2. WINDOWS
AZURE
Windows
Azure,
Microsoft’un
Genel
Bulut
uygulama
ve
altyapı
platformudur.
Bu
platformu
pek
çok
şekilde
kullanabilirsiniz.
Örneğin
Windows
Azure
ile
verilerini
Microsoft
veri
merkezleri
üzerinden
çalıştıran
ve
saklayan
bir
internet
uygulaması
hazırlayabilirsiniz.
Windows
Azure'u,
verileri
kurum
içerisinde
(yani
genel
bulut
dışında)
kullanan
uygulamalar
için
sadece
veri
depolamak
amacıyla
da
kullanabilirsiniz.
Windows
Azure'u
geliştirme
ve
test
işlemleri
veya
SharePoint
ve
diğer
uygulamaları
çalıştırmak
amacıyla
sanal
makineler
oluşturmak
için
de
kullanabilirsiniz.
Windows
Azure'u
çok
ama
çok
sayıda
kullanıcıya
sahip
çok
büyük
ölçeklendirilebilir
uygulamalar
oluşturmak
için
de
kullanabilirsiniz.
Platform
pek
çok
hizmet
sunduğundan
tüm
bunlar
ve
çok
daha
fazlası
mümkündür.
Bunlardan
herhangi
birisini
gerçekleştirebilmek
için
temel
bilgileri
anlamanız
gerekmektedir.
Bulut
bilişim
hakkında
hiçbir
şey
bilmiyor
olsanız
bile
bu
makale
Windows
Azure
ile
ilgili
temel
bilgileri
size
sağlayacaktır.
Amaç
bulut
platformunu
anlamanız
ve
kullanmaya
başlamanız
için
size
bir
temel
sunmaktır.
İçindekiler
Windows
Azure'un
Bileşenleri
................................................................................................................
2
Çalıştırma
Modelleri
................................................................................................................................
3
Veri
Yönetimi
...........................................................................................................................................
6
Ağ
İletişimi
...............................................................................................................................................
9
Business
Analytics
.................................................................................................................................
12
Messaging
.............................................................................................................................................
14
Caching
..................................................................................................................................................
16
Kimlik
.....................................................................................................................................................
18
Yüksek
Performanslı
Bilişim
..................................................................................................................
19
Medya
...................................................................................................................................................
20
Ticaret
...................................................................................................................................................
22
SDK'lar
...................................................................................................................................................
23
Başlama
.................................................................................................................................................
24
1
3. Windows
Azure'un
Bileşenleri
Windows
Azure'un
neler
yapabileceğini
anlamak
için
hizmetlerini
kategorilere
ayırmak
yararlı
olacak.
Şekil
1'de
bu
gösteriliyor.
Şekil
1:
Windows
Azure,
Microsoft
veri
merkezleri
üzerinde
çalışan,
internet
üzerinden
erişilebilir
uygulama
hizmetleri
sunmaktadır.
Windows
Azure'a
başlangıç
yapmak
için
bileşenleri
hakkında
en
azından
temel
bilgilere
sahip
olmanız
gerekir.
Bu
makalenin
geri
kalanında
şekilde
gösterilen
teknolojiler
hakkında
bilgiler
sunulacak
ve
her
birinin
neler
sunduğu
ve
ne
zaman
kullanabileceğiniz
anlatılacaktır.
2
4. Çalıştırma
Modelleri
Bir
bulut
platformunun
gerçekleştirdiği
en
temel
işlerden
birisi
uygulamaları
çalıştırmaktır.
Windows
Azure
bunu
yapmak
için
üç
seçenek
sunuyor.
Bu
seçenekler
Şekil
2'de
gösterilmektedir.
Şekil
2:
Windows
Azure
Hizmet
olarak
Altyapı
(IaaS),
internette
barındırma
ve
Hizmet
olarak
Platform
(PaaS)
sunmaktadır.
Bu
üç
yaklaşımdan
(sanal
makineler,
internet
siteleri
ve
bulut
hizmetleri)
her
biri
ayrı
ayrı
kullanılabilir.
Ayrıca
bu
yaklaşımlardan
ikisi
veya
daha
fazlasını
birlikte
kullanabilecek
bir
uygulama
da
hazırlayabilirsiniz.
Virtual
Machines
İster
standart
ister
sizin
sunacağınız
bir
imaj
ile
talep
tabanlı
sanal
makine
oluşturma
yeteneği
çok
yararlı
olabilir.
Bu
sanal
makinenin
saat
başı
ücretlendirilebilmesi
ise
daha
da
yararlıdır.
Windows
Azure
Virtual
Machines
de
genelde
Hizmet
olarak
Altyapı
(IaaS)
olarak
tanımlanan
bu
yaklaşımı
size
sunar.
Bir
VM
(Sanal
Makine)
oluşturabilmek
için
hangi
VHD'nin
kullanılacağı
ve
VM
boyutlarını
belirtmeniz
gerekir.
Bunun
ardından
VM'in
çalıştığı
her
saat
için
ücret
ödersiniz.
Şekil
2'de
de
gösterildiği
gibi
Windows
Azure
Virtual
Machines
standart
VHD'lerden
oluşan
bir
galeri
sunmaktadır.
Bunlar
içerisinde
Windows
Server
2008
R2,
Windows
Server
2012
ve
SQL
Server
ile
Windows
Server
2008
R2
gibi
Microsoft
tarafından
sunulan
seçenekler
ve
ayrıca
Microsoft
iş
ortakları
tarafından
sunulan
Linux
imajları
yer
alır.
Ayrıca
kendi
VHD'lerinizden
de
VM'ler
yükleme
ve
oluşturma
imkânına
sahip
olursunuz.
İmaj
nereden
gelirse
gelsin
bir
VM
çalışırken
yapılan
değişiklikleri
kalıcı
bir
şekilde
kaydedebilirsiniz.
Aynı
VHD'den
bir
daha
bir
VM
oluşturduğunuzda
kaldığınız
yerden
de
devam
edebilirsiniz.
Ayrıca
değiştirilen
VHD'yi
Windows
Azure
dışına
kopyalamak
ve
yerelde
çalıştırmak
mümkündür.
3
5. Windows
Azure
VM'leri
çok
farklı
şekillerde
kullanılabilir.
Pahalı
olmayan
bir
geliştirme
ve
test
platformu
oluşturmak
ve
kullanmayı
bitirdiğinizde
de
kapatmak
için
kullanabilirsiniz.
Aynı
zamanda
istediğiniz
dilleri
ve
kütüphaneleri
kullanan
uygulamaları
oluşturmak
ve
çalıştırmak
da
mümkündür.
Bu
uygulamalar
Windows
Azure
tarafından
sağlanan
her
türlü
veri
yönetimi
seçeneğini
kullanabilmektedir.
Ayrıca
bir
veya
daha
fazla
makine
üzerinde
çalıştırabileceğiniz
SQL
Server
veya
diğer
DBMS'yi
kullanmayı
da
seçebilirsiniz.
Diğer
seçenek
ise
Windows
Azure'u
SharePoint
veya
diğer
uygulamaları
çalıştıran
kurum
içi
veri
merkezinizin
bir
uzantısı
olarak
kullanmaktır.
Bunun
için
Windows
Azure
VM'leri
içerisinde
Active
Directory'yi
çalıştırarak
bulut
üzerinde
Windows
etki
alanları
yaratmak
mümkündür.
Bulut
bilişim
için
bu
genel
yaklaşım
pek
çok
farklı
problemi
çözmek
amacıyla
kullanılabilir.
Hangisini
seçeceğiniz
size
bağlı.
Web
Sites
İnsanların
bulutta
yaptığı
en
genel
işlerden
birisi
internet
siteleri
ve
uygulamalarını
çalıştırmaktır.
Windows
Azure
Virtual
Machines
bu
iş
için
kullanılabilir
fakat
bir
veya
birden
çok
VM'in
yönetim
sorumluluğu
yine
sizdedir.
Peki
yönetim
işlerinin
bir
başkası
tarafından
sizin
adınıza
yapıldığı
bir
internet
sitesi
istiyorsanız
ne
olacak?
Windows
Azure
Web
Sites
sizin
için
tam
da
bu
imkânı
sunuyor.
Internet
Information
Services'ın
(IIS)
kullanıldığı
bu
modelde
yönetilen
bir
internet
ortamı
sunulur.
Mevut
bir
IIS
internet
sitesini
Windows
Azure
Web
Sites
üzerine
değiştirmeden
taşıyabilir
veya
bir
yenisini
direkt
bulut
üzerinde
oluşturabilirsiniz.
Bir
internet
sitesi
çalıştığında
örnekleri
dinamik
olarak
ekleyebilir
veya
kaldırabilir
ve
bu
sırada
taleplerle
ilişkili
yüklerin
dengelenmesi
işini
Web
Sites'a
bırakabilirsiniz.
Şekil
2'de
de
gösterildiği
gibi
Windows
Azure
Web
Sites
hem
internet
sitesinin
diğer
sitelerle
birlikte
sanal
bir
makine
üzerinde
çalıştığı
paylaşılan
bir
seçenek
hem
de
sitenin
kendi
VM'inin
içerisinde
çalıştırılabildiği
bir
seçenekle
sunuluyor.
Windows
Azure
Web
Sites
hem
geliştiriciler
hem
de
internet
tasarımı
işi
yapan
ajanslara
yarar
sağlaması
amaçlanmıştır.
Geliştirme
açısından,
ilişkisel
depolama
için
SQL
Database
ve
(bir
Microsoft
ortağı
olan
ClearDB
ile)
MySQL'e
ilave
olarak
.NET,
PHP
ve
Node.js,
desteği
sunuyor.
Ayrıca
WordPress,
Joomla
ve
Drupal
de
dahil
olmak
üzere
çeşitli
popüler
uygulamalara
dahili
destek
de
mevcut.
Amaç
internet
sitelerinin
ve
uygulamalarının
genel
bulut
üzerinde
oluşturulması
için
düşük
maliyetli,
ölçeklendirilebilir
ve
büyük
ölçüde
yararlı
bir
platform
sunmaktır.
Cloud
Services
Diyelim
ki
çok
sayıda
eş
zamanlı
kullanıcıyı
desteklemesi
gereken,
çok
fazla
yönetim
işi
gerektirmeyen
ve
hiç
bir
zaman
çökmeyen
bir
bulut
uygulaması
hazırlamak
istiyorsunuz.
Mesela,
mevcut
yazılımlarınızdan
birisinin
bulut
sürümünü
geliştirerek
Hizmet
Olarak
Yazılımdan
(SaaS)
yararlanmaya
karar
vermiş
tecrübeli
bir
yazılım
satıcısı
olabilirsiniz
Veya
hızla
büyüyeceğini
düşündüğünüz
bir
tüketici
uygulaması
oluşturmaya
başlıyor
olabilirsiniz.
Yazılımınızı
Windows
Azure
üzerinde
oluşturuyorsanız
hangi
modeli
kullanmanız
gerek?
4
6. Windows
Azure
Web
Sites
bu
tür
bir
internet
uygulamasının
hazırlanmasına
izin
verir
fakat
bazı
kısıtlamalar
bulunur.
Örneğin
yönetici
erişimine
sahip
olmazsınız
yani
isteğe
göre
yazılımlar
yükleyemezsiniz.
Windows
Azure
Virtual
Machines,
yönetici
erişimi
dahil
olmak
üzere
size
çok
fazla
esneklik
sunar
ve
yüksek
derecede
ölçeklendirilebilir
bir
uygulama
oluşturmak
için
kullanabilirsiniz.
Fakat
güvenirlik
ve
yönetim
ile
ilişkili
birçok
işi
de
kendi
kendinize
yapmanız
gerekir.
İhtiyacınız
olan
ise
sahip
olan
kontrolü
size
sunabilecek
ve
aynı
zamanda
güvenirlik
ve
yönetim
alanında
gereken
işlerin
çoğunu
yerine
getirebilecek
bir
seçenektir.
Windows
Azure
Cloud
Services
tarafından
sunulan
da
tam
olarak
budur.
Bu
teknoloji
ölçeklendirilebilir,
güvenilir
ve
düşük
seviyede
yönetim
gerektiren
uygulamaları
destekleyecek
şekilde
tasarlanmıştır
ve
Hizmet
olarak
Platform
(PaaS)
olarak
adlandırılan
çözümün
bir
örneğidir.
Kullanmak
için
C#,
Java,
PHP,
Python,
Node.js,
veya
istediğiniz
başka
bir
teknolojiyi
kullanan
bir
uygulama
hazırlamanız
gerekir.
Ardından
hazırladığınız
kod
Windows
Server'ın
bir
sürümünü
kullanan
sanal
makinelerde
çalıştırılır
("örnek"
olarak
adlandırılmaktadır).
Fakat
bu
VM'ler
Windows
Azure
Virtual
Machines
ile
oluşturduklarınızdan
farklıdır.
Birincisi
bu
kodlar
Windows
Azure
tarafından
yönetilir
ve
işletim
sistemi
yamalarının
kurulumu
ve
yeni
güncellenmiş
imajlara
otomatik
geçiş
gibi
işlemler
Windows
Azure
tarafından
yerine
getirilir.
(Bu
sebepten
dolayı
uygulamanız
internet
veya
çalışan
rolü
örneklerinde
kalmamalı
bir
sonraki
bölümde
anlatılan
bir
Windows
Azure
veri
yönetimi
seçeneklerinin
birisi
içerisinde
yer
almalıdır).
Windows
Azure
VM'leri
izler
ve
hata
verenleri
yeniden
başlatır.
Şekil
2'de
de
gösterildiği
gibi
bir
örnek
oluşturduğunuzda
seçebileceğiniz
iki
rol
bulunmaktadır
ve
her
ikisi
de
Windows
Server
tabanlıdır.
İkisi
arasındaki
temel
fark
bir
internet
rolünün
IIS
çalıştırması
ve
çalışan
rolünün
bunu
kullanmamasıdır.
İkisi
de
aynı
şekilde
yönetilir
fakat
bir
uygulamanın
her
ikisini
de
kullanması
genel
olarak
karşılaşılan
bir
durumdur.
Örneğin
bir
internet
rolü
örneği,
kullanıcılardan
talepler
kabul
edebilir
ve
bunları
işlenmek
üzere
çalışan
rol
örneğine
aktarır.
Uygulamanızı
ölçeklendirmek
için
Windows
Azure'un
herhangi
bir
rolde
daha
fazla
örnek
oluşturmasını
veya
mevcut
örnekleri
kapatmasını
talep
edebilirsiniz.
Windows
Azure
Virtual
Machines'de
olduğu
gibi
her
bir
internet
ve
çalışan
rolü
örneği
için
saat
başına
ücretlendirilirsiniz.
Windows
Azure'un
üç
çalıştırma
modelinden
her
birinin
oynayacağı
ayrı
bir
rol
vardır.
Windows
Azure
Virtual
Machines
genel
amaçlı
bir
bilişim
ortamı
sunmaktadır.
Windows
Azure
Web
Sites
düşük
maliyetli
internet
barındırma
çözümü
sunmaktadır
ve
Windows
Azure
Cloud
Services
düşük
yönetim
maliyetleri
sunan
ölçeklendirilebilir
ve
güvenilir
uygulamaların
oluşturulması
için
en
iyi
seçenektir.
Daha
önce
de
belirtildiği
gibi
bu
teknolojileri
birbirinden
ayrı
olarak
kullanabilir
veya
ihtiyaca
göre
birlikte
kullanarak
uygulamanız
için
doğru
altyapıyı
oluşturabilirsiniz.
Kullanacağınız
yaklaşım
çözmeniz
gereken
sorunlara
bağlıdır.
5
7. Veri
Yönetimi
Uygulamalar
veriye
ihtiyaç
duyar
ve
farklı
türde
uygulamalar
farklı
türde
veri
gerektirir.
Bu
yüzden
Windows
Azure
verilerin
depolanması
ve
yönetilmesine
yönelik
farklı
yöntemlere
sahiptir.
Bunlardan
birisi
yukarıda
açıklanmıştı:
Windows
Azure
Virtual
Machines
ile
oluşturulan
bir
VM
içerisinde
SQL
Server
veya
diğer
bir
DBMS'nin
çalıştırılması.
(Bu
seçeneğin
ilgili
sitelerle
sınırlı
olmadığını
bilmek
önemlidir;
MongoDB
ve
Cassandra
gibi
NoSQL
teknolojilerini
de
kullanabilirsiniz).
Kendi
veri
tabanı
sisteminizi
çalıştırmak
son
derece
kolaydır
(kendi
veri
merkezlerinizin
yerine
geçer)
fakat
DBMS'nin
yönetimini
yapmanız
gerekir.
Bunu
daha
da
kolay
bir
hale
getirmek
için
Windows
Azure
yönetim
işinin
büyük
ölçüde
sizin
adınıza
yapıldığı
üç
farklı
veri
yönetimi
seçeneği
sunar.
Şekil
3'te
bu
seçenekler
gösterilmektedir.
Şekil
3:
Windows
Azure
veri
yönetimi
için
ilişkisel
depolama,
ölçeklendirilebilir
NoSQL
tabloları
ve
yapılandırılmamış
ikili
depolama
sunar.
Bu
üç
seçenekten
her
biri
farklı
bir
ihtiyacı
karşılar:
ilişkisel
depolama,
potansiyel
olarak
büyük
miktarlarda
basit
olarak
yazılmış
verilere
hızlı
erişim
ve
yapılandırılmamış
ikili
depolama.
Üç
durumda
da
veriler,
yüksek
kullanılabilirlik
sağlamak
için
otomatik
olarak
Windows
Azure
veri
merkezinde
yer
alan
üç
farklı
bilgisayarda
çoğaltılır.
Üç
seçenekten
her
birinin
Windows
Azure
uygulamaları
tarafından
veya
kurum
içi
veri
merkeziniz,
dizüstü
bilgisayarınız
veya
telefonunuz
gibi
başka
yerlerde
çalışan
uygulamalar
tarafından
erişilebilir
olduğunu
belirtmekte
fayda
vardır.
Ve
nasıl
uygularsanız
uygulayın
Windows
Azure
veri
yönetimi
hizmetlerine
kullanıma
göre
ücret
ödersiniz.
Ödeyeceğiniz
ücrette
depolanan
veriler
için
gigabayt
başına
aylık
ödeme
de
bulunur.
SQL
Database
Windows
Azure
ilişkisel
depolama
için
SQL
Database'i
sağlar.
Eski
adı
SQL
Azure
olan
SQL
Database
bir
ilişkisel
veri
tabanı
yönetim
sistemi
için
gereken
tüm
önemli
özellikleri
sunar.
Buna
atomik
işlemler,
verilere
birden
çok
kullanıcı
tarafından
eş
zamanlı
erişim
ve
veri
bütünlüğü,
ANSI
SQL
sorguları
ve
bilinen
bir
programlama
aracı
da
dahildir.
SQL
Server
gibi,
6
8. SQL
Database'e
de
Entity
Framework,
ADO.NET,
JDBC
ve
diğer
bilinen
veri
erişimi
teknolojileri
ile
erişilebilir.
Ayrıca
T-‐SQL
dilinin
büyük
bir
kısmı
ve
SQL
Server
Management
Studio
gibi
SQL
Server
araçları
da
desteklenir.
SQL
Server
(veya
bir
başka
ilişkisel
veri
tabanı)
kullanımını
bilen
herhangi
birisi
için
SQL
Database'in
de
kullanımı
basittir.
Fakat
SQL
Database
sadece
bulut
içerisindeki
bir
DBMS
değil
bir
PaaS
hizmetidir.
Halen
daha
verilerinizi
ve
verilerinize
kimin
eriştiğini
siz
kontrol
edersiniz
fakat
SQL
Database,
donanım
altyapısını
yönetmek
ve
veri
tabanını
ve
işletim
sistemini
güncel
tutmak
gibi
yönetim
işlerinin
büyük
kısmını
sizin
adınıza
yapar.
SQL
Database
ayrıca
verileri
birden
çok
sunucuya
dağıtan
federasyon
seçeneği
de
sunmaktadır.
Bu
seçenek
çok
büyük
verilerle
çalışan
veya
daha
iyi
performans
için
veriye
erişim
taleplerini
birden
çok
sunucu
arasında
dağıtması
gereken
uygulamalar
için
yararlıdır.
Üç
çalıştırma
modelinden
birisini
kullanarak
Bir
Windows
Azure
uygulaması
oluşturuyorsanız
ve
oluşturduğunuz
uygulama
ilişkisel
depolama
gerektiriyorsa
SQL
Database
iyi
bir
seçenek
olabilir.
Bulut
dışında
çalışan
uygulamalar
da
bu
hizmeti
kullanabilir
fakat
bu
konuyla
ilişkili
daha
birçok
senaryo
vardır.
Örneğin
SQL
Database
üzerinde
saklanan
verilere
masaüstü,
dizüstü,
tablet
bilgisayarlar
ve
telefon
gibi
farklı
istemci
sistemlerinden
erişilebilir.
Çoğaltma
sayesinde
dahili
olarak
yüksek
kullanılabilirlik
sağladığı
için
SQL
Database
aksama
sürelerini
azaltmaya
da
yardımcı
olur.
Tables
Diyelim
ki,
yazılı
verilere
hızlı
erişim
gerektiren
bir
Windows
Azure
uygulaması
oluşturmak
istiyorsunuz
ve
diyelim
ki
bu
veriler
büyük
boyutlarda
fakat
bu
veriler
üzerinde
karmaşık
SQL
sorgularının
yapılması
gerekmiyor.
Örneğin
her
bir
kullanıcının
müşteri
profili
bilgilerini
saklayacak
bir
tüketici
uygulaması
hazırladığınızı
varsayalım.
Uygulamanız
çok
popüler
olacak
bu
yüzden
büyük
ölçekte
veriye
izin
vermeniz
gerekecek
fakat
bu
veriler
saklamakta
ve
basit
yöntemlerle
geri
çağırtmaktan
daha
fazla
bir
şey
yapmayacaksınız.
Bu
da
tam
Windows
Azure
Tables'ın
kullanılabileceği
bir
alandır.
İsmi
sizi
şaşırtmasın
bu
teknoloji
ilişkisel
depolama
sunmuyor.
(aslında
anahtar/değer
depolama
olarak
adlandırılan
bir
NoSQL
yaklaşımı).
Buna
karşın
Windows
Azure
Tables,
dize,
bilgi
ve
tarihler
gibi
bir
uygulamanın
çeşitli
türlerdeki
özellikleri
saklamasına
izin
veriyor.
Uygulama
da
grupla
ilişkili
özgün
bir
anahtar
sunarak
o
grubun
özelliklerini
elde
edebiliyor.
Birleştirme
gibi
karmaşık
işlemler
desteklenmese
de
tablolar
yazılı
verilere
hızlı
erişim
sağlıyor.
Aynı
zamanda
son
derece
ölçeklendirilebilirdir
ve
tek
bir
tablo
bir
terabayt
kadar
veriyi
tutabiliyor.
Basitliğine
ilave
olarak
tabloların
kullanımı
SQL
Database'in
ilişkisel
depolamasını
kullanmaktan
daha
da
ucuz.
Bloblar
Veri
yönetimi
için
üçüncü
seçenek
yapılandırılmamış
ikili
verilerin
depolanması
için
tasarlanmış
olan
Windows
Azure
Blobs'tur.
Tables
gibi
Blobs
da
pahalı
olmayan
depolama
sağlar
ve
tek
bir
blob
bir
terabayt
büyüklüğünde
olabilir.
Örneğin
videolar
veya
yedekleme
7
9. verileri
veya
diğer
ikili
bilgileri
saklayan
bir
uygulama
basit
ve
ucuz
depolama
için
Blobs'u
kullanabilir.
Windows
Azure
uygulamaları
ayrıca
Windows
Azure
sürücülerini
de
kullanabilir
ve
bu
sayede
Blobs
bir
Windows
Azure
örneği
üzerine
takılmış
olan
Windows
dosya
sistemi
için
kalıcı
depolama
sağlar.
Uygulama
sıradan
Windows
belgelerini
görür
fakat
içerikleri
gerçekte
bir
blob
içerisinde
saklanır.
8
10. Ağ
İletişimi
Windows
Azure
bugün
ABD,
Avrupa
ve
Asya'da
bulunan
çeşitli
veri
merkezlerinde
çalışıyor.
Bir
uygulama
çalıştırdığınızda
veya
veri
depoladığınızda
kullanmak
istediğiniz
bir
veya
daha
çok
veri
merkezini
seçebiliyorsunuz.
Bu
veri
merkezlerine
çeşitli
yollardan
da
bağlanabilirsiniz:
• Kendi
kurum
içi
yerel
ağınızı
belirli
Windows
Azure
VM'lerine
bağlamak
için
Windows
Azure
Virtual
Network'ü
kullanabilirsiniz.
• Bir
veya
daha
çok
Windows
sunucusunu
belli
bir
Windows
Azure
uygulamasına
bağlamak
için
Windows
Azure
Connect'ten
yararlanabilirsiniz.
• Windows
Azure
uygulamanız
birden
çok
veri
merkezinde
çalışıyorsa
kullanıcılardan
gelen
talepleri
akıllı
bir
şekilde
uygulamanın
örnekleri
arasında
yönlendirmek
için
Windows
Azure
Traffic
Manager'ı
kullanabilirsiniz.
Şekil
4'te
bu
üç
seçenek
gösterilmektedir.
Şekil
4:
Windows
Azure
bir
bulut
VPN’nin
oluşturulmasına,
bir
Windows
Azure
uygulamasının
kurum
içi
makinelere
bağlanmasına
ve
kullanıcı
taleplerinin
akıllı
bir
şekilde
farklı
veri
merkezleri
arasında
dağıtılmasına
imkân
sağlar.
9
11. Sanal
Ağ
Genel
bulutun
kullanımındaki
yararlı
bir
yöntem
genel
bulutu
kendi
veri
merkezinizin
bir
uzantısı
olarak
görmektir.
Çünkü
VM'leri
talep
temelli
oluşturabilir
ve
ardından
gerek
kalmadığında
kaldırabilir
(ve
ücret
ödemeyi
durdurabilir)
ve
sadece
ihtiyacınız
olduğunda
gereken
bilişim
gücünden
yararlanabilirsiniz.
Windows
Azure
Virtual
Machines,
SharePoint,
Active
Directory
ve
diğer
bilinen
kurum
içi
yazılımlarla
çalışan
VM'ler
oluşturmanıza
izin
verdiği
için
bu
yaklaşım
zaten
sahip
olduğunuz
uygulamalarla
da
çalışır.
Bunu
daha
da
yararlı
bir
hale
getirmek
için
kullanıcılarınızın
bu
uygulamaları
sanki
kendi
veri
merkezinizde
çalışıyormuşçasına
kullanması
gerekir.
Windows
Azure
Virtual
Networks'ün
yaptığı
tam
da
budur.
Bir
VPN
ağ
geçidi
aygıtı
kullanan
bir
yönetici,
yerel
ağınız
ve
Windows
Azure
üzerinde
çalışan
belirli
bir
grup
VM
arasında
bir
sanal
özel
ağ
(VPN)
oluşturabilir.
Bulut
VM'lerine
kendi
IP
v4
adreslerinizi
atayacağınız
için
kendi
ağınız
üzerinde
görüneceklerdir.
Bu
sayede
işletmenizdeki
kullanıcılar
VM'ler
içerisindeki
bu
uygulamalara
yerelde
çalışıyormuşçasına
erişecektir.
Connect
Yerel
ağınız
ve
bulut
üzerinde
yer
alan
bir
dizi
VM
arasında
bir
VPN
oluşturmak
yararlıdır
fakat
aynı
zamanda
VPN
ağ
geçidi
donanımı
ve
bir
ağ
yöneticisinin
hizmetlerine
ihtiyaç
duyar.
Diyelim
ki
siz
tek
bir
Windows
Azure
uygulamasını
işletmeniz
içerisinde
çalışan
belirli
bir
grup
Windows
makinesine
bağlamak
istiyorsunuz.
Örneğin
bu
sunuculardan
birisi
üzerindeki
bir
veri
tabanına
erişmesi
gereken
bir
Bulut
Hizmetleri
uygulaması
oluşturmuş
ve
bir
VPN
ağ
geçidi
yapılandırması
işi
içerisine
girmek
istemiyor
olabilirsiniz.
Windows
Azure
Connect
bu
gibi
durumlar
için
tasarlanmıştır.
Connect,
bir
Windows
Azure
uygulaması
ve
Windows
çalıştıran
bir
grup
bilgisayar
arasında
güvenli
bir
bağlantı
kurmak
için
basit
bir
yol
sunar.
Geliştirici
sadece
Connect
yazılımını
kurum
içi
bilgisayarlara
kurar
(ve
bu
durumda
bir
ağ
yöneticisine
ihtiyaç
kalmaz)
ve
Windows
Azure
uygulamasını
yapılandırır.
Bu
işlem
tamamlandıktan
sonra
uygulama
sanki
aynı
ağ
üzerindeymiş
gibi
kurum
içerisindeki
bilgisayarlarla
iletişime
geçebilir.
Traffic
Manager
Dünyanın
bir
yerinde
bulunan
kullanıcılara
sahip
bir
Windows
Azure
uygulaması
sadece
tek
bir
Windows
Azure
veri
merkezinde
çalışabilir.
Dünyanın
farklı
yerlerine
dağılmış
olan
kullanıcılara
sahip
bir
uygulamanın
birden
çok
veri
merkezinde
ve
hatta
hepsinde
birden
çalışması
daha
yüksek
bir
olasılıktır.
İkinci
durumda
bir
sorunla
karşı
karşıya
kalırsınız:
Kullanıcıları
nasıl
akıllı
bir
şekilde
uygulama
örneklerine
atayacaksınız?
Çoğu
zaman
her
bir
kullanıcının
kendisine
en
yakın
olan
veri
merkezine
erişmesini
istersiniz,
çünkü
en
yakın
veri
merkezine
erişim
en
iyi
tepki
süresini
verecektir.
Fakat
ilgili
uygulama
örneği
aşırı
olarak
kullanılıyorsa
veya
kullanılamaz
haldeyse
ne
olacak?
Bu
durumda
kullanıcının
talebini
otomatik
olarak
bir
başka
veri
merkezine
yönlendirmek
yararlı
olur.
Windows
Azure
Traffic
Manager'ın
yaptığı
da
tam
olarak
budur.
10
12. Uygulamanın
sahibi
kullanıcı
taleplerinin
veri
merkezlerine
nasıl
yönlendirileceği
konusundaki
kuralları
belirler
ve
ardından
Traffic
Manager
bu
kuralları
uygular.
Örneğin
kullanıcılar
en
yakın
Windows
Azure
veri
merkezine
yönlendirilebilir
fakat
varsayılan
veri
merkezinin
tepki
süresi
belirlenmiş
bir
eşiğin
altında
kaldığında
bir
başka
veri
merkezine
yönlendirilir.
Küresel
olarak
dağıtılmış
ve
çok
sayıda
kullanıcıya
sahip
uygulamalarda
bu
gibi
sorunların
çözülmesi
için
dahili
bir
hizmete
sahip
olmak
yararlıdır.
11
13. Business
Analytics
Veri
analizi
işletmelerin
bilgi
teknolojilerini
kullanırken
yararlandığı
temel
bir
konudur.
Bir
bulut
platformu
talep
temelli,
kullanıma
bağlı
olarak
ücretlendirilen
kaynaklar
sunar
ve
bu
tür
bir
bilişim
yöntemi
için
iyi
bir
altyapı
oluşturur.
Buna
uygun
olarak
Windows
Azure
işletme
analizine
yönelik
iki
seçenek
sunar.
Şekil
5'te
bu
seçenekler
gösterilmektedir.
Şekil
5:
Windows
Azure
iş
analizi
için
raporlama
ve
büyük
veri
desteği
sağlar.
Veri
analizi
birçok
şekilde
yapılabilir
bu
yüzden
de
bu
iki
seçenek
birbirinden
çok
farklıdır.
Seçenekleri
ayrı
ayrı
incelemek
yararlı
olacaktır.
SQL
Reporting
Depolanan
verilerin
kullanımına
ilişkin
en
sık
yararlanılan
yöntemlerden
birisi
veriye
dayanarak
raporların
oluşturulmasıdır.
Windows
Azure,
SQL
Database
içerisindeki
verilerle
bunu
gerçekleştirebilmek
için
SQL
Reporting
çözümünü
sunuyor.
SQL
Server
içerisinde
bir
dizi
raporlama
hizmeti
yer
alıyor
ve
SQL
Reporting
kurum
içerisinde
veya
Windows
Azure
üzerinde
çalışan
uygulamalar
içerisine
raporlama
özelliğini
eklemenize
izin
veriyor.
Oluşturacağınız
raporlar
HTML,
XML,
PDF,
Excel
ve
daha
başka
formatlarda
hazırlanabiliyor
ve
isterseniz
uygulamaların
içerisine
gömmek
veya
bir
internet
tarayıcısı
ile
incelemek
mümkün
oluyor.
SQL
Database
ile
analiz
işlemlerindeki
bir
diğer
seçenek
kurum
içerisindeki
iş
zekası
araçlarını
kullanmaktır.
Bir
istemci
için
SQL
Database,
SQL
Server
gibi
görünür
ve
bu
sayede
aynı
teknolojiler
ikisinde
de
çalışabilir.
Örneğin
SQL
Database
verileri
ile
raporlar
oluşturmak
için
kurum
içi
SQL
Server
Reporting
Services'tan
faydalanabilirsiniz.
Hadoop
Uzun
yıllar
boyunca
veri
analizi
işlemlerinin
büyük
çoğunluğu
ilişkisel
bir
DBMS
ile
hazırlanan
veri
ambarlarında
saklanan
ilişkisel
veriler
üzerinde
yapıldı.
Bu
tür
veri
analizi
halen
daha
önemli
ve
önemini
uzun
süre
daha
sürdürecek.
Fakat
analiz
etmek
istediğiniz
veri
büyüklüğü
ilişkisel
veri
tabanlarının
kullanamayacağı
kadar
büyük
olursa
ne
olacak?
Ve
hatta
veri
ilişkisel
değilse
ne
olur?
Örneğin
sunucular
bir
veri
merkezine
veya
sensörlerden
gelen
geçmiş
etkinlik
verilerine
veya
başka
bir
alana
bağlanabilir.
Bu
gibi
durumlarda
büyük
veri
problemi
olarak
adlandırılan
bir
durum
oluşur.
Ve
farklı
bir
yaklaşım
kullanmanız
gerekir.
12
14. Büyük
verilerin
analizi
için
bugün
elimizde
olan
ana
teknoloji
Hadoop'tur.
Açık
kaynaklı
bir
Apache
projesi
olan
bu
teknoloji
verileri
Hadoop
Dağıtılmış
Dosya
Sistemi
(HDFS)
ile
saklar
ve
ardından
geliştiricilerin
veriyi
analiz
etmesi
için
MapReduce
işlemleri
oluşturmasına
izin
verir.
HDFS
birden
çok
sunucuya
yayılır
ve
ardından
her
birinde
MapReduce
işlemlerini
çalıştırır
ve
büyük
verinin
paralel
olarak
işlenmesini
sağlar.
Şekil
5'te
de
gösterildiği
gibi
Windows
Azure
için
Apache
Hadoop
tabanlı
hizmet
HDFS'nin
verileri
birden
çok
sanal
makineye
dağıtmasını
ve
ardından
bir
MapReduce
işinin
mantığını
o
VM'lere
yaymasını
sağlıyor.
Kurum
içi
Hadoop
gibi
veri
yerelde
(mantık
ve
üzerinde
çalıştığı
veri
aynı
VM
üzerinde
yer
alıyor)
ve
daha
yüksek
performans
için
paralel
olarak
işleniyor.
Windows
Azure
için
Apache
Hadoop
tabanlı
hizmet
teknolojisinin
diğer
bileşenlerini
de
destekliyor
buna
Hive
and
Pig
de
dahil.
Microsoft
ise
Hive
sorgularının
oluşturulması
için
bir
Excel
eklentisi
hazırladı.
13
15. Messaging
Ne
yapıyor
olursa
olsun
kodların
diğer
kodlarla
etkileşime
girmesi
gerekir.
Bazı
durumlarda
ise
ihtiyaç
duyulan
tüm
iş
temel
sıralı
mesajlaşmadır.
Diğer
durumda
ise
daha
karmaşık
bir
etkileşim
gerekir.
Windows
Azure
bu
sorunları
çözmek
için
birbirinden
farklı
yöntemler
sunar.
Şekil
6'sa
bu
seçenekler
gösterilmektedir.
Şekil
6:
Windows
Azure
uygulamaların
birbirine
bağlanması
için
bulut
üzerinden
sorgular,
yayınlama
/
abonelik
ve
senkronize
bağlantılar
sunar.
Queues
Sorgu
basit
bir
konudur:
Bir
uygulama
sıraya
bir
mesaj
bırakır
ve
bu
mesaj
zamanı
geldiğinde
bir
başka
uygulama
tarafından
okunur.
Uygulamanızın
ihtiyacı
olan
basit
bir
hizmetse
Windows
Azure
Queues
sizin
için
en
iyi
seçenek
olabilir.
Queues'in
bugünkü
genel
kullanımlarından
birisi
bir
internet
rolü
örneğinin
bir
çalışan
rolü
örneği
ile
aynı
Bulut
Hizmetleri
uygulaması
içerisinde
iletişime
geçmesine
izin
vermektir.
Örneğin
video
paylaşımı
için
bir
Windows
Azure
uygulaması
oluşturdunuz.
Uygulama
içerisinde,
kullanıcıların
videoları
yüklemesine
ve
izlemesine
imkân
tanıyan
bir
internet
rolü
PHP
kodlarından
oluşuyor
ve
aynı
zamanda
C#
ile
hazırlanmış
ve
yüklenen
videoları
farklı
formatlara
çeviren
bir
çalışan
rolü
kullanılıyor.
İnternet
rolü
örneği
bir
kullanıcıdan
yeni
bir
video
aldığında
videoyu
bir
blob
içerisine
kaydedebilir
ve
ardından
bir
sordu
içerisinden
çalışan
rolüne
bir
mesaj
göndererek
videonun
nerede
bulunduğunu
belirtir.
Bir
çalışan
örneği
(hangisi
olduğu
önemli
değildir)
ardından
sorgu
içerisindeki
bu
mesajı
okuyacak
ve
arka
planda
gereken
video
dönüşümünü
gerçekleştirecektir.
Bir
uygulamayı
bu
şekilde
yapılandırmak
asenkron
bir
işleme
izin
verir
ve
internet
rolü
örneklerinin
ve
çalışan
rolü
örneklerinin
sayısının
birbirinden
ayrı
olması
sayesinde
uygulamanın
ölçeklendirilmesini
kolaylaştırır.
14
16. Service
Bus
İster
bulut
üzerinde
ister
veri
merkezinizde,
ister
mobil
bir
aygıt
veya
başka
bir
yerde
çalışıyor
olsun
uygulamaların
birbiriyle
etkileşimde
olması
gerekir.
Windows
Azure
Service
Bus'ın
amacı
çalışan
uygulamaların
neredeyse
her
yerde
veri
değişimi
yapabilmesidir.
Şekil
6'da
da
gösterildiği
gibi
Service
Bus
bir
sorgu
hizmeti
sağlar.
Buna
karşın
sağlanan
hizmet
biraz
önce
tanımlanan
Queues
ile
tam
olarak
aynı
değildir.
Örneğin
Windows
Azure
Queues'den
farklı
olarak,
Service
Bus
bir
yayınlama
ve
abonelik
mekanizması
sunar
Bir
uygulama
bir
konu
ile
ilgili
mesajlar
gönderirken
diğer
uygulamalar
bu
konu
ile
ilgili
abonelikler
oluşturabilir.
Bu
sayede
bir
dizi
uygulama
arasında
çok
sayıda
iletişim
yaratılır
ve
aynı
mesajın
birden
çok
alıcı
tarafından
okunabilmesi
sağlanır.
Sorgu
ise
tek
seçenek
değildir:
Service
Bus
ayrıca
geçiş
hizmeti
üzerinden
direkt
iletişime
imkân
verir
ve
bu
sayede
güvenlik
duvarlarının
üzerinden
etkileşim
için
güvenli
bir
yol
sunar.
Service
Bus
üzerinden
iletişim
kuran
uygulamalar
Windows
Azure
uygulamaları
olabileceği
gibi
diğer
bulut
platformları
üzerinde
çalışan
yazılımlar
da
olabilir.
Ayrıca
bulut
dışında
çalışan
uygulamalar
da
olabilir.
Örneğin
kendi
veri
merkezi
içerisindeki
bilgisayarlarda
rezervasyon
hizmetleri
kullanan
bir
havayolu
şirketi
düşünün.
Havayolu
şirketi
bu
hizmetleri
birçok
müşteriye
sunmak
zorundadır.
Bunlara
havaalanlarındaki
kiosklar,
rezervasyon
acentelerinin
terminalleri
ve
hatta
müşterilerin
telefonları
dahildir.
Bunu
gerçekleştirmek
çeşitli
uygulamalar
arasında
gevşek
bağlar
oluşturarak
Service
Bus'u
kullanabilir.
15
17. Caching
Uygulamalar
aynı
veriye
sürekli
olarak
bağlanırlar.
Performansı
arttırmanın
bir
yolu
verilerin
bir
kopyasını
uygulamaya
yakın
tutmak
ve
bu
sayede
veriye
ulaşmak
için
gereken
süreyi
en
aza
indirmektir.
Windows
Azure
bunu
yapmak
için
iki
farklı
hizmet
sunar:
Windows
Azure
uygulamaları
tarafından
kullanılan
verilerin
bellek
içerisinde
ön
belleğe
alınması
ve
blob
verilerini
kullanıcılara
daha
yakın
olan
disklerde
ön
belleğe
alan
bir
içerik
dağıtım
ağı
(CDN).
Şekil
7'de
ikisi
de
gösterilmektedir.
Şekil
7:
Bir
Windows
Azure
uygulaması
verileri
bellek
içerisinde
önbelleğe
alabilir
ve
blob
kopyaları
tüm
dünyada
çeşitli
alanlarda
önbelleğe
alınabilir.
Caching
Herhangi
bir
Windows
Azure
veri
yönetimi
hizmetlerinde
(SQL
Database,
Tables
veya
Blobs)
yer
alan
verilere
erişim
son
derece
hızlıdır.
Fakat
bellek
içerisinde
tutulan
verilere
erişim
daha
bile
hızlıdır.
Bundan
dolayı
sıklıkla
erişilen
verilerin
kopyalarını
bellek
içerisinde
tutmak
uygulama
performansını
arttırabilir.
Bunun
için
Windows
Azure’un
bellek
içerisinde
Caching
özelliğini
kullanabilirsiniz.
Bir
Bulut
hizmetleri
uygulaması
verilerini
bu
önbellek
içerisinde
tutabilir
ve
ardından
kalıcı
depoya
erişme
gereği
olmadan
direkt
olarak
erişebilir.
Şekil
7'de
gösterildiği
gibi
önbellek
uygulamanızın
VM'lerinin
içerisinde
tutulabilir
veya
sadece
önbelleğe
alma
işine
atanmış
VM'ler
tarafından
sunulabilir.
İki
durumda
da
önbellek
içerisindeki
verilerle
birlikte
dağıtılabilir
ve
bir
Windows
Azure
veri
merkezi
içerisindeki
birden
çok
VM'lere
yayılabilir.
Örneğin
bir
ürün
kataloğunu
sürekli
olarak
okuyan
bir
uygulamanın
ihtiyaç
duyduğu
veriler
daha
hızlı
bir
şekilde
kullanılabilir
hale
geleceğinden
bu
tür
bir
önbelleğe
alma
işleminden
16
18. yararlanabilir.
Bu
teknoloji
aynı
zamanda
kilitlemeyi
de
desteklemekte
ve
verilerin
okuma
/
yazma
veya
salt
okunur
olarak
kullanılmasına
izin
vermektedir.
Ve
ASP.NET
uygulamaları
oturum
verilerini
saklamak
için
tek
bir
yapılandırma
değişikliği
ile
bu
hizmetten
yararlanabilir.
CDN
Diyelim
ki
tüm
dünyadan
kullanıcıların
erişeceği
blob
verilerini
saklamanız
gerekiyor.
Mesela
saklanacak
olan
en
son
Dünya
Kupası
maçı
veya
sürücü
güncellemeleri
veya
popüler
bir
e-‐
kitap
olsun.
Verilerin
bir
kopyasını
birden
çok
Windows
Azure
veri
merkezinde
saklamak
uygun
olacaktır
fakat
kullanıcı
sayısı
çok
fazlaysa
bu
yeterli
olmayacaktır.
Daha
da
iyi
bir
performans
elde
etmek
için
Windows
Azure
CDN'den
yararlanabilirsiniz.
CDN
tüm
dünyada
düzinelerce
alana
sahiptir
ve
her
biri
Windows
Azure
bloblarının
kopyalarını
saklayabilmektedir.
Dünyanın
bir
köşesindeki
bir
kullanıcının
belli
bir
bloba
ilk
kez
erişmesi
durumunda
içerisindeki
bilgiler
bir
Windows
Azure
veri
merkezinden
bölge
içerisindeki
yerel
bir
CDN
deposuna
kopyalanır.
Bunun
ardından
dünyanın
o
bölgesinden
yapılacak
erişimler
CDN
içerisinde
önbelleğe
alınmış
blob
kopyasını
kullanacaktır
ve
en
yakın
Windows
Azure
veri
merkezine
erişmek
zorunda
kalmayacaktır.
Bunun
sonucunda
dünyanın
herhangi
bir
yerindeki
kullanıcılar
tarafından
sıklıkla
erişilen
verilere
daha
hızlı
erişim
elde
edilir.
17
19. Kimlik
Çoğu
uygulamanın
yaptığı
işler
arasında
kimlik
ile
çalışmak
yer
alır.
Örneğin
bir
kullanıcının
kim
olduğunu
bilmek
uygulamanın
o
kullanıcı
ile
nasıl
etkileşime
geçeceğine
karar
vermesine
imkân
verir.
Bunun
için
Microsoft,
Windows
Azure
Active
Directory'i
sunuyor.
Çoğu
dizin
hizmeti
gibi
Windows
Azure
Active
Directory
kullanıcılar
ve
kullanıcıların
bağlı
oldukları
kuruluşlar
hakkında
bilgileri
saklamaktadır.
Kullanıcıların
bağlanmasına
izin
vermekte
ve
ardından
kimliklerini
kanıtlamak
için
uygulamalara
sunabilecekleri
belirteçler
sağlamaktadır.
Ayrıca
kullanıcı
bilgilerinin,
kurum
içerisindeki
yerel
ağınızda
çalışan
Windows
Server
Active
Directory
ile
eşitlenmesine
izin
vermektedir.
Windows
Azure
Active
Directory
tarafından
kullanılan
mekanizmalar
ve
veri
formatları
Windows
Server
Active
Directory
tarafından
kullanılanlarla
aynı
olmasa
da
yerine
getirdiği
fonksiyonlar
son
derece
benzerdir.
Windows
Azure
Active
Directory'nin
temelde
bulut
uygulamaları
tarafından
kullanılacak
şekilde
tasarlanmış
olduğunu
anlamak
önemlidir.
Örneğin
Windows
Azure
veya
diğer
bulut
platformlarında
çalışan
uygulamalar
tarafından
kullanılabilir.
Ayrıca
Office
365'tekiler
gibi
Microsoft’un
kendi
bulut
uygulamalarında
da
kullanılabilir.
Fakat
Windows
Azure
Virtual
Machines
ve
Windows
Azure
Virtual
Network
ile
veri
merkezinizi
bulut
içerisine
genişletmek
istiyorsanız
Windows
Azure
Active
Directory
doğru
seçenek
değildir.
Bunun
yerine
daha
önce
anlatıldığı
gibi
bulut
VM'lerinde
Windows
Server
Active
Directory
kullanmanız
gerekir.
Windows
Azure
Active
Directory,
uygulamaların
bilgilere
erişmesini
sağlamak
için
Windows
Azure
Active
Directory
Graph
adında
bir
RESTful
API
sağlar.
Bu
API
herhangi
bir
platformda
çalışan
uygulamaların
dizin
nesnelerine
ve
nesnelerin
birbiri
arasındaki
ilişkilerine
erişmesini
sağlar.
Örneğin
yetkini
bir
uygulama
bu
API'yi
kullanarak
bir
kullanıcı,
o
kullanıcının
dahil
olduğu
gruplar
ve
daha
başka
bilgiler
elde
eder.
Uygulamalar
aynı
zamanda
kullanıcılar
arasındaki
ilişkileri
(sosyal
grafik)
görebilir
ve
bu
sayede
insanların
birbiriyle
olan
ilişkileri
hakkında
daha
zeki
bir
şekilde
çalışabilir.
Windows
Azure
Active
Directory
Access
Control
bir
uygulamanın
Facebook,
Google,
Windows
Live
ID
ve
diğer
popüler
kimlik
sağlayıcılarından
kimlik
bilgilerini
kabul
etmesini
kolaylaştırır.
Uygulamanın
farklı
veri
formatlarını
ve
bu
sağlayıcıların
her
birinin
kullandığı
protokolleri
anlamasını
gerektirmek
yerine
Access
Control
tümünü
tek
bir
ortak
formata
dönüştürür.
Aynı
zamanda
bir
uygulamanın
bir
veya
daha
fazla
Active
Directory
etki
alanından
girişleri
kabul
etmesini
sağlar.
Örneğin
bir
SaaS
uygulaması
sağlayan
bir
satıcı
her
bir
müşterisinde
bulunan
kullanıcılarına
tek
bir
giriş
gerektiren
bir
uygulama
sağlamak
için
Windows
Azure
Active
Directory
Access
Control'ü
kullanabilir.
Dizin
hizmetleri
kurum
işi
bilişimin
temel
taşlarından
birisidir.
Bulut
içerisinde
önemli
olmaları
da
şaşırtıcı
değildir.
18
20. Yüksek
Performanslı
Bilişim
Bir
bulut
platformunu
kullanmanın
en
çekici
yönlerinden
birisi
yüksek
performanslı
bilişim
(HPC)
gücüdür.
HPC'nin
temelinde
aynı
kodu
aynı
anda
birçok
makine
üzerinde
çalıştırabilmesi
yatmaktadır.
Windows
Azure
üzerinde
bunun
anlamı,
bazı
problemleri
çözmek
için
paralel
olarak
görev
alan
eş
zamanlı
çok
sayıda
sanal
makinenin
çalıştırılmasıdır.
Bunu
yapmak
için
bir
şekilde
uygulamaları
programlamak
gerekir,
yani
yapılacak
işi
bu
örnekler
arasında
dağıtmak
gerekir.
Windows
Azure
bunu
yapmak
için
HPC
Scheduler'ı
kullanır.
Bu
bileşen,
sektör
standardı
Message
Passing
Interface'i
(MPI)
kullanmak
üzere
tasarlanmış
HPC
uygulamalarını
kullanabilmektedir.
Araba
çarpışma
simülasyonları
gibi
sınırlı
analiz
yapmayan
yazılımlar
bu
tür
bir
uygulamalardan
pek
çoğuna
örnek
olarak
gösterilebilir.
HPC
Scheduler
ayrıca
Monte
Carlo
simülasyonları
gibi
sıkıcı
paralel
olarak
adlandırılan
uygulamalarla
da
kullanılabilir.
Hangi
problem
üzerinde
çalışılırsa
çalışılsın
sağlayacağı
değer
aynıdır:
HPC
Scheduler,
birçok
Windows
Azure
sanal
makinesi
üzerinde
paralel
bilişim
programlaması
gibi
karmaşık
bir
sorunu
çözer.
Burada
amaç
bulut
üzerinde
çalışan
HPC
uygulamalarını
oluşturmayı
daha
kolay
bir
hale
getirmektir.
19
21. Medya
Günümüzde
internet
trafiğinin
büyük
bir
kısmını
videolar
oluşturmaktadır
ve
bu
oran
daha
da
artacaktır.
Buna
karşın
internet
üzerinde
video
sunmak
basit
bir
iş
değildir.
Sıkıştırma
algoritmaları
ve
kullanıcı
ekranındaki
görünüm
çözünürlüğü
gibi
çok
fazla
değişken
bulunur.
Video
ayrıca
talep
üzerinde
patlamalar
yaratmaktadır.
Mesela
insanların
çevrimiçi
bir
film
seyretmek
istediği
Cumartesi
günleri
talep
çok
yüksek
seviyelere
çıkmaktadır.
Popülerliği
dikkate
alındığında
birçok
yeni
uygulamanın
da
video
kullanacak
şekilde
hazırlanacağı
kolaylıkla
tahmin
edilebilir.
Fakat
tüm
bu
programların
aynı
problemleri
çözmesi
gerekecek
ve
her
bir
programın
bu
tür
problemleri
kendi
başına
çözmesini
beklemek
de
anlamsızdır.
Daha
iyi
bir
yaklaşım
birçok
uygulamanın
kullanabileceği
ortak
çözümler
sunabilecek
bir
platform
yaratmaktır.
Bu
platformu
bulut
üzerinde
oluşturmanın
da
açık
bir
şekilde
görülebilir
olan
avantajları
bulunur.
Kullandıkça
öde
tabanlı
olarak
geniş
bir
kullanıma
sahip
olabilir
ve
ayrıca
video
uygulamalarının
genellikle
karşı
karşıya
kaldığı
talep
artış
ve
azalmalarıyla
da
başa
çıkabilir.
Windows
Azure
Media
Services
bu
soruna
çözüm
getirmektedir.
Video
ve
başka
medyalar
kullanan
uygulamalar
hazırlayan
ve
çalıştıran
insanlar
için
hayatı
kolaylaştıran
bir
dizi
bulut
bileşeni
sunmaktadır.
Şekil
8'te
bu
teknoloji
gösterilmektedir.
Şekil
8:
Media
Services
video
ve
diğer
türlü
medyaları
tüm
dünyadan
istemcilere
sunan
uygulamalar
için
bir
platformdur.
Şekilde
de
gösterildiği
gibi
Media
Services
video
ve
diğer
medyalarla
çalışan
uygulamalar
için
bir
dizi
bileşen
sunmaktadır.
Örneğin
Media
Services
içerisine
bir
video
yüklemek
için
kullanılabilecek
bir
medya
alıcısına
(Windows
Azure
Blobs
içerisinde
tutulmaktadır),
çeşitli
video
ve
ses
formatlarına
sahip
bir
şifreleme
bileşenine,
dijital
hak
yönetimi
hizmeti
sağlayan
bir
içerik
koruma
bileşenine,
video
akışı
içerisine
reklamların
eklenmesine
imkân
sunan
bir
bileşene,
akış
bileşenine
ve
daha
başka
birçok
bileşene
sahiptir.
Microsoft
ortakları
ayrıca
platforma
yönelik
bileşenler
sunmakta
ve
ardından
bu
bileşenleri
Microsoft
aracılığı
ile
sunup
kendileri
için
faturalandırılmasını
sağlamaktadır.
Bu
platformu
kullanan
uygulamalar
Windows
Azure
veya
başka
yerlerde
çalışabilir.
Örneğin
videolar
hazırlayan
bir
ajansa
yönelik
bir
masaüstü
uygulaması
kullanıcılarının
videoları
Media
Services'e
yüklemesine
ve
ardından
çeşitli
şekillerde
o
videoyu
işlemesine
imkân
20
22. sağlar.
Alternatif
olarak
bulut
tabanlı
ve
Windows
Azure
üzerinde
çalışan
bir
içerik
yönetim
hizmeti
videoların
işlenmesi
ve
dağıtılması
için
Media
Service'i
kullanabilir.
Nerede
çalışırsa
çalışsın
ve
ne
yaparsa
yapsın
her
uygulama
kullanması
gereken
bileşenleri
seçer
ve
RESTful
arabirimleri
üzerinden
erişir.
Bir
uygulama
ürettiğini
dağıtmak
için
Windows
Azure
CDN,
bir
başka
CDN
kullanabilir
veya
verileri
direkt
olarak
kullanıcılara
gönderebilir.
Ulaşması
gereken
noktaya
nasıl
ulaşırsa
ulaşsın
Media
Services
ile
oluşturulmuş
bir
video
çeşitli
istemci
sistemler
tarafından
tüketilebilir
bunlara
Windows,
Macintosh,
HTML
5,
iOS,
Android,
Windows
Phone,
Flash
ve
Silverlight
dahildir.
Amaç
modern
medya
uygulamalarını
hazırlamayı
daha
kolay
bir
hale
getirmektir.
21
23. Ticaret
Hizmet
olarak
Yazılımın
kullanılması
uygulamaları
hazırlama
şeklimizi
de
değiştiriyor.
Aynı
zamanda
uygulamaları
nasıl
sattığımızı
da
değiştiriyor.
Bir
SaaS
uygulaması
bulut
üzerinde
yaşadığı
için
potansiyel
müşterilerin
de
çözümleri
çevrimiçi
ortamlarda
araması
mantıklıdır.
Bu
değişim
veriler
ve
aynı
zamanda
uygulamalar
için
de
geçerlidir.
İnsanlar
neden
ticari
olarak
erişilebilir
hale
gelen
veri
setlerini
bulut
içerisinde
aramasın?
Microsoft
bu
iki
durum
için
Şekil
9'da
gösterildiği
gibi
Windows
Azure
Marketplace'i
sunuyor.
Şekil
9:
Windows
Azure
Marketplace,
Windows
Azure
uygulamalarını
ve
ticari
veri
setlerini
bulmanızı
sağlar.
Potansiyel
müşteriler
Marketplace
üzerinde
aramalar
yaparak
ihtiyaç
duydukları
özellikleri
karşılayan
Windows
Azure
uygulamalarını
bulabilir
ve
ardından
ya
uygulamanın
sahibi
ya
da
direkt
olarak
Marketplace
üzerinden
uygulamayı
kullanmak
üzere
kayıt
yapabilir.
Müşterileri
Marketplace
üzerinde
ticari
veri
setlerini
de
arayabilir
bunlara
demografik
veriler,
finansal
veriler,
coğrafi
veriler
ve
daha
birçok
veri
türü
dahildir.
İhtiyaç
duydukları
verileri
bulduktan
sonra
satıcı
üzerinden
veya
direkt
olarak
Marketplace
aracılığıyla
erişebilirler.
Uygulamalar
aynı
zamanda
Marketplace
üzerinden
Bing
Search
API'yi
kullanıp
internet
aramalarının
sonuçlarına
erişebilirler.
22
24. SDK'lar
2008
yılında
Windows
Azure
yayın
öncesi
sürümü
sadece
.NET
geliştirmelerine
izin
veriyordu.
Fakat
bugün
neredeyse
her
dilde
Windows
Azure
uygulamaları
hazırlayabilirsiniz.
Microsoft
şu
anda
.NET,
Java,
PHP,
Node.js,
ve
Python
için
SDK'lar
sunuyor.
Ayrıca
C++
dahil
olmak
üzere
her
dil
için
temel
destek
sunan
genel
bir
Windows
Azure
SDK'sı
da
mevcuttur.
Bu
SDK'lar
Windows
Azure
uygulamaları
oluşturmanıza,
dağıtmanız
ve
yönetmenize
yardımcı
olur.
SDK'lara
www.windowsazure.com
veya
GitHub
üzerinden
erişebilir
ve
SDK’ları
Visual
Studio
ve
Eclipse
ile
kullanabilirsiniz.
Windows
Azure
ayrıca
geliştiricilerin
herhangi
bir
düzenleyici
ile
veya
geliştirme
ortamında
kullanabilecekleri
komut
satırı
araçları
da
sunmaktadır.
Bu
araçlara
uygulamaları
Linux
ve
Macintosh
sistemler
üzerinden
Windows
Azure'a
dağıtmak
için
kullanılabilecek
araçlar
da
dahildir.
Windows
Azure
uygulamalarını
hazırlamanıza
yardımcı
olmasının
yanı
sıra
bu
SDK'lar
ayrıca
Windows
Azure
hizmetlerini
kullanan
fakat
bulut
dışında
çalışan
uygulamalar
oluşturmanıza
yardımcı
olacak
istemci
kütüphaneleri
de
sunmaktadır.
Örneğin
bir
barındırma
hizmetleri
sağlayıcısı
üzerinde
çalışan
fakat
Windows
Azure
bloblarını
kullanması
gereken
bir
uygulama
oluşturabilir
veya
Windows
Azure
uygulamalarını
Windows
Azure
yönetim
arabirimi
üzerinden
dağıtan
bir
araç
oluşturabilirsiniz.
23
25. Başlama
Şimdi
artık
büyük
resmi
gördüğünüze
göre
yapmanız
gereken
ilk
Windows
Azure
uygulamanızı
hazırlamak.
Programlama
dilinizi
seçin,
uygun
SDK'yı
edinin
ve
başlayın.
Artık
varsayılan
hale
gelen
şey
Bulut
Bilişim;
siz
de
hemen
başlayın.
Yazar
Hakkında
David
Chappell,
San
Francisco,
Kaliforniya'da
bulunan
Chappell
&
Associates'in
başkandır
(www.davidchappell.com).
Konuşmaları,
yazıları
ve
danışmanlık
hizmetleriyle
tüm
dünyadan
insanların
yeni
teknolojileri
anlamasına,
kullanmasına
ve
daha
iyi
kararlar
vermesine
yardımcı
olmaktadır.
24
