2. ŞAPKANIN MODA TARİHİ
Şapka ilk insanlardan günümüze toplumsal alan içerisinde belirleyici olmuştur.
Toplumun coğrafi koşullarına göre şapkaların şekli ve modelleri değişme
göstermiştir. Bu değişmelerin ilk zamanlarda statü değişmelerine paralel olarak
gerçekleşmiştir. İnsanların binlerce yıldır kullandıkları başlıklar, onları sadece güneş
ve yağmurdan koruyan basit bir giyecek ya da aksesuar değil, aynı zamanda sosyal
statüleri, dini inançları, politik görüşleri, meslekleri ve milliyetleri hakkında da bize
bilgi veren, anlam yüklü birer sembol olmuştur.
1950’lerde hazır giyim dünya modasında hızla yerini alırken şapkada ona uygun
olarak değişim sürecine girmiş ve değişime uğramıştır. 1960’larda ünlü isimlerin
filmlerinde şapkalara verdiği önemle birlikte sokak modasının vazgeçilmezi
olmuştur.
3. ŞAPKANIN TARİHSEL SÜRECİ
İlk şapka kullanımının eski Mısır ve Yunan zamanında Teb şehrinde bulunan
mezarlarda erkeklerin giydiklerine rastlanılmıştır. MÖ 3200 yılında Mısırda
erkeklerin başlarında tüyler, krallarının ise taçlar yada peruklar üzerine geçirilmiş
bezlerin olduğu bilinmektedir.
Eski Yunanistanda şapkayı yoksullar giyer ve o tarihlerde Petasos denirdi. Eski
Roma imparatorluğunda ise durum tam tersine şapkayı zenginler giyerdi.
Doğu toplumları şapkadan daha uzaktılar ve genelde saçlarını süslemeyi tercih
etmişlerdir.
4. ŞAPKANIN TARİHSEL SÜRECİ
20. yy şapkalarına şekil veren ise I.Dünya Savaşıdır. Savaştan önce kunduz
kürkünden yapılan büyük şapkalar, savaştan sonra yerini çan biçimde küçük
şapkalara bırakır.
Günümüzde şapka modanın bir parçası olmasının yanında, güneşten ya da
yağmurdan korunmak için de giyilen bir aksesuar olmuştur. İnsanların şapkayı süs
olarak da kullandıklarını görürüz.
5. Şapkanın Tanımı ve Çeşitleri
Başa giyilen başlık anlamında Latince adı “cappa” olan bir kelimedir. Bay, bayan
ve çocukların gerek aksesuar, gerekse sıcak veya soğuktan korunmak için giydiği
kumaş, hasır, fötr veya çeşitli yün, pamuk türü ipliklerden yapılmış değişik desen ve
şekillerde olan kıyafeti tamamlayan bir aksesuardır.
6. Şapkanın Bölümleri
Şapka iki bölümden oluşur:
Tepe (Kalot): Şapkanın başa oturan üst kısmıdır. Şekillerine göre yuvarlak ve köşeli
tepe çeşitleri vardır. Parça veya pensler ile başa oturması sağlanır.
■ Tek parçalı başlıklar
■ Iki parçalı başlıklar
■ Üç parçalı başlıklar
■ Dört parçalı başlıklar
■ Altı parçalı başlıklar
■ Sekiz parçalı başlıklar olarak adlandırılır.
7. Kenar: Tepenin etrafında yüzü çevreleyen kısımdır. Kloş, kaplin vb. çeşitli kenar
çeşitleri vardır. Model özelliğine ve kişinin yüz şekline uygun kenar modeli
seçilmelidir.
■ Yarım kenar (viziyer, siper)’lı şapkalar (kasket siperi)
■ Kaplın kenarlı şapkalar (esnek,geniş kenarlı)
■ Kloş kenarlı şapkalar
■ Katoniye kenarlı şapkalar (düz kenarlı)
■ Proton kenarlı şapkalar
8.
9. Şapka İçin Ölçü Alma
■ Baş Ölçüsü (Tepe ölçüsü):Başın en geniş yerinden (kaşların üstünden) alınır
(Şekil a).
■ Şapka Yüksekliği Ölçüsü: Tepe uzunluğu ölçüsüne uygun olmalıdır. Ölçü
alabilmek için mezürle birlikte şekilde gördüğünüz gibi cetvel kullanınız (Şekil
b).
■ Şapka Uzunluk ve Genişlik Ölçüsü(kenar ölçüsü): Alından enseye kadar ve
başın tepesinden geçecek şekilde şakaklar arasında ölçülür (Şekil c,d).
a b c d
11. İşlem Basamakları
Tepe Kalıbı: Kâğıdınıza birbirini dik açı ile kesen iki doğru çiziniz.
Tepe genişliğinin yarıçapını (8 cm) merkez noktasından itibaren işaretleyiniz.
Pergelinizi merkez noktasına yerleştirerek daire çiziniz.
Yan Kalıbı: Sayfanıza bir dik çiziniz. Bu çizgi üzerinde bir nokta belirleyiniz(1).
1 noktasından yukarı şapkanın yan boyunu işaretleyiniz (12,5 cm)(2).
1 ve 2 noktasını dik açı yaparak sola doğru uzatınız.
1 Noktasından sola doğru ½ şapka yan çevresini işaretleyiniz. (24 cm) (3)
3 Noktasını yukarıya doğru dik açı yapacak şekilde uzatınız (4).
12. Kenar Kalıbı: Kâğıdınıza birbirini dik açı ile kesen iki doğru çiziniz.
Kenar genişliğinin yarıçapını (16 cm) merkez noktasından itibaren işaretleyiniz.
Pergelinizi merkez noktasına yerleştirerek daire çiziniz.
Merkez noktasından itibaren 6 cm işaretleyiniz.
Pergelinizi merkez noktasına yerleştirerek daire çiziniz.
Küçük dairenin içini tarayınız.
13. Şapka İçin Ana ve Yardımcı Malzemelerin Hesaplanması
Kadife Kumaş: 50 cm (Tek en kumaş)
Astarlık Kumaş: 20 cm
Tarlatan (sertleştirme için):35cm
Hazır Yapma Çiçek: 3 adet
Dikiş İpliği: 1 adet
