3. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
BIRAKETA GORPUTZAK
Biraketa gorputzak
ardatz baten inguruan
biraka dabilen gorputz
geometrikoak sortzen
dira.
dic 1710:33
3
4. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
ZILINDROA
• Zilindroa laukizuzen
Ardatza
Oinarria
bat alde baten inguruan
biraraztean sortutako
gorputz geometrikoa
Sortzailea
Altuera
da.
Oinarria
Erradioa
dic 1710:33
4
5. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
• Ardatza:zilindroa sortzen duen
Ardatza
laukizuzena alde horren inguruan
biratzen da Oinarria
• Altuera:ardatzaren luzera
• Sortzailea:ardatzaren aurkako
Sortzailea
aldearen luzera da.
• Oinarriak:bi zirkulu berdin eta h h
paraleloak dira
Erradioak: oinarriaren erradioa da Oinarria
Erradioa
Erradioa Alboko azalera
dic 1710:33
5
6. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
• Zilindroa garatzean,
laukizuzen bat da eta
bi zirkulu berdin
lortzen dira
• Laukizuzenaren
oinarria oinarriko
zirkunferentziaren
luzera da
• Laukizuzenaren
altuera zilindroaren
sortzailea da
dic 1710:33
6
7. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
Zilidroren azalera eta garapen laua
Erradioa
Zirkunferentziaren luzera
Oinarriaren perimetroa
Erradioa
dic 1710:33
7
8. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
• Konoa triangelu Ardatza
angeluzuzen bat kateto
baten inguruan
biraraztean sortutako
gorputz geometrikoa da
Altuera
ailea
sortz
Oinarria
Erradioa
dic 1710:33
8
9. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
Konoaren elementuak
• Konoaren ardatza: kateto horren
Ardatza inguruan biratzen da triangelua
• Altuera: ardatzarren luzera da
• Sortzailea: triangeluaren
hipotenusaren luzera da
• Oinarria: ardatzarekiko zuta den
a
zaile
Altuera
katetoa biraraztean sortutako
Sort
zirkulua da
Oinarria • Erradioa: oinarriko erradioa edo
Erradioa ardatzarekiko zute den katetoaren
luzera
dic 1710:33
9
10. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
Konoaren garapen laua
• Konoaren garapena
sektore zirkular batek
eta zirkulu batek
osatzen dute
• Sektor zirkularraren
arkuaren luzera
• Sektore zirkularraren
erradioa sortzailea da
dic 1710:33
10
11. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
KONOAREN AZALERA
Erpina
Altuera Sortzailea
Oinarria
Erradioa
dic 1710:33
11
12. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
Esfera
• Esfera zirkuluerdi bat
bere diametroaren
inguruan biraraztean
sortutako biraketa
gorputza da
dic 1710:33
12
13. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
Esferaren elementuak
• Esferaren ardatza:
diametroa da; haren
inguruan biratzen da
zirkuluerdia
• Zentroa:
O
zirkuluerdiaren
zentroa da.
• Erradioa:
zirkuluerdiaren
erradioa da.
dic 1710:33
13
14. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
Esfera baten ebaketa lauak
• Esfera baten ebaketa lauak zirkuluak dira beti
• Planoa esferarenzentrotik igarotzen bada,
sekzioaren erradioa eta esferaren erradioa
berdinak izango dira. Horri zikulu maximoa
esaten diogu
dic 1710:33
14
15. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
Nola lor dezakegu, zirkunferentziaren erradioa,
planoa esferaren zentrotik igarotzen ez denean?
• R Esferaren erradioa da.
• R esfera planotik ebakitzean sortzen den zirkunferentziaren
erradioa da.
• D esferaren 0 zentrotik planora dagoen distantzia
• R, r eta d –k triangelu zuzena eratzen dute
dic 1710:33
15
16. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
Ariketa ebatzia
Erradioa 13 cmkoa duen
esfera bat 12 cmko
erradioa duen
zirkunferentzia bat
eratzeko moduan ebaki
dugu plano batetik.
Kalkulatu zenbateko
distantzia dagoen esferaren
zentrotik planora
dic 1710:33
16
17. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
ESFERAREN AZALERA
• Esferaren ginazalera
gainazal esferikoa esaten
diogu.
• Pentsa ezazu esfera
zilindro batean sartuta
dagoela .
• Esferaren azalera
izango da zilindro horren
alboko azalera adinakoa
dic 1710:33
17
18. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
TXAPEL ESFERIKOA
• Txapel esferikoaren azalera = Dagokion zilindro
zatiaren alboko azalera da
dic 1710:33
18
19. biraketa gorputzak 1.notebook December 23, 2010
EREMU ESFERIKOA
• Eremu esferikoaren
azalera=Dagokion
zilindro zatiaren
alboko azalera da
dic 1710:33
19