1. 1
ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΑΝΩΤΑΤΩΝ ΣΤΙΣ ΕΔ ή
ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΔ
Ιπποκράτης Δασκαλάκης* (04 Μαρτίου 2015)
Για άλλη μια φορά η πολιτική ηγεσία των ΕΔ διακηρύσσει την απόφαση της
για μείωση του πραγματικά εξωπραγματικού για τα ελληνικά δεδομένα, αριθμού των
ανωτάτων αξιωματικών. Βέβαια οι εξαγγελίες περί εξορθολογισμού του αριθμού των
στρατηγών και αναδιάρθρωσης των ΕΔ που θα οδηγήσουν σε ένα ολιγάριθμο,
ευέλικτο και περισσότερο αξιόμαχο στράτευμα έχουν αρχίσουν να θυμίζουν τις
αντίστοιχες διακηρύξεις περί καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.
Η μείωση του αριθμού των ανωτάτων δεν αποτελεί πανάκεια. Διατήρηση των
ήδη αναχρονιστικών δομών και γραφειοκρατικών διαδικασιών με απλή «υποβίβαση»
των υπηρετούντων στελεχών κατά ένα βαθμό στην κλίμακα της ιεραρχίας δεν
αποτελεί λύση του προβλήματος αλλά μάλλον πολιτική επικοινωνιακή προπαγάνδα.
Απαιτείται μια πλήρης και σε βάθος αναδιοργάνωση των ΕΔ που θα αντιμετωπίζει
συγκεντρωτικά τα παρακάτω ενδεικτικά αναφερόμενα ζητήματα: θέματα
προσωπικού (εισαγωγή, εκπαίδευση, σταδιοδρομία στελεχών, αξιοκρατία, θητεία
κληρωτών), οργάνωση και συγκρότηση (αριθμός, επάνδρωση και λειτουργία
Μονάδων), δομή διοικήσεως ΕΔ, διακλαδικότητα και υποστήριξη διοικητικής
μέριμνας.
Επανειλημμένες καλοπροαίρετες και κοπιαστικές προσπάθειες
αναδιάρθρωσης των ΕΔ έχουν ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια και έχουν εκφυλιστεί
μέσω πολιτικών, κομματικών, θρησκευτικών, τοπικών παρεμβάσεων, προσωπικών
φιλοδοξιών και συντεχνιακής νοοτροπίας. Κύριο χαρακτηριστικό των προσπαθειών
αποτελεί η ασυνέχεια και η νοοτροπία επιβολής της προσωπικής σφραγίδας της
εκάστοτε πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας που διεκδικούν το «αλάνθαστο» των
επιλογών τους.
Σημαντικό αίτιο είναι και η αδυναμία σαφούς καθορισμού των προϋποθέσεων
για την κατάρτιση μιας τέτοιας μελέτης. Οι προϋποθέσεις αυτές αποτελούν απόφαση
της πολιτικής ηγεσίας βασιζόμενες φυσικά κατά μεγάλο μέρος και στις στρατιωτικές
αναλύσεις, εκτιμήσεις και προτάσεις και αφορούν το μέγεθος και είδος της απειλής,
τη μορφή και διάρκεια της θητείας και τα διατιθέμενα κονδύλια για υποστήριξη του
προϋπολογισμού των Υπουργείου Αμύνης. Χωρίς ανάλογες ξεκάθαρες, σταθερές
και μακροχρόνιες πολιτικές επιλογές, ευρείας αποδοχής, δεν είναι δυνατόν να
συνταχθεί και κυρίως να αποδώσει οποιαδήποτε προσπάθεια αναδιοργάνωσης.
Αντίστοιχη ευθύνη καταγράφεται όμως και στο προσωπικό των ΕΔ το οποίο
εγκλωβισμένο σε μια αντίληψη «υπερεξασφάλισης» έναντι κάθε ενδεχόμενης
απειλής (και ορθώς εν μέρει) προσπαθεί να αντιμετωπίσει ομοιόμορφα εν δυνάμει
αντιπάλους διαφορετικών ικανοτήτων και προθέσεων. Η ολιστική αυτή αντιμετώπιση
οδηγεί σε συγκρότηση δομών που αδυνατεί να υποστηρίξει η εθνική οικονομία και

2. 2
αναγκαστικά οδηγούμεθα στη συμβιβαστική, αντιοικονομική και αναποτελεσματική
λύση της διασπάθισης των προσπαθειών επί πολλών κατευθύνσεων, χωρίς τελικά
να εξασφαλίζεται ουδεμία απειλή. Αν μάλιστα προστεθεί και η λαγνεία των αριθμών
(οπλικών συστημάτων και Μονάδων) με τη δυσλειτουργία και παθογένειες του
συστήματος υποστήριξης και επιστρατεύσεως αλλά και οι φιλοδοξίες επαγγελματικής
εξέλιξης και καταξίωσης μέσω κατάκτησης «στρατηγικών βαθμών» τότε οδηγούμεθα
σε επιδιώξεις εξωπραγματικών δομών των ΕΔ.
Η αναδιάρθρωση των ΕΔ πρέπει να αποτελέσει μια συντονισμένη και
μεθοδική προσπάθεια απαλλαγμένη από όλες τις παθογένειες του παρελθόντος και
βασισμένη σε στέρεες προϋποθέσεις. Η προσπάθεια αυτή φυσικά δεν θα προέλθει
από «παρθενογένεση» αλλά θα πρέπει να βασιστεί στις υπάρχουσες μελέτες,
εμπειρίες και να αποτελέσει το επιστέγασμα ανάλογων προσπαθειών. Ο σχολιασμός
των προτάσεων, η εμπλοκή και η μεταφορά της εμπειρίας απελθόντων αρχηγών
ΓΕΕΘΑ και ΓΕ της τελευταίας πενταετίας κρίνεται σκόπιμος καθόσον οι άνθρωποι
αυτοί, κατά κανόνα, απαλλαγμένοι πιέσεων και φιλοδοξιών ανέλιξης δύναται να
συνεισφέρουν εποικοδομητικά και χωρίς υστεροβουλίες. Εξυπακούεται ότι πολιτικές,
κομματικές, θρησκευτικές, τοπικές, συντεχνιακές παρεμβάσεις και σκοπιμότητες
πρέπει να εξοβελιστούν με αμφίπλευρη και αποφασιστική δέσμευση πολιτικής και
στρατιωτικής ηγεσίας. Συγχρόνως κάθε αναδιοργάνωση πρέπει να προβλέπει
θεσμοθετημένες διαδικασίες περιοδικού ελέγχου της εφαρμογής, αξιολόγησης των
αποτελεσμάτων και τρόπο λήψεως των διορθωτικών ενεργειών. Επιπρόσθετα, η
αναδιοργάνωση πρέπει να αναζητήσει και καταγράψει τις ιδέες και προτάσεις όλων
των στελεχών και ιδίως των μεσαίων βαθμίδων, τα οποία συνήθως απαλλαγμένα
σκοπιμοτήτων, μακρύτερα συντεχνιακών αγκυλώσεων, βιώνοντας την καθημερινή
πραγματικότητα και κυρίως με την ευρύτητα του νεανικού πνεύματος θα τολμήσουν
να αρθρώσουν τις πραγματικά ρηξικέλευθες προτάσεις που επιβάλουν οι σημερινές
και μελλοντικές ανάγκες.
Μόνο με την υλοποίηση των παραπάνω σκέψεων ευελπιστούμε να
προχωρήσουμε σε μια ουσιαστική και αποτελεσματική αναδιοργάνωση των ΕΔ. Η
αναδιοργάνωση αυτή αποτελεί μια αναγκαιότητα που την οφείλουμε στον ελληνικό
λαό ο οποίος αγόγγυστα μας εμπιστεύεται τις οικονομίες του, την ασφάλεια του και
τα παιδιά του. Άλλως, θα συνεχίσουμε να εξαγγέλλουμε μειώσεις του αριθμού των
ανωτάτων συγκροτώντας νέες διευθύνσεις και επιτροπές ανωτάτων για να εξετάζουν
διαρκώς το βέλτιστο τρόπο ενέργειας μείωσης του αριθμού τους!
ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ- Υποστράτηγος (εα)
 Πτυχιούχος τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Παντείου
Πανεπιστημίου
 Μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές στο Πάντειο
Πανεπιστήμιο

3. 3
 Μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ)
 Συνεργάτης του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ)
 0030-210-6543131, 0030-6983457318
 rafaelmarippo@yahoo.gr