આ નવ ટપક ાંઓને
ચ ર સીધી લીટીથી
પેન ઉપાડ્યા વગર
જોડવ ન છે. કોઈ
દોરેલી લીટી પર
ફરીથી દોરવ નાં નથી.
બે લીટી એક બીજાને
ક્રોસ કરી શકે.
પ્રત્યેક વ્યક્તિ જીવનમ ાં
કાંઈકને કાંઈક હ ાંસલ કરવ
ઈચ્છે છે.-
• સમ જમ ાં સ રાં સ્ટેટસ હોય
• ઘરનાં ઘર હોય….
• ક ર હોય…..
• બ ળકોને સ રાં શશક્ષણ હોય……
• વૃધ્ધ વસ્થ મ ાં આનાંદથી
જીવવ ની િમન્ન હોય …..
આ બધ હ ાંસલ કરવાં હોય િો ?
‘ન ણ વગરનો ન થીયો અને ન ણે ન થ લ લ’
ન ાંણ કીય આયોજન શ મ ટે ?
સમ જમ ાં સ્ટેટસ
 આજે ફ્લેટની કકિંમિ – ૩૫ લ ખ રશપય
 પ ાંચ વર્ષ પછી એવ જ ફ્લેટની કકિંમિ ૪૦-૪૫
લ ખ રશપય
 પ ાંચ વર્ષ પછી લોન લઈને લેવ નો હોય િો,
મ જીન મનીિરીકે ધ રો કે ૧૦ લ ખ રશપય
જોઈએ.
 પ ાંચ વર્ષમ ાં ૧૦ લ ખની બચિ કરવી હોય િો
વ શર્િક બે લ ખ બચ વવ પડે. મહીને ઓછ મ ાં
ઓછ ૧૬૬૦૦ રશપય બચ વવ પડે.
ઘરનાં ઘર લેવાં છે ?
આજે નસષરીમ ાં એડમીશન
મ ટે પણ પ ાંચ હજારથી
લ ખ રશપય જરરી છે અને
ત્ય રબ દ ફી અલગ.
આ બ ળક જ્ય રે કોલેજમ ાં
આવશે ત્ય રે ?
હજ િો ………….
બ કી ……
મ નવીની ઇચ્છ ઓ, આક ાંક્ષ ઓ, ધ્યેયને બે
ભ ગમ ાં સ્પષ્ટ વહેંચી શક ય –
• લ ાંબ ગ ળ નાં ધ્યેય
• ટાંક ગ ળ નાં ધ્યેય
આ બધું હાુંસલ કરવા તમારે
અંગત નાણાકીય આયોજન કરવું જ પડ્શે.
નહીંતર ……
ઇચ્છ ઓ, આક ાંક્ષ ઓ, ધ્યેયને ભલી જવાં પડશે
ન ણ કીય આયોજન કરવ શાં જરરી છે ?
• પોિ ન જીવનન ધ્યેય નક્કી કરવ
• બીજ ાં પોિ ની આજની આવક કેટલી છે ?
• ત્રીજ ાં પોિે કેટલાં જોખમ લઈ શકશે ?
• આવક-જાવકને કુંન્ટ્રોલ કરે છે.
• આવક-જાવકને સમતોલ રાખે છે.
• બચત વધારવા અને સુંપત્તિ ઉભી કરવામાું મદદરપ થાય છે.
• ટેક્ષ બચાવવામાું મદદરપ થાય છે.
• રોકાણો પર વધમાું વધ વળતર મેળવવામાું મદદરપ થાય છે.
• વૃદ્ધાવસ્થા સખરપ જશે એની ખાત્રી આપે છે.
• આકસ્મીક પ્રસુંગોને પહોંચી વળવા પોતાને અને કટુંબીજનોને મદદરપ
થાય છે.
• નવી ઇચ્છાઓ અને આકાુંક્ષાઓ ઉભી કરે છે.
અંગિ ન ણ કીય આયોજનથી થિ ફ યદ -
જીવનન અંગિ ધ્યેય હ ાંસલ કરવ ન પગથીય -
1. િમ ર જીવનન ન ણ કીય ધ્યેય નક્કી કરો.
2. િમ રી હ લની ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનો ચોક્કસ
અંદ જ ક ઢો
3. ન ણ કીય તટનો અંદ જ ક ઢો
4. િમ રાં અંગિ ન ણ કીય આયોજન િૈય ર કરો.
5. િમ ર ન ણ કીય આયોજનને અમલમ ાં મકો.
6. સમય ાંિરે આયોજનને ચક સિ રહો.
ઘરન સભ્યોની સ થે બેસીને કટાંબન હ લન
િેમજ ભશવષ્યન ધ્યેય ક્ય છે િેનાં એક લીસ્ટ
બન વો. દરેક ધ્યેયને સમય અને ન ણ ન સાંદભષમ ાં
સ્પષ્ટ કરો. (quantify). શક્ય હોય િો સવષ
સાંમશિથી ધ્યેય મ ટે અગ્રિ ક્રમ નક્કી કરો. ક્યો
ધ્યેય સૌથી પહેલ હ ાંસલ કરવો જોઈએ, િેમ ાં
કેટલો સમય અને ન ણ જોઈશે િેનો અંદ જ બ ાંધો.
1. િમ ર જીવનન ન ણ કીય ધ્યેય –
સૌ પ્રથમ િો િમ રી વિષમ ન ન ણ કીય પકરક્સ્થશિને સમજો.
િમ ર ઘરન દરેક સભ્ય સકહિ કલ આવકની શવગિ િૈય ર
કરો. ત્ય ર બ દ િમ રી પરનો લોનનો બોજ (ઘર, ક ર, ટીવી,
વોશીંગમશીન, ફોન વગેરેની ખરીદી મ ટે લીધેલી લોન),
ફરજીય િ બચિની શવગિ (જેમકે જીવનવીમ પોલીસી, રીકરીંગ
એક ઊન્ટ્સ, પોસ્ટની બચિ વગેરે), ઘરખચષ (પોિ ન ઘરનો
િેમજ ઘરન કોઈ સભ્યો બહ ર હોય િો િેનો ખચષ વગેરે). આ
શવગિો િૈય ર થયેથી િમને િમ રી ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનો
પ કો અંદ જ આવશે.
2. િમ રી હ લની ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનો અંદ જ -
િમ રી કલ આવક અને ન ણ ની કલ જરરીય િન
અંદ જ િૈય ર થિ ાં જ િમને ન ણ કીય િફ વિનો
અંદ જ આવશે. જો ન ણ વધિ (સરપ્લસ) રહેિ હોય
િો બીજા ધ્યેય િરફ સ થે સ થે આગળ વધવ ની
સ્પષ્ટિ થશે અથવ ભશવષ્ય મ ટેની બચિનો મ ગષ
શવચ રવ ની િક મળશે. જો વધ રે ન ણ કીય તટ હશે િો
વધ ર ની આવક ઉભી કરવ મ ટે પ્રયત્ન કરવ ની કદશ
સઝશે.
3. ન ણ કીય તટનો અંદ જ મેળવો –
િમ રાં અંગિ ન ણ કીય આયોજન િૈય ર કરો – હવે
િમ રી પ સે અંગિ ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનાં સ્પષ્ટ
ચચત્ર િૈય ર થઈ ગયાં. હવે ક્ય ાં ? કેટલો ? ખચષ
કરવો, બચિ મ ટે ક્ય પ્રક રની સ્કીમો અપન વવી
(જીવનવીમો, પીપીએફ, ફીતસડ ડીપોઝીટ, રીકરીંગ
ખ િ ઓ વગેરે). દરેક મ ટે ચોક્કસ રકમ અને
સમયગ ળો પણ નક્કી થઈ શકશે. આ બધ અંદ જ
િમ ર ભશવષ્યન ધ્યેયને સસાંગિ હોવ જોઈએ.
4. િમ રાં અંગિ ન ણ કીય આયોજન
િૈય ર કરો –
ફતિ ક ગળ પર અંદ જ બ ાંધવ થી કોઈ
પકરણ મ નહી આવે, મ ટે હવે િૈય ર કરેલ
આયોજનને અમલમ ાં મકો. આમ ાં અગત્યનાં એ
છે કે જે પધ્ધશિએ અમલ કરવ નાં નક્કી કરો
િેને વળગી રહો.
5. િમ ર ન ણ કીય આયોજનને અમલમ ાં
મકો –
ન ણ કીય આયોજન, એક વખિ નક્કી કરી લેવ ની
કક્રય નથી. િેને જ્ય રે અમલમ ાં મકો છો ત્ય રે
સમય ાંિરે િમે નક્કી કરેલ મ ગષ પર જ જઈ રહ્ય છો
કે કેમ િે ચક સિ રહેવાં પડે. ઓછ મ ાં ઓછાં શત્રમ શસક
ચક સણી કરવી જોઈએ. કોઈ આકક્સ્મક પ્રસાંગો ફરી
અયોજન કરવ નાં પણ થ ય. આમ ન ણ કીણ આયોજન
એ એક વખિની પ્રકક્રય નથી. કોઈવ ર જરર જણ ય
ત્ય રે કોઈ શનષ્ણ િની મદદ પણ લો.
6. સમય ાંિરે આયોજનને ચક સિ રહો –
આભ ર

Personal Fin. planning for medium Income Group

  • 2.
    આ નવ ટપકાંઓને ચ ર સીધી લીટીથી પેન ઉપાડ્યા વગર જોડવ ન છે. કોઈ દોરેલી લીટી પર ફરીથી દોરવ નાં નથી. બે લીટી એક બીજાને ક્રોસ કરી શકે.
  • 4.
    પ્રત્યેક વ્યક્તિ જીવનમાં કાંઈકને કાંઈક હ ાંસલ કરવ ઈચ્છે છે.- • સમ જમ ાં સ રાં સ્ટેટસ હોય • ઘરનાં ઘર હોય…. • ક ર હોય….. • બ ળકોને સ રાં શશક્ષણ હોય…… • વૃધ્ધ વસ્થ મ ાં આનાંદથી જીવવ ની િમન્ન હોય …..
  • 5.
    આ બધ હાંસલ કરવાં હોય િો ?
  • 6.
    ‘ન ણ વગરનોન થીયો અને ન ણે ન થ લ લ’ ન ાંણ કીય આયોજન શ મ ટે ? સમ જમ ાં સ્ટેટસ
  • 7.
     આજે ફ્લેટનીકકિંમિ – ૩૫ લ ખ રશપય  પ ાંચ વર્ષ પછી એવ જ ફ્લેટની કકિંમિ ૪૦-૪૫ લ ખ રશપય  પ ાંચ વર્ષ પછી લોન લઈને લેવ નો હોય િો, મ જીન મનીિરીકે ધ રો કે ૧૦ લ ખ રશપય જોઈએ.  પ ાંચ વર્ષમ ાં ૧૦ લ ખની બચિ કરવી હોય િો વ શર્િક બે લ ખ બચ વવ પડે. મહીને ઓછ મ ાં ઓછ ૧૬૬૦૦ રશપય બચ વવ પડે. ઘરનાં ઘર લેવાં છે ?
  • 8.
    આજે નસષરીમ ાંએડમીશન મ ટે પણ પ ાંચ હજારથી લ ખ રશપય જરરી છે અને ત્ય રબ દ ફી અલગ. આ બ ળક જ્ય રે કોલેજમ ાં આવશે ત્ય રે ?
  • 9.
  • 10.
    મ નવીની ઇચ્છઓ, આક ાંક્ષ ઓ, ધ્યેયને બે ભ ગમ ાં સ્પષ્ટ વહેંચી શક ય – • લ ાંબ ગ ળ નાં ધ્યેય • ટાંક ગ ળ નાં ધ્યેય આ બધું હાુંસલ કરવા તમારે અંગત નાણાકીય આયોજન કરવું જ પડ્શે. નહીંતર …… ઇચ્છ ઓ, આક ાંક્ષ ઓ, ધ્યેયને ભલી જવાં પડશે
  • 11.
    ન ણ કીયઆયોજન કરવ શાં જરરી છે ? • પોિ ન જીવનન ધ્યેય નક્કી કરવ • બીજ ાં પોિ ની આજની આવક કેટલી છે ? • ત્રીજ ાં પોિે કેટલાં જોખમ લઈ શકશે ?
  • 12.
    • આવક-જાવકને કુંન્ટ્રોલકરે છે. • આવક-જાવકને સમતોલ રાખે છે. • બચત વધારવા અને સુંપત્તિ ઉભી કરવામાું મદદરપ થાય છે. • ટેક્ષ બચાવવામાું મદદરપ થાય છે. • રોકાણો પર વધમાું વધ વળતર મેળવવામાું મદદરપ થાય છે. • વૃદ્ધાવસ્થા સખરપ જશે એની ખાત્રી આપે છે. • આકસ્મીક પ્રસુંગોને પહોંચી વળવા પોતાને અને કટુંબીજનોને મદદરપ થાય છે. • નવી ઇચ્છાઓ અને આકાુંક્ષાઓ ઉભી કરે છે. અંગિ ન ણ કીય આયોજનથી થિ ફ યદ -
  • 13.
    જીવનન અંગિ ધ્યેયહ ાંસલ કરવ ન પગથીય - 1. િમ ર જીવનન ન ણ કીય ધ્યેય નક્કી કરો. 2. િમ રી હ લની ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનો ચોક્કસ અંદ જ ક ઢો 3. ન ણ કીય તટનો અંદ જ ક ઢો 4. િમ રાં અંગિ ન ણ કીય આયોજન િૈય ર કરો. 5. િમ ર ન ણ કીય આયોજનને અમલમ ાં મકો. 6. સમય ાંિરે આયોજનને ચક સિ રહો.
  • 14.
    ઘરન સભ્યોની સથે બેસીને કટાંબન હ લન િેમજ ભશવષ્યન ધ્યેય ક્ય છે િેનાં એક લીસ્ટ બન વો. દરેક ધ્યેયને સમય અને ન ણ ન સાંદભષમ ાં સ્પષ્ટ કરો. (quantify). શક્ય હોય િો સવષ સાંમશિથી ધ્યેય મ ટે અગ્રિ ક્રમ નક્કી કરો. ક્યો ધ્યેય સૌથી પહેલ હ ાંસલ કરવો જોઈએ, િેમ ાં કેટલો સમય અને ન ણ જોઈશે િેનો અંદ જ બ ાંધો. 1. િમ ર જીવનન ન ણ કીય ધ્યેય –
  • 15.
    સૌ પ્રથમ િોિમ રી વિષમ ન ન ણ કીય પકરક્સ્થશિને સમજો. િમ ર ઘરન દરેક સભ્ય સકહિ કલ આવકની શવગિ િૈય ર કરો. ત્ય ર બ દ િમ રી પરનો લોનનો બોજ (ઘર, ક ર, ટીવી, વોશીંગમશીન, ફોન વગેરેની ખરીદી મ ટે લીધેલી લોન), ફરજીય િ બચિની શવગિ (જેમકે જીવનવીમ પોલીસી, રીકરીંગ એક ઊન્ટ્સ, પોસ્ટની બચિ વગેરે), ઘરખચષ (પોિ ન ઘરનો િેમજ ઘરન કોઈ સભ્યો બહ ર હોય િો િેનો ખચષ વગેરે). આ શવગિો િૈય ર થયેથી િમને િમ રી ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનો પ કો અંદ જ આવશે. 2. િમ રી હ લની ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનો અંદ જ -
  • 16.
    િમ રી કલઆવક અને ન ણ ની કલ જરરીય િન અંદ જ િૈય ર થિ ાં જ િમને ન ણ કીય િફ વિનો અંદ જ આવશે. જો ન ણ વધિ (સરપ્લસ) રહેિ હોય િો બીજા ધ્યેય િરફ સ થે સ થે આગળ વધવ ની સ્પષ્ટિ થશે અથવ ભશવષ્ય મ ટેની બચિનો મ ગષ શવચ રવ ની િક મળશે. જો વધ રે ન ણ કીય તટ હશે િો વધ ર ની આવક ઉભી કરવ મ ટે પ્રયત્ન કરવ ની કદશ સઝશે. 3. ન ણ કીય તટનો અંદ જ મેળવો –
  • 17.
    િમ રાં અંગિન ણ કીય આયોજન િૈય ર કરો – હવે િમ રી પ સે અંગિ ન ણ કીય પકરક્સ્થશિનાં સ્પષ્ટ ચચત્ર િૈય ર થઈ ગયાં. હવે ક્ય ાં ? કેટલો ? ખચષ કરવો, બચિ મ ટે ક્ય પ્રક રની સ્કીમો અપન વવી (જીવનવીમો, પીપીએફ, ફીતસડ ડીપોઝીટ, રીકરીંગ ખ િ ઓ વગેરે). દરેક મ ટે ચોક્કસ રકમ અને સમયગ ળો પણ નક્કી થઈ શકશે. આ બધ અંદ જ િમ ર ભશવષ્યન ધ્યેયને સસાંગિ હોવ જોઈએ. 4. િમ રાં અંગિ ન ણ કીય આયોજન િૈય ર કરો –
  • 18.
    ફતિ ક ગળપર અંદ જ બ ાંધવ થી કોઈ પકરણ મ નહી આવે, મ ટે હવે િૈય ર કરેલ આયોજનને અમલમ ાં મકો. આમ ાં અગત્યનાં એ છે કે જે પધ્ધશિએ અમલ કરવ નાં નક્કી કરો િેને વળગી રહો. 5. િમ ર ન ણ કીય આયોજનને અમલમ ાં મકો –
  • 19.
    ન ણ કીયઆયોજન, એક વખિ નક્કી કરી લેવ ની કક્રય નથી. િેને જ્ય રે અમલમ ાં મકો છો ત્ય રે સમય ાંિરે િમે નક્કી કરેલ મ ગષ પર જ જઈ રહ્ય છો કે કેમ િે ચક સિ રહેવાં પડે. ઓછ મ ાં ઓછાં શત્રમ શસક ચક સણી કરવી જોઈએ. કોઈ આકક્સ્મક પ્રસાંગો ફરી અયોજન કરવ નાં પણ થ ય. આમ ન ણ કીણ આયોજન એ એક વખિની પ્રકક્રય નથી. કોઈવ ર જરર જણ ય ત્ય રે કોઈ શનષ્ણ િની મદદ પણ લો. 6. સમય ાંિરે આયોજનને ચક સિ રહો –
  • 20.