2. Ekran Kartları
Bilgisayar ile monitör arasındaki arabirimi sağlar ve
ekran üzerinde görüntü olarak beliren sinyalleri iletir.
Ekran çözünürlüğü ve renk derinliğinde video ekranı
özellikleri için bir dizi standart bulunmuştur.
Kısaca Video ekran teknolojileri şöyledir
MDA(Monocrohome Display Adapter)
HGC(Hercules Graphics Card)
CGA(Color Graphics Adapter)
EGA(Enhanced Graphics Adapter)
VGA(Video Graphics Array)
SVGA(Super VGA)
XGA(Extended Graphics Array)
3. Ekran Kartları
VGA ve daha sonraki video adaptörleri, (oyun ve eğitsel
programlar gibi) daha eski grafik yazılımlarını özellikle CGA, EGA
ve çoğu diğer eski grafik standartları için yazılmış olan, yazılımları
da destekleyebilir.
Sayısal olan daha önceki video standartlarının aksine, VGA
analog bir sistemdir.
Sayısal adaptörlerde RGB elekron demetlerini açık ve kapalı
kipte ateşleyerek 2^3=8 renge kadar görüntüleyebilir. Daha sonra
her bir rengi 1 veya 2 yoğunluk seviyesinde görüntüleyerek renk
kombinasyonu 8 den 16 ya çıkarılmıştır. Analog Ekran
sisteminde, VGA standardında ise her bir renk 64 seviyede
görüntülenebilir ve bu olası 64^3=262.144 renk sağlar.
4. Super VGA (SVGA)
VGA standartının üstünde farklı beceriler
sunan Video kartlar SVGA olarak sınıflandırılır.
Örneğin bir kart sıradan bir VGA tarafından
elde edilen 800x600 ve 1024x768 gibi bir dizi
çözünürlük sunarken başka bir kart aynı veya
daha iyi çözünürlüklerle birlikte her bir
çözünürlükte daha fazla renk seçeneğide
sunabilir. Bu kartların farklı becerileri vardır,
bununla birlikte her ikiside SVGA olarak
sınıflandırılır.
5. VESA SVGA Standartı
Video Elektronics Standart
Association(VESA) bilgisayar ve video
ürünleri ile ilgili çeşitli şirketlerden üyeleri
kapsar.
VESA, SVGA kartları için özdeş bir
programcı arabirimi sunmuştur bu SVGA
standart’ına VESA BIOS eklentisi
(VESA BIOS extension – VBE) adı
verilir.
6. Video Adaptörü Bileşenleri
Vide adaptörleri için temel bileşenler
şunlardır
Video BIOS
Video İşlemci
Video Belleği
DAC (Digital to analog converter)
Veri Yolu Bağlantısı
Video Sürücü
7. Video BIOS
Video adaptörleri Ana sistem BIOS’undan tamamen
ayrık olan bir BIOS barındırır.
Video BIOS ‘u , sistem BIOS gibi donanım ile sistemde
çalışan yazılım arasında bir ara birim sağlayan temel
talimatları bulunduran bir ROM çipi biçimini alır.
Video BIOS a çağrıları yapan yazılım bağımsız bir
uygulama, bir işletim sistemi veya ana sistem BIOS
olabilir
Sistem başlama sürecine sisteminizin monitöründe
bilgi görüntülenmesini sağlayan bu BIOS çipindeki
programlamadır.
8. Video İşlemcisi
Video İşlemcisi veya çipseti video adaptöründe
fonksiyonlar ile performans seviyelerini tanımlar
Üç tip işlemci kullanılır
Çevre tamponu denetleyicileri;Video işlemesini bilgisayarın
işlemcisinde gerçekleştirir, hızı yavaş ve maliyeti düşüktür,
çoğunlukla ISA video kartlarında kullanılır.
Grafik ek işlemcisi;Video işlemesini kartın kendi işlemcisinde
gerçekleştirir, çok hızlı ve maliyeti yüksektir,CAD ve
mühendislik iş istasyonlarında kullanılır.
Grafik hızlandırıcı; Video çipi, çizgiler, daireler, şekiller çizer.
CPU bunları çizmek için komutlar yollar, hızlıdır maliyeti orta
ve belli başlı tüm video kartlarında kullanılır.
9. Video RAM
Çoğu video adaptörü video görüntülerini işlerken depolamak için
kullandıkları kart üstündeki kendi belleklerini kullanır.
Bazı AGP video kartları 3D dokuları için sistem belleğini kullansa
da bu yaygın olarak desteklenmez.
Ram Hesaplaması;
1024x768 =786432 piksel x 4 bit/piksel
=3145728 bit
=393216 byte
=384 Kbyte
1024x768 çözünürlükte 16 renk görüntülenmesi için video
adaptöründe 384 Kbye RAM gerekmektedir. Renk derinliğinin her
piksel için 8 bite çıkarılması 256 renk ve 786432 bit veya 768
Kbye belleğe ihtiyaç duyulacaktır.
10. DAC (Digital to analog
converter)
Bilgisayarın ürettiği sayısal görüntüleri
monitörün görüntüleyebileceği analog
sinyale dönüştürür
Hızı Mhz ile ölçülür, Dönüşüm süreci ne
kadar Hızlı olursa adaptörün düşey
güncelleme hızı da o kadar yüksek olur.
11. Veri Yolu
Eski sistemlerde PCI veri yolu kullanılmakta
idi.
Üç boyutlu uygulamalarda yüksek hızlı veri
yoluna ihtiyaç duyulmasından dolayı PCI veri
yolunun 8 katı fazla bant genişliğini
destekleyen AGP (Hızlandırılmış Grafik Port)
kullanılmaktadır.
AGP 1x 66Mhz saat hızında 226MB/s transfer hızında
çalışır
AGP 2x 133Mhz saat hızında 533 MB/s
AGP 4x 266Mhz saat hızında 1GB/s üstünde
AGP 8x 533Mhz saat hızında 2GB/s üstünde
12. Video sürücüsü
Sürücü yazılımınızın video adaptörü ile
iletişim kurmasını sağlar
Sürücüler Ekran kartlarının
performanslarını etkilemektedir.
Video sürücüsü ayrıca adaptör
tarafından oluşturulan görüntüyü
yapılandırmak için kullanılacak bir
arabirim sağlar.
13. 3D
Görütülerde derinlik, dokular, perspektif ve tonlama efektlerinin
meydana getirilmesinde kullanılan bir teknolojidir.
3D ‘de resimler aşağıdaki elemenlardan meydana gelir
Koordinatlar(yükseklik, genişlik, derinlik vb.)
Temel şekiller (karmaşık yapıları oluşturmak için kullanılan, basit
geometrik nesneler.)
Dokular(Temel şekiller üzerine eşlenmek üzere tasarlanmış iki boyutlu
resimler ya da yüzeyler)
Bu öğelerin tanımlanmasından sonra resim yapılandırılır.
Yapılandırma için iki standart fonksiyon vardır
Geometri; temel şekillerin uzaydaki boyutlandırılması, hareket ettirilmesi
ile resmi ışıklandıran sanal ışık kaynakları tarafından meydana getirilen
etkilerin hesaplanması
Rasterizasyon;Temel şekillerin uygun biçimde ışıklandırılmış tonlama,
dokular veya her ikisinin bir birleşimi ile doldurularak video ekranındaki
piksellere dönüştürülmesi.
14. API (Application Programming Interfaces)
Donanım ve yazılım satıcılarının geniş bir dizi
platform kapsamında hızlı ve güvenilir
çalışabilen sürücü ve programlar yapmaları
için bir yol sağlar.
Belli başlı Oyun ve uygulama API’ ları
Open GL
Glide
Direct 3B
Direct 3B daha büyük bir API olan Direct X in
bir parçasıdır.
15. Direct X
Üç boyutlu video, ses v desteği ve diğer
faydaları da kapsamak üzere ileri düzeyde
oyun ve iş grfikleri için destek sağlamak
amacıyla geliştirilmiştir.
Direct X bir HAL (Hardware Abstraction Layer
– Donanım Soyutlama Katmanı ) barındırdığı
için Yazılım geliştiriciler yazılımlarını Video
adaptörünün sürücülerini referans almak
yerine sadece belli bir Direct X versiyonunda
çalışmak üzere tasarlarlar.
