1. Bilişim, bir anlamda “paylaşmak” demektir. Bilgisayar ve yazılımların
insanların ihtiyaçlarına göre düzenlendiği uçsuz bucaksız bir platformdur.
Bilişim, kısaca, “teknoloji ve bilgi kullanılarak üretilen sonuçlar” olarak
tanımlanabilir. Bilgi ve hesaplamayı bir araya getiren bilim dalıdır. Bilişimin
birkaç yönü vardır; bilgisayar yazılımı ve donanımı, bilgisayar kullanıcısı ve
bilgi toplumu gibi… Bilgi ile teknoloji dünyası arasında köprü vazifesi görür.
Bilişim; verileri aktarma, saklama ve çeşitli algoritmalarla işleme yapabilen
matematiksel cihazlar tasarlar. Diğer bilim dallarındaki olguları ve süreçleri
ve algoritmalar aracılığı ile işleyerek, soyutlaştırır. Artık hayatın her
alanında bilişimle bağlantılı uygulamalara rastlamak mümkün. Her türlü
bilgisayar donanımı ve her çeşit yazılım, bilişimin bir parçasıdır.
Makalemizde, birçok yönden bilişimi mercek altına aldık.
Tanımı
Bilişim; “bilişim bilimi” ve “bilgisayar bilimi” gibi adlarla da bilinir. Bilgi ve
hesaplamanın kuramsal temellerini oluşturur. Bu temellerin bilgisayar
sistemlerinde uygulanabilmelerini sağlar. Bilgi teknolojilerinde pratik
teknikleri araştıran yapısal bir bilim dalıdır. Her tür mekanik hesaplama ve
bilgiyi inceleyip elektronik cihazlar aracılığı ile düzenli biçimde işleme
bilimidir. Bilişimciler; bilgileri oluşturur, tanımlar ve bu elde edilen bilgileri
dönüştürür. Daha sonra algoritmik süreçler icat ederler, kompleks sistemleri
tasarlarlar, ve “soyutlamalar” formüle ederler.
Bilişim; temel olarak hesaplama ve bilginin teorik altyapısıdır. Bilgi ve
hesaplamanın pratik tekniklerle uygulanması ve kurulumu ile ilgilenen bilim
dalıdır. Başka bir ifadeyle; bilginin, bilgisayar gibi teknolojik cihazlarla
işlenmesi uygulamasıdır. Bilgi işlemlerinde uygulanabilen soyut
matematiksel yapılarla da ilgilenir. Kuramsal bilişim; matematiksel kuramlar
üretir. Bilgisayar bilimi; ilgili nesneleri ve süreçleri çözümleyerek soyut
matematiksel yapılara ve algoritmalara dönüştürür. Teknik bilişim; soyut
matematiksel yapıların aktarılması, depolanması ve otomatik olarak
işlenmesi için matematiksel cihazlar tasarlar. Matematik, fizik ve
elektroteknik, bir mühendislik alanı olarak bilişimin köklerini oluşturur.
Başka bir tanıma göre de, bilişim, "bilgisayar merkezli bir bakış açısıyla
bilgisayar sistemlerine odaklanan ve bilgiyi depolayan, işleyen ve iletişim
kuran doğal ve suni sistemlerin yapısını, davranışını ve etkileşimlerini
inceleyen, bilgi biliminde öğretim, insan-bilgisayar etkileşimi, bilgi sistemi
analizi ve tasarımını içeren bir program, telekomünikasyon yapısı, bilgi
mimarisi ve yönetimi"dir.
Bilişim Tarihi
Bilişim ve bilişim teknolojileri, 1960’lı yıllarda ortaya çıkmaya başlamıştır.
İlk olarak “veri işleme” şeklinde ortaya çıkan bilişim, daha sonra bilişim
teknolojilerinin yaygınlaşması ile gelişmiştir. Ardından ağlar vasıtası ile
bilgisayarlar arası veri paylaşımı dönemi başlamıştır. Geniş Alan Ağları
2. (Wide Area Network - WAN) ve Bölgesel Alan Ağları (LAN), bilişimin
yaygınlaşmasında çığır açmıştır.
Bilişimle ilgili bazı önemli tarihleri şöyle sıralayabiliriz;
1956 yılında Alman bilgisayar bilimcisi Karl Steinbuch, bir gazetede
yayınlanan “Bilişim: Otomatik Bilgi İşlem” başlıklı makalede ilk kez “bilişim”
kelimesini kullandı.
Fransızca “bilişim” anlamındaki “informatique” kelimesi, ilk kez 1962 yılında
Philippe Dreyfus tarafından kullanıldı.
1960’lı yılların ortalarında Fransa'da bilişim alanında nitelikli bilgisayar
uygulamaları başladı.
1960'ların sonları ve 1970'lerin başlarına kadar bilişimle ilgili resmi bir eğitim
programı yoktu.
1975-1980’li yıllar arasında bilişim alanında önemli gelişmeler yaşandı.
1980'li yıllarda dijital gelişim süreci yaşandı. Bu dönemde metin, ses ve
görüntüler bilgisayar ortamında işlenmeye başlandı.
1990’lı yıllarda başlayan bilişimde dönüşüm uygulamaları, 2010 yılına kadar
yoğun bir şekilde devam etti.