Bidegoian-go Kulturaren astean emandako hitzaldiaren transparentziak

1. Internet-­‐en
Arriskuak
Bidegoian
Urko
Zurutuza
(Mondragon
Unibertsitatea)

2. Sarrera
• Dena
Internetera
konektaturik
– Gero
eta
Ordenagailu
gutxiago
saltzen
dira,
bainan…
– Eta
laster
gehiago!
• Kotxeak,
Telebistak,
Joku
kontsolak,
Etxeko
tresnak,…

3. Arriskuak
• Spam
• Birusak
• Sare
lapurketak
• Pribazitatea

4. Internet
Erosketak

5. EstaIsIka
batzu:
• 2004:
20Ik
batek
Internet-­‐en
erosketak
• 2009:
6Ik
batek
• 2010:
10eIk
2,3

6. Erabilpen
nagusienak
• Bidaiak:
edreams.es,
viajar.com,
tripadvisor.es,
booking.es
logitravel.com,
rumbo.es,
iberia.es,
….
• Arropa:
privalia.es,
es.buyvip.com,
zara.com,
bershka.com,…
• Teknologia:
pixmania.com,
redcoon.com,
fnac.es,
carrefour.es,…
• Kupoiak:
grupon.es,
es.groupalia.com,
es.letsbonus.com,
deskontu.com,…
• Liburuak:
fnac.es,
elkar.com

8. Segurua
al
da?

11. Txartelaren
datuak
sartu
behar?
• PayPal
• Moneybookers
• Google
Checkout/Google
Wallet
• Amazon
Payments
• Gure
kontuak
binkulatu,
eta
helbide
elektronikoarekin
ordainduz!

12. Gomendioak
• AnIbirusa
• Ordenagailua
eguneratua
• Wifi
sarea
zifraturik
(WPA)
• Datu
pribatuak
sartzerako
orduan:
h/ps
• Zentzuzko
erabilpena!!!

13. Sare
Sozialen
Arriskuak
13

16. Arriskuak
• Ciberbulling:
– Teknologi
berriak
erabiliz
gazteen
arteko
jazarpenak
(acoso)
• Grooming:
– Interneten
bidez
txikien
jazarpenak,
sexu
arrazoiarekin
• Tecnoadicción:
– Teknologi
berrien
geihegizko
erabilpena

17. Gomendioak
• Pribatutasunaren
konfigurazioa
modu
egokian
• Datu
pertsonal
eta
argazkiak
zaindu,
ez
erakutsi
• Argazki
korapilotsurik
ez
igo
Internet-­‐era
• Ordenagailua
birus
etab.-­‐eIk
zaindu
• Kontaktuen
nortasuna
baieztatu
• Gurasoek!
– Arazoren
bat
balego,
zuen
seme-­‐alabek
zuengana
jo
dezaten
ziurtatu.
– Zuen
seme-­‐alabek
sarean
dauden
arriskuak
ezagutzen
dituztela
eta
hauek
babesten
dituztela
ziurtatu.

18. Gomendioak
• Ordenagailuaren
kokapena
– Ordenagailua
leku
amankomun
batetan,
edo
gehienen
bistara
utzi
(saloia,…).
– Saiatu
seme-­‐alaben
logeletan
ez
uztea.

24. Más
información
• hap://www.ciberbullying.net/
• hap://www.internet-­‐grooming.net/
• hap://www.privacidad-­‐online.net/
• hap://www.e-­‐legales.net/
• hap://www.tecnoadiccion.es/

25. Facebook-­‐en
baja
eman
(I)

26. Facebook-­‐en
baja
eman
(II)
• Argazkiak
ez
dituzte
ezabatzen
(Facebook-­‐era
igota
beraiei
ematen
diezu
argazkien
eskubide
guzIak).
• Denbora
bat
pasata
berriz
kontua
sortzen
baduzu,
aurreko
konbertsazio,
lagun
eta
argazkiak
izango
dira
perfilean
berriz
ere.

27. Privalia-­‐n
baja
eman
(I)
E-­‐mail
bateIk
hasi,
edo
Web
lekuan:
“Mi
cuent”
-­‐>
“DesacIvar
mi
cuenta”,
Edo
hap://es.privalia.com/myaccount/unsubscribe

28. Privalia-­‐n
baja
eman
(II)