Aurora Hunting and Space Weather Awareness
•Download as PPTX, PDF•
1 like•957 views
We know that Aurora Borealis is one of the main effects of Solar activity or space weather. We enjoy it as a tourism attraction in the Arctic regions of the planet. But how much do we really know about the dangers of solar activity? What is the risk and should we worry about it? This presentation (English/Dutch) highlights both elements of space weather. [As presented at the NVR #SolarMax event in Den Haag on 2 September 2014]
Recommended
More Related Content
More from Remco Timmermans
More from Remco Timmermans (13)
Aurora Hunting and Space Weather Awareness
- 1. Remco Timmermans Space Weather Awareness Omniversum, Den Haag 2 September 2014 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Martin Stojanovski
- 2. Ancient Aurora Tales: Inuit spirits playing football with a walrus skull @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax
- 3. @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Ancient Aurora Tales: Finland, Revontulet – The Fox Fires
- 4. Nellim, Finland, 2010 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Remco Timmermans
- 5. Kirkenes, Noorwegen, 2012 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Remco Timmermans
- 6. Nellim, Finland, 2013 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Remco Timmermans
- 7. Nellim, Finland, 2013 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Remco Timmermans
- 8. Nellim, Finland, 2013 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Remco Timmermans
- 9. Noordkaap, Noorwegen, 2014 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Remco Timmermans
- 10. Nellim, Finland, 2013 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Martin Stojanovski
- 11. Nellim, Finland, 2013 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Martin Stojanovski
- 12. Saariselkä, Finland, 2013 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Martin Stojanovski
- 13. SolarMax A Space Weather Survival Guide @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax
- 14. “Space weather destroys stuff” @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Credit: ESA
- 15. “All of this has happened before, and it will all happen again” – J.M. Barrie Credit: ESA Waarom kan ons dit iets schelen? @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax
- 16. 1859 – Carrington Event • Carrington observed a solar flare coming from a sunspot • Several days later Earth experienced the strongest geomagnetic storm ever recorded @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax
- 17. • 13 maart 1989: de Aarde wordt getroffen door een grote zonnestorm • Transformatoren worden vernietigd • 5-6 miljoen mensen zonder stroom • Geschatte schade tussen 4 en 10 miljard $ • Zuidelijke Auroras! 1989 – Quebec Event @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Picture: NASA
- 18. • 27 oktober 2003: Een zware zonnestorm raakt de Aarde • Diverse satellieten vernietigd • In New York zitten 50 miljoen mensen zonder electriciteit • Schade: 4 to 20 miljard $. 2003 – Halloween Storm @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Image: SOHO – NASA Goddard
- 19. 2012 – The Carrington-Class CME that missed Earth @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Image: SDO - NASA
- 20. Frequentie en impact • Zeldzaam: “Lage frequentie, grote impact” zonnestormen • Maar: “Hoge frequentie, kleine impact” zonnestormen gebeuren zeer regelmatig. • Laatste gemeten X-class flares in juni 2014 • Schade vaak niet gewijt aan space weather @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax
- 21. 2014 Geen lijn voor ‘politiek’ Heel weinig kennis Zonnecyclus Kennis bij beperkte groepen @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Bron: Europese Commissie
- 22. Wat kunnen we hieraan doen? • Bewustzijn • Beschermen van systemen op aarde • Beschermen van satellieten Credit: NASA @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax
- 23. Remco Timmermans Aurora Hunting Expeditions AuroraTweetup.com 18-22 Januray 2015 22-26 January 2015 @timmermansr | @nvr_ruimtevaart | #SolarMax Photo: Martin Stojanovski
Editor's Notes
- Naam Aurora Hunter en organisator Noorderlichtreizen Space Ambassador, voormalig deelnemer en onderzoeker aan ISU Space Studies Program. Team Project SolarMax Hashtag #SolarMax Verhaal in twee delen: 1 – Noorderlicht, nooit hetzelfde – hoe ik het Noorderlicht leerde kennen 2 – Hoe bewust zijn wij als maatschappij van de gevaren van ruimteweer – een korte geschiedenis
- We hebben inmiddels duidelijk gehoord wat het Noorderlicht is. Maar dit is relatief recente kennis. Het Noorderlicht is zo oud als de mensheid. Het is interessant eens te kijken hoe mensen dit vreemde natuurfenomeen vroeger verklaarden, voordat we het verband kenden tussen de Zon en het Poollicht. De bewoners van Groenland en Noord-Canada vertellen het verhaal van de geesten van overledenen, meestal mensen die een onnatuurlijke dood zijn gestorven, hoog in de lucht voetballen met een walrusschedel. Er zijn ook Inuit stammen die het andersom vertellen, dus walrussen die voetballen met een mensenschedel.
- In Lapland verklaarde men het Noorderlicht met een mytische vos die met zijn dikke staart de sneeuwkristallen en vonken laat opdwarrelen, die oplichten in het licht van de Maan en de sterren. Het Finse woord voor Noorderlicht is “Revontulet”, wat zoiets betekent als het “vossenvuur”. Een ding hadden de oude verhalen en sagen gemeen: Het Noorderlicht voorspelde weinig goeds. Mensen bleven liever binnen onder het Noorderlicht dan dat ze er van konden genieten.
- Het moment waarop je voor het eerst zelf onder het Noorderlicht staat is altijd bijzonder. Vooral de enorme schaal en het volledig ontbreken van geluid maakt het tot iets magisch en bovennatuurlijks. Geen wonder dat de oude Inuit en Lappen de verklaring zochten in de spirituele wereld.
- Fotograferen van Noorderlicht is een kunst op zich. Om mooie foto’s te krijgen heb je lange sluitertijden nodig en een goed statief. Als het een beetje waait, zoals hier, wordt de foto al gauw onscherp, maar het effect blijft magisch. Filmen van Noorderlicht is vrijwel onmogelijk. Meestal zijn de Noorderlichtfilmpjes die je ziet sterk versnelde series foto opnamen.
- Maar met wat tips van een goede astrofotograaf en een paar keer heel koude handen, kun je de mooiste vakantiefoto’s van je leven maken. De reden dat ik u deze vakantiekiekjes laat zien is echter een heel andere. Het Noorderlicht is namelijk nooit hetzelfde. Zelfs als je het voor de tweede, derde, vierde, zoveelste keer ziet, is het altijd anders dan de vorige keren. Andere kleuren, andere bewegingen, andere vormen.
- Het Noorderlicht verveelt nooit. Uren kun je kijken naar het magische en volledig stille schouwspel hoog in de lucht. Soms tot je je bijna niet meer kunt bewegen van de kou en je wel naar binnen móet gaan om op te warmen. Tijdens deze fotosessie op het Meer van Inari was het -30 graden, maar windstil, helemaal helder en volledig zonder lichtvervuiling.
- En een half uurtje later op dezelfde plek ziet het er zo uit. Gordijnen van groen en rood die langzaam – of juist heel snel - door de lucht glijden.
- Soms heb je geluk en zie je het Noorderlicht op bijzondere plaatsen, zoals hier recht boven de Noordkaap in Noorwegen. -- VOLGENDE -- Voor wie bekend is met deze plek, de grote wereldbol op het puntje van de kaap staat fel verlicht op de rand.
- Met een professionele fotograaf in de groep krijg je natuurlijk pas echt mooie plaatjes.
- Bomen uitgelicht met een kleine zaklamp en door een houtvuur net rechts van de foto.
- Onder het Noorderlicht wordt alles een beetje magisch en komen dingen tot leven. Deze bosbouwmachine stond langs de kant van de weg geparkeerd en maakt deze foto tot een regelrecht beeld van een alien ijsplaneet! -- STOP – Het Noorderlicht is een van de bekendste zichtbare effecten van de activiteit van de zon en haar 11-jarige cyclus. Het is een toeristische trekpleister in het Poolgebied, waar jaarlijks volledig terecht vele duizenden mensen op af komen. Er zijn echter ook veel minder bekende effecten. En erger, deze effecten kunnen een grote invloed hebben op onze maatschappij. Hierover gaat het tweede deel van mijn presentatie.
- Ik verwissel mijn pet van Aurora Hunter naar onderzoeker en voorlichter. Vorig jaar heeft een groep onderzoekers van de International Space University een rapport geschreven over de huidige stand van kennis over ruimteweer. We hebben hierbij ook een inventarisatie gemaakt van het risico dat we op onze planeet lopen en de mogelijke schade in geval van grote zonnestormen. Een van de uitkomsten van dit onderzoek was dat de maatschappij zich niet of nauwelijks bewust is van het risico en vrijwel niet is voorbereid op de gevolgen.
- Ruimteweer maakt dingen kapot. Dit is de belangrijkste boodschap van het onderzoek. Gevaarlijke straling van de zon is schadelijk voor gevoelige apparatuur en vooral voor mensen. Dit is extra het geval bij uitbarstingen van de zon in de vorm van zonnevlammen en CME’s. Maar hoe gevaarlijk is het precies? En hoe groot is het risco? Is het wel de moeite waard ons hierover druk te maken?
- Waarom kan dit ons iets schelen? Om deze vraag te beantwoorden hoeven we eigenlijk alleen maar naar enkele gebeurtenissen in het recente verleden te kijken.
- Onze huidige kennis over de invloed van ruimteweer op ons leven op Aarde begon eigenlijk met de toevallige ontdekking van Richard Carrington, een Britse astronoom. Hij deed in 1859 uitgebreid onderzoek naar verschijnselen op de Zon. Hij maakte schetsen van de zonnevlekken die hij met zijn zonnetelescoop waarnam en merkte grote veranderingen in de samenstelling en vorm van deze zonnevlekken op. Enkele dagen later werd de planeet getroffen door een zware geomagnetische storm. Telegraaflijnen raakten overbelast en veroorzaakten brand in telegraafkantoren in de Verenigde Staten. Overal ter wereld, tot in de Tropen aan toe werd fel rood Noorderlicht gezien. Zo fel dat je er volgens overlevering in Londen ‘s nachts de krant bij kon lezen. Carrington was de eerste die het verband legde tussen de activiteit op de Zon en deze verschijnselen. Hij had, concludeerde hij achteraf, een grote CME op de Zon waargenomen, gericht op Aarde.
- Op 13 maart 1989 viel in een groot deel van de provincie Quebec in Canada de stroom uit, via een groot domino-effect in het netwerk. Al snel bleek dat een zware geomagnetische storm enkele belangrijke transformatoren in knooppunten van het netwerk had uitgeschakeld. 5 tot 6 miljoen mensen zaten gedurende een of meerdere koude dagen zonder stroom. De schade is heel moeilijk in te schatten, maar bedroeg tussen 4 en 10 miljard dollar. Op hetzelfde moment was het Noorderlicht bijna boven de hele Verenigde Staten zichtbaar.
- Een soortgelijk verhaal kan worden verteld over de zonnestorm van Halloween in 2003. Deze storm schakelde enkele communicatiesatellieten volledig en voorgoed uit. 50 miljoen mensen in de staat New York zaten soms meer dan een week zonder stroom. De schade bedroeg tussen 4 en 20 miljard dollar.
- In juli 2012 ziet de Solar Dynamics Observatory satelliet een Coronal Mass Ejection aan de zijkant van de Zon. Deze heeft zeker de kracht van de verwoestende vlam van 1859, maar is niet op de Aarde gericht. Een vlam van dit formaat gericht op de Aarde zou een groot deel van de electriciteitssytemen op Aarde, ook in Nederland, voor weken of zelfs maanden uitschakelen. Communicatiesatellieten en computersystemen zouden grote schade oplopen. We zijn nu veel gevoeliger voor geomagnetische stormen dan in 1859, toen alleen de telegraaflijnen werden geraakt.
- Tja, het lijkt wel bangmakerij. Wat moeten we nu met deze informatie? De belangrijkste boodschap is dat we nog veel moeten leren over ruimteweer. We begrijpen nog steeds niet helemaal hoe de 11-jarige cyclus van de Zon precies werkt en hoe we de Zonne-activiteit kunnen voorspellen. We weten dat de Zon potentieel gevaarlijk is en dat we ons hiertegen kunnen en moeten beschermen. Het is vooral een kwestie van aandacht en prioriteit. Hier wordt door ruimteweer specialisten zoals Thijs Versloot en zijn collega’s heel hard aan gewerkt.
- Het is grappig om te zien dat de publieke aandacht helemaal synchroon loopt met de 11-jarige zonnecyclus. Is er veel Noorderlicht dan is er veel aandacht. Zo niet, dan is er weinig aandacht. En uiteraard zijn het vooral diegenen met grote belangen die de meeste kennis en aandacht hebben voor dit onderwerp. Het is tekenend dat de politieke aandacht niet in deze grafiek voorkomt.
- Concluderend, wat moet er gebeuren? Ten eerste bewustwording. We moeten een reeele inschatting kunnen maken van de kans op risicovolle gebeurtenissen vanuit de ruimte en de mogelijke impact hiervan op onze samenleving. Ten tweede moeten we werken aan voldoende bescherming van onze kwetsbare infrastructuur, waar we snel steeds meer afhankelijk van worden. Deze avond is een bijdrage aan deze bewustwording. Bedankt voor uw komst!
- Ik ben na de pauze en de film uitgebreid beschikbaar voor uw vragen. Ook over de twee Noorderlichtreizen die ik in januari 2015 weer organiseer.