Cezzar Ahmed Paşa, Fransa’nın ünlü hükümdarlarından Napolyon Bonaparte’ın 1798 senesinde Kudüs, Şam ve Trablus’u işgal etmesi ile birlikte valilikleri almış ve Fransızları durdurmakla görevlendirilmiştir. Akka Kuşatması’nda gösterdiği başarı ile ne denli büyük bir paşa olduğunu göstermiş ve adını tarih sayfalarına yazdırmıştır. Vezir ve Osmanlı valisi olarak görev alan Cezzar Ahmed Paşa, tarihte önemli bir yere sahiptir.
MÜSİAD SİVAS | Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği Sivas
Bonaparta Osmanlı Tokadı: Cezzar Ahmed Paşa | TARİH VAKTİ™
1. 1/2
Seda TALAY 3 Ekim 2022
Bonapart’a Osmanlı Tokadı: Cezzar Ahmed Paşa
tarihvakti.com/cezzar-ahmed-pasa
Cezzar Ahmed Paşa, Fransa’nın ünlü hükümdarlarından Napolyon Bonaparte’ın 1798
senesinde Kudüs, Şam ve Trablus’u işgal etmesi ile birlikte valilikleri almış ve Fransızları
durdurmakla görevlendirilmiştir. Akka Kuşatması’nda gösterdiği başarı ile ne denli büyük
bir paşa olduğunu göstermiş ve adını tarih sayfalarına yazdırmıştır. Vezir ve Osmanlı
valisi olarak görev alan Cezzar Ahmed Paşa, tarihte önemli bir yere sahiptir.
Cezzar Ahmed Paşa Kimdir?
Cezzar Ahmed Paşa, 1720 – 1730’lu yıllarda Bosna Hersek’te dünyaya gelmiştir. 1750 ve
1804 seneleri arasında Osmanlı Devleti’ne hizmet etmiştir. Paşa, 7 Mayıs 1804’te Akka’da
dünyaya gözlerini yummuştur. Osmanlı Devleti’nde beylerbeyi, Sidon Valisi ve Şam Valisi
unvanlarını almış aynı zamanda 1799 senesinde Akka Kuşatması’nı yönetmiştir.
Cezzar lakabını alan devlet adamı, Hekimoğlu Ali Paşa ile birlikte Mısır’a gitmiş ve
ilerleyen dönemlerde buradaki Buhayre kaşifi Abdullah Bey’in hizmetinde çalışmaya
başlamıştır. Cezzar Ahmed Paşa, geliştirdiği stratejiler ile karşı karşıya kaldığı isyan ve
kuşatmalardan zafer ile çıkmayı başarmıştır. Bu sayede uzun yıllar Osmanlı Devleti’nde
önemli pozisyonlarda görev almıştır.
Neden Cezzar Lakabını Aldı?
Bedeviler, Cidde yöresinde isyan çıkardığında Buhayre kaşifi Abdullah Bey’in canını
aldılar. Ahmed Paşa da buna karşılık 70 tane Bedeviyi öldürdü. Misilleme ile karşılık
veren paşaya Arapça bir kelime olan ‘Cezzar’ lakabı o dönemde verildi, bu ‘deve kasabı’
anlamına geliyordu. Zira Bosnalı Paşa, Bedevileri develeri ile birlikte öldürmekten geri
kalmamıştı.
2. 2/2
İsyanı bastırmasındaki cesareti, Bulutkapan Ali Bey tarafından fark edildi ve ardından
beyler arasına dahil edildi. İlerleyen zamanlarda İsrail, Akka’ya yerleşti. Buradaki
ayaklanmaları bastırma konusunda Cezzar Ahmed Paşa, son derece başarılıydı. Bosnalı
Paşa, son derece sertti ancak bununla birlikte adil yönetimi her daim destekliyordu.
Dolayısıyla halk, ondan korksa da aynı zamanda saygı da duyuyordu.
Napolyon Bonaparte ve Cezzar Ahmed Paşa
Napolyon Bonaparte, 1798’de Fransa Ordusu ile birlikte Mısır’ı işgal etti. Osmanlı Devleti,
o esnada Sayda Beylerbeyliği görevinde olan Cezzar Ahmed Paşa’yı işgale karşılık vermek
ile görevlendirdi. Fransız ordusu, El Ariş ve Gazze’nin ardından Yafa’yı işgal ederek Akka
sınırına dayanmıştı. Cezzar Ahmed Paşa, planladığı başarılı savunma ile Napolyon’un
kuşatmasını başarısızlığa uğrattı.
Nizam-ı Cedid Ordusu ve Osmanlı Donanması da bu esnada Cezzar Ahmed Paşa’ya
yardımcı oldu. Napolyon önderliğindeki Fransa ordusu, tarihler 21 Mayıs 1799’u
gösterdiğinde Akka’dan çekildi. Napolyon, paşa karşısında ilk kez yenilgiyi yaşadıktan
sonra Akka’da durdurulmadığı takdirde tüm Doğu bölgesini ele geçirebileceğini ifade
etmiştir.
Bosnalı Cezzar Ahmed Paşa, ilginç stratejileri doğrultusunda Fransa ordusuna karşı bir
duvar inşa ettirmiştir. Napolyon Bonaparte ve ordunun gücü, Paşa ve yöntemleri
karşısında tükenmişti. Bonaparte, doğu ve batıyı birleştirmeyi hedefliyordu. Bu sayede
ikisine de hükmedebilecekti, görüşleri Büyük İskender’den esinlenmişti.
Cezzar Ahmed Paşa Hangi Padişah Dönemindeydi?
Cezzar Ahmed Paşa, Trablus, Kudüs ve Şam valiliklerini elde ettiğinde Osmanlı
Devleti’nde tahtta III. Selim oturmaktaydı. Bu dönemde aynı zamanda III. Selim’in
kurduğu Nizam-ı Cedit ordusu Akka Kuşatması’nda yardımcı olmak üzere gönderilmiştir.
İstanbul’dan yola çıkan birliklerin sayısının yaklaşık olarak 3000 olduğu bilinmektedir.
Cezzar Ahmed Paşa, yalnızca Osmanlı Devleti için değil aynı zamanda dünya genelini de
yakından ilgilendirecek şekilde önemli bir başarıya imza attı. Bölgedeki coğrafi koşulları
çok iyi biliyordu ve Fransa ordusuna karşı her şeyi kendi lehine kullanmayı başardı.
Tarihe yön veren Akka Kuşatması esnasında Napolyon Bonaparte, mağlup edildi. Cezzar
Ahmed Paşa, 1804 senesinde hayata gözlerini yumana dek Akka Beylerbeyi olarak görev
almaya devam etti.