1. ఉత్పత్తి కారకాల ధర నిరణయం
పంపిణీ సిద్ధ ంత్ం
Theory of Distribution PPT Telugu
Akkenapally Meenaiah M.A, M.Phil, (Ph.D).
Rtd. Lecturer in Economics ,
N.G. College Nalgonda
President: Nalgonda Economics Forum
Cell no 9490138118

2. ఉపాంత్ ఉత్్పదకత్ సిద్ధ ంత్ం
• ఉపాంత్ ఉత్్పదకత్ సిద్ధ ంత్ం ఉత్పత్తికారకాల ధరలను
నిరణయిసుి ంది. ఒక ఉత్పత్తి కారకం అదనపు యూనిట్
ఉత్పత్తిలో పాలగొ ననపుపడు మొత్ిం ఉత్పత్తిలో వచ్చే
పెరుగుదలను ఆ ఉత్పత్తికారకం యొకక ఉపాంత్ ఉత్్పదకత్
అంటారు. పేర్కకన్్నడు
• ర్ికార్డో భాటక సిద్ధ ంత్ంలో ఉపాంత్ ఉత్్పదకత్ భావన
ఉననపపటికి ద్నిని భూమికే పర్ిమిత్ం చ్చసిన్్డు.
• జె.బి కాా ర్కక ఉపాంత్ ఉత్్పదకత్ సిద్ధ ంత్్నిన అభివృదిధ
పర్ిచిన్్డు.
• పరమేయాలు: 1) ఉత్పత్తికారకాలకు సంపూర్డణ దయోగిత్. 2)
ఉత్పత్తికారకాలు పరత్్ోమ్ానయాలు.3) గమ్నశీలత్ 4)
ఉపాంత్ ఉత్పత్తిని కొలువ వచ్ుేను 5) ఉత్పత్తి కారకం
ఉపాంత్ ఉత్్పదకత్, ధరకు సమ్ానమ్యియో వరకు
ఉపయోగించ్డం జరుగుత్ ంది.

3. ఉపాంత్-సగటు, ఉత్్పదకత్లు
• సగటు వోయం(AC) ఉపాంత్
వోయం (MC) ర్ెండు ర్ేఖలు U
ఆకారంలో వుండి AC ర్ేఖ కనిష్ట
బందువు గుండ్ MC ఖండిసతి పెైకి
వెలుత్ ంది.
• ఉపాంత్ ఉత్్పదకత్ (MP) సగటు
ఉత్్పదకత్ (AP) ల ర్ేఖల అకారం
పెై వోయ ర్ేఖలకు భననంగా
బో ర్ిాంచిన U ఆకారంలో వుంటుంది.
• ఉపాంత్ ఉత్్పదకత్ (MP) ర్ేఖ
సగటు ఉత్్పదకత్ (AP) ర్ేఖను
ద్ని గర్ిష్ట బిందువు వదద ఖండిసతి
కిందికి వెలుత్ ంది. దీనిని-E
బిందువుచ్చ గుర్ిించిన్్మ్ు
•ఉపాంత్-సగటు,ఉత్్పదకత్లు
ఉత్పత్తి కారకం
E
AP
MP
O
Y
X

4. వేత్నం-రకాలు
• పరత్తఫలానిన ఆశంచి పని, అది శార్ీరకమైనదైన్్ లేద్
మ్ానసికమైనదైన్్ ద్నిని శ్రమ్గా పేర్కకంటారు.
• శ్రమ్కు పరత్తఫలంగా చ్ల్ాంచ్చదచ వేత్నం.
• వేత్నం రకాలు: 1)కాలవేత్నం 2) పనిని బటిట వేత్నం
3) వాసివిక (నిజ) వేత్నం. 4) దరవో వేత్నం.
• దరవో వేత్న్్నిన శార మికుడు వసుి రూపంలోనికి
మ్ారుేకుంటాడు. వాసివిక వేత్నం శార మికుని జీవన
పరమ్ాణ స్ాా యిని నిరణయిసుి ంది.
వాసివిక (నిజ) వేత్నం = దరవో వేత్నం (W)
ధరల స్ాా యి (P)

5. వేత్న నిరణయ సిద్ధ ంత్్లు
1. జీవన్్ధ్ర వేత్న సిద్ధ ంత్ం (Subsistence
Theory of Wages)
2. జీవన పరమ్ాణ వేత్న సిద్ధ ంత్ం(Standard of
Living Theory of Wages )
3. వేత్న నిధి సిద్ధ ంత్ం. ( Wage Fund Theory )
4. అవశేష్ఫల యోగోత్్ వేత్న సిద్ధ ంత్ం. ( Residual
Claimant theory )
5. ఆధునిక వేత్న్్ల సిద్ధ ంత్ం ( Modern Theory of
wages )

6. జీవన్్ధ్ర వేత్న సిద్ధ ంత్ం
• మొదటగా ఈ సిద్ధ ంత్్నిన ఫ్ార న్స్ దచశానికి చ్ందిన 18 వ శ్త్్బధపు
పరకృత్త ధరమవాదులు (Physiocrats) పరత్తపాదించిన్్రు.
• జరమన్స ఆర్ిాక వేత్ిలు అభివృదిధ చ్చసిన్్రు. వీరు ఈ సిద్ధ ంత్్నిన
డచవిడ్ ర్ికార్డో దీనికి పరసుపట రూపానినచ్్ేరు.
• శ్రమ్ను ఒక వసుి వుగా పర్ిగణంచిన్్రు. వసుి వు ధర ఉత్పత్తి
వోయానికి సమ్ానంగా వుననటలా శార మికుల వేత్నం గూడ్ శ్రమ్ను
ఉత్పత్తి చ్చయడ్నికయియో వోయానికి సమ్ానంగా వుడ్లని
భావించిన్్రు.
• శ్రమ్కు ఉత్పత్తి వోయం అంటల శార మికుని పో ష్ణకు సర్ిపో యియ
వేత్నం
• అందుకే వేత్నం ర్ేటు కనీస జీవన్్ధ్ర్ానికి సమ్ానంగా
వుంటుంది. అందుకే ఈ వేత్న సిద్ధ ంత్్నినలాసేా ఆయః కఠిన
వేత్న సిద్ధ ంత్ంగా పేర్కకన్్నరు. (Iron Law of Wages).
• క్షీణ పరత్తఫల సిద్ధ ంత్ం, మ్ాలాస్ జన్్భా సిద్ధ ంత్ం, దీనికి ఆధ్రం.

7. జీవన పరమ్ాణ వేత్న సిద్ధ త్ం
• జీవన్్ధ్ర వేత్న సిద్ధ ంత్్నికి సంపరద్యవాదులు కొనిన సవరణలు చ్చసి
జీవన పరమ్ాణ వేత్న సిద్ధ ంత్్నిన రూపందించిన్్రు.
• ఈ సిద్ధ ంత్్నిన టార్ెన్స్ అభివృదధ పర్ిేన్్డు.
• దీని పరకారం శార మికుల జీవన పరమ్ాణం, వార్ి వేత్న్్నిన నిరణయిసుి ంది.
• శార మికుల జీవన పరమ్ాణం, దీరఘకాలంలో వార్ి వేత్నంత్ో సమ్ానంగా
వుంటుంది.
• దీని పరకారం శార మికుల జీవన పరమ్ాణం, జన్్భా పెరుగుదులను నిరణయిసుి ంది.
• జీవన పరమ్ాణం ఎకుకవగా వుంటల, శార మికుల స్ామ్రాయం ఎకుకవెై వేత్న్్లు
పెరుగుత్్యి.
• జీవన పరమ్ాణం త్కుకవగా వుంటల, శార మికుల స్ామ్రాయం త్కుకవెై వేత్న్్లు
త్గుొ త్్యి.
• శార మికుల జీవన పరమ్ాణం కంటల వేత్నం త్కుకవగా వుంటల, శార మికులు
సంత్్న్ోత్పత్తికి ఇష్టపడరు త్త్పల్త్ంగా జన్్భా త్గిొ వేత్న్్లు పెరుగుత్్యి.
• ఒకవేళ శార మికుల జీవన పరమ్ాణం కంటల వేత్నం ఎకుకవగా వుంటల, శార మికులు
సంత్్న్ోత్పత్తికి ఇష్టపడడం, త్త్పల్త్ంగా జన్్భా పెర్ిగి వేత్న్్లు త్గుొ త్్యి.

8. వేత్న నిధి సిద్ధ ంత్ం.
• వేత్ననిధిసిద్ధ ంత్్నినజె.ఎస్ మిల్ పరత్తపాదించిన్్డు.
• ఈ సిద్ధ ంత్ం పరకారం శార మికుని వేత్నం, శార మిక జన్్భా-చ్ర
మ్ూలదనం నిష్పత్తిపెై ఆధ్రపడి వుంటుంది. చ్ర మ్ూలధనం
అంటల శార మికుల సేవలను కొనడ్నికి కేటాయించిన వేత్న నిధి.
ఇది సిారంగా వుంటుంది. శార మికుల సంఖోకు వేత్న్్నికి విలోమ్
సంబంధం వుంటుంది. శార మికుల సంఖో పెర్ిగిత్చ వేత్నం
త్గుొ త్ ంది. శార మికుల సంఖో త్గిొత్చ వేత్నం పెరుత్ ంది.
• సగటు వేత్నం = వేత్న నిధి
• శార మిక జన్్భా
• వేత్న నిధి పెర్ిగిన్్ లేద్ జన్్భా త్గిొన్్ వేత్నం పెరుగుత్ ంది.
ప దుపు పెర్ిగిత్చ వేత్న నిధి పెరుగుదల వుంటుందని మిల్
త్ల్పిన్్డు. అయిత్చ ప దుపు శార మికుల నియంత్రణలో
లేనందున, వార్ి వేత్న్్లు పెరుగాలంటల శార మికుల సంఖోను
త్గిొంచ్ుకోవాల్.

9. అవశేష్ఫల యోగోత్్ వేత్న సిద్ధ ంత్ం
• ఈ సిద్ధ ంత్్నిన ఎఫ్.ఎ వాకర్క అన్ే అమర్ికా ఆర్ిాకవేత్ి
రూపందించిన్్డు.
• ఉత్పత్తి చ్చసిన వసుి వులను అమ్మగా వచిేన మొత్ిం ర్ాబడి నుండి
ఉత్పత్తి పరకిరయలో నియోగించిన భూమికి భాటకం, మ్ూలధన్్నికి
వడీో, వోవస్ాా పనకు లాభం చ్ల్ాంచ్న త్ర్ాాత్ మిగిల్ందచ శ్రమ్కు
లభించ్చ వేత్నంగా వాకర్క పేర్కకన్్నడు.
• ఒకక శ్రమ్కు త్పప మిగత్్ ఉత్పత్తి కారకాల ధరలను
నిరణయించ్డ్నికి పరత్చోక సిద్ధ ంత్్లున్్నయని, అందువలా వాటికి
పరత్తఫలాలను చ్ల్ాంచిన త్రువాత్ మిగిల్ందచ శార మికుడు ప ందచ
వేత్నం అని వాకర్క పేర్కకన్్నడు.
• దీని పరకారం మిగత్్ ఉత్పత్తి కారకాలను మ్ారేకుండ్, కేవలం
శార మికులను పెంచిత్చ వార్ి స్ామ్రాయం ఎకుకవగా వుంటల ఉత్పత్తి పెర్ిగి
ద్ని విలువ నుంచి ఇత్ర కారకాలకు మ్ుందుగాన్ే నిరణయించిన
ధరలను చ్ల్ాంచ్గా మిగిల్న మొత్ిం ఎకుకవగా వుంటుంది. దీనిని
శార మికులు ప ందుత్్రు.అనగా శార మికుల స్ామ్రాయం ఎకుకవెైత్చ వార్ి
వేత్నం గూడ్ పెరుగుత్ ంది

10. ఆధునిక వేత్న్్ల సిద్ధ ంత్ం
• ఆధునిక వేత్న్్ల సిద్ధ ంత్ం పరకారం శార మికులకునన
డిమ్ాండు, సపాయల సమ్ానత్ాం వలా శార మిక
మ్ార్ెకటలా సమ్త్ౌలోం ఏరపడి వేత్నం ర్ేటు
నిరణయమ్వుత్ ంది.
• శ్రమ్కుండచ డిమ్ాండు పర్డక్షమైనది. శ్రమ్ ఉపాంత్
ఉత్్పదకత్ ర్ేఖయియ, శ్రమ్కుండచ డిమ్ాండు ర్ేఖ. ఇది
ఎడమ్ నుండి కుడికి కిందికి వాల్ వుంటుంది. అనగా
వేత్నం ర్ేటుకు శ్రమ్కుండచ డిమ్ాండుకు విలోమ్
సంబంధం ఉంటుంది.
• వేత్నం ర్ేటుకు శార మిక సపాయకి వునన సంబంధం
పరత్ోక్షమైనది. అందువలా శార మిక సపాయ ర్ేఖ ఎడమ్
నుండి కుడికి పెైకి వాల్ వుంటుంది.

11. శ్రమ్ సపాయ:
శ్రమ్-తీర్ిక నిష్పత్తి.
• శ్రమ్ సపాయకి సంబంధించి
మ్ర్కక మ్ుఖోమైన విష్యం
శ్రమ్-తీర్ిక నిష్పత్తి. వేత్నం
ర్ేటు పెర్ిగే కొదీద శ్రమ్ సపాయ
ఒక స్ాా యి వరకు పెరుగుత్ ంది.
శార మికుని అవసర్ాలనీన తీర్ిన
త్ర్ాాత్ వేత్నం పెర్ిగిన్్
ఎకుకవ శ్రమించ్డ్నికి బదులు
విశార ంత్తని కోరుకుంటాడు. కాబటిట
శ్రమ్ సపాయ ర్ేఖ పార రంభంలో
ఎడమ్ నుండి కుడికి పెైకి వాల్
ఒక స్ాా యి త్ర్ాాత్ వెనుకకు
వంగుత్ ంది
•వేత్నం
శ్రమ్ సపాయ
S
S
Q
Q1
Q2
W
W1
W2

12. భాటకం-భావనలు
• స్ాద్రణంగా భాటకం అంటల అదద చ్ల్ాంపు అన్ే
అరాంలో వుపయోగిస్ాి మ్ు. అయిత్చ దీనిని
అరాశాసిరంలో ఒపపంద భాటకం లేద్ కంటార క్టట భాటకం
అంటారు.
1. సంపరద్య ఆర్ిాక భాటకం (ర్ికార్డో ).
2. కొరత్ భాటకం.
3. కృత్తరమ్ భాటకం.
4. బదిలీ సంపాదన ( ఆధునిక ఆర్ిాక భాటకం )

13. 1.సంపరద్య ఆర్ిాక భాటకం (ర్ికార్డో ).
• డచవిడ్ ర్ికార్డో రూపందించిన భాటక సిద్ధ ంత్్నిన సంపరద్య ఆర్ిాక భాటక
సిద్ధ ంత్ం అంటారు. అత్ని పరకారం భాటకం భూమికి మ్ాత్రమే లభిసుి ంది.
• భూమి అంటల కేవలం ఉపర్ిత్లమే గాకుండ్ భూమిపెై వునన అడవులు,
నదులు, సమ్ుద్ర లు, భూమిలోపలునన ఖనిజ వనరులు, భూమి చ్ుటటట
ఆవరంచి వునన వాత్్వరణం మొత్్ి నిన భూమిగా పేర్కకనడం జర్ిగింది.
• భూమికి గల సహజమైన నశంపులేని శ్కుి లను ఉపయోగించ్ుకుననందుకు
గాను ర్ెైత్ త్న పంటలో భూస్ాామికి చ్ల్ాంచ్చ భాగమే భాటకంగా ర్ికార్డో
పేర్కకన్్నడు.
• వోవస్ాయ ఆద్యం నుండి వోవస్ాయ ఖరుేలు పో గా వునన మిగులే ఆర్ిాక
భాటకంగా త్ల్పిన్్డు.
• ఆర్ిాక భాటకం (మిగులు)= వోవస్ాయ ఆద్యం - వోవస్ాయ ఖరుేలు
• ఇది ఉత్పత్తి వోయంలో చ్చరదు. కనుక ధరను నిరణయించ్దు.
• భాటకం భూకామ్ందుకు ఆర్ిజంచ్ని ఆద్యం
• భూస్ారంలో వుండచ త్చడ్లవలేా భాటకం లభిసుి ందని, అందుకే భాటకానిన
వెైవిధోపు మిగులుగా పేర్కకన్్నడు. భాటకం లేని భూమ్ులను ఉపాంత్
భూమ్ులన్్నడు.

14. సంపరద్య ఆర్ిాక భాటకం-వివరణ
భూమి
రకాలు
ఉత్పత్తి
కిాంటాలాలో
ఉత్పత్తి
వోయం
కిాంటాలాలో
మిగులు
లేద్
భాటకం
కిాంటాలాలో
A 25 15 10
B 20 15 5
C 15 15 0
•ఉత్పత్తి 5
10
15
20
25
మిగులు
మిగు
లు
భూమ్ులు
C గేరడ్B గేరడ్A గేరడ్

15. • 2. కొరత్ భాటకం: భూమికి వునన అవాోకోచ్ లక్షణం
మ్ూలంగా న్్న్్టికి పెరుగుత్ నన జన్్భా వలా భూమికి
డిమ్ాండు పెర్ిగి ద్నికి కొరత్ ఏరపడుత్ ంది. అందువలా
భూమికి వచ్చే భాటకానిన కొరత్ భాటకంగా మ్ారషల్
పేర్కకన్్నడు.
• 3. కృత్తరమ్ భాటకం. ఈ భావనను మ్ారషల్ పరవేశ్పెటిన్్డు.
మ్ూలధన్్లైన యంత్్ర లు, కర్ామగార భవన్్లు మొదలైన
వాటి సపాయ సాలప కాలంలో అవాోకోచ్ంగా వుంటుంది. ఈ
కాలంలో ఇవి ఆర్ిజంచ్చఆద్యాలను కృత్తరమ్భాటకంగా
పేర్కకన్్నడు. సాలప కాలంలో వోయాలను సిార వోయాలు, చ్ర
వోయాలుగా వర్ీొకర్ించ్వచ్ుేను. సాలప కాలంలో కనీసం చ్ర
వోయాలను ర్ాబటుట కోవాల్.లేకుంటల సంసాను మ్ూసి
వేయవల్సి వుంటుంది. మ్ారషల్ పరకారం సాలప కాలంలో సంసా
ధర లేద్ సగటు ర్ాబడి, సగటు చ్ర వోయం కనన ఎకుకవగా
వుననపుపడు సంసా కృత్తరమ్ భాటకం పందుత్ ంది.
• కృత్తరమ్ భాటకం = మొత్ిం ర్ాబడి – మొత్ిం చ్ర వోయాలు
• దీరఘకాలంలో కృత్తరమ్ భాటకం అదృశ్ోమ్వుత్ ంది.

16. 4.బదిలీ సంపాదన ( ఆధునిక ఆర్ిాక భాటకం )
• ఆధునిక ఆర్ిాక భాటక సిద్ధ ంత్్నిన జోన్స ర్ాబిన్ససన్స,
బెన్సహామ్ మొదలైనవారు త్ల్పిన్్రు. దీనిని బదిలీ
సంపాదన లేద్ అవకాశ్ వోయం అన్ే భావన ద్ార్ా
వివర్ించిన్్రు. అవకాశ్ వోయం అంటల ఒక ఉత్పత్తి
కారకం , ద్ని త్ర్ాాత్ అత్ ోత్ిమ్ పరత్్ోమ్నయ
వుపయోగంలో పందచ అద్యం. ఇది అనిన ఉత్పత్తి
కారకాలకు వర్ిిసుి ంది.
ఆధునిక ఆర్ిాక భాటకం= పరసుి త్ వృత్తిలో సంపాదన-బదిలీ సంపాదన

17. వడీో- నిరాచ్న్్లు
• మ్ూలధన్్నినకాని,దరవాోనినకాని ఉత్పత్తి పరకిరయలో
ఉపయోగించ్ుకుననందుకు చ్ల్ాంచ్చ ధరను వడీో అంటారు.
• మ్ూలధన్్నిన ఉపయోగించ్ుకుననందుకు చ్ల్ాంచ్చ ధర్ే
వడీోగా మ్ారషల్ పేర్కకన్్నడు.
• పర్ిత్్ోగానికి పరత్తఫలమే వడీో అని జె.ఎస్. మిల్
త్ల్పిన్్డు.
• మ్ూలధన ఉపాంత్ ఉత్్పదకత్కు రుణగరహీత్,
రుణద్త్కు చ్ల్ాంచ్చ పరత్తఫలమే వడీో అని నట్ వికె్ల్
నిరాచించిన్్డు.
• దరవాోత్్ాభిరుచిని పో గకటటడ్నికి దరవోంత్ో, దరవాోనికిచ్చే
రుసుమ్ుగా కీన్స్ అభిపార యపడిన్్డు.

18. వడీోలో ఇమిడివుండచ అంశాలు
• స్ాధ్రణంగా వడీో అంటల సతా ల వడీో అని అరాం. దీనిలో
అన్ేక అంశాలు ఇమిడి వుంటాయి.
1. నిరాహణ ఖరుేలు.
2. నష్ట భయం.
3. ఇబబంది.
4. నికర వడీో

19. వడీో సిద్ధ ంత్్లు
• 1. రుణ్త్మక నిధుల సిద్ధ ంత్ం: సవాడన్స దచశానికి చ్ందిన నట్
విక్టసెల్ ఈ సిద్ధ ంత్్నిన(నవో సంపరద్య) వివర్ించిన్్డు. ఇది
సంపరద్య వడీో సిద్ధ ంత్ం కనన మరుగెైనది.
• దీని పరకారం రుణ్త్మక నిధుల సపాయ, రుణ్త్మక నిధుల
డిమ్ాండు వడీో ర్ేటును నిరణయిసుి ంది.
• రుణ్త్మక నిధుల సపాయలో 1) పరసుి త్ ఆద్యంలో ప దుపు
2) బాంకు దరవోం 3) గుపి ధన వాడకం 4) మ్ూలధన క్షయం
చ్చర్ి వుంటాయి.
• రుణ్త్మక నిధుల డిమ్ాండులో 1) పెటుట బడి కోసం రుణ్త్మక
నిధుల డిమ్ాండు 2) పరసుి త్ ఆద్యానిన మించి వినియోగం
కోసం రుణ్త్మక నిధుల డిమ్ాండు 3) గుపిపరేడ్నికి
రుణ్త్మక నిధుల డిమ్ాండు.

20. IS-LM ర్ేఖలు
• ఆధునిక వడీో ర్ేటు సిద్ధ ంత్్నిన నియోకీనీష్యన్స వడీో
సిద్ధ ంత్ం అని గూడ్ అంటారు.
• సంపరద్య సిద్ధ ంత్్నిన,కీన్స్ దరవోత్్ాభిరుచి
సిద్ధ ంత్్నిన జోడించి జె.ఆర్క. హిక్ట్, హాన్న్స లు దీనిని
రూపందించిన్్రు.
• దరవో రంగమైన LM ర్ేఖ, వాసివ రంగమైన IS ర్ేఖ లు
సమ్ానమైన బిందువు వదద వడీో ర్ేటు
నిరణయమ్వుత్ ందని త్ల్పిన్్రు.
• LM ర్ేఖ ధన్్త్మక వాలు, IS ర్ేఖ రుణ్త్మక వాలు కల్గి
వుంటుంది.

21. లాభం -భావనలు
• మొత్ిం ర్ాబడి నుండి మొత్ిం వోయానిన తీసివేసేి వచ్చేదచ
సతా ల లాభం.
• సతా ల లాభం నుండి అపరకటిత్ వోయాలు, నిరాహణ ఖరుేలు,
త్రుగుదల, మొదలైనవి తీసివేయగా వచ్చేదచ నికర లాభం.
• మిశ్రమ్ ఆద్యంగా మ్ారషల్ పేర్కకన్్నడు
• లాభాలను చ్టటబదధమైన దయపిడిగా కార్కక మ్ార్కక పేర్కకన్్నడు.
• హాలే పరకారం నష్ట భయానిన భర్ించినందుకు ఉదోమ్ద్రుడు
పందచ పరత్తఫలమే లాభం.
• అనిశేత్త్్ానిన ఎదుర్కకననందుకు పందచవే లాభాలని న్ెైట్
అభిపార య పడిన్్డు.
• చ్లన లాభ సిద్ధ ంత్్నిన జె.బి కాా ర్కక త్ల్పిన్్డు.
• నవకలపనలను పరవేశ్ పెటిటనందుకు పందచవే లాభాలని
ష్ ంపవటర్క పేర్కకన్్నడు.