1. Islama Mahoma
profetak Arabian VII. mendean sortutako erlijioa da.
Kronologikoki erlijio abrahamikoetan hirugarrena da,
judaismoaren eta kristautasunaren ondotik, eta elementu asko
jaso zituen bere aurretiko bi erlijio horietatik.
Islamaren liburu sakratua Korana da , horrek errezitazioa esan
nahi du; bertan Mahomak Jainkoarengandik jasotako
errebelazioa azaltzen da. Hasieran, Profeta hil eta gero,
errebelazioa ahoz aho igortzen zen idatzi gabe, eta hortik
liburuaren izena.
Islama praktikatzen duen pertsonari musulman esaten zaio eta
euren tenpluak meskitak dira.

2. ISLAMAREN BOST ZUTABEAK:
·Fede-aitorpena (shahada): Allah da Jainko bakarra
eta Mahoma da haren profeta.
·Otoitza (salat): egunean, egunean 5 aldiz otoitz egin
behar dute Mekara begira, meskitatik muezinak dei
egiten duenean. Ostirala da haien egun sakratua.
·Limosnak ematea (zakat) : txiroei lagundu behar
diete guztiek. Ondarearen %2,5 behartsuei eman
behar zaie.
·Baraualdia (sawm): Ramadan deiturikoa , 29
egunez , ez jan , ez edan , ez erre eta tratu sexualik
ere ezin da eduki , eguzkia irteten denetik sartzen
den arte . Amaieran , 3 jai egiten dira , behartsuei
limosna emateko.
·Erromesaldia (hajj): Mekara bizitzan behin jatea da,
horretarako baliabideak izanez gero.

3. HISTORIA
Mahoma profetaren heriotzaren ostean , islamaren buru edo
kalifa Abu Bakr (632-634) bihurtu zen. Haren zuzendaritzapean
Arabiar Penintsularen erdialdea musulmanen menpean geratu
zen.
Ali Muhammaden suhiaren agintaldia Utmanen heriotzaren
gaineko zalantzekin hasi zen.
Hori zela eta , borroka eta Lehen Gerra Zibil Islamdarra piztu
ziren, Muawiya Siriako gobernadoreak bultzatuta. Kufa hirian
otoitzen ari zela Ali hil zutenean, Muawiya I.ak boterea
bereganatu, Omeiatar leinua sortu eta hiriburua Damaskon
ezarri zuen.
Iberiar Penintsularen konkista 711n hasi zen , Guadaleteko
guduan bisigodoak garaitzean.
Hurrengo zortzi urteetan penintsula osoa bereganatu zuten ,
gehienetan tokian tokiko nobleziarekin izandako bake itunen
bidez. Euskal Herrira ere iritsi ziren , Iruñean Gazteluko
Plazako azken indusketen erakutsi duten moduan.
Iparralderago ere joan ziren , harik eta Poitierseko guduan
Karlos Martel frankoen buruzagiak garaitu zituen arte (732) .
Konstantinopolis bera ere hartzen saiatu ziren. Porrot
egindakoan, Omeiarren ospeak
behera egin zuen. Azkenean,
Abasidar leinuak Omeiarrak
boteretik kendu zituen eta
hiriburua Bagdadera aldatu
zuen. Ia ia omeiarren klan osoa
erail zuten, baina printze bat,
Abd al-Rahman I.a , Iberiar
Penintsulara heldu ahal izan zen
, bizirik. Hor Kordobako
Emirerria sortu zuen,
abasidarren inperiotik at.
Musulmanen estatu batua
bereizteko lehendabiziko pausoa
izan zen hura, IX.mendean zehar
desegin baitzen.

4. ISLAMISMO
Islamismoa edo Islam politikoa Islama
ideologia gisa definitzen duten doktrina
eta praktika politikoei ematen zaien
izena da. Musulmanen artean , islamiar
legeak gobernaturiko gizarte – motara
itzultzea eskatzen duen mugimendu
politiko , sozial eta erlijiosoa da.
Islamismoaren barruan ideologia – joera
bat baino gehiago aurkitu daitekeen
arren, helburu
batek batzen ditu
denak : Korana
hitzez hitz

5. interpretatuz bizi den gizarte – motara
itzultzea .
1969an Muammar al Kadafik Libiako
Arabiar Herri Errepublika Sozialista
ezarri zuen ,
panislamismoa eta sozialismoa lotzen
zituen erregimen – mota , eta 1979an ,
Ruhola Khomeini aiatolak zuzendutako
iraultzaren ondorioz , errepublika
islamiar bihurtu zen Iran . Harrezkero ,
beste herrialde batzuetan ere ezarri da
Islamiar eredua , arrakastaz : Sudanen ,
Pakistanen , Txetxenian eta talibanen
mende dauden Afganistango lurraldeetan
adibidez ; Saudi Arabian ere bai , baina
askok ez dute islamiartzat hartzen
herrialde hura , aberatsen eta pobreen
arteko aldeak direla eta .
Berez , demokraziaren alde eta
diktaduraren aurka daude , islamiarren
eredua “shura” baita . Bertan , buruzagia
gizartearekin harremanetan dago ; beren
beharrez , ideiez galdetu , eta herriak
esaten dienaren arabera jokatu behar
dute . Hala ere , gaurko buruzagi batzuek
hori ahaztu eta diktadore gisa jokatzen
dute, Iranen eta Sudanen adibidez, nahiz

6. eta egoera hori behin-behinekotzat
duten. Jordanian eta Turkian, aldiz, modu
arrakastatsuagoan ezarri dira
demokraziak.
Politika ekonomikoan, islamiar gehienek
demokrazia sozialetik gertu dagoen
sistema defendatzen dute , eta eredu
horretatik
urruntzen direnek
gehiago jotzen
dute kapitalismo
aldera,
komunismora
baino. Islamiar
mugimendu batzuk indarkeriaren aldeko
dira , eta estatuari izaera erlijiosoa
emateko bide gisa ikusten dute.
1992ean Aljeriako hurteskundeetan
Salbazioko Fronte Islamiarrak irabaz ez
zezan , agintean zeudenek estatu – kolpe
bat eman eta legez kanpo utzi zuten.
Horren ondorioz ,gerra zibila piztu zen
armadaren eta islamiar taldeen artean.