1. Temat: Posocznice, zapalenia kości i stawów.
1. Definicja bakteremii, posoczniy, posocznicy szpitalnej.
2. Najważniejsze czynniki etiologiczne posocznic:
- - - paciorkowce α – hemolizujące, paciorkowce β- hemolizujące grupy B oraz G
- - - gronkowce złociste oraz gronkowce koagulazo – ujemne
- - - gram ujemne pałeczki jelitowe (E. coli)
- - - dwoinka zapalenia płuc.
3. Schorzenia usposabiające oraz czynniki zwiększonego ryzyka:
- - - schorzenia układu moczowego
- - - nowotwory, cukrzyca, choroby szpiku
- - - hospitalizacja jako czynnik ryzyka
- - - terapia immunosupresyjna, endoprotezy, inwazyjne instrumentacje diagnostyczne
(cewniki dożylne) i terapeutyczne (hemodializa)
- - - duże zabiegi operacyjne ( w obrębie układu moczowo – płciowego, naczyniowego)
- - - przewlekły alkoholizm, narkomania, w przebiegu AIDS
4. Najczęstsze miejsca, z których drobnoustroje wysiewają się do krwi
5. Wczesne objawy ogólne- gorączka oraz wyniki badań laboeatoryjnych
(leukocytoza, OB, C- reactive protein, anemia, trombocytopenia)
6. Objawy wtórne (powikłania) – zmiany ropne na skórze w układzie mózgowo –
rdzeniowym (zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych), w układzie kostno –
stawowym (septyczne zapalenie stawów, zapalenia kości i szpiku kostnego), zatory
septyczne w narządach wewnętrznych, zaburzenia krzepnięcia (zespół rozsianego
wewnątrz naczyniowego wykrzepiania – DIC).
7. Septyczne zapalenia wsierdzia jako szczególna postać posocznicy.
8. Diagnostyka bakteriologiczna – posiew krwi:
liczba posiewów
czas pobierania krwi na posiew
objętość pobranej krwi
dezynfekcja skóry w miejscu wkłucia
najważniejsze podłoża bakteriologiczne do posiewów krwi
(dla bakterii tlenowych, mikroaerofilnych, beztlenowych)
Metoda ciągłego monitorowania posiewów krwi (system Bact/Alert)
9. Chemioterapia:
kryteria stosowane przy wyborze chemioterapeutyku
najczęściej stosowane chemioterapeutyki
leczenie skojarzone
Najczęstsze czynniki etiologiczne zapalenia kości i szpiku kostnego, septycznego zapalenia
stawów:
gronkowce złociste, paciorkowce ropotwórcze, pałeczka ropy błękitnej.
Rola glikokaliksu w powstawaniu zapalenia kości.
Mechanizmy powstawania zakażeń – pourazowe, krwiopochodne .
Diagnostyka bakteriologiczna:
− − − rodzaje materiałów do posiewów
− − − sposoby pobierania materiałów do posiewów (punkcja stawu, wymazy z przetoki,
materiał pobrany śródoperacyjnie).

2. Chemioterapia – kryteria wyboru antybiotyku, stosowane antybiotyki.
CHOROBY ZAKAŹNE UKŁADU NERWOWEGO
I . Wymagany zakres wiadomości :
1. Czynniki predysponujące do zakażeń układu nerwowego
2. Drogi zakażenia układu nerwowego
3. Etiologia i epidemiologia chorób zakaźnych układu nerwowego:
a/ czynniki bakteryjne :
noworodki : E. coli, Klebsiella pneumoniae, Str. agalactiae, Listeria monocytogenes
dzieci 2-12 rż: H. influenzae, N. meningitidis, Str. pneumoniae, S. aureus i S.
epidermidis
rzadko : pałeczki G (-) i Moraxella catarhalis
młodzież i dorośli : Str. pneumonice, N. meningitidis, S. aureus, S.epidermidis i
L.monocytogenes
rzadko : H. influenzae, pałeczki G (-), M. catarhalis, B. burgdorferi, T. pallidum,
Myc.tuberculosis
b/ czynniki wirusowe :
- - zap. opon mózgowo-rdzeniowych : enterowirusy( Coxackie i ECHO),
paramyxowirusy (Morbillivirus, paramyxovirus parotitis), LCM, HSV typ 1 I 2,
CMV, EBV, VZV, Adenowirusy
- - zap. mózgu : arbowirusy, HIV, Morbillivirus, Paramyxovirus parotitis,
Papovawirusy, Lyssavirus canis, wirus Polio oraz priony
c/ czynniki grzybicze : Cryptococcus neoformans, C. albicans, Aspergillius sp., Mucor
mucedo
d/ czynniki pierwotniakowe : Toxoplasma gondii, Entamoeba histolitica, Plasmodium sp.,
Naegleria, Acantomoeba oraz Schistosoma sp. i Trichella spiralis wśród robaków.
4. Postacie kliniczne zakażeń układu nerwowego
5. Zasady diagnostyki zakażeń układu nerwowego :
- rodzaje materiałów diagnostycznych
- sposoby pobierania i transportowania materiałów diagnostycznych
- ogólne zasady postępowania diagnostycznego celu wykrycia i zidentyfikowania
czynnika etiologicznego
Metody wykrywania czynnika etiologicznego :
a/ badanie mikroskopowe płynu mózgowo-rdzeniowego
b/ metody hodowlane dla izolowania czynnika bakteryjnego i grzybiczego
c/ zastosowanie odczynów immunologicznych do wykrywania antygenów antygenów
antygenów/ciał w płynie mózgowo-rdzeniowym ( IF, ELISA, aglutynacja lateksowa dla
antygenów rozpuszczalnych) oraz metody biologii molekularnej (PCR)

3. d/ badania biochemiczne – tzw. testy nieswoiste
- test „ Limulus” do wykrywania endotoksyn – poziom białka i glukozy w płynie
mózgowo-rdzeniowym
- CRP i inne białka ostrej fazy – GLC ( chromatografia gazowo-cieczowa) do wykrycia
metabolitów drobnoustrojów
6. Zasady leczenia zakażeń układu nerwowego
Temat: Zakażenia szpitalne w oddziałach: zabiegowych, OIOM, noworodkowych.
I. Zakażenia szpitalne
1. 1. Definicja zakażenia szpitalnego
2. 2. Oddziały szczególnie narażone na występowanie zakażeń szpitalnych
3. 3. Czynniki ryzyka zakażeń szpitalnych
- - Czynniki ryzyka związane z biologicznym stanem pacjenta
- - Czynniki ryzyka związane ze stosowanymi metodami terapeutycznymi i
diagnostycznymi.
4. 4. Najczęstsze kliniczne postacie zakażeń szpitalnych
5. 5. Źródła i drogi szerzenia się zakażeń szpitalnych
- - Zakażenia egzogenne
- - Zakażenia endogenne
6. 6. Etiologia zakażeń szpitalnych: Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis i
inne gronkowce koagulazo – ujemne, Enterococcus faecalis, Pseudomonas aeruginosae,
Escherichia coli, Klebsiella sp., Proteus sp., Enterobacter sp., Serratia morcescens,
bakterie beztlenowe nieprzetrwalnikujące, Clostridium sp., Candida albicans, HBV, HCV
II. Szczep szpitalny
1. 1. Definicja
2. 2. Znaczenie w zakażeniach szpitalnych
III. Zwalczanie i kontrola zakażeń szpitalnych
1. 1. Organizacja szpitala
2. 2. Ocena higienicznego stanu pomieszczeń szpitalnych
- - Badanie zanieczyszczenia mikrobiologicznego powietrza i powierzchni
- - Kontrola procesu sterylizacji
3. 3. Badanie mikrobiologiczne pacjentów i/lub personelu w kierunku nosicielstwa
niektórych drobnoustrojów (Salmonella sp., Shigella sp., MRSA, Enterokoki oporne na
wankomycynę)
4. 4. Działanie Komitetu Zwalczania Zakażeń Szpitalnych
5. 5. Znaczenie kontrolowanego i racjonalnego stosowania antybiotyków

4. IV. Cel i metody dochodzenia epidemiologicznego.