2. Kablosuz LAN (Wireless LANWLAN)
Kablosuz Yerel Alan Ağları
(Wireless Local Area
Networks, WLAN), iki yönlü
geniş bant veri iletişimi
sağlayan, iletim ortamı olarak
fiber optik veya bakır kablo
yerine telsiz frekansı (Radio
Frequency, RF) veya kızılötesi
ışınları kullanan ve salon, bina
veya kampüs gibi sınırlı bir
alanda çalışan iletişim
ağlarıdır. Kurulum kolaylığı ve
hareket serbestliği gibi önemli
avantajlar sağlayan WLAN
sistemleri kablolu ağların yerini
alabilmekte hatta bu ağlara
göre daha fazla fonksiyonlar
içerebilmektedir.

3. KABLOSUZ YEREL AĞLAR
NASIL ÇALIŞIR ?

Kablosuz yerel ağlar havadan yayılan elektromanyetik dalgalarla ( radyo
ya da infrared ) bir noktadan başka bir noktaya fiziksel bağlantı
olmaksızın bilgi iletişimini sağlar. Radyo dalgaları uzaktaki bir alıcıya
enerji verdiği için alıcı tarafından kusursuz bir şekilde alınır. Bu metoda
modulasyon da denir. Veri taşıyıcı üzerine birkez bindirildikten sonra
radyo sinyali bir frekanstan daha fazla frekans işgal edecektir. Çünkü
module edilecek bilgi de taşıyıcının üzerine binecektir. Böylece birden
fazla taşıyıcı frekans girişim olmaksızın aynı uzayda bulunabilecktir.
Bilgiyi almak için alıcının belli bir frekansa ayarlaması yeterli olacaktır
zira alıcı diğer frekansları reddedecektir.
Tipik bir kablosuz yerel ağ konfigurasyonunda, erişim noktası denilen
hem alıcı hem verici konumundaki ( transceiver ) cihaz standard
kablolamayla, kablolu ağa bağlanır. Erişim noktası ( access point )
kablolu ağ omurgası ve kablosuz ağ arasında veri alışverişi ve
tamponlamasını üstlenir.

4. NİÇİN KABLOSUZ KULLANIRIZ?

Mobilite : Kablosuz yerel ağlar ağ kullanıcılarına
şirketlerinin hangi noktasında olursa olsunlar, hareket
halinde dahi gerçek zamanlı bilgi erişimi sağlar.

Kurulum Hızı ve Basitliği : Kablosuz yerel ağ
sistemleri kurulumu hızlı ve kolaydır, ayrıca duvar ve
tavanlardan kablo çekme zorunluluğu da ortadan
kaldırır.

Kurulum Esnekliği : Kablosuz ağ teknolojisi kablolu
ağın erişemeyeceği yerlere ulaşımı sağlar.

Maliyet Kazancı : Kablosuz ağ kurabilmek için ilk
olarak harcanması gereken miktar kablolu bir ağdan
daha fazla olmakla birlikte hayat evresi sarfiyatı çok
azdır. Uzun vadeli kazançları, çok yerdeğiştirme
gerektiren dinamik ortamlarda kendini belli eder.

Genişletilebilirlik : Yapılar kolaylıkla değiştirilebilir ve
az miktarda kullanıcının oluşturacağı “peer to peer”
ağ yapısından, binlerce kullanıcıya geniş bir
yelpazeyi kapsar.

5. KABLOSUZ AĞLARIN ÇEŞİTLERİ
 Kablosuz
Geniş Alan Ağları (Wireless Wide
Area Networks, WWAN),
 Kablosuz Metropol Alan Ağları (Wireless
Metropolitan Area Networks, WMAN)
 Kablosuz Yerel Alan Ağları (Wireless Local
Area Networks, WLAN) ve
 Kablosuz Kişisel Alan Ağları (Wireless
Personal Area Networks, WPAN)

7. Kablosuz Geniş Alan Ağları
(WWAN)
 Bir
ülke ya da dünya çapında yüzlerce veya
binlerce kilometre mesafeler arasında
iletişimi sağlayan ağlara Geniş Alan Ağları
(WAN, Wide Area Networks) denilmektedir.
WAN’larda genellikle kiralık hatlar veya
telefon hatları kullanılmaktadır.

9. Kablosuz Metropol Alan Ağları
(WMAN)

Bir şehri kapsayacak şekilde yapılandırılmış iletişim ağlarına
veya birbirinden uzak yerlerdeki yerel bilgisayar ağlarının (LAN)
birbirleri ile bağlanmasıyla oluşturulan ağlara Metropol Alan
Ağları (Metropolitan Area Networks, MAN) denilmektedir.
MAN’larda da WAN’larda olduğu gibi genellikle kiralık hatlar veya
telefon hatları kullanılmaktadır. Bu tür ağlarda kablo yerine uydu
veya RF iletişimi teknolojileri kullanılması durumunda Kablosuz
Metropol Alan Ağları (Wireless Metropolitan Area Networks,
WMAN) olarak isimlendirilmektedir. WWAN’lar çok sayıda şubesi
bulunan kurum ve büyük şirketler ile dağınık yerleşime sahip
üniversiteler gibi yapılarda yaygın olarak kullanılmaktadır.
WWAN’lar kablolu ağlardan çok daha ucuz, esnek ve kolay
kurulum özelliklerine sahiptir.

11. Kablosuz Yerel Alan Ağları
(WLAN)

Yerel alan ağları (Local Area Networks, LAN) bir bina, okul,
hastane, kampüs gibi sınırlı bir coğrafi alanda kurulan ve çok
sayıda kişisel bilgisayarın (PC) yer aldığı ağlardır. LAN’lar, kamu
kurum ve kuruluşlarında, şirketlerde, üniversitelerde, konferans
salonlarında ve benzeri pek çok yerde kullanılmaktadır. Bir LAN
içinde çok sayıda bilgisayar, yazıcı, çizici, tarayıcı ve diğer
bilgisayar çevre birimleri yer alabilir. LAN’larda bilgisayarlar ve
ağ içerisindeki diğer cihazlar arasında iletişimi sağlamak üzere
kablo yerine RF veya kızılötesi teknolojisi kullanılması
durumunda, Kablosuz Yerel Alan Ağları (Wireless Local Area
Networks, WLAN) olarak adlandırılmaktadır. En kısa tanımıyla
WLAN sistemi bir kablosuz LAN’dır. Bu nedenle kablolu
LAN’ların tüm özelliklerine sahiptir. WLAN sistemleri;
kullanıcılarına kablosuz geniş bant internet erişimi, sunucu
üzerindeki uygulamalara (programlara) ulaşım, aynı ağa bağlı
kullanıcılar arasında elektronik posta hizmeti ve dosya paylaşımı
gibi çeşitli imkânlar sağlamaktadır.

13. KABLOSUZ PERSONEL ALAN
AĞLARI (WPAN)

Ev ya da küçük iş yerlerinde
birkaç bilgisayar ve çevre
biriminden oluşan ağlara
Kişisel Alan Ağları ( Personal
Area Networks,
PAN)denmektedir Kablo yerine
kablosuz iletişim teknolojisi
kullanılması durumunda ise
Kablosuz Kişisel Alan Ağları
(Wireless Personal Area
Networks, WPAN) olarak
adlandırılmaktadır. Bir başka
ifadeyle WPAN’lar yakın
mesafedeki elektronik cihazları
kablosuz olarak birbirine
bağlayan ağlardır.

14. Kablosuz LAN Standartları
 IEEE
802.11
 IEEE
802.11b
 IEEE
802.11g
 IEEE
802.11a

15. IEEE 802.11



Bu standart 1997 senesinden beri, uluslararası bir sivil toplum örgütü
olan, Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü (EEME / IEEE)
tarafindan geliştirilmektedir. IEEE kısaltmasi bu kuruluşu belirtmektedir.
802.11 standartının gelişimi ile EEME nin 11 inci çalışma grubu
ilgilenmektedir. Bu çalışma grubu aynı zamanda Metropolitan Ağ
Standartlari (MA / MAN) ile ilgili çalışma yapmaktadır. Çalışma
grubunun tam ismi "EEME TYA ve MA Standartlar Komitesidir".
IEEE 802.11x terimi, bu standartta yapilan değişikleri temsil etmektedir.
Bu yapilan degisikliklere ragmen 802.11 ailesi aynı temel iletişim
kurallarını kullaniyor. Yapılan değişikler arasında en önemli kabul
edilenleri 802.11b ve 802.11g dir. Bunların diğer değişiklerden (c-f,h,j)
farklı kabul edilmesinin en temel sebebi, toplum tarafından daha fazla
benimsenmiş ve kullanılmış olmalarıdır. Önümüzdeki senelerde,
yapılacak olan yeni değişiklik ile oluşturulacak 802.11n standartıda
önemli bir değişiklik olarak kabul edilecek gibi görünüyor. Her yeni
yapilan değişiklik ile 802.11 iletişim standartının güvenlik özellikleri ve
kapsama mesafesi artmaktadır.

16. IEEE 802.11b

802.11b standardı, 2.4GHz ISM bandında gerçekleşen
işlemler için tanımlanmış bir standarttır. DSSS modülasyonu
kullanan RF kanalları sayesinde yüksek hızlarda daha uzak
noktalara veri iletimine olanak sağlar. Bu standart IEEE'nin
802.11 orjinal standardından 5 kat daha fazla veri hızına
ulaşarak saniyede 11 Mbit verinin iletilmesini mümkün kılar.
802.11b genellikle ofis ortamları, hastaneler, depolar ve
fabrikalar gibi ortamlarda kullanılmaya oldukça uygundur.
Özellikle konferans salonları, çalışma alanları ve kablo
çekmenin tehlikeli olduğu noktalarda ağ bağlantısı
sağlanması için uygun bir teknolojidir. Kısaca 802.11b,
WLAN'lar mobilitenin gerekli olduğu ve orta hızlı ağ
bağlantılarına ihtiyaç duyulan alanlarda kullanılır. 801.11
standartlarının diğer önemli özelliği de açık standart
olmalarıdır.

17. IEEE 802.11g

802.11g standardı temel olarak 802.11b
standardının bir uzantısıdır. Bu standart ile
birlikte veri iletim hızı 2 kat artarak saniyede
22Mbit'e ulaşmaktadır. Böylelikle video
uygulamaları da dahil olmak üzere, bir çok
multimedya uygulaması desteklenebilir hale
gelmektedir. Bu standardın 802.11b ile uyum
konusunda belli noktalarda yetersiz
kalmasından dolayı henüz çok fazla uygulaması
ve destekleyen ürünler görülmemektedir. Bu
standardın kullanıma girmesiyle birlikte erişim
noktalarında ve alıcılarda belli fiziksel
değişikliklerin gerçekleştirilmesi gerekecektir.

18. IEEE 802.11a

802.11a standardı, 802.11b standardının hızlı ethernet
karşılığıdır. Bu standartla birlikte veri iletim hızı 802.11b'ye
göre 5 kat daha arttırılarak saniyede 54Mbit'e çıkarılmaktadır.
802.11b'ye benzer olarak bu standardın kullanım bulacağı
alanlar, yüksek veri hızlarını gerektiren verilerin ve içeriğin
iletilmesi gereken durumlardır. Her ne kadar 802.11a'nın
hizmet kalitesine yönelik özellikleri henüz belirlenmemiş
olsada, sağladığı çok yüksek veri hızı doğru alanlarda
kullanıldığında belli sonuçlar verebilir. Bu teknolojinin
kullanılmasından en fazla yararlanabilecek üç kilit uygulama;
erişim noktaları arasındaki kablosuz omurgalar, yüksek veri
iletim hızına ihtiyaç duyankurumsal kullanıcılar ve video
dağılım sistemleridir.
802.11a'da yüksek frekanslar (5GHz) kullanılmasından dolayı
kayıplar artmakta ve 802.11b'ye göre aynı mesafeye
erişebilmek için daha fazla güç gerekmektedir.

19. Standart
Adı
Frekans Modülasy
Bandı
on
Tekniği
Kanal
Sayısı
Güvenli Veri
k
Hızı
Açıklama
IEEE
802.11
2,4 GHz
ISM
FHSS veya 3(dâhili/ WEP
DSSS
harici)
veya
WPA
2
İlk hazırlanan ve
Mbps temel standart
IEEE
802.11a
5 GHz
OFDM
4
(dâhili)
4
(dâhili)
11
(harici)
WEP
veya
WPA
54
Çoklu ortam
Mbps Uygulamaları ve
yüksek veri hızı için
IEEE
802.11b
2,4 GHz
ISM
DSSS
3(dâhili/ WEP
harici)
veya
WPA
11
Yaygın kullanım ve
Mbps düşük maliyetli
sistemler
IEEE
802.11g
2,4 GHz
ISM
DSSS veya 3(dâhili/ WEP
OFDM
harici)
veya
WPA
54
802.11b’nin yüksek
Mbps hızlar için geliş hali

20. HiperLAN

HiperLAN (High Performance Radio LAN), yüksek hıza sahip
WLAN standardı olarak Avrupa ülkelerinde geliştirilmiştir.
HiperLAN1 ve HiperLAN2 olmak üzere iki tipi vardır. Her iki tipte
ETSI tarafından tanımlanmış olup, OFDM kodlama-modülasyon
yöntemi ile 5 GHz bandında çalışmaktadır. HiperLAN’lar, 802.11
standartları ile benzer özellik ve kapasiteye sahiptir. HiperLAN1
1996 yılının başlarında geliştirilmiş olup; 5 GHz frekans bandında
20 Mbps data hızı sağlamaktadır. HiperLAN2 ise aynı frekans
bandını kullanarak 54 Mbps data hızlarına ulaşabilmektedir.
HiperLAN2’nin PHY(fiziksel katman) katmanı 802.11a ile aynıdır
ve iki grup ortak (koordineli) çalışma yürütmektedirler. 802.11a
özellikle çoklu ortam (multimedya) uygulamalarını kısıtlarken,
HiperLAN2 daha pahalı bir sistem olmakla birlikte yüksek veri
oranlarıyla resim ve görüntü aktarımında daha iyi performans
sağlamaktadır.

21. Özellik
HiperLAN2
802.11a
Brüt Aktarım Oranı
54 Mbps
54 Mbps
Net Veri Oranı
32 Mbps
32 Mbps
Frekans Bandı
5 GHz
5 GHz
Frekans Seçimi
Tek Taşıyıcı
DFS ile Tek Taşıyıcı
Ortama Erişim
TDMA/TDD
CSMA/CA
Şifreleme
DES, 3DES
40 bit RC4
Modülasyon Yöntemi
OFDM
OFDM

22. Bluetooth nedir?

Bluetooth, kablosuz kısa-mesafeli, ses ve veri haberleşmesini
sağlamak için oluşturulmuş ve standart çalışmaları hala devam
eden bir sisteme verilen addır. Bugün pek çok insanın kullandığı
televizyonların uzaktan kumandası, aslında Bluetooth’un atası
sayılabilir. Ancak aradaki en büyük fark, şu an kullanılmakta olan
uzaktan kumandalar (TV vb.), IrDA (infra Red Data Association),
kızıl ötesi ışık ile veri iletişimini sağlamaktadır. Bluetooth’da ise
2.4 GHz’de radyo dalgaları kullanılmaktadır, dolayısıyla IrDA gibi
doğrudan görüş hattı gerektirmemenin üstünlüğünü sunmaktadır.

23. Bluetooth da 3 sınıf tanımlanmıştır
Ürün
Tipi
Güç Seviyesi
İletişim
Mesafesi
Amaç
Sınıf 1
100mW/
20dBm
100m’ye kadar
Azami iletişim
mesafesi
Sınıf 2
2.5mW/
4dBm
10m’ye kadar
Orta iletişim mesafesi
Sınıf 3
1mW/ 0dBm
0.1m’ye kadar
Kısa iletişim mesafesi

24. Bluetooth İle Ağa Bağlanmak için Kullanılan LAN adaptör

25. Masaüstü bilgisayarın kablosuz ortama
bağlanabilmesi için kullanılan USB adaptör

26. Bluetooth’un kullanım alanı

Bluetooth’un kullanım alanı olabildiğince geniştir. Kısa-mesafeli haberleşmede
hayal edilebilecek pek çok şeye alt yapı sağlayabilmektedir. Bir kaç örnek
vermek gerekirse:
-Bilgisayarınızın, yazıcınızın, farenizin kablolarını atabilir, tümüyle kablosuz
bağlantıya geçebilirsiniz,
-Bluetooth ile donatılmış cep telefonunuzu çantanızda taşırken, kulağınıza takılı
olan kulaklık-mikrofon ile telefon konuşmanızı yapabilirsiniz,
-Arabanızla yolculuk ederken arabanızda bir sorun olduğunda Bluetooth’lu
arabanız ve cep telefonunuz aracılığı ile arabanızın tüm arıza bilgilerini servise
aktarabilir, hatta servisin aynı altyapı üzerinde arabanıza müdahale etmesini
sağlayabilirsiniz,
-Amerika’da, tümüyle Bluetooth altyapısına geçmiş olan “Holiday Inn Hotel”in
lobisinde otururken, cebinizden Bluetooth’lu “e-mail kalem”inizi çıkarıp bir
kağıdın üzerine istediklerinizi yazıp “Gönder” tuşuna basarak e-postanızı
gönderebilirsiniz.
-Bluetooth’lu arabanızla Boğaz Köprüsünden veya herhangi bir otoyol
gişesinden beklemeden geçiş yaparken arabanız gişe ile haberleşip kredi
kartınızdan gerekli ödemeyi otomatik olarak yapabilir. Aynı araçla, aynı işlemi
Avrupa gezisine çıktığınızda da yapabilirsiniz.

27. HomeRF (EV RADYO
FREKANSI)

HomeRF, ev ve küçük işyerleri için geliştirilen
kablosuz erişim standardıdır. Özellikleri Mart
1998’de kurulan Home Radio Frequency Working
Group (HomeRF WG) isimli çalışma grubu
tarafından ortak kablosuz erişim protokolü (Shared
Wireless Application Protocol-SWAP) adı altında
duyurulmuştur. HomeRF evde bulunan PC,
kordonsuz telefon ve diğer cihazlar arasında ses ve
veri iletişimini kablolama masrafına gerek kalmadan
kablosuz olarak sağlamaktadır.

28. HomeRF’in Genel Özellikleri
Frekans Aralığı
2402 - 2480 MHz
Veri Oranı
10 Mbps (v.2 için)
Mesafe
~50 metre
RF atlama
50 kez/s
TX Çıkış Gücü
Azami 20 dBm (100 mW)

29. Kablosuz Cihazlar

30. Terminaller (Uç-birimler)

Terminal, iletişimi
başlatan veya iletişim
talebine cevap veren
birimidir. Diğer bir
ifadeyle, gönderilen bir
sinyalin gidebileceği en
son noktadır. Bir ağdaki
tüm elemanlar
terminallere hizmet için
ordadır.

31. Günümüzde, piyasada
bulabileceğiniz neredeyse tüm
dizüstü bilgisayarlar üzerinde
kablosuz ağ erişimi
bulunmaktadır. Şayet elinizde
daha eski bir model bulunuyorsa,
Wi-Fi, IEEE 802.11b/g/a yâda
WLAN adaptör gibi farklı isimlerle
satılan PCMCI veya USB
adaptörlerle bilgisayarınızı
kablosuz terminale
dönüştürebilirsiniz.

32. Taşıyıcı birimler (AP: Access
Point)

Bir terminalden aldığı bilgiyi,
doğrudan hedef terminale
en yakın bir taşıyıcı birime
ileten ağ bileşenleridir.
Kablosuz modem, bina içi
veya dışındaki erişim
noktaları (Access
point/hotspot) veya mobil
iletişimde kullanılan baz
istasyonları kablosuz
taşıyıcı birimler olarak
düşünülebilir.

33. 
Terminallerin yayın gücü genel
olarak taşıcılardan zayıf
olduğundan sinyallerini hedef
terminale doğrudan
göndermeyebilirler. Bu tür bir
durumda taşıyıcının temel
fonksiyonu kaynak terminalden
aldığı sinyali güçlendirerek
hedef terminale ulaştırmaktır.
Bazı durumlarda aynı odada
yan yana bulunan iki terminal
birbiriyle geçmek isteseler bile
geçemezler. Bu durum sinyal
gücünden öte ağ topolojisinin
nasıl dizayn edildiğiyle ilgilidir.

34.  Aynı
kat veya oda içerisinde bulunmayan
terminaller çoğu zaman birden fazla taşıyıcı
birim üzerinden birbirlerine erişebilirler. Zira
her taşıyıcı kendi kapsama alanına giren
terminale sinyal gönderebilir veya ondan
sinyal alabilir. Böyle bir durumda, terminal
birimler arasındaki iletişi sağlayabilmek için
öncelikle taşıyıcı birimler arasındaki erişimi
gerçekleştirmek gerekir.

35. Taşıyıcı birimleri birbirinden
ayıran temel kriterler
 Kapsama
alanı
 Yönlendirme ve mobilite için kullandığı
mimari ve protokoller,
 Terminalleri yetkilendirme ve şifreleme,
 Filtreleme ve trafik önceliklendirme,

36. Çalışma Biçimleri
 Kablosuz
ağlarda, düzenli ve düzensiz olmak
üzere iki farklı çalışma biçimi tanımlanabilir.

37. Düzensiz bağlantı (Ad Hoc
Mode)

Herhangi bir AP’nin yer almadığı kablosuz ağ ortamıdır.
Dolayısıyla birbirinin kapsama alanı içerisine girebilen
terminaller, doğrudan kendi aralarında iletişime girebilir.
Düzensiz bağlantı, pratikte, iki bilgisayar arasında; mobil
telefonlar arasında veya telefon ile bilgisayar arasında veri
aktarmak için kullanılabilir. Bluetooth ve kızılötesi (InfraRED)
gibi iletişim protokolleri düzensiz bağlantı için tipik örneklerdir

38. Düzenli Bağlantı (Infrastructure
Mode)

Bünyesinde en az bir tane AP bulunduran ağ yapısıdır.
Her terminal diğerine bir ya da birden fazla AP üzerinden
erişir. Etrafınızda görebileceğiniz kablosuz ağların
neredeyse tümü kurulu altyapıya sahip olduğundan
düzenli bağlantı yapısına sahiptirler.

39. Kablosuz Ortam Topolojileri

40. 


İstasyonlar: Bir ağda kablosuz bir ortama bağlanabilir tüm
bileşenler istasyon olarak adlandırılır.
Temel Servis Seti: Temel Servis Seti, birbirleri ile ilişki
kurabilen tüm istasyonların kümesidir.

41.  Genişletilmiş
Servis Seti: Genişletilmiş
Servis Seti, temas servis setlerinin birbirleri
ile olan bağlantısıdır. Bu sistemin erişim
noktaları bir dağıtım sistemi ile birbirine
bağlanmıştır.

43.  Dağıtım
Sistemi: Dağıtım Sistemi,
genişletilmiş servis setinin erişim noktalarını
bağlar. Bir dağıtım sistemi, hücreleri
aracılığıyla ağ kapsamını artırmak için
kullanılabilir