sitto vietnam enews vol 19

3. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
CHAÊM SOÙC CAØ PHEÂ TRONG MUØA MÖA
Muøa möa baét ñaàu cuõng laø luùc traùi caø pheâ baét ñaàu taêng nhanh veà kích thöôùc, cuøng luùc ñoù
coù söï taêng tröôûng nhanh cuûa caønh, choài treân caây caø pheâ. Do vaäy caàn cung caáp ñaày ñuû
dinh döôõng vaø ñieàu tieát aùnh saùng cho phuø hôïp vôùi tình traïng sinh lyù cuûa caây ñeå caây vöøa
nuoâi traùi toát vöøa taïo ra boä khung caønh döï tröõ khoûe maïnh cho naêm tieáp theo. Caùc bieän
phaùp chaêm soùc chuû yeáu cho vöôøn caø pheâ trong muøa möa nhö sau.
M
uøa möa baét ñaàu cuõng caønh döï tröõ ñöôïc phaùt sinh. Chuù maùy caøy ôû beân ngoaøi loâ, chæ coù
laø luùc traùi caø pheâ baét yù vaët caùc caønh thöù caáp moïc daøy löôõi caøy vaø ngöôøi ñieàu khieån caøy
ñaàu taêng nhanh veà treân ñænh taùn taïo ñieàu kieän ñeå ñi giöõa 2 haøng caø pheâ.
kích thöôùc, cuøng luùc ñoù coù söï aùnh saùng loït vaøo boä taùn caø pheâ. 3. Chaêm soùc boùn phaân: Laøm
taêng tröôûng nhanh cuûa caønh, 2. Ñaøo raõnh eùp xanh, hoaëc saïch coû treân haøng caø pheâ, khoâng
choài treân caây caø pheâ. Do vaäy caàn caøy raïch haøng eùp xanh: Coâng ñeå coû daïi caïnh tranh vôùi caø pheâ.
cung caáp ñaày ñuû dinh döôõng vaø vieäc taïo boàn hoaëc caøy raïch haøng Boùn phaân cho caø pheâ sau khi
ñieàu tieát aùnh saùng cho phuø hôïp coù theå thöïc hieän trong muøa möa, laøm coû saïch. Lieàu löôïng phaân
vôùi tình traïng sinh lyù cuûa caây ñeå töø sau khi boùn phaân hoùa hoïc ñôït boùn vaø loaïi phaân boùn nhö sau:
caây vöøa nuoâi traùi toát vöøa taïo ra moät khoaûng 20 ngaøy cho ñeán - Phaân höõu cô: cöù 1 naêm boùn
boä khung caønh döï tröõ khoûe tröôùc khi chaám döùt möa 1,5 - 2 phaân höõu cô 1 laàn vôùi lieàu löôïng
maïnh cho naêm tieáp theo. Moät soá thaùng. Ñaøo raõnh saâu 30cm, daøi 20-30 taán/ha hoaëc boùn phaân höõu
bieän phaùp chaêm soùc chuû yeáu cho 1m, roäng 20-25cm doïc theo meùp cô sinh hoïc URO-1 vôùi löôïng 1-2
caø pheâ trong muøa möa nhö sau: trong boàn caø pheâ, moãi goác caø pheâ taán/ha. Keát hôïp vieäc boùn phaân
1. Ñaùnh choài vöôït cho caây caø ñaøo 1-2 raõnh. Doàn taát caû coû raùc höõu cô vôùi ñaøo raõnh eùp xanh cho
pheâ: Choài vöôït phaùt trieån raát treân loâ vaø caû phaân chuoàng neáu vöôøn caø pheâ.
nhanh trong muøa möa, do vaäy coù vaøo raõnh, laáp ñaát laïi. Cuõng coù - Voâ i boä t : boù n 300-400
caàn ñaùnh choài vöôït kòp thôøi. theå duøng caøy tôøi ñeå caøy raïch kg/ha/naêm, raûi tung ñeàu khaép
Trung bình 1 thaùng ñaùnh choài haøng giöõa 2 haøng caø pheâ, caøy saâu maët ñaát, tieáp xuùc vôùi ñaát caøng
vöôït 1 laàn. Khi ñaùnh choài vöôït 50cm, neân caøy 1 haøng, boû moät nhieàu caøng toát, khoâng caàn laáp.
chuù yù vaët caùc caønh taêm, caønh haøng vaø naêm sau laïi caøy luaân - Phaân hoùa hoïc:
nhôùt moïc quaù nhieàu ôû cuøng moät phieân ñeå haïn cheá laøm toån * Caùc naêm troàng môùi vaø kieán
vò trí ñoát caønh. ÔÛ moãi vò trí ñoát thöông boä reã caø pheâ. Töông töï thieát cô baûn:
caønh chæ neân ñeå laïi khoâng quaù 3 nhö raõnh ñaøo trong meùp boàn, Söû duïng phaân NPK Sitto Phat 16-
raõnh caøy laø vò trí ñeå 16-8-15SiO2+TE hoaëc Sitto Phat
eùp xanh coû raùc treân 20-20-15-3SiO2+TE boùn vôùi lieàu
loâ vaø boùn phaân löôïng sau:
chuoàng. Duøng caøy + Naêm troàng môùi: Sitto Phat 16-
tôøi raát tieän lôïi, ñôõ 16-8-15SiO2+TE: 400-600 kg/ha.
toán coâng lao ñoäng + Naêm thöù 2: Sitto Phat 20-20-15-
thuû coâng, caøy ñöôïc 3SiO2+TE: 600-700 kg/ha.
saâu, coâng vieäc ñöôïc + Naêm thöù 3: Sitto Phat 20-20-
thöïc hieän nhanh 15-3SiO2+TE: 800-900 kg/ha.
choùng, caønh laù caø Löôïng phaân treân ñöôïc chia ra
pheâ ít bò gaõy daäp do

4. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
boùn 3 laàn trong muøa möa. ñaàu muøa möa. Ñeå 1 choài vöôït möa laø:
* Caø pheâ kinh doanh: moïc leân töø döôùi vò trí haõm ngoïn + Reäp vaûy xanh (Coccus viridis),
Söû duïng loaïi phaân NPK Sitto laàn thöù nhaát khoaûng 10cm. Khi reäp vaûy naâu (Saissetia
Phat 16-8-16-12SiO2+TE hoaëc ñoä cao caây ñaït 1,6m keå töø maët ñaát hemisphaerica): Caùc loaïi reäp naøy
Sitto Phat 14-8-18-5S+TE, coù thì haõm ngoïn laàn hai vaø giöõ ôû ñoä thöôøng taäp trung treân caùc boä
thaønh phaàn NPK caân ñoái, chaát cao naøy suoát chu kyø kinh doanh phaän non cuûa caây nhö: choài vöôït,
khoaùng silic vaø vi löôïng caàn cuûa caây caø pheâ. Sau khi haõm caønh, laù, traùi non... ñeå chích huùt
thieát phuø hôïp vôùi nhu caàu dinh ngoïn chuù yù vaët caùc choài vöôït nhöïa laøm ruïng laù, traùi khieán caây
döôõng caø pheâ trong muøa möa. moïc ra raát nhanh ôû ngoïn taùn. bò kieät söùc vaø coù theå gaây cheát
Boùn 3 laàn trong muøa möa. Ñoái Ñoái vôùi vöôøn caø pheâ kinh doanh caây. Reäp thöôøng xuaát hieän nhieàu
vôùi vöôøn caø pheâ ñaït töø 3-4 taán laâu naêm, sau khi thu hoaïch ñaõ coù treân caùc vöôøn caø pheâ kieán thieát
nhaân/ha, boùn vôùi lieàu löôïng sau: moät ñôït caét caønh chính ñeå loaïi cô baûn hôn caùc vöôøn caø pheâ kinh
+ Ñôït 1: 500-600 kg/ha, boùn vaøo boû caùc caønh giaø coãi, caùc caønh voâ doanh.
ñaàu muøa möa. Keát hôïp söû duïng hieäu, caønh khoâ, caønh bò saâu Bieän phaùp phoøng tröø
phaân boùn laù Calcium - Laøm saïch coû trong loâ, caét boû
Boron + Nano-S phun caùc caønh saùt maët ñaát ñeå haïn
ñònh kyø 15-20 ngaøy/laàn. cheá söï laây lan cuûa reäp thoâng
Giuùp caây caø pheâ nuoâi traùi qua kieán.
nhoû toát, giaûm hieän töôïng - Duøng moät trong caùc loaïi
ruïng traùi non vaø gaõy caønh. thuoác BVTV keát hôïp vôùi
+ Ñôït 2: 600-700 kg/ha, Impress 80 ñeå phun tröø reäp,
boùn vaøo giöõa muøa möa. Keát phun 2 laàn caùch nhau 7-10
hôïp söû duïng phaân boùn laù ngaøy vaø chæ phun thuoác treân
Nano-S + Noâng phuù 666 nhöõng caây coù reäp.
phun ñònh kyø 15-20 + Moït ñuïc traùi
ngaøy/laàn. Giuùp traùi phaùt (Stephanoderes hampei): Moït
trieån ñeàu, giaûm hieän töôïng gaõy beänh, caønh nhoû yeáu. Ñaàu muøa gaây haïi chuû yeáu treân caùc traùi
caønh, ruïng traùi vaø saâu beänh. möa, caàn coù moät ñôït caét söûa caønh xanh giaø, traùi chín treân caây vaø coù
+ Ñôït 3: 650-750 kg/ha, boùn vaøo nheï ñeå tieáp tuïc loaïi boû caùc caønh khaû naêng phaùt trieån trong traùi
gaàn cuoái muøa möa. Keát hôïp söû khoâ caùc caønh voâ hieäu môùi phaùt khoâ coøn soùt treân caây, döôùi ñaát vaø
duïng phaân boùn laù Nano-S + sinh trong muøa khoâ. caû trong traùi caø pheâ khoâ caát
Noâng phuù 666 phun ñònh kyø 15- Ñeán khoaûng thaùng 8-9 khi traùi trong kho neáu phôi chöa khoâ, ñoä
20 ngaøy/laàn. Giuùp traùi chín ñeàu caø pheâ ñaõ lôùn söûa caønh moät laàn aåm nhaân > 13%.
vaø ñoàng loaït khi thu hoaïch. nöõa. Muïc ñích cuûa ñôït söûa caønh Bieän phaùp phoøng tröø:
Neáu naêng suaát vöôøn caây cao hôn laàn naøy laø ñeå ñònh laïi caùc caønh - Veä sinh ñoàng ruoäng, thu hoaïch
möùc 3-4 taán nhaân/ha, ôû moãi ñôït döï tröõ cho muøa thu hoaïch naêm kòp thôøi caùc traùi chín treân caây vaø
boùn, caàn boùn taêng cöôøng theâm ñeán, do vaäy trong ñôït naøy caàn phaûi nhaët heát caùc traùi khoâ döôùi
töø 150-200 kg/ha/laàn. caét bôùt caùc caønh thöù caáp moïc ñaát, coøn soùt treân caây ñeå caét ñöùt
Boû phaân khi ñaát ñuû aåm. Raïch quaù raäm raïp, caùc caønh thöù caáp bò söï lan truyeàn cuûa moït.
raõnh xung quanh taùn caây caø pheâ, voáng, yeáu, chæ ñeå laïi caùc caønh döï + Beä n h gæ saé t (Hemileia
raûi phaân ñeàu vaø laáp ñaát. tröõ khoûe maïnh, loùng ñoát ngaén vastatrix): Ñaây laø loaïi beänh gaây
4. Taïo hình, söûa caønh: Ñoái höùa heïn söï ra hoa traùi toát trong haïi phoå bieán treân caùc vöôøn caø
vôùi vöôøn caø pheâ ñaàu thôøi kyø muøa khoâ saép ñeán. pheâ. Naám kyù sinh vaøo maët döôùi
kinh doanh coù chieàu cao caây 5. Phoøng tröø saâu beänh: Caùc cuûa laù, ban ñaàu laø nhöõng veát maøu
thaáp thì khi boä taùn caây ñaõ oån loaïi saâu beänh thöôøng hay xuaát vaøng lôït, sau ñoù xuaát hieän lôùp
ñònh tieán haønh nuoâi taàng hai töø hieän treân caây caø pheâ trong muøa phaán maøu da cam, caùc veát beänh
2 SITTO

5. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
lôùn daàn vaø gaây ruïng laù moät phaàn gheùp caùc doøng caø pheâ voái choïn vôùi Impress 80 phun ñeàu treân
hay toaøn boä khieán caây bò kieät loïc coù khaû naêng choáng chòu gæ caây. Phun ñònh kyø 15 ngaøy/ laàn
söùc. Beänh thöôøng xuaát hieän vaøo saét vaøo. Beänh naám hoàng (Corticum
ñaàu muøa möa vaø phaùt trieån + Beänh khoâ caønh, khoâ traùi salmonicolor): Beänh do naám gaây
maïnh nhaát vaøo cuoái möa. Nguyeân nhaân gaây beänh do maát neân. Vò trí taùc haïi chuû yeáu ôû treân
Bieän phaùp phoøng tröø: caân ñoái dinh döôõng hay bò naám caønh phaàn treân cuûa taùn, gaàn nôi
Söû duïng thuoác BVTV keát hôïp Colletotrichum coffeanum gaây phaân caønh vaø phaàn ngoïn cuûa
vôùi Impress 80 phun kyõ vaøo maët neân. Beänh gaây haïi chuû yeáu treân caây. Beänh thöôøng phaùt sinh
döôùi cuûa laù. caønh, traùi, laøm khoâ caønh vaø ruïng trong caùc thaùng cuoái muøa möa.
- Thôøi ñieåm phun laàn ñaàu khi traùi. Caùc veát beänh do naám gaây ra Veát beänh ban ñaàu laø nhöõng
caây coù 10% laù beänh (thöôøng xaûy ban ñaàu coù maøu naâu vaøng sau ñoù chaám traéng naèm ôû maët döôùi cuûa
ra sau khi baét ñaàu muøa möa 2-3 lan roäng vaø chuyeån sang maøu caønh veà sau chuyeån sang maøu
thaùng), phun 2-3 laàn caùch nhau 1 naâu saãm, caùc veát beänh thöôøng hoàng vaø khi veát beänh lan roäng
thaùng. loõm saâu xuoáng so vôùi caùc phaàn khaép chu vi cuûa caønh coù theå gaây
- Haøng naêm phaûi tieán haønh khoâng bò beänh. cheát caønh. Bieän phaùp phoøng tröø
phun thuoác vì thuoác chæ coù taùc Bieän phaùp phoøng tröø: chuû yeáu laø phaùt hieän kòp thôøi ñeå
duïng phoøng tröø beänh trong naêm, - Troàng caây che boùng hôïp lyù vaø caét boû caùc caønh beänh, neáu beänh
chæ phun cho nhöõng caây bò beänh. boùn phaân caân ñoái ñeå haïn cheá xuaát hieän phoå bieán coù theå duøng
Ngoaøi ra, ñeå coù theå loaïi boû haún tình traïng caây bò kieät söùc do ra thuoác BVTV phun 2-3 laàn caùch
caùc caây bò beänh, duøng phöông traùi quaù nhieàu. Caét boû caùc caønh nhau 15 ngaøy.
phaùp gheùp choài thay theá. Cöa caùc bò beänh.
caây bò beänh gæ saét naëng, sau ñoù - Söû duïng thuoác BVTV keát hôïp Ks. Phí Thanh Haûi
NHAÁT GIOÁNG - NHÌ PHAÂN,...
Ñ
eán thôøi ñieåm hieän taïi, khoâng coù bieän phaùp xöû lyù phaù gioáng (gen di truyeàn).
vuï luùa Ñoâng Xuaân nguû, tyû leä naåy maàm seõ thaáp). + Ñieàu kieän kyõ thuaät beân
2011-2012 thu hoaïch Vieäc laøm naøy seõ aûnh höôûng ñeán ngoaøi: nöôùc, phaân, caàn (chaêm
gaàn nhö döùt ñieåm, baø con noâng söï phaùt trieån cuûa caây sau naøy raát soùc caàn maãn).
daân baét ñaàu chuaån bò cho vuï saûn nhieàu. Khoâng phaûi ngaãu nhieân Trong ñoù, yeáu toá noäi taïi beân
xuaát luùa Heø Thu tieáp theo. maø oâng baø ta ñaõ ñuùc keát thaønh trong (gioáng) laïi ñoùng vai troø
Thoâng thöôøng, coù löôïng raát ít baø caâu: “Nhaát nöôùc, nhì phaân, tam quyeát ñònh ñeán naêng suaát cuûa
con söû duïng gioáng xaùc nhaän caàn, töù gioáng”, maø ñoù laø söï traûi caây troàng. Caây troàng chæ coù theå
(gioáng ñaõ qua kieåm ñònh) ñeå laøm nghieäm töø thöïc teá vaø töø nhöõng cho naêng suaát toái ña trong giôùi
gioáng, ña soá seõ söû duïng gioáng thu thaát baïi thöông ñau. Theo caùch haïn quy ñònh cuûa gioáng maø thoâi.
hoaïch töø vuï tröôùc chuyeån sang nhìn heä thoáng thì ta coù theå gom Tuy nhieân, neáu gioáng toát nhöng
laøm gioáng gieo saï ôû vuï naøy (haït nhoùm boán thaønh phaàn treân ñieàu kieän kyõ thuaät khoâng ñaûm
luùa gioáng khoâng coù thôøi gian nguû thaønh hai yeáu toá chính: baûo thì cuõng khoâng theå naøo ñaït
nghæ, neáu ngaâm uû ngay maø + Yeáu toá noäi taïi beân trong: ñöôïc naêng suaát toái ña. Nhö vaäy
SITTO 3

6. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
coù theå thaáy raèng yeáu toá beân Cho haït luùa gioáng vaøo
trong (gioáng caây troàng) laø ñieàu dung dòch muoái ñaõ pha
kieän caàn vaø ñieàu kieän kyõ thuaät noùi treân. Sau 5-10 phuùt
beân ngoaøi laø ñieàu kieän ñuû ñeå coù vôùt boû caùc haït noåi (ñoù
ñöôïc vuï muøa boäi thu. Caâu noùi laø caùc haït leùp, löûng),
naøy ñuùng trong quaù khöù, ñuùng ñem caùc haït chìm ñi
trong hieän taïi vaø ñuùng trong caû ngaâm uû ñeå gieo saï seõ
töông lai nöõa. Tuy nhieân, vò trí ñöôïc nhöõng caây maï (AÛnh. Ruoäng luùa anh Vieân tröôùc thu hoaïch)
cuûa noù ñaõ thay ñoåi, gioáng laø moät khoûe, ñaûm baûo chaát
raát thaønh coâng (gioáng Jacmine
trong nhöõng yeáu toá toái caàn thieát löôïng vaø saïch beänh.
85). Khi ñöôïc hoûi veà caùch thöïc
laøm gia taêng naêng suaát vaø chaát Böôùc 2: Xöû lyù phaù nguû, kích
hieän ra sao, anh Vieân vui veû chia
löôïng saûn phaåm. Tröôùc khi ñaït thích naåy maàm: Sau khi loaïi boû
seû bí quyeát vôùi moïi ngöôøi
ñöôïc ñieàu naøy thì ñoøi hoûi caây luùa haït leùp, haït löûng, vôùt haït chaéc ra
Giai ñoaïn ngaâm uû gioáng:
phaûi naåy maàm toát, caây maàm ñaõi saïch tieáp tuïc xöû lyù phaù nguû,
Anh xöû lyù bình thöôøng, sau khi
khoûe ñeå giuùp ñeû nhaùnh toát vaø kích thích naåy maàm theo moät
haït baét ñaàu nöùc nanh ñeán khi reã
cho naêng suaát sau naøy. Neáu chaát trong nhöõng caùch sau:
maàm ra khoaûng 1-2 cm thì troän
löôïng haït gioáng khoâng toát seõ Duøng dung dòch acid Nitôric
saûn phaåm Sitto Give-But 18SL
aûnh höôûng ñeán tæ leä naåy maàm HNO3 noàng ñoä 0,3% (mua ôû caùc
vôùi lieàu löôïng 20ml/20 kg gioáng
laøm cho löôïng gioáng thieáu huït seõ quaày baùn gioáng) ngaâm trong 24
tröôùc saï khoaûng 6-24 giôø (tuøy
lieân quan laøm chaäm treå vieäc caáy giôø. Sau ñoù vôùt ra, ñaõi chua roài
ñieàu kieän thôøi tieát vaø caùch saï “saï
daäm laøm cho cheânh leäch thôøi ngaâm tieáp baèng nöôùc saïch.
tay hoaëc maùy saï haøng” maø thôøi
gian sinh tröôûng cuûa caây trong Duøng caùc cheá phaåm chuyeân
gian coù theå ñieàu chænh ngaén hôn
cuøng moät thöûa ruoäng, laøm aûnh duøng ñeå xöû lyù gioáng kích thích söï
hoaëc laâu hôn). Tuøy theo aåm ñoä
höôûng ñeán vieäc thu hoaïch vaø naåy maàm coù baùn treân thò tröôøng
cuûa haït gioáng maø löôïng nöôùc söû
laøm thaát thu naêng suaát. nhö Sitto Give-But 18SL.
duïng ñeå pha troän gioáng coù theå aùo
Ñeå chuû ñoäng söû duïng gioáng luùa Löu yù: Toång thôøi gian ngaâm töø
vöøa ñuû löôïng gioáng caàn troän
lieàn vuï trong vuï Heø Thu 2012, luùc baét ñaàu xöû lyù phaù nguû ñeán
(traùnh thöøa hay thieáu).
caàn phaûi coù bieän phaùp xöû lyù phaù khi haït luùa no nöôùc phaûi ñaït töø
Vôùi caùch naøy sau khi saï
nguû, kích thích taêng söùc naåy 48 – 72 giôø, tuyø theo ñoä aåm ban
xuoáng ñoàng reã seõ aên saâu hôn, reã
maàm. Moät soá bieän phaùp kyõ thuaät ñaàu cuûa haït gioáng.
phaùt trieån nhieàu hôn, theo ñaùnh
ngaâm uû gioáng luùa nhö sau: Böôùc 3: UÛ gioáng: Khi thaáy
giaù cuûa anh Vieân: khi söû duïng
Böôùc 1: Xöû lyù loaïi boû haït leùp, haït gioáng trong, nhìn roõ phoâi
saûn phaåm Sitto Give-But 18SL,
haït löûng, haït coû daïi, taïp chaát: haït phình leân thì vôùt ra ñaõi saïch
luùa phaùt trieån nhanh hôn khi
Duøng nöôùc saïch pha vôùi löôïng ñeå raùo nöôùc, cho vaøo thuùng, hoaëc
khoâng xöû lyù saûn phaåm naøy
muoái 15% (1 lít nöôùc hoøa vôùi 150 ñoå thaønh ñoáng, phuû bao taûi ñay
khoaûng hai ngaøy tuoåi, luùa xanh
gram muoái aên), khuaáy ñeàu cho ñeå uû.
hôn vaø khoûe hôn.
tan heát muoái. Theo kinh nghieäm Neáu tyû leä naåy maàm töø treân 85%
Ngoaøi ra, trong saûn phaåm coù
coù theå duøng quaû tröùng gaø töôi thaû laø ñaït yeâu caàu, ñaûm baûo löôïng
boå sung nhöõng acid amine thieát
vaøo dung dòch nöôùc muoái ñaõ pha. gioáng ñeå giao saï.
yeáu vaø trung vi löôïng caàn thieát
Neáu quaû tröùng noåi laäp lôø, nöûa Trong vuï Ñoâng Xuaân vöøa
cho caây luùa, do ñoù maàm caây luùa
chìm, nöûa noåi laø ñaït yeâu caàu. qua, anh Voõ Vaên Vieân - AÁp
khoûe vaø to.
Neáu tröùng chìm thì cho theâm Thôùi Hieäp, Xaõ Ñoâng Thaéng,
Giai ñoaïn ñeû nhaùnh ñeán troå
muoái, neáu tröùng noåi treân maët Huyeän Côø Ñoû, TPCT (ÑT
chín: Anh coøn söû duïng thöû
nöôùc thì cho theâm nöôùc (töø 10-15 07106287522) ñaõ aùp duïng bieän
nghieäm moät soá saûn phaåm phaân
lít nöôùc cho 10 kg luùa gioáng). phaùp ngaâm uû gioáng naøy, keát quaû
boùn laù nhö Amine, Thaàn Noâng
4 SITTO

7. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
888 vaø Sitto Keelaterice 20SL xuoáng ruoäng (01
2
treân dieän tích 3000m . can 5 lít söû duïng
2
Keát quaû thu hoaïch vuï roài: cho 5.000 m ). Vì
Naêng suaát sau thu hoaïch ñaït 8.5 ñaây laø saûn phaåm
taán/ha, sau khi tröø chi phí lôïi vi sinh daïng loûng
nhuaän ñöôïc 3,1 trieäu ñoàng/coâng. ñöôïc choïn loïc vaø
Vuï Heø Thu naøy anh khaúng ñònh nuoâi caáy treân moâi
tieáp tuïc aùp duïng bieän phaùp vaø söû tröôøng vaø coâng
duïng caùc saûn phaåm naøy. Anh ngheä hieän ñaïi
Vieân mong muoán moïi ngöôøi, (saûn phaåm coù muøi
moïi nhaø seõ thaønh coâng nhö anh. raát ñaëc tröng cuûa (AÛnh. Anh Vieân cöôøi töôi beân saân luùa cuûa mình)
Song song vôùi bieän phaùp nhoùm vi sinh naøy) bieän phaùp chaêm soùc toát.
ngaâm uû gioáng baèng saûn phaåm Phaân giaûi laân ôû daïng khoâng Giuùp caây troàng taêng tröôûng
Sitto Give-But 18SL, chuùng ta coù söû duïng ñöôïc thaønh laân deã tieâu beàn vöõng, trong saûn phaåm
theå aùp duïng bieän phaùp xöû lyù cho caây troàng haáp thu. Rhodophos coù nhöõng doøng vi
gioáng baèng cheá phaåm sinh hoïc Phaân giaûi ñaïm trong khoâng khuaån coù khaû naêng tieát ra caùc
Rhodophos: Coù 02 caùch söû duïng khí thaønh chaát ñaïm cho caây hoocmon kích thích taêng tröôûng
Caùch thöù 1: Troän tröïc tieáp troàng söû duïng. caây troàng vaø khaû naêng ñoái
cheá phaåm sinh hoïc Rhodophos Giaûm hieän töôïng ngoä ñoäc reã khaùng vôùi caùc maàm beänh trong
vôùi gioáng tröôùc saï 6-12 giôø (caùch do söï thaâm canh lieân tuïc, laøm ñaát cuõng ñöôïc ghi nhaän.
caùc loaïi phaân boùn vaø hoùa chaát cho chaát höõu cô khoâng ñuû thôøi Vôùi caùc thoâng tin treân seõ laø
khaùc töø 3-6 giôø). Lieàu löôïng söû gian phaân huûy vaø phaân huûy moät caàu noái ñeå vieäc canh taùc caây
duïng 1 lít cho moät löôïng gioáng saï trong ñieàu kieän yeám khí sinh ra luùa ñaït ñöôïc hieäu quaû cao nhaát
2
cho 1.000 m (moät coâng) nhöõng chaát ñoäc laøm haïi boä reã, trong vuï Heø Thu 2012.
Caùch thöù 2: Trong quaù trình caây troàng seõ keùm phaùt trieån hoaëc
laøm ñaát taït ñeàu saûn phaåm naøy caây luùa seõ cheát khi khoâng coù ThS. Nguyeãn Minh Trí
PHUÏC HOÀI VÖÔØN TIEÂU
SAU THU HOAÏCH
Ñ
Hieän nay caây Hoà Tieâu ñang eán thôøi ñieåm naøy veà cô kyø tieáp theo. Luùc naøy caây tieâu
ñöôïc baø con noâng daân quan baûn baø con ôû caùc tænh ñoøi hoûi ñöôïc chaêm soùc toát. Cuøng
taâm ñaëc bieät vì nhöõng lôïi ích Taây Nguyeân ñaõ thu thôøi kyø naøy boä reã caây tieâu raát deã
kinh teá maø noù mang laïi cuõng hoaïch xong. Caây Hoà tieâu sau moät bò toån thöông bôûi caùc taùc ñoäng töø
nhö nhöõng ruûi ro, thieät haïi naêm laøm vieäc nuoâi caây, cho nôû beân ngoaøi. Khi boä reã ñaõ toån
hoa keát traùi vaø thu hoaïch xong thöông thì khoâng huùt ñöôïc nöôùc,
raát lôùn coù theå gaëp phaûi neáu
thì muøa möa naêm sau laïi baét ñaàu, khoâng huùt ñöôïc caùc chaát dinh
khoâng bieát caùch chaêm soùc toát
khi nhöõng côn möa ñaàu muøa vöøa döôõng, caùc loaïi saâu, beänh haïi
cho vöôøn Tieâu cuûa mình.
ñuû aåm, caây tieâu seõ sinh reã môùi ñeå thöøa cô xaâm nhaäp ñeå taøn phaù.
sinh tröôûng vaø phaùt trieån vôùi chu Ñeå coù ñöôïc boä reã caây tieâu khoûe
SITTO 5

8. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
maïnh, ñuû söùc nuoâi caây caàn laøm phaân: Coù theå keát hôïp nhöõng laàn doõi, khi caønh laù chính vöôn
ñuùng luùc, ñuùng caùch caùc vieäc xôùi xaùo ñeå boùn theâm phaân. Vöôøn cao duøng daây nilon coät daây tieâu
sau ñaây hoà tieâu chöa cho traùi thì boùn vaøo caây choaùi ñeå caây tieâu baùm
1. Taïo heä thoáng raõnh thoaùt phaân ñeå thuùc cho caây sinh vaøo ñoù maø phaùt trieån, chuù yù
nöôùc toát: Caàn ñaøo möông, raõnh tröôûng toát, vöôøn hoà tieâu sau thu khoâng coät quaù chaët laøm gaãy,
thoaùt nöôùc sao cho sau moãi traän hoaïch thì boùn phaân ñeå caây tieáp daäp daây tieâu. Caét caùc caønh daây
möa khoâng ñeå nöôùc ñoïng laïi tuïc cho nhieàu hoa, ñaäu nhieàu löôn ñeå taäp trung nuoâi caønh
treân vöôøn tieâu. Khi ñaát trong traùi. Löôïng phaân boùn trong suoát ngang laø caønh cho traùi sau naøy;
vöôøn coøn öôùt, nhaõo buøn, khoâng muøa möa tuøy ñaát toát, xaáu, coù theå caét caønh coù saâu, beänh, caønh
neân ñi laïi nhieàu. Chæ tieán haønh boùn nhö sau: cheát heùo ñem ñoát, caét bôùt caùc
chaêm soùc (laøm coû, boùn phaân, xòt - Phaân Höõu cô sinh hoïc cao caáp caønh moïc saùt maët ñaát cho
thuoác) khi taïnh raùo vaø ñaát ñuû URO-1: 3-5kg/goác. thoaùng goác. Caây tieâu coù daùng
aåm, deã laøm tôi xoáp khi xôùi xaùo. - Phaân NPK Sitto Phat 14-8-18- hình truï, caùc caønh vöôn ñeàu ra
Caàn löu yù ôû nhöõng vöôøn tieâu 5S+TE chuyeân duøng cho Tieâu: xung quanh (chuù yù laùt caét
troàng treân ñaát doác caàn phaûi laøm 300-500g/goác/laàn boùn. khoâng laøm daäp naùt veát caét) laø
heä thoáng thoaùt nöôùc, khoâng neân - Phaân Vi löôïng Sitto-V: Sieâu caây tieâu lyù töôûng. Nhöõng vöôøn
Ñoàng, Sieâu Calci tieâu coù caây choaùi soáng caàn chuù
Bo, Sieâu Keõm moãi yù tæa bôùt caønh laù cuûa caây choaùi
loaïi 30-50g/goác. ñeå vöøa taïo thoâng thoaùng cho
Nhöõng vuøng goác tieâu vöøa ñeà phoøng gioù möa
ñaát chua caàn boùn laøm gaãy caây choaùi, hö haïi ñeán
theâm voâi, moãi goác caây tieâu.
100-200g voâi boät. 4. Phoøng tröø saâu beänh: Khi
Rieâng phaân Höõu phaùt hieän caây Tieâu bò saâu beänh
cô coù theå boùn 1 caàn aùp duïng caùc bieän phaùp
laàn vaøo ñaàu muøa phoøng tröø sau:
möa. Phaân NPK - Kieåm tra laïi caùc bieän phaùp
thì chia laøm 3-4 chaêm soùc vaø choáng uùng, neáu coù
laàn boùn, moãi laàn vaán ñeà gì chöa ñuùng caàn ñieàu
boùn caùch nhau 1 chænh ngay.
thaùng. Laàn cuoái - Caét boû caùc boä phaän caây bò
cuøng boùn vaøo beänh, ñöa ra xa vöôøn ñeå tieâu huûy,
nghó raèng, ñaát doác thì "nöôùc chaûy cuoái muøa möa. ñoái vôùi caây bò naëng caàn ñaøo boû
choã truõng". Hôn nöõa ôû nhöõng Caùch boùn: raûi ñeàu quanh goác goác ñeå troàng laïi.
vuøng naøy coù heä thoáng thoaùt phaïm vi ñöôøng kính 1m, khi boùn - Duøng caùc loaïi thuoác ñaëc hieäu
nöôùc toát cuõng laø bieän phaùp baûo khoâng neân cuoác saâu quaù laøm ñöùt ñeå phoøng ngöøa.
veä ñaát, choáng xoùi moøn, choáng reã tieâu. Cuõng coù theå duøng caùc - Tieáp tuïc chaêm soùc cho caây mau
röûa troâi chaát maøu trong ñaát. ÔÛ loaïi phaân phun leân laù. Neáu phun phuïc hoài.
vuøng ñaát baèng phaúng, gaàn nguoàn neân pha loaõng ñuùng löôïng nöôùc Caùc loaïi thuoác ñaëc hieäu phoøng
nöôùc soâng, suoái, hoà lôùn... heä ñöôïc höôùng daãn vaø phun vaøo tröø saâu beänh cho caây Tieâu:
thoáng möông, raõnh thoaùt nöôùc buoåi saùng sôùm hoaëc buoåi chieàu, - Phoøng tröø tuyeán truøng vaø caùc
caàn löu yù haï thaáp möïc nöôùc khoâng phun luùc naéng to deã laøm loaïi saâu haïi trong ñaát nhö: moái,
ngaàm xuoáng ñeå lôùp ñaát maøu ñuû chaùy laù. reäp goác, suøng… duøng caùc loaïi
thoaùng khí. 3. Caét caønh, taïo daùng: Caây thuoác daïng haït raûi quanh goác
2. Xôùi lôùp ñaát maët, boùn tieâu ñang phaùt trieån caàn theo nhö: Sagosuper 3G, Diaphos 10H,
6 SITTO

9. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
Vifuran 3G, Mocap 10G hoaëc caùc 20-30 ngaøy/laàn. Coù theå söû duïng Antracol, VibenC, Rorval…
thuoác Vimoca 20 ND, Sincosin caùc thuoác nhö: Bordeaux, COC, Baø con neân chuù yù caùc loaïi
0,56 SL hoøa nöôùc töôùi. Champion, Zincopper…. Phun beänh treân caây tieâu haàu heát laø
- Tröø raày, reäp, boï xít löôùi, saâu aên ñònh kyø leân laù trong muøa möa. khoâng theå hoaëc raát khoù chöõa
laù,… duøng caùc thuoác nhö Locban - Phoøng tröø beänh cheát nhanh neân bieän phaùp hieäu quaû nhaát
40 EC, Confidor 100 SL, duøng caùc thuoác: Aliette, Alpine, vaãn laø phoøng beänh.
Suprathion. Ridomil Gold…
- Ñeå tröø beänh tröôùc heát neân söû - Phoøng tröø beänh thaùn thö vaø Ks. Nguyeãn Ñöùc Trung
duïng Sitto V Sieâu Ñoàng boùn ñoá m laù duø n g caù c thuoá c :
ñònh kyø trong muøa möa khoaûng Carbenzim, Carvil, Dithan-M,
HIEÄU QUAÛ & KINH TEÁ CUÛA PHAÂN BOÙN SITTO PHAT
treân CAÂY THANH LONG
V
ieät Nam hieän nay laø quoác ngaïc nhieân. cuõng nhö nguoàn nöôùc töôùi cho
nöôùc duy nhaát ôû Ñoâng ÔÛ Bình Thuaän noùi rieâng vaø caây Thanh Long ñeå ñaït hieäu quaû
Nam AÙ coù troà n g Nam Boä noùi chung muøa Thanh cao nhaát.
Thanh Long töông ñoái taäp trung Long töï nhieân xaûy ra töø thaùng 5 Maëc duø troàng Thanh long
treân qui moâ thöông maïi vôùi dieän tôùi thaùng 10, roä nhaát töø thaùng 5 cho lôïi nhuaän cao moãi naêm
tích öôùc löôïng 30.000 ha (2012), tôùi thaùng 8. Vaøo thôøi ñieåm aáy nhöng giaù caû maët haøng naøy raát
taäp trung taïi Bình Thuaän, phaàn nguoàn traùi caây doài daøo do söï baáp beânh. Ñaàu ra cuûa traùi thanh
coøn laïi laø Long An, Tieàn Giang, truøng laép muøa vuï vôùi caùc loaïi caây long khoâng oån ñònh, neáu tình
TP. HCM, Khaùnh Hoøa, Vuõng troàng khaùc neân giaù reû, moät soá hình xuaát khaåu vaø tieâu thuï noäi
Taøu… vaø raûi raùc ôû moät soá nôi nhaø vöôøn tieán boä ñaõ phaùt hieän, ñòa traùi thanh long khoâng ñöôïc
khaùc. Noâng daân Vieät Nam vôùi söï hoaøn chænh daàn töøng böôùc kyõ caûi thieän, thì khoâng bieát giaù
caàn cuø saùng taïo ñaõ ñöa traùi thuaät thaép ñeøn taïo quaû traùi vuï thanh long seõ laø bao nhieâu? ñoù laø
Thanh Long leân maët haøng xuaát ñeå chuû ñoäng thu hoaïch, naâng moái lo cuûa taát caû nhaø vöôøn troàng
khaåu laøm nhieàu ngöôøi ngoaïi cao hieäu quaû kinh teá, tuy nhieân Thanh long noùi chung, taïi Bình
noâng daân taïi Bình Thuaän noùi rieâng. Giaù caû nhaø
Thuaän noùi rieâng vaø vöôøn khoâng can thieäp ñöôïc, vì
Nam Boä noùi chung vaäy phaûi tính toaùn vaøo chi phí
ñeàu gaëp phaûi khoù saûn xuaát, giaûm toái ña chi phí coù
khaên veà thôøi tieát khoâ theå hoaëc thay ñoåi phöông phaùp
haïn laøm cho noâng saûn xuaát môùi coù lôïi hôn,... Ñoù laø
daân gaëp raát nhieàu taâm söï cuûa anh Haø Vaên Chí (Ñaïi
khoù khaên veà nguoàn lyù phaân boùn Chí Taøi) - Km 30,
ñieän ñeå chong ñeøn Haøm Thuaän Nam, Bình Thuaän.
SITTO 7

10. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
Anh Taøi coù cöûa haøng baùn vaät Laàn 2: Tröôùc khi
tö noâng nghieäp, gia ñình cuõng chong ñieän, söû duïng
troàng troàng Thanh Long, neân phaân boùn Sitto Phat
anh hieåu ñöôïc noåi lo laéng, vui 20-5-5-7SiO2+ TE keát
möøng cuûa nhaø vöôøn Thanh Long hôïp vôùi vieäc phoái troän
khi ñöôïc vaø maát giaù. Vuï Thanh phaân kali (60%) vôùi tyû
Long vöøa qua, sau khi nghieân leä 3:1 (3 Sitto Phat : 1
cöùu thaät kyõ löôõng, anh ñaõ aùp Kali. Giaû duï Baø con söû
duïng kyõ thuaät boùn phaân khaùc so duïng 3 bao Sitto Phat haïn cheá naám beänh.
vôùi tröôùc ñaây. Keát quaû raát toát: 20-5-5 troän ñeàu vôùi 1 bao phaân Nhöõng öu ñieåm vaø hieäu quaû
Caây phaùt trieån toát, khoûe maïnh, kali (60%) thì baø con seõ ñöôïc hoãn kinh teá anh Taøi ñaõ ñaït ñöôïc sau
cho naêng suaát oån ñònh, chuû ñoäng hôïp 200kg, theo ñoù tyû leä Kali khi aùp duïng theo caùch treân:
ñöôïc vieäc thu hoaïch theo thôøi trong hoãn hôïp phaân seõ laø 20%- Caây Thanh Long phaùt trieån
giaù vaø giaûm ñöôïc chi phí ñaàu tö 25% kali vaø chính vì giai ñoaïn khoûe maïnh, hoa traùi ra nhieàu,
phaân boùn. Anh taøi chia seû caùch naøy caây Thanh Long caàn moät khaéc phuïc ñöôïc hieän töôïng thoái
söû duïng phaân boùn cuûa mình nhö löôïng kali ñeå laøm cho thaân caønh hoa vaø traùi khi gaëp möa, caønh
sau: phaùt trieån cöùng caùp ñeå chuaån bò non phaùt trieån khoûe, xanh cöùng.
Sau khi thu hoaïch vuï tröôùc cho vieäc mang traùi), löôïng duøng Naêng suaát thu hoaïch coù taêng
baø con noâng daân tæa bôùt nhöõng 300g/truï tuøy theo dinh döôõng hôn so vôùi bình thöôøng.
caønh giaø, caønh bò saâu haïi, caønh trong ñaát maø baø con coù theå taêng Traùi khi thu hoaïch coù maøu
thoái, caønh naèm saùt ñaát… tæa boû giaûm cho caân ñoái. Ñeå giuùp caây ra saéc voû traùi ñeïp, tai traùi cöùng, thôøi
nhöõng traùi coøn soùt laïi sau khi thu hoa ñoàng loaït, taäp trung vaø giaûm gian baûo quaûn khoâng bò bieán ñoåi
hoaïch, laøm coû quanh goác Thanh hieän töôïng ruïng hoa cuõng nhö maøu saéc tai traùi, thòt traùi ngon.
Long ñeå haïn cheá naám beänh vaø traùi non, söû duïng theâm saûn phaåm Phaân boùn Sitto Phat 20-5-5-
saâu haïi. Sau ñoù baø con vaøo rôm Amine (30ml/bình 20L). coù daïng haït maûnh vôùi nhöõng
quanh goác, töôùi nöôùc ñaåm cho Laàn 3: Giai ñoaïn nuoâi traùi, phaân töû nhoû nhö haït boät canh
caây ñeå chuaån bò cho moät vuï môùi. tieáp tuïc duøng phaân boùn Sitto hay Knor neân khi baø con boùn
Trong moät chu kyø phaùt trieån Phat 20-5-5-7SiO2+TE keát hôïp phaân vaøo goác vaø sau khi töôùi
cuûa caây Thanh Long trong thôøi vôùi vieäc phoái troän phaân kali nöôùc laàn thöù nhaát thì phaân ñaõ
gian chong ñieän phaûi boùn phaân (60%) vôùi tyû leä 2:1 (2 Sitto Phat : 1 tan ra vaø thaám vaøo rôm raï maø reå
ba laàn öùng vôùi ba giai ñoaïn phaùt kali) vôùi lieàu löôïng 300gam/truï caây Thanh Long huùt raát deã daøng.
trieån cuûa Thanh Long. tuøy theo soá löôïng traùi treân caây Chính vì tan nhanh neân baø con
Laàn 1: Söû duïng phaân boùn cuõng nhö dinh döôõng trong ñaát. noâng daân cuõng chuû ñoäng ñöôïc
Sitto Phat 20-5-5-7SiO2+TE vôùi Cuõng nhö caùch phoái troän nhö vieäc boùn phaân cho caây Thanh
lieàu löôïng 400g/truï song song vôùi treân baø con troän 2 bao Sitto Phat Long trong caùc thôøi ñieåm giaù caû
vieäc boùn phaân qua goác, anh söû 20-5-5 vôùi 1 bao phaân bao phaân baáp beânh.
duïng theâm saûn phaåm Vita Plant kali (60%) thì baø con seõ ñöôïc hoãn Söû duïng phaân boùn muøa khoâ
999 vôùi lieàu löôïng 30gram/bình hôïp phaân boùn coù haøm löôïng Kali Sitto Phat 20-5-5-7SiO2+TE keát
20L phun ñeàu treân thaân caønh ñeå laø 30-35% kali raát phuø hôïp cho hôïp vôùi vieäc phoái troän phaân kali
boå sung ñaày ñuû nhöõng dinh vieäc nuoâi traùi Thanh Long, laøm ñeå boùn seõ giaûm ñöôïc chi phí ñaàu
döôõng caàn thieát maø caây maát ñi cho traùi ngoït vaø traùi lôùn ñeàu ñeïp. tö phaân boùn vaø mang laïi lôïi
khi mang traùi vuï tröôùc ñoàng thôøi Beân caïnh ñoù, ñònh kyø 7-10 nhuaän cao hôn söû duïng caùc loaïi
laøm cho caây troàng phaùt trieån ngaøy/laàn, phun saûn phaåm Noâng phaân khaùc.
khoûe hôn vaø caây seõ cho hoa phaùt Phuù 666 (40ml/bình 16L) giuùp
trieån taäp trung hôn. traùi lôùn nhanh to ñeàu ñeïp vaø Ks. Nguyeãn Vaên Thaønh
8 SITTO

11. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
BIEÄN PHAÙP CHOÁNG ÑOÅ NGAÕ
treân CAÂY LUÙA
T
rong vuï luùa Ñoâng xuaân khaùc, tæ leä thaát thoaùt sau thu
2011-2012, tænh Ñoàng hoaïch cuõng taêng leân do luùa naèm
Thaùp gieo saï khoaûng saùt maët ruoäng maùy khoâng theå caét
200.000 ha. Nhöng do thôøi tieát heát luùa vaø luùa bò ruïng haït nhieàu.
baát lôïi, thöôøng xuaát hieän möa Neáu tính heát caùc toån thaát treân
traùi muøa vaøo giai ñoaïn luùa saép noâng daân ñaõ bò maát ñi 10-15% giaù
thu hoaïch, neân dieän tích luùa bò trò ruoäng luùa.
ñoå ngaõ treân dieän roäng (öôùc tính Vì vaäy, vieäc choáng ñoå ngaõ
khoaûng 70% dieän tích gieo saï). cho luùa trong quaù trình canh taùc
Luùa bò ñoå ngaõ laøm cho khaû heát söùc quan troïng vaø caàn thieát.
naêng quang hôïp giaûm, vieäc vaän Moät soá bieän phaùp sau coù theå giuùp
chuyeån tinh boät vaøo haït keùm baø con noâng daân haïn cheá tình
neân aûnh höôûng nhieàu ñeán naêng traïng ngaõ ñoå treân caây luùa:
suaát. Ñoái vôùi khu vöïc truõng, luùa Thöù 1: Boùn phaân caân ñoái giöõa (AÛnh. Phaân boùn tieát kieäm ñaïm ñaàu tieân boå
ñoå ngaõ bò ngaâm laâu trong nöôùc ñaïm-laân-kali. Haïn cheá boùn quaù sung Silic töø khoaùng Clinoptiolite)
thieät haïi coøn cao hôn. Theâm vaøo nhieàu phaân ñaïm, khi luùa dö ñaïm
ñoå ngaõ raát toát. Ngoaøi ra, Silic coøn
ñoù tieàn coâng thu hoaïch cuõng seõ raát deã bò saâu beänh taán coâng,
giuùp caây luùa choáng chòu maën
taêng leân (khoaûng gaáp ñoâi). Neáu thaân luùa meàm deã ngaõ ñoå. Löôïng
treân caùc vuøng ñaát ven bieån".
nhö luùa ñöùng, coâng thu hoaïch boùn trung bình aùp duïng cho
Caùch ñaây 3 naêm, treân thò
khoaûng 250.000 ñoàng/coâng thì vuøng ÑBSCL khoaûng 80-100 kg
tröôøng coù saûn phaåm ñaàu tieân ñöa
luùa saäp tieàn coâng taêng leân töø N, 40-50 kg Laân vaø 50-60 kg Kali
Silic vaøo trong thaønh phaàn ñeå
450.000 - 500.000 ñoàng/coâng vaãn (tính treân ha). Tuøy tình traïng
cung caáp silic cho caây vaø ñaõ ñöôïc
khoâng coù maùy thu hoaïch. Moät soá phaùt trieån cuûa caây luùa maø baø con
baø con tin duøng cho ñeán hoâm
tröôøng hôïp noâng daân ñaõ nhaän neân taêng giaûm löôïng phaân cho
nay. Ñeán thôøi ñieåm hieän taïi, thò
tieàn coïc cuûa thöông laùi roài nhöng phuø hôïp. Toát nhaát neân boùn
tröôøng coù quaù nhieàu saûn phaåm
phaûi traû laïi vì tôùi ngaøy thu hoaïch phaân theo baûng so maøu laù luùa.
boå sung Silic, quaû laø thaät khoù cho
maø khoâng coù phöông tieän. Maët Thöù 2: Söû duïng caùc gioáng luùa
baø con trong vieäc nhaän bieát vaø
cöùng caây, ít ñoå ngaõ.
phaân bieät vaán ñeà naøy. Ñoù ñoù, ñeå
Thöù 3: Taêng cöôøng boå sung
löïa choïn ñuùng saûn phaåm boå sung
Silic cho caây luùa, theo nghieân
Silic coù chaát löôïng baø con löu yù:
cöùu khoa hoïc: "Luùa laø loaïi caây
1. Kieåm tra thoâng tin caùc
troàng coù nhu caàu silic raát cao.
saûn phaåm boå sung Silic kyõ tröôùc
Silic laø nguyeân toá raát caàn cho söï
khi mua: Silic caây troàng haáp thu
phaùt trieån cuûa caây luùa. Silic giuùp
ñöôïc phaûi ôû daïng hoøa tan (ví duï
laù luùa ñöùng thaúng, daøy neân taêng
nhö khoaùng Clinoptiolite: chöùa
khaû naêng quang hôïp, ñaëc bieät
70% Silic ôû daïng hoøa tan). Trong
Silic giuùp caây luùa cöùng caùp, haïn
caùt, ñaát seùt, cao lanh,… cuõng coù
cheá saâu beänh gaây haïi vaø choáng
(AÛnh. Luùa söû duïng ZOOREA, cöùng caây, laù ñöùng thaúng) chöùa Silic nhöng Silic ôû ñaây caây
SITTO 9

12. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
troàng khoâng haáp thuï ñöôïc, baø con vöøa phaûi toán tieàn ñeå mua saûn phaåm ñoù maø caây troàng khoâng duøng ñöôïc
gaây thieät haïi "keùp".
2. Löïa choïn saûn phaåm ñaõ ñöôïc ñaêng kyù vaø baûo hoä cuûa cô quan caáp nhaø nöôùc.
3. Söû duïng haøng chính haõng, kieåm tra thaät kyõ saûn phaåm tröôùc khi mua haøng ñeå traùnh mua nhaàm haøng
nhaùi, haøng giaû maïo vaø keùm chaát löôïng.
4. Neân nhôù giaù caû saûn phaåm ñi ñoâi vôùi chaát löôïng, ñöøng ham giaù reû.
5. Thöôøng xuyeân caäp nhaät caùc thoâng tin khoa hoïc, nhöõng tieán boä môùi, saûn phaåm chaát löôïng, uy tín ñeå
töø ñoù coù söï löïa choïn chính xaùc, xem chi tieát treân website: www.sanphamdichvuhangdau.vn,
www.camnangdoanhnghiep.com.vn, www.hvnclc.com.vn
Treân ñaây laø moät soá bieän phaùp höõu ích giuùp baø con khaéc phuïc tình traïng caây troàng bò ñoå ngaõ trong saûn
xuaát noâng nghieäp noùi chung, vuï luùa Heø Thu 2012 noùi rieâng.
Ks. Leâ Theá Trung
ZOOREA ñaõ ñöôïc ñaêng kyù baûo hoä taïi Cuïc Sôû Höõu Trí Tueä Vieät Nam.
ZOOREA ñaõ ñöôïc trao taëng Cup vaøng “Thaàn Noâng Hoäi Nhaäp” naêm 2009.
ZOOREA - Top 500 saûn phaåm haøng ñaàu taïi Vieät Nam naêm 2011 do ngöôøi tieâu duøng bình choïn naêm 2011.
AMINE Vôùi Raày Naâu Treân Luùa
T
rong canh taùc luùa nöôùc Sitto Group ThaiLand ñaõ ñöa ra caùc ñieàu kieän baát lôïi nhö noùng,
taïi Vieät Nam, baø con moät doøng saûn phaåm phaân boùn laù reùt, haïn, uùng, chua pheøn. Vôùi caùc
noâng daân thöôøng chæ AMINE vôùi caùc thaønh phaàn taùc duïng treân, acid humic ñang
taäp trung quan taâm ñeán nhöõng chính laø SiO2, Axit Humic, K2O… ñöôïc söû duïng phoå bieán trong caùc
thaønh phaàn phaân boùn chính laø Acid Humic khi söû duïng treân caây cheá phaåm phaân boùn goác vaø boùn
N-P-K chính vì vaäy maø moãi vuï luùa coù taùc duïng kích thích söï laù, chaát kích thích sinh tröôûng
canh taùc hieän töôïng saâu beänh phaùt trieån cuûa heä reã ñeå haáp thu caây troàng vaø thuoác tröø beänh caây.
xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu, ñaëc dinh döôõng toát, caây sinh tröôûng Trong caùc cheá phaåm phaân boùn
bieät trong nhöng naêm trôû laïi ñaây khoûe, taêng cöôøng söï quang hôïp thöôøng ghi haøm löôïng Acid
hieän töôïng raày naâu xuaát hieän cuûa caây do kích thích söï hoaït humic, caàn hieåu raèng ñaây laø
thaønh dòch raát khoù ñieàu trò. ñoäng cuûa caùc men tham gia trong humat, töùc laø muoái cuûa acid
Qua thôøi gian daøi nghieân cöùu quaù trình quang hôïp. Ngoaøi ra humic (gioáng nhö thuoác tröø coû
vaø thöû nghieäm Coâng ty TNHH Acid Humic coøn laøm taêng söùc ñeà 2,4D chính laø muoái cuûa acid
Sitto Vieät Nam thuoäc taäp ñoaøn khaùng cuûa caây vôùi saâu beänh vaø 2,4D). Tuøy loaïi cheá phaåm maø
10 SITTO

13. Chuyeân muïc NOÂNG NGHIEÄP
haøm löôïng acid humic khaùc nha. cöôøng söùc khaùng beänh cho caây trong phaân boùn laù Amine khi
Trong phaân boùn laù AMINE cuøng vôùi moät soá chaát höõu cô phun leân luùa laøm giaûm söï giaûi
duøng cho luùa coù haøm löôïng acid khaùc laø thuoác sinh hoïc phoøng phoùng muøi daãn duï raày trong giai
humic 3,5% cuøng vôùi caùc chaát ña tröø nhieàu loaïi beänh nhö lôû coå reã, ñoaïn sinh tröôûng. Vôùi lieàu löôïng
trung vi löôïng laø saûn phaåm phaân ñoám laù, söông mai cho caây troàng khuyeán caùo 20-30ml/ bình 16 lít
boùn duøng thích hôïp cho caùc giai caïn vaø caùc beänh ñaïo oân, khoâ nöôùc phun öôùt ñeàu maët laù, ñònh
ñoaïn phaùt trieån cuûa caây troàng vaèn, vaøng laù cho luùa. kyø 7 ngaøy/ laàn trong vuï coù dòch
ñaëc bieät laø caây luùa. Vôùi saûn phaåm AMINE khi raày nhieàu.
Acid humic coøn ñöôïc söû söû duïng laøm thaân caây luùa cöùng
duïng trong caùc loaïi thuoác BVTV khoûe, taêng ñeà khaùng saâu vaø raày KS. Phí Thanh Haûi
phoøng tröø beänh caây, giuùp taêng chích huùt do caùc thaønh phaàn
-t reùt THÍCH LAØM CHUYEÄN AÁY...
Xì Ñaëng Haûi (St)
G iaûm khoânToâtheå tlaøthích laøcmthìchuyeäc nboáaáiy,kinhmkhuûnhaátkhoânt gngaøy taäplaàtrungi vaøo. Neáuc gì ñöôïcmoät caû…do naø. o ñoù
g
i raá
m ñöôï böù
laø ít
ng,
moä
theå
3 n môù ñuû
vieä
nhö vì lyù
, keå nguû
Vôùi toâi chuyeän aáy raát caàn thieát, luùc nhoû vì chöa hieåu neân khoâng quan taâm, töø ngaøy bieát yeâu thì cöù laøm suoát.
Khi laøm chuyeän aáy, ñieàu quan troïng phaûi coù ñöôïc moät “caùi aáy” hôïp vôùi mình… Vôùi toâi thì toâi thích loaïi thaân daøi,
mình to, ñaàu nhoû vaø thon, loâng meàm möôït. Ñöông nhieân khoâng phaûi loaïi aáy deã coù ñaâu nheù, toâi laø toâi tìm maõi môùi ra
ñaáy, neân quí laém, raùng giöõ gìn cho rieâng mình thoâi. Maø caùi naøy caùc baïn khoâng neân cho möôïn hay saøi lung tung nheù,
deã laây beänh truyeàn nhieãm laém.
Toâi thì thích laøm chuyeän aáy suoát ngaøy, nhöng ñaëc bieät laø sau khi taém, cho neân laàn naøo taém xong theå naøo toâi cuõng coá
laøm phaùt cho noù saûng khoaùi. Tröôùc heát caàm caùi aáy leân, xòt moät ít dung dòch vaøo (khoâng coù dung dòch thì hoûng beùt,
khoâ khoác, chaúng muøi vò gì raát chaùn), roài ñöa vaøo trong… Phaûi laøm thaät nheï nhaøng vaø caån thaän nheù, môùi ñaàu neân coï
coï phía ngoaøi thoâi, sau ñoù môùi ñöa saâu vaøo, thaät nhòp nhaøng, thaät ñeàu, leân roài laïi xuoáng, xoay troøn nöõa, nhö theá môùi
thích…
Ñöøng queân löôõi ñaáy, quan troïng laém. Löu yù, neân vöøa laøm vöøa soi göông môùi thuù
Cöù theá cho ñeán khi naøo thaáy boït traéng xuøi ra laø coi nhö xong roài, röûa saïch ngay. Maø ñöøng coù daïi nuoát noù vaøo buïng
nheù, khoâng toát tí naøo…ngaøy xöa toâi lôõ nuoát maõi, xong cöù töôûng töôïng mình saép cheát…
Phaûi laøm ít nhaát laø 3 phuùt, vì theo nghieân cöùu, laøm chuyeän aáy treân 3 phuùt moãi laàn seõ giaûm ñöôïc stress vaø phoøng
ngöøa ñöôïc voâ soá caùc beänh khaùc.
Vì theá toâi cöù ñaùnh raêng moät ngaøy 3 laàn, coù hoâm ñeán…6 laàn aáy chöù !!?!??!!
SITTO 11

14. Chuyeân muïc Thuûy Saûn
NHÖÕNG ÑIEÀU CAÀN BIEÁT
KHI NUOÂI TOÂM THEÛ MAÄT ÑOÄ CAO
C
huaån bò cho vuï nuoâi, moät ñoàng ñeàu ñeán khi thu hoaïch, dòch oxy ñaùy, heä thoáng quaït nöôùc, phuû
chuû ñeà ñang ñöôïc caùc beänh deã xaûy ra... löôùi che chim coø toaøn boä ao nuoâi.
nhaø ñaàu tö vaø hoä nuoâi Vôùi caùc ao hoà ñöôïc ñaàu tö toát, Vieäc theo doõi nhieät ñoä, pH, ñoä
toâm quy moâ nhoû quan taâm thaûo khu nuoâi rieâng bieät, sau moãi vuï kieàm, ñoäc toá…cuõng ñöôïc ngöôøi
luaän trong thôøi gian vöøa qua ñoù laø nuoâi ngoaøi vieäc caûi taïo toát ao nuoâi nuoâi chuù troïng.
söï chuyeån dòch töø nuoâi toâm suù qua coøn phaûi seân veùt ñöôøng caáp nöôùc Nhaém ñeán keát quaû laø tæ leä
nuoâi toâm theû chaân traéng vaø hieäu vaø ñöôøng xaû thoaùt nöôùc. soáng cao, kích côõ toâm ñoàng ñeàu, ít
quaû cuûa vieäc chuyeån ñoåi naøy. Moät ñieàu töôûng chöøng nhö beänh, thôøi gian thu hoaïch ngaén,
Gioáng nhö khi nuoâi toâm suù, bình thöôøng nhöng raát quan naêng suaát cao khi nuoâi toâm theû
nuoâi toâm theû chaân traéng cuõng troïng vaø khoâng theå thieáu trong chaân traéng maät ñoä cao töø 150-200
khoâng phaûi laø moät ngoaïi leä. Sau quaù trình nuoâi toâm theû chaân con/m2 treân heä thoáng ao nuoâi toâm
nhöõng thaønh coâng böôùc ñaàu, tay traéng laø luoân laøm saïch ñaùy ao. Khi suù tröôùc ñaây, xin khuyeán caùo moät
ngheà ñöôïc naâng leân, ngöôøi nuoâi nuoâi toâm suù, ngöôøi nuoâi coù theå xi soá vaán ñeà kyõ thuaät nhö sau:
thöôøng coù xu höôùng taêng daàn maät phoâng ñaùy theo ñònh kyø. Nhöng - Ao nuoâi neân traûi baït toaøn boä
ñoä nuoâi töø 100 con/m2 leân 150-200 khi nuoâi toâm theû chaân traéng maät hoaëc phuû baït bôø ao.
2
con/m . Trong naêm vöøa qua coù ñoä cao, moãi tuaàn (thaäm chí moãi - Baûo ñaûm möïc nöôùc ao nuoâi töø
nhöõng hoä ñaõ thöû nuoâi maät ñoä ngaøy khi toâm lôùn) ngöôøi nuoâi phaûi 1,5-2m.
2
400-500 con/m . xaû caën baõ ñaùy ao taïi caùc vò trí thu - Khu vöïc nuoâi coù nguoàn nöôùc doài
Heä thoáng ao hoà, trang thieát bò gom hoaëc bôm huùt caën sang caùc ao daøo.
hoaøn chænh, con gioáng saïch beänh, tröõ ñeå xöû lyù. - Coù ao tröõ, ao laéng vaø heä thoáng
coâng ngheä nuoâi tieân tieán cuøng vôùi Heä thoáng ao nuoâi laø yeáu toá raát caáp thoaùt nöôùc ñaùp öùng yeâu caàu
ñoäi nguõ chuyeân gia giaøu kinh quan troïng quyeát ñònh söï thaønh xaû muøn baõ ñaùy ao (xi phoâng ñaùy)
nghieäm trong vaø ngoaøi nöôùc phaàn baïi khi naâng maät ñoä nuoâi cao. moãi ngaøy.
naøo laøm yeân taâm caùc nhaø ñaàu tö Vieäc naâng caáp ao hoà töø nuoâi toâm - Coù heä thoáng oxy ñaùy; heä thoáng
lôùn khi hoï nuoâi treân heä thoáng ao suù qua nuoâi toâm theû chaân traéng quaït nöôùc taïo ñöôïc caùc khu vöïc
coù loùt baït nilon, coù ao tröõ, ao laéng, maät ñoä cao cuõng caàn phaûi chuù gom muøn baõ ñaùy ao. Baûo ñaûm töø
heä thoáng quaït nöôùc, suïc khí ñaùy troïng veà ñoä saâu cuûa möïc nöôùc ao thaùng thöù 2, thôøi gian quaït nöôùc
vaø kieåm tra, theo doõi haøng ngaøy nuoâi. Ñaây cuõng ñöôïc xem nhö laø 24g/24g.
caùc thoâng soá moâi tröôøng chaát öu tieân soá moät khi caûi taïo ao hoà. - Neáu khoâng thoûa maõn caùc yeâu
löôïng nöôùc. Ñoái vôùi caùc ao nuoâi traûi baït toaøn caàu treân, neân nuoâi daïng baùn coâng
2
Trong khi ñoù nhöõng ngöôøi boä ñaùy ao, ñoä saâu möïc nöôùc thích nghieäp <100 con/m seõ hieäu quaû
nuoâi quy moâ nhoû, taäp trung daïng hôïp cho nuoâi maät ñoä cao laø 1,5-2m. hôn.
nuoâi quaûng canh caûi tieán, baùn Ngöôïc laïi, vôùi caùc ao noåi, vuøng - Veà con gioáng: Chæ nuoâi maät ñoä
coâng nghieäp sau khi ñaàu tö theâm thaáp trieàu thöôøng coù ñoä saâu möïc cao khi choïn ñöôïc con gioáng saïch
moät soá thieát bò vaø caûi taïo laïi ao hoà nöôùc thaáp hôn (0,8-1,2m) seõ laø beänh.
leân nuoâi maät ñoä cao, tuy nhieân do thaùch thöùc khoâng nhoû khi nuoâi - Trong quaù trình nuoâi, caùc bieåu
2
ao lieàn ao, bôø lieàn bôø giöõa caùc hoä maät ñoä treân 100 con/m . hieän cuûa ao nuoâi khoâng deã nhaän
nuoâi vôùi nhau thì vieäc nuoâi toâm Nhieàu ngöôøi nuoâi ñaõ ñaàu tö bieát neân ñoøi hoûi ngöôøi nuoâi phaûi
theû chaân traéng maät ñoä töø 100 nhöõng heä thoáng ao hoà thöïc söï baøi baùm saùt ñeå phaùt hieän vaø xöû lyù kòp
2
con/m trôû leân seõ gaëp trôû ngaïi nhö: baûn nhö: laøm löôùi nhaø laàu taïo ñieàu thôøi.
toâm chaäm lôùn, kích côõ khoâng kieän cho toâm ñeo baùm, heä thoáng Ks. Nguyeãn Vaên Ly
12 SITTO