1. WordPress nedir
• WordPress, GPL(Genel Kamu Lisansı)
açık kaynak lisanslı Php ve Mysql üzerine
kurulmuş CMS(İçerik yönetim sistemi) dir
yani içerik düzenleme, yönetme ve
yayımlama sistemidir. WordPress gibi
sistemlerin amacı kişilerin hiçbir teknik
bilgiye sahip olmaksızın içerik
yayınlamasına olanak sağlamaktır. Resmi
internet sitesi: wordpress.org
2. WordPress için gerekenler :
WordPress için gerekenler :WordPress bir web
sitesine veya yerel bir ağ üzerin kurulabilir, ihtiyacı olan
bir Mysql veritabanı ve Php dilini çalıştırabilen bir
sunucudur. Php ve Mysql WordPress gibi açık kaynak
ve ücretsiz, dünya üzerinde içerik yayınlayan web
sitelerinde en sık kullanılan sistemlerdir.
3. WordPress için hazır seçenek
• WordPress i kendi sunucunuza kurabildiğiniz bir içerik
sistemi olması yanı-sıra sunucu, kurulum
gerektirmeksizin hazır kurulu biçimde wordpress.com
adresinde de kullanabilirsiniz. wordpress.com da
sectiginizbirisim.wordpress.com gibi ücretsiz bir adres
alabilir ve sınırlı özellikleri ile kullanmaya
başlayabilirsiniz, kendi alan adınızı kullanmak, görünümü
özelleştirmek gibi birçok özelliğini ise belirlenen ücretleri
ödeyerek yapma imkanınız var. Kısaca wordpress.com
bloggger.com, blogcu.com gibi kullanıcılarına ücretsiz
blog hizmeti veren bir sitedir. Türkçe dahil birkaç dilde
kullanılabiliyor.
4. WordPress kurmak
• Neredeyse İnternet üzerinde her 5 siteden birinin
kullandığı bu sistemin kurulumu en fazla 5
dakikadır, son versiyonları ile birlikte yeni çıkan
versiyonlara yükseltmek, eklenti ve temaların
yeni versiyonuna yükseltmek otomatik hale
gelmiştir. İhtiyaç duyduğu bir Mysql veritabanı
adresi, Mysql kullanıcı adı ve parolasını girip
kuruluma başla dediğinizden 3-5 dakika sonra ilk
girdileri eklemeye başlayabilirsiniz, bu bilgileri
size sitenizin barındırma hizmetini veren yerin
yetkilisi verecektir.
5. WordPress kurulumundan sonra ilk
yapılacaklar
• WordPress i kurduktan sonra ilk yapılması gereken
elbette yönetici parolanızı değiştirmektir, varsayılan
olarak yönetici giriş adı admin dir bu normalde
değiştirilemez ancak veritabanında manuel olarak
yapılacak bir işlem ile değiştirilmesi mümkün bu
uzmanlık isteyen bir iştir. Bu işlemden sonra ayarlara
geçin.
• İkinci olarak sitenin kullanacağı bağlantı yapısını
seçmelisiniz, bu seçenek ayarlar kısmında Kalıcı
Bağlantılar ismi ile geçen ayardır.
• Üçüncü olarak yine ayarlar kısmında bulunan okuma,
yazma, tartışma ve medya seçeneklerine göz atıp
kendinize göre seçeneklerinizi yapın.
• Son olarak bir tema seçin.
6. WordPress dizinleri
• WordPress dizinleri şöyledir:
• Ana dizin varsayılan dizin ismi wordpress
dir.
– wp-admin Yönetim panelini dosyaları.
– wp-content İçerikler dizini.
• languages Dil dosyaları.
• plugins Eklentiler.
• themes Temalar.
– wp-includes Genel sistem dosyaları.
7. Dizin açıklamaları
• wp-admin isimli dizin içerisinde yönetim paneli ile ilgili dosyalar vardır, kullanıcı
olarak bizlerin bu dizin ile hiç işi olmaz, çok ekstrem bir özelleştirme örneğin yönetim
paneli girişi veya üye olma sayfası gibi özelleştirmeler dışında bu dizindeki dosyalar
sitenin ziyaretçi nezdinde çalışması ile neredeyse hiç alakası yoktur, tamamen
yönetim paneli ile ilgilidir.
• wp-content isimli dizin sitedeki tüm içeriklerin varsayılan olarak bulunduğu dizindir,
eklentiler, temalar ve siteye eklenen girdiler yolu ile yüklenecek her türlü içerik
varsayılan olarak bu klasör içine yüklenir. Bir WordPress sitesinin yedeği alınacaksa
çoğu zaman sadece bu klasörün yedeği alınması yeterlidir zira diğer tüm dosyalar
zaten yeni indireceğiniz WordPress ile aynıdır. Bu bilgiler bahsettiğim gibi varsayılan
ayarlarda geçerlidir, ana dizindeki wp-config.php dosyasında yapılacak bir değişiklik,
eklenecek bir iki kod ile wp-content ve içindeki plugins, themes klasörlerinin yolları
değiştirilebilir ayrıca girdiler yolu ile eklene resim, video gibi içeriklerin bulunacağı
dizin de yönetim panelinde ayarlar kısmından değiştirilebilir.
• wp-includes dizini WordPress in çalışması için gerekli olan tüm dosyaları barındırır,
sistemin kalbi bu dizindir. Bu dizinde bulunan dosyalarda değişiklik, düzenleme
yapacaksanız çok dikkatli davranmalısınız, fazla da paniklemeye gerek yok eğer bir
sorun olursa yeniden bir WordPress indirip içine orijinal dosyayı koyabilirsiniz.
8. wp-config.php
• Bu dosya WordPress'in temel ayarlarını
barındıran dosyadır, veritabanı adresi, adı,
kullanıcı adı ve parola, site dili, karakter
kodlaması gibi birçok ayar bu dosya içindedir.
Bu dosya içine birçok fazladan ayar eklenebilir
örneğin sitenin wp-content klasörünü başka bir
klasör olarak belirleyebilirsiniz veya mesela
define('WP_POST_REVISIONS', false); yazıp
girdilerin önceki versiyonlarını kaydetmesini
engelleyebilrsiniz
9. WordPress temaları
• Tema veya şablon sitenin görünümü
anlamına geliyor, WordPress'in tema
hiyerarşisi çok gelişmiştir, hem basit hem
de çok kullanışlıdır.
• Tema hiyerarşisi resimde gördüğünüz
şemadaki gibidir, aşağıda benim yazdığım
sıralamaya bakarsanız aslında çok basit,
hiçbir dosya yoksa tüm site temanın
index.php dosyasından den çalışır.
10. • Ana sayfa
• home.php – ana sayfa için.
• index.php – home.php yoksa.
• Tekil girdiler
• single.php – tekil girdi için.
• index.php – single.php yoksa.
• Sabit sayfalar
• özel sayfa şablonu- özel oluşturulan bir sayfa şablonu, sayfa eklenirken seçilir.
• page-{ismi}.php – sayfa ismine göre, örnek: page-hakkinda.php, page-iletisim.php.
• page-{id}.php – sayfa id numarasına göre, örnek: page-2.php, page-5.php.
• page.php – yukarıdakiler o sayfa için yoksa o ve tüm sayfalar için.
• index.php – page.php yoksa.
• Kategori arşivleri
• category-{ismi}.php – kategori ismine göre, örnek: category-teknoloji.php, category-
sinema.php.
• category-{id}.php – kategori id numarasına göre, örnek: category-10.php, category-115.php.
• category.php – yukarıdakiler o kategori için yoksa tüm kategoriler için.
• archive.php – yukarıdakiler yoksa.
• index.php – archive.php yoksa.
11. • Etiket/Tag arşivleri
• tag-{ismi}.php – tag ismine göre, örnek: tag-cicekler.php, tag-bocekler.php.
• tag-{id}.php – tag id numarasına göre, örnek: tag-15.php, tag-115.php.
• tag.php – yukarıdakiler o tag için yoksa o ve tüm tagler için
• archive.php – yukarıdakiler yoksa.
• index.php – archive.php yoksa.
• Yazar/kullanıcı arşivleri
• author-{ismi}.php – bir yazar için yazarın kullanıcı adına göre, örnek: author-ali.php,
author-wolkanca.php.
• author-{id}.php – bir yazar için yazarın id numarasına göre, örnek: author-10.php,
author-215.php.
• author.php – yukarıdakiler o yazar için yoksa o ve tüm yazarlar için.
• archive.php – yukarıdakiler yoksa.
• index.php – archive.php yoksa.
• Tarihsel arşivler
• date.php – tarihsel arşivler için.
• archive.php – date.php yoksa.
• index.php – yukarıdakiler yoksa.
12. • Arama sonuçları
• search.php – arama sonuçları için.
• index.php – search.php yoksa.
• 404 (Sayfa Bulunamadı)
• 404.php – özel hata sayfası.
• index.php – 404.php yoksa.
• Dosyalar/ekler
• dosya-tipi.php – örnek: image.php, video.php,
audio.php.
• attachment.php – yukarıdakiler o dosya tipi için yoksa o
ve tüm ekler için.
• single.php – yukarıdakiler yoksa.
13. WordPress temaları diğer
dosyalar
• Yukarıdakiler ek olarak bir temanın içinde olan dosyalar şunlardır;
• style.css – temalarda olması zorunlu bir dosyadır, tema hakkında bilgi ve
sitilleri içerir.
• header.php – üst kısım olarak kullanılıyor. get_header(); yazılarak çağrılır.
• sidebar.php – yan kısım için kullanılıyor. get_sidebar(); yazılarak çağrılır.
• comments.php – yorumlar için kullanılıyor. comments_template();
yazılarak çağrılır.
• comments-popup.php – eski tip açılır pencere yorumlar için pek kullanılmaz.
• footer.php – alt kısım için kullanılıyor. get_footer(); yazılarak çağrılır.
• functions.php – fonksiyonlar için kullanılıyor, bu dosya içine temada
herhangi bir yerde kullanabileceğiniz fonksiyonlar ekleyebilir ve
kullanabilirsiniz bulunduğu dizindeki temaya otomatik olarak bağlıdır.
14. WordPress'e tema yüklemek
• WordPress'e tema yüklemek şu anda çok basit bir
şeydir, 2.5 versiyonu öncesinde tema klasörünü manuel
olarak ftp bağlantısı ile bağlanıp wp-content/themes/
dizini içine atmak gerekiyordu.
• WordPress 2.6 sonrası sürümlerle birlikte artık ftp
bağlantısına gerek kalmadan bilgisayarınıza indirdiğiniz
zip(zip,tar,gzip)li tema klasörünü yönetim panelinden
çabucak gönderip kullanabiliyorsunuz.
• Yine bilgisayarınıza indirmeye gerek kalmadan zipli
temanın internet adresini girip de yükleyebiliyorsunuz ve
ayrıca WordPress in tema dizinini yönetim panelinden
gezip seçip ön izleme yapma ve birkaç saniye de
yükleme imkanınız var
15. WordPress tema düzenlemek
• Son versiyonlarla birlikte WordPress'in dosya düzenleme
özelliği oldukça gelişti, en önemli özelliği kod
renklendirme. Düzenledğiniz WordPress temasında
dosya içindeki kodlar renkleniyor ve çok basit bir şekilde
temanızı düzenleyebiliryorsunuz.
• Bir diğer özellik fonksiyonlar, tema dosyasını
düzenlerken hemen alt kısımda hazır fonksiyonlar
eklemeniz için sizi bekliyor.
• Ve Javascript ile güzelleştirilmiş bir diğer özellik
düzenleme yapıp güncelle dedikten sonra tarayıcınızın
en son düzenlediğiniz satıra geri dönmesi.
• WordPress temalarını düzenlerken mutlaka
düzenleyeceğiniz dosyanın önce yedeğini alın, yapın
bunu sonra üzülmeyin.
16. Arama motorlarına yönelik
• WordPress sistemin yapısı kullanıcıların olduğu kadar arama
motorlarının da çok kolay dolaşabildiği bir yapıdadır, gelişmiş
kategorizasyon sistemi ve bağlantı yapısıyla seo canavarıdır
diyebiliriz. Siteye eklediğiniz girdileri arama motorlarının fark edip
dizinlerine eklemelerini hızlandıracak ve eklediğiniz girdileri daha
değerli hale getirebilecek birkaç işlem vardır, buna canavarı tam
performansı ile kullanmak denebilir.
• Ping servislerini ekleyin, yönetim panelinde ayarlar sekmesinin
altında bulunan yazma seçeneklerine ping servislerini eklemeniz
yeni bir girdi eklediğinizde arama motorlarına sinyal gönderip
eklediğiniz girdinin hemen arama motorlarının dizinlerine eklenmesi
anlamına gelir.
• Sayfa açıklama ve başlıklarını düzenleyin, eklediğiniz girdilerin
başlıklarında kullandığınız birkaç kelimenin değeri çok önemlidir bu
yüzden eklediğiniz girdilerde başlıkları çok iyi düşünerek
eklemelisiniz. Sayfa açıklamalarına ise girdinin ilk paragrafını
eklemek o sayfanın değerini yükseltecek işlemlerden biridir.
17. WordPress'i hızlandırmak
• Aslında WordPress normal şartlarda yeterli bir hıza sahiptir fakat ziyaretçi
sayısı yükseldikçe Mysql sorguları ve derlemeleri siteyi yavaşlatır.
• WordPress'i hızlandırmak için en basit ve kesin yol önbellek sistemi
kullanmaktır, bu sistem bir kullanıcının ziyaret ettiği sayfayı önbelleğe alarak
ondan sonra gelecek tüm kullanıcılara önbellek deki sayfayı vererek sitenin
daha az Mysql sorgusu, daha az enerji harcamasını sağlar. Önbellek deki
sayfalar statik bir sayfa gibi çok hızlı açılırlar ve diğer önbelleğe alınmamış
sayfalar da Mysql sorguları hızlanır.
• Diğer bikaç ufak yöntem ise şöyle:
Sabit sayfaları statik html sayfa olarak yapın.
Sorguları azaltmak için temada kullanılan bloginfo('stylesheet_url');,
bloginfo('name'); gibi benzer sorguları manuel olarak elle girin.
Mümkün oldğunca az sayıda sitil şablonu olsun ve onu import yöntemi
dışarıdan kullanın, sitil şablonunu optimize edin.
Daha az Javascript kullanın, Javascript leri optimize edin.
Site açılırken gösterilen materyaller(jpg, gif, video, vs.) mümkün olduğunca
az siteden olsun yani az Dns sorgusu olsun.
18. WordPress kullanan popüler
markalar
• 1. Ebay
2. Yahoo
3. Digg Blog
4. Ford
5. Wall Street Journal
6. Sony
7. People Magazine
8. Samsung
9. Playstation
10. NYTimes Blogs
11. Wired
12. Mozilla Firefox
13. Giga OM
14. CNN
15. Network Solutions
16. Flickr
17. Download.com
18. Ben & Jerry
19. cPanel
20. General Electronic (GE)
21. Pcnet