Mebest 2015 nr. 5.

77e
jaargang nr. 5 2015, oktober, verschijnt 1x in de twee maanden.
Informatie over: afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.
Ademend AlternAtief
isoleren én Absorberen
superstil en stootvAst
een uitgave van het technisch Bureau afBouw
thema
nummer
isolatie
mb05_cover.indd 1 12-10-15 10:24

PUURkleur is de Nederlandse importeur van de
decoratieve verven en stucco’s van de gerenom-
meerde Italiaanse producent Giorgio Graesan.
Wij voeren een uitgebreid pakket producten
met eindeloze creatieve mogelijkheden.
Benieuwd naar wat we voor elkaar kunnen
betekenen? Neem contact op!
PUURkleur
Jachthavenweg 9 | 5928 NT Venlo | 077 464 0088
info@puurkleur.com | www.puurkleur.com
Mebest.indd 1 09-10-15 09:43

MEBEST oktober 2015 3
Een héle Mebest hebben we voor u gewijd aan isolatie. Omdat isoleren
belangrijk is, en van steeds groter belang wordt. Akoestische isolatie
is relevant omdat we met heel veel mensen heel dicht op elkaar
wonen en daardoor behoorlijk wat geluidslast van elkaar kunnen
hebben. Rekening houden met elkaar, daar zijn we niet zo heel erg
goed in, dus komen er regels. Die gaan dan niet eens
zozeer over hoeveel herrie we mogen maken, maar over hoe de bouw-
branche ervoor moet zorgen dat we elkaar niet teveel hinderen.
En dan is er ook thermische isolatie. Dat dient een hoger doel, namelijk onze
planeet. Daar gaat het niet zo goed meer mee als een paar duizend jaar
geleden. We zijn met velen, gebruiken de natuurlijke grondstoffen snel-
ler dan de aarde ze kan aanmaken en met wat we gebruiken zorgen we
er ook nog eens voor de aarde steeds minder kan produceren én dat onze
leefomgeving ongezonder wordt. Als het een bedrijf was dan zouden we al
een poosje failliet zijn. Maar door woningen en bedrijfsgebouwen beter te
isoleren doen we ook wat goed. We hoeven minder brandstof te gebruiken
en we stoten minder schadelijke stoffen uit.
Helaas blijkt er ook aan deze medaille een andere kant te zitten. Wanneer
je gebouwen zó goed isoleert dat er geen kiertje is waardoor warmte kan
ontsnappen en geen gaatje waardoor kou naar binnen kan, dan betekent
dat ook dat vervuilde binnenlucht niet naar buiten gaat en er geen verse
buitenlucht naar binnen komt. Voor de gezondheid van mensen is dat niet
bevorderlijk; ze worden er ziek van, zo hebben we ervaren. Luchtverversings-
systemen bieden uitkomst. Tenminste, dat zouden ze moeten doen. Maar
die installaties bleken niet altijd even effectief. Heel veel verder dan wat
lucht binnen de binnenruimte verplaatsen kwamen ze vaak niet. En soms
maakten ze de lucht zelfs vuiler, wat weer gezondheidsklachten opleverde.
Zeer zeker zijn er zaken verbeterd sinds Vathorst, maar nog altijd blijkt het
uitermate lastig om de kwaliteit van de binnenlucht echt goed te krijgen.
Gelukkig is daar dan Moeder Natuur zelf. Als een echte moeder, die onze
goed bedoelde pogingen aandoenlijk vindt, schiet ze ons te hulp. Met
planten. Die blijken prima in staat om veel van de schadelijke vluchtige
organische stoffen in een ruimte te neutraliseren. Met zulke hulp aan hun
zijde kunnen klimaatinstallaties de klus prima klaren. Op een laag pitje zelfs.
Dat is mooi, want mechanische lucht- en klimaatbeheersing kost energie, en
daar wilden we nu juist zo min mogelijk van gebruiken.
Door: Jan Willem Kommer
Foto: Henk van der Veen
Blijven ademhalen
mb05_voorwoord.indd 3 12-10-15 10:25

4 Mebest oktober 2015
77e
jaargang nr. 5 2015, oktober, verschijnt 1x in de twee maanden.
Informatie over: afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.
Ademend AlternAtief
isoleren én Absorberen
superstil en stootvAst
een uitgave van het technisch Bureau afBouw
thema
nummer
isolatie
Isolatie en absorptie in optima forma
Productie, transport en kantoor in één pand, pal langs de snelweg;
dan is geluidsisolatie wel een issue. In het vernieuwde gebouw van
Continental Banden Groep is daar met zeer veel zorg mee omgegaan.
Doos-in-doos-constructies én een plafond dat geluid zowel absorbeert
als isoleert zorgen voor een aangenaam rustige werkomgeving.
Pagina 6
Coverfotografie
Gemaakt door Michael van Oosten bij
Continental Banden Groep B.V.
Muisstille leslokalen in
Assen
Wanneer je als school de onderwijslat
hoog legt, dan wil je dat de leeromgeving
daar op aansluit. Dat is precies wat de
nieuwe Quintus-locatie van het Dr. Nas-
sauacollege in Assen doet. Licht, ruim,
stimulerend en met zeer goede geluids-
en thermische isolatie.
Pagina 28
Informatie over Afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie. 77e
jaargang nr. 5 2015, oktober
In dit nummer
De warme jas zit aan de binnenkant
Isoleren is belangrijk, maar het behoud van cultureel erfgoed ook. Als twee belangen elkaar lijken
te buiten, dan zijn er gelukkig altijd oplossingen die zowel kool als geit sparen. In Apeldoorn is daar
een mooi voorbeeld van te vinden; een monumentale villa met ademende binnengevelisolatie.
Pagina 16
mb05_inhoud.indd 4 12-10-15 10:26

Mebest oktober 2015 5
44 Mebest Kort
Vloeren en contactgeluid: een kwestie
van goed opletten
Scheidingswanden en luchtgeluid-
isolatie: meten geeft zekerheid
Buitengevelisolatie: niet meer weg te
denken
Wat de toekomst brengt?
Strengere regels!
en verder...
46 Adverteerdersindex
46 Colofon
Cursus TBA
Primeur van Rockfon: Rockfon Blanka,
het witste plafondpaneel van Europa
Duurzaamheid én brandveiligheid
delen de hoofdrol tijdens Kingspan Fire
Seminar
12
23
35
39
44
45
45
mb05_inhoud.indd 5 12-10-15 10:26

Korte lijnen, dat is reuze handig. Maar als je prettig wilt werken in een ge-
bouw waar fabriek, expeditie én kantoren zijn gevestigd, dan is er wel wat
nodig op het gebied van geluidsbeheersing. Maximale geluidsisolatie en
optimale geluidsabsorptie zijn doorgaans lastig te verenigen. Maar het kan
wel, dat bewijst het vernieuwde pand van Continental Banden Groep B.V..
Op advies van Jellema Afbouw beschikt Continental Banden nu
over een plafond dat dankzij de Rockfon Krios dB 44 panelen
een hoge geluidsisolatie én geluidsabsorptie combineert.
(Foto: Michael van Oosten)
mb05_continental.indd 6 12-10-15 10:38

Pal naast de productiehal
Zo’n 30 jaar inmiddels zit Continental Banden
Groep in Barneveld. Al die tijd op dezelfde locatie,
op een steenworp afstand van de A1. De werk-
plek van de circa 170 medewerkers is compleet
verbouwd. Het pand is uitgebreid en het bestaan-
de gedeelte is gerenoveerd. In dat proces is erg
veel aandacht besteed aan het geluidsklimaat
van de kantoren. Dat gedeelte van het bedrijf zit
immers boven de expeditie en naast de produc-
tiehal. Om in het kantoorgedeelte zo min mo-
gelijk last te hebben van de geluiden uit de rest
van het bedrijf, was het nodig om het akoestisch
te ontkoppelen. De eerste stap daarvoor werd al
IsolatIe
en
absorptIe
In optIma
forma
Tekst: Jan Willem Kommer
Fotografie: Michael van Oosten
met de constructie gezet. De stalen onderdelen
zijn niet rechtstreeks tegen elkaar aan gemon-
teerd maar met rubbers ertussen. Ook de beton-
nen vloerplaten zijn op rubbers gelegd in plaats
van direct op het staal. Op de constructievloer
is een zwevende dekvloer aangebracht. Op deze
ontkoppelde ondergrond is een mix gemaakt van
gesloten kantoren en open werkplekken, overleg-
ruimtes en vergaderzalen.
Doos-in-doos
Jellema Afbouw heeft het kantoorgedeelte
gebouwd, volgens het doos-in-doos-principe. Het
bedrijf uit Barneveld plaatste daarvoor rondom

voorzetwanden, los van de scheidingswand
met de fabriekshal en ook los van de gevels.
Met IVI-regels zijn ze tevens aan de boven- en
onderzijde ontkoppeld. Een laagje vilt op de on-
der- en bovenbakken zorgt ervoor dat het metaal
geen rechtstreeks contact maakt met de vloer
en het dak. Ook de dagkanten van de wanden
zijn volledig in rubber en vilt gezet. Daarnaast
is de bovenaansluiting van de wanden verend
gemaakt. “Normaal gesproken fixeer je de U- en
de C-profielen, maar die aansluiting hebben we
nu niet vastgezet”, legt Minco Jellema uit. “‘Ook
de platen hebben we niet vastgeschroefd aan de
bovenbak. De wand heeft zo een paar centimeter
speling zodat hij werking in het dak kan opvan-
gen en er geen trillingen worden doorgegeven.”
Twijfels over het plafond
“Wat we met de wanden hebben gedaan, is
de maximale oplossing, maar evengoed was
er nog angst dat het niet voldoende zou zijn”,
vervolgt de man van het afbouwbedrijf. “Vooral
overlangsgeluid zou nog wel eens een probleem
kunnen worden, was het idee.” Dat had alles te
maken met het het deksel dat op de doos in de
doos moest komen. In het bestek was een 15 mm
dik plafondpaneel opgenomen met daarop een
10 cm dikke laag steenwol. Er was twijfel of dat
wel voldoende isolatie zou zijn om de kantoren te
vrijwaren van lawaai dat van buitenaf via het dak
het gebouw binnendringt. Wat Minco Jellema
wel zeker wist, is dat het geluidsklimaat ónder
dat plafond te wensen over zou laten.
De snelweg ligt op een steenworp afstand van het
vernieuwde pand. Vandaar dat er ook van plafond en
voorzetwanden een zeer hoge isolatiewaarde werd
geëist. (Foto: Michael van Oosten)
Ook aan de
bovenkant heb je
absorptie nodig

“Die voorgeschreven tegel levert een absorptie
van 0,65. Dat is niet genoeg. Wil je fatsoenlijk
kunnen werken in een kantoor, dan heb je 0,9 of
zelfs 0,95 nodig.”
Constructief meedenken
Ook op esthetisch vlak leek het de afbouw-
expert beter om een andere keuze te maken. Het
idee was om met 30x180 panelen te werken, in
combinatie met 60x60 armaturen. Volgens Minco
Jellema zou dat lelijk worden, was het beter om
ook voor een 60x60 tegel te kiezen, of eventueel
60x120. “Dan werk je met modules, hoef je niet
te onderbreken”, legt hij uit. “We werken veel
voor deze opdrachtgever en kennen zijn filoso-
fie: ‘Het moet fantastisch zijn, anders hoeft het
niet.’ Er wordt dan ook van ons als ‘first supplier’
verwacht dat we met ideeën en voorstellen ter
verbetering komen. Vandaar dat we Rockfon
Krios dB 44 als alternatief hebben aangedragen,
daar kun je geluidsabsorptie en -isolatie goed
mee combineren.”
Twee tegengestelden verenigd
De absorptiecoëfficiënt van de Rockfon Krios
dB44 bedraagt 0,9 terwijl de directe geluidsisola-
tie op 27dB komt. Dat is een bijzondere prestatie.
“Wil je isoleren, dan heb je massa nodig”, legt
Pascal van Dort van Rockfon/Rockwool B.V.uit.
“Wat dat betreft zou je bijvoorbeeld met een
plaat MDF al een heel eind kunnen komen. Maar
harde materialen weerkaatsen geluid terwijl je
Ruim 1500 m2
kantoorruimte met zo’n 160 werk-
plekken heeft Continental Banden Groep B.V. na de
verbouwing. (Foto: Michael van Oosten)
De maximale
oplossing
Investeren in een
optimale geluidsiso-
latie en akoestiek,
is investeren in de
gezondheid van je
personeel.
(Foto: Michael van
Oosten)

voor een aangename akoestiek materialen nodig
hebt die het geluid juist absorberen. We zijn heel
lang bezig geweest met zoeken naar de oplos-
sing, naar een plafondpaneel dat zowel goed
isoleert als goed absorbeert. Dat is de Krios dB 44
geworden.”
Het zachtminerale paneel bestaat uit een deel
van 3 cm en een deel van 2 cm met daar tussenin
een luchtdichte HP folie. Beide zijden absorberen
en de luchtdichte folie onderbreekt de geluids-
golven nog verder. “Ook aan de bovenkant van
het paneel heb je absorptie nodig”, aldus Pascal
van Dort. “Er komt immers geluid door het dak
in het 2 meter hoge plenum. Hoe meer absor-
berend materiaal je daar hebt, des te lager het
geluiddrukniveau wordt en hoe minder geluid er
dus door het paneel heen kan dringen naar de
kantoorruimte eronder.”
Potentiële geluidslekken getackeld
Net als bij het plaatsen van de wanden heeft Jel-
lema bij het monteren van het plafond ook voor
een maximale ontkoppeling gezorgd. “Normaal
gesproken plaats je afhangers rechtstreeks tegen
het dak. Hier wilden we dat uiteraard niet, daar-
om hebben we trillingsvrije afhangers gebruikt.”
Wil je isoleren,
dan heb je
massa nodig
Om geluidshinder
tot een minimum
te beperken, is aan
elk detail aandacht
besteedt. Dus ook
het plafond met de
Rockfon Krios dB 44
panelen is volledig
trillingsvrij opgehan-
gen. (Foto: Michael
van Oosten)

Rubber zorgt ervoor dat er geen direct contact is
tussen de harde materialen.
Hoe goed plafondpanelen ook mogen isoleren en
absorberen, er zijn altijd potentiële geluidslek-
ken. Ook daar is met veel aandacht naar gekeken.
Alle armaturen en dergelijke zijn van geluidskap-
pen voorzien.
Van de rubbers in de constructie tot en met de
afhangers van het plafond, het zijn stuk voor stuk
maatregelen die tijd en geld kosten en waarvan
na oplevering vrijwel niets meer is te zien. Voor
de werknemers van de Continental Banden Groep
maken ze echter een wereld van verschil.
Continental Banden Groep
Opdrachtgever: Continental Banden Groep B.V.,
Barneveld
Architect: DENC Netherlands b.v.
Aannemer: Groothuis Bouwgroep, Genemuiden
Plafond- en wandmontage: Jellema Afbouw, Barneveld
Leverancier materiaal wanden: Gyproc, Vianen;
Nevima, Amersfoort
Leverancier plafonds: Rockfon/Rockwool B.V., Roermond
Voor Continental Banden
Groep is het van het grootste
belang er in het kantoorge-
deelte van het gerenoveerde
pand zo min mogelijk geluid
uit de fabriekshal te horen is.
(Foto: Michael van Oosten)
Combinatie van geluidsisolatie
en geluidsabsorptie

Contact vermijden
Bij vloeren dienen geluidsisolerende maatregelen
er vooral voor om contactgeluid aan banden te
leggen. Wanneer iets in contact komt met het
vloeroppervlak, dan veroorzaakt dat trillingen in
de vloer. Die brengen aan de andere kant van de
vloer (bijvoorbeeld in een ondergelegen apparte-
ment) de lucht in beweging waardoor daar geluid
te horen valt. Dat kan erg hinderlijk zijn, vandaar
dat er eisen zijn gesteld aan de hoeveelheid
contactgeluid die is toegestaan. Het Bouwbesluit
noemt een zogeheten gewogen geluidsniveau-
verschil (LnTA) van ten hoogste 54dB. Hoe lager
dat getal, hoe minder je het contactgeluid hoort.
Hechtende dekvloer
Er zijn twee manieren waarop contactgeluidiso-
latie met de vloer kan worden gerealiseerd. Eén
manier is de vloermassa te vergroten door een
dekvloer hechtend op de constructievloer aan
te brengen. Immers, hoe groter de massa, des te
lastiger die in beweging is te brengen. Het effect
van deze methode valt of staat met de hechting
Vloerisolatie kan voor verschillende doelen worden ingezet; energiebespa-
ring en verbetering van akoestisch comfort. Zeker als dat met een zwevende
dekvloer gebeurt, kun je twee vliegen in één klap slaan. Maar of het nou om
thermische of om akoestische isolatie gaat, het rendement valt of staat met
de uitvoering; de duivel zit in de details.
Vloeren en
contactgeluid,
een kwestie Van
goed opletten
van de dekvloer. Die moet goed zijn en goed
blijven. Komt de dekvloer los, dan betekent dat
onherroepelijk dat de geluidseisen niet worden
gehaald.
Zwevende dekvloer
Om het risico van onthechting te vermijden,
wordt over het algemeen voor een zwevende
dekvloer gekozen. De dekvloer is dan niet hech-
tend op de constructievloer aangebracht, maar
hij is daarvan gescheiden door een laag isolerend
materiaal. Dat kan bijvoorbeeld rubber, foam,
eps, houtvezelplaat, steenwol, glaswol enzovoort
zijn. Het doel van de isolerende laag is trillingen
in de dekvloer zo veel als mogelijk te absorberen
zodat ze niet worden doorgegeven.
Opletten tijdens het ontwerpen
Wil een zwevende dekvloer goed werken, dan
moet er bij zowel de voorbereiding als de uitvoe-
ring van de vloer rekening worden gehouden met
een aantal zaken.
In de ontwerpfase is het ondermeer van belang
Fotografie: Henk van der Veen, Jan Willem Kommer
mb05_dekvloeren.indd 12 12-10-15 10:36

Thermische isolatie
Voor een zwevende dekvloer die vooral thermisch
moet isoleren, kan ander isolatiemateriaal nodig
zijn dan wanneer akoestische isolatie van belang is.
Immers, voor thermische isolatie is vooral een hoge
Rd-waarde relevant terwijl voor akoestische isola-
tie een goede geluidsabsorptie van belang is. Vaak
leveren isolatiematerialen echter op beide gebie-
den een prestatie. Dan kunnen zaken als de dikte
van het materiaal een rol spelen bij de keuze. Zo
heb je bijvoorbeeld voor een Rc waarde van 3,5 een
dunnere laag nodig als je voor EPS kiest in plaats
van steenwol. Het is dus zaak om vooraf goed te
bepalen wat het voornaamste doel van de isolatie
is, wat de isolatiewaarde en de samendrukbaarheid
van de diverse isolatiematerialen is en welke dikte
de vloer mag hebben.
Vooral in hoogbouwsituaties is het zaak om
appartementen van zwevende dekvloeren te
voorzien om geluidsoverlast te voorkomen.
(Foto: Henk van der Veen)
dat de juiste dekvloer wordt gekozen. Daarbij
gaat het om zaken als vloerdikte en buigtreks-
terkte en, in het verlengde daarvan, het materiaal
van de dekvloer. Een calciumsulfaatgebonden
gietdekvloer kan met minder laagdikte toe dan
een traditionele cementgebonden dekvloer.
Ook is het zaak om het juiste isolatiemateriaal
te kiezen. Welk type, en hoe dik moet het zijn
om aan de vereiste isolatiewaarde te voldoen?
Ook de samendrukbaarheid van het materiaal is
daarvoor van belang.
De ondergrond kan een rol spelen bij de keuze
voor het systeem. Is het een houten vloer waarop
akoestische isolatie moet komen, dan kan een
droogvloersysteem een ideale oplossing zijn. Dat
bestaat doorgaans uit gipsvezelelementen, even-
tueel met een laagje houtvezel, EPS of minerale
wol.
Opletten bij de uitvoering
Ook in de uitvoering zijn er diverse zaken van
belang voor de uiteindelijke isolerende presta-
ties van de vloer. Zo moet de ondergrond waar
het isolatiemateriaal op komt, goed vlak zijn.
Oneffenheden kunnen de isolatielaag dusdanig
indrukken dat er geluidslekken ontstaan.
De hechting
moet goed zijn
en blijven

Meer weten? Neem contact
op met Technisch Bureau
Afbouw
Naast wat hiervoor is genoemd, zijn er nog meer
belangrijke aandachtspunten waarmee tijdens de
ontwerpen de bouwfase rekening moet wor-
den gehouden. U kunt ook nalezen in de folder
‘Isolerende dekvloeren - Aandachtspunten bij
ontwerp en uitvoering’ en ‘Cementgebonden en
calciumsulfaatgebonden dekvloeren in relatie tot
contactgeluid’. In die laatste wordt ook ingegaan
op hechtende dekvloeren. Beide folders zijn te
downloaden van de website van Technisch Bureau
Afbouw.
U kunt ook zeer gericht advies krijgen voor de
specifieke situatie van een vloer. Technisch Bureau
Afbouw beschikt over een aantal technisch advi-
seurs die daar voor zijn in te schakelen. Specialist
op het gebied van vloeren en terrazzo is Onno de
Vries. Naast advies geven kan hij ook vloerencon-
troles doen.
Uiteraard is het ook mogelijk om bij het TBA een
geluidmeting aan te vragen om te controleren of de
vloer voldoet aan de eisen die er zijn gesteld op het
gebied van geluidisolatie.
Neem contact op via de website
www.tbafbouw.nl, via e-mail
(techniek@tbafbouw.nl) of telefoon,
070 - 33 66 500.
Technisch adviseur
Onno de Vries van TBA
kan advies geven over
de juiste uitvoering van
een zwevende dekvloer
en de kwaliteit con-
troleren met diverse
meetmethodes.
(Foto: Jan Willem
Kommer)
Zwevende dekvloeren zijn er in diverse varianten; calciumsul-
faatgebonden gietdekvloer, cementgebonden gietdekvloer,
traditioneel gesmeerde zandcementdekvloer en een droog-
vloersysteem. (Foto: Henk van der Veen)
Als er leidingen op de constructievloer liggen,
dan mogen die niet worden opgenomen in
de laag die voor de akoestische of thermische
isolatie is bedoeld. Er moet dus een aparte laag
komen waar die leidingen in worden opgenomen.
Het isolatiemateriaal moet in een gelijke dikte
worden aangebracht en het moet goed met
elkaar worden verbonden, zonder tussenruimtes.
Verder is het van het grootste belang dat de vloer
niet alleen ontkoppeld is van de constructie-
vloer, maar ook van de omringende constructie.
Hij mag dus geen contact maken met wanden,
pilaren, doorvoeren van leidingen en dergelijke.
Die moeten worden voorzien van zogenaamde
kantstroken
Combinatie met de wand
Wanneer er op de zwevende dekvloer scheidings-
wanden worden geplaatst, dan kan het noodza-
kelijk zijn om de vloer door te zagen. Bij dubbel-
skeletwanden heeft het de voorkeur om dat in
de spouw van het dubbele skelet te doen, anders
worden trillingen nog altijd via de vloer en de
wand aan de naastgelegen ruimte doorgegeven.
Thermische
én akoestische
isolatie inéén

www.evenementenhal.nl/sga
Schilder, Glas
& Afbouw
VA KDAGEN
EVENEMENTENHAL
GORINCHEM
10, 11 & 12 NOVEMBER 2015
TRANSPORT
PLEIN
KLEININCLUSIEF
GLAS
PLEIN
• VOORAANSTAANDE VERFMERKEN
• LAATSTE GLASINNOVATIES
• STUCWERKTRENDS
• IMPOSANTE HOOGWERKERS
• THEMASESSIES
EN MEER UIT DE BRANCHE
Verwijderen Schuren Frezen
Opruwen Polijsten
Overmat Industries b.v. | Scharlo 11 | 5165 NG Waspik | Nederland
Tel: +31 (0) 416 31 77 88 | E-Mail: info@overmat.nl | Internet: www.overmat.nl
Meld u aan voor de Overmat Academie
op 19 en 20 november!
Wij leren u alles over het bewerken, schuren en
polijsten van vloeren (o.a. Superfloor®
).
Adv_Mebest_90-135mm_19-20nov_academie.indd 1 22-09-15 16:55
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
0
300
600
900
1200
1500
0
2000
4000
6000
8000
10000
0
50
100
150
200
250
300
350
Bereik onder architecten Bereik onder
afbouwbedrijven
(zowel nat als droog)
Kosten per 1.000 bereikte
afbouwbedrijven
(zowel nat als droog)
Kosten per 1.000 bereikte
architecten
3.904 € 1.235 € 3806.476 9.340 8.782 8.545 € 263 € 316 € 325
De Architect
De Architect
M
ebest
M
ebest
M
ebest
M
ebest
Plafond
en W
and.info
Plafond
en W
and.info
W
oning
Afbouw
m
agazine
W
oning
Afbouw
m
agazine
MEBEST biedt een top bereik
tegen de scherpste tarieven
Bel met Shahin Habbah, tel. 0314 – 355 834 of stuur een mail:
shahin.habbah@pshmediasales.nl
Mebest feiten:
- met 23.000 exemplaren de hoogste oplage
- met 1 advertentie bereikt u de gehele afbouwbranche
- op de deurmat bij alle architecten in Nederland
- gemiddeld 1,9 meelezer ➔ bereik per editie van 38.000 personen
- hoogste bereik onder afbouwbedrijven
- advertenties in Mebest worden gratis doorgeplaatst in
de digitale uitgave
Broncijfers:Retriever,oktober2014
Benieuwd naar de
communicatiemogelijkheden?
Mebest bereikt meer architecten dan bijvoorbeeld het magazine
De Architect. Daarnaast zijn de kosten per 1.000 bereikte architec-
ten ook veel lager.
Mebest bereikt meer afbouwbedrijven en de kosten per 1.000
gedrukte exemplaren zijn lager.
Stopper Mebest 10-10-2014 10:58 Pagina 2
Evenementenhal Hardenberg 1 09-10-15 09:40

De warme jas
zit aan De
binnenkant
mb05_villa.indd 16 12-10-15 10:39

Gemeentelijk monument
Burgemeesterswoning, verzorgingshuis, opvang-
huis voor moeilijk opvoedbare kinderen, asielzoe-
kersopvang; allerlei functies heeft de in 1897 ge-
bouwde monumentale villa in Apeldoorn gehad.
Sinds kort is de bestemming van het gemeente-
lijk monument gewijzigd en is het een particu-
liere woning. Daar is een grootscheepse renovatie
voor nodig geweest. Onderdeel daarvan was de
thermische isolatie van de woning. Voor de gevels
was de Rc-eis minimaal 2,5, en voor het dak 3,0.
Het gemeentelijk monument compleet inpakken
met een buitengevelisolatiesysteem was geen
optie, het was juist de bedoeling om de villa aan
Wonen in een monument, voor velen is het
een droom. Maar van een monument een
comfortabele leefomgeving maken, dat is
vaak een heel ander verhaal. Er zijn nogal
wat regels die de mogelijkheden beperken.
Voor elk probleem is echter wel een oplos-
sing. Dus ook voor de isolatie van de 120
jaar oude villa in Apeldoorn.
Fotografie: Technostuc Systemen, Jan Willem Kommer
Alleen bij de uitbouw is een buitengevelisolatiesys-
teem toegepast. Het isolatiemateriaal loopt gelijk met
de kozijnen. Dat kan prima, de gevel zit immers onder
een afdak. (Foto: Jan Willem Kommer)
de buitenzijde zoveel mogelijk terug te brengen
in de originele staat. Voor één onderdeel werd
een uitzondering gemaakt, de aanbouw aan de
linkerzijde van de villa. Daar mocht met een bui-
tengevelisolatiesysteem worden gewerkt.
Compatibel restaureren
Vrijwel alle stukadoorswerk aan de buiten- en
binnenzijde van de villa is gedaan door Stuka-
doors- en afbouwbedrijf W. Schuit. Het bedrijf
uit Putten bracht ook het buitengevelisolatiesys-
teem aan. Dat bestaat uit 18 cm dikke polysty-
reenplaten van SLP Afbouwstoffen waar met
hydraulische kalk van Khalix een mortelweefsel-
mb05_villa.indd 17 12-10-15 10:39

laag en afwerklaag op is aangebracht. De keuze
voor de kalkmortels heeft te maken met het
stucwerk aan de achterzijde van het pand. Vanuit
esthetisch oogpunt moest er op beide gevels
met dezelfde materialen worden gewerkt. Aan
de achterzijde mocht echter geen buitengevel-
isolatiesysteem worden toegepast, dat zou het
uiterlijk van de villa teveel veranderen. Er moest
dus rechtstreeks op de bakstenen ondergrond
worden gepleisterd. “Omdat de gevel destijds
is gemetseld en gevoegd met kalkgebonden
materialen, konden we er niet met een cement-
gebonden product op werken”, zegt de stukadoor.
“Vandaar dat we voor de hydraulische kalkmor-
tels van Khalix hebben gekozen.”
Isolatie aan de binnenzijde
In tegenstelling tot de achterkant van het pand
moesten de gevels aan de straatzijde weer
baksteen laten zien, net als vroeger. Maar de
21 cm dikke massieve gevel moest wel worden
geïsoleerd. Dat moest dus aan de binnenzijde
gebeuren. Harmonische Architecten uit Voor-
stonden zocht daarvoor het in ons land nog niet
heel bekende Naturetherm Calc HK van Techno-
stuc Systemen uit. Een doordachte keuze van de
architect, want in tegenstelling tot geïsoleerde
voorzetwanden met gipskartonplaten, heeft dit
systeem een ademend en vochtregulerend ka-
rakter, en dat is geen overbodige luxe bij oudere
gevels die doorgaans het nodige aan vocht en
zouten in zich dragen.
Een vlakke ondergrond
Kern van het Naturetherm Calc HK systeem is
Pavadentro, een houtvezelisolatie van Pavatex.
Het plaatmateriaal wordt rechtstreeks op de on-
dergrond aangebracht. Voorwaarde is wel dat die
Zeer welkome extraatje van Naturethem en Comfortwall is dat
beide systemen dankzij het absorberende karakter ook voor een
aangenaam akoestiek in de woning zorgen.
(Foto: Jan Willem Kommer)
mb05_villa.indd 18 12-10-15 10:39

ondergrond vlak is, anders krijg je tussen gevel
en isolatiemateriaal holtes die door condensatie
vochtig kunnen worden, met allerlei schadelijke
gevolgen van dien. Vlak was de afgehakte bin-
nengevel in de monumentale villa niet bepaald.
De stukadoor heeft daarom eerst een vullaag
aangebracht. Hij gebruikte daar leem voor. “Dat
heeft namelijk geen chemisch bindproces en
droogt achter de isolatieplaat zonder dat het
verpulvert of verpoedert”, licht Robin Zwarteveen
van Technostuc Systemen zijn advies toe.
Toen er een goed vlakke onderlaag was, kon
aannemer Kasteel en de Vries de isolatielaag aan-
brengen. De 100 mm dikke houtvezelplaten zijn
niet verlijmd maar vastgezet met schotelplug-
gen. De afwerking ervan is vergelijkbaar met die
van een buitengevelisolatiesysteem. Als eerste
brachten de stukadoors van Schuit een mortel-/
weefsellaag aan van zo’n 10 tot 12 mm dik.
Daar gebruikten ze een cementvrije bio-klimaat
kalkstuc voor waarin volvlaks een wapenings-
weefsel is ingebed. De wapening zorgt ervoor dat
er geen krimpscheuren in de wandafwerking ont-
staan op de plekken waar de plaatnaden zitten.
Ademen en vochtreguleren
Afwerken deden de stukadoors met een even-
eens tot het systeem behorende cementvrije
kalkgladpleister. “We gebruiken Hagakalk bij
dit systeem; dat is een zeer zuivere kalk uit de
Zwitserse Alpen”, zegt Robin Zwarteveen. “Leem
had ook gekund, maar kalk levert een gladder
eindresultaat op en dat was hier gewenst.” Met
beide materialen kan op kleur worden afge-
werkt, maar je kunt het ook, zoals in Apeldoorn
is gedaan, afwerken met een silicaat- of kalkverf.
Zolang het maar een dampopen verfsysteem is,
want ademen is waar het allemaal om draait bij
Met het Naturetherm
Calc HK systeem haalt
de gevel een Rc van
ca. 2,7 en dat is meer
dan de geëiste waarde
van 2,5.
(Foto: Jan Willem
Kommer)
Niet verlijmd maar vast-
gezet met schotelpluggen
mb05_villa.indd 19 12-10-15 10:49

Het Naturetherm-systeem kan worden
afgewerkt met leem of met een een
kalkpleister. Dat laatste levert een gladder
oppervlak op. (Foto: Jan Willem Kommer)
Isolatie materiaal op
basis van houtwol
mb05_villa.indd 20 12-10-15 10:39

dit Naturetherm Calc HK systeem, zo legt Robin
Zwarteveen uit. “De stuclagen en de houtveze-
lisolatieplaten zijn dampopen en nemen vocht
op, dus je wilt dat niet afsluiten met een ver-
keerde verf. Wat je ook niet wilt, is dat de warme
binnenlucht door het systeem gaat, condenseert
op de koude buitenmuur en zo voor schade zorgt.
Dat is het grote risico bij isoleren aan de binnen-
zijde. Maar de vochtregulerende en ademende
eigenschappen maken dit systeem bij uitstek
geschikt voor monumenten zoals deze villa. Om
schades te voorkomen, zit er een dampscherm
op basis van silicaat in de Pavadentro-plaat. Dat
minerale laagje zorgt ervoor dat er bij piekspan-
ningen in de luchtvochtigheid niet teveel vocht
bij de koude muur komt. Het vocht wordt dus
opgenomen door het systeem, blijft daar zitten
en wordt weer afgegeven aan de binnenruimte
als de luchtvochtigheid daar is gezakt.”
Alles op basis van hout en kalk
Ook de kap van de villa is van binnen geïsoleerd.
Vanwege de balkenstructuur en het gewicht
van de houtvezelplaten was het niet praktisch
om dat ook met het Naturetherm systeem te
doen. Daarom is daar Comfortwall Calc gebruikt,
eveneens van Technostuc Systemen. Onder de
dakpannen, die van een waterwerend vlies waren
voorzien, is een 120 mm dikke laag Natureflex
aangebracht. Dat is een flexibel isolatiemateriaal
op basis van houtwol. Het is vochtregulerend wat
net als bij het systeem voor de wanden het risico
van bouwschades door condensatie vermindert.
In plaats van de gebruikelijke gipsplaten zijn er
Comfortwall Sono-platen van 20 mm gebruikt.
Een dampremmend vlies tussen de stucplaten
en het isolatiemateriaal moet ervoor zorgen dat
warme lucht niet naar buiten kan en condenseert
bij het koude dak.
Stukadoorsbedrijf Schuit heeft ook de lichtge-
wicht stucplaten op houtvezelbasis afgewerkt
met een zuivere cementvrije kalk dunpleister.
“Hier hoefden we niet eerst een raaplaag aan te
brengen”, zegt Wout Schuit. “Deze platen hebben
een veel gladder oppervlak dan de platen van het
isolatiesysteem voor de wanden.”Wel hebben de
stukadoors weer volvlaks een zeer fijn weefsel
ingebed om scheurvorming tegen te gaan.
De Rc-eis voor het dak was minimaal 3,0. Met 3,1
voldoet het toegepaste Comfortwall daar prima aan.
Daarnaast zorgt dit systeem op houtvezelbasis er voor
dat het in de zomer op de zolder zo’n 5 graden koeler
is dan bij een ander isolatiesysteem.
(Foto:Technostuc Systemen)
Liefst zo
lang mogelijk
wachten met
sausklaar
maken
mb05_villa.indd 21 12-10-15 10:49

Compleet pakket stucwerk
Naast het stucwerk aan de isolatiesystemen had
de stukadoor uit Putten ook nog het nodige werk
aan de binnenwanden en de plafonds. Vrijwel
alle binnenwanden zijn nieuw geplaatst, op twee
dragende muren na. Een daarvan was 10 meter
hoog en niet bepaald loodrecht. Stukadoorsbe-
drijf Schuit moest dat corrigeren. “Beneden is
er wel 9 cm gips op gegaan, 3 tot 4 lagen. Maar
uiteindelijk zit er tussen boven en onder een
verschil van maar 3 mm!”, zegt Wout Schuit
trots. De nieuwe binnenwanden, gebouwd met
porisosteen, heeft hij behangklaar gemaakt met
MP75 van Knauf en op het allerlaatste moment
afgepleisterd met Brander Plast KV. “Tijdens de
bouw beschadigt er nog zo vaak wat dat we liefst
zo lang mogelijk wachten met sausklaar maken”,
legt de stukadoor uit. Ten slotte heeft hij ook nog
wat plafonddecoraties aangebracht in de woon-
kamer. “De architect had daar een lichtsysteem in
bedacht waar wij prefablijsten omheen hebben
geplaatst.” Op de betonlookafwerking van de
wanden in badkamers en toiletten na heeft zijn
bedrijf alle stukadoorswerk in de villa gedaan.
“Dat soort werk kunnen we ook, alleen heeft op-
drachtgever voor een andere partij gekozen.” Het
werken met de isolatiesystemen van Technostuc
Systemen was wél nieuw voor het bedrijf uit Put-
ten. “Maar dat hadden we snel genoeg onder de
knie. Het was ook behoorlijk veel!”
Villa Apeldoorn
Architect: Harmonische Architecten, Voorstonden
Aannemer: Bouwbedrijf Kasteel en de Vries, Epe
Stukadoor: Stukadoorsbedrijf W. Schuit, Putten
Leverancier buitengevelisolatie: Khalix, Borne/SLP
Afbouwstoffen, Borne
Leverancier binnengevelisolatie: Technostuc Systemen,
Almelo
In de kalkpleisterlaag op de achtergevel is nog schifting
aangebracht waarna hij donkerrood is gesausd.
(Foto: Jan Willem Kommer)
Harmonische Architecten verwerkte het advies van Technostuc
Systemen van A tot Z in het bestek.
Buitengevelisolatie
altijd beter, maar
soms kan het niet
mb05_villa.indd 22 12-10-15 10:49

Geluidhinder is een enorme verstoorder van woongenot. Het is niet voor
niets dat er in de loop der jaren allerlei regels zijn opgesteld om die vorm van
overlast te verminderen. Er worden verschillende wapens in de strijd
gegooid om aan die regels te kunnen voldoen; onderaan de isolerende schei-
dingswand. Daarmee wordt vooral luchtgeluidsisolatie gerealiseerd.
ScheidingSwanden en
luchtgeluidiSolatie:
Een kwestie van trillingen
Om te weten hoe isolatie werkt, is het nodig om
te weten hoe geluid werkt. Geluid bestaat uit
trillingen. Die verplaatsen zich door de lucht en
komen op enig moment bij het oor terecht. Daar
worden de trillingen omgezet in geluid dat we
horen. Als die trillingen eerst een wand berei-
ken, dan brengen ze die wand aan het trillen en
worden de trillingen doorgegeven aan de lucht
aan de andere kant van de wand. Komen ze dan
bij ons oor, dan horen we nog steeds geluid, maar
wel minder hard dan wanneer de wand er niet
was geweest. De wand zorgt dus voor afname
van het luchtgeluid.
Vooral in hoogbouw komen metalstudwanden
goed van pas; massieve woningscheidende
wanden met veel massa zijn daar te zwaar voor.
meten geeft
zekerheid
mb05_scheidingswanden.indd 23 12-10-15 10:50

Massa-veer-massa
Maar dan is er ook nog contactgeluid. Tik je tegen
de wand, dan hoor je dat goed aan de andere
kant ervan. Dat wordt minder naarmate de wand
meer massa heeft. Ook het luchtgeluid dat een
wand doorgeeft, wordt minder als hij dikker is.
Om geluidsoverlast van buren zoveel mogelijk
te beperken, moet je dus heel dikke wanden
bouwen. Echter, niet alleen tijd is geld; ruimte
is dat ook. Wanden mogen dus niet té dik zijn.
Het massa-veer-massa principe biedt uitkomst.
Je plaatst twee stenen wanden (massa) naast
elkaar met een luchtspouw (veer) ertussen. Dat
reduceert de geluidstrillingen behoorlijk.
DnT,A,k
≥ 52 dB? Wat is dat?
Vroeger wilden we 0 dB, nu tegenwoordig staart er 52 dB in de eis. Dat wil niet zeggen dat er veel
meer wordt geëist van de wanden dan voorheen. Het is alleen maar dat de vertrouwde aanduiding
vanwege harmonisatie met Europese regelgeving heeft plaatsgemaakt voor een nieuwe.
Zo gebruiken we dus niet langer llu:k
(karakteristiek isolatie-index voor luchtgeluid) maar DnT,A,k
.
De wand die voorheen een llu:k
van 0 dB realiseerde, zal nu uitkomen op DnT,A,k
≥ 52 dB. De wand
presteert beter op het gebied van luchtgeluidisolatie naarmate het aantal dB’s hoger is.
Met onderstaande formules kunnen de oude waardes worden omgerekend naar de nieuwe
llu,k
= DnT,A,k
- 52
lco
= 59 LnT,A
Lichter maar minstens net zo goed
Bij woningen kun je die scheidingswanden met
steen bouwen, maar in flats is dat lastig. Dat
wordt al snel te zwaar. “Daar zijn gipsplaten-
wanden een mooie oplossing”, zegt Hermen de
Hek. Hij is technisch adviseur droge afbouw bij
Technisch Bureau Afbouw (TBA). “Het principe
is hetzelfde. Je bouwt een skelet van hout of
metaal. Aan de ene kant zet je er gipsplaten
tegenaan en je vult het op met isolatiemateriaal.
Aan de andere kant bouw je net zo’n skelet. Ook
dat vul je op met isolatiemateriaal en zet je dicht
platen. Als je twee lagen plaatmateriaal gebruikt
of dikkere stijlen en meer isolatiemateriaal, dan
Metalstudwanden
worden niet alleen
in de woningbouw
toegepast, maar ook
op plekken waar de
isolerende eisen mis-
schien nog zwaarder
zijn. In het conserva-
torium in Amsterdam
bijvoorbeeld. (Foto:
Henk van der Veen)

krijgt de wand meer massa en levert hij meer ge-
luidsweerstand op. Belangrijk is wel dat de twee
skeletten los staan van elkaar, anders worden de
trillingen gemakkelijk doorgegeven!”
Aandachtspunten
Het klinkt heel simpel, en dat is het in principe
ook. Maar evengoed zitten er nog wel wat haken
en ogen aan deze vorm van geluidsisolatie. “Al
zou je een wand van een meter dik bouwen, dan
nog kan het zijn dat je aan de andere kant van
alles hoort”, zegt Hermen de Hek. “Geluid kan
namelijk ook langs, over of onder de wand door
komen. Als je wand bouwt, dan is het dus van
belang om dat te vermijden. Daarom moet je in
ieder geval aan één zijde de wand rondom afkit-
ten. Doe je dat niet, dan kan je dat zomaar 6 dB
schelen. En het afvoegen van inwendige hoeken
met een bandje en gips is niet genoeg. Als dat
krimpt en scheurt dat heb je een lek waar geluid
doorheen komt.”
En nog meer aandachtspunten
Een ander punt van aandacht zijn de wandcontact-
dozen. Die moeten verspringend worden geplaatst,
zodat er niet aan beide kanten van de wand twee
recht tegenover elkaar zitten. Doorvoeringen van
installaties als verwarming en luchtverversing zijn
ook een aandachtspunt, al speelt dat meer in de
utiliteitsbouw dan in de woningbouw.
Metalstudwanden maken
gebruik van het massa-veer-
massa-principe. Een isolerende
en absorberende laag tussen
twee stevige schillen. (Foto:
Henk van der Veen)
Rondom
afkitten kan
zomaar 6 dB
schelen

Zeker weten? Laat een geluidsmeting uitvoeren!
In Hoofdstuk 3 van het Bouwbesluit staat aan welke eisen op het gebied van geluidsisolatie wanden
moeten voldoen. Voor woningscheidende wanden is dat DnT,A,k
≥ 52 dB. Als de juiste wand op de juiste wijze
is gemonteerd, dan zou die eis moeten worden gehaald. Helemaal zeker weet je het pas wanneer er een
geluidsmeting volgens de NEN-norm 5077 is gedaan. Hermen de Hek van Technisch Bureau Afbouw doet
dergelijke geluidsmetingen. “Ik plaats dan in de ene ruimte een geluidsbron die een ruis produceert” legt hij
uit. “Het volume is afhankelijk van hoe groot die ruimte is, maar het apparaat kan ruim 100 dB leveren! In de
ruimte ernaast meet ik hoeveel je daar nog van hoort.” Hij doet dat op verschillende plekken in die kamer,
en meet ook of en waar er zwakke plekken of geluidslekken zijn. De meetapparatuur houdt rekening met
achtergrondgeluid van bijvoorbeeld verkeer. Ook de nagalmtijd wordt gemeten. “Hoe langer die is, des te
harder het geluid klinkt”, legt hij uit. “Maar dat zegt natuurlijk niets over de prestatie die de wand levert.”
Bij de meting beperkt de technisch adviseur van TBA zich doorgaans tot drie à vier verschillende wanden. De
meetresultaten komen in een beknopt verslag te staan. Conclusie staan er niet altijd in. “Ik weet niet bij elke
meting wat voor eisen er aan een wand worden gesteld, die kunnen namelijk wel eens hoger liggen dan van
wat er in het bouwbesluit staat”, legt Hermen de Hek uit. “Weet ik het wel, dan kan ik aangeven of de wand
er wel of niet aan voldoet. Ook kan ik ter plaatse al aangeven waar eventuele geluidslekken zitten en wat er
kan worden gedaan om ze te herstellen.”
Meer informatie over de geluidsmetingen door TBA vindt u op de website, www.tbafbouw.nl.
U kunt Technisch Bureau Afbouw ook bellen (070 - 33 66 500) of mailen (techniek@tbafbouw.nl).
Technisch adviseur
Hermen de Hek van
TBA kan met een
geluidmeting de ge-
luidsisolerende pres-
taties van wanden en
vloeren vaststellen.
(Foto: Jan Willem
Kommer)
“Als je leidingen inpakt met isolatiemateriaal en
de opening waar ze doorheen gaan goed opvult
met isolatiemateriaal, dan kun je een hoop el-
lende voorkomen”, aldus de man van het TBA.
Ook vloeren vormen een kritisch punt. Als een
scheidingswand tussen twee appartementen op
één en dezelfde vloer staat, dan geeft die vloer
het geluid door naar de andere kant van de wand.
Dan bieden zwevende dekvloeren uitkomst.
Daarover kunt u elders in deze uitgave meer
lezen.
Controleren op
zwakke plekken
en geluidslekken

Nofisol eXtreme 47:
Als het op duidelijkheid over criteria voor
brandwerend toegepaste geluidschotten
aankomt, zit er nog altijd weinig schot in de
zaak. Dat is jammer. Want alleen op basis
van eerlijke en transparante informatie kunt u
de juiste keuze maken. Informatie waar u op
kunt bouwen.
Endiekrijgtuvanons,defabrikantvandeNofisol
brand- en geluidschotten. Of die informatie dan
wel zo objectief is? Dacht het wel. Samen met
de geaccrediteerde onderzoeksbureaus Peutz
BV en MPA Dresden is namelijk een serie tests
ontwikkeld om alle Nofisol schotten volgens de
laatste Europese normen te beoordelen.
Uniek ?
Neem nu brand- en geluidschotten die 33dB
combineren met 60 minuten brandwerendheid.
Er zijn bedrijven die dergelijke schotten als
uniek in de markt proberen te zetten. Maar
hoe uniek zijn ze feitelijk? Niet zo heel erg.
De Nofisol eXtreme 47 is dat wél met een
directe geluidisolatiewaarde van 47 dB in
combinatie met een brandwerendheid tot El
60*/E 120*/EW 120* en dat bovendien met
een CORRECT uitgebreid toepassingsgebied
als brand- c.q. rookschot, nl. boven
El-gecertificeerde scheidingswanden en niet
alleen boven een “specifieke” scheidingswand
van minimaal 125 mm dik met dubbele
beplating die in de praktijk niet of nauwelijks
wordt toegepast.
Luisteren !
Dat willen we wel van de daken schreeuwen.
Waarna het ongetwijfeld heel stil wordt, zodat
wie maar wil ongestoord kan luisteren. De
Nofisol eXtreme 47 legt nu iedereen het zwijgen
op want de technische data spreken voor zich.
Nofisol eXtreme 47 is een geluidschot dat
specifiek ontwikkeld is om het plenum boven
lichte scheidingswanden en onder verhoogde
vloeren dicht te zetten. Met toepassing
van dit geluidschot verbetert de totale
overlangsgeluidisolatie van een constructie.
Sssst.....
Over luisteren gesproken, uw montagewensen
zijn bij Nofisol niet tegen dovenmansoren
gezegd. Bij ons dus geen gedoe met
borgpennen of metalen bevestigers. De Nofisol
eXtreme 47 is nét zo gebruiksvriendelijk als u
van ons gewend bent. Zeg eens eerlijk…hier
wordt u toch ook stil van?
Nofisol Europe BV
Everdenberg 9-d
4902 TT Oosterhout (NB)
Tel: +31 - (0)162-431231
Email: europe@nofisol.com
www.nofisol.com
* Voor details met betrekking tot het toepassingsgebied, de bijbehorende beperkingen, begrenzingen c.q. aansluitingen van Nofisol eXtreme 47 verzoeken wij
u contact met ons op te nemen
Luisteren!
Om te kunnen luisteren moet het eerst stil worden ...
2153088 ADV 47.indd 1 08-10-15 14:12
Naamloos-6 1 08-10-15 14:22

Anderhalf jaar is er gebouwd aan het
nieuwe schoolgebouw voor de locatie
Quintus van het Dr. Nassaucollege in
Assen. Nog een jaar wordt er gebouwd aan
het naastgelegen sportcomplex en aula/
kantine. Een enorm project waarbij DMV
Architecten met nogal wat ambitieuze ei-
sen rekening moest houden, onder meer op
het gebied van isolatie.
mb05_college.indd 28 12-10-15 10:40

Muisstille
klaslokalen
in assen
Tekst en fotografie: Jan Willem Kommer
mb05_college.indd 29 12-10-15 10:40

Vernieuwen en uitbreiden
Het Dr. Nassaucollege is een grote onderwijsin-
stelling in Noord-, Midden- en Oost-Drenthe. De
scholengemeenschap heeft locaties in Beilen,
Gieten, Norg en twee in Assen. De grootste
vestiging is Quintus, in Assen. Daar doen zo’n
1600 leerlingen Havo, Atheneum of Gymnasium.
Quintus is ondermeer technasium, topsport ta-
lentschool, cultuurprofielschool en geautoriseerd
voor Cambridge Engels. Bij dergelijke uithang-
borden hoort een passend onderwijsgebouw. Tot
voor kort was dat niet het geval. Het pand da-
teerde uit de jaren zestig en was ruimschoots ver-
ouderd. Jarenlang is er toegewerkt naar nieuw-
bouw, en die is nu gerealiseerd. “De eerste fase
dan”, zegt projectleider Kevin Haenen van DMV
Architecten. “We hebben eerst het schoolgebouw
neergezet met alvast drie sportzalen; dat is in
maart in gebruik genomen. Nu zijn we bezig met
de tweede fase, de laatste drie sportzalen en de
aula/kantine.” Zes sportzalen; alleen al daaruit
spreekt de ambitie van de scholengemeenschap
en de gemeente Assen. Maar ook op andere
vlakken legt het Dr. Nassaucollege de lat hoog, zo
heeft het architectenbureau uit Kerkrade kunnen
merken. DMV Architecten moest een gebouw
ontwerpen waarin de circa 1600 leerlingen zich
niet verloren zouden voelen in de massa, maar
dat ook niet te krap zou aanvoelen. Een overvloed
aan ruimte was er niet om dat te realiseren; het
nieuwe schoolgebouw en de sportzalen moes-
ten in een woonwijk komen, pal naast het oude
gebouw waar de leerlingen nog les in hadden.
Het netto vloeroppervlak is leidend
Een specifiek onderwerp waarvoor de opdracht-
gever ook meer wilde dan standaard, was de iso-
latie; zowel op thermisch als akoestisch gebied.
“In het bouwbesluit wordt voor de thermische
isolatie een Rc-waarde van 3,5 genoemd”, zegt
Kevin Haenen. “Hier moesten we echter 5 halen.
Technasium, topsport
talentschool,
cultuurprofielschool
mb05_college.indd 30 12-10-15 10:50

Dat is een flinke investering, maar die moet
worden terugverdiend doordat de stookkosten
aanzienlijk worden teruggedrongen. Ook de
installatietechniek is namelijk afgestemd op een
lager energieverbruik.”
Wat het gevelisolatiesysteem betreft had DMV
Architecten niet al te veel keuze. “Het begon bij
de esthetica. We hadden een stalen beplating
bedacht. Constructief was er een staalconstruc-
tie noodzakelijk vanwege de grote overstekken
van het gebouw. Als je dan ook nog een zo dun
mogelijke gevel wilt om het verschil tussen bruto
en netto vloeroppervlak zo klein mogelijk te
houden, dan is de keus voor houtskeletbouw snel
gemaakt.” Het houten skelet is aan de gevelzijde
dichtgezet met een OSB-plaat van 9 mm. Aan
die plaat zijn Omegaprofielen bevestigd waar de
stalen gevelbeplating aan is opgehangen. Tussen
het regelwerk is een 245 mm dikke laag minerale
wol gestopt en aan de binnenzijde van de gevel is
weer een 9 mm dikke OSB-plaat geplaatst.
Stootvaste voorzetwanden
Tegen de isolerende schil is met Fermacell-
platen een voorzetwand gemaakt. “Die wand
is niet bedoeld als extra isolatielaag, maar om
de leidingen en wandcontactdozen in weg te
werken”, zegt de architect. “Zo voorkom je dat er
door de dampremmende laag van de OSB-wand
wordt geboord. Die schil moet immers luchtdicht
blijven”, aldus Kevin Haenen.
Martin Tichelaar van Fermacell beaamt dat.
“Onze plaat zal vast wel iets bijdragen aan de
thermische isolatie, maar daar is hij hier niet voor
uitgezocht. Het gaat er bij zo’n voorzetwand in
een school vooral om dat je een stootvast opper-
vlak hebt, en dat krijg je met deze platen zeker.”
De Fermacell-plaat bestaat uit gips met papier-
vezels vermengd, dat na toevoeging van water
onder hoge druk wordt samengeperst. Je krijgt
dan een homogene plaat, dus zonder laagjes kar-
ton. Dat maakt hem steviger en zwaarder. Door
deze hogere massa levert een Fermacell-plaat
Aan het nieuwe gebouw van de Quintus-locatie kun
je al zien dat het Dr. Nassaucollege en de gemeente
Assen niet zonder ambities zijn.
Voor de wanden tussen de loka-
len werd Rw 52dB geëist.
mb05_college.indd 31 12-10-15 10:40

aanzienlijk betere prestaties op het gebied van
geluidswering, brandwerendheid, stootvastheid
en ook schroefvastheid dan een gipskartonplaat.
Flink wat herrie mogelijk
Qua geluidsisolatie spelen de Fermacell-platen
wél een belangrijke rol in de nieuwe school. Niet
bij de gevel, want daarvoor was het thermische
pakket voldoende, maar wel bij de verschillende
scheidingswanden in het schoolgebouw. Voor de
gewone leslokalen en de kantoren werd Rw 52
dB geëist. Al in een vroeg stadium van het project
had de architect contact gehad met Fermacell
over de opbouw van deze wanden. Het zijn
100 mm dikke enkelskelet wanden geworden.
Daar zijn standaard C-75 en U-75 profielen voor
gebruikt die allemaal met 60 mm isolatiewol zijn
gevuld. De frames zijn beplaat met aan beide
kanten één enkele laag Fermacell gipsvezelplaten
van 12,5 mm. Deze relatief eenvoudige wanden
zijn geplaatst door Cobra Afbouwtechniek.
Bij de praktijkruimtes op de begane grond kreeg
het bedrijf uit Noordbergum met een wat pittiger
opgave te maken. Daar moesten namelijk
muzieklokalen en opnamestudio’s komen. Het
geluidsniveau kan daar oplopen tot wel boven
de 90 dB. Om daar de rest van de school niet
vreselijk mee in de weg te zitten, moesten er
volgens het geluidsrapport wanden komen met
een luchtgeluidsisolatie van +10dB. Volgens NEN
1070 is dat een wand die 10 dB meer realiseert
dan de in het Bouwbesluit 2003 als eis gestelde
llu
van 52 dB.
De wanden van de
muzieklokalen halen
een Rw van meer dan
65 dB. Met het oog op
de akoestiek zijn som-
mige in harmonica-
vorm neergezet.
Bij de studios zijn de zwevende dekvloeren ingezaagd
ín de spouw van de dubbelskeletwanden.
Je hoort bijna
geen geluid uit de
studio’s komen
mb05_college.indd 32 12-10-15 10:50

Ruim 1600 leerlingen; dat kan wat reuring opleveren. Vandaar
dat er stevige eisen werden gesteld aan de scheidingswanden,
zowel op het gebied van geluidsisolatie als stootvastheid.
Het begon
bij de esthetica
mb05_college.indd 33 12-10-15 10:50

Dr. Nassau college,
locatie Quintus
Opdrachtgever: Stichting voor openbaar voortgezet
onderwijs noord- en midden Drenthe en de gemeente
Assen
Architect: DMV Architecten, Kerkrade
Aannemer: Bouwgroep Dijkstra Draisma, Bolsward/
Dokkum
Montage scheidingswanden: Cobra Afbouwtechniek,
Noordbergum
Leverancier scheidingswanden: Fermacell, Wijchen;
Nevima, Amersfoort
Geen zesjes-mentaliteit
“We kregen het verzoek om uit te zoeken wat
voor wand er moest worden gebouwd om die
stevige eis te halen”, zegt Martin Tichelaar. “In
samenwerking met Nevima zijn we tot een wand
gekomen met een geluidsisolatie van meer dan
Rw 65 dB.” Het bedrijf uit Amersfoort werd bij het
advies betrokken vanwege het speciale regel-
werk dat het levert. Die profielen zijn namelijk
voorzien van een laag vilt, wat het doorgeven van
trillingen voorkomt. De wanden bij de muziek-
lokalen bestaan uit een dubbelskelet van deze
75 mm IVI-regels. De frames zijn gevuld met 60
mm steenwol en tussen de twee skeletten is een
spouw van 40 mm gecreëerd. Het dubbele skelet
is dichtgezet met een enkele laag Fermacell gips-
vezelplaat van 12,5 mm dik. “Zou je per zijde een
dubbele laag van onze gipsvezelplaat gebruiken,
dan kom je zelfs tot meer dan 70 dB”, zegt Martin
Tichelaar.
Zoveel blijkt niet nodig; de 215 mm dikke wan-
den doen het prima. “Al hoor je het in het lokaal
wel als er buiten op de gang iemand op hakken
langskomt”, zegt de muzieklerares. “Als ze het-
zelfde hadden gedaan als bij de studio’s, dan zou
je zelfs dát niet horen.” Ze wijst op de dilatatie in
de zwevende dekvloer, die in de spouw is aange-
bracht. “Dat is echt geweldig, je hoort bijna geen
geluid uit de studio’s komen.”
De thermische schil bestaat uit houtskelet met een
minerale wol. Een keuze die vooral is ingegeven door
esthetica en het netto vloeroppervlak.
Geluidsniveau
kan oplopen tot
meer dan 90 dB
mb05_college.indd 34 12-10-15 10:50

Zo’n beetje alle kennis over gevelisolatie die er in de afbouwbranche te
vinden is, is gebundeld in het ‘Platform Gevelisolatie’. Dat is een samenwer-
kingsverband tussen NOA (de Nederlandse Ondernemersvereninging voor
Afbouwbedrijven), branchevereniging Producenten Gepleisterd Bouwen,
Stichting Garantiefonds Gevelsystemen en Technisch Bureau Afbouw.
niet meer
weg te denken
Buitengevelisolatie:
De meeste buitengevelisoal-
tiesystemen zijn op basis van
polystyreen. Er zijn ook syste-
men op basis van minerale wol
en houtvezel. (Foto: Jan Willem
Kommer)
mb05_gevelisolatie.indd 35 12-10-15 10:30

Valse start in de jaren zeventig
Met het Platform Gevelisolatie willen die samen-
werkende partijen heldere en betrouwbare infor-
matie geven over gevelisolatie. Dat is nodig, want
nog altijd staan er mensen sceptisch tegenover
deze vorm van isoleren. Dat is vooral te wijten
aan de valse start die gevelisolatie zo’n veertig
jaar geleden in ons land heeft gemaakt. “Destijds
werd gevelisolatie in Duitsland al zeker tien jaar
lang succesvol gebruikt in de woningbouw”, zegt
Ed van der Plas. Hij is technisch adviseur bij Tech-
nisch Bureau Afbouw en lid van de technische
commissie van het platform Gepleisterd Bouwen.
“Toen het de grens met Nederland overstak,
stortten zich een heleboel partijen op die markt
terwijl ze onvoldoende afwisten van het product.
Er werd vaak maar wat gedaan; allerlei compo-
nenten werden samengevoegd die absoluut niet
samen gebruikt konden worden, ondergronden
werden niet of onvoldoende voorbereid, naar
detaillering werd nauwelijks gekeken, er wer-
den verkeerde verfsystemen toegepast en met
gebruik en onderhoud ging ook nog eens het
nodige mis. Dat leverde allerlei schades op.” En
het bezorgde gevelisolatie een slechte naam.
Er is heel veel verbeterd
Anno 2015 ziet de wereld van gevelisolatie er
heel anders uit. Er is regelgeving die stelt waar-
aan systeemcomponenten moeten voldoen zodat
duidelijk is welke plaatmaterialen, wapenings-
weefsels, lijmen en dergelijke gebruikt mogen
worden. Omdat je ook goedgekeurde componen-
ten niet willekeurig door elkaar kunt gebruiken,
zijn er eisen en voorwaarden voor de complete
systemen en keuringsinstanties die die systemen
controleren en certificeren. Er zijn richtlijnen voor
het aanbrengen van systemen en er zijn normen
voor stukadoorswerk.
Meer kleur
in het
straatbeeld
Buitengevelisolatie is ideaal om ook de
energieprestaties van panden uit de
jaren 50, 60 en 70 mee te verbeteren.

Goede
detaillering van
het grootste
belang
Leveranciers kunnen garantie op gevelisolatiesys-
temen geven maar vaak is dan wel de eis dat het
systeem moet zijn aangebracht door geschoolde
mensen van een bedrijf dat een procescertificaat
heeft voor het werken met gevelisolatie. En voor
aanvullende verzekerde garanties kan het nodig
zijn dat er tijdens het werk op de bouwplaats
controles worden uitgevoerd.
Waar je goed op moet letten
Is dat nodig, zoveel regels? Ed van der Plas vindt
van wel. “Er blijven nu eenmaal altijd gevaren op
de loer liggen”, zegt hij. “Vocht bijvoorbeeld. Het
allerbelangrijkste is dat een gevelisolatiesysteem
waterdicht is. Je wilt geen openingen hebben
waardoor er regenwater in of achter je systeem
kan komen. Daarom moet zeker bij aansluitingen
met kritische punten als dakranden, waterslagen,
kozijnen en dergelijke de detaillering goed in
orde zijn.”
Ook al is het systeem waterdicht, dan nog kan
het van binnen vochtig worden. Dat kan gebeu-
ren als het systeem niet dampdoorlatend is waar-
door je inwendige condensatie kunt krijgen. “Dus
als je een dampdoorlatend gevelisolatiesysteem
gaat sausen, dan moet je dat met een dampdoor-
latende verf doen; anders sluit je het af.”
Verder is het van belang dat de ondergrond van
het systeem niet onafhankelijk van het gevel-
isolatiesysteem kan bewegen. Dilataties in de
ondergrond moeten dus worden doorgezet in het
isolatiesysteem. “En de ondergrond moet droog
zijn als het gevelisolatiesysteem erop wordt
aangebracht. Een natte ondergrond werkt nog;
als hij droogt, dan krimpt hij. Gebeurt dat als er
een isolatiesysteem op is aangebracht, dan kan
die daardoor scheuren.”
Keuzes hebben consequenties
Het zijn allemaal zaken waar niet alleen de mon-
terende of uitvoerende bedrijven rekening mee
moeten houden, maar ook aannemers, archi-
tecten en opdrachtgevers. Dat is ook een van de
redenen voor initiatieven als Platform Geveliso-
Buitengevelisoaltiesystemen kunnen
ook met steenstrips worden afgewerkt.
Zijn het kunststofstrips, dan vraagt dat
een andere verlijming dan de minder
flexibele steenstrips.

Controles door TBA
Leveranciers kunnen garantie geven op hun geve-
lisolatiesystemen. Die geldt voor een bepaalde peri-
ode. Vaak kan de garantieperiode worden verlengd
en verzekerd. Dergelijke verzekerde garanties zijn
ondergebracht bij onder meer de Stichting Garantie
Gevelsystemen. Om zo’n verzekerde garantie te
kunnen afgeven, eist SGG dat er door een onafhan-
kelijke partij wordt gekeken of de werkzaamheden
wel goed worden uitgevoerd. Technisch Bureau
Afbouw is zo’n onafhankelijke partij die dergelijke
controles doet. De adviseur van TBA komt daarvoor
op diverse momenten in het afbouwproces op
de bouwplaats. Zo kan hij een beeld krijgen van
de verschillende onderdelen van het gevelisola-
tiewerk. Hij controleert bijvoorbeeld of er wordt
gewerkt volgens het leveranciersadvies, de beoor-
delingsrichtlijnen en de normen en regelgeving.
Hij beoordeelt de ondergrond, het aanbrengen van
de isolatieplaten, de grondmortelweefsellaag, de
eindafwerking en uiteraard de detaillering. Aan de
hand van het rapport met zijn bevindingen bepaalt
SGG of er verzekerde garantie kan worden verleend
of niet.
Kijk op www.tbafbouw.nl of bel 070 - 33 66 500 als
u meer wilt weten over de controles door TBA.
Technisch adviseur Ed van der Plas doet onder meer controles
van gevelisolatiesystemen. (Foto: Jan Willem Kommer)
latie en Platform Gepleisterd Bouwen. “Enerzijds
zorgen we ervoor dat de kwaliteit van de verwer-
kende bedrijven in orde is en anderzijds vertellen
we buiten de branche waar je rekening mee moet
houden als je voor een gevelisolatiesysteem kiest
en wat je er van kunt verwachten. In Duitsland en
Oostenrijk bijvoorbeeld zie je minder problemen
met dit soort systemen omdat er anders wordt
gebouwd dan hier. Je hebt vaak grotere overstek-
ken waardoor je minder waterbelasting hebt op
de gevel. En de bouwtijden zijn er meestal langer
wat ondergronden de tijd geeft om te drogen.
Dat laatste is in ons land nog wel eens lastig. Hier
moet vooral heel snel worden gebouwd en dat
komt de kwaliteit niet altijd ten goede.”
Klaar voor de veeleisende toekomst
Voor gevelisolatie is dat jammer, want deze
manier van isoleren heeft een aantal behoorlijke
voordelen ten opzichte van andere methoden.
“Met spouwen kun je prima isoleren, maar er is
een grens aan de Rc-waarden die je er mee kunt
halen. Met een isolatiesysteem aan de buiten-
kant van de gevel kun je veel hogere waarden
halen, en er worden nu eenmaal steeds strengere
energieprestatie-eisen gesteld aan woningen én
aan utiliteitsgebouwen. Natuurlijk kun je gevels
ook aan de binnenzijde isoleren, maar dat gaat
dan wel ten koste van het vloeroppervlak. Zeker
als de eisen hoger worden en de pakketten dik-
ker, gaat dat een rol spelen. “Daarnaast is het in
het bouwproces nu eenmaal veel gemakkelijker
wanneer je na-isoleert aan de buitenkant. En
het geeft ook nog eens meer mogelijkheden op
esthetisch vlak. Met pleisterwerk kun je meer
kleur in het straatbeeld brengen. Een traditione-
ler beeld kan ook, de systemen zijn tegenwoordig
ook prima met baksteenstrips af te werken.”
Snel bouwen
komt de
kwaliteit niet
altijd ten goede

Wat komt er op ons af op als het om thermische isolatie gaat? Wat kunnen
we nog verwachten op het gebied van akoestische isolatie? Wat zijn goede
materialen om aan de alsmaar strengere eisen te voldoen, en waarom zijn
ze zo goed? We vroegen het een aantal van de vele bedrijven die isolerende
producten in hun assortiment hebben.
Strengere
regelS
Nevima merkt dat de klachten over
burengeluid toenemen
Nevima BV levert al ruim 60 jaar specifieke pro-
ducten voor geluidsisolatie en geluidsabsorptie.
Dit bepaalt ca. 60% van de omzet.Het bedrijf uit
Amersfoort ontwikkelt haar producten zelf en
laat ze in het laboratorium meten voor ze op de
markt te brengen.
Best lopende product uit het assortiment is
het IVI-Metalsysteem. De afbouwer kan er
met weinig aanpassing in zijn systeem en met
beperkte meerkosten een volledig ontkoppelde,
hoogstaande geluidsisolerende wand of plafond
mee maken. Op het gebied van geluidsabsorptie
doet vooral de IVI-Akoestiekplaat het goed. Het is
een zeer stijve en slagvaste maar akoestisch open
viltplaat die eenvoudig te verwerken is.
Van het een komt het ander
Nevima ziet dat de wereld steeds kritischer wordt
ten aanzien van geluidsisolatie en -absorptie.
Vooral in de horeca is dat merkbaar, daar wordt
Met het oog op een duurzame toekomst juicht Strikolith de
toenemende aandacht voor energiezuinigheid van harte toe.
Wat de toekomSt brengt?
mb05_regels.indd 39 12-10-15 10:29

de handhaving ook steeds strikter. Daarbij komt
dat door buitenschilrenovatie het buitengeluid
zo beperkt wordt dat burengeluid meer klachten
geeft. Lichte ontkoppelde voorzetwanden, vloe-
ren en plafonds worden hierdoor steeds vaker
toegepast.
Kingspan Insulation verwacht een
roep om dunnere isolerende gevels
Kingspan Insulation is onderdeel van de Neder-
landse vestiging van multinational Kingspan
Group. Het hele productengamma van Kingspan
Insulation uit Winterswijk bestaat uit produc-
ten voor thermische isolatie. Koplopers zijn de
producten uit de Kingspan Kooltherm range.
Dit zijn resol hardschuim isolatieplaten met een
lambda waarde van 0.020, de beste isolatiewaar-
de voor een gangbaar isolatiemateriaal. Voor de
Nederlandse markt zijn ze vooral populair als
spouwmuurisolatie, isolatie van vliesgevels en in
vloeren/prefab elementen.
De reden voor het succes van Kooltherm is pri-
mair de goede isolerende werking waardoor het
de slankste isolatie oplossing is. Dat resulteert in
dunnere muren, vloeren, daken en gevels en dat
betekent weer meer daglicht, meer verkoopbare
of verhuurbare vierkante meters. Daarnaast spe-
len de uitstekende brandwerende eigenschap-
pen een rol en dat het een van de duurzaamste
isolatiematerialen is die standaard beschikbaar
zijn in de markt.
Kou buiten maar daglicht naar
binnen
De eisen vanuit Europa rond energiebesparing
gaan volgens Kingspan Insulation de komende
jaren alsmaar strenger worden. Hierdoor zal de
behoefte aan hoogwaardige isolatie, en vooral
ook slankere isolatie-oplossingen toenemen. Hoe
dikker een gevel wordt hoe minder daglicht er
binnen komt. Daglicht heeft een heel groot effect
op wooncomfort, maar ook op de arbeidsproduc-
tiviteit en op de verkoop- en verhuurprijzen van
gebouwen.
Ook de milieu-eigenschappen van producten
wordt steeds vaker een factor waar naar gekeken
wordt. Reden voor Kinspan Insulation om produc-
ten altijd extern te laten verifiëren voor bijvoor-
beeld DUBO-keur en Green Guide to Specification
ratings voor BREEAM.
Met het oog op de toekomst werkt Kingspan
Insulation continue aan verbetering van de be-
Sto Isoned voorziet
een verschuiving van
traditioneel opmet-
selen van spouwmu-
ren naar lichter en
compacter bouwen
met buitengeveliso-
latiesystemen. (Foto:
Norbert Duijvelshoff)
Handhaving op geluidshinder
wordt steeds strikter
mb05_regels.indd 40 12-10-15 10:29

staande producten en aan nieuwe technologieën
die nog beter isoleren. Zo is vorig jaar de Kings-
pan Optim-R geïntroduceerd, een isolatiesysteem
op basis van vacuümtechniek, De zeer slanke
isolatieplaat heeft een lambda waarde van 0.007.
Knauf ziet de behoefte aan
thermische isolatie toenemen
Geluidsisolatie is in de droge afbouw altijd een
issue en dus een uiterst belangrijk onderwerp
voor Knauf. Grote ontwikkelingen ziet Knauf
echter niet op dit gebied. De minimale eisen zijn
al jarenlang gelijk, al eist bijvoorbeeld BREEAM
wel dat 5 decibel hogere geluidsisolatiewaarden
worden gehaald.
Voor thermische isolatie ligt dat anders. Vandaar
dat producten voor dat toepassingsgebied een
steeds belangrijker plek in het assortiment inne-
men, zowel voor buitengevelisolatie als binneni-
solatie door middel van voorzetwanden. Knauf
signaleert namelijk een toenemende behoefte,
zowel in de minimale eisen in het Bouwbesluit
als in ontwikkelingen in de markt voor het na-
isoleren. Met haar producten wil Knauf hierop
vooruitlopen en een nieuwe standaard kunnen
zetten. Wat dat betreft helpt het dat Knauf als
onderdeel van een grote internationale orga-
nisatie over een geavanceerd laboratorium in
onder andere Duitsland beschikt. De meeste
producten die worden ontwikkeld, worden ook
in het geluidslab getest op hun geluidsisolatie.
Knauf investeert echter niet alleen in het ontwik-
kelen van nieuwe producten met thermische- of
geluidsisolerende eigenschappen, maar zoekt
ook naar andere onderscheidende eigenschappen
zoals brandwerendheid, stralingswerendheid,
inbraakwerendheid en zelfs kogelwerendheid.
Gevarieerde succesnummers
In de isolatiehoek heeft Knauf een aantal
producten die het goed doen. Knauf Diamond
Board dankt haar succes aan de combinatie van
goede eigenschappen: hoge sterkte en hardheid,
brandwerendheid en goede geluidsisolatie. Wat
dat betreft combineert Diamond Board goede
eigenschappen van gipsvezelplaat met voordelen
van gipskartonplaat op het gebied van vochton-
gevoeligheid en verwerking (makkelijk snijden en
schroeven). Bovendien heeft Diamond Board in
vergelijking met gipsvezelplaat een zeer gunstige
prijs/kwaliteit verhouding.
Op thermisch vlak is vooral Knauf Skin succes-
vol. Dat is een compleet gevelisolatiesysteem in
twee uitvoeringen: Basis en Energy. Skin Energy
onderscheidt zich van andere systemen doordat
het dampopen systeem zorgt voor veel comfort
Volgens Kingspan
zal er meer behoefte
komen aan dunnere
isolatie-oplossingen
want hoe dikker de
gevel wordt, des te
minder daglicht er
binnenkomt. (Foto:
Henk van der Veen)
Daglicht heeft een heel
groot effect op wooncomfort
mb05_regels.indd 41 12-10-15 10:30

in een gebouw. Het gecertificeerde Quick XL sys-
teem voorkomt namelijk koudebruggen. Wat ook
bijdraagt aan het succes is dat voor de hechting,
wapening en afwerking kan worden volstaan
met dezelfde cementmortel (SM 700 PRO), wat
erg efficiënt is. Daarnaast wordt het succes van
Skin verklaard door de bijna onuitputtelijke
afwerkingsmogelijkheden. Pleisters in vele kleu-
ren en uitvoeringen, maar ook baksteenachtige
afwerkingen (in alle kleuren, maten en vormen)
zijn mogelijk.
Strikolith kijkt vooruit naar een
duurzame toekomst
35 jaar geleden bracht Strikolith haar eerste ge-
velisolatiesysteem op de markt. Sindsdien zijn de
thermische gevelisolatiesystemen steeds groter
en belangrijker geworden binnen het producten-
programma van het bedrijf uit Raamsdonksveer.
De kennis die het bedrijf in de afgelopen periode
heeft opgebouwd, komt goed van pas nu gevel-
isolatie en energiebesparing in het algemeen een
steeds belangrijker rol gaan spelen. Strikolith ziet
de toenemende aandacht voor energiezuinig-
heid als een goede ontwikkeling die nodig is voor
een duurzame toekomst. Duurzaamheid is een
belangrijk item voor Strikolith, vandaar ook dat
het bedrijf Strikotherm systeem GREEN in het as-
sortiment heeft. Dat is een systeem met isolatie-
platen die voor 100% uit natuurlijke houtvezels
bestaan. Deze houtvezelplaat is waterwerend,
dampopen en akoestisch isolerend.
Het best lopende systeem is echter nog altijd op
basis van EPS (Polystyreen); Strikotherm systeem
COMFORT. Onder meer het brede scala Strikolith
afwerkingen waarmee de isolatieplaten kunnen
worden afgewerkt, van glad tot extreem grof
tot steenstrips, maakt het het meest toegepaste
Strikotherm systeem.
Blijven verbeteren
Wat volgens Strikolith mede bijdraagt aan de
successen van de systemen, is de ondersteuning
die het bedrijf dankzij de jarenlange ervaring en
kennis kan bieden in de vorm van projectgebon-
den detail- en verwerkingsadviezen. Het succes
van gevelisolatie staat of valt immers met de op
de situatie afgestemde keuzes van het ontwerp,
systeemcomponenten en de verwerking.
Op het gebied van isolatieplaten volgen de in-
novaties elkaar in rap tempo op. Dunnere platen,
duurzame platen, platen met een hoge RC. Dit is
een continue-proces.
Ontwikkelingen vinden ook plaats op het gebied
van mortels en pleisters. Zo heeft Strikolith de
hecht- en grondmortel Strikotherm GW-Plus in
gebruik uitgebreid. Deze mortel is nu ook toepas-
baar als afwerkpleister met een geschuurd op-
pervlak. Hierdoor heb je maar één product nodig
voor zowel de hecht-, grond- en afwerklaag.
Hoewel geluidsisola-
tie altijd een issue is,
zijn er volgens Knauf
voor de droge afbouw
niet heel veel grote
ontwikkelingen op dit
gebied. (Foto: Henk
van der Veen)
mb05_regels.indd 42 12-10-15 10:30

Spouwmuren bereiken hun grenzen
Akoestiek is een belangrijk thema in het product-
pakket van Sto. In de huidige architectuur wor-
den steeds meer harde materialen gebruikt die
niet geluidsabsorberend werken. Vandaar dat Sto
een uitgebreid programma voert om naadloos
gepleisterde plafonds met een hoge akoestische
absorptie mogelijk te maken.
Belangrijkste speerpunt van Sto is echter ther-
mische gevelisolatie, voorzien van een mooie
gevelbekleding. Het bedrijf heeft een uitgebreid
productpakket met systemen op basis van
diverse isolatiematerialen (houtvezelisolatie, EPS,
minerale wol en PIR/PUR) en oplossingen voor
zowel traditionele- als prefab toepassingen.
Een van de meest succesvolle producten in dat
pakket is de gevelverf StoColor Lotusan G. Vooral
bij Nederlandse woningcorporaties is de verf
populair; de onderhoudscyclus wordt door het
gebruik van deze verf namelijk sterk verlengd.
Door het zogenaamde “Lotus effect” spoelt het
vuil met regenwater van de gevel af. Het resul-
taat is een drogere en dus langer mooie gevel.
Compact, lichtgewicht en prefab
Volgens Sto duurt het niet lang meer of er komt
in Nederland een omslagpunt. De traditionele
manier van het op de steiger opmetselen van
spouwmuren loopt tegen zijn grenzen. De eisen
aan de gevel worden terecht steeds hoger,
bijvoorbeeld op het gebied van isolatiewaarde
en kierdichtheid. Wil je hier met een traditio-
nele gevelopbouw aan voldoen, dan wordt de
gevelopbouw wel erg dik. Daarmee gaan waar-
devolle meters bewoonbaar oppervlak (zeker in
hoogbouw) verloren. Compact en lichtgewicht
bouwen met een buitengevelisolatiesysteem is
hiervoor de oplossing. Een bijkomend voordeel is
natuurlijk dat dit ook prima prefab kan worden
uitgevoerd, waarmee de bouwtijd flink wordt
bekort. Sto haakt op die ontwikkeling in met een
nieuw productconcept Sto-Ecoshapes. Dit zijn
prefab stucvormen die onderhoudsarm en vol-
ledig naar eigen ontwerp te maken zijn, in kleine
oplagen. Het geeft architecten de mogelijkheid
om buitengevelisolatie toe te passen en daarbij
een eigen identiteit in het ontwerp te realiseren.
Als neveneffect van de almaar betere gevelisolatie
constateert Nevima dat burengeluid steeds beter
hoorbaar wordt doordat er minder geluid van buiten
te horen valt. (Foto: Henk van der Veen)
Opmetselen van
spouwmuren loopt
tegen zijn grenzen
mb05_regels.indd 43 12-10-15 10:30

De redactie behoudt zich het recht voor de ingezonden berichten in te korten. De inhoud
van de pers- en nieuwsberichten valt niet onder de verantwoordelijkheid van de Mebest-
redactie. Met plaatsing van een bericht spreekt de redactie van Mebest dan ook geen
waardeoordeel uit over de genoemde kwaliteit en/of prestaties van diensten en producten.
Wordt samengesteld aan de hand van pers- en
nieuwsberichten van, voor en over de afbouwsector.
Berichten voor deze rubriek kunt u sturen naar:
mebest@tbafbouw.nl
Veel geld en tijd besparen door schades te voorko-
men? Onenigheid met uw opdrachtgever vermijden
over hetgeen u levert? Het Technisch Bureau Afbouw
helpt u daar bij met een aantrekkelijke cursusdag.
Onze technisch adviseurs laten met praktijkvoor-
beelden zien hoe u veelvoorkomende schades kunt
vermijden. Ook behandelen ze de nieuwste richtlijnen
en normen.
Na het volgen van de cursus(sen) bent u in staat om
mogelijke risico’s te herkennen. Ook weet u hoe u
schades kunt voorkomen. Zo bent u helemaal op de
hoogte in uw vakgebied.
De cursus is voor plafond- en wandmontagebedrijven,
stukadoorsbedrijven en terrazzo- en vloerenbedrijven.
Hij bestaat uit twee delen.
Dagdeel 1:
Schades voorkomen
Schades kunnen ontstaan als u uw werk onder
slechte omstandigheden moet uitvoeren of onjuiste
verwerkingsmethodes toepast. Als verwerker krijgt u
vaak het herstel in de schoenen geschoven. Dat kost u
veel geld en tijd. In de cursus ontdekt u hoe u daarop
kunt besparen. We bespreken aan de hand van prak-
tijkvoorbeelden de belangrijkste aandachtspunten.
Daarnaast leggen we stap voor stap uit hoe u schades
kunt voorkomen. U kunt voorafgaand aan de cursus
uw eigen schades of onderwerpen uit uw sector door-
geven aan onze technisch adviseurs. Zij zullen deze
als het mogelijk is behandelen tijdens de cursus.
Dagdeel 2:
Nieuwste richtlijnen en normen
Onenigheid met de opdrachtgever wilt u te allen tijde
voorkomen. Daar helpen wij graag bij! We leggen
uit hoe de nieuwste richtlijnen en normen in elkaar
steken. Ook leert u hoe u risico’s in de praktijk kunt
beperken.
Cursus
Bespaar tijd en geld; voorkom schades
Programma
Woensdag 18 november 2015
09.00 – 09.30 uur ontvangst
09.30 – 12.30 uur veel voorkomende
schades in de afbouw
12.30 – 13.30 uur lunch (alleen bij inschrijving
voor beide dagdelen)
13.30 – 16.00 uur nieuwe richtlijnen en normen
16.00 – 17.00 uur drankje en hapje
Adres
Van der Valk Houten
Hoofdveste 25
3992 DH Houten
Prijzen (exclusief btw)
1 dagdeel: € 199,- per deelnemer
2 dagdelen: € 349,- per deelnemer
(inclusief lunch)
Aan het eind van de cursus ontvangt de cursist
een certificaat.
U kunt zich eenvoudig opgeven via het online
aanmeldformulier op www.tbafbouw.nl/nieuws.
U kunt zich ook opgeven door Technisch Bureau
Afbouw te bellen op 070 33 66 541 of te mailen
naar info@tbafbouw.nl.
mb05_kort.indd 44 12-10-15 10:29

Duurzaamheid én
brandveiligheid
Voor de zesde keer organiseert Kinspan het
Fire Seminar. Dit jaar vereist de actualiteit
een thema dat twee belangrijke aspecten
verbindt: duurzaamheid én brandveilig-
heid. Gaan deze hand in hand? Of veroor-
zaakt het ene aspect problemen op het
gebied van het andere aspect?
Het programma biedt lezingen uit vanuit
verschillende invalshoeken en is daardoor
interessant voor alle betrokkenen in de
bouw. Sprekers zijn onder meer:
• Gert-Jan van Beijnum, adviseur bij het
NIBE (Nederlands Instituut voor Bouw-
biologie).
• Guido Slokkers. De projectmanager bij de
Dutch Green Building Council.
• Directielid Pieter Snelder van Kingspan.
• Jurjen Burghgraef, specialist op het
gebied van verzekeren en mede-eigenaar
van Burghgraef Van Tiel & Partners
• Charles Meijer, voorzitter van de vak-
groep ‘Brandveilig Leven’ bij Brandweer
Nederland.
• Ruben Burink. De student Bouwkunde
van het Saxion in Deventer bespreekt zijn
onderzoek naar de relatie tussen energie-
efficiënt bouwen en brandveiligheid met
het publiek.
Het Fire Seminar vindt plaats op donder-
dag 29 oktober vanaf 9.30 uur tot circa
15.00 uur bij Het Oude Magazijn in Amers-
foort. Deelname is kosteloos na registratie
via www.fireseminar.nl Daar vindt u ook
alle details over het programma.
Rockfon Blanka, het witste
plafondpaneel van Europa
Rockfon introduceert het witste minerale plafondpaneel in Europa:
Rockfon Blanka. Het paneel heeft een L-waarde van 94,5 op een schaal
van 0 (zwart) tot 100 (wit). Hiermee is Rockfon Blanka aanzienlijk wit-
ter dan huidige plafondpanelen op de markt, die soms een grijze of
gele tint hebben. Met deze ontwikkeling beantwoordt Rockfon aan de
groeiende vraag onder architecten. Zij zoeken naar systeemplafonds
die naast akoestisch en brandwerend ook zuiver wit zijn. Hierdoor
leidt het plafond namelijk niet af van de functie van het gebouw.
Daarnaast heeft de witte kleur nog twee voordelen: het paneel heeft
een lichtreflectie van 87 procent, zo blijkt uit onafhankelijk onder-
zoek van TÜV Rheinland. Daarnaast wordt met Rockfon Blanka een
extreem hoge lichtdiffussie van 99 procent gerealiseerd. “Het geheim
van Rockfon Blanka zit in de speciale coating, die ook wordt gebruikt
in de Amerikaanse ruimte-industrie”, weet Dominique Goven, mar-
keting manager bij Rockfon. “In combinatie met het extreem gladde
mineraalvlies als drager en het specifieke proces van aanbrengen van
de coating op het vlies, resulteert dit in een extreem glad oppervlak.
Het is niet zichtbaar in welke richting de coating is aangebracht. Een
verplichte legrichting is dan ook niet nodig, waardoor plaatsers tot
wel 10 procent tijd kunnen besparen.”Tot slot heeft Rockfon Blanka
een hoge geluidsabsorptie (αW = 1,00) en uitstekende brandwerende
eigenschappen (klasse A1).
mb05_kort.indd 45 12-10-15 10:29

Technisch Bureau Afbouw
Mauritskade 27, 2514 HD Den Haag
Telefoon: 070 - 33 66 500
Fax: 070 - 33 66 533
E-mail: info@tbafbouw.nl
Website: www.tbafbouw.nl
Abonnementen aanvragen, opzeggen en wijzigen via
bovenstaande gegevens.
Mebest
Website: www.mebest.nl
Twitter: @MebestNL
Redactie: Jan Willem Kommer - Klokhuys teks & foto, Delft
E-mail: Mebest@tbafbouw.nl
Telefoon: 06 - 29 21 79 59
Fotografie: Jan Willem Kommer, Delft; Michael van Oosten,
Amsterdam; Henk van der Veen, Maassluis;
Technostuc Systemen, Almelo
Beeldbewerking: Henk van der Veen, Maassluis
Vormgeving: Sylvia Oxenham, X-Media Solutions, Doetinchem
Druk: Senefelder Misset B.V., Doetinchem
Advertenties, tarieven en inlichtingen uitsluitend bij:
PSH Media Sales
Mercuriusstraat 35, 7006 RK Doetinchem
Postbus 68, 7000 AB Doetinchem
Telefoon: 0314 - 355 800
Fax: 0314 - 355 643
E-mail: shahin.habbah@pshmediasales.nl
Website: www.pshmediasales.nl
Reproductie:
Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van de in-
houd van deze uitgave berusten bij Technisch Bureau Afbouw, de
betreffende auteur en/of de betreffende fotograaf. Niets uit deze
uitgave mag zonder hun toestemming openbaar worden
gemaakt of verveelvuldigd.
Evenementenhal
Knauf
Overmat
Nofisol
PSH Media Sales
Puur Kleur
Strikolith
Technostuc Systemen/Pavatex
Eerstvolgende uitgave:
Mebest nr. 6-2015
Verschijningsdatum:
18 december 2015
Aanlevering advertentiemateriaal:
2 december 2015
Adverteerdersindex
15
47
15
27
15
2
48
2
is een uitgave van
mb05_colofon.indd 46 12-10-15 10:28

www.knauf.nl/50jaar of www.facebook.com/knaufnl
Maak kans op een dag vol uitdaging
Knauf viert feest! Wij zijn al 50 jaar in Nederland en dit vieren we graag samen
met jou. Dus trakteren we 50 keer op een dag vol actie bij ActionPlanet.
Als je dit ticket vindt onder het deksel van een emmer
Knauf Spraykontakt 10kg of Knauf Fill & Finish Light 20kg
heb je gewonnen!
Knauf 50 jaar in Nederland
Dat wordt
trakteren!
Vind jij het
winnende
ticket?
20437 Knauf adv. 50jaar actie 210x297bs Mebest.indd 1 03-09-15 09:19

STRIKOLITH.COM
+31 (0)162 514 750
MEER
INFORMATIE
Creëer een nieuwe wereld.
Je brengt jouw ideeën en die van architecten en eindgebruikers
tot leven. Strikolith helpt je daarbij. Met onze kennis, ervaring
en ons assortiment gevel-, wand-, en plafondafwerkingen maak
je woningen en gebouwen nog beter, mooier en duurzamer. Wij
produceren onder meer stucmaterialen voor binnen en buiten
(Strikolith), gevelisolatiesystemen en -afwerkingen (Strikotherm)
en restauratieproducten (Boﬁmex). Samen laten we zien hoe
mooi duurzaam kan zijn.
JE BENT BEZIG
MET VORM,
STIJL EN
LEEFGENOT.
Natuurlijk staan
wij op de NOA
Stukadoorsdag!
Kom gezellig
langs!

Mebest 2015 nr. 5.

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (8)

Similar to Mebest 2015 nr. 5.

Similar to Mebest 2015 nr. 5. (20)

More from Fermacell BV

More from Fermacell BV (20)

Mebest 2015 nr. 5.