1. Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü
YRD. DOÇ. DR. AGÂH TUĞRUL KORUCU
Ekim, 2018
KONYA
Necmettin Erbakan Üniversitesi
Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi
KERNEL VE WİNDOWS
KURULUMU
3. A. KERNEL
a) Kernel Nedir?
b) Kernel Mode
c) Kernel Çeşitleri (Mimarisine Göre)
d) Kernel Çeşitleri (Mobil Kullanım Amaçlı)
e) Kernel Nesneleri
f) API
B. WİNDOWS KURULUMU
a) WINDOWS XP
b) WINDOWS VISTA
c) WINDOWS 10
İÇİNDEKİLER
4. KONU BAŞLIĞI
Bilgisayarlarda işletim sistemlerinin temelidir, kalbidir. Kernel kullanıcı
arayüzü, kullanıcı uygulamaları ile bilgisayar donanımı arasındaki bağlantıdan
sorumludur.
Kernel sistem açılırken belleğe yüklenir ve sistem kapatılıncaya kadar bellekte
kalır. Bilgisayarda hiyerarşik bir düzen mevcuttur.
Bu hiyerarşik düzen hem kullanıcı verilerini korumak için hem de bilgisayarın
donanımını koruyup denetlemek için oluşturulmuştur.
KERNEL NEDİR?
5. KONU BAŞLIĞIKERNEL NEDİR?
(Şekilde de görüldüğü gibi Kernel en ayrıcalıklı seviye içerisindedir. Diğer güvenlik
seviyeleri ise işlemci, bellek gibi bilgisayar donanımlarını ifade etmektedir. )
6. KONU BAŞLIĞIKERNEL NEDİR?
Kernel’in ana görevlerinin bir kısmı aşağıda belirtilmiştir;
•Process Management(İşlemleri Yönetmek)
•Memory Management(Bellek Yönetimi)
•Interrupt Handling(Olağanüstü Durumlarda, Hatalarda Bilgisayarı Kontrol Etmek)
•I/O Communication(Giriş/Çıkış Birimleri Arasında İletişim)
•File System(Dosya Sistemleri)
7. KONU BAŞLIĞIKERNEL MODE
Kernel Mode bilgisayarda sistem kaynaklarına ve donanıma erişerek bu birimlerle
ilgili işlemleri korumalı bellek alanında yapar. Bu zaman diliminde Kernel’in iş
sıralaması;
•İşlem önceliklerini kontrol etmek
•Bellek yönetimi
•Donanımla etkileşim Kullanıcı arayüzü içerisinde herhangi bir birim kritik bilgi
içeren(korumalı alan) veriye erişmek isterse hemen Kernel Mode devreye girer ve
işletim sistemi uyarı verir.
8. KONU BAŞLIĞI
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MİMARİSİNE GÖRE)
Sistem performansını artırmak için
tüm işletim sistemi görevlerinin tek
çekirdek alanında yürütüldüğü bir
çekirdek mimarisidir.
Tek Parçalı Çekirdek (Monolithic Kernel)
10. KONU BAŞLIĞI
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MİMARİSİNE GÖRE)
MONOLİTİK ÇEKİRDEK ÖRNEKLERİ
• Unix çekirdekleri
• BSD
• FreeBSD
• NetBSD
• OpenBSD
• UNIX System V
• AIX • HP-UX
• Unix benzeri çekirdekler
• Linux
• DOS
• DR-DOS
• MS-DOS
• Microsoft Windows 9x serisi ( 95 , 98 , Windows 98SE , Me )
• OpenVMS • XTS-400
11. KONU BAŞLIĞI
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MİMARİSİNE GÖRE)
Monolitik kernel, bir bütün olarak yazılır. Sürücüler, çeşitli önemli mekanizmalar ve
alt düzeyde gerekebilecek her şey kernel içindedir. Avantajı, farklı modüller
arasında mesaj trafiği olmayacağı için hızlı olmasıdır.
Dezavantajı ise;
• Yazılan kodun fazlalığı yüzünden, kernelin giderek karmaşıklaşmasıdır.
• Üstelik kernel de yapacağımız her değişiklikte, bütün kerneli yeniden derlememiz
gerekir.
•Yüksek hafıza ihtiyacı vardır.
• Herhangi bir alt sistemdeki sorun tüm
sistemi etkileyebilir.
12. KONU BAŞLIĞI
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MİMARİSİNE GÖRE)
Mikro Çekirdek (Microkernel)
Mikro çekirdek, işletim
sistemi hizmetlerinin
kullanıcı alanında (user
space) ayrı ayrı yürütüldüğü
bir çekirdek mimarisidir.
13. KONU BAŞLIĞI
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MİMARİSİNE GÖRE)
Bellek yönetimi, kayıt ortamı yönetimi,
sürücüler ve ağ ile ilgili çok sayıda süreç
birbirleriyle iletişim kurarak haberleşir. Bu
sayede; bir parçadaki hata diğer parçaları
etkilemez.
15. KONU BAŞLIĞI
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MİMARİSİNE GÖRE)
•Monolitik kernele göre daha ufak, sade ve basittir.
• Mikrokerneli genişletmek kolaydır.
•Çekirdek sadece birimler arası iletişim ve süreçleri sıralama işlerini yapar.
•Bellek yönetimi, kayıt ortamı yönetimi, sürücüler ve ağ ile ilgili çok sayıda süreç
birbirleriyle iletişim kurarak haberleşir. Bu sayede; bir parçadaki hata diğer parçaları
etkilemez. Daha güvenilirdir. (Daha az kod çekirdek modunda çalışmaktadır.)
•Yeni sürücü veya bileşenler yüklenince yeniden derleme gerektirmez.
•Hafıza ihtiyacı düşüktür.
•Sistemin çalışması için modüller arasında yoğun bir mesaj trafiği yaşanır.
16. KONU BAŞLIĞI
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MİMARİSİNE GÖRE)
Melez Çekirdek (HybridKernel)
Monolitik ve mikro çekirdeğin birleşimi olan bir çekirdek mimarisidir. Günümüzde
çoğu işletim sistemi çekirdeği melez yapıdadır. Bu tip yapılarda çekirdek zayıflatılır
ve gelişmiş görevler için dinamik modüllerin eklenmesine izin veriler.
•Melez kerneller mikro kernellere benzerler. Ancak daha hızlı olmak için melez
kerneller , kernel alanında daha fazla kod taşır.
•Bir çok sürücü ve iletişim birimleri çekirdeğe gömülüdür.
•Fakat bir güncelleme veya yeni bir bileşen yüklendiğinde yeniden derleme
gerektirmez.
17. KONU BAŞLIĞI
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MİMARİSİNE GÖRE)
MELEZ ÇEKİRDEK ÖRNEKLERİ
• BeOS çekirdeği
• Haiku çekirdeği
• Syllable
• BSD tabanlı
• FreeBSD BSD
• XNU
• NetWare çekirdeği
• Inferno çekirdeği
• NT çekirdeği (kullanılan Windows NT 3.1 , Windows NT 3.5 , Windows NT 4.0 ,
Windows 2000 , Windows Server 2003 , Windows XP , Windows Vista , Windows
Server 2008 ,Windows 7 )
• ReactOS çekirdeği
18. KONU BAŞLIĞI
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MİMARİSİNE GÖRE)
Dış Çekirdek (Exokernel)
• Ekzo çekirdek, uygulama geliştiricileri için işletim sisteminin temel
fonksiyonlarından birisi olan donanıma erişim yordamlarını ve donanım sürücülerini
aradan kaldırarak donanıma doğrudan erişim sunan bir işletim sistemi çekirdeği
mimarisidir.
• Bellek ve süreç yönetimi gibi temel işlevler dışında tek yaptığı şey, donanımların
arayüzlerini güvenli bir biçimde çoklayarak (multiplexing) kullanıcı seviyesi
uygulamalara sunmaktır (exposing).
Bu sayede uygulama programcısı, donanım için yazılmış sürücülerin getirdiği sınırlar
olmaksızın donanıma ham erişim sağlayabilir.
Bu çözüm çok yüksek hızlarda donanım erişimi sağlama ihtiyacına istinaden hayat
bulmasına rağmen, dış çekirdek mimarisi uygulamaların programlanmalarının çok zor
olmasından dolayı genel bir ilgi görmemiş, özel amaçlarla kullanılmışlardır.
19. KONU BAŞLIĞI
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MOBİL KULLANIM AMAÇLI)
BADASS GOVERNOR
Bu kernel çeşidi hem batarya ömrünü hem de sistem performansı isteyenler için
tasarlanmıştır. Örneğin; işlemcimiz 918Mhz ile işlem yapmaktadır ancak bir işlem
daha yapmak istediğimizde bu hız yetmeyecektir ve işlemci hızı 1.2Ghz’e çıkacaktır,
işlemler bittikten sonra tekrar düşük hızda işlemlerini devam ettirecektir.
ONEDEMAND
Bu kernel çeşidi işlemcinin hızını işlem yaparken en üst seviyeye çıkartır, işlem
yapmazken ise en düşük seviyeye indirgemektedir.
LAZY GOVERNOR
Bu kernel çeşidi Onedemand kernele benzerdir. Ancak düşük hızla yapılabilecek
işlemleri bile max işlemci hızıyla yapmak ister.
20. KONU BAŞLIĞI
LAG FREE
Bu kernel çeşidi Onedemand kernele benzerdir. Ancak ne en üst işlemci hızına
çıkmak için, ne de en düşük işlemci hızına indirgemek için eğilimi yoktur. Mümkün
olduğunca sabit hızını korumaya gayret ederek kasmaları engellemeye çalışır.
POWER SAVE GOVERNOR
Bu kernel çeşidi batarya ömrünü uzun tutmak istediği için mümkün olduğunca
minimum işlemci hızında kalmayı tercih etmektedir. Ama en üst seviyeye de çok
zorlandığı zamanlarda çıkmaktadır. Fazla kasma yaptığı için tercih edilen bir kernel
değildir.
PERFORMANCE GOVERNOR Bu kernel çeşidi performansı en yüksek, grafikleri
kaliteli çalıştırmayı tercih eden kerneldir. Minimum işlemci hızı bile Power Save
Governor kernelinin maksimum seviyesinden yüksektir. Batarya ömrü çok kısadır.
Ama en çok tercih edilen kerneldir.
KERNEL ÇEŞİTLERİ
(MOBİL KULLANIM AMAÇLI)
21. KONU BAŞLIĞIKERNEL NESNELERİ
İşletim sisteminin fonksiyonlarının kernel ile bağlantılı işlerini yapan ünitelerdir.
• Process (İşlem) • Thread (Alt İşlem) • Mutex • Event • Semaphore
Process
Disk içerisindeki herhangi bir program çalışır duruma geldiğinde artık process olarak
adlandırılır.
Thread
Process’in alt basamaklarına verilen isimdir.
Threadların kullanımı Windows 32 sistemleriyle aktif hale gelmiştir.
Thread kullanımı iki veya daha fazla iş yaparken bir işin diğer bir işe engel olmasının
önüne geçmek için kullanılır. Her process bir thread ile işleme başlar. Bu threada ana
thread denir. Windows’un zaman performansı thread’lara bağlıdır. MSDOS sistemi
çoklu thread’ı desteklememektedir.
23. KONU BAŞLIĞIKERNEL NESNELERİ
İŞLEVLERİNE GÖRE THREAD’LARIN SINIFLANDIRILMASI
• Sleepers Threads(Uyuyan Thread):Bu tür thread’lar olay oluşana kadar bekler. Olay
oluşunca aktif olur daha sonra faaliyet bitince tekrar uyku moduna döner ve yine aynı
işlemi devam ettirir.
• One Shot Thread(Tek İş Yapan Thread): Bu tür thread’lar olay oluşana kadar bekler.
Olay gerçekleşince aktif olur sonra çalışmayı durdurur.
• Anticipating Thread(Önceden Faaliyet Gösteren Thread): Bu thread’lar olay
gerçekleşmeden önce ileride yapılacak işin thread işlemlerini yapar ve kullanılmasını
bekler, eğer thread’a gerek kalmazsa yapılan iş boşa gider, eğer işlem üzerinde
değişiklik yapılması gerekirse thread tekrar baştan aktif olur.
• Beraber Faaliyet Gösteren Threadlar: Cpu’nun yükünü azaltmak için fazla sayıda
thread devreye girer ve işlemleri kolaylaştırır.
• Bağımsız Faaliyet Gösteren Threadlar: Tasarım ve kullanım kolaylığı sağlamak için
her an devreye girebilecek thread’lardır. Diğer thread’lar ile çakışma meydana
gelmemektedir.
24. KONU BAŞLIĞIKERNEL NESNELERİ
Mutex
Process’ler işleme başladığında thread’lar arasında zaman ve performans
senkronizasyonu için kullanılan nesnedir.
Event
Bu nesne thread’ları ilgili olay gerçekleşene kadar bekletmek(bloke etmek) için
kullanılır. Örneğin monitörde gözüken “BURAYA TIKLAYINIZ” butonuna tıklanana kadar
event nesnesi ilgili thread’ları bekletir, butona tıklandığı anda ilgili thread’lar işleme
başlar ve olay gerçekleşir.
Semaphore
Bu nesne işlem ile ilgili thread’lara ve process’lere ilgili işlem hakkında gerekli kodları
gönderir.
25. KONU BAŞLIĞI
API FONKSİYONLARI (Application
Programming Interface)
İşletim sistemlerinde çalışırken kendisinin kullandığı ve programcının da dışarıdan
çağırabileceği fonksiyonlar vardır. Bu fonksiyonlara “Sistem Fonksiyonları” adı verilir.
Sistem fonksiyonlarına Unix’te “System Call”, Windows’ta ise “API” adı verilmiştir.
Windows’ta API fonksiyonları “dll” dosyaları içerisinde bulunur ve işletim sistemini
yüklerken otomatik olarak yüklenmektedir.
3 çeşit API fonksiyonu bulunur. Bu çeşitler:
• Kernel API’ler: Kernel32.dll dosyası içerisinde bulunmaktadır. Sistemin basit, temel
işlevleriyle ilgili sistem fonksiyonları bulunmaktadır.
Kernel32.dll: bellek yönetimi, giriş/çıkış birimlerinin kontrolü, process/thread işlemleri
ve senkronizasyon işlemlerini gerçekleştirir.
26. KONU BAŞLIĞI
API FONKSİYONLARI (Application
Programming Interface)
• User API’ler: User32.dll dosyası içerisinde bulunmaktadır. Programcının doğrudan
üzerinde çalıştığı konu veya ilgili olay ile ilgili sistem fonksiyonlarıdır. Örneğin: pencere
işlemlerini gerçekleştirmek için gereken API’ler, kontrollerle ilgili API’ler vs…
Usher32.dll: masaüstü uygulamaları, pencereler, menüler vb. kullanıcı arabirimi
içerisinde bulunan unsurları oluşturur ve yönetir.
• Graphics API’ler: Gdi32.dll dosyası içerisinde bulunmaktadır. Bütün grafik
çizimlerine ilişkin sistem fonksiyonlarını içerir.
Gdi32.dll: yazıcı işlemleri, çizimler, yazı fontları, video görüntüler gibi işlevleri
gerçekleştirir. Windows’ta dosyanın açılması, kapatılması, dosyadan veri okunması,
veri yazılması, donanım birimlerinin iletişimi, process’ler arası iletişim gibi işlemlerin
hepsi API fonksiyonlarının görevlerindendir. Ayrıca sistemin network üzerindeki(Dosya
paylaşımı, Donanım paylaşımı vb.) bütün işlemleri ise API fonksiyonları içsel olarak
gerçekleştirmektedir.
27. KONU BAŞLIĞIWINDOWS XP
Boot önceliğini değiştirmek için önce cihazın Bios menüsüne girmek gerekiyor. Bunu
yapmak için ise bilgisayarı açar açmaz gelen ilk ekranda ekranda, Bios’a girmek için
kullanan tuşun adı yazıyor. Marka ve modele göre değişiklik gösterebildiğinden, belli
bir tuş belirtemiyoruz. F2-F9-F11 gibi tuşlar olabilir. Masaüstü bilgisayarlarda ise
genel de numerik tuş takımı altında bulunan Del tuşudur.
Bios’a girdikten sonra Boot sekmesine gelelim.
Boot sekmesinde amacımız DVD sürücüyü, sıraya almak olsun.
F5/F6 tuşlarını kullanarak DVD sürücüyü, sıraya taşıdık
Yaptığımız işlemi kaydetmek için F10 tuşuna basalım.
28. KONU BAŞLIĞIWINDOWS XP
Windows XP Kurulum Nasıl Yapılır?
1-Windows XP CD-ROM’unu takın ve bilgisayarınızın güç düğmesine basarak
bilgisayarınızı açın.
29. KONU BAŞLIĞI
WINDOWS XP
2-“Press any key to boot from CD…” mesajını göreceksiniz. Herhangi bir tuşa
bastığınız anda sistem takılı olan Windows XP CD-ROM‘undan sistem dosyalarını
yükleyecektir ve kurulum başlayacaktır. Eğer herhangi bir tuşa basmazsanız bir süre
sonra sistem bir şey olmamış gibi normal olarak açılacaktır. Yani harddiskten boot
edecektir.
30. KONU BAŞLIĞIWINDOWS XP
3-Eğer böyle bir yazı gelmezse bilgisayar açılırken CD‘den başlatılmasını sağlamak
için bilgisayar açılırken F8, F10 ya da F12 gibi tuşlara basın.BIOS’a giriş tuşuna basıp
girdikten sonra BIOS’da Advanced BIOS Fautures‘a giriniz.
32. KONU BAŞLIĞI
API FONKSİYONLARI (Application
Programming Interface)
5-Daha sonra “Kur’a Hoş Geldiniz. (Setup is starting Windows)”
mesajı ve Windows XP Professional Kur yada Windows XP Home Kur
ekranı:
33. KONU BAŞLIĞIWINDOWS XP
6-ENTER tuşuna basarak devam edersek:
Windows XP Licensing Agreement yani yazılım anlaşması geldi. F8 tuşuna basarak
geçelim.
35. KONU BAŞLIĞIWINDOWS XP
8-Bölünmemiş bir alandan bir yerel sürücü oluşturmak için (C, D gibi) bölünmemiş
alanı seçin “C” tuşuna basınız.(Buradaki "C" tuşu, sürücünün harfini temsil etmiyor!
"C", "Create (Oluştur)"un baş harfi. Bunu karıştırarak "D" sürücüsü oluşturmak için
"D" tuşuna basmayın. Yine "C" tuşuna basın. Windows XP kurulumunda "D" tuşu
"Delete (Sil)" komutunu temsil eder.)
37. KONU BAŞLIĞIWINDOWS XP
10-Oluşturulan bölümü biçimlendirme. Oluşturduğumuz bölümü “Enter” ile
seçtikten sonra karşımıza gelen bölüm. Burada NTFS‘yi tercih etmenizi öneririm.
42. KONU BAŞLIĞIWINDOWS XP
15-Windows XP Ürün anahtarını girin. Windows XP CD’nizin kutusunda ya da
bilgisayarınızın kasasında yapışık bir etiket üzerinde yazıyor olacaktır.
43. KONU BAŞLIĞIWINDOWS XP
16-Eğer bilgisayarınızda açılış parolası kullanmak istiyorsanız bu aşamada
parolanızı oluşturmalısınız. İstemiyorsanız, “İleri” butonuna tıklayarak devam edin.
46. KONU BAŞLIĞIWINDOWS VİSTA
Windows Vista Kurulum Nasıl Yapılır?
Temiz kurulum yapmak için öncelikle bilgisayarınızı Windows yükleme medyası
üzerinden başlatmanız gerekmektedir. Windows yükleme medyanız bir DVD ise DVD
sürücüden, USB bellek ise USB bellek üzerinden Boot etmeniz gerekiyor.
1-Boot önceliğini değiştirdikten sonra aşağıda görüldüğü gibi Windows dosyaları
yüklenmeye başlıyor.
49. KONU BAŞLIĞIWINDOWS VİSTA
4-Daha sonra ürün anahtarı penceresi karşımıza geliyor. Ürün anahtarımızı Eğer daha
sonra gireceksek, İleri‘ye tıklayalım.
50. KONU BAŞLIĞIWINDOWS VİSTA
5-Kullandığımız yükleme medyası, tüm Vista sürümlerini barındırdığından dolayı, hangi
Vista lisansına sahipsek o sürümü seçmemiz gerekiyor. Seçtikten sonra İleri‘ye
tıklayarak devam edelim..
55. KONU BAŞLIĞIWINDOWS VİSTA
10-Bir sonraki adımda bilgisayarın kullanıcı adını belirliyoruz, istersek parola da
belirleyebiliriz. İleri‘ye tıklayalım.
57. KONU BAŞLIĞIWINDOWS 10
Windows 10 Kurulumu
1-İndirdiğimiz iso dosyası ile önyüklemeli flash diskimizi oluşturduğumuza göre artık
Windows 10 kurulumuna başlayabiliriz. Makineyi yeniden başlatın ve başlatırken Boot
Manager’ a girip 1. boot seçeneği olarak usb sürücüyü seçin.
2-Önyüklemeli Windows 10 kurulumunun ilk adımı Dil, Saat ve Para Birimi ve Klavye
seçeneklerini seçeceğimiz bu ekran. Size en uygun olan seçenekleri seçip “İleri”
butonuna basın.
58. KONU BAŞLIĞIWINDOWS 10
3-Bu adımda bir başlangıç onarımı mı yapacağız yoksa işletim sistemini
yükleyeceğimize karar veriyoruz. Amacımız Windows 10 kurulumu yapmak olduğu
için “Şimdi Yükle” butonuna tıklıyoruz.
60. KONU BAŞLIĞIWINDOWS 10
5-Bu adımda yükleme türünü seçiyoruz. Diğer Windows sürümlerinden yükseltme mi
yapacağız yoksa en baştan temiz bir windows 10 kurulumu mu yapacağız bunu
belirtiyoruz. Bu anlatımda temiz kurulumu anlatıyoruz, bu sebeple biz “Özel: Yanlızca
Windows’ u yükle (gelişmiş)” seçeneğini seçtik.
61. KONU BAŞLIĞIWINDOWS 10
6-Sabit disk bölümlerimiz arasından yüklemek istediğimiz bölümü seçiyoruz. Biz “C”
diskine (100 GB) kurulum yapacağımız için “Sürücü 0 Bölüm 1” i seçip biçimlendirdik
ve “İleri” butonuna bastık.
62. KONU BAŞLIĞIWINDOWS 10
7-Flash diskimizdeki sistem dosyaları bilgisayarımıza kopyalanıyor. Bu işlem 5-10 dakika
gibi bir sürede tamamlanır ve makine kendini yeniden başlatabilir. Yeniden başlatma
esnasında flash diskinizi usb sürücüden çıkarmayı unutmayın.
63. KONU BAŞLIĞIWINDOWS 10
8-Kopyalama bittiğinde makine kendini yeniden başlattıktan sonra aygıtlar hazır hale
getirilir. Bu işlem de yaklaşık 5-10 dakika sürer. Daha sonra herhangi bir ağ algılanmışsa
“Bağlanalım” ekranı gelir ve birine bağlanmamızı ister. Kurulumun daha hızlı
tamamlanması için alttaki “Bu adımı atla” seçeneği ile devam edin.
9-Seçtiğimiz seçenekler ve yaptığımız ayarlar uygulanıyor ve kullanıcı hesabımız
oluşturuluyor.
10-İşlem tamamlandı.
64. Dersin Adı bu köşeye yazılacak
https://biosbiziz.files.wordpress.com/2015/11/yrd-doc3a7-dr-agc3a2h-
tuc49frul-korucu-ic59fletim-sistemi-uygulamalari.pdf
https://biosbiziz.files.wordpress.com/2015/11/yrd-doc3a7-dr-agc3a2h-
tuc49frul-korucu-kernel-cesitleri.pdf Kaynakça3
https://teknodestek.com.tr/windows-vista-temiz-kurulum-nasil-yapilir-
resimli-anlatim/ Kaynakça5
https://teknodestek.com.tr/windows-10-temiz-kurulum-nasil-yapilir/
KAYNAKÇA