SlideShare a Scribd company logo
1 of 23
ZADANIA ZAWODOWE ŚRODOWISKO PRACY
PREDYSPOZYCJE
KARIERA ZAWODOWACZY WIESZ, ŻE …?
MASZYNY I NARZĘDZIA
ŚLUSARZ
LITERATURA
WARUNKI FIZYCZNE
CZYM ZAJMUJE SIĘ ŚLUSARZ?
ZADANIA ZAWODOWE:
• naprawianie poszczególnych elementów maszyn i urządzeń,
• dorabianie poszczególnych elementów maszyn i urządzeń,
• konserwowanie maszyn, narzędzi i urządzeń,
• zespalanie różnymi metodami elementy różnych tworzyw.
Miejsce wykonywania pracy
Charakter pracy
W tym zawodzie wykonuje się prace fizyczne,
pracuje się indywidualnie.
JAKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA
PRACY ŚLUSARZA?
Ślusarz pracuje głównie w pomieszczeniach, w
mniejszych warsztatach lub dużych halach
produkcyjnych.
JAKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA
PRACY ŚLUSARZA?
Możliwości zatrudnienia
• zakłady produkcyjne,
• zakłady naprawcze,
• punkty handlowe,
• punkty usługowe.
Stanowiska pracy
•mechanik,
•ślusarz,
•konserwator,
•sprzedawca,
•doradca.
Czas pracy
Pracownik pracuje 8 godzin dziennie
w systemie zmianowym. W sytuacjach nagłych
czas pracy może się wydłużyć lub może być
wzywany na miejsce prac.
Zarobki
Pracownik, zależnie od możliwości pracodawcy
i wykonywanych obowiązków, może zarabiać około
2300 zł brutto miesięcznie (www.wynagrodzenia.pl).
Czynniki zagrażające zdrowiu
Środki chemiczne stosowane do czyszczenia metali
i chłodziwa wytwarzają szkodliwe pary i aerozole.
JAKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA
PRACY ŚLUSARZA?
JAKICH MASZYN I NARZĘDZI
UŻYWA ŚLUSARZ?
Klucze
Pilniki PrzecinakiSpawarka
Śrubokręt
Miarka
Młotki
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY
maszyna, dzięki której możliwe jest stałe zespalanie
poszczególnych elementów różnych materiałów.SpawarkaSpawarka
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY
służą do dokręcania lub odkręcania elementów.KluczeKlucze
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY
narzędzia przeznaczone do spiłowywania metali.PilnikiPilniki
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY
podstawowe narzędzia w codziennej pracy ślusarza.PrzecinakiPrzecinaki
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY
podstawowe narzędzia w codziennej pracy ślusarza.MłotkiMłotki
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY
narzędzie przeznaczone do dokręcania i odkręcania śrub.ŚrubokrętŚrubokręt
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY
służy do mierzenia odległości.MiarkaMiarka
JAKIE PREDYSPOZYCJE POWINIEN
POSIADAĆ ŚLUSARZ?
Ślusarz powinien być uczciwy i zaradny. Ważne są zainteresowania techniczne
i mechaniczne oraz zamiłowanie do majsterkowania. Ta praca wiąże się często
ze żmudnym wykonywaniem jednego zadania, liczy się więc cierpliwość
i wytrwałość.
Cechami niezbędnymi w tym zawodzie są:
•wytrwałość,
•podzielność uwagi,
•precyzja,
•wyobraźnia przestrzenna,
•sumienność,
•odpowiedzialność,
•dokładność,
•pracowitość.
JAKIE WARUNKI FIZYCZNE SĄ
NIEZBĘDNE
W TYM ZAWODZIE?
• Osoba wykonująca ten zawód powinna być zdrowa. Ważne też,
by miała zdolności manualne i dobry wzrok.
• Przeciwwskazaniem do wykonywania tego zawodu są: zaburzenia dużego
stopnia kończyn dolnych i średniego i dużego stopnia kończyn górnych,
zaburzenia psychiczne, upośledzenie umiarkowane i lekkie, zaburzenia
dużego stopnia narządów fizjologicznych.
INFORMACJE DLA OSÓB Z
NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ
Istnieje możliwość kształcenia dla osób niepełnosprawnych. Możliwości
dalszego zatrudnienia uzależnione są od stanowiska, jakie osoba
niepełnosprawna mogłaby zajmować oraz stopnia niepełnosprawności.
Ostateczną decyzję o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kształcenia w
zawodzie podejmuje zawsze lekarz medycyny pracy.
Kwalifikację M.20 można zdobyć na Kwalifikacyjnym Kursie Zawodowym.
JAKIE SĄ MOŻLIWOŚCI ROZWOJU W TYM ZAWODZIE?
Studia wyższe zawodowe (licencjat), np. Materiałoznawstwo, Inżynieria produkcji.Studia wyższe zawodowe (licencjat), np. Materiałoznawstwo, Inżynieria produkcji.
Po zdaniu egzaminu maturalnego istnieje możliwość kontynuowania nauki na studiach
wyższych.
Kursy i szkolenia kwalifikacyjne.Kursy i szkolenia kwalifikacyjne.
Studia wyższe uzupełniające (magister), np. Mechanika, Zarządzanie.Studia wyższe uzupełniające (magister), np. Mechanika, Zarządzanie.
Zasadnicza Szkoła Zawodowa - 3 lata
Egzamin potwierdzający kwalifikację M.20.
Zasadnicza Szkoła Zawodowa - 3 lata
Egzamin potwierdzający kwalifikację M.20. ŚLUSARZŚLUSARZ
JAK ZOSTAĆ ŚLUSARZEM?
CZY WIESZ, ŻE…?
CIEKAWOSTKI
• Ślusarz w dawnych czasach nazywany był rzemieślnikiem.
• Praca ślusarza utożsamiana jest głównie z wykonywaniem
kluczy, a nie jest to jego jedyne zadanie.
• Dobrze wykwalifikowany ślusarz powinien umieć: lutować,
spawać, gwintować i szlifować różnego rodzaju materiały.
• „Poradnik ślusarza”, W. Czerwiński,
• „Ślusarz wyrobów artystycznych”, H. Solis, T. Sybilski,
• „Montaż maszyn i urządzeń”, Z. Grzegórski,
• „Mechanika dla nie mechaników”, R. Bąk, A. Stawinoga.
CO CZYTAĆ?
LITERATURA FACHOWA
BIBLIOGRAFIA
• Podstawa programowa kształcenia w zawodzie, opracowano na pod-stawie
dokumentu z dnia 7 lutego 2012 r.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r.
w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z późn.
zmianami.
• Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie CKE,
http://www.cke.edu.pl/index.php/informatory-left/egzamin-zawodowy
• Materiały projektu „Poznaj swoje zainteresowania i świat szkolnictwa
zawodowego”, www.gimnazjum2.lublin.pl/efs/prezentacja
• Strony internetowe szkół prowadzących kształcenie w zawodzie.
• „Podręcznik oceny zawodów z punktu widzenia różnych rodzajów
niepełnosprawności. Zeszyty informacyjno-metodyczne doradcy
zawodowego” (http://wupszczecin.home.pl/poradnik_gci/5_zeszyty_info
rmacyjno_metodyczne/zeszyt_14.pdf)
• www.wynagrodzenia.pl (Raport Sedlak&Sedlak).
WYWIAD Z ŚLUSARZEM
WYWIAD Z ŚLUSARZEM
SPRAWDŹ SWOJĄ WIEDZĘ - QUIZY
Zapoznałeś się z charakterystyką zawodu. Teraz sprawdź swoją
wiedzę i predyspozycje do zawodu rozwiązując quizy interaktywne.

More Related Content

What's hot

Tuberia y-accesorios-galvanizados-agua-y-gas-shc40
Tuberia y-accesorios-galvanizados-agua-y-gas-shc40Tuberia y-accesorios-galvanizados-agua-y-gas-shc40
Tuberia y-accesorios-galvanizados-agua-y-gas-shc40gaby310
 
Halderman ch103 lecture
Halderman ch103 lectureHalderman ch103 lecture
Halderman ch103 lecturemcfalltj
 
Massey ferguson mf 3435 vsf tractors parts catalogue manual
Massey ferguson mf 3435 vsf tractors parts catalogue manualMassey ferguson mf 3435 vsf tractors parts catalogue manual
Massey ferguson mf 3435 vsf tractors parts catalogue manualfjsekqazxkdmmem
 
Chassis kendaraan
Chassis kendaraanChassis kendaraan
Chassis kendaraaneko jatmiko
 
Como instalar un PANEL DE CONTROL MURPHy
Como instalar un PANEL DE CONTROL MURPHyComo instalar un PANEL DE CONTROL MURPHy
Como instalar un PANEL DE CONTROL MURPHyJaime Acuña
 
Toyota bt reflex rre140 reach forklift reach trucks service repair manual
Toyota bt reflex rre140 reach forklift reach trucks service repair manualToyota bt reflex rre140 reach forklift reach trucks service repair manual
Toyota bt reflex rre140 reach forklift reach trucks service repair manualdfujdjkskekmmd
 
Hyundai County Electrical Troubleshooting Manual
Hyundai County Electrical Troubleshooting Manual Hyundai County Electrical Troubleshooting Manual
Hyundai County Electrical Troubleshooting Manual Viktor
 
Reparacion de motores de combustion interna
Reparacion de motores de combustion internaReparacion de motores de combustion interna
Reparacion de motores de combustion internajosecarlosortaflores
 
Catalogo Discos Freno Diagramas
Catalogo Discos Freno DiagramasCatalogo Discos Freno Diagramas
Catalogo Discos Freno DiagramasIndufarosSA
 

What's hot (20)

Tuberia y-accesorios-galvanizados-agua-y-gas-shc40
Tuberia y-accesorios-galvanizados-agua-y-gas-shc40Tuberia y-accesorios-galvanizados-agua-y-gas-shc40
Tuberia y-accesorios-galvanizados-agua-y-gas-shc40
 
DEUTZ motor 1011 F
DEUTZ motor 1011 FDEUTZ motor 1011 F
DEUTZ motor 1011 F
 
Halderman ch103 lecture
Halderman ch103 lectureHalderman ch103 lecture
Halderman ch103 lecture
 
Massey ferguson mf 3435 vsf tractors parts catalogue manual
Massey ferguson mf 3435 vsf tractors parts catalogue manualMassey ferguson mf 3435 vsf tractors parts catalogue manual
Massey ferguson mf 3435 vsf tractors parts catalogue manual
 
Presentación1 inyectores
Presentación1 inyectoresPresentación1 inyectores
Presentación1 inyectores
 
Manual de Partes SEM656D.pdf
Manual de Partes SEM656D.pdfManual de Partes SEM656D.pdf
Manual de Partes SEM656D.pdf
 
Torques de pernos
Torques de pernosTorques de pernos
Torques de pernos
 
Chassis kendaraan
Chassis kendaraanChassis kendaraan
Chassis kendaraan
 
Sellos mecanicos
Sellos mecanicosSellos mecanicos
Sellos mecanicos
 
Correas de-distribucion
Correas de-distribucionCorreas de-distribucion
Correas de-distribucion
 
Torqueo de pernos
Torqueo de pernosTorqueo de pernos
Torqueo de pernos
 
Manual de Partes Motor 3456 - Engine Caterpillar
Manual de Partes Motor 3456 - Engine Caterpillar Manual de Partes Motor 3456 - Engine Caterpillar
Manual de Partes Motor 3456 - Engine Caterpillar
 
Catalogo partes fz16r
Catalogo partes fz16rCatalogo partes fz16r
Catalogo partes fz16r
 
Como instalar un PANEL DE CONTROL MURPHy
Como instalar un PANEL DE CONTROL MURPHyComo instalar un PANEL DE CONTROL MURPHy
Como instalar un PANEL DE CONTROL MURPHy
 
TORQUES MOTORES VARIOS.pdf
TORQUES MOTORES VARIOS.pdfTORQUES MOTORES VARIOS.pdf
TORQUES MOTORES VARIOS.pdf
 
Efi 02
Efi 02Efi 02
Efi 02
 
Toyota bt reflex rre140 reach forklift reach trucks service repair manual
Toyota bt reflex rre140 reach forklift reach trucks service repair manualToyota bt reflex rre140 reach forklift reach trucks service repair manual
Toyota bt reflex rre140 reach forklift reach trucks service repair manual
 
Hyundai County Electrical Troubleshooting Manual
Hyundai County Electrical Troubleshooting Manual Hyundai County Electrical Troubleshooting Manual
Hyundai County Electrical Troubleshooting Manual
 
Reparacion de motores de combustion interna
Reparacion de motores de combustion internaReparacion de motores de combustion interna
Reparacion de motores de combustion interna
 
Catalogo Discos Freno Diagramas
Catalogo Discos Freno DiagramasCatalogo Discos Freno Diagramas
Catalogo Discos Freno Diagramas
 

Viewers also liked (11)

znikajace cukiernie
znikajace cukiernieznikajace cukiernie
znikajace cukiernie
 
Wędliniarz
WędliniarzWędliniarz
Wędliniarz
 
Cukiernik
CukiernikCukiernik
Cukiernik
 
Operator obrabiarek skrawajacych
Operator obrabiarek skrawajacychOperator obrabiarek skrawajacych
Operator obrabiarek skrawajacych
 
Rozpoczęcie działalności gospodarczej
Rozpoczęcie działalności gospodarczejRozpoczęcie działalności gospodarczej
Rozpoczęcie działalności gospodarczej
 
Technik usług fryzjerskich
Technik usług fryzjerskichTechnik usług fryzjerskich
Technik usług fryzjerskich
 
Elektromechanik
ElektromechanikElektromechanik
Elektromechanik
 
1. Układ funkcjonalny zakładu gastronomicznego
1. Układ funkcjonalny zakładu gastronomicznego1. Układ funkcjonalny zakładu gastronomicznego
1. Układ funkcjonalny zakładu gastronomicznego
 
Czasowniki nieregularne-angielski
Czasowniki nieregularne-angielskiCzasowniki nieregularne-angielski
Czasowniki nieregularne-angielski
 
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & TricksHow to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
 
Getting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShareGetting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShare
 

More from Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe (20)

k1.pdf
k1.pdfk1.pdf
k1.pdf
 
t1.pdf
t1.pdft1.pdf
t1.pdf
 
Quiz3
Quiz3Quiz3
Quiz3
 
Quiz2
Quiz2Quiz2
Quiz2
 
Quiz 1
Quiz 1Quiz 1
Quiz 1
 
Pytania RODO do prezentacji
Pytania RODO do prezentacjiPytania RODO do prezentacji
Pytania RODO do prezentacji
 
Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)
Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)
Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)
 
Rodo bezpieczenstwo _dla_pracownikow
Rodo bezpieczenstwo _dla_pracownikowRodo bezpieczenstwo _dla_pracownikow
Rodo bezpieczenstwo _dla_pracownikow
 
Rodo reakcja na_naruszenia
Rodo  reakcja na_naruszeniaRodo  reakcja na_naruszenia
Rodo reakcja na_naruszenia
 
Rodo podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikow
Rodo  podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikowRodo  podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikow
Rodo podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikow
 
4
44
4
 
3
33
3
 
2
2 2
2
 
1
11
1
 
6
66
6
 
5
55
5
 
4
44
4
 
3
33
3
 
2
22
2
 
1
11
1
 

ślusarz

  • 1. ZADANIA ZAWODOWE ŚRODOWISKO PRACY PREDYSPOZYCJE KARIERA ZAWODOWACZY WIESZ, ŻE …? MASZYNY I NARZĘDZIA ŚLUSARZ LITERATURA WARUNKI FIZYCZNE
  • 2. CZYM ZAJMUJE SIĘ ŚLUSARZ? ZADANIA ZAWODOWE: • naprawianie poszczególnych elementów maszyn i urządzeń, • dorabianie poszczególnych elementów maszyn i urządzeń, • konserwowanie maszyn, narzędzi i urządzeń, • zespalanie różnymi metodami elementy różnych tworzyw.
  • 3. Miejsce wykonywania pracy Charakter pracy W tym zawodzie wykonuje się prace fizyczne, pracuje się indywidualnie. JAKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY ŚLUSARZA? Ślusarz pracuje głównie w pomieszczeniach, w mniejszych warsztatach lub dużych halach produkcyjnych.
  • 4. JAKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY ŚLUSARZA? Możliwości zatrudnienia • zakłady produkcyjne, • zakłady naprawcze, • punkty handlowe, • punkty usługowe. Stanowiska pracy •mechanik, •ślusarz, •konserwator, •sprzedawca, •doradca.
  • 5. Czas pracy Pracownik pracuje 8 godzin dziennie w systemie zmianowym. W sytuacjach nagłych czas pracy może się wydłużyć lub może być wzywany na miejsce prac. Zarobki Pracownik, zależnie od możliwości pracodawcy i wykonywanych obowiązków, może zarabiać około 2300 zł brutto miesięcznie (www.wynagrodzenia.pl). Czynniki zagrażające zdrowiu Środki chemiczne stosowane do czyszczenia metali i chłodziwa wytwarzają szkodliwe pary i aerozole. JAKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY ŚLUSARZA?
  • 6. JAKICH MASZYN I NARZĘDZI UŻYWA ŚLUSARZ? Klucze Pilniki PrzecinakiSpawarka Śrubokręt Miarka Młotki
  • 7. MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY maszyna, dzięki której możliwe jest stałe zespalanie poszczególnych elementów różnych materiałów.SpawarkaSpawarka
  • 8. MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY służą do dokręcania lub odkręcania elementów.KluczeKlucze
  • 9. MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY narzędzia przeznaczone do spiłowywania metali.PilnikiPilniki
  • 10. MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY podstawowe narzędzia w codziennej pracy ślusarza.PrzecinakiPrzecinaki
  • 11. MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY podstawowe narzędzia w codziennej pracy ślusarza.MłotkiMłotki
  • 12. MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY narzędzie przeznaczone do dokręcania i odkręcania śrub.ŚrubokrętŚrubokręt
  • 13. MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY służy do mierzenia odległości.MiarkaMiarka
  • 14. JAKIE PREDYSPOZYCJE POWINIEN POSIADAĆ ŚLUSARZ? Ślusarz powinien być uczciwy i zaradny. Ważne są zainteresowania techniczne i mechaniczne oraz zamiłowanie do majsterkowania. Ta praca wiąże się często ze żmudnym wykonywaniem jednego zadania, liczy się więc cierpliwość i wytrwałość. Cechami niezbędnymi w tym zawodzie są: •wytrwałość, •podzielność uwagi, •precyzja, •wyobraźnia przestrzenna, •sumienność, •odpowiedzialność, •dokładność, •pracowitość.
  • 15. JAKIE WARUNKI FIZYCZNE SĄ NIEZBĘDNE W TYM ZAWODZIE? • Osoba wykonująca ten zawód powinna być zdrowa. Ważne też, by miała zdolności manualne i dobry wzrok. • Przeciwwskazaniem do wykonywania tego zawodu są: zaburzenia dużego stopnia kończyn dolnych i średniego i dużego stopnia kończyn górnych, zaburzenia psychiczne, upośledzenie umiarkowane i lekkie, zaburzenia dużego stopnia narządów fizjologicznych.
  • 16. INFORMACJE DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Istnieje możliwość kształcenia dla osób niepełnosprawnych. Możliwości dalszego zatrudnienia uzależnione są od stanowiska, jakie osoba niepełnosprawna mogłaby zajmować oraz stopnia niepełnosprawności. Ostateczną decyzję o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kształcenia w zawodzie podejmuje zawsze lekarz medycyny pracy.
  • 17. Kwalifikację M.20 można zdobyć na Kwalifikacyjnym Kursie Zawodowym. JAKIE SĄ MOŻLIWOŚCI ROZWOJU W TYM ZAWODZIE? Studia wyższe zawodowe (licencjat), np. Materiałoznawstwo, Inżynieria produkcji.Studia wyższe zawodowe (licencjat), np. Materiałoznawstwo, Inżynieria produkcji. Po zdaniu egzaminu maturalnego istnieje możliwość kontynuowania nauki na studiach wyższych. Kursy i szkolenia kwalifikacyjne.Kursy i szkolenia kwalifikacyjne. Studia wyższe uzupełniające (magister), np. Mechanika, Zarządzanie.Studia wyższe uzupełniające (magister), np. Mechanika, Zarządzanie. Zasadnicza Szkoła Zawodowa - 3 lata Egzamin potwierdzający kwalifikację M.20. Zasadnicza Szkoła Zawodowa - 3 lata Egzamin potwierdzający kwalifikację M.20. ŚLUSARZŚLUSARZ JAK ZOSTAĆ ŚLUSARZEM?
  • 18. CZY WIESZ, ŻE…? CIEKAWOSTKI • Ślusarz w dawnych czasach nazywany był rzemieślnikiem. • Praca ślusarza utożsamiana jest głównie z wykonywaniem kluczy, a nie jest to jego jedyne zadanie. • Dobrze wykwalifikowany ślusarz powinien umieć: lutować, spawać, gwintować i szlifować różnego rodzaju materiały.
  • 19. • „Poradnik ślusarza”, W. Czerwiński, • „Ślusarz wyrobów artystycznych”, H. Solis, T. Sybilski, • „Montaż maszyn i urządzeń”, Z. Grzegórski, • „Mechanika dla nie mechaników”, R. Bąk, A. Stawinoga. CO CZYTAĆ? LITERATURA FACHOWA
  • 20. BIBLIOGRAFIA • Podstawa programowa kształcenia w zawodzie, opracowano na pod-stawie dokumentu z dnia 7 lutego 2012 r. • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z późn. zmianami. • Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie CKE, http://www.cke.edu.pl/index.php/informatory-left/egzamin-zawodowy • Materiały projektu „Poznaj swoje zainteresowania i świat szkolnictwa zawodowego”, www.gimnazjum2.lublin.pl/efs/prezentacja • Strony internetowe szkół prowadzących kształcenie w zawodzie. • „Podręcznik oceny zawodów z punktu widzenia różnych rodzajów niepełnosprawności. Zeszyty informacyjno-metodyczne doradcy zawodowego” (http://wupszczecin.home.pl/poradnik_gci/5_zeszyty_info rmacyjno_metodyczne/zeszyt_14.pdf) • www.wynagrodzenia.pl (Raport Sedlak&Sedlak).
  • 23. SPRAWDŹ SWOJĄ WIEDZĘ - QUIZY Zapoznałeś się z charakterystyką zawodu. Teraz sprawdź swoją wiedzę i predyspozycje do zawodu rozwiązując quizy interaktywne.