przewodnik "Dookoła Bałtyku"- projekt morski

1. PRZEWODNIK DOOKOŁA BAŁTYKU
SZKOŁA PODSTAWOWA OSOWO
GRUPA II
2013/2014
Projekt „Pomorskie – dobry kurs na edukację. Kształtowanie kompetencji
kluczowych uczniów w regionie poprzez edukację morską”

2. ZREALIZOWANE WYPRAWY DOOKOŁA BAŁTYKU
Pokonał sześć tysięcy kilometrów dla ochrony Bałtyku
2010-08-19 10:04:30
Sześć tysięcy kilometrów pokonał Dominik Dobrowolski w
czasie swojej ekologicznej wyprawy rowerowej wokół
Bałtyku. Podczas drogi promował recykling i namawiał do
ochrony najsłodszego morza świata. Ekolog wyruszył spod
Akwarium Gdyńskiego 1 lipca, wczoraj, po 45 dniach, pięć
minut przed południem zamknął bałtyckie koło w tym samym
miejscu.
http://gdansk.naszemiasto.pl/artykul/pokonal-szesc-
tysiecy-kilometrow-dla-ochrony-baltyku,538184,t,id.html

3. Jan Faściszewski, student geografii, wakacje
spędził przemierzając rowerem wybrzeże Bałtyku.
http://wyprawy.onet.pl/11924,503,1342994,ekspedycja.html

4. Data Trasa Kraj
30 VI - 2 VII Kopenhaga – Koge – Rodvig – Stege – Gedser – prom do Rostoku Dania
3-6 VII Rostok – Darss – Stralsund – Greifswald –Świnoujście – Międzyzdroje Niemcy
7-15 VII Międzyzdroje – Rewal - Kołobrzeg – Ustka - Gdańsk – Frombork - Braniewo Polska
16-18 VII Braniewo – Kaliningrad – Jantarnyj (Palmininkai, Palmnicken) – Nida Obwd Kaliningradzki
19–20 VII Nida – Preila – Juodkrante – Kłajpeda – Palanga – Šventoji Litwa
21–24 VII Šventoji – Liepaja – Pavilosta – Kuldiga - Ventspils Łotwa
25 VII - 4 VIII
Ventspils – prom do Saaremaa – prom do Hiuumaa – prom do Rohukula –
Haapsalu – Tallinn – Kohtla Jarve - Narva
Estonia
5–12 VIII Narva – Sankt Petersburg – Wyborg – granica RUS/FIN Rosja
13-23 VIII
granica RUS/FIN – Kotka – Helsinki – Turku – wyspy Alandzkie – Eckero – prom
do Grisslehamn
Finlandia
24 VIII – 8 IX
Grisslehamn – Stockholm – Nykoping – Vastervik – Kalmar – Emmaboda –
Karlshamn – Ystad – Malmo – Helsingborg
Szwecja
8 IX Helsingborg – prom do Helsingor – Kopenhaga Dania
PLAN TRASY

5. ROWEREM DOOKOŁA BAŁTYKU - sposób na wakacje łódzkich maturzystów
5 tys. kilometrów w 6 tygodni zamierza przejechać na rowerach dwóch łódzkich
maturzystów. Wakacyjna podróż wiedzie przez kraje nadbałtyckie.
Jakub Jujka i Mateusz Bratuszewski, dopiero co odebrali świadectwa dojrzałości,
a już dzisiaj (12 lipca 2010) wybrali się w niezwykłą wyprawę rowerową dookoła
Bałtyku. Trasa wiedzie przez Litwę, Łotwę, Estonię, Finlandię, Szwecję, Norwegię
i Danię. Każdego dnia na swoich rowerach zamierzają pokonać około 120
kilometrów. Tym samym, za sześć tygodni i po przejechaniu 5 tysięcy kilometrów,
powinni z powrotem zawitać do Łodzi.
http://www.mmlodz.pl/356817/2010/7/12/rowerem-dookola-baltyku--sposob-na-
wakacje-lodzkich-maturzystow?category=news
W środę 5 września o godz. 05:25 rejs „Świnoujście-
Szczecin Baltic Loop 2012” zatoczył pętlę. Po 256
godzinach nieprzerwanej żeglugi Mikołaj „Miki”
Marecki i Krzysztof „Kokos” Łobodziec, jako pierwsi
polscy żeglarze okrążyli Morze Bałtyckie na czas, non-
stop, nie bacząc na pogodę. Pokonali około 1200 mil.
Baltic Loop to prawdziwe żeglarskie wyzwanie, dla
prawdziwych twardzieli.
W 11 dni dookoła Bałtyku - Baltic Loop na mecie!
Jacht: „Sunrise”, 12 m, model Farr 37 http://www.balticloop.pl/

6. Trasa
3 Motocykle Ruszają 3 lipca z 3 różnych stron Polski.
Spotykamy się blisko granicy z Litwą przy jeziorze Szelment Wlk.
Stamtąd rozpoczynamy wspólna podróż.
Polska - Litwa - Łotwa - Estonia,
Prom z Tallina do Helsinek,
dalej Finlandia i Szwecja wzdłuż wybrzeży zatoki Botnickiej,
przejazd mostem do Danii - Niemcy i znów Polska.
Wspólna trasa ma długość około 4600 km
Planujemy przejechać nią w ciągu 2 tygodni.
http://dookola-baltyku-2010.blogspot.com/

7. Rosja
Niemcy
Polska
Dania
Szwecja Estonia
Łotwa
Litwa
Finlandia

8. PRZEWODNIK
DOOKOŁA BAŁTYKU
POLSKA
OPRACOWAŁA:
KLAUDIA KL V
GRUPA II

9. 9

10. 10
KRAJ NIZINNY MIĘDZY MORZEM BAŁTYCKIM A ŁAŃCUCHEM KARPAT I SUDETÓW
NAZWA KRAJU: RZECZPOSPOLITA POLSKA
STOLICA: WARSZAWA
PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY: 16 WOJEWÓDZTW, 373 POWIATY, 2483 GMINY
JĘZYK URZĘDOWY: POLSKI
JEDNOSTKA MONETARNA: ZŁOTY
HYMN: MAZUREK DĄBROWSKIEGO
GRANICA: Z OBWODEM KALININGRADZKIM FEDERACJI ROSYJSKIEJ, LITWĄ, BIAŁORUSIĄ, UKRAINĄ,
SŁOWACJĄ, CZECHAMI, NIEMCAMI
PASY UKSZTAŁTOWANIA POWIERZCHNI POLSKI: PAS POBRZEŻY, POJEZIERZY, NIZIN, WYŻYN, KOTLIN I GÓR
WIĘKSZE RZEKI: WISŁA, ODRA, WARTA, BUG

11. 11

13. MIASTA PORTOWE
- Gdynia,
- Gdańsk,
- Szczecin,
- Kołobrzeg,
- Koszalin,
- Świnoujście,
- Hel.

14. WARTO ZOBACZYĆ!
Kraków
Toruń
Klify na wyspie Wolin

15. Polska leży w Europie Środkowej.
Historia kraju sięga tysiąclecia.
Legendarnym założycielem państwa
był Lech. Zbudował gród Gniezno,
które stało się pierwszą stolicą Polski.
Obecnie jest nią Warszawa.

16. 16
WARSZAWA MURY STAREGO MIASTA

17. Zamek Królewski
w Warszawie

18. 18
MORZE BAŁTYCKIE - MIERZEJA HELSKA

19. POLSKIE JEDZENIE
RYBA Z KOPERKIEM
COŚ SŁODKIEGO
KREMÓWKA

20. PRZEWODNIK
DOOKOŁA BAŁTYKU
OPRACOWAŁA:
DARIA KL V
GRUPA II
NIEMCY

21. 21

22. 22
KRAJ ZWIĄZKOWY W ŚRODKOWEJ EUROPIE, MIĘDZY MORZEM PÓŁNOCNYM I
MORZEM BAŁTYCKIM NA PÓŁNOCY A ŁAŃCUCHEM ALP NA POŁUDNIU
NAZWA KRAJU: REPUBLIKA FEDERALNA NIEMIEC
STOLICA: BERLIN
PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY: 16 KRAJÓW ZWIĄZKOWYCH-LANDÓW
JĘZYK URZĘDOWY: NIEMIECKI
JEDNOSTKA MONETARNA: EURO
GRANICA: Z POLSKĄ, CZECHAMI, AUSTRIĄ, SZWAJCARIĄ, FRANCJĄ, LUKSEMBURGIEM, BELGIĄ,
HOLANDIĄ, DANIĄ
CZŁONKOSTWO W ORGANIZACJACH: UNIA EUROPEJSKA, NATO
ZBURZENIE MURU BERLIŃSKIEGO: 1989 ROK
GŁÓWNE KRAINY GEOGRAFICZNE: NIZINA NIEMIECKA, ŚREDNIOGÓRZE NIEMIECKIE, WYŻYNA
BAWARSKA, PRZEDGÓRZE ALP
WIĘKSZE RZEKI: ODRA, ŁABA, WEZERA, REN, DUNAJ

23. POWIERZCHNIA KRAJU: 357 021km2
DŁUGOŚĆ GRANIC LĄDOWYCH: 3621 km
Linia brzegowa: 2389 km
MIASTA: Berlin, Hamburg, Bonn, Lipsk,
Brema, Essen.

24. MIASTA PORTOWE: Hamburg. Miasto
z największym portem morskim
w Niemczech, leży w pobliżu
ujścia Łaby do Morza
Północnego.
Dawniej Hamburg stanowił
najważniejszy port hanzeatycki
na Morzu Północnym,
eksportowano stąd głównie
piwo.
PORT W HAMBURGU

25. CO WARTO ZOBACZYĆ ! ! !
TROPICAL ISLAND
BRAMA
BRANDENBURSKA

26. 26
BAWARIA - GARMISCH-PARTENKIRCHEN

27. Frankfurt
Berlin

28. POTRAWY:
GOLONKO Z KAPUSTĄ
SZTRUCEL Z JABŁKAMI

29. SZWECJA
PRZEWODNIK DOOKOŁA BAŁTYKU
OPRACOWAŁ:
KACPER KL V
GRUPA II

30. 30

31. Stolica: Sztokholm
Powierzchnia: 450 tys. km2
Ludność: 8,9 mln mieszk.
Podział administracyjny: 21 hrabstwa (lån)
Język urzędowy: szwedzki
Jednostka monetarna: korona szwedzka

32. Powierzchnia kraju: 3218 km
Długość granic lądowych:2208 km
Długość granicy morskiej: 3218 km
Miasta: Göteborg, Malmö, UPSALA
Podział administracyjny
Szwecja podzielona jest na 21 regionów
administracyjnych (län), które dalej podzielone są na
290 gmin (kommuner).

33. Sztokholm
To centrum administracyjne i handlowe Szwecji. Leży nad j. Melar. Siedziba
Fundacji Nobla.
Ważny port i wielki węzeł komunikacyjny.
Alfred Nobel
Szwedzki chemik i przemysłowiec, opracował metodę otrzymywania dynamitu.

34. Stolica: Sztokholm

35. Sztokholm to stolica i największe miasto Szwecji, położone
w niezwykle malowniczym krajobrazie, pomiędzy Morzem
Bałtyckim, jeziorem Melar i ciągnącym się na wschód od
miasta archipelagiem 24-tysięcy wysp (tzw. szkiery),
będących swoistymi enklawami tradycji, kultury i historii.

36. MIASTA PORTOWE:
Helsingborg
Gävle
Göteborg
Helsingborg
Luleå
Halmstad
Sztokholm/Kapellskär/Nynäshamn
Södertälje
Trelleborg

37. Piękne widoki

38. Projekt Morski
PRZEWODNIK
DOOKOŁA BAŁTYKU
LITWA
OPRACOWAŁ:
DOMINIK KL V
GRUPA II

39. 39

40. 40
NIZINNY KRAJ NAD MORZEM BAŁTYCKIM
NAZWA KRAJU: REPUBLIKA LITEWSKA
STOLICA: WILNO
PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY: 10 OBWODÓW I 44 OKRĘGI
JĘZYK URZĘDOWY: LITEWSKI
JEDNOSTKA MONETARNA: LIT
GRANICA: Z POLSKĄ, BIAŁORUSIĄ, FEDERACJĄ ROSYJSKĄ, ŁOTWĄ
CZŁONKOSTWO W ORGANIZACJACH: RADA EUROPY, ONZ
NIEPODLEGŁA LITWA: 1990 ROK
GŁÓWNE KRAINY GEOGRAFICZNE: WYSOCZYZNA ŻMUDZKA, POJEZIERZE LITEWSKIE
WIĘKSZE RZEKI: NIEMEN Z WILIĄ, WIDAWA

41. Mapa:
Nazwa: LITWA
Stolica: Wilno
Powierzchnia Kraju: 65 200 km²
Porty: Kłajpeda
Długość Brzegu: 90 km
MIASTA PORTOWE:

42. CO WARTO ZOBACZYĆ NA LITWIE:
Będąc na Litwie na pewno trzeba zobaczyć Wilno ze starówką, kamienicami i
wspaniałymi magnackimi rezydencjami. Warto wtopić się w tłum, porozmawiać z
przechodniami, spocząć nad Wilią.
Wilno jest najważniejszym miastem na Litwie – stolicą Republiki Litewskiej,
centrum administracyjnym, kulturalnym, politycznym i gospodarczym.
Tutaj znajdują się siedziby Prezydenta, Sejmu, Rządu, Sądu Najwyższego, a także
placówki dyplomatyczne, oświatowe, kulturalne, naukowe, zakłady lecznicze i
banki.

43. 43
WILNO - KAPLICA MATKI BOSKIEJ OSTROBRAMSKIEJ

46. Litewskie Potrawy:
Wędliny
Na Litwie, tak jak w Polsce, królują dania z ziemniaków, mięsa i mąki. Wielbicielom mięsa poleca się tradycyjny litewski
kindziuk, który jest niczym innym, jak bardzo suchą i pikantną wędliną. Podobnym w smaku, choć nieco mniej
kwaskowatym, jest bandziukas.
Potrawy mączne
Osoby rozsmakowane w potrawach mącznych zadowolą z pewnością „pyzy” lepione z ziemniaków i nadziewane mięsnym
farszem, które na Litwie noszą nazwę cepelin. Równie smakowite są czebureki (duże smażone na głębokim tłuszczu
nadziewane farszem pierogi) czy też kibiny (pierożki zapiekane w piekarniku).
Ziemniaki
Litwa, to również kraina ziemniaków. To tu można posmakować wyjątkowej kiszki ziemniaczanej, blinów żmudzkich czy
też importowanego z Niemiec, ale charakterystycznego dla Litwinów, kugla (babki ziemniaczanej ze skwarkami zapiekanej
w piekarniku).
Napoje
Nie samym jedzeniem się żyje.Osobom pragnącym szybko i skutecznie ugasić pragnienie poleca się kwas chlebowy, który
nie tylko orzeźwia, ale i wybornie smakuje. A wielbiciele alkoholowych trunków nie mogą wyjechać z Litwy nie próbując
uprzednio wyśmienitych litewskich miodów pitnych, nalewek robionych na bazie miodu i owoców, czy też piwa, które
choć popularne na całym świecie, tu smakuje zupełnie inaczej.

47. Skilandis - Kindziuk - bardzo sucha kwaskowata pieprzna wędlina
Chleb wileński - chleb pieczony zgodnie ze specjalną recepturą z mieszanki mąk żytniej razowej i pszennej
Didžkukuliai lub Cepelinai (cepeliny, na Suwalszczyźnie znane jako kartacze) - "pyzy" lepione z ziemniaków i
nadziewane farszem, najczęściej z mięsa z dodatkiem cebuli i przypraw, ale czasem również z innych składników. W
północnych rejonach Polski znane są jako kartacze.
Čeburėkai - czebureki - smażone na głębokim oleju duże "pierogi", nadziewane farszem. Podawane z gorącą
zupą do popicia. Pochodzą z kuchni kaukaskiej.
Koldūnai - kołduny litewskie - małe pierogi (w Polsce nazywane uszkami) nadziewane surowym farszem i gotowane
w zupie, rozpowszechnione na całym terytorium dawnego Wielkiego Księstwa.
Kibinai (kibiny) - rodzaj dużych pierogów nadziewanych farszem i pieczonych w piekarniku.
Kugelis (kugel) - babka ziemniaczana ze skwarkami, zapiekana w piekarniku. Danie przywędrowało na Litwę z
kuchni niemieckiej.
Šaltibarščiai (chłodnik litewski) - zupa na zimno z buraków, ogórków, kwaśnego mleka, śmietany, jajek, koperku.
Chętnie spożywana podczas upałów. Podawana z ugotowanymi ziemniakami posypanymi koperkiem.
Vėdarai - kiszka ziemniaczana
Žemaičių blynai - bliny żmudzkie - grube placki z ugotowanych ziemniaków, nadziewane mięsem lub grzybami.

48. Projekt morski
PRZEWODNIK
DOOKOŁA BAŁTYKU
ROSJA
OPRACOWAŁ:
KACPER KL V
GRUPA II

49. 49

50. 50
NAJWIĘKSZY KRAJ ŚWIATA ZAJMUJĄCY WSCHODNIĄ CZĘŚĆ EUROPY
I PÓŁNOCNĄ CZĘŚĆ AZJI
NAZWA KRAJU: FEDERACJA ROSYJSKA
STOLICA: MOSKWA
PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY: 21 REPUBLIK, 49 OBWODÓW, 6 KRAJÓW, 1 OBWÓD AUTONOMICZNY, 10 OKRĘGÓW
AUTONOMICZNYCH 2 MIASTA WYDZIELONE-MOSKWA I PETERSBURG
JĘZYK URZĘDOWY: ROSYJSKI
JEDNOSTKA MONETARNA: RUBEL
GRANICA: Z POLSKĄ, UKRAINĄ, BIAŁORUSIĄ, LITWĄ, ŁOTWĄ, ESTONIĄ, FINLANDIĄ, NORWEGIĄ, CHINAMI, KOREĄ
PN., MONGOLIĄ, KAZACHSTANEM, AZERBEJDŻANEM, GRUZJĄ
GŁÓWNE KRAINY GEOGRAFICZNE: NIŻ. WSCHODNIOEUROPEJSKA, NIŹ. ZACHODNIOSYBERYJSKA, WYŻ.
ŚRODKOWOSYBERYJSKA, GÓRY-WIERCHOJAŃSKIE, CZERSKIEGO, KOŁYMSKIE
WIĘKSZE RZEKI: WOŁGA, OB., LENA, JENISEJ

51. Powierzchnia:17 098 246 km²
MIASTA PORTOWE:
Sankt Petersburg
Port Kaliningrad

52. Moskwa
Petersburg
Nowosybirsk
Jekaterynburg
Niżny Nowogród
Kazań
Samara
Omsk
MIASTA

53. 53
ROSJA - CENTRUM MOSKWY

54. Za tradycyjne dania rosyjskie uważa się m.in. przepiórkę z
pierogami, pielmieni, naleśniki, czarny kawior (podawany jako
zakąska), wędzone, suszone lub surowe ryby (np. bieługa,
jesiotr, tołpyga), paschę, barszcz, botwinę i wiele innych.
KUCHNIA ROSYJSKA

55. Projekt morski
PRZEWODNIK
DOOKOŁA BAŁTYKU
DOMINIKA
ŁOTWA
OPRACOWAŁ:
DOMINIKA KL V
GRUPA II

57. Mapa

58. Nazwa: Łotwa
Stolica: Ryga
Powierzchnia kraju: 64 600 km²
Porty: Ventsplis, Ryga, Dyneburg, Lipawa, Jełgawa,
Jurmala
Długość Brzegu: 531 km
Język: Łotewski
Waluta: łat (LVL)

60. Łotwa podzielona jest na cztery regiony bądź krainy
historyczno-geograficzne. Są nimi Kurzeme,
Vidzeme, Latgale i Zemgale. Jest to kraj nizinny, z
pojedynczymi wzgórzami, a szczególnym atutem
jest aż 5000 jezior i długa linia brzegowa Morza
Bałtyckiego. Dzięki temu znajduje się tu wiele
kurortów, w tym najsłynniejsza Jurmała.
Co Warto Zobaczyć na Łotwie :

61. Kuchnia łotewska jest
niezwykle prosta, co może
wynikać z faktu, iż Łotwa przez
długi czas była bardzo ubogim
państwem, co odbiło się na
sztuce kulinarnej tego kraju.

62. - Ryby Na Łotwie, która
jest krajem
nadbałtyckim nie może
zabraknąć ryb, których
mamy tutaj szeroki
wybór: łosoś, śledź,
szprot, pstrąg, płastuga,
podawanych w różnej
formie i pod różną
postacią - wędzone,
marynowane, suszone,
solone, nadziewane, w
zupach lub sałatkach.

63. NAPOJE
Jeżeli chodzi o napoje to warto
wiedzieć, że na
terenie Łotwy ważone jest
wspaniałe piwo, a króluje
niezaprzeczalnie od lat piwo o
nazwie Aldaris, warto jednak
skosztować marek rodzimych
między
innymi Uzavas, Piebalgas czy Terv
etes.

64. - WARZYWA
Na Łotwie lubiane są również
warzywa strączkowe,
zwłaszcza tzw. szary groch.
Podaje się go ze słoniną i
cebulą, zapija się kefirem lub
tzw. skabputrą, czyli
schłodzonym zsiadłym
mlekiem z ziarnem
jęczmienia. Szary groch to
symbol łez, dlatego jest
jednym z
bożonarodzeniowych dań, ma
zapobiec ronieniu łez w
przyszłym roku.

65. - ZUPY
Małą popularnością
na Łotwie cieszą się
zupy, a jeśli już są
robione to są one
ciężkie, sycące i
proste. Najbardziej
znana to zupa z
chleba
kukurydzianego i
śmietany.

66. - MIĘSA
Ulubionym mięsnym daniem
Łotyszów jest
smażona golonka
wieprzowa oraz galareta
wieprzowa. Popularne są
również pieczone pierożki
nadziewane słoniną lub bardzo
tłustym boczkiem. Farszem w
takich pierożkach może też
być twaróg, nadzienie
ziemniaczano-marchwiowe lub
kapusta.

67. Projekt morski
PRZEWODNIK
DOOKOŁA BAŁTYKU
DOMINIKA
ESTONIA
OPRACOWAŁ:
ZUZA KL V
GRUPA II

68. 68

69. Stolica: Tallin
Powierzchnia: 45 227 km2
Ludność: 1 408 523
Język: estoński
Jednostka monetarna: euro
Całkowita granica lądowa: 681,6 km, w tym:
z Rosją 338,6 km,
z Łotwą 343 km
Długość granicy morskiej: 3780 km
Długość wybrzeża: 3780 km, w tym bez wysp:
1240 km
W skład Estonii wchodzi ponad 1500 wysp i
wysepek w Zatoce Ryskiej. Największe to:
Sarema, Hiuma, Muhu, Vormsi, Kassari, Naissaar

70. Estonia jest podzielona na 15 prowincji (est. maakonnad; lp. – maakond; ‘powiat’).
Prowincje z kolei dzielą się w sumie na 227 gmin dwóch rodzajów: 33 miejskie (linn) i
194 wiejskie (vald).

71. PARLAMENT -

72. Estonia jest wdzięcznym terenem poszukiwań
dla miłośników nieskażonej przyrody.
Wyspy i wysepki, jeziora, bagna i torfowiska,
lasy, urwiska, wodospady i głazy tworzą
krajobraz niepowtarzalny.
Charakterystyczne dla tej krainy
są także rozległe horyzonty,
samotne latarnie morskie, wiatraki,
różnorodność świata roślinnego i zwierzęcego
oraz czerwcowe białe noce.

73. PRZEWODNIK
DOOKOŁA BAŁTYKU
DANIA
OPRACOWAŁ:
KLAUDIA KL V
GRUPA II

74. 74

75. Stolica: Kopenhaga
Ludność: 5336 tys. mieszk. (2000 r.)
Powierzchnia: 43,1 tys. km2
Waluta: 1 korona duńska = 100 oere
Większe miasta: Arhus, Odense,
Alborg, Esbjerg, Randers
Podział administracyjny:
14 okręgów (amtskommune)
i 2 miasta wydzielone (Kopenhaga i
Frederiksberg).
Do Danii należą autonomiczne:
Grenlandia i Wyspy Owcze.

76. Całkowita granica lądowa: 68 km z
Niemcami
Długość wybrzeża: 7314 km

77. DANIA

78. KUCHNIA DUŃSKA
Bazuje ona na różnego rodzaju mięsach (wieprzowinie, wołowinie,
kurczakach, kaczce) rybach, ziemniakach, sosach, warzywach gotowanych i
konserwowanych w zalewie octowej. Duńczycy jedzą więc podobnie do
Polaków, ich obiad składa się najczęściej z mięsa, ziemniaków i warzyw, a
różni się od polskiego obiadu godzina podania. W Danii głównym posiłkiem
odpowiadającym polskiemu obiadowi jest kolacja, podawana około godziny
18 - 19. Sztandarową potrawą duńską jest schab pieczony.

79. WARTO ZOBACZYĆ!!!

81. JĘZYK DUŃSKI - (duń. dansk, det danske sprog) - język z grupy
skandynawskiej języków germańskich. Posługuje się nim około 5,2 mln mówiących,
głównie w Danii i Szlezwiku-Holsztynie w północnych Niemczech (ok. 50 tys. osób).
Duński w charakterze języka urzędowego używany jest w Danii a także na Wyspach
Owczych. W Islandii, która aż do 1944 r. była posiadłością Danii, duński jest nauczany jako
jeden z głównych języków obcych, obok angielskiego, norweskiego i szwedzkiego.

82. KOPENHAGA
Stolica Danii leży na wyspach Zelandia i Amager, a krajem zarządza się z wyspy Slotsholmen w centrum
Kopenhagi.
Kopenhaga była zawsze ośrodkiem morskim i handlowym, i jedna z jej najbardziej znanych
mieszkanek - statua małej Syrenki na Langelinie nie spuszcza oka z zawijających tu statków.
HANS CHRISTIAN ANDERSEN
Bajki i baśnie Andersena przetłumaczono na ponad sto języków. Ich autor urodził się w biednej
rodzinie z Odense w 1805 roku. Gdy miał 14 lat, udał się do Kopenhagi, marząc o karierze aktora lub
baletmistrza. Jego marzenia nie spełniły się i kilka lat później oddał się pisarstwu. Pierwszy
manuskrypt, który miał mu przynieść sławę - Bajki dla dzieci, został wydany w Kopenhadze, gdy
autor miał 30 lat. Andersen napisał osiemdziesiąt zbiorów bajek, ostatni z nich na trzy lata przed
śmiercią, w 1875 roku.
CIEKAWOSTKI:

83. LEGO
Niewiele jest chyba ludzi na świecie, którzy choć raz nie bawili się klockami Lego.
Firma bowiem została założona latach trzydziestych. Najpierw działała jako maleńki war
sztat na zachodzie Półwyspu Jutlandzkiego rodzinny.

84. PRZEWODNIK
DOOKOŁA BAŁTYKU
FINLANDIA
OPRACOWAŁA:
DARIA KL V
GRUPA II

85. 85

86. Stolica: Helsinki
Ludność: 5167 tys. mieszk. (2000 r.)
Powierzchnia: 338,1 tys. km2
Waluta: 1 euro
Długość granicy lądowej: całkowita: 2628 km
•Rosja: 1313 km
•Szwecja: 586 km
•Norwegia: 729 km
Długość wybrzeża: całkowita: 1250 km
Finlandia jest podzielona na 20 regionów, regiony są
podzielone na 72 podregiony, podregiony są podzielone
na 342 gminy.

87. Finlandia, kraina lasów i jezior, najbardziej słynie ze swojej
dziewiczej przyrody. Na dalekiej północy, przez ponad dziesięć
tygodni lata trwają białe noce, podczas których słońce nie
zachodzi. Zaś zimą, na tym samym obszarze, przez ponad osiem
tygodni słońce nigdy nie wznosi się ponad horyzont.

89. MIASTA PORTOWE
Hanko, Hamina, Kemi, Helsinki, Kotka, Oulu, Rauma, Pori, Turku

90. W kuchni fińskiej widoczne są wpływy kontynentalne, rosyjskie
i szwedzkie. W tradycyjnej kuchni fińskiej wykorzystuje się między
innymi ryby (przede wszystkim łososia i ikrę miętusa) oraz mięso
renifera. Dania, których trzeba spróbować, to karjalanpiirakka
(wypieki z ziemniaków lub ryżu) oraz kalakukko (ryba zapiekana w
bochenku chleba).
Karjalanpiirakat – tradycyjne fińskie pierogi z cienkiego
ciasta żytniego z nadzieniem z ryżu.

91. Laponia
Laponia jest regionem leżącym na północy Europy, częściowo poza
arktycznym kręgiem polarnym.
Pierwotni mieszkańcy Laponii żyją w tym regionie
od około 7000 lat. Sami są zazwyczaj dwujęzyczni,
kiedyś utrzymywali się z rybołówstwa i polowania.
Święty Mikołaj
Święty Mikołaj jest legendarnym starcem przynoszącym
prezenty. Do XVIII wieku przedstawiany był jako wysoki,
szczupły mężczyzna ubrany w biskupie szaty.

92. OPRACOWALI:
KLAUDIA
DOMINIK
DOMINIKA
KACPER
ZUZANNA
DARIA
NA PODSTAWIE DANYCH ZAWARTYCH:
• http://pl.wikipedia.org/wiki/Morze_Ba%C5%82tyckie
• http://portalwiedzy.onet.pl/75465,,,,baltyckie_morze,haslo.html
• http://www.naszbaltyk.pl/
• http://www.moje-morze.pl/naszbaltyk.html
• http://przyroda1999.bloog.pl/
• http://www.dziecirosna.pl/zabawy/szkolny_plac_zabaw/10_eksperymen
tow_z_woda.html
• http://malynaukowiecsp21.blogspot.com/2012/07/doswiadczenia-z-
woda.html
• http://fizyka.net.pl/doswiadczenia/doswiadczenia_ciecze.html
• http://zielonalekcja.pl/index.php?mod=material&id=5133
• http://www.dzieciecafizyka.pl/eksperymenty.html
• VADEMECUM GEOGRAFIA” – WYDAWNICTWO: GREG
• GEOGAFIA WYDAW. TIME LIFE
• ENCYKLOPEDIA SZKOLNA PWN