1. Hình 5.16 - Nguyên lý cấu tạo của một côngtắctơ.
Khi cấp điện cho cuộn K, miếng sắt Fe bị hút, kéo căng lò xo LX và cần C sẽ đóng các
tiếp điểm a, b, c, 1 và mở tiếp điểm 2.
Tuỳ theo mục đích sử dụng mà các tiếp điểm được nối vào mạch lực hay mạch điều
khiển một cách thích hợp.
5.3 Rơle
Rơle là loại khí cụ điện tự động dùng để đóng-cắt mạch điều khiển, hoặc mạch bảo vệ,
để liên kết giữa các khối điều khiển khác nhau, thực hiện các thao tác logic theo một quá trình
công nghệ.
Rơle có rất nhiều loại với các nguyên lý làm việc và chức năng khác nhau. Các rơle
được phân loại theo nhiều cách sau:
- Theo nguyên lý làm việc có: rơle điện từ, rơle từ điện, rơle điện động, rơle cảm ứng,
rơle nhiệt, rơle quang, rơle điện tử...
- Theo đại lượng điện đầu vào có: rơle dòng điện, rơle điện áp, rơle công suất, rơle tổng
trở, rơle tần số, rơle lệch pha...
- Theo dòng điện có: rơle một chiều, rơle xoay chiều.
- Theo nguyên lý tác động của cơ cấu chấp hành có: rơle tiếp điểm và rơle không tiếp
điểm.
- Theo trị số và chiều đại lượng đầu vào có: rơle cực đại, rơle cực tiểu, rơle sai lệch, rơle
hướng...
- Theo cách mắc cơ cấu thu (như cuộn hút trong rơle điện từ) vào mạch, rơle được chia
ra: rơle sơ cấp (cơ cấu thu nối thẳng vào mạch) và rơle thứ cấp (cơ cấu thu nối vào mạch qua
biến áp, biến dòng hay điện trở).
5.3.1 Rơle điện từ
Rơle điện từ là loại rơle đơn giản nhất và dùng rộng rãi nhất. Rơle làm việc dựa trên
nguyên lý điện từ và về kết cấu, nó tương tự như côngtắctơ nhưng chỉ đóng-cắt mạch điện
điều khiển, không trực tiếp dùng trong mạch lực.
Bộ môn TĐ-ĐL, Khoa Điện 74