education

1. 3. gaia

2.  MERKATUA
◦ Lehen, produktuak saltzeko eta erosteko-> leku fisikoa
◦ Gaur egun, ez da izan behar leku fisikoa:
 Ondasunak eta zerbitzuak trukatu
 Ekoizpen-faktoreak trukatu
 Elementuak:
Trukatzeko produktu bat
Saltzaile bat (eskaintzaile)
Erosle bat (eskatzaile)

3.  Merkatu bakoitzak trukatzen den produktuaren
izena dauka:
◦ Musikaren merkatua
◦ Futbol jokalarien merkatua
◦ Etzebizitzen merkatua ...
 DIRUA: ordaintzeko tresna
◦ Trukea errazten du
◦ Espezializazioa bultzatzen du
◦ Eskaintza eta eskaria egokitzea errazten du.

4.  Eskatzaileak=erosleak
 Eskatzaileok merkatura goaz behar ditugun
produktuak erostera diruaren truke!!
 ESKARIA: Eskatzaileak ondasun baten zer
kantitate erosteko prest dauden prezio jakin
batean.

5. Eskaria
baldintzatzen
duten FAKTOREAK
Ondasunaren
Prezioa
Lotutako
ondasunen prezioa
Ondasun
osagarriak
Ordezko
ondasunak
Errenta erabilgarria
Behe-mailako
ondasunak
Ondasun Arruntak
Luxuzko
ondasunak
Kontsumitzailearen
lehentasunak

6.  ESKARIA BALDINTZATZEN DUTEN FAKTOREAK:
◦ 1. Ondasunaren prezioa
◦ 2. Lotutako ondasunen prezioa
 Ondasun osagarriak: batera kontsumitzen direnak.
 Autoak eta gasolina
 Zapatak eta lokarriak
 Lanparak eta bonbillak

7. Ordezko Ondasunak:
Haiek asetzen duten behar berebera asetzeko produktuak
bazterrarazten dituzte.
 Udareak eta sagarrak
 Tea eta kafea
 Sakarina eta azukrea
◦ 3. Errenta erabilgarria
 Behe-mailako ondasunak
 Ondasun arruntak
 Luxuzko ondasunak
◦ 4. Kontsumitzaileen lehentasunak: zaletasunak, modak…

8.  Eskari Funtzioa: eskatzen den kopurua nola
aldatzen den aurreko 4 faktoreen arabera
(ondasunaren prezioa, lotutako ondasunen
prezioa, errenta erabilgarria,
kontsumitzaileen lehentasunak).
 Prezio izan ezik beste faktore guztiak
konstante (aldatu barik) geraten badira,
eskari funtzioari ESKARIA-PREZIOA FUNTZIOA
deitzen zaio.

10.  Hemendik aurrera eskari funtziari buruz hitz
egitean funtzioaren aldagaia prezioa izango
da eta beste faktore guztiak konstatnte
mantentuko direla suposatuko dugu.
 Eskari funtzioaren adierazpen grafikoa
egitean ESKARIAREN KURBA lortuko dugu.

11. X ardatzean: ondasunaren eskatutako kantitatea: Q
Y ardatza: ondasunaren prezioa: P
Puntuak lotu:
Kontsumitzaileak portaera arrazionala
ESKARIAREN FUNTZIOAREN
ADIERAZPEN GRAFIKOA :
eroslea prezio bakoitzean
erosteko prest dagoen
kantitatea
Q= f(P)

13.  Eskaintzaileen portaera: Enpresak (saltzaileak)
 Produktuak saldu diruaren truke.
 ESKAINTZA: enpresak ondasun baten zer
kantitate ekoizteko prest dauden prezio jakin
batean.

14.  ESKAINTZAN ERAGITEN DUTEN FAKTOREAK:
◦ 1. Ondasunaren prezioa: ondasunaren prezioa gora
egiten badu, enpresak gehiago saltzeko prest egongo
dira (baldin eta kostuak kte)
◦ 2. Ekoizpen faktoreen kostuak:
◦ Baliabideen kostuak gora, etekinak txikitu.
 Langileen soldatak
 Zergak
 Makinak
◦ 3. Enpresa helburuak
 Eskaintzen dituen unitate kopurua->Espektatiben
arabera.
Ekoizpen-faktoreen kostua igo,
enpresek ondasunen eta
zerbitzuen prezioa igo

15. Q =f (P)
Q = f (P, EF1, EF2,…H )
konstante
ESKAINTZA-PREZIOA FUNTZIOA

17.  Merkatua: Erosleak / Saltzaileak
 Ondasunaren trukea aurrera eramateko:
prezioa adostu.

18.  Gehiegizko eskaria:
◦ P1 prezioan: eskatutako kantitatea da
eskeinitakoa baino askoz handiagoa.
◦ Asegabeko kontsumitzaileak prezio
garestiagoan erosteko prest
◦ Enpresek produktu kantitate
handiagoa eskaintzen dute.

19. Une jakin batean, bi kurbek elkar gurutzatuko
dute puntu batean -> OREKA-PUNTUA
 Puntu horretan eskatzaileak zein eskaintzaileak
gustura izango dira prezioarekin (PO) eta
trukatutako kantitatearekin (QO).

20.  Gehiegizko
eskaintza edo
oparotasuna
◦ Prezio batean enpresek eskaintzen
duten kantitatea kontsumitzaileek
eskaten dutena baino handiagoa.
◦ Produktu ugari dago.
◦ Enpresek prezioa jaitsi, batzuek
merkatua utzi.
◦ Prezioa jaistean, kontsumitzaileek
gehiago eskatuko dute.
◦ Une jakin batean, bi kurbek elkar
gurutzatu

21.  Puntu horretan ez dago eskaintza oparoa
ezta asegabeko eskaririk ere.
 Puntu horretan merkatuan dena trukatuko da.

22.  Azternetxeko sandia-merkatuan,
kontsumitzaileek eta nekazaritza-enpresek
taulan adierazitako planak dituzte:
Sandiaren prezioa
(eur)
Eskatutako
kantitatea
(sandiak/egun)
Eskainitako
kantitatea
(sandiak/egun)
5 80 200
4 100 150
3 130 130
2 180 80
1 250 0

23.  1. Adierazi prezio bakoitzerako, merkatuaren
egoera eta prezioen erreakzioa.
 2. Adierazi grafikoki sandien merkatua.
Sandiaren
prezioa
(eur)
Eskatutako
kantitatea
(sandiak/e
gun)
Eskainitako
kantitatea
(sandiak/e
gun)
Merkatuare
n egoera
Prezioen
erreakzioa
5 80 200
4 100 150
3 130 130
2 180 80
1 250 0

24. • Mugimendua Eskariaren kurban:
• Mugimendua Eskaintza
Kurban
Prezioa Q
Prezioa Q
Prezioa Q
Prezioa
Q

25. - Eskatutako kantitateak gora egitea:
Eskariaren kurba eskuinerantza
mugituko da…
• Ordezko ondasunen prezioak gora
egitean.
• Ondasun osagarrien prezioak behera
egitean.
• Errenta erabilgarria gora egitean
• Zaletasunetan aldeko aldaketak
daudenenan.
- Eskatutako kantitateak behera
egitea:
Eskariaren kurba ezkerrerantz
mugituko da…
• Ordezko ondasunen prezioa behera
egitean.
• Ondasun osagarrien prezioak gora egitean
• Errenta erabilgarria behera egitean
• Kontrako aldaketa zaletasunetan

26. -Eskainitako kantitateak gora
egitea: eskaintzaren kurba
eskuinerantz mugitzen da:
o Ekoizpen faktoreen prezioa behera
egitea.
o Teknologia hobekuntzak.
o Espektatiba onak izatea.
-Eskeinitako kantitateak behera
egitea: Hau gertatzean, eskaintza
kurba ezkerreratara mugituko da:
o Ekoizpen faktoreen prezioa gora
egitea.
o Etorkizuneko itxaropen txarrak izatea