Kultur Asterako aurkezpena

1. PAPERGINTZA

2. Kaixo Aitor, Garikoitz eta Izaro gara eta paperari buruz hitz egingo dizuegu. Irudian egur-oreaz eginiko papera ikusten da.

3. PAPERAREN HISTORIA Papera fabrikatzeko teknika txinatarrek asmatu zuten, eta badaude datuak gure aroko lehen menderako erabiltzen zutela egiaztatzen dutenak; arabiarrek 1150. urte inguruan sartu zuten Europan, eta benetako garapena inprimategia asmatu zenetik aurrera lortu zuen. Txinatarrek asmatua eta musulmanek ekarria, papera Europan XI-XII. mendeetan hasi ziren ekoizten, Espainiatik hain zuzen ere. Euskal papergintzaren historia nahikoa laburra da, bigarren arloko beste iharduera batzuen tradizioarekin (burdingintzarekin, adibidez) konparatzen badugu behintzat: XVIII. menderarte ez dugu euskal paper-olen arrastorik.

4. Ts’ai Lunek asmatu zuela uste da k.o. 105 urtean.

5. Definizioa: Landare zuritu zuntzez osatzen da, kalitate oso nagusi batekin. Paper azala zuritzeko elementu kimiko erasokor (kloro etab) erabiltzeak eragin garrantzitsua suposatzen du ingurunean. Elementu hauek joan ohi dira uhasketara, flora eta faunaren pozoidura inguru gainazal zabaletan probokatzen. Badaude alternatibak, hala nola oxigenozko zuritua, flotazioaren bidezko zuritua edo airezko injekzioa.

6. Papera elkar gurutzaturik dauden fibrak eratzen dute, bai fisikoki eta bai kimikoki, hidrogeno zubiak direla eta. Hasieran, algodoiaz edota lihoaz egiten zen, baina gaur egun, prozedura mekanikoak eta kimikoak erabiliz zura landuta ateratzen den oretik abiatuta egiten da.

7. Fabrikazio prozesua Fabrikazio-prozesuaren lehen urratsa zura prestatzea da , hots, zuhaitz enborrei azala kendu, zerratu, begiak kendu eta zuntzak eratzeko karraskatu.

8. Ondoren, zurtz zuntzei azidoak eta ura gehituz paper orea lortzen da . Hurrengo urratsa ore hori ehotzea da, zuntzak askatzeko. Gero, oreari almidoiak, erretxinak, buztinak eta kolore emaileak gehitzen zaizkio. Ondoren, orea ehun metaliko baten edo bahe baten gainean hedatzen da xafla mehe-mehetan eta aire beroaren bidez daukan ura kentzen zaio, lehortu arte.

9. Gaur egun, papergintza industria handia bilakatu da, besteren artean, liburu eta aldizkariak kopuru handitan fabrikatzen direlako eta papera bera erabilera praktikoan edota apaindurazko gauza asko egiteko erabiltzen delako. Azkenean, paper-zerrenda jarrai luzeak bobinetan bildu edo ebaki egiten dira, zertan erabili behar diren kontuan izanda.

10. Bi era papera lortzeko

11. Birziklaia prozesua Papera eta kartoia edukiontzi urdinean jasotzen dira eta, bertatik, planta espezializatura eramaten dira, bertan horiek sailkatu eta garbitzeko. Ondoren, papera zatitu egiten da eta, bukatzeko, harekin fardoak egiten dira, paperen presara eramateko. Enpresa horretan, papera lehengai gisa erabiliko da, paper berria egiteko.

13. Guk, zer egin dezakegu? 3 “R”-REN TEORIA : 1.BIRPROBETXATU ( REAPROVECHAR) 2. BERRERABILI (REUTILIZAR) 3.BIRZIKLATU (RECICLAR)‏ “ R”ren teoria azaltzeko hiru adibide jarriko ditut:

14. 1 1. Papera aprobetxatzeko bi aldetatik erabili behar da. 2 2 . Oharreko koadernoak egin alde batetik erabilitako orriekin. Konfetiak fabrikatu erabilitako paperarekin edo egunkariekin jostailuak egitea oso adibide onak dira berrerabilian. 3 3. Merkatuan paper birziklatuaz egindako produktu asko daude, prezio eta kalitate onean.