1. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің
2013 жылғы қызметі туралы
Астана - 2014

2. Негізгі функциялар
I. Заң шығармашылық және халықаралық деңгейде ұлттық мүдделерді қорғау мақсатында
Қазақстан қызметін нормативтік–құқықтық қамтамасыз ету
5-37 б.
II. Мемлекет басшысы мен Үкіметтің актілерін сараптау (ЗТАД)
39-49 б.
III. Ведомстволық және өңірлік нормашығармашылық (НҚАТД)
51-65 б.
IV. Ұлттық және шетелдердегі соттарда (арбитраждық органдарда) мемлекет пен ҚР Үкіметінің
мүдделерін қорғау (ММҚҚД)
67-81 б.
V. Азаматтық–құқықтық мәмілелерді тіркеу саласында мемлекеттік қызметтер көрсету
83-101 б.
103-135 б.
VI. Құқықтық көмек пен құқықтық насихаттауды ұйымдастыру
VII. Авторлық құқық пен сабақтас құқықтар және өндірістік меншік нормаларын сақтауға
байланысты қатынастарды мемлекеттiк реттеу
137-145 б.
VIII. Атқарушылық іс жүргізуді қамтамасыз ету
147-169 б.
IX. Сот-сараптама қызметін ұйымдастыру
171-185 б.
БЭФ ЖБИ және «Doing Business» халықаралық рейтингілері бойынша ақпарат
186-189 б.
2

3. I. Заң шығармашылық және халықаралық
деңгейде ұлттық мүдделерді қорғау мақсатында
Қазақстан қызметін нормативтік–құқықтық
қамтамасыз ету
3

4. 2011 жылдан 2013 жылға дейінгі кезеңдерде мемлекеттік органдар
әзірлеген заң жобаларының жалпы саны
Слайд № 1
Парламент детутаттары
бастамашылық еткен заң жобалары
90
79
80
23
70
60
11
50
17
12
48
44
40
56
60
55
14
22
44%
30
20
10
Жоспардан тыс заң жобалары (2013
жылы Мемлекет басшысының
тапсырмалары бойынша - 13, Үкімет
басшылығының тапсырмалары
бойынша - 4 заң жобасы әзірленді)
41%
100%
Жоспарланған заң жобалары
22
39
34
0
2011
2012
2013
Жоспардан тыс заң
жобаларының жоспарланған заң
жобаларына арақатынасы
4

5. Слайд № 2
Үкіметтің заң жобалау жұмыстары жоспарларымен көзделген 2010 жылдан
2013 жылға дейігі заң жобаларының динамикасы
37
22
34
39
2013 жылға арналған заң жобалау жұмыстарының
жоспарында 39 заң жобасын әзірлеу болжанған, бұл
2012 жылмен салыстырғанда 15%-ға (34), 2011 жылмен
салыстырғанда
77%-ға
(22),
2010
жылмен
салыстырғанда 5%-ға (37) артық.
2013 жылы заң жобалау жұмысының мазмұндық
құрамы артты. Парламентке 4 кодекс жобалары
енгізілді: ҚК, ҚІЖК, ҚАК, ӘҚБтК.
5

6. Жоспардан тыс заң жобалары
Слайд № 3
жыл
жоспарланбағандар
саны
Жоспарланғандар
саны
%
2011
22
22
100%
2012
14
34
41%
2013
17
39
44%
2013 жылы 17 заң жобасы әзірленген, олардын ішінде:
13 – Мемлекет басшысының тапсырмалары бойынша;
4 – Премьер-Министрдің тапсырмалары бойынша.
1
2
3
4
Ұлттық кәсіпкерлер палатасы
мәселелері бойынша
Автожол саласын реформалау
мәселелері бойынша
по вопросамкелісімдер туралы
Офсеттік Нац. палаты
предпринимат.
Офсеттік келісімдер
мәселелері бойынша
2013 жылы жоспардан тыс әзірленген
заң жобаларымен реттелетін салалар
1
Әлеуметтік қамсыздандыру мәселелері
бойынша
2
Мемлекеттік жастар саясаты туралы
3
Жастар саясаты мәселелері бойынша
4
Зейнетақымен қамсыздандыру туралы
5
1
6
11
5
7
Зейнетақымен қамсыздандыру
мәселелері бойынша
Этил спирті және алкоголь өнімдерінің
айналымы мәселелері бойынша
Жергілікті өзін – өзі басқарудың даму
мәселелері бойынша
8
Терроризімді қаржыландыруға қарсы
іс-қимыл мәселелері бойынша
9
Экспо 2017 көрмесін ұйымдастыру мәселелері
бойынша
10
Бюджеттік заңнаманы жетілдіру мәселелері
бойынша өзгерістер енгізу туралы
11
Үкіметтік емес ұйымдарды мемлекеттік
қолдау туралы;
12
Мемлекеттік сатып алу мәселелері бойынша
13
ӘҚБтК-ге түзетулер енгізу туралы
(парниктік газдар бойынша)
экономиканың түрлі салалары
әлеуметтік заңнама
жергілікті өзін-өзі басқару бойынша
6

7. 2013 жылы Парламент депутаттары 23 заң жобасына
бастамашылық етті
1) Халықты еңбекпен қамту мәселелері бойынша;
2) «Нан қабылдау кәсіпорындарында міндетті азаматтық – құқықтық
жауапкершілікті сақтандыру туралы »;
3) ілеспе;
4) «Тұрмыстық зорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша»;
5) Пошта одағы саласындағы заңнама нормаларын біріздендіру мәселелері
бойынша;
6) «Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары мәселелері
бойынша»;
7) «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы»;
8) «Балаларды олардың дамуы мен денсаулығына зиян келтіретін
ақпараттан қорғау мәселелері бойынша»;
9) «Кәсіпкерлік қызметтің кепілдіктері мен еркіндігің, қорғау туралы»;
10) «Қоғамдық бақылау туралы»;
11) «халықтық кәсіпорын туралы»;
12) «Меценаттық туралы»;
13) ілеспе;
14) Мақта қызметі мәселелері бойынша;
15) «Ең төменгі мемлекеттік әлеуметтік стандарттар туралы»;
16) ілеспе;
17) Қайырылымдық ,демеушілік және меценаттық қызмет туралы;
18) ілеспе;
19) Мемлекеттік қызметтер мәселелері бойынша;
20) Өңірлерді дамыту бойынша;
21) Ілеспе;
22) Халықаралық теңіз ұйымының аудиттен өті мәселелері бойынша;
23) Мемлекеттік сатып алу мәселелері бойынша.
Слайд № 4
Парламент депутаттары
бастамашылық еткен заң
жобаларының фракция
бөлінісіндегі үлесі
4
Үкіметтің фракция бөлінісіндегі оң және теріс қортындыларының
үлесі
2
17
Үкіметтің оң қорытындысы берілген заң жобаларының бөлігі
Үкіметтің кері қорытындысы берілген заң жобаларының бөлігі
ДКП "Акжол" фракциясы
"Халық ком м унистері" фракциясы
2 - Халық
коммунисттері
фракциясы
ХДП "Нұр Отан" фракциясы
1 - "Нұр Отан"
фракциясы
15 - "Нұр Отан"
фракциясы
1 - "Ақжол"
фракциясы
Ескерпе: 4 заң жобасы бойынша (3 –
Ақжол, 1- Нұр Отан) Үкіметтің қорытындылары
берілген жоқ, себебі олар тек ғылыми сараптама
жүргізу үшін ұсынылды.
ҚР Үкіметінің теріс қорытындыларының негізгі себептері – қоғамдық бақылау субьектілеріне мемлекеттік функция берудің
мақсатқа сай еместігі - «Қоғамдық бақылау туралы» - «Нұр Отан» ХДП фракциясы заңды тұлғалардың (халықтық кәсіпорын) жеке
нысандарын енгізудің мақсатқа сай еместігі - «Халықтық кәсіпорын туралы» - «Халық коммунистері» фракциясы.
«Халық коммунистері» фракциясы депутаттарының кәсіпкерлік қызметтің еркіндігін қорғау мәселелері бойынша ұсыныстары
Кәсіпкерлік кодекс жобасы шеңберінде пысықталды.
7

8. Әділет министрлігі әзірлеген заң жобалары
Слайд № 5
15
15
10
5
9
12
13
6
8
4
3
2
0
2011
2012
2013
Ұлттық заңнама
мәселелері бойынша заң
жобалары
Халықаралық
шарттарды
ратификациялауға
жіберілген заң
жобалары
2013 жылы Әділетмині:
ұлттық заңнама саласында 8 заң жобасын: конституциялық мерзімдерді есептеу, дауларды соттан тыс
реттеу, шарттық міндеттемелерді қорғау, зияткерлік меншік саласын реттеу мәселелері бойынша заң
жобаларын, ӘҚБтК мен ілеспе заң жобасын, Кәсіпкерлік кодекс пен ілеспе заң жобасын
және Халықаралық шарттарды ратификациялауға бағытталған 4 заң жобасын:
Вьетнаммен азаматтық істер бойынша өзара құқықтық көмек туралы, Иранмен азаматтық және
қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек және құқықтық арақатынастар туралы, әділсотқа
халықаралық қол жетімділік туралы және азаматтық іс жүргізу мәселелері бойынша Конвенцияларға
қосылу туралы заң жобаларын әзірледі.
8

9. Слайд №6
2013 жылы Әділет министрлігі әзірлеген заң жобалары
Қазақстан
Республикасының
Әкімшілік құқық
бұзушылықтар туралы
Кодексі (жаңа редакция)
және оған ілеспе заң жобасы
Қазіргі уақытта Парламентке енгізілді. Ол
әкімшілік заңнаманы келесі жолмен реформалауды көздейді:
- әкімшілік жазалаудың түрі ретіндегі
ескерту қолдануды кеңейту, сонымен қатар
шағын кәсіпкерлік субъектілері мен жеке
тұлғалар үшін айыппұлдарды азайту сипатындағы ізгілендіру;
- ведомстволық бығыныстылықты қайта
қарау есебінен қамтамасыз етілген соттарға
жүктемені азайту;
- әкімшілік жауапкершілікке тарту рәсімдерін
жаңғырту және т.б.
9

10. Слайд №7
«Қазақстан
Республикасының кейбір
конституциялық заңдарына
конституциялық
мерзімдерді есептеу
мәселелері бойынша
өзгерістер мен
толықтырулар енгізу
туралы» Қазақстан
Республикасының
Конституциялық Заңы
Конституциялық
Заң
«Конституциялық
мерзімдерді есептеу мәселесі бойынша Қазақстан
Республикасы Конституциясының нормаларын
ресми
түсіндіру
туралы»
Қазақстан
Республикасы Конституциялық Кеңесінің 2012
жылғы 13 сәуірдегі № 2 Нормативтік қаулысын
іске асыру мақсатында әзірленген және
«Қазақстан Республикасының Парламенті және
оның депутаттарының мәртебесі туралы»,
«Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы»,
«Қазақстан Республикасының Конституциялық
Кеңесі туралы» Конституциялық заңдарда
көзделген
конституциялық
мерзімдердің
басталуы мен аяқталуын есептеу тәртібін
белгілеуді көздейді.
10

11. Слайд № 8
Қазақстан Республикасының
кейбір заңнамалық актілеріне
меншік құқығын қорғауды
күшейту, шарттық
міндеттемелерді қорғауды
кепілдендіру және оларды
бұзғаны үшін жауапкершілікті
қатаңдату мәселелері бойынша
өзгерістер мен толықтырулар
енгізу туралы
Заң жобасы Мемлекет басшысының 2012 жылғы
14 желтоқсандағы «Қазақстан-2050» стратегиясы:
қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты
Қазақстан халқына Жолдауын іске асыру жөніндегі
жалпыұлттық іс-шаралар жоспарының 73-тармағын іске
асыру мақсатында әзірленді және Азаматтық кодекске
(жалпы және ерекше бөлімдері), «Жылжымайтын мүлік
ипотекасы
туралы»,
«Жылжымайтын
мүлікке
құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы» Заңдарға
түзетулер енгізуді көздейді және меншік құқығын
қорғау, шарттық міндеттемелерді орындау, сондай-ақ
оларды
бұзғаны
үшін
азаматтық-құқықтық
жауапкершілік мәселелерін реттейтін қолданыстағы
заңнаманы жетілдіруге бағытталған.
11

12. Слайд № 9
Қазақстан
Республикасының кейбір
заңнамалық актілеріне
зияткерлік меншік саласын
құқықтық реттеу
мәселелері бойынша
өзгерістер мен
толықтырулар енгізу
туралы
Заң жобасы зияткерлік меншік саласындағы
заңнаманы бұдан әрі жетілдіру мақсатында
әзірленді және зияткерлік меншік саласындағы
құқықтарды
тіркеу
рәсімін
жетілдіруге,
өнеркәсіптік меншік объектілерін патенттеу
жүйесінен инновациялық патентті алып тастауға,
мүліктік
құқықтарды
ұжымдық
негізде
басқаратын ұйымдардың қызметін қосымша
регламенттеуге, зияткерлік меншік саласындағы
құжаттардың тіркеу
мерзімдерін нақтылауға
немесе қысқартуға бағытталған.
12

13. Слайд № 10
2013 жылы Парламент қабылдаған, Әділет министрлігі соңғы жылдары
әзірлеген заң жобалары
1. «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне әртүрлі заңнамалық
актілердің құқық нормалары арасындағы қайшылықтарды, олқылықтарды, коллизияларды
және сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін нормаларды жою
мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» (66 заңнамалық актіге, оның
ішінде 7 Кодекске түзетулерді көздейді)
2. «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қаржы-экономикалық
қылмыстарды одан әрі қылмыстық сипаттан арылту мәселелері бойынша өзгерістер мен
толықтырулар енгізу туралы» (заң жобасы қоғамға зор қауіп төндірмейтін экономикалық қылмыстардың
бөлек нормаларын одан әрі қылмыстық сипаттан арылту бойынша кезекті кезеңі болып табылады және ҚР ҚКтің 190, 191, 193, 199, 202, 203, 205-1, 208, 217, 219- баптарына түзетулер енгізеді)
3. «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне төреліктің және аралық
соттың қызметін жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»
(төреліктің және аралық соттың құзыретін оларды қолданыстағы заңнамада көзделгендей азаматтық-құқықтық
шарттардан емес азаматтық-құқықтық қатынастардан туындайтын дауларды қарау құқығын беру арқылы
кеңейтуді көздейді)
4. «Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңдарына конституциялық
мерзімдерді есептеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»
(«Қазақстан Республикасының Парламенті және оның депутаттарының мәртебесі туралы», «Қазақстан
Республикасындағы сайлау туралы», «Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесі туралы»
Конституциялық заңдарда көзделген конституциялық мерзімдердің басталуы мен аяқталуын есептеу тәртібін
бекітуді көздейді )
13

14. Слайд № 11
5. «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекеттік органдардың
құзыретін заңнамалық және (немесе) заңға тәуелді деңгейде бекіту мәселелері бойынша
өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» (Конституциялық Кеңестің Нормативтік қаулысын іске асыру
мақсатында әзірленген және заңға тәуелді деңгейде мемлекеттік органдардың «негізгі» болып табылмайтын кейбір
функцияларын бекітуге бағытталған)
«Мемлекет кепілдік берген заң көмегі туралы» (бірыңғай заң көмегін көрсетудің мемлекеттік
жүйесін жасауға, қолданыстағы салалық заңнаманың нормаларын реттеу мен келісуге, осы саладағы
олқылақтарды жоюға және оны бірыңғай нақты жүйеге біріктіруге бағытталған. Заң жобасы
азаматтарға заң көмегін көрсету үшін мемлекет кепілдік берген кешенді шаралар туралы толық
түсінік береді)
6.
7. «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекет кепілдік берген заң
көмегін ұсыну жүйесін жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу
туралы» ілеспе заң жобасы
8. «Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне азаптаудың және басқа да
қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау
түрлерiнің алдын алуға бағытталған ұлттық алдын алу тетiгiн жасау мәселелерi бойынша
өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы» (ұлттық алдын алу тетігі ретінде Адам құқықтары жөніндегі
Уәкіл мен азаматтық қоғамның өкілдерін заңнамалық деңгейде енгізуді көздейді, бұдан басқа түрмелерге қоғамдық
байқаушы комиссияларымен бірге азаматтардың құқықтарын, заңды мүдделерін қорғау жөніндегі қызметті жүзеге
асыратын қоғамдық бірлестіктердің мүшелері, заңгерлер, әлуметтік қызметкерлер, дәрігерлер де барады)
9. «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне атқарушылық іс жүргізуді
жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» (сот орындаушыларына
борышкерлерге нақты ықпал ету тетіктерін беруді, сыбайлас жемқорлықа мүмкіндік туғызатын нормаларды
жоюды, заңды күшіне енген сот актілерін толық орындауға жетуді көздейді)
14

15. Слайд № 12
Әділет министрлігі әзірлеген және реттеу салалары оның құзыретіне
кірмейтін заң жобалары
1. «Қазақстан Республикасындағы мерекелер туралы» Қазақстан Республикасының
Заңына толықтырулар енгізу туралы» (ҚМ құзыретіне жатады)
2. «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер
мен толықтырулар енгізу туралы» (БП құзыретіне жатады)
3. «Жеке детективтік қызмет туралы» және оған ілеспе заң жобасы (ІІМ құзыретіне жатады)
4. Қаржы-экономикалық қылмыстарды одан әрі қылмыстық сипаттан арылту
мәселелері бойынша (ЭСЖҚА құзыретіне жатады)
5. Азаптаудың және басқа да қатыгез, адамгершiлiкке жатпайтын немесе ар-намысты
қорлайтын iс-әрекеттер мен жазалау түрлерiнің алдын алуға бағытталған ұлттық
алдын алу тетiгiн жасау мәселелерi бойынша (ІІМ, Омбудсменнің құзыретіне жатады)
6. Ювеналдық әділетті жетілдіру мәселелері бойынша (ІІМ құзыретіне жатады)
15

16. Заң жобалау қызметі жөніндегі ВАК құрамында
үкіметтік емес секторы өкілдерінің саны
41
34
35
34
7
7
7
27
28
27
10
31
Слайд № 13
2010-2012 ж.:
1. «Атамекен одағы» ҚҰЭП
2. Кәсіпкерлер форумы
3. Адам құқықтары жөніндегі
ұлттық орталығы
4. «Нұр Отан» ХДП
5. ҚазГЗУ
6. Заң шығару институты
7. Еуропалық құқық сараптама
институты
2013 жылы ВАК құрамына:
8. Республикалық нотариаттық
палата
9. Адвокаттар алқасы
10. “KazEnergy” ЗТБ кірді
2013 жылы ҮЕҰ мен ғылыми
қоғамдастық өкілдерінің саны
10 дейін, яғни 43%-ға өсті.
Министрлік бұдан әрі заң жобалау жұмысына үкіметтік емес сектордың өкілдерін тарту арқылы заң
шығару процесінің ашықтығы мен айқындылығын қамтамасыз ету жөніндегі белсенді іс-шаралар
қолданатын болады, оны тиімді іске асыру құралының бірі заң жобаларының концепцияларын Заң жобалау
қызметі жөніндегі ведомствоаралық комиссиясының қарауы болып табылады.
16

17. Заң шығару жұмысының 2013-2016 жылдарға
арналған тұжырымдамалық жоспары
Слайд № 14
(Қазақстан Республикасы Парламентінің бесінші шақырылымы)
Мемлекет басшысының "Қазақстанды әлеуметтік жаңғырту: жалпыға ортақ еңбек қоғамына
қарай жиырма қадам" атты бағдарламалық мақаласында берілген тапсырмаларын орындау мақсатында
әзірленді.
Мемлекет басшысы 2013 жылғы 9 тамызда бекітті (№ 610 Президент Жарлығы)
Тұжырымдамалық жоспар:
- оның барлық субъектілерінің заңнамалық бастамаларын біріктіреді;
- заңнамалық және атқарушы билік тармақтарына тиімді өзара іс-қимыл жасауға жол береді;
- Үкіметтің және/немесе Парламенттің заңнамалық бастамасын шектемей, заң жобалау қызметін жүйелі
жоспарлауды қамтамасыз етеді;
Осы жоспарлау моделі (Тұжырымдамалық жоспардың болуы) Ұлыбританияға тән, онда заңнамалық
жоспарлау Үкіметтің заңнамалық бағдарламаны дайындауын және оны Парламентпен келісуін
білдіреді.
Тұжырымдамалық жоспардың бекітілуін ескере отырып, Әділет министрлігі Заң жобалау
жұмыстарының перспективалық жоспарын әзірлеудің мақсатқа лайықтығына талдау жүргізді.
Талдау жоспарлау жүйесінен перспективалық жоспарды алып тастау қажеттілігін көрсетті.
Алып тастау себептері:
1) Тұжырымдамалық жоспар заңнама дамуының негізгі (іргелі) бағыттарын және барлық заң
жобалау қызметін ұзақ мерзімді жоспарлау мүмкіндігін белгілейді;
2) перспективалық жоспар 2 жылға арналған, ал тұжырымдамалық жоспар Парламент
шақырылымының 5 жыл жұмыс істеу кезеңіне қабылданады;
3) қайталауды жою мақсатында.
17

18. Слайд № 15
Заң шығару жұмысының 2013-2016 жылдарға арналған тұжырымдамалық жоспарының құрылымы мен қысқаша мазмұны
(Қазақстан Республикасы Парламентінің бесінші шақырылымы)
Заң шығару жұмысының тұжырымдамалық жоспары Парламент сессиялары арасында жетілдірілетін заңнаманың салаларын/бөліктерін айқындайды
Кезең
Заңнама
бөліктері
2013 жылғы
2 жартыжылдық
2014 жылғы
1 жартыжылдық
2014 жылғы
2 жартыжылдық
2015 жылғы
1 жартыжылдық
2015 жылғы
2 жартыжылдық
2016 жылғы
1 жартыжылдық
азаматтық қорғаныс
электрондық сауда
(туындайтын қатынастарды
регламенттеу)
әлеуметтік сала
(мүгедектерді
мем.қолдау,
халықты жұмыспен
нәтижелі қамту)
азаматтық және
шаруашылық заңнаманы
жетілдіру
(АҚ мәртебесін айқындау,
мәмілелерге қатысты
нормаларды нақтылау,
заттай құқықтардың
түрлерін кеңейту, шынайы
залалды анықтау тәртібін
белгілеу)
әлеуметтік сала
(мүгедектік,
асыраушысынан
айырылу және жасы
бойынша мем. әлеум.
жәрдем туралы
заңнама нормаларын
өзекті ету)
сыбайлас
жемқорлыққа қарсы ісқимыл жасау
(сыбайлас
жемқорлықты
туындататын
жағдайлар мен
себептерді азайтуға
бағытталған
заңнамалық
шараларды қабылдау)
деңсаулық сақтау
жастар саясаты
еңбек қатынастары
білім және ғылым
тұрғын үй қатынастары
медиация
атқарушылық іс жүргізу
бағалау қызметі
(бағалаудың мемлекеттік
стандарттарын белгілеу,
кәсіби бағалаушыларға
талаптарды күшейту)
халықаралық көмек
(ресми көмек саласында
қызметті үйлестіруді
жетілдіру)
сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл
сот жүйесін жаңғырту
азаматтық және шаруашылық заңнама
қылмыстық заңнама
қылмыстық-іс жүргізу заңнамасы
қылмыстық-атқарушылық заңнамасы
сумен қамтамасыз ету және су
ағызу
(тұтынушыларға бірдей қол
жетімділікті қамтамасыз ету)
өсімдік шаруашылығын
міндетті сақтандыру
(сақтандыру
компанияларына бірыңғай
талаптар, сақтандыру
тарифтерін саралау)
атом энергиясын
пайдалану
(қолданыстағы 1997
жылғы 14 сәуірдегі Заңды
өзекті ету)
сауда қызметі
(сауда нарығы иелерінің АҚЖ
міндетті сақтандыруын
заңнамалық бекіту)
Дактилоскопиялық және
геномдық тіркеу
(дактилоскопия-лық
және геномдық
деректердің сәйкестігін
белгілеу мүмкіндіктерін
енгізу мәселелері)
энергиямен жабдықтау
әкімшілік құқық бұзушылықтар
кәсіпкерлік
құқықтық актілер мәселелері
қаржылық бақылау жүйесі
қорғаныс және әскери
қызмет
(әскери қызметшілерді
әлеуметтік
қамсыздандыру)
жасыл экономикаға өту
мәселелері
18

19. 2010 жыл мен 2013 жыл аралығындағы кезеңдегі КО және БЭК
құқықтық базасын қалыптастыру динамикасы
Слайд № 16
49
50
34
45
40
35
30
20
24
30
16
25
20
15
12
18
19
10
2011
18
КО
6
2010
5
8
БЭК
0
2012
2013
КО және БЭК-тің құқықтық базасы 2010-2013 жылдарда 126 халықаралық
шартты немесе аталған кезеңге қабылданған 331 халықаралық шарттың жалпы
санының 37% құрайды.
2010 жылы КО шеңберінде – 12, 2011 жылы – 18, 2012 жылы – 30, 2013 жылы –
16 халықаралық шартқа қол қойылды.
2010 жылы БЭК шеңберінде – 8, 2011 жылы – 6, 2012 жылы – 19, 2013 жылы –
18 халықаралық шарт қабылданды.
КО және БЭК-тің шарттық-құқықтық базасын қалыптастыру шеңберінде
Тараптар КО және БЭК-тің шарттық-құқықтық базасын кодификациялауды жүзеге
асыруда (аяқталу мерзімі – 2015 жыл).
Еуразиялық экономикалық одақ туралы Шарт
жобасын
«Үштік»
форматында
талқылау
жалғастырылып жатыр. Оны мемлекеттердің
басшыларына ұсыну мерзімі – 2014 жылғы 1
мамыр.
Шарт жобасы бойынша келіссөз жүргізу
процесін үйлестіруді ЭБЖМ жүзеге асырады.
ЕЭО туралы Шарт жобасының функционалдық
бөлігінің әр бөлімі бойынша Әділетмині және СІМ
орындаушылары болып табылады.
Әділетминінің негізгі міндеті – Конституция
және Қазақстанның қолданыстағы заңнамалық
актілеріне
Шарт
ережесінің
сәйкестігін
қамтамасыз ету.
Бұл ретте ЕЭО туралы Шарт жобасының
«Зияткерлік меншік» атты XVIII бөліміне
Әділетмині жауапты болып белгіленген.
КО және БЭК шеңберінде интеграциялық
процестердегі қазақстандық бизнес-қоғамдастығы
мүдделерін қорғауды күшейту мақсатымен және
құқық қолдану практикасының біркелкілігін
қамтамасыз ету мақсатында
Әділетмині
Қазақстанның Ұлттық кәсіпкерлер палатасымен,
мемлекеттік органдарымен, сондай-ақ Беларусь
және Ресейдің Әділет министрліктерімен белсене
ынтымақтасады.
19

20. II. Мемлекет басшысы мен Үкіметтің актілерін
сараптау (ЗТАД)
20

21. Слайд № 17
Сараптамаға келіп түскен заңға тәуелді актілер жобаларының саны
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
Барлығы :
3409
Барлығы:
2069
Барлығы :
Барлығы :
2997
2860 (95,4%)
2898 2773 (95,6%)
Барлығы :
3081
3262(95,6%)
2776(90,1%)
2006 (96,9%)
25 (1,2%)
47 (1,7%)
48 (2,9%)
38(1,8%)
78 (2,7%)
89 (1,7%)
2009 ж
2010 ж
Жарлықтар
2011 ж
Премьер-Министрдің өкімдері
46 (1,4%)
101 (3%)
2012 ж
83(2,8%)
222(7,1%)
2013 ж
Үкіметтің қаулылары
2013 жылы сараптамаға келіп түскен заңға тәуелді актілер жобаларының саны 2012
жылмен салыстырғанда 10,6%-ға азайды және 2011 жылмен салыстырғанда 2,8%-ға артты
21

22. Слайд № 18
Әзірленген заңға тәуелді актілер жобаларының сапасы
2226
(65%)
2500
1932
(67.11%)
2000
1515
(59,17%)
1500
1045
(40,83%)
1000
947
(32.89%)
1767
(61.6%)
1153
(39.4%)
1183
(34,7%)
1948
(63,3%)
1133
(36,7%)
келісілді
пысықтауға кері
қайтарылды
500
0
2009 ж
2010 ж
2011 ж
2012 ж
2013 ж
Ескертпе: % арақатынаста жалпы келіп түскендердің санынан кері қайтарылғандар саны.
2012 жылы қайтарылғандардың артуы келіп түскен жобалар санының артуымен байланысты (3406)
22

23. Слайд № 19
2013 жылы мемлекеттік органдармен әзірленген
жобалардың саны мен сапасы
350 318
300
238232
190 179
ОСҚ 0%
ПІБ 75%
ЖС25%
Қызылорда обл. әкімдігі 0%
возвращено из поступивших
Астана қ. әкімдігі 33,6%
поступило
Түскендерден кері қайтарылды
Қостанай обл. әкімдігі 50%
Келіп түсті
ЭСЖҚА 70%
ҰҒА 66,6%
СА 62,5%
ДІА 66,6%
РҰ 72,7%
БҚА 61,5%
ҰБ 53,8%
СДШІА 66,7%
БП 40%
ЖРА 41,3%
СІМ 51,6%
ЭДСМ 36,4%
ТМРМ 41,6%
МҚІА 50%
ҚТКШІА28,5%
ТЖМ 73,9%
МАМ 30,5%
ҰҚК 56,9%
ДСМ 69,9%
ӨДМ 58,6%
ЭБЖМ 51,8%
АШМ 79,8%
ИЖТМ 63,2 %
ККМ 63,5%
0
ҚМ 60,1%
50
123 118 116
108 107
93
93
83 90 77
79 76
88 85
65 62 65
46 42 36
45
1 31 31 29 25
2
24 34
12 18 14 11 16 12 10 16 13 13 8118 96 8 6 5 41 4 4
5 4 4
11 7
3 3 1 10 21
ІІМ 66,3%
100
Кері қайтарылатын жобалар саны
мемлекеттік органдармен әзірленетін
жобалардың жалпы санынан 50% құрайды
141
БҒМ 76,2%
118
МГМ 67,4%
150
162
ҚМ 60,2 %
155
ҚОҚМ 54,3%
202
200
Қайтарылғандардың ең үлкен проценті:
1. Ауыл шаруашылығы министрлігі – 79,8%
2. Білім және ғылым министрлігі – 76,2%
3. Төтенше жағдайлар министрлігі – 73,9%
ЕХӘҚМ 51,9%
250
244
Ескертпе: % арақатынаста келіп түскендердің жалпы санынан кері қайтарылғандар числа поступивших
Примечание: в % соотношении считать количество возвращенных от общего саны
23

24. Слайд № 20
2013 жылы заңға тәуелді актілер жобалары бойынша ескертулер талдауы
Конституция нормаларына сәйкес келмеу – 29 ескерту
ҚМ, ИЖТМ, БҒМ, ККМ, ҚТКШІА, ДСМ, ЭДСМ, ІІМ,
АШМ, МГМ, ҚМ, МАМ, СІМ, ЭБЖМ, ӨДМ, ТЖМ, ҰҚК,
ЖРБА
Заң техникасының нормаларына
сәйкес келмеу - 2305
Мыналар бойынша:
ЭБЖМ – 17%
ЕХӘҚМ – 12%
ӨДМ – 9%
Жоғары деңгейдегі НҚА
талаптарына сәйкес келмеу - 1625
Мыналар бойынша:
ККМ – 9,1%
АШМ – 8,7%
ИЖТМ – 7,2%
Бір деңгейдегі НҚА сәйкес келмеуі -987
Мыналар бойынша:
ККМ– 9,5%
АШМ – 8,7%
БҒМ – 7,7%
24

25. Слайд № 21
Әділетмині әзірлеген Президент және Үкімет актілерінің жобаларына ПМК ескертулерін талдау
2011 жыл
2013 жыл
2012 жыл
20,5%
5,5%
18,5%
Әзірленген
жобалардың
жалпы саны-25
Әзірленген
жобалардың жалпы
саны - 30
Әзірленген
жобалардың
жалпы саны -28
ПМК ескертулері
болған жобалар
саны -1
ПМК ескертулері
болған жобалар саны
-9
ПМК ескертулері
болған жобалар
саны -4
79,5%
94,5%
81,5%
Көбінесе мынадай сипаттағы ескертулер берілген:
1. Бір деңгейдегі НҚА сәйкес келмеуі (мысалы Үкімет Регламентінің талаптарына) – 10%;
2. Заң техникасының нормаларына сәйкес келмеу – 24,5%;
3. Редакциялық сипаттағы (нақтылауды, негіздеуді және т.б. талап ететін) – 65,5%.
25

26. III. Ведомстволық және өңірлік норма
шығармашылығы (НҚАТД)
26

27. Слайд № 22
2011-2013 жылдарда әділет органдары тіркеген және тіркеуден бас тартқан
НҚА арақатынасы
5245
4638
4586
Зарегистрировано
Тіркелді
Бас тартылды
Отказано
492
2011 год
2011 жыл
547
2012 год
2012 жыл
285
2013 год
2013 жыл
27

28. 2011-2013 жылдары тіркелген және тіркеуден бас тартылған орталық
мемлекеттік органдардың НҚА арақатынасы
ұсынылды
2011 жылы
тіркелді
2012 жылы
Слайд № 23
бас тартылды
2013 жылы
2012 және 2013 жылдары тіркеуге
келіп түскен орталық мемлекеттік
органдардың НҚА 2011 жылмен
салыстырғанда едәуір артуы
тіркелуге жататын НҚА шеңберін
кеңейтетін түзетулерді «Нормативтік
құқықтық актілер туралы» Қазақстан
Республикасы Заңына енгізуіне және
жеке және заңды тұлғаларға
көрсетілетін мемлекеттік қызметтер
тізбесінің артуына байланысты, бұл,
өз кезегінде осы жылдары орталық
мемлекеттік органдардың көптеген
мемлекеттік қызметтерді көрсету
регламенттерін бекітуіне ықпал етті.
Осымен бірге, 2013 жылы
мемлекеттік тіркеуге келіп түскен
НҚА саны 2012 жылмен
салыстырғанда 33 %-ға азайды.
Тиісінше, тіркелген (13%-ға) және
бас тартылған (10%-ға) НҚА азаюы
да байқалды.
28

29. Слайд № 24
2011-2013 жылдары аумақтық әділет органдары тіркеген және тіркеуден
бас тартқан НҚА арақатынасы
ұсынылды
тіркелді
бас тартылды
«Әкімшілік рәсімдер туралы» ҚР
Заңына енгізілген түзетілерге орай
келіп түскен және қаралған НҚА
саны
жергілікті
атқарушы
органдардың мемлекеттік қызметтер
регламенттерін
бекіту
бойынша
қаулыларды
қабылдауына байланысты 2012 жылы
артты.
ҚР ӘМ 2011-2015 жылдарға
арналған стратегиялық жоспарына
сәйкес 2011 жылдан бастап бас
тарту
үлесінің
төмендеуі
көзделген, осылайша 2013 жылғы
бас тарту үлесі мемлекеттік
тіркеуге келіп түскендердің жалпы
санының 5 %-ын (2011 жылы - 8
%, 2012 жылы - 6 %) құрады.
2011 жылы
2012 жылы
2013 жылы
29

30. Слайд № 25
2013 жылдағы мемлекеттік тіркеуден бас тартудың
негіздері
Бас тартылған НҚА жалпы саны – 80
21 НҚА
26 НҚА
26%
29%
23 НҚА
Жоғары тұрған актілерге қайшы келу
– 33 % (ККМ – 11 НҚА. ДСМ – 12
НҚА, ҰҚК – 2 НҚА, ҚМ – 1 НҚА)
Азаматтардың заңда белгіленген
құқықтарын және бостандықтарына
қысымшылық жасайды - 12 %
(ЭБЖМ – 1 НҚА, ҰБ – 2 НҚА, ТМРА
– 1 НҚА, ЕХӘҚМ – 1 НҚА, МҚІА –
2 НҚА, ИЖТМ – 2 НҚА)
33%
Заң техникасың бұзу – 29 % (МГМ –
1 НҚА, БП – 2 НҚА, АШМ – 12
НҚА, ОСК – 3 НҚА, ӨДМ – 4 НҚА,
Қаржыполициясы – 1 НҚА)
12%
9 НҚА
Жеке кәсіпкерлік субъектілерінің
сараптамалық қорытындысының
болмауы – 26 % (МАМ – 1 НҚА, ҚМ
– 4 НҚА, ІІМ – 3 НҚА, СІМ – 2 НҚА,
БҒМ – 9 НҚА, ТЖМ – 2 НҚА)
30

31. Слайд № 26
2013 жылдағы жүргізілген тексерулер, мониторинг және уәкілетті органдармен шығарылған
актілердің тізбесін зерделеу барысында анықталған заңсыз НҚА, Заңды бұзушылықты жою
туралы енгізілген ұсыныстар саны
енгізілген ұсыныстар саны
количество внесенных представлений
количество выявленных НПА
анықталған НҚА саны
119
98
99
86
74
72
61
60
50
24
8 8
СҚО
Қостанай
Қарағанды
БҚО
Жамбыл
ШҚО
Атырау
Ақтөбе
Алматы
Ақмола
3
Алматы
13 12
7 7
Павлодар
1012
22 23
Маңғыстау
22
19 18
32
27
8
ӘМ
31
26
Астана
41
39
ОҚО
41
Қызылорда
42
50
Анықталған НҚА-ның
және олар бойынша
енгізілген
ұсыныстардың ең көп
саны Алматы, Атырау,
ШҚО, Қостанай және
Қызылорда
облыстарына тиесілі.
Ең төмен көрсеткіш
Ақтөбе,
Жамбыл,
Маңғыстау,
ОҚО
облыстарында
байқалады.
Анықталған НҚА-ның
жалпы саны – 1427
(оның ішінде ӘМ – 119,
аумақтық
органдар1308),
410
ұсыныс
енгізілді (оның ішінде
ӘМ – 8, аумақтық
органдар - 402).
31

32. Слайд № 27
2011-2013 жылдардағы ӘҚБК-нің 353 және 354-баптары бойынша әкімшілік және
тәртіптік жауаптылыққа тартылған лауазымды адамдар саны
Барлығы әкімшілік жауапкершілікке
Всего привлечено к адмответственности
тартылған
Барлығы тәртіптік жауапкершілікке тартылған
Всего привлечено к дисциплинарной ответственноти
235
244
214
50
2011 год
2011 жыл
51
2012 год
2012 жыл
56
2013 год
2013 жыл
32

33. Слайд № 28
2011 -2013 жылдары кезеңінде әділет және прокуратура органдарының актілері
бойынша өзгертілген, күші жойылды деп танылған НҚА
Мемлекеттік органдардың
қолданыстағы НҚА саны – 23 309
НҚА
Әділет органдарының ден қою
актілері бойынша мемлекеттік
органдардың өзгертілген не күші
жойылған НҚА саны – 4968 (22 %)
НҚА
1%
22%
Прокуратура органдарының шара
қолдану актілері бойынша
мемлекеттік органдардың өзгертілген
не күштері жойылған НҚА саны –
136 (1 %) НҚА
2011-2013 жылдар аралығындағы кезең бойынша орталық және жергілікті мемлекеттік
органдардың 23 309 қолданыстағы НҚА есептелді.
Қолданыстағы 23 309 НҚА-ның 4 968 (22%) әділет органдарының ден қою актілері бойынша
өзгертілді не күші жойылды деп танылды.
Прокуратура органдары 136 (1%) НҚА-ны өзгертті не күші жойылған деп таныды.
33

34. IV. Халықаралық төреліктерде, шетелдік
және ұлттық соттарда мемлекеттің
мүдделерін қорғау
34

35. 2003-2013 жылдар кезеңі аралығындағы халықаралық
талқылаулар
21 немесе
56,7%
6 немесе
16,2%
10 немес 27%
халықаралық төрелік
шетелдік сот
Слайд № 29
Мамандандырылған
департаменттің жұмысында көбіне
материалдық сипаттағы қуынымдары
бар шетелдік инстанциялардағы
істер басым.
Атап айтқанда, кейбір төрелік
қуынымдардың сомасы 1 млрд. $
асады.
 AES – 1 млрд. $;
 World Wide Minerals Ltd. 3,7млрд. $;
 Анатолий Стати – 5 млрд. $;
 KT Asia – 1,5 млрд. $.
Қазақстан Республикасына
куыным талаптарының жиынтығы
18,2 АҚШ долларын құрайды.
сотқа дейінгі талқылау (экстрадиция, қылмыстық іс)
35

36. Слайд № 30
Мамандандырылған департамент жұмысының динамикасы
9
46
млн.
7
44,7
млн.
55
4
4
4
6
8
10
12
13
18,2 млрд.
17,21 млрд.
16,218 млрд.
15,953 млрд.
6,548 млрд.
5,5
млн.
6,548 млрд.
5,348 млрд.
5,046 млрд.
1,345 млрд.
1,93
млн.
340 млн.
340 млн.
1,91
млн.
8,65
млн.
4,29
1,01 млн.
млн.
37
32
22
25
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
талқылаулардың саны
қуынымдар сомасы
шығыстар сомасы
1
0
0
2
1
2
3
2
1
1
1
0
2
10 млн.
9,7
млн.
3
3
23 млн.
1
0
Орта есеппен жылына 3-4 жаңа іс
қозғалады.
Бұл ретте, көп жағдайларда шетелдік сот
және төрелік органдар шешімдер қабылдау
мерзімдері бойынша шектелмеген, бұл
талқылаулар ұзақтығына әсерін тигізеді (2
және одан да көп жыл).
36

37. Слайд № 31
Қуынымдар құрылымы
Экономика секторларының бөлінісінде
Төреліктерде қарастырылатын экономика секторлары
 мұнай-газ секторындағы (мысалы Turkiye
Petrolleri Anonim Ortakligi, Caratube
International Oil Company,Turan Petroleum),
 банк саласындағы (мысалы KT Asia Investment
Group B.V., Gem Equity Management Holding
AG)
 атом өнеркәсібіндегі (World Wide Minerals)
және
м ұнай-газ секторы ;
29%
атом өнеркәсібі; 13%
банк секторы; 13%
өзге; 13%
Металлургия;4%
4 денсаулық сақтау;
4%
құрылыс секторы;
6%
телеком м уникации;
8%
электроэнергетика;
13%
 электр энергетикасындағы («AES Екібастұз»,
«AES Corporation» «Tau Power B.V.» ЖШС,
Энро Ст. Лимитед ) қуынымдар басым
Елдер бойынша талқылаулар юрисдикциясы
Географиялық бөліністе қуынымдарды қарау 11
елдің сот және төрелік институттарында өтеді,
олардың ішінде Ұлыбритания (10), АҚШ (8) және
Франция (5) институттары басым
Осы
ерекшелікті
ескере
отырып,
Мамандандырылған
департаменттің
кадрлық
құрамын АҚШ, Ұлыбритания, Аустралия, Оңтүстік
Кореяның жетекші шетел университеттерін бітірген
(қазіргі таңда 90%) және базалық шет: ағылшын,
неміс, түрік, араб, француз, корей тілдерін меңгерген
(100%)
мамандармен
күшейту
жұмыстары
жүргізілуде.
Туркия
Испания
Швейцария
Германия
Ливан
Нидерланд
Канада
Аустрия
Швеция
Франция
АҚШ
Ұлыбритания
0
2
4
6
8
10
12
37

38. Слайд №32
ҚР-на қойылатын қуыным талаптарының
жалпы сомасы – 18,2 млрд. АҚШ доллары
16 қабылданған шешім бойынша,
11 ҚР пайдасына, 2 қарсы шығарылды, 3
бойынша бітімгершілікпен реттеуге қол
жеткізілді
3
11
ҚР-на қойылатын талаптардың ішінен Мамандандырылған департамент жалпы сомасы 15,7 млрд. АҚШ
доллары мөлшерінде мүдделерді қорғауды қамтамасыз етті, қуынушыларға 217 млн. АҚШ доллары берілді,
бұл қуыным талаптарының жалпы соммасының 1% құрайды.
Нәтежелердің қаржылық құрамдас бөлігіне (15,7 мрлд. АҚШ доллары) қатысты жұмсалған қаражаттың
тиімділігі (120 млн. АҚШ доллары) 130-дан асады. Яғни, жұмсалған әр долларға
130 доллар үнемделген.
38

39. Беталыстар
Ағымдағы қарқынмен алдағы 3 жылға болжам
35
Слайд № 33
2000-2012 жылдар аралығында ИДРХО-да
тіркелген төрелік істердің саны
2
2
30
2
2
25
4
4
4
4
5
20
15
7
3
9
21
19
10
14
13
5
25
23
15
7
0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Шешім күтілуде
Жаңа талқылау
Жалғасып жатқан талқылау
Жылына орташа: жаңа талқылаулар – 4
қолда бар талқылаулар бойынша шешімдер – 2
1.
Жалпыәлемдік беталыс инвестициялық даулар
санының көбейгенін көрсетеді.
2.
Ағымдағы қарқындар мен коньюктура сақталған
кезде 2017 жылға қарай ММҚҚД-нің іс жүргізуде
төрелік және сот ісін жүргізу санының жылына орташа
есеппен 4 іске артатыны деп күтілуде.
3.
Алайда инвестициялық келісімшарттарды, осы
саладағы мемлекеттік саясатты қайта қарау , жаһандық
экономикадағы
өзгерістер
сияқты
әртүрлі
факторлардың ықпалы талқылаулардың
санына
айтарлықтай әсер етуі мүмкін болғандықтан, аталған
беталысты болжау аса күрделі.
39

40. Слайд № 34
2003-2013 жылдар кезеңі аралығындағы шешім қабылданған халықаралық талқылаулар
Атауы
№
Қуыным
сомасы
Нәтижесі
1
«ССЛ ойл Лтд.»
$ 126 млн.
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
2
«Энро Ст. Лтд.»
$ 100 млн.
Дау реттелді
3
AIG Capital Partners inc. CJSC Tema Real Estate Company
$ 13 млн.
Дау реттелді
4
Istil Group Inc. Metalsrussia Grup
$ 7 млн.
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
5
«AES Екібастұз» ЖШС
6
Sudima Time Limited Kazakhstan Development Corparation, Ltd.
7
«Liman Caspian Oil BV» және «NCL Dutch Investment BV»
$ 300 млн.
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
8
«Rumeli Telekom A.S.» және «Telsim Mobil Telekomunikasyon
Hizmetleri A.S.»
$ 1 млрд.
Шешім қуынушының пайдасына.
Нәтижесінде ҚР 196 млн. $ мөлшерінде сома төледі.
9
«Майкл Уилсон және Әріптестер» компаниясы
$ 500 000
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
10
«World Wide Minerals Ltd.»
$ 3,7 млрд.
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
11
Серік және Аділ Бектаевтар, «S.K.Innovation, inc.», «S.K.
Biofuel, inc.» және «Human Redemption Foundation»
12
«Caratube International Oil Company»
13
$ 1,5 млн.
$ 5 млн.
Шешім қуынушының пайдасына.
Нәтижесінде ҚР 1,5 млн. $ мөлшерінде сома төледі.
Дау реттелді
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
$ 1,2 млрд.
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
«KT Asia Investment Group B.V.» және
«Gem Equity Management Holding AG»
$ 3 млрд.
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
14
«AES Corporation»
$ 1 млрд.
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
15
«Руби Роз Агрикол» және Кассем Абдаллах Омар
$ 215 млн.
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
16
Испания Корольдігінен экстрадициялау
Шешім Қазақстан Республикасы пайдасына
40

41. Слайд № 35
2010-2013 жылдар аралығында Қазақстан Республикасы Үкіметінің
мүддесін қорғау бойынша Қазақстан соттарында талқылаулар 27 істі
құрайды
ҚР Үкіметінің пайдасына шығарылған шешім бойынша істер
іс жүргізумен аяқталған істер
ҚР Үкіметіне қарсы шығарылған шешім бойынша істер
6
3
4
1
2010
5
3
2011
4
2012
1
2013
Қазақстанның ұлттық соттарындағы қуыным талаптарының басым бөлігі
зейнеткерлік төлемдерді арттыру есептерінің негізділігіне, мемлекеттік сатып алу
саласындағы, тұрғын үй саласындағы және жер қатынастары саласындағы ҚР
Үкіметінің шешімдері мен қаулыларына дау айтады.
кезең
+
аяқталды
-
барлығы
2010
6
3
1
10
2011
4
3
2012
5
2013
4
7
5
1
5
41

42. V. Азаматтық-құқықтық мәмілелерді тіркеу
саласында мемлекеттік қызмет көрсету
42

43. Слайд №36
2013 жылы ХҚКО арқылы көрсетілген
мемлекеттік қызметтер
«ХҚКО» ықпалдастырылған ақпараттық жүйесінен мәліметтер
21 %
1%
42,%
2013 жылы барлық мемлекеттік органдар
ХҚКО арқылы көрсеткен 5 млн. 869 мың 782
мемлекеттік көрсетілетін қызметтің 42%-ын
(2 млн. 472 мыңнан астамын) әділет
органдары көрсетті
ОМО
атауы
2 472 772
42
ҚР ККМ
25%
%
ҚР Әділетмині
11 %
Көрсетілген
қызметтер
саны
1 473 864
25
ҚР ІІМ
649 849
11
ҚР ҚМ
59 062
1
басқа ОМО
1 214 235
21
БАРЛЫҒЫ
5 869 782
100,0%
43

44. Слайд №37
Мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің жалпы саны
11 055 534
7 963 049
10%
4 311 524
3 736 096
18 %
20 %
1%
0,9%
79,1 %
жылжымайтын
мүлік
13 %
81 %
5 453 882
14 %
4%
3%
7,%
6%
28 %
31 %
21 %
82 %
заңды тұлғалар
87 %
87 %
азаматтық хал актілері
Мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің өсімі:
- электрондық форматқа ауысуға;
- әкімш. кедергілерді төмендетуге;
- бизнес-процестерді оңтайландыруға; - ақпараттық жүйелерді ықпалдастыруға
байланысты.
44

45. Слайд № 38
Электрондық форматтағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер
8 611 478
5 580 000
0,1 %
0,5 %
6%
0,9 %
3 019 861
35 %
0,03 %
0,3 %
20 172
100 %
жылжымайтын
мүлік
1 090 736
0,01
%
99,9 %
98 %
46 %
64 %
99,6 %
заңды тұлғалар
99 %
93,5 %
азаматтық хал актілері
Электрондық форматтағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің өсімі:
- «электрондық үкіметтің» дамуына;
- халықтың компьютерлік сауаттылығының артуына;
- бизнес-процестерді оңтайландыруға;
- осы қызметтерге қол жетімділігіне байланысты.
45

46. Заңды тұлғаларды тіркеу саласында
Слайд №39
640 355
234 234
199 822
142 501 - 23 %
95%
189 378
22%
80%
186 257
-2 %
47 977
90 %
78% 20% 497 854
73 %
32 270
100%
50 387
10 444
17 %
100%
17 %
электрондық форматта
100%
100 %
5%
78%
78 %
қағаз түрінде
Мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің өсімі 2012 жылмен салыстырғанда 2,5 есе
артық (оның ішінде электрондық қызметтер 90%), ол
- электрондық форматқа ауысуға;
- шағын бизнесті ашудың хабарлама тәртібінің енгізілуіне;
- әкімшілік кедергілерді төмендетуге байланысты.
46

47. Заңды тұлғаларды тіркеу саласындағы динамика
Слайд № 40
Заңды тұлғаларды тіркеу саласында
2013 жылы ЖШС тіркеудің артуы заңды тұлғаларды тіркеу саласында рұқсат беру тәртібінен хабарлама тәртібіне
ауысуды, бірқатар қағаз құжаттарды (заңды тұлғаның жарғысын, орналасқан жерін растайтын құжатты және т.б.) ұсынуды
алып тастауды және тіркеу мерзімін 1 жұмыс күніне дейін қысқартуды көздейтін салалық Заңға түзетулер қабылдауға
байланысты.
Қызметті тоқтатуды тіркеу саласында
2010 жылы қызметін тоқтатқан заңды тұлғалар санының артуы салық органдарының «Салық және бюджетке төленетін
басқа да міндетті төлемдер туралы» ҚР Кодексін қолданысқа енгізу туралы» Заңның 45-бабына сәйкес мәжбүрлі таратуға
жататын заңды тұлғалар тізімінің қалыптастырылуына байланысты.
47

48. Слайд № 41
Азаматтық хал актілерін тіркеу саласында
774 194
745 292
791 654
798 173
99,9%
0,007 %
99,9%
99,3%
1.6 %
94%
1.6 %
3%
772 499
785 418
798 068
821 133
774 135
100%
59
0,1%
105
электрондық форматта
44 %
6
0,01% 236
98%
1,7% 48 634
87 %
6%
қағаз түрінде
Бірқалыпты динамика Республикадағы демографиялық процестерге байланысты,
бұл ретте 2009 жылмен салыстырғанда электрондық қызметтердің
87%-ға артуы байқалады
48

49. Слайд № 42
Азаматтық хал актілерін тіркеу саласындағы динамика
Неке бұзу
Неке қиюды тіркеу
50000
180 000
160 000
140 000
120 000
147 862
141 518
2009
2010
жыл
жыл
166 474
162 036
2011
жыл
167 411
40000
30000
2012
жыл
2013
жыл
20000
47 598
41 958
39 536
51 298
45 273
10000
0
2009 жыл 2010 жыл 2011 жыл 2012 жыл 2013 жыл
49

50. Слайд №43
Жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу саласында
9 594 064
6 918 975
4 455 877
2 958 534
99,3%
3 486 943
- 4%
20%
32%
69%
- 40 %
31%
18%
98%
- 0,04% 16%
45%
31%
64%
68%
80%
84%
0,6%
электрондық форматта
қағаз түрінде
2012 жылмен салыстырғанда мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің 28%-ға артуы
сұранысқа ие:
- жылжымайтын мүлікке тіркелген құқықтар туралы;
- жылжымайтын мүліктің бар/жоғы туралы ақпараттық анықтаманың 2 түрінің
электрондық форматқа ауысуына байланысты.
50

51. Слайд № 44
Жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу саласындағы динамика
Қағаз түріндегі ақпараттық
анықтамалар
2 000 000
1 500 000
1 000 000
500 000
0
1 776 367
2009
жыл
Электрондық форматтағы ақпараттық
анықтамалар
1 313 662
227 549
2010
2011
жыл
жыл
105 930
2012
жыл
27 541
2013
жыл
10000000
8000000
6000000
4000000
2000000
0
8 023 485
3 598 119 5 799 037
1 090 736
20172
2009 жыл 2010 жыл 2011 жыл 2012 жыл 2013 жыл
Жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу
2 500 000
2 000 000
1 602 742
1 500 000
1 984 166
1 461 364
1 343 776
1 000 000
1 189 843
500 000
0
2009 жыл
2010 жыл
2011 жыл
2012 жыл
2013 жыл
51

52. VI. Құқықтық көмек пен құқықтық насихаттауды
ұйымдастыру
52

53. Құқықтық көмекті
адвокаттар мен нотариустар құқықтық қызметтерді
көрсету арқылы жүзеге асырады
Слайд № 45
Республиканың барлық өңірлеріндегі халықты нотариалдық және
адвокаттық қызметтермен қамту 100% қамтамасыз етілген
2 828
нотариус
1904
нотариус
1 957
нотариус
3 531
нотариус
1 988
нотариус
20%
3%
2009 жыл
2010 жыл
2%
2011 жыл
30%
2012 жыл
2013 жыл
Нотариустар санының өсуі:
- квотаны жоюға;
- лицензиялауды электрондық форматқа ауыстыруға;
- аттестаттауды өңірлерге беруге;
- нот. палата мүшелігіне ену үшін жарнаны алып тастауға байланысты.
53

54. Слайд № 46
Адвокаттық қызмет саласында
Адвокаттар санының көбею динамикасы
1%
2%
5%
4%
Адвокаттар санының өсуі:
- ауылдық жерде адвокаттық қызметті жүзеге асыруды қалайтын үміткерлер үшін
алғашқы нысаналы жарнаны төлеуден босатуға;
- аттестаттаудан өту үшін қажет құжаттар тізбесін қысқартуға;
- аттестаттауды өңірлерге беруге байланысты.
54

55. Слайд № 47
Өңірлер бөлінісіндегі адвокаттар саны
425 430
389 391
9%
7%
0,6%
7,5%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
369
1%
-1 %
2%
8%
5%
-1 %
1%
1%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
ШҚО
215 217 225
226
198
6%
6 % 2% -0,2%
8%
1%
4% -0,5%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
Ақмола обл.
0,5%
138
130
143
140
139
6 % 3 % -2%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
Ақтөбе обл.
3%
10 %
8%
5%
4,5%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
-2%
5%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
55

56. Өңірлер бөлінісіндегі адвокаттар саны
119 118
118
120
125
438
4,%
-0,8 % 0% 2%
БҚО
4%
6%
5%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
505 510
460 486
1%
139
Слайд № 48
151
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж.
2013 ж.
Қарағанды обл.
158
4%
8%
165
4%
172
4%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
229 238
259
250 254
4%
5%
77
2%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
Қостанай обл.
78
1%
83
6%
СҚО
88
86
6%
-2%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
354
Қызылорда обл.
357
345
320
311
53
56
54
55
52
5 % -4% -4%
11%
7%
9%
-0,5%
-5%
-1%
3%
1%
3%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
Манғыстау обл.
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
ОҚО
56

57. Слайд № 49
Адвокаттық қызмет саласында
Тегін заң көмегін алған азаматтардың саны
33 %
8%
4%
4%
Тегін заң көмегін алған азаматтар санының өсуі:
- ауызша заңдық консультациялар көрсету үшін төлем енгізуге;
- құқықтық сипаттағы жазбаша құжаттарды жасау үшін төлем енгізуге байланысты.
57

58. Өңірлер бөлінісінде тегін заң көмегін алған
азаматтардың саны
Слайд № 50
6315
12 %
-85%
35% 42%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
0.7%
24%
36%
3464
3175
81%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
-8,4%
684 634
39 %
-7 %
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
ШҚО
3955
12 %
50% -15%
31%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
1578 1846 1894 1955
15 % 3%
3%
35%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
Ақмола обл.
2522
2720
7%
3936
10 %
2212
1955
-19%
-12% 43%
2009 ж. 2010 ж 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
Ақтөбе обл.
-49%
25 %
-90%
35%
20%
20%
29%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж.2012 ж. 2013 ж.
58

59. Өңірлер бөлінісінде тегін заң көмегін алған
азаматтардың саны
Слайд № 51
3599
5027 4196
1588
1080 1790
-16 %
-62% -32% 30%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
БҚО
40043394
1007 992 75%
-1 %
-15%
7024
2264 2222
43%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
Қарағанды обл.
531 460
-2%
26%
13 %
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
СҚО
7876
3327
146 204
4212
94%
2851 3412
34%
21%
2009 ж.
2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
Қостанай обл.
20 % 956 938 2075
-72% -2% -32%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
Қызылорда обл.
2964
1670
3723
1732
1448
1847
2314
20 %
254 266
-89% 5%
682
42%
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
Манғыстау обл.
12 %
42% 11%
30%
4%
42%
-9%
13 %
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
2009 ж. 2010 ж. 2011 ж. 2012 ж. 2013 ж.
ОҚО
59

60. № 49 слайдқа түсініктеме
Әділет министірлігі «Республикалық бюджет қаражаты есебінен адвокаттар көрсететін заң көмегіне
ақы төлеу және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеудің ережелері туралы» Үкіметтің
1999 жылғы 26 тамыздағы № 1247 қаулысына өзгерістер енгізді.
Қорғаудағы адамдарға тағылған қылмыстардың санаттары бойынша анықталатын істің күрделілігіне
байланысты қылмыстық жауаптылыққа тартылатын адамдардың мүдделерін қорғау және өкілдік ету
жағдайларында адвокаттардың еңбек ақысының деңгейін 2015 жылдың 1 каңтарынан бастап
жоғарылату көзделген:
- адвокаттар еңбек ақысының деңгейін ҚР заңнамасында белгіленген ең төменгі жалақы (18 660 тг.)
мөлшерінің 1/15 (1 244 тг.) дейін жоғарылату ауыр қылмыстарды жасағаны үшін күдікті, айыпты
адамдарды қорғауды жүзеге асыратын, сондай-ақ аталған қылмыстардан зардап шеккен адамдардың
мүдделеріне өкілдік еткен адвокаттардың қатысуы үшін ұсынылады;
- адвокаттар еңбек ақысының деңгейін ҚР заңнамасында белгіленген ең төменгі жалақы (18 660 тг.)
мөлшерінің 1/10 (1 866 тг.) дейін жоғарылату аса ауыр қылмыстарды жасағаны үшін күдікті, айыпты
адамдарды қорғауды жүзеге асыратын қорғаушылар ретінде, аталған қылмыстардан зардап шеккен
адамдардың мүдделерін білдіретін өкілдер ретінде адвокаттардың қатысуы үшін ұсынылады;
Басқа жағдайларда қолданыстағы тариф сақталды, яғни ҚР заңнамасында белгіленген ең төменгі
жалақы мөлшерінің (18 660 тг.) 1/21 (888 тг.).
Практика көрсетіп отырғандай, адвокаттарға азаматтық және әкімшілік істер бойынша тегін заң
көмегін көрсеткен кезде әлеуметтік осал топтардың мүдделерін қорғау үшін қаражат бөлінген.
60

61. Адвокаттық қызмет саласында
Слайд №52
Тегін заң көмегін көрсетуге бюджеттік қаражатты бөлу динамикасы
5%
5%
13 %
13 %
90 %
2%
85 %
2%
3%
Басқа шығындар – 5 %
90 %
3%
Басқа шығындар – 3 %
Игерілмеуі – 0 %
Игерілмеуі – 7 %
азаматтық істер
-3 %
-3 %
2%
9%
9%
93 %
91 %
2%
3%
4%
2%
4%
Басқа шығындар – 2 %
Басқа шығындар - 3 %
Басқа шығындар– 1 %
Игерілмеуі – 3 %
Игерілмеуі - 0 %
Игерілмеуі – 0
қылмыстық істер
әкімшілік істер
61

62. № 52 слайдқа түсініктеме
Мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсеткені үшін адвокаттардың еңбегіне ақы төлеу «Республикалық бюджет
қаражаты есебінен адвокаттар көрсететін заң көмегіне ақы төлеу және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды
өтеудің ережелері туралы» Үкіметтің 1999 жылғы
26 тамыздағы № 1247 қаулысымен реттеледі.
5 жыл ішінде кепілдік берген заң қызметін көрсетуге бюджеттен 1 397 603 000 теңге қаражат бөлінді.
Р/с №
Жыл
Қылмыстық істер
БАРЛЫҒЫ
2009
2010
2011
2012
2013
2009-2013
216 471 542
235 619 077
261 239 467
254 598 300
287 095 000
1 255 023 386
1
2
3
4
5
(5 жыл)
Азаматтық істер
4 631 032
4 827 757
5 275 763
7 565 874
7 661 000
29 961 426
Әкімшілік істер
БАРЛЫҒЫ
бөлінген бюджеттік
қаражат (теңге)
6 320 400
6 687 782
8 758 157
10 650 755
13 020 000
45 437 094
241 543 000
277 084 000
290 535 000
280 663 000
307 778 000
1 397 603 000
Бұл ретте бүгінгі күні төлем мөлшері айлық еңбекақының 1/21 мөлшеріне тең, бұл 888,57 теңгені құрайтындығын
атап өту қажет. Бүгінгі күнге дейін адвокаттардың еңбегіне ақы төлеу істердің күрделілігі ескерілмей, жоғарыда аталған
тариф бойынша айлық еңбекақының 1/21 мөлшері бойынша жүргізіледі. Айтылғандарды есепке ала отырып, Алматы
қаласы мен Атырау облысын қоспағанда, Әділет департаменттерінің көпшілігінде (аса ауыр емес, орташа ауыр, ауыр, аса
ауыр) санаттары бойынша қылмыстық істер бойынша адвокаттар көрсететін қызметтерге ақы төлеу үшін бөлінген
сомаларға саралау жүргізілмеген.
Мәселен, Алматы қаласы бойынша 5 жыл ішінде қылмыстық істер бойынша тегін заң көмегін көрсету кезінде бұл
деректер мынадай болып келеді: аса ауыр емес – 34 %; орташа ауыр– 47 %; ауыр – 5 %; аса ауыр – 14 %.
Атырау облысы: аса ауыр емес – 56 %; орташа ауыр– 35 %; ауыр – 7 %; аса ауыр – 2 %.
Қалған өңірлер бойынша істердің санаттары бойынша бөлінген қаражат туралы ақпаратты ұсыну мүмкін болмады.
62

63. Құқықтық насихат
Слайд №53
Құқықтық насихат бойынша функцияларды іске асыру шеңберінде Әділет министрлігі Қазақстан Республикасы
азаматтарының құқықтық мәдени деңгейін арттыру жөніндегі 2012-2014 жылдарға арналған кешенді
жоспарды (Үкіметтің 02.03.2012ж. № 285 қаулысымен бекітілген) орындау бойынша мемлекеттік органдардың
қызметін үйлестіреді.
2013 жылдың қорытындысы бойынша кешенді жоспардың 100% орындалуы байқалды.
Мемлекеттік органдар жүргізетін құқық түсіндіру сипатындағы іс-шаралардың саны іс жүргізуде екі есе (1,9 есе)
артты.
Барлығы 475 974 іс-шара өткізілді
Барлығы 245 924 іс-шара
өткізілді
2012 ж.
2013 ж.
Баспа және электрондық БАҚ-та мақалалар
79 474
198 940
Радиода және телеарналарда сөз сөйлеу
29 850
73 321
Дөңгелек үстелдер,
тренингтер
Іс-шаралар
дәрістер,
семинарлар,
86 566
137 599
Баспасөз- және интернет-конференциялар
16 664
13 060
Акциялар, тұрғындармен кездесу, жиындар
33 370
53 054
Құқық түсіндіру сипатындағы өткізілген іс245 924
шаралардың барлығы
2013 жылы өткізілген іс-шаралар саны едәуір өсті: баспа,
электрондық БАҚ-та мақалалар, радиода және телеарналарда
сөйлеу 2,5 есе, дөңгелек үстелдер, тренингтер, акциялар,
тұрғындармен кездесу, жиындар 1,6 есе артты.
Бұл ретте, есептік жылда өткізілген баспасөз және интернетконференциялар саны 3 604-ке кеміді.
Мемлекеттік органдар тұрғындармен тікелей байланыста болу
іс-шараларын – акциялар, кездесу, жиындар, ашық есік
күндерін өткізуге ерекше көңіл бөлді.
475 974
63

64. Құқықтық насихат
Слайд № 54
Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтық мәдени деңгейін арттыру жөніндегі 20122014 жылдарға арналған кешенді жоспардың мемлекеттік органдар бөлінісінде іске асырылуы
Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтық мәдени деңгейін арттыру жөніндегі 2012-2014 жылдарға
арналған кешенді жоспарын іске асыру шеңберінде 2013 жылдың қорытындысы бойынша аса белсенді мемлекеттік
органдарды бөліп көрсеткен жөн.
Орталық мемлекеттік органдар ішінен: ІІМ (ОМО өткізілген іс-шаралардың жалпы санынан 26,5%), БП (14,9%),
ӘМ (13,9%), ТЖМ (13%), ҚМ (7%), ЖС (5,1%), МАМ (5%), ЭҚжСЖҚКА (4,4%).
Жергілікті атқарушы органдардың ішінен: Павлодар (ЖАО өткізілген іс-шаралардың жалпы санынан 21,4%),
Қостанай (13,9%), Солтүстік Қазақстан (13,7%), Атырау (11,4%), Шығыс Қазақстан облысы (8,8%) әкімдіктері.
Орталық атқарушы органдар
ОМО барлығы 417 774 іс-шара өткізді
Жергілікті атқарушы органдар
ЖАО барлығы 58 200 іс-шара өткізді
109785
ІІМ
61 452
БП
ӘМ
57 325
ТЖМ
53 849
ҚМ
ЖС
29 012
21 024
МАМ
20 813
ЭҚжСЖҚКА
18 364
64

65. Құқықтық насихат
Слайд № 55
Кешенді жоспардың
әділет органдарының аумақтық бөлімшелері бөлінісінде іске асырылуы
Аумақтық әділет органдары
2012-2013 жылдары өткізген ісшараларының саны
Өңір
2012 ж.
2013 ж.
Астана қ.
1 617
3 252
Алматы қ.
3 777
4 571
Ақмола обл.
3 507
4 222
Ақтөбе обл.
2 115
3 089
Алматы обл.
4 183
4 985
Атырау обл.
1 994
1 734
ШҚО
5 374
7 158
Жамбыл обл.
2 346
2 388
БҚО
1 669
4 446
1 621
4 638
Қызылорда обл.
3 294
1 738
3 673
2 156
Маңғыстау обл.
823
782
Павлодар обл.
1 603
2 282
СҚО
4 502
5 221
ОҚО
2 424
2 077
БАРЛЫҒЫ:
45 412
Кешенді жоспарды іске асыруды аумақтық әділет органдары да
жүзеге асырды, олар 2013 жылы құқық түсіндіру сипатындағы 50
мыңнан астам іс-шара өткізді. Жалпы, 2012 жылмен салыстырғанда
өткізілген іс-шаралардың саны 11 437-ге немесе 15,7%-ға өсуі
байқалады.
Есептік жыл қорытындысы бойынша құқық түсіндіру ісшараларын өткізудегі көшбасшылар – Шығыс Қазақстан (7158),
Солтүстік Қазақстан (5 221), Алматы (4 985), Қарағанды
облыстарының (4 638) және Алматы қаласының (4 571) әділет
департаменттері болды.
Әділет министрлігінің тапсырысы бойынша 2013 жылғы қазанда
өткізілген «Қазақстан халқы арасындағы құқықтық мәдениет туралы»
социологиялық сауалнама мәліметтеріне сәйкес, орташа есеппен
алғанда ел тұрғындарының 40%-ы әділет органдарының әртүрлі ісшаралары туралы естіген, көрген, қатысқан. Аталған мәселе
әлеуметтанушыларға
«әділет
органдары
құқық
түсіндіру
жұмыстарын айтарлықтай белсенді жүргізуде» деген қорытынды
жасауға мүмкіндік берді.
Бұл ретте, респонденттердің 69,4%-ы әділет органдары
консультациялық-құқықтық жұмыстарды жеткілікті дәрежеде өткізуде
деп санайды.
53 849
Қарағанды обл.
Қостанай обл.
65

66. Құқықтық насихат
Слайд № 56
Әділет министрлігінің интернет-ресурсы
– құқықтық насихат құралдарының бірі ретінде
Google Analytics ресми мәліметтері бойынша 2013 жылы
Әділет министрлігінің сайтына кірушілердің саны 2 млн-ға (1
918 098) жуық адамды құрады.
2012 жылмен салыстырғанда 2013 жылы сайтқа кірушілер
санының өсуі 15,9% (1,2 есе), ал 2011 жылмен салыстырғанда
– 83,7 % (6 еседен астам) құрады.
Есептік кезеңде атқарылған жұмыстың көрнекі нәтижесі
ретінде - AWORD.kz 2013 Ұлттық интернет-сыйақысының
«Екі тілді үздік сайт» және «Билік пен өзін-өзі басқару
органдары» номинациялары бойынша жүлделі үшінші орынды
иеленуі болды.
2014 жылы :
- сайт дизайнын өзгерту;
-мобильді қосымшаларды енгізу және
AppStore (iOS), Google Play (Android)
мобильдік қосымшалар дүкендерінде
жариялау және ведомстволық сайтты
жетілдіру бойынша басқа да ісшаралар жоспарлануда.
66

67. Құқықтық насихат
слайд № 57
Әділет министрлігінің интернет-ресурсы
– құқықтық насихат құралдарының бірі ретінде
Әлем мемлекеттері бөлінісінде Әділет министрлігінің ведомстволық сайтына кіру
ҚР - 1 805 289
2013 жыл
өңір
анықталмаған –
36899
РФ – 84 078
Қырғызстан-3071
Германия -5066
Украина – 10188
Өзбекстан – 1543
Беларусь – 4864
Ұлыбритания – АҚШ– 6 758
4 484
Google Analytics веб-аналитика сайтының ресми
мәліметтеріне сәйкес Әділет министрлігінің сайты жақын
және алыс шетелдердің қызығушылығын тудыруда.
Соңғы үш жыл ішінде РФ, Германия, АҚШ,
Ұлыбритания, Украина, Беларусь, Қырғызстанның және
соңғы екі жылда Өзбекстанның пайдаланушылары кірген.
2013 жылдың қорытындысы бойынша жоғарыда аталған
елдерден Әділет министрлігінің сайтына кірудің саны
артқан:
- 2012 жылмен салыстырғанда 9,3%-ға (11 215 кіру),
- 2011 жылмен салыстырғанда 92,2%-ға (110 696 кіру).
67

68. Құқықтық насихат
Слайд №58
«Әділет» ақпараттық-құқықтық веб-жүйесі
Қазақстанның 2020 жылға дейінгі дамуының Стратегиялық жоспарының міндеттерін іске асыру
шеңберінде 2013 жылдың қаңтар айында ведомстволық сайтта жаңа заманауи «Әділет» ақпараттыққұқықтық веб-жүйесін пайдалануға енгізу арқылы азаматтардың еліміздің мемлекеттік және орыс
тілдеріндегі нормативтік құқықтық актілеріне жалпыға бірдей тегін қолжетімділігі қамтамасыз
етілді.
2013 жылдың екінші жартыжылдығында «Әділет» АҚЖ-не кіру санының өсу үдерісі байқалады.
Сайтқа кіру санының өсуі пайдаланушылар аудиториясының қалыптасқандығын және тұрғындардың
нормативтік құқықтық актілерге деген қызығушылығының бар екендігін куәландырады.
Қазіргі уақытта оған НҚА-ға ресми интернет дереккөзінің нормативтік мәртебесін беру бойынша
жұмыстар жүргізілуде.
Жоғарыда келтірілген мәліметтерден көріп отырғанымыздай, «Әділет» АҚЖ пайдалануға енгізу сәтінен
бастап оған кіру саны екі есе немесе 53,7%-ға көбейген.
68

69. VII. Авторлық құқық және сабақтас құқықтар мен
өнеркәсіптік меншік нормаларының сақталуымен
байланысты қатынастарды мемлекеттiк реттеу
69

70. Слайд №59
Зияткерлік меншік объектілері
Авторлық құқық объектілері
• ғылыми туындылар
• әдеби туындылар
• өнер туындылары
• ЭЕМ-ге арналған бағдарламалар және т.б.
Өнеркәсіптік меншік объектілері
• өнертабыстар
• пайдалы модельдер
• өнеркәсіптік үлгілер
• селекциялық жетістіктер
• тауар таңбалары
70

71. Слайд №60
2009-2013 жылдарда берілген
қорғау құжаттарының динамикасы
өнеркәсіптік меншік объектілері
авторлық құқық объектілері
71

72. Слайд №61
2009-2013 жылдардағы ЗМ саласындағы құқық бұзушылықтардың алдын алу
және жолын кесу
тексерулер саны
1202
әкімшілік іс қозғалд ы
993
911
711
456 436
2009
442 433
2010
462
әкімшілік жауап-ке
тартылған тұлғалар саны
620 655
620
595
538
424
2011
2012
2013
72

73. Слайд №62
2009-2013 жылдары салынған айыппұлдар сомасы мен алынған контрафактілік
өнімнің көлемі
73

74. VIII. Атқарушылық іс жүргізуді қамтамасыз ету
74

75. Слайд №63
Атқарушылық құжаттарды орындау динамикасы
Барлығы 1 трлн. 977 млрд. тг.
сомаға 1 млн. 427 мың құж.
1600
1400
1200
олардың ішінде 37,8 млрд.тг (2%) сомаға
әкімшілік айыппұл 537 мың (37,6%)
Барлығы 1 трлн. 555 млрд. тг.
сомага 1 млн.252 мың құж.
олардың ішінде 21,1 млрд.тг. (1,4%)
сомаға әкімшілік айыппұл 358 мың
(28,6%)
1000
800
Барлығы 2 трлн. 217 млрд. тг. сомаға
1 млн. 610 мың құж.
олардың ішінде 44,5 млрд.тг (2,0%) сомаға
әкімшілік айыппұл 661 мың (41%)
2 трлн. 109 млрд.тг. (95,1%) сомаға
909 мың (56,4%) құж. орындалмаған
1 трлн. 894 млрд.тг (95,8%) сомаға
815 мың (57%)құж. орындалмаған
1 трлн. 481,7 млрд. (95,3%) сомаға
717 мың (57%) құж. орындалмаған
олардың ішінде 25,5 млрд.тг (67,5%) сомаға
әкімшілік айыппұл 222 мың (41,3%)
олардың ішінде 27,1 млрд.тг (61%) сомаға
әкімшілік айыппұл 270 мың (41%)
олардың ішінде 16,4 млрд. тг. (77,7%)
сомаға әкімшілік айыппұл 147 мың (41%)
600
400
200
73,3 млрд.тг. (4,7%) сомаға 535
мың (43%) құж. орындалған
олардың ішінде 4,7 млрд.тг. (22,3%)
сомаға әкімшілік айыппұл 211 мың
(59%)
82,4 млрд. тг. (4,2%) сомаға 612 мың
(43%) құж. орындалған
олардың ішінде 12,3 млрд.тг (32,5%)
сомаға әкімшілік айыппұл 315 мың
(51,4%)
108 млрд.тг (4,9%) сомаға
701 мың (43,6%) құж. орындалған
олардың ішінде 17,4 млрд.тг (39%) сомаға
әкімшілік айыппұл 391 мың (59%)
0
2011 жыл
Толық көлемде орындалған
Исполнено в полном объеме
2012 жыл
Орындалмаған
Не исполнено
2013 жыл
Құжаттар санының өсуі
Рост количества документов
75