (frequentieregelaars),
relatief sterke zenders.
4 Zwaar industriële
omgeving
Frequentieregelaars
zonder RFI-filters,
grote UPS-systemen,
sterke RF-zenders
(bijv. UMTS), lineaire
motor BASS
Omgeving met sterke stoorbronnen zoals
hoogspannings(schakel)apparatuur, industriële
apparatuur die niet voldoet aan niveau 3
specificaties. Omgeving dicht bij antennes van
sterke radiocommunicatie zenders.
OPMERKING: Niveau 2 komt overeen met dat van de residentiële- en licht industriële omgeving volgens de generieke
normen EN50081-1 (IEC61000-6-3) en EN50082-1 (IEC61000-6-1), terwijl niveau 3 overeen komt met het
industriële niveau volgens de generieke normen EN50081-2 (IEC61000-6-4) en EN50082-2 (IEC61000-6-2).
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EM-niveaus volgens IEC 61000-2-5
Classificatie elektromagnetische omgevingen
Residentieel
Industrieel
39
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC richtlijn
Classificatie elektromagnetische omgevingen
EMC Normen: NEN-EN-IEC 61439-1
40
Omgeving A: Gevoed door hoog- of middenspanningstransformator
Omgeving B: Gevoed door openbaar laagspanningsnet
• Industriële, wetenschappelijke en medische uitrusting.
• Zware inductieve of capacitieve belastingen die frequent worden geschakeld
• Sterke stromen en bijbehorende krachtige magneetvelden
• Woonomgevingen
• Omgeving detailhandel
• Zakelijke gebouwen
20/106
CE-markering
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EM-niveaus volgens IEC 61000-2-5
Welke richtlijn?
Welke omgeving?
Raadpleeg documentatie fabrikant
Zone 2Zone 3Zone 4
4
HS-omgeving
kantoren
magazijnhal
productiehal
mengtoren
glasoventrafohuis
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EM-zonering
42
Interfacing tussen EM-zones via kabels en straling!
Discrete Industrie
Zone 3
21/106
SURGE
BURST
ESD
EM-veld
LEMP
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
U/I
Tijd43
Transiënten
Lightning ElectroMagnetic Pulse
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
Directe blikseminslag
22/106
48
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
Surge (zware schakelhandelingen)
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
Electro Static Discharge
Electro statische ontlading
23/106
52
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
Elektromagnetische velden
Radio-/TV zenders – GSM- UMTS- Radar-Portofoon
SURGE
BURST
ESD
EM-veld
LEMP
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
U/I
Tijd53
Transiënten Schakelhandelingen
BURST
24/106
54
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
Burst: Schakelhandelingen
Magneetschakelaars - relais- ventielen
55
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
Burst: Elektrisch lassen
25/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
Transiënten
U,I
tth
ts
Bron Tijd Ts/Th Frequentie
LEMP ms MHz HF
Surge ms MHz HF
Burst ns GHz HF
ESD ns GHz HF
• Weerstand
• Inductiviteit
• Capacititeit
56
Tijd/frequentiedomein
Z = Impedantie
X = Reactantie
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
Transiënten
50 Hz 1000 Hz 400KHz
Skin-effect
Hoog frequent
26/106
50 Hz 9kHz 150 kHz 30MHz 6GHz0 Hz
Geleidend Stralend
ElektroMagentische Compatibiliteit
Power Quality
Harmonischen Burst EM velden
58
EMC EMC
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
EMC
Frequentiedomein
Laag frequent Midden frequent Hoog frequent
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
• Dips
• Harmonischen
• Asymmetrie
• Transiënten
• Spanningsniveau
• Flikker
Power Quality
59
Harmonischen
27/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische omgevingen
Generieke normen
Emissie specificaties:
B.v
Veldsterkte E : 30 dBmV/m(10m) E : 30 dBmV/m(30m) /E : 40 dBmV/m(10m)
Stoorspanning
0,5MHz-5MHz U 56 dBmV U 73 dBmV
immuniteit
residentieel industrieel
emissie
zone 2 zone 3
IEC 61000-6-3
IEC 61000-6-1
IEC 61000-6-4
IEC 61000-6-2
60
Immuniteit specificaties:
Veldsterkte
E (MHz) 3 V/m 10V/m
H (50Hz) 3 A/m 30 A/m
Surge 2 kV 2 kV
Burst 1 kV 2 kV
ESD 8 kV 8 kV
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische omgevingen
Generieke normen
immuniteit
residentieel industrieel
emissie
zone 2 zone 3
IEC 61000-6-3
IEC 61000-6-1
IEC 61000-6-4
IEC 61000-6-2
61
28/106
62
Omgeving A: Gevoed door hoog- of middenspanningstransformator
Omgeving B: Gevoed door openbaar laagspanningsnet
• Algemene norm IEC 61000-6-1
• Algemene norm IEC 61000-6-3
• Algemene norm IEC 61000-6-2
• Algemene norm IEC 61000-6-4
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische omgevingen
Generieke normen
EMC Normen: NEN-EN-IEC 61439-1
EMC Normen: NEN-EN-IEC 61439-1
63
Aan de beproeving te stellen eisen.
• De geïntegreerde toestellen en componenten zijn conform de EMC-eisen voor
de opgegeven omgeving
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische omgevingen
Generieke normen
• De inwendige installatie en bedrading zijn uitgevoerd volgens de aanwijzingen
van de fabrikant van de componenten.
Er zijn geen immuniteits- of emissieproeven vereist als:
In alle andere gevallen moet de conformiteit aan de EMC-eisen
worden geverifieerd door beproeving.
29/106
EMC Normen: NEN-EN-IEC 61439-1
64
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische omgevingen
Generieke normen
Indien een SCHAKELINRICHTING die specifiek bestemd is voor
toepassing in omgeving A, gaat worden toegepast in omgeving B,
moet de volgende waarschuwing in de bedieningsvoorschriften zijn
opgenomen.
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
IEC 61000-6-2
Immuniteit Industrie
IEC 61000-6-4
Emissie Industrie
Industriële toepassing
ILC 170 ETH 2TX
PLC
65
30/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
ILC 170 ETH 2TX
PLC
66
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
Quint-PS/1AC/24DC/10
Voeding
Algemene toepassing
67
IEC 61000-6-2
Immuniteit Industrie
IEC 61000-6-3
Emissie Residentieel
31/106
EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen
EN 61800-3
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
68
Productnorm
immuniteit
Stoorspanning (V)
Stoorstraling (V/m A/m)
Frequentie (Hz)
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Interferentie
69
ElektroMagnetische Interferentie
emissie
Productnorm
Externe Compatibiliteit
32/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
70
Emissie meting
Industriële omgeving
71
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC marge
33/106
Industriële omgeving
72
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC marge
emissielimiet industriële omgeving
emissie installatie
Demping 17 dB
Residentieel 27 dB
Externe Compatibiliteit
74
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Interferentie
34/106
frequentie
Industriële omgeving
stoorspanning/stroom
stoorstraling E/H
immuniteit
emissie
x 100.000 (100 dB)
Immuniteit specificatie
10 V/m
Emissie specificatie
100 mV/m (10m)
76
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC marge
frequentie
immuniteitsniveau
(volgens norm)
emissielimiet
(volgens norm)
immuniteit
emissie
Industriële omgeving
stoorspanning/stroom
stoorstraling E/H
78
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC marge
35/106
EMC-richtlijn
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
 CE-gemarkeerde producten (IEC 61 000-2-5)
 installatievoorwaarden
 standaard EMC-installatie regels (TR IEC 61 000-5-2)
 aanvullende maatregelen
79
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Nederlandse PraktijkRichtlijn
80
36/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Aardingssysteem
Standaard EMC-regels IEC 61000-5-2
81
Aardingssysteem
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Standaard EMC-regels IEC 61000-5-2
Kabelgoot
Besturingspaneel
Voedingspaneel
• Aardelektrode
• Aardringleiding
• Hoofdaardrail
• Potentiaalvereffeningsrail
• EMC aarding
Klemmenkast
Apparaat
83
M&Rkabels
37/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Motor Control Cabinet
84
85
Frequentie regelaar
• Toerental regelen
• Snelheid regelen
• Energie besparing
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Motor Control Cabinet
38/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Frequentie regelaar
Burst
EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen
87
EN 61800-3: Model
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
39/106
88
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen
EN 61800-3: Algemeen
Documentatie voor de gebruiker
• max. en min. impedantie voedingssysteem
• toepassen van afgeschermde of speciaal kabel
• eisen kabelscherm aansluiting
• max. toegestane kabellengte
• kabelscheiding
• gebruik van externe apparaten (b.v. filters)
• juiste verbinding met aarde
89
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen
EN 61800-3: Immuniteit
Overeenkomstig met residentieel/industrieel
40/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
90
EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen
EN 61800-3: Emissie
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen
EN 61800-3: Emissie
91
f 0 f 3 f 5 f 7 f 9 f 11 f 13 f 15
I
Laagfrequent
Harmonischen
Hoogfrequent
Frequentieregelaar
41/106
92
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen
EN 61800-3: Emissie laag frequent
Harmonischen
93
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen
EN 61800-3: Emissie hoog frequent
42/106
IEC 61800-3 Power Port IEC61000-6--4 Maatregel
f. (MHz) dB. (mV) dB. (mV) dB. Filter.
0,15-0,5 66-56 79 0 N
0,5-5,0 56 73 0 N
5,0-30 60 73 0 N
Situatie:
• Omgeving:Industrieel
• Product:Categorie 1
• Main Power Port
Cat 1
Productspecificaties Omgevingspecificaties
EMC Matrix
94
EN 61800-3: Emissie
hoogfrequent
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC matrix
Cat 2
IEC 61800-3 Power Port IEC61000-6-4 Maatregel
f. (MHz) dB. (mV) dB. (mV) dB. Filter.
0,15-0,5 79 79 0 N
0,5-5,0 73 73 0 N
5,0-30 73 73 0 N
Productspecificaties Omgevingspecificaties
EMC Matrix
95
Situatie:
• Omgeving:Industrieel
• Product:Categorie 2
• Main Power Port
EN 61800-3: Emissie
hoogfrequent
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC matrix
43/106
Cat 3
<100 A
IEC 61800-3 Power Port IEC61000-6-4 Maatregel
f. (MHz) dB. (mV) dB. (mV) dB. Filter.
0,15-0,5 100 79 21 J
0,5-5,0 86 73 13 J
5,0-30 90 73 17 J
Productspecificaties Omgevingspecificaties
EMC Matrix
96
Situatie:
• Omgeving:Industrieel
• Product:Categorie 3
• Main Power Port
• < 100 A
EN 61800-3: Emissie
hoogfrequent
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC matrix
Cat 3
>100 A
IEC 61800-3 Power Port IEC61000-6-4 Maatregel
f. (MHz) dB. (mV) dB. (mV) dB. Filter.
0,15-0,5 130 79 51 J
0,5-5,0 125 73 52 J
5,0-30 115 73 42 J
Productspecificaties Omgevingspecificaties
EMC Matrix
97
Situatie:
• Omgeving:Industrieel
• Product:Categorie 3
• Main Power Port
• > 100 A
EN 61800-3: Emissie
hoogfrequent
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC matrix
44/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
98
NEF 1…
SFP 1…
EN 61800-3: Emissie
hoogfrequent
Frequentieregelaar
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
Frequentieregelaar
99
45/106
Power interface
Motorkabel
100
EN 61800-3: Emissie
hoogfrequent
Frequentieregelaar
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
• Leidingen afschermen of ferrietkernen
• “Aarding” geschikt voor HF
• “Aard” afscherming aan beide zijden
• Ongelakte montageplaat van de schakelkast
101
EN 61800-3: Emissie
hoogfrequent
Frequentieregelaar
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
46/106
U inverter
hoogfrequent
lekstroom
I = C. D U/ D t
Motorcircuit
102
EN 61800-3: Emissie
hoogfrequent
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
stroommeting
stroomtang
stroommeting
stroomtang
103 Rohde&Schwarz EZ 17
47/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
104
105
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
Interne capaciteit
48/106
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
106
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
107
49/106
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
108
beschermings-
leiding (PE)
scherm pigtail
Nederlandse PraktijkRichtlijn
109
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
50/106
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
110
scherm rondom
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
111
scherm rondom
Aansluiting motorkabel kast
51/106
Stap 1: emissie verlagen
Metalen EMC-wartel
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
112
Aansluiting motorkabel motor
Kunststof-wartel
Motoraansluitkap
Kunststof of metaal ?
Stap 1: emissie verlagen
EMC-wartel
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
113
52/106
114
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
115
 Afmeting B06 – B24
 EMC uitvoering
 Corrosie bestendig
aluminium
 EVO-lock kabelwartel
M20 – M40
IP66 /
NEMA 4X
M20 M25 M32 M40
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
HEAVYCON EVO B-series aluminium
53/106
116
Geaarde
kabelwartel
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
HEAVYCON EVO B-series aluminium
geleidende profielafdichting
HEAVYCON EVO B-series aluminium
117
EMC uitvoering
Schroefdraad Adapter
voor M, PG, NPT
Standaard
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
54/106
beschermings-
leiding (PE)
los
scherm
pigtail
scherm
rondom
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
118
scherm
pigtail scherm
rondom
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
119
55/106
• Leidingen afschermen of ferrietkernen
120
EN 61800-3: Emissie
hoogfrequent
Frequentieregelaar
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Productspecificatie’s
121
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
Ferrietfilter SEW
56/106
122
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
Ferrietfilter SEW
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
123
Ferrietfilter SEW
Zonder filter
Met filter
57/106
124
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
Vermogensverlies
11 W
125
Stap 1: emissie verlagen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Motorcircuit (Burst)
Vermogensverlies
11 W
58/106
126
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Motor Control Cabinet
Mechanische beschadiging
127
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Motor Control Cabinet
Mechanische beschadiging
Elektrische erosie
• putvorming
• wasbordpatroon
Zwartgeblakerd smeermiddel
• verbranding
• uitharding
59/106
128
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Motor Control Cabinet
Mechanische beschadiging
129
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Motor Control Cabinet
Mechanische beschadiging
Kogellagers:
• Geïsoleerde coating
• Keramische kogels/cilinders
As-aardring
60/106
EMC Workshop
Jentje Bootsma
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 2: immuniteit verhogen
131
61/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 2: immuniteit verhogen
Meet &Regelkabel
132
Stoorstroom over de kabel
1. afscherming eenzijdig aansluiten
2. afscherming tweezijdig aansluiten
1 2
?
• scherm pigtail
• Losse
afscherming
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 2: immuniteit verhogen
133
62/106
stroommeting
Common mode stroom ( Icm)
stroommeting
Differential mode stroom ( Idm)
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 2: immuniteit verhogen
134
Common mode stroom (Icm)
Differential mode stroom (Idm)
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 2: immuniteit verhogen
135
63/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 2: immuniteit verhogen
scherm rondom
136
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 2: immuniteit verhogen
Montageplaten HF
met elkaar verbinden
Litze
137
64/106
Beïnvloeding meet - en regelleiding door 50 Hz vereffeningsstroom
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Voedingssystemen
L1
L2
L3
PEN
TN-C-Systeem
I/O
station
Besturing
DV
DV
DA
138
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Voedingssystemen
L1
L2
L3
N
TN-S-Systeem
I/O
station
Besturing
PE
DV
DV
139
Beïnvloeding meet - en regelleiding door 50 Hz vereffeningsstroom
65/106
P
L
C
FO
MOMO
M
temperatuurmeting
50 MHz
temperatuurmeting
50 Hz
PE PEl
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
50 Hz inkoppeling
140
P
L
C
FO
MOMO
M
temperatuurmeting
50 MHz
temperatuurmeting
50 Hz
PE PE
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
141
50 Hz inkoppeling
• LF potentiaalvereffening
66/106
P
L
C
FO
MOMO
M
temperatuurmeting
50 MHz
temperatuurmeting
50 Hz
PE PE
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
142
50 Hz inkoppeling
• LF potentiaalvereffening
temperatuurmeting
temperatuurmeting
P
L
C
FO
MOMO
M
50 MHz
50 Hz
+ - + + + +- - -
temperatuurmeting
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
143
50 Hz inkoppeling
• LF potentiaalvereffening
• Getwist aderpaar
67/106
P
L
C
FO
MOMO
M
temperatuurmeting
50 MHz
temperatuurmeting
50 Hz
PE PE
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
144
50 Hz inkoppeling
• LF potentiaalvereffening
• Aansluiting via capaciteit
• Getwist aderpaar
P
L
C
FO
MOMO
M
temperatuurmeting
50 MHz
temperatuurmetingPE PE
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
145
50 Hz inkoppeling
• LF potentiaalvereffening
• Aansluiting via capaciteit
• Getwist aderpaar
68/106
P
L
C
FO
MOMO
M
temperatuurmeting
50 MHz
temperatuurmetingPE PE
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
MCR-TE…
146
50 Hz inkoppeling
• LF potentiaalvereffening
• Aansluiting via capaciteit
• Getwist aderpaar
147
Data-diagnose
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Interne Compatibiliteit
69/106
148
Data-diagnose
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Interne Compatibiliteit
149
Data-diagnose
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Interne Compatibiliteit
70/106
150
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Data communicatie (Burst)
151
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Data communicatie (Burst)
71/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
152
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
153
72/106
154
 M12 cables
Complete Product Range
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
VS-PP-R-1XRJ45-SCC Schermaansluiting
155
• direct aan aarde
• via RC circuit aan aarde
• niet geaard
50 Hz inkoppeling
73/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
Kabelgoot/ladderbaan
156
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Nederlandse PraktijkRichtlijn
157
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
Kabelgoot/ladderbaan
74/106
geen
aardlitze aardlitze
kabelgoot Parallel Earthing Conductor (PEC)
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
Kabelgoot/ladderbaan
158
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Nederlandse PraktijkRichtlijn
159
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
Staalconstructie
75/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Nederlandse PraktijkRichtlijn
160
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
Gearmeerde kabel
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Nederlandse PraktijkRichtlijn
161
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
EMC Kabel Gearmeerde kabel
Stroomgeleiding
76/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
162
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
Nederlandse PraktijkRichtlijn
Uitstraling EMC kabel
Gearmeerde kabel
163
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 2: onderlinge beïnvloeding
Kabelgoot
Nederlandse PraktijkRichtlijn
• gesloten
• 15 cm uit elkaar
• geleidend
Zeer storend 1
Storend 2
Indifferent 3
Gevoelig 4
Zeer gevoelig 5
77/106
164
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Stap 2: onderlinge beïnvloeding
Nederlandse PraktijkRichtlijn
15dB
15dB
15dB
15dB
Zeer storend 1
Storend 2
Indifferent 3
Gevoelig 4
Zeer gevoelig 5
Demping in dB
Demping in dB
• gesloten
• 15 cm uit elkaar
• geleidend
Kabelgoot
EMC motorkabel
Afgeschermde datakabel
t/m ≈100MHz
165
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit (Burst)
Nederlandse PraktijkRichtlijn
15dB
15dB
15dB
15dB
Zeer storend 1
Storend 2
Indifferent 3
Gevoelig 4
Zeer gevoelig 5
Demping in dB (20 dB)
Demping in dB (40 dB)
Stap 2: onderlinge beïnvloeding
t/m ≈100MHz
Totaal60dB
78/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
Nederlandse PratijkRichtlijn
Ferrietkernen
Ferrietkernen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
De installatie
79/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M&R / datacircuit
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
Ferrietkernen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Relaisschakelingen (Burst)
Stap 3: Stoorspanning verlagen
169
80/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Relaisschakelingen (Burst)
Stap 3: Stoorspanning verlagen
ELR 1-24DC/600AC-20
170
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Relaisschakelingen (Burst)
171
81/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Datacircuit (Burst)
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
Glasvezeltechnologie FL-MC 10/100 BASE-T/FO-660
172
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Datacircuit (Burst)
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
Wireless Bluetooth
173
82/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
M1 FM Band
M2 TV Band
M3 Portofoon Band
M4 GSM 900 Band
M5 GSM 1800 Band
M6 WLAN Band
M1 M2
M4
M5
M6
Frequentiespektrum
1MHz-3GHz
M3
Frequentiespectrum Motorcircuit-Bluetooth
Motorregeling Bluetooth
174
Lightning ElectroMagnetic Pulse/Surge
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
Directe blikseminslag / Indirecte blikseminslag
83/106
4
“IEC 62305- 1/-2/-3/-4
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Stap 1: Blikseminslag (LEMP & Surge)
Bliksemafleiderinstallatie
176
5-6 keer per jaar
R=1 km
netvoedingleiding
meet- & regelleiding
dataleiding
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Stap 1: Blikseminslag (LEMP & Surge)
Overspanningsafleidersysteem
Gebouw
Schakelkast
177
84/106
R=1 km
netvoedingleiding
meet- & regelleiding
dataleiding
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Stap 1: Blikseminslag (LEMP & Surge)
Overspanningsafleidersysteem
Gebouw
Schakelkast
178
179
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Stap 1: Blikseminslag (LEMP & Surge)
Overspanningsafleidersysteem
EN-type II/T2EN-type I/T1 EN-type III/T3
HV OV Installatie
FLASHTRAB VALVETRAB MAINTRAB
Netbeveiliging
85/106
180
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Stap 1: Blikseminslag (LEMP & Surge)
Overspanningsafleidersysteem
Meet &Regelbeveiliging
• Intelligente overspanningsbeveiling
• Vooruitziend bewaken
OK
Vermogensgrens bereikt
Overbelast
PLUGTRAB PT-IQ
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Stap 1 Blikseminslag (LEMP & Surge)
Overspanningsafleidersysteem
182
86/106
barcode scanner
voor herkenning
van de teststekers
PC-interface voor
gedetailleerde
documentatie
volautomatisch
testapparaat
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Stap 1 Blikseminslag (LEMP & Surge)
Overspanningsafleidersysteem
183
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Externe elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EM-veld
dBmV/m
Demping in dB
EMC Behuizingen
184
87/106
IEC 61800-3 Enclosure Port IEC61000-6-4 Maatregel
f. (MHz) dB. (mV/m) dB. (mV/m) dB. Kast.
30-230 30 (10m) 30(30m)+10=40 0 N
230-1000 37(10m) 37(30m)+10=47 0 N
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Interne elektromagnetische velden
Cat 1
Situatie:
• Omgeving:Industrieel
• Product:Categorie 1
• Enclosure Port
Productspecificaties Omgevingspecificaties
EMC Matrix interne elektromagnetische velden
185
IEC 61800-3 Enclosure Port IEC61000-6-4 Maatregel
f. (MHz) dB. (mV/m) dB. (mV/m) dB. Kast.
30-230 40 (10m) 30(30m)+10=40 0 N
230-1000 47(10m) 37(30m)+10=47 0 N
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Interne elektromagnetische velden
Cat 2
Situatie:
• Omgeving:Industrieel
• Product:Categorie 2
• Enclosure Port
Productspecificaties Omgevingspecificaties
EMC Matrix interne elektromagnetische velden
186
88/106
IEC 61800-3 Enclosure Port IEC61000-6-4 Maatregel
f. (MHz) dB. (mV/m) dB. (mV/m) dB. Kast.
30-230 50(10m) 30(30m)+10=40 10 J
230-1000 60(10m) 37(30m)+10=47 13 J
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Interne elektromagnetische velden
Cat 3
Situatie:
• Omgeving:Industrieel
• Product:Categorie 3
• Enclosure Port
Productspecificaties Omgevingspecificaties
EMC Matrix interne elektromagnetische velden
187
89/106
189
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Dempingmetingen
IEC 61587-3
190
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Dempingmetingen
90/106
191
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Dempingmetingen
192
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Dempingmetingen
91/106
193
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
100 MHz 1 GHz
70 dBµV/m
60 dBµV/m
50 dBµV/m
40 dBµV/m
30 dBµV/m
20 dBµV/m
10 dBµV/m
0 dBµV/m
-10 dBµV/m
0 10 20 30 40 50 60 70-15 85
Start 30.0 MHz Stop 2.0 GHz
Att 10 dB
RBW
MT
120 kHz
1s
6dB
PREAMP ON
1Pk
Clrw
Tdf
FREQUENCY 64.0000000 MHz
LEVEL QPK -3.31 dBµV/m
Date: 21.AUG.2013 10:37:08
Dempingmetingen
194
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
100 MHz 1 GHz
70 dBµV/m
60 dBµV/m
50 dBµV/m
40 dBµV/m
30 dBµV/m
20 dBµV/m
10 dBµV/m
0 dBµV/m
-10 dBµV/m
0 10 20 30 40 50 60 70-15 85
Start 30.0 MHz Stop 2.0 GHz
Att 10 dB
RBW
MT
120 kHz
1s
6dB
PREAMP ON
1Pk
Clrw
Tdf
Ovld
6Pk
View
FREQUENCY 192.0000000 MHz
LEVEL QPK 52.91 dBµV/m
Date: 21.AUG.2013 13:41:38
100 MHz 1 GHz
70 dBµV/m
60 dBµV/m
50 dBµV/m
40 dBµV/m
30 dBµV/m
20 dBµV/m
10 dBµV/m
0 dBµV/m
-10 dBµV/m
0 10 20 30 40 50 60 70-15 85
Start 30.0 MHz Stop 2.0 GHz
Att 10 dB
RBW
MT
120 kHz
1s
6dB
PREAMP ON
1Pk
Clrw
Tdf
6Pk
View
FREQUENCY 244.0000000 MHz
LEVEL QPK 42.11 dBµV/m
Date: 21.AUG.2013 13:43:34
30 – 230MHz 230 – 1GHz 1 – 2GHz
dBµV/m 18,46 17,43 22,23
 Deur No 1 (standaard deur)Dempingmetingen
92/106
195
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Dempingmetingen
Houten legbord 30 – 230MHz 230 – 1GHz 1 – 2GHz
Metaal 18,46 17,43 22,23
Plexi 4,05 1,35 0,7
Plexi/Gaas 21,61 18,96 22,14
Uitsparingen 18,46 17,52 22,3
Metalen legbord 30 – 230MHz 230 – 1GHz 1 – 2GHz
Metaal 9,67 15,29 19,51
Plexi 1,29 0,53 1,66
Plexi/Gaas 9,72 15,11 19,37
Uitsparingen 9,73 14,82 19,59
196
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische stoorbronnen
Elektromagnetische velden
Radio-/TV zenders – GSM- UMTS- Radar-Portofoon
93/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Externe elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EM-veld
100V/m
300A/m
Demping in dB
EMC Behuizingen
10V/m
30A/m
197
198
E = 1/r 30xPxG P= vermogen zender
G= antenne factor
r= afstand tot antenne
Veldsterkte (V/m)
Afstand(m) Vermogen (W)
r 1 3 10 20
30 0,2 0,3 0,6 0,8
10 0,5 0,9 1,7 2,4
3 1,8 3,1 5,7 8,0
1 5,4 9,3 17,3 24,1
0,3 18 31 57,6 80,3
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Veldsterkte
G= 1
F= 450 MHz
94/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Externe elektromagnetische velden
Energiecentrale/HS onderstation:
TS 61000-6-5
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Externe elektromagnetische velden
Energiecentrale/HS onderstation:
TS 61000-6-5
95/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Externe elektromagnetische velden
Energiecentrale/HS onderstation:
TS 61000-6-5
100 A/m continu
1000 A/m 1 sec
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Externe elektromagnetische velden
Railinfra:EN 50121-4
96/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Externe elektromagnetische velden
Railinfra:EN 50121-4
20 V/m 900 MHz
100 A/m
0-16,7-50 Hz
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Externe elektromagnetische velden
Railinfra:EN 50121-4
20 V/m 160-180 MHz
420-430 MHz
30 V/m 900 MHz
300 A/m 0-16,7-50 Hz
Prorail: RLN00007
97/106
205
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Railinfra
Immuniteit
Radio-frequency (AM)
80 MHz…1.000 MHz 20 V/m
Radio-frequency (GSM)
800 MHz… 1.000 MHz 20V/m
1400 MHz… 2100 MHz 10V/m
2100 MHz…2500 MHz 5V/m
Enclosure port
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
206
98/106
Elektromagnetische afscherming
 De demping is afhankelijk van :
– Materiaal:
(plaatstaal, aluminium,
kunststof)
– Frequentie:
(150 KHz t/m 1 GHz)
– Veldsoort:
(magnetisch, elektrisch)
– Geometriemateriaal:
(afmeting van de kast)
Demping
plaatstaal
reflectie
 100 KHz
volg-reflectie
instraling
absorptie
tot circa
100 KHz
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
207
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
208
99/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
• standaard behuizing: 20 dB (10x)
• aangepaste behuizing: 40dB (100x)
• EMC behuizing: 60 dB (1000x)
Afscherming: tot 100 MHz
209
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Standaard behuizing: 20dB (10x)
Afscherming
• plaatstaal
• dompelgrondlak
• buitenzijde poedercoating
• montageplaat verzinkt
• IP 55
210
100/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Aangepaste behuizing: 40dB (100x)
Afscherming
• plaatstaal
• dompelgrondlak
• buitenzijde poedercoating
• montageplaat verzinkt
• IP 55
Standaard:
211
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
EMC maatregelen: 20dB (10x)
Afscherming
• Litze verbindingen
Standaard:+ aanpassing
212
101/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Afscherming
• zichtvenster
Standaard:+ aanpassing
213
EMC maatregelen: 20dB (10x)
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Externe elektromagnetische velden
Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Afscherming
• ventilator - ventilatierooster
Standaard:+ aanpassing
214
EMC maatregelen: 20dB (10x)
102/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Afscherming
• bodemplaat
Standaard:+ aanpassing
215
EMC maatregelen: 20dB (10x)
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
Afscherming
• Kabelinvoer
Standaard:+ aanpassing
216
EMC maatregelen: 20dB (10x)
103/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
EMC behuizing: 60dB (1000x)
Afscherming
• plaatstaal
• buitenzijde
• dompelgrondlak
• poedercoating
• binnenzijde
• aluminium-zink oppervlak
• montageplaat verzinkt
• deurprofielen verzinkt
• EMC rubber217
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Elektromagnetische velden
Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen
EMC behuizingen
EMC behuizing: 60dB (1000x)
Afscherming
• EMC rubber
218
104/106
Inkoop 
 systeem/apparatuur EMC
specificaties (emissie/immuniteit)
 installatie-instructies
 testrapporten, verklaringen van
overeenstemming

 EMC-plan
 site survey, EM-zonering
 EMC-matrix
 specificatie EMC-maatregelen
 risicobeoordeling
Engineering
 `As built` tekeningen van EMC
kritische onderdelen
 aardingsschema, gotenplan,
kabelroutes, kabelscheiding
 installatie checklist
Installatie
 inspectie/opleveringsrapport
 onderhoud
 aandachtspunten t.a.v.
uitbreiding/vervanging
Oplevering
EMC-aanspreekpunt
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC-management
219
EMC-aanspreekpunt
Inkoop 
 systeem/apparatuur EMC
specificaties (emissie/immuniteit)
 installatie-instructies
 testrapporten, verklaringen van
overeenstemming

 EMC-plan
 site survey, EM-zonering
 EMC-matrix
 specificatie EMC-maatregelen
 risicobeoordeling
Engineering
 `As built` tekeningen van EMC
kritische onderdelen
 aardingsschema, gotenplan,
kabelroutes, kabelscheiding
 installatie checklist
Installatie
 inspectie/opleveringsrapport
 onderhoud
 aandachtspunten t.a.v.
uitbreiding/vervanging
Oplevering
EMC vraagt om een
multidisciplinaire aanpak
ElektroMagnetische Compatibiliteit
EMC-management
220
105/106
ElektroMagnetische Compatibiliteit
Schone aarde
Litze
Aa
V/m
le
Overspanningsbev iliging
kV
ern
Bliksemafleiderinstallatie
NEN-EN C 62305
Kabelgoot
ermi
Elektromagnetischm
AardlussenEMC
IEC 6 0
Filtering
kHz
sem
221
Competente EMC partners
222
Powered by
Bedankt
&
Tot ziens
EMC Workshop
Jentje Bootsma
106/106

More Related Content

Similar to Phoenix Contact, workshop EMC – installatietechniek volgens de huidige EMC-richtlijnen

1 sermes brochure frequentieregelaars en softstarters v1.8
1 sermes brochure frequentieregelaars en softstarters v1.81 sermes brochure frequentieregelaars en softstarters v1.8
1 sermes brochure frequentieregelaars en softstarters v1.8SERMES Nederland
 
Phoenix Contact, Themadag industriële netwerkarchitectuur
Phoenix Contact, Themadag industriële netwerkarchitectuurPhoenix Contact, Themadag industriële netwerkarchitectuur
Phoenix Contact, Themadag industriële netwerkarchitectuurCito Benelux
 
Supernet NL - De eerste supergeleidende kabel in Nederland
Supernet NL - De eerste supergeleidende kabel in NederlandSupernet NL - De eerste supergeleidende kabel in Nederland
Supernet NL - De eerste supergeleidende kabel in NederlandDutch Power
 
Presentatie Steenstra Boersma - Duurzaam Doen Lezing
Presentatie Steenstra Boersma - Duurzaam Doen LezingPresentatie Steenstra Boersma - Duurzaam Doen Lezing
Presentatie Steenstra Boersma - Duurzaam Doen Lezingduurzame verhalen
 
Benny Siemons - Uw toekomstige medewerkers vormen via het Education Concept
Benny Siemons - Uw toekomstige medewerkers vormen via het Education ConceptBenny Siemons - Uw toekomstige medewerkers vormen via het Education Concept
Benny Siemons - Uw toekomstige medewerkers vormen via het Education Conceptswitchingonthefuture
 
11.50 dhr coenen
11.50 dhr coenen11.50 dhr coenen
11.50 dhr coenenThemadagen
 
Workshop thermografie electriciteit
Workshop thermografie electriciteitWorkshop thermografie electriciteit
Workshop thermografie electriciteitTestoBE
 
2011 Domotica Knx Elektro Beurs Hardenberg
2011 Domotica Knx Elektro Beurs Hardenberg2011 Domotica Knx Elektro Beurs Hardenberg
2011 Domotica Knx Elektro Beurs HardenbergMaarten van der Boon
 
Session 4 Frans Volberda & Rene Troost
Session 4 Frans Volberda & Rene TroostSession 4 Frans Volberda & Rene Troost
Session 4 Frans Volberda & Rene TroostDutch Power
 
Voorstelling fabricom nl linked in
Voorstelling fabricom nl linked inVoorstelling fabricom nl linked in
Voorstelling fabricom nl linked insvroegen
 
Peter van Oirsouw – Qirion
Peter van Oirsouw – QirionPeter van Oirsouw – Qirion
Peter van Oirsouw – QirionDutch Power
 
Sjef cobben 13 november 2014
Sjef cobben   13 november 2014Sjef cobben   13 november 2014
Sjef cobben 13 november 2014Dutch Power
 
SenseTek Fireray 5000 datasheet nederlands
SenseTek Fireray 5000 datasheet nederlandsSenseTek Fireray 5000 datasheet nederlands
SenseTek Fireray 5000 datasheet nederlandsHans Bronkhorst
 
130521 elektrisch varen
130521   elektrisch varen130521   elektrisch varen
130521 elektrisch varenDutch Power
 
Phoenix Contact, Themadag Veiligheidsbesturingen vj2015
Phoenix Contact, Themadag Veiligheidsbesturingen vj2015Phoenix Contact, Themadag Veiligheidsbesturingen vj2015
Phoenix Contact, Themadag Veiligheidsbesturingen vj2015Cito Benelux
 
Workshop 3 - Gijs Verhoeven TUE - Daniel Bakker KWR Water - Jan Pellis TROEF
Workshop 3 - Gijs Verhoeven TUE - Daniel Bakker KWR Water - Jan Pellis TROEFWorkshop 3 - Gijs Verhoeven TUE - Daniel Bakker KWR Water - Jan Pellis TROEF
Workshop 3 - Gijs Verhoeven TUE - Daniel Bakker KWR Water - Jan Pellis TROEFDutch Power
 
7. Jorlan Peeters - HyTEPS
7. Jorlan Peeters - HyTEPS7. Jorlan Peeters - HyTEPS
7. Jorlan Peeters - HyTEPSDutch Power
 
Zonnepalen beveiligen met glasvezelkabel .pdf
Zonnepalen beveiligen met glasvezelkabel .pdfZonnepalen beveiligen met glasvezelkabel .pdf
Zonnepalen beveiligen met glasvezelkabel .pdfHans Bronkhorst
 
1 sermes totaal (nederlands) v1.6-
1  sermes totaal (nederlands) v1.6-1  sermes totaal (nederlands) v1.6-
1 sermes totaal (nederlands) v1.6-SERMES Nederland
 

Similar to Phoenix Contact, workshop EMC – installatietechniek volgens de huidige EMC-richtlijnen (20)

1 sermes brochure frequentieregelaars en softstarters v1.8
1 sermes brochure frequentieregelaars en softstarters v1.81 sermes brochure frequentieregelaars en softstarters v1.8
1 sermes brochure frequentieregelaars en softstarters v1.8
 
Phoenix Contact, Themadag industriële netwerkarchitectuur
Phoenix Contact, Themadag industriële netwerkarchitectuurPhoenix Contact, Themadag industriële netwerkarchitectuur
Phoenix Contact, Themadag industriële netwerkarchitectuur
 
Supernet NL - De eerste supergeleidende kabel in Nederland
Supernet NL - De eerste supergeleidende kabel in NederlandSupernet NL - De eerste supergeleidende kabel in Nederland
Supernet NL - De eerste supergeleidende kabel in Nederland
 
Presentatie Steenstra Boersma - Duurzaam Doen Lezing
Presentatie Steenstra Boersma - Duurzaam Doen LezingPresentatie Steenstra Boersma - Duurzaam Doen Lezing
Presentatie Steenstra Boersma - Duurzaam Doen Lezing
 
Benny Siemons - Uw toekomstige medewerkers vormen via het Education Concept
Benny Siemons - Uw toekomstige medewerkers vormen via het Education ConceptBenny Siemons - Uw toekomstige medewerkers vormen via het Education Concept
Benny Siemons - Uw toekomstige medewerkers vormen via het Education Concept
 
11.50 dhr coenen
11.50 dhr coenen11.50 dhr coenen
11.50 dhr coenen
 
Workshop thermografie electriciteit
Workshop thermografie electriciteitWorkshop thermografie electriciteit
Workshop thermografie electriciteit
 
2011 Domotica Knx Elektro Beurs Hardenberg
2011 Domotica Knx Elektro Beurs Hardenberg2011 Domotica Knx Elektro Beurs Hardenberg
2011 Domotica Knx Elektro Beurs Hardenberg
 
Session 4 Frans Volberda & Rene Troost
Session 4 Frans Volberda & Rene TroostSession 4 Frans Volberda & Rene Troost
Session 4 Frans Volberda & Rene Troost
 
Voorstelling fabricom nl linked in
Voorstelling fabricom nl linked inVoorstelling fabricom nl linked in
Voorstelling fabricom nl linked in
 
Peter van Oirsouw – Qirion
Peter van Oirsouw – QirionPeter van Oirsouw – Qirion
Peter van Oirsouw – Qirion
 
Sjef cobben 13 november 2014
Sjef cobben   13 november 2014Sjef cobben   13 november 2014
Sjef cobben 13 november 2014
 
SenseTek Fireray 5000 datasheet nederlands
SenseTek Fireray 5000 datasheet nederlandsSenseTek Fireray 5000 datasheet nederlands
SenseTek Fireray 5000 datasheet nederlands
 
130521 elektrisch varen
130521   elektrisch varen130521   elektrisch varen
130521 elektrisch varen
 
Phoenix Contact, Themadag Veiligheidsbesturingen vj2015
Phoenix Contact, Themadag Veiligheidsbesturingen vj2015Phoenix Contact, Themadag Veiligheidsbesturingen vj2015
Phoenix Contact, Themadag Veiligheidsbesturingen vj2015
 
Workshop 3 - Gijs Verhoeven TUE - Daniel Bakker KWR Water - Jan Pellis TROEF
Workshop 3 - Gijs Verhoeven TUE - Daniel Bakker KWR Water - Jan Pellis TROEFWorkshop 3 - Gijs Verhoeven TUE - Daniel Bakker KWR Water - Jan Pellis TROEF
Workshop 3 - Gijs Verhoeven TUE - Daniel Bakker KWR Water - Jan Pellis TROEF
 
Presentatie Anttec-Limtec
Presentatie Anttec-LimtecPresentatie Anttec-Limtec
Presentatie Anttec-Limtec
 
7. Jorlan Peeters - HyTEPS
7. Jorlan Peeters - HyTEPS7. Jorlan Peeters - HyTEPS
7. Jorlan Peeters - HyTEPS
 
Zonnepalen beveiligen met glasvezelkabel .pdf
Zonnepalen beveiligen met glasvezelkabel .pdfZonnepalen beveiligen met glasvezelkabel .pdf
Zonnepalen beveiligen met glasvezelkabel .pdf
 
1 sermes totaal (nederlands) v1.6-
1  sermes totaal (nederlands) v1.6-1  sermes totaal (nederlands) v1.6-
1 sermes totaal (nederlands) v1.6-
 

More from Cito Benelux

Phoenix contact, Secure Remote Access
Phoenix contact, Secure Remote AccessPhoenix contact, Secure Remote Access
Phoenix contact, Secure Remote AccessCito Benelux
 
Phoenix Contact, Themamiddag Alles over bliksembeveiliging
Phoenix Contact, Themamiddag Alles over bliksembeveiligingPhoenix Contact, Themamiddag Alles over bliksembeveiliging
Phoenix Contact, Themamiddag Alles over bliksembeveiligingCito Benelux
 
Phoenix Contact, Themadag draadloze netwerken in de industrie
Phoenix Contact, Themadag draadloze netwerken in de industriePhoenix Contact, Themadag draadloze netwerken in de industrie
Phoenix Contact, Themadag draadloze netwerken in de industrieCito Benelux
 
Rittal, Workshop Klimatisering in de praktijk - zelf aan de slag met Therm
Rittal, Workshop Klimatisering in de praktijk - zelf aan de slag met ThermRittal, Workshop Klimatisering in de praktijk - zelf aan de slag met Therm
Rittal, Workshop Klimatisering in de praktijk - zelf aan de slag met ThermCito Benelux
 
Rittal, Themadag Het praktijkgericht samenstellen van besturingskasten voor d...
Rittal, Themadag Het praktijkgericht samenstellen van besturingskasten voor d...Rittal, Themadag Het praktijkgericht samenstellen van besturingskasten voor d...
Rittal, Themadag Het praktijkgericht samenstellen van besturingskasten voor d...Cito Benelux
 
Phoenix Contact, themadag "Gestructureerd Programmeren - IEC 61131-3 garandee...
Phoenix Contact, themadag "Gestructureerd Programmeren - IEC 61131-3 garandee...Phoenix Contact, themadag "Gestructureerd Programmeren - IEC 61131-3 garandee...
Phoenix Contact, themadag "Gestructureerd Programmeren - IEC 61131-3 garandee...Cito Benelux
 
Phoenix Contact, workshop "IT-powered AUTOMATION - multifunctionele besturingen"
Phoenix Contact, workshop "IT-powered AUTOMATION - multifunctionele besturingen"Phoenix Contact, workshop "IT-powered AUTOMATION - multifunctionele besturingen"
Phoenix Contact, workshop "IT-powered AUTOMATION - multifunctionele besturingen"Cito Benelux
 

More from Cito Benelux (8)

Seminar sv vj2016
Seminar sv vj2016Seminar sv vj2016
Seminar sv vj2016
 
Phoenix contact, Secure Remote Access
Phoenix contact, Secure Remote AccessPhoenix contact, Secure Remote Access
Phoenix contact, Secure Remote Access
 
Phoenix Contact, Themamiddag Alles over bliksembeveiliging
Phoenix Contact, Themamiddag Alles over bliksembeveiligingPhoenix Contact, Themamiddag Alles over bliksembeveiliging
Phoenix Contact, Themamiddag Alles over bliksembeveiliging
 
Phoenix Contact, Themadag draadloze netwerken in de industrie
Phoenix Contact, Themadag draadloze netwerken in de industriePhoenix Contact, Themadag draadloze netwerken in de industrie
Phoenix Contact, Themadag draadloze netwerken in de industrie
 
Rittal, Workshop Klimatisering in de praktijk - zelf aan de slag met Therm
Rittal, Workshop Klimatisering in de praktijk - zelf aan de slag met ThermRittal, Workshop Klimatisering in de praktijk - zelf aan de slag met Therm
Rittal, Workshop Klimatisering in de praktijk - zelf aan de slag met Therm
 
Rittal, Themadag Het praktijkgericht samenstellen van besturingskasten voor d...
Rittal, Themadag Het praktijkgericht samenstellen van besturingskasten voor d...Rittal, Themadag Het praktijkgericht samenstellen van besturingskasten voor d...
Rittal, Themadag Het praktijkgericht samenstellen van besturingskasten voor d...
 
Phoenix Contact, themadag "Gestructureerd Programmeren - IEC 61131-3 garandee...
Phoenix Contact, themadag "Gestructureerd Programmeren - IEC 61131-3 garandee...Phoenix Contact, themadag "Gestructureerd Programmeren - IEC 61131-3 garandee...
Phoenix Contact, themadag "Gestructureerd Programmeren - IEC 61131-3 garandee...
 
Phoenix Contact, workshop "IT-powered AUTOMATION - multifunctionele besturingen"
Phoenix Contact, workshop "IT-powered AUTOMATION - multifunctionele besturingen"Phoenix Contact, workshop "IT-powered AUTOMATION - multifunctionele besturingen"
Phoenix Contact, workshop "IT-powered AUTOMATION - multifunctionele besturingen"
 

Phoenix Contact, workshop EMC – installatietechniek volgens de huidige EMC-richtlijnen

  • 2. 1 Powered by EMC Workshop Jentje Bootsma - opgericht in 1978 - 280 werknemers in de Benelux - omzet:> € 120 mln. - financieel-,automatiserings en personeelsmanagement - logistiek- en kwaliteitsmanagement - education Cito Benelux 1/106
  • 3. Cito Benelux Efficiënt Engineering • Process Consulting • Service & Support • Software Solutions • Training & Learning Cito Benelux Efficiënt Engineering • Process Consulting • Service & Support • Software Solutions • Training & Learning 2/106
  • 4. Cito Benelux • Process • Mechanisch • Elektrotechnisch • Software Efficiënt Engineering • Process Consulting • Service & Support • Software Solutions • Training & Learning Cito Benelux Efficiënt Engineering • Process Consulting • Service & Support • Software Solutions • Training & Learning 3/106
  • 5. Cito Benelux • Kastsystemen • Stroomverdeling • Klimatiseren • IT infrastructuur Cito Benelux • Kastsystemen • Stroomverdeling • Klimatiseren • IT infrastructuur 4/106
  • 6. Cito Benelux • Kastsystemen • Stroomverdeling • Klimatiseren • IT infrastructuur Cito Benelux • Kastsystemen • Stroomverdeling • Klimatiseren • IT infrastructuur 5/106
  • 7. Cito Benelux • Automatiseringssystemen • Signaalconverters • Connectoren • Aansluittechniek • Overspanningsbeveiliging Cito Benelux • Automatiseringssystemen • Signaalconverters • Connectoren • Aansluittechniek • Overspanningsbeveiliging 6/106
  • 8. Cito Benelux • Automatiseringssystemen • Signaalconverters • Connectoren • Aansluittechniek • Overspanningsbeveiliging Cito Benelux • Automatiseringssystemen • Signaalconverters • Connectoren • Aansluittechniek • Overspanningsbeveiliging 7/106
  • 9. Cito Benelux • Automatiseringssystemen • Signaalconverters • Connectoren • Aansluittechniek • Overspanningsbeveiliging Cito Benelux Kennis & Kunde • Klimaatbeheersing • Stroomverdeling • Voedselveiligheid • Security • Safety • IT-Powered Automation • Elektromagnetische compatibiliteit ElektroMagnetische Compatibiliteit 8/106
  • 10. 17 ElektroMagnetische Compatibiliteit Social Media Slideshare Presentatie downloaden Branches Chemie Energie Olie- en gas TelecommunicatieAutomobiel Water Machinebouw Electronica UtiliteitInfratechniek ElektroMagnetische Compatibiliteit 18 9/106
  • 11. ElektroMagnetische Compatibiliteit Machinebouw 19 Schone aarde Litze Kabelgoot AardingkHz Elektromagnetische velden Veiligheidsaarde kA Filtering Aardlussen V/m Vuile aardeOverspanningsbeveiliging A/m Afscherming GHz MHz Bliksem kV Ferrietkern Bliksemafleiderinstallatie EMC EMI IEC 61000 NEN-EN-IEC 62305 ElektroMagnetische Compatibiliteit 20 10/106
  • 12. ElektroMagnetische Compatibiliteit Schone aarde Litze Kabelgoot AardingkHz Elektromagnetische velden Veiligheidsaarde kA Filtering Aardlussen V/m Vuile aardeOverspanningsbeveiliging A/m Afscherming GHz MHz Bliksem kV Ferrietkern Bliksemafleiderinstallatie EMC EMI IEC 61000 NEN-EN-IEC 62305 21 22 ElektroMagnetische Compatibiliteit 11/106
  • 13. Richtlijnen: Bescherming van mens en milieu • Machinerichtlijn • 2006/42/EG • Laagspanningsrichtlijn • 2006/95/EG • ATEX richtlijn • 1999/92/EG (ATEX 95) • 94/9/EG (ATEX 137) • EMC richtlijn • 2004/108/EG 23 ElektroMagnetische Compatibiliteit Europese richtlijnen ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC richtlijn Richtlijn 2004/108/EG Algemeen: • Europese richtlijn • wetgevend instrument Europese unie • NL Telecommunicatie wet • Agentschap Telecom • nationale rechtsorders op elkaar afstemmen • Geharmoniseerde Europese normen • essentiële eisen m.b.t. EMC • naleving vermoeden van overeenstemming • Praktijk richtlijn • praktische uitwerking 24 12/106
  • 14. (12) Deze richtlijn is gebaseerd op de beginselen die vervat zijn in de resolutie van de Raad van 7 mei 1985 betreffende een nieuwe aanpak op het gebied van de technische harmonisatie en de normalisatie (1). Volgens deze aanpak moet uitrusting worden ontworpen en gefabriceerd in overeenstemming met essentiële eisen inzake elektromagnetische compatibiliteit. Deze eisen krijgen technisch gestalte door geharmoniseerde Europese normen die moeten worden aangenomen door de verschillende Europese normalisatieorganisaties ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC richtlijn Richtlijn 2004/108/EG: algemeen 25 ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC richtlijn Richtlijn 2004/108/EG: algemeen Vaste installaties, waaronder grote machines en netwerken, kunnen elektromagnetische storingen veroorzaken of daardoor worden beïnvloed. Voor de elektromagnetische compatibiliteit is het niet belangrijk of de elektromagnetische storingen worden veroorzaakt door apparaten, dan wel door een vaste installatie. Daarom dient op vaste installaties en apparaten een samenhangend en alomvattend geheel van essentiële eisen van toepassing te zijn. 26 13/106
  • 15. ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC richtlijn EMC Normen: Publicatieblad van de Europese Unie • Product-/productgroep normen Regelbare elektrische aandrijfsystemen • EN 61800-3 UPS • EN 62040-2 Voedingen • EN 61204-3 • Generieke normen Algemene normen (omgeving) • EN 61000-6-1 (immuniteit residentieel) • EN 61000-6-2 (immuniteit industrieel) • EN 61000-6-3 (emissie residentieel) • EN 61000-6-4 (emissie industrieel) EMC Normen: Industrie voorbeelden 27 ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC richtlijn EMC Normen: Publicatieblad van de Europese Unie EMC Normen: Industrie voorbeelden 28 14/106
  • 16. EMC = het vermogen van elektrische apparaten, systemen en installaties om in elkaars omgeving (het elektromagnetisch milieu) volgens specificatie te functioneren, zonder elkaar ongewenst te beïnvloeden. Immuniteit vermogen om stoorspanning/ stoorveld van andere apparatuur/systemen te weerstaan Emissie (productie van stoorspanning en stoorveld) EM-omgeving EMI = ElektroMagnetische Interferentie Ongewenste beïnvloeding ElektroMagnetische Compatibiliteit 29 EMC = het vermogen van elektrische apparaten, systemen en installaties om in elkaars omgeving (het elektromagnetisch milieu) volgens specificatie te functioneren, zonder elkaar ongewenst te beïnvloeden. Immuniteit vermogen om stoorspanning/ stoorveld van andere apparatuur/systemen te weerstaan Emissie (productie van stoorspanning en stoorveld) EM-omgeving EMI = ElektroMagnetische Interferentie Ongewenste beïnvloeding ElektroMagnetische Compatibiliteit 30 15/106
  • 18. ElektroMagnetische Compatibiliteit Installatiemodel Motoraansturing • Frequentieregelaar • Elektronische relais Industrieel netwerk • Profinet • Cu • Fo • Bluetooth M&R installatie • 0-10V • 4-20mA Wirelles AP • WLAN Modem • GSM/GPRS Besturing • PLC Decentraal I/O station 33 ElektroMagnetische Compatibiliteit Installatiemodel Storingsfenomenen • geleidende fenomenen (U;I) • stralende fenomenen (E,H) 34 17/106
  • 19. emissie immuniteit elektrisch veld (V/m) magnetisch veld (A/m) Stoorspanning (U) Stoorstroom (I) ElektroMagnetische Compatibiliteit Het EMC-model Straling Geleiding 35 Intern 36 ElektroMagnetische Compatibiliteit Het elektromagnetische spectrum 18/106
  • 20. M1 FM Band M2 TV Band M3 Portofoon Band M4 GSM 900 Band M5 GSM 1800 Band M6 WLAN Band M1 M2 M4 M5 M6 Frequentiespektrum 1MHz-3GHz M3 dBm Freq. 37 ElektroMagnetische Compatibiliteit Het elektromagnetische spectrum Straling E-H velden U/I Tijd 38 ElektroMagnetische Compatibiliteit Het elektrische spectum Stoorstromen en stoorspanningen 19/106
  • 21. Niveau Beschrijving omgeving Typische apparatuur Kenmerken 1 Medische ruimten, laboratoria of gevoelige telecom-ruimten Diagnose-apparatuur, EEG/ECG-apparatuur Goed beschermde omgeving / gevoelige omgeving Afgeschermde ruimten d.m.v. staalconstructies of betonwapening. Er zijn (filter)maatregelen genomen t.a.v. de voedingsspanning (b.v. UPS, scheidingstransformator). 2 Kantoorruimten en ruimten voor huishoudelijk gebruik. Openbare ruimte PC’s, netwerk- apparatuur, HUB’s, switches, printers, audio- en video- apparatuur Beschermde omgeving. Hoge concentratie aan (residentiële) kantoor- en netwerkapparatuur. Geen sterke stoorbronnen aanwezig. 3 Industriële omgeving, technische ruimten, MCC’s PLC’s, magneet- schakelaars, frequentieregelaars, motoren, kleppen, portofoons 2-5W, detectiepoortjes Min of meer onbeschermde omgeving waar industriële stoorbronnen zijn te vinden zoals vermogenselektronica (frequentieregelaars), relatief sterke zenders. 4 Zwaar industriële omgeving Frequentieregelaars zonder RFI-filters, grote UPS-systemen, sterke RF-zenders (bijv. UMTS), lineaire motor BASS Omgeving met sterke stoorbronnen zoals hoogspannings(schakel)apparatuur, industriële apparatuur die niet voldoet aan niveau 3 specificaties. Omgeving dicht bij antennes van sterke radiocommunicatie zenders. OPMERKING: Niveau 2 komt overeen met dat van de residentiële- en licht industriële omgeving volgens de generieke normen EN50081-1 (IEC61000-6-3) en EN50082-1 (IEC61000-6-1), terwijl niveau 3 overeen komt met het industriële niveau volgens de generieke normen EN50081-2 (IEC61000-6-4) en EN50082-2 (IEC61000-6-2). ElektroMagnetische Compatibiliteit EM-niveaus volgens IEC 61000-2-5 Classificatie elektromagnetische omgevingen Residentieel Industrieel 39 ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC richtlijn Classificatie elektromagnetische omgevingen EMC Normen: NEN-EN-IEC 61439-1 40 Omgeving A: Gevoed door hoog- of middenspanningstransformator Omgeving B: Gevoed door openbaar laagspanningsnet • Industriële, wetenschappelijke en medische uitrusting. • Zware inductieve of capacitieve belastingen die frequent worden geschakeld • Sterke stromen en bijbehorende krachtige magneetvelden • Woonomgevingen • Omgeving detailhandel • Zakelijke gebouwen 20/106
  • 22. CE-markering ElektroMagnetische Compatibiliteit EM-niveaus volgens IEC 61000-2-5 Welke richtlijn? Welke omgeving? Raadpleeg documentatie fabrikant Zone 2Zone 3Zone 4 4 HS-omgeving kantoren magazijnhal productiehal mengtoren glasoventrafohuis ElektroMagnetische Compatibiliteit EM-zonering 42 Interfacing tussen EM-zones via kabels en straling! Discrete Industrie Zone 3 21/106
  • 23. SURGE BURST ESD EM-veld LEMP ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen U/I Tijd43 Transiënten Lightning ElectroMagnetic Pulse ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen Directe blikseminslag 22/106
  • 24. 48 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen Surge (zware schakelhandelingen) ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen Electro Static Discharge Electro statische ontlading 23/106
  • 25. 52 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen Elektromagnetische velden Radio-/TV zenders – GSM- UMTS- Radar-Portofoon SURGE BURST ESD EM-veld LEMP ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen U/I Tijd53 Transiënten Schakelhandelingen BURST 24/106
  • 26. 54 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen Burst: Schakelhandelingen Magneetschakelaars - relais- ventielen 55 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen Burst: Elektrisch lassen 25/106
  • 27. ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen Transiënten U,I tth ts Bron Tijd Ts/Th Frequentie LEMP ms MHz HF Surge ms MHz HF Burst ns GHz HF ESD ns GHz HF • Weerstand • Inductiviteit • Capacititeit 56 Tijd/frequentiedomein Z = Impedantie X = Reactantie ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen Transiënten 50 Hz 1000 Hz 400KHz Skin-effect Hoog frequent 26/106
  • 28. 50 Hz 9kHz 150 kHz 30MHz 6GHz0 Hz Geleidend Stralend ElektroMagentische Compatibiliteit Power Quality Harmonischen Burst EM velden 58 EMC EMC ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen EMC Frequentiedomein Laag frequent Midden frequent Hoog frequent ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen • Dips • Harmonischen • Asymmetrie • Transiënten • Spanningsniveau • Flikker Power Quality 59 Harmonischen 27/106
  • 29. ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische omgevingen Generieke normen Emissie specificaties: B.v Veldsterkte E : 30 dBmV/m(10m) E : 30 dBmV/m(30m) /E : 40 dBmV/m(10m) Stoorspanning 0,5MHz-5MHz U 56 dBmV U 73 dBmV immuniteit residentieel industrieel emissie zone 2 zone 3 IEC 61000-6-3 IEC 61000-6-1 IEC 61000-6-4 IEC 61000-6-2 60 Immuniteit specificaties: Veldsterkte E (MHz) 3 V/m 10V/m H (50Hz) 3 A/m 30 A/m Surge 2 kV 2 kV Burst 1 kV 2 kV ESD 8 kV 8 kV ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische omgevingen Generieke normen immuniteit residentieel industrieel emissie zone 2 zone 3 IEC 61000-6-3 IEC 61000-6-1 IEC 61000-6-4 IEC 61000-6-2 61 28/106
  • 30. 62 Omgeving A: Gevoed door hoog- of middenspanningstransformator Omgeving B: Gevoed door openbaar laagspanningsnet • Algemene norm IEC 61000-6-1 • Algemene norm IEC 61000-6-3 • Algemene norm IEC 61000-6-2 • Algemene norm IEC 61000-6-4 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische omgevingen Generieke normen EMC Normen: NEN-EN-IEC 61439-1 EMC Normen: NEN-EN-IEC 61439-1 63 Aan de beproeving te stellen eisen. • De geïntegreerde toestellen en componenten zijn conform de EMC-eisen voor de opgegeven omgeving ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische omgevingen Generieke normen • De inwendige installatie en bedrading zijn uitgevoerd volgens de aanwijzingen van de fabrikant van de componenten. Er zijn geen immuniteits- of emissieproeven vereist als: In alle andere gevallen moet de conformiteit aan de EMC-eisen worden geverifieerd door beproeving. 29/106
  • 31. EMC Normen: NEN-EN-IEC 61439-1 64 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische omgevingen Generieke normen Indien een SCHAKELINRICHTING die specifiek bestemd is voor toepassing in omgeving A, gaat worden toegepast in omgeving B, moet de volgende waarschuwing in de bedieningsvoorschriften zijn opgenomen. ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s IEC 61000-6-2 Immuniteit Industrie IEC 61000-6-4 Emissie Industrie Industriële toepassing ILC 170 ETH 2TX PLC 65 30/106
  • 32. ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s ILC 170 ETH 2TX PLC 66 ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s Quint-PS/1AC/24DC/10 Voeding Algemene toepassing 67 IEC 61000-6-2 Immuniteit Industrie IEC 61000-6-3 Emissie Residentieel 31/106
  • 33. EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen EN 61800-3 ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s 68 Productnorm immuniteit Stoorspanning (V) Stoorstraling (V/m A/m) Frequentie (Hz) ElektroMagnetische Compatibiliteit Interferentie 69 ElektroMagnetische Interferentie emissie Productnorm Externe Compatibiliteit 32/106
  • 34. ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 70 Emissie meting Industriële omgeving 71 ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC marge 33/106
  • 35. Industriële omgeving 72 ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC marge emissielimiet industriële omgeving emissie installatie Demping 17 dB Residentieel 27 dB Externe Compatibiliteit 74 ElektroMagnetische Compatibiliteit Interferentie 34/106
  • 36. frequentie Industriële omgeving stoorspanning/stroom stoorstraling E/H immuniteit emissie x 100.000 (100 dB) Immuniteit specificatie 10 V/m Emissie specificatie 100 mV/m (10m) 76 ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC marge frequentie immuniteitsniveau (volgens norm) emissielimiet (volgens norm) immuniteit emissie Industriële omgeving stoorspanning/stroom stoorstraling E/H 78 ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC marge 35/106
  • 37. EMC-richtlijn ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie  CE-gemarkeerde producten (IEC 61 000-2-5)  installatievoorwaarden  standaard EMC-installatie regels (TR IEC 61 000-5-2)  aanvullende maatregelen 79 ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Nederlandse PraktijkRichtlijn 80 36/106
  • 38. ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Aardingssysteem Standaard EMC-regels IEC 61000-5-2 81 Aardingssysteem ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Standaard EMC-regels IEC 61000-5-2 Kabelgoot Besturingspaneel Voedingspaneel • Aardelektrode • Aardringleiding • Hoofdaardrail • Potentiaalvereffeningsrail • EMC aarding Klemmenkast Apparaat 83 M&Rkabels 37/106
  • 39. ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Motor Control Cabinet 84 85 Frequentie regelaar • Toerental regelen • Snelheid regelen • Energie besparing ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Motor Control Cabinet 38/106
  • 40. ElektroMagnetische Compatibiliteit Frequentie regelaar Burst EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen 87 EN 61800-3: Model ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s 39/106
  • 41. 88 ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen EN 61800-3: Algemeen Documentatie voor de gebruiker • max. en min. impedantie voedingssysteem • toepassen van afgeschermde of speciaal kabel • eisen kabelscherm aansluiting • max. toegestane kabellengte • kabelscheiding • gebruik van externe apparaten (b.v. filters) • juiste verbinding met aarde 89 ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen EN 61800-3: Immuniteit Overeenkomstig met residentieel/industrieel 40/106
  • 42. ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s 90 EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen EN 61800-3: Emissie ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen EN 61800-3: Emissie 91 f 0 f 3 f 5 f 7 f 9 f 11 f 13 f 15 I Laagfrequent Harmonischen Hoogfrequent Frequentieregelaar 41/106
  • 43. 92 ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen EN 61800-3: Emissie laag frequent Harmonischen 93 ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s EMC Normen: Regelbare elektrische aandrijfsystemen EN 61800-3: Emissie hoog frequent 42/106
  • 44. IEC 61800-3 Power Port IEC61000-6--4 Maatregel f. (MHz) dB. (mV) dB. (mV) dB. Filter. 0,15-0,5 66-56 79 0 N 0,5-5,0 56 73 0 N 5,0-30 60 73 0 N Situatie: • Omgeving:Industrieel • Product:Categorie 1 • Main Power Port Cat 1 Productspecificaties Omgevingspecificaties EMC Matrix 94 EN 61800-3: Emissie hoogfrequent ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC matrix Cat 2 IEC 61800-3 Power Port IEC61000-6-4 Maatregel f. (MHz) dB. (mV) dB. (mV) dB. Filter. 0,15-0,5 79 79 0 N 0,5-5,0 73 73 0 N 5,0-30 73 73 0 N Productspecificaties Omgevingspecificaties EMC Matrix 95 Situatie: • Omgeving:Industrieel • Product:Categorie 2 • Main Power Port EN 61800-3: Emissie hoogfrequent ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC matrix 43/106
  • 45. Cat 3 <100 A IEC 61800-3 Power Port IEC61000-6-4 Maatregel f. (MHz) dB. (mV) dB. (mV) dB. Filter. 0,15-0,5 100 79 21 J 0,5-5,0 86 73 13 J 5,0-30 90 73 17 J Productspecificaties Omgevingspecificaties EMC Matrix 96 Situatie: • Omgeving:Industrieel • Product:Categorie 3 • Main Power Port • < 100 A EN 61800-3: Emissie hoogfrequent ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC matrix Cat 3 >100 A IEC 61800-3 Power Port IEC61000-6-4 Maatregel f. (MHz) dB. (mV) dB. (mV) dB. Filter. 0,15-0,5 130 79 51 J 0,5-5,0 125 73 52 J 5,0-30 115 73 42 J Productspecificaties Omgevingspecificaties EMC Matrix 97 Situatie: • Omgeving:Industrieel • Product:Categorie 3 • Main Power Port • > 100 A EN 61800-3: Emissie hoogfrequent ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC matrix 44/106
  • 46. ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie 98 NEF 1… SFP 1… EN 61800-3: Emissie hoogfrequent Frequentieregelaar ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s Frequentieregelaar 99 45/106
  • 47. Power interface Motorkabel 100 EN 61800-3: Emissie hoogfrequent Frequentieregelaar ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s • Leidingen afschermen of ferrietkernen • “Aarding” geschikt voor HF • “Aard” afscherming aan beide zijden • Ongelakte montageplaat van de schakelkast 101 EN 61800-3: Emissie hoogfrequent Frequentieregelaar ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s 46/106
  • 48. U inverter hoogfrequent lekstroom I = C. D U/ D t Motorcircuit 102 EN 61800-3: Emissie hoogfrequent ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) stroommeting stroomtang stroommeting stroomtang 103 Rohde&Schwarz EZ 17 47/106
  • 49. ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 104 105 ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) Interne capaciteit 48/106
  • 50. Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 106 Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 107 49/106
  • 51. Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 108 beschermings- leiding (PE) scherm pigtail Nederlandse PraktijkRichtlijn 109 ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 50/106
  • 52. Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 110 scherm rondom Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 111 scherm rondom Aansluiting motorkabel kast 51/106
  • 53. Stap 1: emissie verlagen Metalen EMC-wartel ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 112 Aansluiting motorkabel motor Kunststof-wartel Motoraansluitkap Kunststof of metaal ? Stap 1: emissie verlagen EMC-wartel ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 113 52/106
  • 54. 114 ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 115  Afmeting B06 – B24  EMC uitvoering  Corrosie bestendig aluminium  EVO-lock kabelwartel M20 – M40 IP66 / NEMA 4X M20 M25 M32 M40 ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) HEAVYCON EVO B-series aluminium 53/106
  • 55. 116 Geaarde kabelwartel ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) HEAVYCON EVO B-series aluminium geleidende profielafdichting HEAVYCON EVO B-series aluminium 117 EMC uitvoering Schroefdraad Adapter voor M, PG, NPT Standaard ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 54/106
  • 56. beschermings- leiding (PE) los scherm pigtail scherm rondom Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 118 scherm pigtail scherm rondom Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 119 55/106
  • 57. • Leidingen afschermen of ferrietkernen 120 EN 61800-3: Emissie hoogfrequent Frequentieregelaar ElektroMagnetische Compatibiliteit Productspecificatie’s 121 Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) Ferrietfilter SEW 56/106
  • 58. 122 Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) Ferrietfilter SEW Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) 123 Ferrietfilter SEW Zonder filter Met filter 57/106
  • 59. 124 Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) Vermogensverlies 11 W 125 Stap 1: emissie verlagen ElektroMagnetische Compatibiliteit Motorcircuit (Burst) Vermogensverlies 11 W 58/106
  • 60. 126 ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Motor Control Cabinet Mechanische beschadiging 127 ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Motor Control Cabinet Mechanische beschadiging Elektrische erosie • putvorming • wasbordpatroon Zwartgeblakerd smeermiddel • verbranding • uitharding 59/106
  • 61. 128 ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Motor Control Cabinet Mechanische beschadiging 129 ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Motor Control Cabinet Mechanische beschadiging Kogellagers: • Geïsoleerde coating • Keramische kogels/cilinders As-aardring 60/106
  • 62. EMC Workshop Jentje Bootsma ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 2: immuniteit verhogen 131 61/106
  • 63. ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 2: immuniteit verhogen Meet &Regelkabel 132 Stoorstroom over de kabel 1. afscherming eenzijdig aansluiten 2. afscherming tweezijdig aansluiten 1 2 ? • scherm pigtail • Losse afscherming ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 2: immuniteit verhogen 133 62/106
  • 64. stroommeting Common mode stroom ( Icm) stroommeting Differential mode stroom ( Idm) ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 2: immuniteit verhogen 134 Common mode stroom (Icm) Differential mode stroom (Idm) ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 2: immuniteit verhogen 135 63/106
  • 65. ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 2: immuniteit verhogen scherm rondom 136 ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 2: immuniteit verhogen Montageplaten HF met elkaar verbinden Litze 137 64/106
  • 66. Beïnvloeding meet - en regelleiding door 50 Hz vereffeningsstroom ElektroMagnetische Compatibiliteit Voedingssystemen L1 L2 L3 PEN TN-C-Systeem I/O station Besturing DV DV DA 138 ElektroMagnetische Compatibiliteit Voedingssystemen L1 L2 L3 N TN-S-Systeem I/O station Besturing PE DV DV 139 Beïnvloeding meet - en regelleiding door 50 Hz vereffeningsstroom 65/106
  • 67. P L C FO MOMO M temperatuurmeting 50 MHz temperatuurmeting 50 Hz PE PEl ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) 50 Hz inkoppeling 140 P L C FO MOMO M temperatuurmeting 50 MHz temperatuurmeting 50 Hz PE PE ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) 141 50 Hz inkoppeling • LF potentiaalvereffening 66/106
  • 68. P L C FO MOMO M temperatuurmeting 50 MHz temperatuurmeting 50 Hz PE PE ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) 142 50 Hz inkoppeling • LF potentiaalvereffening temperatuurmeting temperatuurmeting P L C FO MOMO M 50 MHz 50 Hz + - + + + +- - - temperatuurmeting ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) 143 50 Hz inkoppeling • LF potentiaalvereffening • Getwist aderpaar 67/106
  • 69. P L C FO MOMO M temperatuurmeting 50 MHz temperatuurmeting 50 Hz PE PE ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) 144 50 Hz inkoppeling • LF potentiaalvereffening • Aansluiting via capaciteit • Getwist aderpaar P L C FO MOMO M temperatuurmeting 50 MHz temperatuurmetingPE PE ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) 145 50 Hz inkoppeling • LF potentiaalvereffening • Aansluiting via capaciteit • Getwist aderpaar 68/106
  • 70. P L C FO MOMO M temperatuurmeting 50 MHz temperatuurmetingPE PE ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) MCR-TE… 146 50 Hz inkoppeling • LF potentiaalvereffening • Aansluiting via capaciteit • Getwist aderpaar 147 Data-diagnose ElektroMagnetische Compatibiliteit Interne Compatibiliteit 69/106
  • 72. 150 ElektroMagnetische Compatibiliteit Data communicatie (Burst) 151 ElektroMagnetische Compatibiliteit Data communicatie (Burst) 71/106
  • 73. ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) 152 ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) 153 72/106
  • 74. 154  M12 cables Complete Product Range ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) VS-PP-R-1XRJ45-SCC Schermaansluiting 155 • direct aan aarde • via RC circuit aan aarde • niet geaard 50 Hz inkoppeling 73/106
  • 75. ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen Kabelgoot/ladderbaan 156 ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Nederlandse PraktijkRichtlijn 157 Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen Kabelgoot/ladderbaan 74/106
  • 76. geen aardlitze aardlitze kabelgoot Parallel Earthing Conductor (PEC) ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen Kabelgoot/ladderbaan 158 ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Nederlandse PraktijkRichtlijn 159 Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen Staalconstructie 75/106
  • 77. ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Nederlandse PraktijkRichtlijn 160 Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen Gearmeerde kabel ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Nederlandse PraktijkRichtlijn 161 Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen EMC Kabel Gearmeerde kabel Stroomgeleiding 76/106
  • 78. ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie 162 Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen Nederlandse PraktijkRichtlijn Uitstraling EMC kabel Gearmeerde kabel 163 ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 2: onderlinge beïnvloeding Kabelgoot Nederlandse PraktijkRichtlijn • gesloten • 15 cm uit elkaar • geleidend Zeer storend 1 Storend 2 Indifferent 3 Gevoelig 4 Zeer gevoelig 5 77/106
  • 79. 164 ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Stap 2: onderlinge beïnvloeding Nederlandse PraktijkRichtlijn 15dB 15dB 15dB 15dB Zeer storend 1 Storend 2 Indifferent 3 Gevoelig 4 Zeer gevoelig 5 Demping in dB Demping in dB • gesloten • 15 cm uit elkaar • geleidend Kabelgoot EMC motorkabel Afgeschermde datakabel t/m ≈100MHz 165 ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit (Burst) Nederlandse PraktijkRichtlijn 15dB 15dB 15dB 15dB Zeer storend 1 Storend 2 Indifferent 3 Gevoelig 4 Zeer gevoelig 5 Demping in dB (20 dB) Demping in dB (40 dB) Stap 2: onderlinge beïnvloeding t/m ≈100MHz Totaal60dB 78/106
  • 80. ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie Nederlandse PratijkRichtlijn Ferrietkernen Ferrietkernen ElektroMagnetische Compatibiliteit De installatie 79/106
  • 81. ElektroMagnetische Compatibiliteit M&R / datacircuit Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen Ferrietkernen ElektroMagnetische Compatibiliteit Relaisschakelingen (Burst) Stap 3: Stoorspanning verlagen 169 80/106
  • 82. ElektroMagnetische Compatibiliteit Relaisschakelingen (Burst) Stap 3: Stoorspanning verlagen ELR 1-24DC/600AC-20 170 Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen ElektroMagnetische Compatibiliteit Relaisschakelingen (Burst) 171 81/106
  • 83. ElektroMagnetische Compatibiliteit Datacircuit (Burst) Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen Glasvezeltechnologie FL-MC 10/100 BASE-T/FO-660 172 ElektroMagnetische Compatibiliteit Datacircuit (Burst) Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen Wireless Bluetooth 173 82/106
  • 84. ElektroMagnetische Compatibiliteit M1 FM Band M2 TV Band M3 Portofoon Band M4 GSM 900 Band M5 GSM 1800 Band M6 WLAN Band M1 M2 M4 M5 M6 Frequentiespektrum 1MHz-3GHz M3 Frequentiespectrum Motorcircuit-Bluetooth Motorregeling Bluetooth 174 Lightning ElectroMagnetic Pulse/Surge ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen Directe blikseminslag / Indirecte blikseminslag 83/106
  • 85. 4 “IEC 62305- 1/-2/-3/-4 ElektroMagnetische Compatibiliteit Stap 1: Blikseminslag (LEMP & Surge) Bliksemafleiderinstallatie 176 5-6 keer per jaar R=1 km netvoedingleiding meet- & regelleiding dataleiding ElektroMagnetische Compatibiliteit Stap 1: Blikseminslag (LEMP & Surge) Overspanningsafleidersysteem Gebouw Schakelkast 177 84/106
  • 86. R=1 km netvoedingleiding meet- & regelleiding dataleiding ElektroMagnetische Compatibiliteit Stap 1: Blikseminslag (LEMP & Surge) Overspanningsafleidersysteem Gebouw Schakelkast 178 179 ElektroMagnetische Compatibiliteit Stap 1: Blikseminslag (LEMP & Surge) Overspanningsafleidersysteem EN-type II/T2EN-type I/T1 EN-type III/T3 HV OV Installatie FLASHTRAB VALVETRAB MAINTRAB Netbeveiliging 85/106
  • 87. 180 ElektroMagnetische Compatibiliteit Stap 1: Blikseminslag (LEMP & Surge) Overspanningsafleidersysteem Meet &Regelbeveiliging • Intelligente overspanningsbeveiling • Vooruitziend bewaken OK Vermogensgrens bereikt Overbelast PLUGTRAB PT-IQ ElektroMagnetische Compatibiliteit Stap 1 Blikseminslag (LEMP & Surge) Overspanningsafleidersysteem 182 86/106
  • 88. barcode scanner voor herkenning van de teststekers PC-interface voor gedetailleerde documentatie volautomatisch testapparaat ElektroMagnetische Compatibiliteit Stap 1 Blikseminslag (LEMP & Surge) Overspanningsafleidersysteem 183 ElektroMagnetische Compatibiliteit Externe elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EM-veld dBmV/m Demping in dB EMC Behuizingen 184 87/106
  • 89. IEC 61800-3 Enclosure Port IEC61000-6-4 Maatregel f. (MHz) dB. (mV/m) dB. (mV/m) dB. Kast. 30-230 30 (10m) 30(30m)+10=40 0 N 230-1000 37(10m) 37(30m)+10=47 0 N ElektroMagnetische Compatibiliteit Interne elektromagnetische velden Cat 1 Situatie: • Omgeving:Industrieel • Product:Categorie 1 • Enclosure Port Productspecificaties Omgevingspecificaties EMC Matrix interne elektromagnetische velden 185 IEC 61800-3 Enclosure Port IEC61000-6-4 Maatregel f. (MHz) dB. (mV/m) dB. (mV/m) dB. Kast. 30-230 40 (10m) 30(30m)+10=40 0 N 230-1000 47(10m) 37(30m)+10=47 0 N ElektroMagnetische Compatibiliteit Interne elektromagnetische velden Cat 2 Situatie: • Omgeving:Industrieel • Product:Categorie 2 • Enclosure Port Productspecificaties Omgevingspecificaties EMC Matrix interne elektromagnetische velden 186 88/106
  • 90. IEC 61800-3 Enclosure Port IEC61000-6-4 Maatregel f. (MHz) dB. (mV/m) dB. (mV/m) dB. Kast. 30-230 50(10m) 30(30m)+10=40 10 J 230-1000 60(10m) 37(30m)+10=47 13 J ElektroMagnetische Compatibiliteit Interne elektromagnetische velden Cat 3 Situatie: • Omgeving:Industrieel • Product:Categorie 3 • Enclosure Port Productspecificaties Omgevingspecificaties EMC Matrix interne elektromagnetische velden 187 89/106
  • 91. 189 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Dempingmetingen IEC 61587-3 190 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Dempingmetingen 90/106
  • 92. 191 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Dempingmetingen 192 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Dempingmetingen 91/106
  • 93. 193 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen 100 MHz 1 GHz 70 dBµV/m 60 dBµV/m 50 dBµV/m 40 dBµV/m 30 dBµV/m 20 dBµV/m 10 dBµV/m 0 dBµV/m -10 dBµV/m 0 10 20 30 40 50 60 70-15 85 Start 30.0 MHz Stop 2.0 GHz Att 10 dB RBW MT 120 kHz 1s 6dB PREAMP ON 1Pk Clrw Tdf FREQUENCY 64.0000000 MHz LEVEL QPK -3.31 dBµV/m Date: 21.AUG.2013 10:37:08 Dempingmetingen 194 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen 100 MHz 1 GHz 70 dBµV/m 60 dBµV/m 50 dBµV/m 40 dBµV/m 30 dBµV/m 20 dBµV/m 10 dBµV/m 0 dBµV/m -10 dBµV/m 0 10 20 30 40 50 60 70-15 85 Start 30.0 MHz Stop 2.0 GHz Att 10 dB RBW MT 120 kHz 1s 6dB PREAMP ON 1Pk Clrw Tdf Ovld 6Pk View FREQUENCY 192.0000000 MHz LEVEL QPK 52.91 dBµV/m Date: 21.AUG.2013 13:41:38 100 MHz 1 GHz 70 dBµV/m 60 dBµV/m 50 dBµV/m 40 dBµV/m 30 dBµV/m 20 dBµV/m 10 dBµV/m 0 dBµV/m -10 dBµV/m 0 10 20 30 40 50 60 70-15 85 Start 30.0 MHz Stop 2.0 GHz Att 10 dB RBW MT 120 kHz 1s 6dB PREAMP ON 1Pk Clrw Tdf 6Pk View FREQUENCY 244.0000000 MHz LEVEL QPK 42.11 dBµV/m Date: 21.AUG.2013 13:43:34 30 – 230MHz 230 – 1GHz 1 – 2GHz dBµV/m 18,46 17,43 22,23  Deur No 1 (standaard deur)Dempingmetingen 92/106
  • 94. 195 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Dempingmetingen Houten legbord 30 – 230MHz 230 – 1GHz 1 – 2GHz Metaal 18,46 17,43 22,23 Plexi 4,05 1,35 0,7 Plexi/Gaas 21,61 18,96 22,14 Uitsparingen 18,46 17,52 22,3 Metalen legbord 30 – 230MHz 230 – 1GHz 1 – 2GHz Metaal 9,67 15,29 19,51 Plexi 1,29 0,53 1,66 Plexi/Gaas 9,72 15,11 19,37 Uitsparingen 9,73 14,82 19,59 196 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische stoorbronnen Elektromagnetische velden Radio-/TV zenders – GSM- UMTS- Radar-Portofoon 93/106
  • 95. ElektroMagnetische Compatibiliteit Externe elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EM-veld 100V/m 300A/m Demping in dB EMC Behuizingen 10V/m 30A/m 197 198 E = 1/r 30xPxG P= vermogen zender G= antenne factor r= afstand tot antenne Veldsterkte (V/m) Afstand(m) Vermogen (W) r 1 3 10 20 30 0,2 0,3 0,6 0,8 10 0,5 0,9 1,7 2,4 3 1,8 3,1 5,7 8,0 1 5,4 9,3 17,3 24,1 0,3 18 31 57,6 80,3 ElektroMagnetische Compatibiliteit Veldsterkte G= 1 F= 450 MHz 94/106
  • 96. ElektroMagnetische Compatibiliteit Externe elektromagnetische velden Energiecentrale/HS onderstation: TS 61000-6-5 ElektroMagnetische Compatibiliteit Externe elektromagnetische velden Energiecentrale/HS onderstation: TS 61000-6-5 95/106
  • 97. ElektroMagnetische Compatibiliteit Externe elektromagnetische velden Energiecentrale/HS onderstation: TS 61000-6-5 100 A/m continu 1000 A/m 1 sec ElektroMagnetische Compatibiliteit Externe elektromagnetische velden Railinfra:EN 50121-4 96/106
  • 98. ElektroMagnetische Compatibiliteit Externe elektromagnetische velden Railinfra:EN 50121-4 20 V/m 900 MHz 100 A/m 0-16,7-50 Hz ElektroMagnetische Compatibiliteit Externe elektromagnetische velden Railinfra:EN 50121-4 20 V/m 160-180 MHz 420-430 MHz 30 V/m 900 MHz 300 A/m 0-16,7-50 Hz Prorail: RLN00007 97/106
  • 99. 205 ElektroMagnetische Compatibiliteit Railinfra Immuniteit Radio-frequency (AM) 80 MHz…1.000 MHz 20 V/m Radio-frequency (GSM) 800 MHz… 1.000 MHz 20V/m 1400 MHz… 2100 MHz 10V/m 2100 MHz…2500 MHz 5V/m Enclosure port ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden 206 98/106
  • 100. Elektromagnetische afscherming  De demping is afhankelijk van : – Materiaal: (plaatstaal, aluminium, kunststof) – Frequentie: (150 KHz t/m 1 GHz) – Veldsoort: (magnetisch, elektrisch) – Geometriemateriaal: (afmeting van de kast) Demping plaatstaal reflectie  100 KHz volg-reflectie instraling absorptie tot circa 100 KHz ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden 207 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen 208 99/106
  • 101. ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen • standaard behuizing: 20 dB (10x) • aangepaste behuizing: 40dB (100x) • EMC behuizing: 60 dB (1000x) Afscherming: tot 100 MHz 209 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Standaard behuizing: 20dB (10x) Afscherming • plaatstaal • dompelgrondlak • buitenzijde poedercoating • montageplaat verzinkt • IP 55 210 100/106
  • 102. ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Aangepaste behuizing: 40dB (100x) Afscherming • plaatstaal • dompelgrondlak • buitenzijde poedercoating • montageplaat verzinkt • IP 55 Standaard: 211 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen EMC maatregelen: 20dB (10x) Afscherming • Litze verbindingen Standaard:+ aanpassing 212 101/106
  • 103. ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Afscherming • zichtvenster Standaard:+ aanpassing 213 EMC maatregelen: 20dB (10x) ElektroMagnetische Compatibiliteit Externe elektromagnetische velden Stap 3: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Afscherming • ventilator - ventilatierooster Standaard:+ aanpassing 214 EMC maatregelen: 20dB (10x) 102/106
  • 104. ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Afscherming • bodemplaat Standaard:+ aanpassing 215 EMC maatregelen: 20dB (10x) ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen Afscherming • Kabelinvoer Standaard:+ aanpassing 216 EMC maatregelen: 20dB (10x) 103/106
  • 105. ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen EMC behuizing: 60dB (1000x) Afscherming • plaatstaal • buitenzijde • dompelgrondlak • poedercoating • binnenzijde • aluminium-zink oppervlak • montageplaat verzinkt • deurprofielen verzinkt • EMC rubber217 ElektroMagnetische Compatibiliteit Elektromagnetische velden Stap 1: EMC-aanvullende maatregelen EMC behuizingen EMC behuizing: 60dB (1000x) Afscherming • EMC rubber 218 104/106
  • 106. Inkoop   systeem/apparatuur EMC specificaties (emissie/immuniteit)  installatie-instructies  testrapporten, verklaringen van overeenstemming   EMC-plan  site survey, EM-zonering  EMC-matrix  specificatie EMC-maatregelen  risicobeoordeling Engineering  `As built` tekeningen van EMC kritische onderdelen  aardingsschema, gotenplan, kabelroutes, kabelscheiding  installatie checklist Installatie  inspectie/opleveringsrapport  onderhoud  aandachtspunten t.a.v. uitbreiding/vervanging Oplevering EMC-aanspreekpunt ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC-management 219 EMC-aanspreekpunt Inkoop   systeem/apparatuur EMC specificaties (emissie/immuniteit)  installatie-instructies  testrapporten, verklaringen van overeenstemming   EMC-plan  site survey, EM-zonering  EMC-matrix  specificatie EMC-maatregelen  risicobeoordeling Engineering  `As built` tekeningen van EMC kritische onderdelen  aardingsschema, gotenplan, kabelroutes, kabelscheiding  installatie checklist Installatie  inspectie/opleveringsrapport  onderhoud  aandachtspunten t.a.v. uitbreiding/vervanging Oplevering EMC vraagt om een multidisciplinaire aanpak ElektroMagnetische Compatibiliteit EMC-management 220 105/106
  • 107. ElektroMagnetische Compatibiliteit Schone aarde Litze Aa V/m le Overspanningsbev iliging kV ern Bliksemafleiderinstallatie NEN-EN C 62305 Kabelgoot ermi Elektromagnetischm AardlussenEMC IEC 6 0 Filtering kHz sem 221 Competente EMC partners 222 Powered by Bedankt & Tot ziens EMC Workshop Jentje Bootsma 106/106