เงื่อนไข-การตัดสินใจ-การควบคุม

1. บทที่ 6 เงื่อนไข การตัดสินใจ การควบคุมทิศทาง และการทาซ้า

2. สมาชิกกลุ่ม
• 1. นางสาวสมหญิง งามเลิศศุภร เลขที่ 12
• 2. นางสาวนัชชา ห้วยหงส์ทอง เลขที่ 15
• 3. นางสาวคันธรส ใคร่ในธรรม เลขที่ 21
• 4. นางสาวรวิสรา คชายุทธ เลขที่ 23
• 5. นางสาวธิดาพร แก้วตา เลขที่ 30
• 6. นางสาวณัฐริกานต์ ธรรมโชติ เลขที่ 33
• 7. นางสาวนุชนาฏ สุดประเสริฐ เลขที่ 34
• 8. นางสาวกานติรัตน์ มนูเดชาวัชร เลขที่ 35
• 9. นางสาวศุภสุตา อินทรภักดี เลขที่ 36

3. การควบคุมทิศทางการทางาน
การควบคุมทิศทางแบบมีเงื่อนไข
- ได้แก่ คาสั่ง if, if-else,if-elseif และ switch
การควบคุมทิศทางแบบวนรอบ
- ได้แก่ คาสั่ง while,do-while และ for

4. การควบคุมทิศทางแบบเลือกทา
• คาสั่ง if
ในภาษา Phython คาสั่งสาหรับโครงสร้างการควบคุมเพื่อกาหนดทางเลือกคือประโยค if ซึ่งประกอบด้วยส่วนที่ทาหน้าที่ตรวจสอบเงื่อนไขที่
เรียกว่า นิพจน์ทางตรรกศาสตร์ เราสามารถใช้โครงสร้างการควบคุมแบบ if ได้ในหลาย ๆ รูปแบบ คาสั่ง if เป็นคาสั่งที่ใช้เลือกการทางานตามเงื่อนไข
สามารถแบ่งตามลักษณะการทางานได้3 แบบ ดังนี้
1. คาสั่ง if แบบทางเดียว (if)
2. คาสั่ง if แบบสองทาง (if-else)
3. คาสั่ง if แบบหลายทาง (if-elseif , nested- if)

5. ผังงาน if แบบ 1 ทางเลือก
ค่าของนิพจน์ทดสอบ
จริง
เท็จ
กลุ่มคาสั่ง
if (นิพจน์ทดสอบ) ประโยคที่ทาเมื่อผลจากนิพจน์ทดสอบเป็นจริง;
เช่น if (x<y) printf(“%d”,y);

6. ตัวอย่างโปรแกรม if แบบ 1 ทางเลือก
#include <stdio.h>
void main ( )
{
int value;
printf(“Enter an integer: ”);
scanf(“%d”, &value);
if (value = = 5) {
printf(“You entered a value of 5.n”);
printf(“This will now be changed to a 6!n”);
value = value + 1;
}
printf(“Goodbyen”);
}

7. ประโยคควบคุม if แบบ 2 ทางเลือก
• คาสั่ง if - else
โครงสร้างแบบ if – else คล้ายกับประโยคควบคุม if แบบ 1 ทางเลือก เพียงแต่เพิ่มทางเลือกเข้ามา
ใช้ในกรณีที่เราต้องการให้มีทางเลือก 2 ทางให้ประมวลผล คือ ทางเลือกที่เงื่อนไขจริงมีค่าเป็นจริง และเงื่อนไขที่เป็นเท็จ

8. ผังงาน ประโยคควบคุม if แบบ 2 ทางเลือก
ค่าของนิพจน์
ทดสอบ
กลุ่มคาสั่ง 1
เท็จ
จริง
กลุ่มคาสั่ง 2
if (นิพจน์ทดสอบ) ประโยคที่ทาเมื่อผลจากนิพจน์ทดสอบเป็นจริง;
else ประโยคที่ทาเมื่อผลจากนิพจน์ทดสอบเป็นเท็จ;

9. ตัวอย่างคาสั่ง if-else
ถ้าค่าในตัวแปร score มากกว่าหรือเท่ากับ 50 ให้ตัวแปร grade มีค่า ‘p’ แต่ถ้าค่าในตัวแปร score น้อยกว่า 50 ให้ตัวแปรgrade มีค่า ‘f’
• if (score >= 50)
• grade = ‘p’;
• else
• grade = ‘f’;
• printf(“score = %6.2f grade = %c”,score,grade);

10. ตัวอย่าง ประโยคควบคุม if-else
• การใช้ประโยคควบคุม if แบบ 2 ทางเลือก ตัวอย่างเช่น ในการตรวจสอบค่าตัวแปร totalsale ว่ามากกว่า 100 หรือไม่ ถ้ามากกว่าให้คิดภาษี
7% แต่ถ้าไม่ใช่ ก็ไม่ต้องคิดภาษี ดังนี้
totalsale>100
tax = 0.07*totalsale
เท็จ
จริง
tax =0

11. ตัวอย่างโปรแกรมแบบ if-else
#include <stdio.h>
main()
{
int point;
printf(“Enter your Exam Points : ”);
scanf(“%d”,&point);
if (point >= 50)
printf(“You Passed.n”);
else
printf(“You didn’t Passed.n”);
}

12. การควบคุม if elif
• คาสั่ง else สามารถใช้ร่วมกับคาสั่ง if คาสั่ง else มีบล็อกของโค้ดที่รันถ้านิพจน์เงื่อนไขในคาสั่ง If สามารถแก้ไขเป็น 0 หรือเป็นค่า FALSE ได้
• คาสั่ง else คือคาสั่งที่เป็นตัวเลือกและอาจมีคาสั่งต่อไปนี้ได้เพียงหนึ่งคาเท่านั้น

13. ผังงาน โครงสร้างการควบคุม if-elif

14. • #!/usr/bin/python
• var1 = 100
• if var1:
• print "1 - Got a true expression value"
• print var1
• else:
• print "1 - Got a false expression value"
• print var1
• var2 = 0
• if var2:
• print "2 - Got a true expression value"
• print var2
• else:
• print "2 - Got a false expression value"
• print var2
• print "Good bye!"
ตัวอย่างโปรแกรมแบบ if-elif

15. คาสั่ง if ซ้อน if (nested if)
 คาสั่ง if ซ้อน if จะใช้กับปัญหาที่มีเงื่อนไขซับซ้อน อย่างเช่น กาหนดว่าต้องเป็นจานวนคู่และมีค่าไม่เกิน 20 หรือ เงื่อนไขต้องเป็นเพศหญิงอายุไม่เกิน
30 ปี เป็นต้น
 ซึ่งคาสั่ง if ซ้อน if ก็คือคาสั่ง if ตามปกติ แต่เรานามาเขียนซ้อนกันมากกว่า 1 ชั้น ซึ่งมีรูปแบบการเรียกใช้งาน ดังนี้
 if (condition-1)
{
if (condition-2)
{
...
if (condition-n)
statement;
}
}

16. ตัวอย่างโปรแกรมแบบ nested-if
main()
{
int num;
printf(“Enter your number : ”);
scanf(“%d”,&num);
if (num>=20)
{
if (num<=30)
{
if (num%2==1)
printf(“Right numbern”);
else
printf(“Wrong numbern”);
}
else
printf(“Large numbern”);
}
else
printf(“Small numbern”);
}

17. การควบคุมทิศทางแบบวนรอบ หรือทาซ้า
• โดยทั่วไปคาสั่งจะถูกดาเนินการตามลาดับ : คาสั่งแรกในฟังก์ชันจะถูกดาเนินการก่อนตามด้วยอันดับที่สองและอื่นๆ อาจมีสถานการณ์เมื่อคุณต้อง
ดาเนินการบล็อกโค้ดหลาย ๆ ครั้ง ภาษาเขียนโปรแกรมมีโครงสร้างการควบคุมที่หลากหลายเพื่อให้สามารถใช้งานได้อย่างมีความซับซ้อนมากขึ้นคาสั่ง
วนรอบช่วยให้เราสามารถเรียกใช้คาสั่งหรือกลุ่มคาสั่งได้หลายครั้ง แผนภาพต่อไปนี้แสดงคาสั่งลูป-

18. ตัวอย่างผังงานแบบวนรอบหรือทาซ้า

19. คาสั่ง while loop

20. ตัวอย่างโปรแกรมแบบ while loop
• #!/usr/bin/python
• count = 0
• while (count < 9):
• print 'The count is:', count
• count = count + 1
• print "Good bye!"
จุดสาคัญของลูปในขณะที่ลูปอาจไม่เคยทางาน เมื่อเงื่อนไขได้รับการทดสอบและผลเป็นเท็จตัวห่วงจะถูกข้ามไปและคาสั่งแรกหลังจากที่ลูปในขณะนั้นจะ
ถูกดาเนินการ

21. คาสั่ง The Infinite Loop
• ลูปจะกลายเป็นวง จากัด ถ้าเงื่อนไขไม่เป็น FALSE คุณต้องใช้ความระมัดระวังเมื่อใช้while loops เนื่องจากความเป็นไปได้ว่าเงื่อนไขนี้ไม่
สามารถแก้ไขค่า FALSE ได้ส่งผลให้เกิดลูปที่ไม่สิ้นสุด ห่วงดังกล่าวเรียกว่าวง จากัด
• ลูปแบบไม่มีขีด จากัด อาจมีประโยชน์ในการเขียนโปรแกรมแบบไคลเอ็นต์ / เซิร์ฟเวอร์ที่เซิร์ฟเวอร์ต้องการทางานอย่างต่อเนื่องเพื่อให้โปรแกรม
ไคลเอ็นต์สามารถสื่อสารกับมันได้ตามความเหมาะสมและเมื่อจาเป็น

22. ตัวอย่างโปรแกรมแบบ The Infinite Loop
• #!/usr/bin/python
• var = 1
• while var == 1 : # This constructs an infinite loop
• num = raw_input("Enter a number :")
• print "You entered: ", num
• print "Good bye!"

23. คาสั่งควบคุม Loop Control Statements
• คาสั่งควบคุม Loop จะเปลี่ยนการทางานจากลาดับปกติ เมื่อการดาเนินการออกจากขอบเขตวัตถุแบบอัตโนมัติทั้งหมดที่สร้างขึ้นในขอบเขตนั้นจะถูกทาลาย
Python สนับสนุนคาสั่งควบคุมต่อไปนี้

24. Python break statement
• การใช้บ่อยที่สุดสาหรับการแบ่งคือเมื่อมีการเรียกใช้เงื่อนไขภายนอกบางอย่างซึ่งต้องรีบออกจากลูป คาสั่ง break สามารถใช้ได้ทั้งในขณะและในลูป ถ้าคุณกาลังใช้ลูป
ที่ซ้อนกันคาสั่ง break จะหยุดการทางานของลูปที่ด้านในที่สุดและเริ่มรันบรรทัดถัดไปของโค้ดหลังจากบล็อก

25. ตัวอย่างโปรแกรมแบบ Python break statement
• #!/usr/bin/python
• for letter in 'Python': # First Example
• if letter == 'h':
• break
• print 'Current Letter :', letter
•
• var = 10 # Second Example
• while var > 0:
• print 'Current variable value :', var
• var = var -1
• if var == 5:
• break
• print "Good bye!"

26. คาสั่ง Python continue statement
• จะส่งกลับตัวควบคุมไปยังจุดเริ่มต้นของลูปในขณะนั้นคาสั่ง continue จะปฏิเสธข้อความที่เหลือทั้งหมดในการวนซ้าในปัจจุบันของลูปและย้ายตัวควบคุมกลับไปที่
ด้านบนสุดของลูป

27. ตัวอย่างโปรแกรมแบบ Python continue statement
• #!/usr/bin/python
• for letter in 'Python': # First Example
• if letter == 'h':
• continue
• print 'Current Letter :', letter
• var = 10 # Second Example
• while var > 0:
• var = var -1
• if var == 5:
• continue
• print 'Current variable value :', var
• print "Good bye!"

28. คาสั่ง Python pass Statement
• จะใช้เมื่อคาสั่งต้องsyntactically แต่คุณไม่ต้องการคาสั่งหรือรหัสที่จะรัน คาสั่ง pass คือการดาเนินการ ไม่มีอะไรเกิดขึ้นเมื่อดาเนินการ
รหัสผ่านยังมีประโยชน์ในสถานที่ที่โค้ดของคุณจะไป แต่ยังไม่ได้เขียน

29. ตัวอย่างโปรแกรมแบบ Python pass Statement
• #!/usr/bin/python
• for letter in 'Python':
• if letter == 'h':
• pass
• print 'This is pass block'
• print 'Current Letter :', letter
• print "Good bye!"

30. คาสั่ง Python for Loop Statements

31. • หากลาดับประกอบด้วยรายการนิพจน์จะได้รับการประเมินก่อนจากนั้นรายการแรกในลาดับจะถูกกาหนดให้iterating ตัวแปร iterating_var
ถัดไปบล็อคคาสั่งจะถูกดาเนินการแต่ละรายการในรายการจะถูกกาหนดให้เป็น iterating_var และชุดคาสั่งจะถูกดาเนินการจนกว่าลาดับทั้งหมด
จะหมดลง
• ตัวอย่างโปรแกรมแบบ Python for Loop Statements
• #!/usr/bin/python
• for letter in 'Python': # First Example
• print 'Current Letter :', letter
• fruits = ['banana', 'apple', 'mango']
• for fruit in fruits: # Second Example
• print 'Current fruit :', fruit
• print "Good bye!"

32. ฟังก์ชัน range
• สร้าง array ใหม่จากฟังก์ชันrange()
• ตัวอย่าง
$a=range(0, 4);
print_r($a);
ผลลัพธ์
Array
(
[0] => 0
[1] => 1
[2] => 2
[3] => 3
[4] => 4
)
จากตัวอย่าง ฟังก์ชัน range() สร้าง array ใหม่ขึ้นมาจากตัวเลข 0 ถึง 4

33. การใช้else Statement with Loops
• Python สนับสนุนการมีคาสั่งอื่นที่เชื่อมโยงกับคาสั่ง loop
• ถ้าคาสั่ง else ถูกใช้กับfor loop คาสั่ง else จะถูกดาเนินการเมื่อลูปได้หมดไป
• ถ้าคาสั่ง else ถูกใช้กับwhile loop คาสั่ง else จะถูก execute เมื่อเงื่อนไขเป็น false
ตัวอย่างต่อไปนี้แสดงให้เห็นถึงการรวมกันของคาสั่งelse กับคาสั่ง for สาหรับค้นหาตัวเลขที่สาคัญตั้งแต่ 10 ถึง 20
#!/usr/bin/python
for num in range(10,20): #to iterate between 10 to 20
for i in range(2,num): #to iterate on the factors of the number
if num%i == 0: #to determine the first factor
j=num/i #to calculate the second factor
print '%d equals %d * %d' % (num,i,j)
break #to move to the next number, the #first FOR
else: # else part of the loop
print num, 'is a prime number'

34. จบการนาเสนอ
ขอบคุณค่ะ