2. Kluczowe informacje o kampanii
Cel
Informowanie
o szkodliwym wpływie
sadzy i cząstek stałych
na zdrowie ludzkie
i środowisko.
Informowanie
o ogrzewaniu węglem i
drewnem jako o źródle
emisji cząstek stałych, a
także nielegalnym spalaniu
odpadów w domowych
instalacjach
ciepłowniczych.
Główny
przekaz
Grupy
docelowe
Cząstki stałe są szkodliwe
dla człowieka.
Społeczeostwo,
w tym szczególnie osoby
mieszkające
na wsi.
Cząstki stałe powstają nie
tylko w silnikach aut, ale
także m.in. w wyniku
spalania węgla i drewna.
Cząstki stałe zwiększają
ryzyko zachorowania na
POChP – przewlekłą
obturacyjną chorobę płuc.
Zmiana sposobu
ogrzewania
na mniej emisyjne (np.
gazowe) obniża poziom
zachorowao
na choroby płuc.
Organizator: GASPOL SA w ramach Forum Rozwoju Efektywnej Energii (FREE)
3. Czym są cząstki stałe?
Cząstki stałe (ang. Particulate Matter, PM)
to mieszanina złożona z bardzo niewielkich
rozmiarów stałych i płynnych cząstek
zawieszonych w powietrzu.
Źródła powstania cząstek stałych: naturalne
(pył wulkaniczny, gejzery, pożary lasów,
pylenie z terenów pustynnych i innych
obszarów o zniżkowej ilości roślin, sól
morska i inne) lub związane z działalnością
człowieka (spalanie węgla, drewna, benzyn,
oleju napędowego i opałowego,
składowanie odpadów i inne)
4. Dlaczego kampania o cząstkach stałych jest
potrzebna?
Cząstki stałe to temat, który w polskich mediach podejmowany jest
prawie wyłącznie w kontekście filtrów antycząstkowych
do silników samochodowych. Tymczasem powstają one m.in. również
w efekcie spalania węgla i drewna w piecach domowych.
Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że nie istnieje bezpieczne dla
zdrowia stężenie cząstek stałych. Z tego względu zmniejszenie ich
emisji zarówno z domowych pieców, jak i silników samochodowych jest
bardzo istotne z punktu widzenia poprawy stanu zdrowia
społeczeostwa.
5. Dlaczego cząstki stałe powstałe w wyniku
spalania węgla i drewna są problemem dla
Polski?
Źródła energii używane do ogrzewania budynku
użytkownicy
tradycyjnych
źródeł energii
90%
80%
70%
użytkownicy
pozostałych
źródeł energii
60%
50%
40%
30%
20%
10%
pompy ciepła
biomasa
energia słoneczna
energia elektryczna
gaz płynny (LPG)
olej opałowy
wierzba energetyczna
koks
ekogroszek
węgiel
0%
drewno
• Wg badao TNS OBOP dla Forum
Rozwoju Efektywnej
Energii(2010), węgiel i drewno
pozostają najpopularniejszymi
surowcami do ogrzewania
domów na wsi.
• W Polsce jest ok. miliona
pieców na węgiel.
• Ogrzewanie zwłaszcza węglem
wiąże się z wieloma zagrożeniami
dla zdrowia człowieka
i środowiska naturalnego, przede
wszystkim ze względu na emisję
tlenków węgla, tlenków siarki
i azotu oraz cząstek stałych.
Źródło: Potrzeby i braki energetyczne obszarów
wiejskich w Polsce, Forum Rozwoju Efektywnej
Energii, Warszawa 2010
6. Polska na tle Europy pod względem emisji
cząstek stałych
Koncentracje stężenia cząstek stałych
w UE, 2005-2010
Wg raportu Europejskiej Agencji
Środowiska zat. Air Quality in Europe
(2012), dopuszczalne stężenie cząstek
stałych związanych z działalnością
człowieka był w wielu miejscach w Polsce
przekroczony prawie dwukrotnie
7. Aspekt zdrowotny w kampanii
Cząstki stałe - w tym te powstałe
w rezultacie spalania paliw stałych w
piecach domowych - to zagrożenie dla
zdrowia człowieka i środowiska
naturalnego.
Długotrwałe narażenie
na zanieczyszczenia powietrza może
doprowadzid do nieodwracalnych
skutków zdrowotnych.
Kluczowym problemem są choroby
układu oddechowego (w tym astma i
POChP - przewlekła obturacyjna
choroba płuc) i układu sercowonaczyniowego oraz nowotwory płuc
8. Skutki narażenia na zanieczyszczenia powietrza
SKUTKI KRÓTKOTERMINOWEGO NARAŻENIA POPULACJI
NA ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA:
Interwencje pogotowia ratunkowego, wizyty u lekarzy pierwszego
kontaktu oraz wizyty szpitalne z powodu chorób układu
oddechowego i krwionośnego
Nieobecnośd w pracy lub w szkole
Ostre symptomy (kaszel, flegma, infekcje dróg oddechowych)
Fizjologiczne zmiany płuc
Przyjmowanie leków z powodu chorób układu oddechowego
i krwionośnego
SKUTKI DŁUGOTERMINOWEGO NARAŻENIA POPULACJI
NA ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA:
Chroniczne występowanie chorób układu oddechowego
i powszechne objawy (astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc)
Śmiertelnośd z powodu chorób układu krwionośnego i oddechowego
Chroniczne zmiany w funkcjach fizjologicznych
Chroniczne choroby układu krwionośnego
Wewnątrzmaciczne zmiany (niska masa urodzeniowa w terminie,
brak odpowiedniego przyrostu masy płodu)
Rak płuca
9. POChP – coraz częstszy zabójca
1 na 10 zgonów w Europie spowodowany jest chorobami płuc.
Liczba zgonów z powodu raka płuca i POChP będzie rosnąd.
Liczba hospitalizacji z powodu chorób układu oddechowego w UE sięga 7%.
Drugi czynnik ryzyka zachorowania na POChP (po paleniu papierosów – 70%),
to zanieczyszczenie środowiska (ponad 20%): pyły przemysłowe, substancje
chemiczne, ale także spalanie w warunkach domowych (piece węglowe,
piece na drewno).
W Polsce częstośd występowania POChP u osób nigdy nie palących, szczególnie
kobiet, jest zaskakująco wysoka i dużo większa niż w innych krajach (według badania
BOLD, Collegium Medicum UJ).
10. O Forum Rozwoju Efektywnej Energii (FREE)
Czym jest
FREE?
Postulaty
FREE?
• Inicjatywa powołana w 2010 roku przez firmę GASPOL.
• Cel: działanie na rzecz rozwoju nowoczesnej
i niskoemisyjnej energetyki na obszarach wiejskich
w Polsce.
• Stowarzyszenie FREE uczestniczy w tworzeniu przyjaznego
terenom wiejskim w Polsce prawa energetycznego.
• Kierunek polskiej polityki energetycznej nie uwzględnia
specyficznych potrzeb terenów wiejskich.
• Wykorzystanie węgla i drewna w celach ciepłowniczych
jest na wsiach w Polsce zbyt wysokie.
• Polskie tereny wiejskie potrzebują nowoczesnych, czystych
i bezpiecznych źródeł energii, opartych na gazie ziemnym
i płynnym (LPG) oraz energii ze słooca, wody i wiatru.
Dodatkowe informacje: www.forumfree.pl