1. trendy
zasady
IZBY WYDAWCÓW PRASY
makieta
ocena
Tworzenie atrakcyjnej wizualizacji graficznej treści prasowych.
Poprawa szaty graficznej gazet i magazynów.
Jacek Gałązka, Krzysztof Trusz
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

2. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Portugalski Nie ma kryzysu prasy.
dziennik „i” został Są leniwi redaktorzy
zasady
w ubiegłym roku Nie ma kryzysu prasy tam, gdzie jest
ciekawa gazeta. Rewolucja multimedialna
uznany za najlepiej nie zabija gazet tylko sprawia, że trudniej
sprzedać bylejaką treść, a tym co naprawdę
zaprojektowaną niszczy prasę jest nuda.
makieta
gazetę Europy. Typografia może służyć uwypukleniu
przekazu albo go zamazywać. Złe pomysły
Jest przykładem graficzne mogą zabić najciekawszy artykuł,
dobre pozwolą głośno zabrzmieć jego
nowego myślenia tezom. Ale najpierw muszą być mocne tezy
o „poważnych” i ciekawa treść. Ładne rozłożenie (lay-out)
na kolumnach nudnych artykułów nie
rozwiązaniach uratuje złej gazety, dlatego musi rosnąć
ocena
ranga redagowania wizualnego.
edytorskich. Jedna z kilku wersji okładek dziennika „i”
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

3. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Nie warto wydawać
pieniędzy na nudę
zasady
Wiele wydawanych od dziesięcioleci gazet
zamknięto, ale przecież ciągle otwierają się
nowe. Coraz wyraźniej widać, że zostają na
rynku i osiągają sukces te, które starają się
o czytelnika, dostarczają ciekawych wiado-
makieta
mości, pomysłowo sprzedają treść nigdy nie
pozwalając na nudę. Upadają te gazety, które
z numeru na numer są takie same: niczym
nie zaskakują, nie wzbogacają naszej wiedzy
o świecie. Informacje o wydarzeniach
możemy łatwo i za darmo znaleźć w in-
ternecie, więc jaki jest powód wydawania
pieniędzy na gazetę? Oto pytanie dla redak-
ocena
torów.
Różnorodność rozkładówek dziennika „i” jest jedną z jego zalet
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

4. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Bezruch jest prostym
sposobem na klęskę
zasady
Gazety i magazyny zmieniają szatę graficzną
tak często jak proszek do prania opakowanie
albo trwają bez zmian przez dziesięciolecia.
Każda z tych strategii jest zła i wcześniej czy
później prowadzi do klęski. Ciągle zmie-
makieta
niane gazety i czasopisma upadają równie
często jak te, które, rzekomo z szacunku dla
czytelnika, nie zmieniają niczego. Przykłady
bez trudu można znaleźć w najbliższym
otoczeniu.
ocena
Bogactwo rozwiązań layoutu „Diario de Sao Paolo” zwraca uwagę czytelnika i decyduje o atrakcyjności pisma
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Zmiana layoutu
nie wystarczy
zasady
Layout gazety jest odzwierciedleniem jej
charakteru i stylu dziennikarstwa. Zależy
od sposobu pisania tekstów, ich dlugości
i emocjonalności; pozostaje w ścisłym
związku z doborem zdjęć i techniką druku.
makieta
Projektowanie szaty graficznej gazety za-
czyna się od rozmowy o czytelnikach,
sposobie kolportażu, reklamodawcach i
kompetencjach dziennikarzy. Zmiana lay-
outu wiąże się ze zmianami organizacji
pracy, przyzwyczajeń zespołu redakcyjnego
i zwiększonym wysiłkiem. Inaczej będzie
zmianą pozorną, na którą szkoda czasu.
ocena
Może być nawet przyczyną klęski gazety.
„Liberation” zmieniło styl z anachronicznego na nowoczesny nie uciekając w stronę tabloidu, zachowując umiar i powagę
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

6. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
zasady
makieta
ocena
Okładki portugalskiego dziennika „Correio” są jednym z przykładów swobody kreacji przy jednoczesnym zachowaniu porządku i powtarzalności makiety
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

7. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
zasady
makieta
ocena
Inny przykład swobody i powtarzalności: brazylijska gazeta „Diario de Sao Paolo” i jej różnorodne wersje okładek
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

8. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
zasady
makieta
ocena
Okładki dziennika „i” są najdalej idącym popisem temperamentu projektanta wśród projektów z ostatnich dwóch lat
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

9. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
zasady
makieta
ocena
„Liberation” wpisuje się swoimi okładkami w trendy wyznaczane przez gazety hiszpańskie i portugalskie. Mimo odmiennej zawartości.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

10. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
zasady
makieta
ocena
Wnętrze „Liberation” jest dużo bardziej stonowane od okładki.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

11. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
zasady
makieta
ocena
Zasadniczą cechą nowego „Diario de S.Paaolo” są nienarracyjne formy dziennikarskie: wyliczanki, tabele, infografiki, biogramy... Te elementy są decydujące dla rozwiązań graficznych.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

12. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
zasady
makieta
ocena
Wnętrze dziennika „i” z wielką konsekwencją nawiązuje do stylu okładek.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

13. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
zasady
makieta
ocena
Indyjski angielskojęzyczny dziennik „DNA” jest przykładem połączenia tradycyjnej zawartości wielkoformatowej gazety ze współczesną stylistyką graficzną
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

14. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Jak czytamy gazety?
Zasada prawej ręki
zasady
W naszej kulturze typograficznej zawsze od
góry do dołu i z lewej do prawej.
Wszelkie zaburzenie tego porządku
powoduje zakłopotanie, dezorientację
i zniechęcenie. Zniechęcony czytelnik
makieta
odwraca kartkę i zapomina, co było na
kolumnach gazety.
Tekst powinien „spływać” z lewego górnego
rogu do prawego dolnego. Pierwszy akapit
powinien być najwyżej położonym ele-
mentem tekstu, ostatni powinien być
najniżej. Teksty, tytuły i zdjęcia należące do
jednego artykułu układamy w prostokąty.
ocena
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

15. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Najważniejsze miejsce.
Zasada lądowiska
zasady
Czytelna gazeta przypomina dobrze zorga-
nizowane lotnisko. Każda maszyna latająca
od razu wie gdzie może wylądować i nikt
nie zderza się w powietrzu, mimo dużego
ruchu.
makieta
Rolę lądowisk spełniają miejsca, na których
można „zaczepić wzrok”. Muszą one być
wyraźne i nie rywalizować ze sobą.
Bałagan wizualny utrudnia znalezienie
„miejsca lądowania” dla oka czytelnika.
Lądowiska nazywa się inaczej dominantami
wizualnymi, dominującymi elementami,
liderami.
ocena
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

16. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Nawigacja niesatelitarna
Zasada kolejności
zasady
Po udanym „wylądowaniu” na kolumnach
gazety musimy dalej jechać zatłoczonymi
stronicami do interesujących zapewne
artykułów. Cóż z tego, jeśli nie wiemy, że
one tam są.
makieta
Na źle oznakowanej autostradzie
przeoczymy drogowskazy do ciekawych
miejsc. Tymi drogowskazami są tytuły, zdję-
cia i inne elementy wyróżnione graficznie –
miejsca, które „prowadzą” naszą uwagę
zgodnie z intencją redaktora.
Dobrze zaprojektowany layout sprawi, że
gazeta wyda się jeszcze ciekawsza.
ocena
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

17. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Hierarchia położenia.
Zasada hierarchii (1)
zasady
Artykuł położony wyżej jest ważniejszy od
położonego niżej. Umieszczony w gazecie
wcześniej, ważniejszy od tego bliżej końca.
Podkreślamy ten porządek używając także
innych zabiegów: wyżej położony artykuł
1
makieta
1 ma większy tytuł, zajmuje więcej miejsca,
3 zawiera zdjęcie, często większe niż artykuły
położone niżej.
Istotą dobrego layoutu jest wyraźne porząd-
2 kowanie zawartości: ustalanie kolejności
2 czytania i rangi artykułów.
4 5 6 7
ocena
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

18. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Hierarchia powierzchni.
Zasada hierarchii (2)
zasady
Najskuteczniej budujemy hierarchię
różnicując wielkość miejsca, które zajmują
1 artykuły: najważniejszy artykuł zajmie naj-
większą część kolumny więcej, mniej ważny
mniejszą, itd. Łatwo się zorientować, że
makieta
więcej miejsca zajmie większy tekst, więc
2 hierarchia zaplanowanego layoutu powinna
odpowiadać długości tekstu. Dziennikarz
1 powinien wiedzieć ile miejsca (w znakach
tekstu) przewidziano na jego artykuł.
Są „sztuczki”, które pozwalają ominąć tę za-
2 leżność, jednak wymagają one więcej pracy.
ocena
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

19. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Siła wizualna
Zasada hierarchii (3)
zasady
Nasycone kolorem zdjęcie detalu (buty,
stopy) jest silniejsze niż czarno-biały ry-
sunek i jaśniejsze zdjęcie przedstawiające
daleki plan. Mimo, że powierzchnia tych
ilustracji jest zbliżona. Barwna plama (zdję-
makieta
cie, grafika) jest silniejsza niż szara plama
tekstu. Kolor jest silniejszy od bieli, ale... są
od tych zasad wyjątki. Oceniajcie siłe wi-
zualną i wykorzystujcie ją do budowania
hierarchicznego porządku na kolumnie.
ocena
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

20. trendy
IZBY WYDAWCÓW PRASY
Potrzebna duża różnica
Zasada kontrastu
zasady
Sformułowano kiedyś żartobliwą „zasadę
trzech”, według której drugie zdjęcie na
kolumnie powinni być nie większe, niż
jedna trzecia pierwszego, zaś trzeciego zdję-
cia nie powinno być wcale. Trzymanie się tej
makieta
zasady bardzo by nas ograniczało, ale warto
ją zapamiętać, bo dobrze wyjaśnia na czym
polega prawdziwy kontrast. Wadą wielu
gazet jest monotonia. Ważniejsze tytuły,
zdjęcia i teksty różnią się wizualnie ale tylko
trochę, zazwyczaj za mało.
ocena
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego