1. EHUREKA
AHOLKUAK 1
www.ehu.es/
TELEFONOZ ARI GARENEAN
azpidazki
2. Telefonoa zelan hartu?
1.1. Lehenik, esan nora deitu duen eta gero agurtu:
Historia fakultatea, egun on
Edo luzeago
Historia fakultatea, egun on, Miren Arrondo
naiz, zertan lagundu ahal dizut?
3. Gomendio batzuk
Telefonoz ez dugu beste pertsona ikusten.
Horregatik, aurrez aurrekoa baino zailagoa da
komunikazioa. Beraz, motelago hitz egin.
Informaziorik garrantzitsuena azpimarratu edo
errepikatu.
Deitu duenari ulertzen ez badiozu, eskatu motelago
hitz egiteko.
Aldatu intonazioa eta erritmoa, asko hitz eginez
gero.
4. Gomendio batzuk
Deitzen duenarentzat ez da inportantea euskaraz
ondo edo txarto erantzutea. Berak informazioa nahi du,
informazio egokia eta zuzena.
Utzi hitz egiten eta galderak egiten deitu duenari
Patxadaz hartu: beti saiatu jarrera neutrala izaten,
inori errua ez egozten eta deitu duenari gure laguntza
ematen.
5. Ohiko akats batzuk
Oraintxe pasatzen dizut deia
Oraintxe pasako dizut deia
Utzi niri enkargua eta nik esaten diot
Utzi niri enkargua eta nik esango diot
Dago Mikel?
Mikel al dago? Mikel hor al da
Beste linea batetik hitz egiten dago
Beste linea batetik hitz egiten ari da
6. Ez ahaztu!
Garrantzitsua da euskaraz egitea:
euskaldunari euskaraz egiteko atea zabalduko
diogu.
Asko laguntzen du telefonoa hartzekorakoan
prestatua izatea zer esango dugun.
7. Esan behar ez direnak
1.2. Ez da komeni horrela erantzutea, egia izan arren:
Kafea hartzera joan da duela ordubete
Komunean dago
Bakar-bakarrik nago
Ez dakit non dagoen deitu geroago
Hobe horrela erantzutea:
Ez dago momentu honetan, nik lagundu ahal
dizut?
8. Telefonoak zelan eman
Hobe da zenbakiak banaka ematea, ulertzeko eta
esateko errazago.
Adibidez: 946566758
Bederatzi/lau/sei
Bost/sei
Sei/zazpi
Bost/zortzi
9. Gomendio batzuk
Enkargua hartu:
Une honetan ez dago. Nahi al duzu enkargurik ematea?
Orain kanpoan da. Mezurik uztea nahi?
Deia pasatu:
Oraintxe jarriko dizut
Berehala pasatuko diot deia
10. Gomendio batzuk
Zain egoteko eskatu:
Itxaron apur bat /pixka bat, mesedez
Zaude pixka batean
Elkarrizketa amaitu:
Eskerrik asko deitzeagatik eta hurrengora arte
Mila esker
Besteak eskerrak emanez gero:
Ez horregatik
Baita zuri ere
11. Hiztegi txikia
Llamada en espera
Deia zain izatea
Llamada a tres
Hiruko elkarrizketa
Teléfono móvil
Sakeleko telefonoa, eskuko telefonoa
Desvío de llamadas
Deiak desbideratzea
13. Gomendioak
Ez dakit niregana datorrenak
euskaraz dakien, badaezpada
gaztelaniaz egingo diot.
Guregana hurbiltzen diren askok
badakite, batez ere ikasleek.
Eurek ere askotan ez dakite
euskaraz dakigun. Beraz, lehen
berba egiozu euskaraz. Baldin
badaki, euskaraz egingo du eta ez
badaki, gaztelaniaz lasai asko.
14. Gomendioak
Euskara ikasi dut, baina ez dakit kapaza
naizen batzuek hitz egiten duten euskara
horiek ulertzeko.
Normalean elkarrizketak laburrak izaten
dira, ez oso sakonak, eta nahiko
estandarrak. Beraz, ez izan beldurrik. Dena
den, beti esan ahal diozu datorrenari
mantsoago hitz egiteko. Gainera, horrela
asko gozatuko duzu hizkera horien
aberastasunarekin.
15. Gomendio batzuk
Ez naiz eroso sentitzen, besteek zer
pentsatzen duten beldur naiz. Euskara
politikarekin, moderno edo antzinako
izatearekin eta abarrekin lotzen dute.
Aurreiritzi asko daude, bakoitzak ditu bereak
eta denekin asmatzea oso zaila da. Hortaz, ez
sentitu deseroso. Esfortzu handia egin duzu
euskara ikasten eta lana bi hizkuntzatan
egiteko kapaza zara. Eta hori ez da gutxi.
16. Lehen hitza/harrera euskaraz izatea
garrantzizkoa da: euskaldunari atea irekiko
diogu.
Zuregana datorrenak informazioa gura du,
askotan eskertuko du euskaraz ematea
informazio hori. Baina ez zaio axola
horrenbeste euskaraz ondo-ondo egitea.
Saiatu ahal den neurrian tonu hurbila
erabiltzen, baita euskara hurbila ere.
17. Askotan galdetuko digute gauza zehatzen
gainean. Komeni da horien izena ondo
ezagutzea, hizkuntza batean zein bestean
(adibidez, titulazioen izenak, fakultateen
izenak, gela batzuen izenak, …).
Utzi hitz egiten eta entzun. Pazientzia.
Gogoratu, gainera, irribarre batek asko
gozatzen duela harremana.
Karteltxo bat jar dezakezu leihatilan
datorrenak aurrez jakin dezan euskaraz
dakizula.
18. Ohiko esaldiak
Agurrak:
Egun on / arratsalde on / kaixo
Amaierako agurrak:
Hurrengora arte / gero arte / nahi duzun arte / ondo segi
/ agur ba
Galdetzeko:
Zer nahi/behar duzu? / Besterik nahi al duzu? /
Laguntzarik nahi? / Bai, esadazu / …
Argibideak emateko:
Igo ezkerreko eskaileretatik
Hartu itzazu gelako giltzak
Zoaz pasilloaren amaieraraino
20. Azpidazki
EHUko AZPko langileentzako webgunea. Webgune integrala da.
• Idazteko arauak: data zelan idatzi, letra larriak non, …; eta
gramatika arauak: deklinabidea, aditza, …
• Esaldiak: hainbat komunikazio egoetarako esamoldeak.
• Idazki ereduak: txantiloiak, kartel eta oharrak egiteko
laguntza, …
• Argitokia: kontsultak egiteko gunea.
• Berriak: astero euskararekin lotutako berri bat agertzen da
Azpidazkin.
21. Euskaltzaindia
Hiztegi batua: hiztegi arau-emaile bakarra da, nahiz eta
oraindik mugatua izan (berba gutxi).
Arauak: Euskaltzaindiak emandako arau guztiak, kronologikoki
zein alfabetikoki emanak. Euskara batuaren legeak dira hauek.
Izendegiak: izaera arau-emailea duten bakarrak: pertsona
izenak, deiturak, leku izenak, kanpoko izenak, …
Jagonet: Euskaltzaindiari kontsultak egiteko gunea.
22. Zuzentzaile ortografikoak
Office/Open Office: tresnak berak du instalatuta. Non?
Tresnak/hizkuntza/hizkuntza ezarri/euskara
(herramientas/idioma/seleccionar idioma/vasco)
Beste programetan: xuxen programa deskargatu behar
duzu eta zeure ordenagailuan ezarri. Deskargak hemen.
Webgunean bertan: xuxen.com webgunean sar dezakezu
testua eta bertan zuzendu.
23. Euskarazko softwarea
softkat: UEUk sarean batutako euskarazko softwarearen
katalogo osoa.
Euskarazko softwarearen biltokia: Eusko Jaurlaritzak
paratutakoa. Ordenagailuarekin euskaraz aritzeko oinarrizko
tresnen bilduma.
24. EHULKU-EHUTSI
• EHULKU: euskararen erabilera zuzena eta egokia bultzatzeko
EHUren zerbitzua da. Aholkuak dira, ez da euskaltegia, ezta
filologiaz eztabaidatzeko gunea. Unibertsitatean euskaraz
eskaintzen dituen jakintza eta zerbitzuetan laguntza eman nahi
duen webgunea da.
• EHUTSI: euskara ondo erabiltzen laguntzeko aplikazioa da
honako hau. Euskaraz egiten diren akats nagusiak zuzentzeko
aplikazioa, hain zuzen ere. Ariketak ere baditu webguneak.
25. Ikasbil
Euskara on-line eta zeure kabuz ikasi eta hobetzeko ezinbesteko
webgunea da Ikasbil.
Hainbat testu, audio eta bideo mailaren arabera
sailkatuak.
Landutako ariketak.
Euskara hobetzeko aholkuak.
Euskarazko agiriak eta euskara non ikasi esango dizu.
Oinarrizko euskara ikastaroa ere badu webguneak.
26. Euskaljakintza
EGA lantzeko ikastaroa
Euskaltzaindiaren arauak lantzeko ikastaroa
Hitza pasa jolasa
Gaurko hitza: hiztegia landu eta aberasteko bloga.
Baliabideak: baliabide bilduma handia du webgune honek:
hiztegiak, kontsulta egiteko guneak, estilo liburuak, datu
baseak, aldizkariak, hizkera aberasteko guneak, …
27. Lantalan
Agiri eredu asko batzen ditu webgune honek: eredu orokorrak,
entitate pribatuek sortutako ereduak, agiri soziolaboralak, lan
agiriak, merkataritza eta ostalaritzako ereduak, …
Euskara lan munduan normalizatzeari buruzko bloga,
astero berritzen dena.
29. HIZTEGI BATUA
Hiztegi Batua
• Hiztegi arau-emaile bakarra da. Bertan agertzen dena araua da,
ez da aukera.
• Oraindik oso mugatua da.
• Informazioa ematen du aditzen erregimenari buruz, hitzen
hedadurari buruz, kategoriari buruz, marratxoaz, …
30. HIZTEGI OROKORRAK
Zehazki: gaztelania-euskara hiztegia da.
Elhuyar hiztegia: hiztegi batuarekin batera berritzen da. Ondo
begiratu ematen dituen aukerak, askotan arloka emanak
baitaude.
Euskalterm: terminologia datu-basea da. EZ da arau-emailea,
proposamenak dira. Hemen ere ondo begiratu testuingurua eta
arloa.
Orotariko euskal hiztegia: euskarazko hitzen hiztegi
historikoa. Oso baliagarria jakiteko berbak noiz eta non erabili
dituzten.
31. HIZTEGI BILDUMAK
Hiztegia.net: hiztegi orokorrak, gaikakoak, herrietakoak,
beste hizkuntzetakoak, corpusak eta abar batzen ditu webgune
honek.
Hiztegi guztiak klik batean: Euskalbar tresna. Firefox
nabigatzailearekin dabilen tresna da. Hiztegi pila bat klik
batean duzu aplikazio honekin.
32. CORPUSAK
Ereduzko prosa gaur: euskara batua sortu zenetik, gaur egun
arte Ibon Sarasolak ereduzkotzat jo duen prosa batu du. Egokia
da hitz baten zer forma nagusitu den jakiteko, joera nagusia zein
den jakiteko.
Zientzia eta teknologia corpusa: zientzia eta teknologiaren
alorreko euskarazko testu bilduma egitaratu eta etiketatua da.
34. AHOLKU BATZUK
Elkarrizketaren ordezkoak dira: jarri irakurlearen tokian.
Idatzi testu argi eta zehatzak: beharrezkoa den informazioa baino ez eman.
Informazioa ondo ordenatu. Gai bat baino gehiago badira, gaiak banan-banan
landu.
Kontuz luzerarekin: hobe artxibo bat eranstea, posta luzea idaztea baino.
35. HONELA EZ
Ez da argia: informazio guztia
pilatuta dago
Guztia paragrafo berean
azaldu dugu. Kontuz!! Gai
desberdinak banan-banan
tratatu.
Ez da zehazten zein akta
den
36. HONELA BAI
Informazioa
argi eta zehatz
eman
Gaiak banan- Ondo
banan tratatu zehaztu zein
dokumentu
bidaltzen den
37. NOLA HASI?
Kaixo lagun(ok)
Egun on adiskide(ok)
Arratsalde on Jon
Epa, Aupa, … Maite
Zer moduz bikote
Edo formalago:
Lankide hori(ek)
Bezero agurgarri(ak)
Bazkide hori(ek)
Jaun/andre hori (bakarrik zalantza dugunean, bestela jaun edo andrea erabili)
Agur eta erdi (ez dakigunean nori zuzendua den)
38. NOLA AMAITU?
Agur, gero arte, ikusi arte, nahi duzun arte, …
Ondo ibili, ondo izan, …
Egongo gara
Elkar ikusiko dugu
Besterik gabe, agur
Edo formalago:
Honenbestez, agur
Jaso ezazu gure agurrik beroena
Adeitasunez, agur
Ondo izan eta laster arte
39. AHOLKU BATZUK
Adierazi aurretik zein den mezuaren helburua.
Instrukzio eta antzekoetan, jarri aditza aurretik.
Letra xehea erabili. Irakurtzeko errazagoa da eta, gainera, letra larria oihu
egitearen parekoa da.
Ez erabili letra etzana. Irakurtzeko zailagoa da.
Erabili kolore beltza letratan. Koloreetako letrak irakurtzeko zailagoak dira.
41. AHOLKU BATZUK
Igorlea mezuan bertan agertu arren, komeni da amaieran sinatzea. Hurbiltasuna
adierazten du.
Gaia atala ondo zehaztu. Gero eta mezu gehiago jasotzen ditugu. Garrantzitsua
da gaia atala zehatza eta, zenbait kasutan, erakargarria izatea.
Hartzailea zein den kontuan hartuta, estilo formala edo informala erabiliko dugu.
Lagunartean ere komeni da kortesiazko formulak erabiltzea: bidali mesedez,
ahal duzunean erantzun, …
43. HONELA BAI
Gaia
zehaztuta
dago
Estilo informala
Sinadura
44. AHOLKU BATZUK
Ez erabili emotikoirik mezuetan.
Idatzi zerbait komunikatzen duen gaia.
Loturak bidaliz gero, http:// hasten den helbidea bidali. Baliteke hartzaileak ez
jasotzea lotura hori bidali ezean.
Kontuz hartzaile asko dituen mezuekin. Erabili BBC (CCO) helbideak
ezkutatzeko.
45. OHIKO AKATSAK
Askotan mezuarekin batera bidaltzen ditugu dokumentuak edo argazkiak.
Eta hori zelan adierazi euskaraz?
-Honi itsatsita, honi atxikia, honi erantsita, … asko zabaldu dira baina ez
dira oso jatorrak.
-Hobe honako esamolde hauek erabiltzea:
Honekin batera doakizu
Honekin batera bidaltzen dizut
46. OHIKO AKATSAK
Laister arte* (erabili laster arte)
Biharrarte* (erabili bihar arte)
Agur bat* (erabili agur bero bat, edo
agur)
Agurrak* (erabili agur bero bat, edo
agur)
Egunon* (erabili egun on)
Jaso ezazu egur bero bat*
