2. Tenis, raketle iki kişi ya da iki kişilik iki takım arasında oynanan bir
spordur. Oyuncular raketleri ile içi boş lastik topu ağ (net) üzerinden
rakibinin sahasına (korta) atmaya çalışırlar. Kurallar dahilinde en çok
puanı alan oyuncu kazanır. Tenis dikdörtgen düz bir yüzeyin üzerinde
genellikle betonda, balçıkta veya çimin üzerinde oynanır. Bazen de
toprak sahada oynandığı görülür. Kortların önemli uzunluk ölçünleri vardır
ve her kort bu ölçülere göre yapılmak zorundadır.
3. Tenisin ilk olarak nerede başladığı tam olarak
bilinmemekle beraber, binlerce yıl önce eski Mısır,
Yunan ve Perslilerde tenise benzer bir oyunun
olduğundan söz edilmektedir. Fakat, 12. yüzyılda
zengin İngiliz ve Fransız asilzadeleri betondan yapılma
dört duvar içinde ve üstü bir fileyle kapalı sahalarda,
Kort veya Kraliyet Tenisi adı verilen bir sporu yapmaya
başlamışlardır. İlk zamanlarda tenis çıplak ellerle
oynanmış, sonra eldivenler kullanılarak oynanmış ve en
sonunda da, günümüzün raketlerini andıran araçlar
kullanılmıştır.
1873 yılında İngiliz bir subay olan binbaşı Walter
Clopton Wingfield ilk çim tenisini icat etmiştir. Oyunun
patentini aldıktan sonra, İngiltere ve diğer ülkelere
tenis fileleri ve toplarını satmaya başlamıştır. Bu
tarihten sonra, tenis hızla yayılmaya ve popüler olmaya
başlamış ve 1875 yılında, İngiltere'de Marlylebone
Kriket Kulübü tarafından ilk tenis kuralları belirlenip
yayımlanmıştır.
TENİSİN TARİHÇESİ
4. Yine bir İngiliz subayı tarafından, Bermuda Adası'na tenis topları ve
raketleri götürülmüş, Mary Ewing Outerbridge bu oyunu ilk kez burada
görmüş ve tenis topları, file ve raketler satın alarak Staten Adası'nda
bulunan evine, New York'a getirmiş. Böylece tenis sporu Amerika'da da
tanınmaya ve yayılmaya başlamıştır.
1881 yılında Amerikan Çim Tenis Federasyonu kurulmuştur. Yine aynı yıl
içinde ilk Amerikan Erkekler Şampiyonası Newport, Rhode Adası'nda
düzenlenmiştir. Yine ilk Amerikan bayanlar şampiyonası ise, 1887 yılında
Philadelphia' da düzenlenmiştir.
1913 yılında Uluslararası Çim Tenis federasyonu (ILTF) resmi olmadan
kurulmuş ve 1923 yılında, tenis oyun kuralları ILTF tarafından belirlenmiş
ve federasyon resmi statüsüne kavuşmuş. 1977 yılında ise, "Çim" ibaresi
kaldırılarak, adı Uluslararası Tenis Federasyonu (ITF) olmuştur.
Tenis o tarihlerden günümüze kadar, bütün dünyaya yavaş yavaş yayılmış
ve popüler bir spor dalı haline gelmiştir.
5. Tenis Türkiye'de 1900'lü yıllarda, İngiliz diplomatlar aracılığıyla tanıtıldı.
1905'te İzmir, Bornova ve Karşıyaka'da İngilizler arasında tenis
oynanıyordu. Türklerin ilk tenis oynadıkları tarih ise 1915 oldu. Bu tarihten
itibaren Amerikan kolejlerinde tenis oynanmaya başlandı. Fenerbahçe'de
tenis kulübünün kurulmasıyla Fuat Hüsnü
Kayacan ilk Türk tenis hareketini başlattı.
Tenisçilerimizin uluslararası alanda ilk kez katıldıkları 1930 Balkan
şampiyonasında, çiftlerde Sedat Erkoğlu-Vahram Şirinyan 1. oldular.
1942'de " Tenis, Eskrim, Dağcılık " (TED) kulübünün Muhterem Sökmen,
Avni Şaşa, Cihat Tegin, Mecdi Serdengeçti, Rıza Arseven, Memduh Moran
gibi isimlerin öncülüğünde kurulmasıyla birlikte Türk tenisinde yeni atılımlar
gerçekleşti. 1923 yılında TİCİ'nin bünyesinde kurulan Tenis
Federasyonu'nun ilk başkanlığına Server Bey getirildi. 1939'da bağımsız
olan federasyonun başkanlığını Kerim Bükey üstlendi. Türk milli takımı, Davis
kupasına ilk kez 1948 yılında katıldı ve ülkemizde oynanan karşılaşmada
Yugoslavya'ya 5-0 mağlup oldu.
TÜRKİYE’DE TENİS
6. Bundan sonra uzun süre Davis kupasında tur geçemeyen takımımız ilk
galibiyetini 1974'de Lübnan'ı 3-2 yenerek aldı. 1980 yılında İzmir'de
yapılan İslam Oyunları'nda tek bayanlarda Tevfika Celaloğlu, çift bayanlarda
Tevfika Celaloğlu- Emel Erdem çifti ve karışıkta Tevfika Celaloğlu ile Kemal
Ambar çiftinin şampiyonlukları Türk tenisinin en önemli başarıları arasında
yer aldı.
Türkiye Tenis Federasyonu 2004 yılında özerk oldu. Federasyonun
bünyesinde düzenlenen Türkiye Deplasmanlı Tenis Ligi karşılaşmaları, iki
kademede oynanmaktadır. İlk kademede gruplarında ilk iki sırada yer alan
kulüpler, playoff'ta şampiyonluk için mücadele ederler. Erkekler birinci
liginde 8 takım iki grup (A grubu, B grubu) halinde karşılaşırlar. Erkekler
liginde takımlarda beşer, bayanlarda ise dörder tenisçi bulunur. Erkeklerde
5 tek, 2 çift; bayanlarda 4 tek, 1 çift maçları oynanır. Her takımın birer
yabancı tenisçi oynatma hakkı vardır.
7. Court tennis de servis aşamaları sırasıyla (sağ elini
kullanan oyuncular için);
1- Raket ve top birbirine paralel şekilde elde hazır
olur.
2- Doğru servis kutusuna alınan vücut pozisyonuyla
birlikte top dikey alın hizasına yaklaşık 2 kol boyu
yükseltilir.
3- Top raketle eş zamanlı birbirinden ayrılırken sağ
eldeki raket, koldaki flexörleri çalıştırarak sırta
kapalı şekilde alınır.
4- Dirsekten, yukarıya doğru yükselen topa,
omuzdan kuvvet alarak vuruş uygulanır ve raket sol
ayak yanına indirilerek vuruş tamamlanır.
VURUŞLAR
A- Servis
8. Forehand de sağ kol raket tek elle tutulacak şekilde baş üstünden düzgün
bir açıyla kol gergin bir şekilde geriye çekilir.Bu esnada bacaklar birbirine
paralel olacak şekilde hafif bükük durulur. Gerilen raket aşağıdan giderek
hafif bükülmüş dizin tam önünde durur, topa vurulur. Topa vurulduktan
sonra raket boyna çekilir ve çekilirken sol elle tutulur.
B- FOREHAND
9. Backhand vuruşunda geriye iki elle raket çekilir. Raket geriye
çekildikten sonra raketin yüzü, karşıyı göstermelidir. Raket çekilirken
dizler paralel bir biçimde hafif kırılmalıdır. topa dizin biraz önünde
raket iki elle vurulmalıdır. Raket topa vurulduktan sonra iki elle boyna
çekilmelidir.
C- BACKHAND
10. Tenis kortu bir dikdörtgendir. Tenis kortları 23,77m (78 feet) uzunluğunda
ve 10,97m (36 feet) genişliğindedir. Tekler müsabakası için genişlik 8,23m
(27 feet) ‘dir.
Tenis kortu,1,07m (3.1/2 feet) yüksekliğindeki iki direğin üzerinden geçen
çelik tel veya kordona asılmış durumdaki fileyle ortadan ikiye ayrılmıştır.
File gergin olmalı, direkler arasını tamamen doldurmalı ve topun
geçmeyeceği kadar sık dokunmuş olmalıdır. Filenin orta yüksekliği 0,914m (3
feet) olup, fileyi tutan çelik telin üzerinden geçerek yere sabitlenen bir
“orta bant” ile filenin yüksekliği ve gerginliği ayarlanır. Filenin üzerindeki
çelik tel, bir bant tarafından (file bantı) örtülü olmalı. File bantı ve orta
bant tamamıyla beyaz olmalıdır. Fileyle ilgili kurallar arasında şunlar yer
alır:
-Çelik telin veya kordonun çapı en çok 0,8 cm (1/3
inç) olmalıdır.
-Ortada bulunan file bandının genişliği en çok 5 cm
(2 inç) olmalıdır.
-Filenin bandının genişliği, çelik telin her iki
yanından da aşağıya doğru en az 5 cm (2 inç), en
çok 6,35 cm (2.1/2 inç) olmalıdır.
KORTLAR
13. Kortların genişliğini belirleyen çizgilere sınır çizgileri denir. Bunların
ortasındaki küçük işaretin adı ise çilekeş çizgisidir. Bu çizgilerin kalınlığı
5 cm.dir
Beş ana türde kort vardır. Kortların yüzeyinde kullanılan malzemeye bağlı
olarak her topun yüzeye sekmesindeki hızı farklıdır. Bu da iki kişilik oyunlarda
oyunun seviyesini etkileyebilir. En bilinen beş kort türü:
-Toprak Kort
-Çim Kort
-Sert Kort
-Halı Saha Kortu
-Sentetik Kort
KORT ÇİZGİLERİ
KORT TİPLERİ
14. Toprak kortları 'yavaş' olarak tanımlanırlar;çünkü top rakete
gelene kadar hız kaybeder ondan sonra oldukça yükseğe zıplar
ve yere çarptıktan sonra ani bir hizalanma olur;çünkü toprak
kortta oyuncular top-spin vuruşları tercih etmeleridir. Toprak
korttaki maçlar winner adı verilen sayı alan vuruşların daha
zor olması sebebiyle daha uzun sürer. Sayılar genellikle
oyuncuların basit hatalar denilen topun filede kalması ya da
çizgilerin dışarı atılması sonucu alınır . Toprak kortlarında
oynanan oyunlarda topun bıraktığı izler belirgindir
Sert ve çim kortlar daha "hızlı" yüzeylerdir. Bu hız
yapıldıkları maddeye göre değişir. Bu yüzeylerin özelliği kısa
sıçrayışlardır. Bu kortlarda sert servis atan ve vuruşları sert
olan oyuncuların avantajı vardır. Çim kortlarda topun sıçraması
miktarı, çimin ne kadar sağlıklı ve ne sıklıkta biçildiğini
gösterir.
15. Normal bir puanlık oyun
-Oyuncular veya çiftler nette karşılıklı bir biçimde durur. Bir
oyuncu servisi uygular ve netin karşısındaki oyuncu(lar) yani
rakib(ler)i alıcıdır. Servis kortun iki yarısı arasından değişir
-Her bir puan için, servis atan kişi sınır çizgisinin arkasında, orta
işaret ile yan çizgi arasında durur. Alıcı onun tarafındaki netten
istediği yerde durabilir ama genellikle servis kutusunun arkasındadır.
Alıcı hazırsa servisi atan kişi atar.
-Meşru olarak top nete değmeden üstünden rakiplerinin çaprazı
sahasına iner.Top eğer servis atarken dışarı çıkarsa aut olur ve
servisi atan kişi puan kaybetmiş olur.
-Meşru olarak top nete değmeden üstünden rakiplerinin çaprazı
sahasına iner.Top eğer servis atarken dışarı çıkarsa aut olur ve
servisi atan kişi puan kaybetmiş olur.
-Meşru olarak top nete değmeden üstünden rakiplerinin çaprazı
sahasına iner.Top eğer servis atarken dışarı çıkarsa aut olur ve
servisi atan kişi puan kaybetmiş olur.
16. Bir taraf servis atarak oyunu başlatır. Kazanılan her sayıda oyuncunun
puanı 15, 30 ve 40 şeklinde artar. Sayı, topun rakibin sahasında
kalması, rakibin topu hatalı atması, rakibin iki kere üst üste hatalı
servis kullanması gibi durumlarda kazanılır. Üç sayı alıp 40 puana erişen
oyuncu, bir sayı daha kazanırsa, o set içinde 1 oyun kazanmış olur.
Toplamda 6 oyun kazanan oyuncu, bir set kazanmış olur. Erkeklerin
maçında toplamda 5 set ve kadınların maçında toplamda 3 set oynanır.
Setlerin çoğunu kazanan oyuncu, galip gelir.
Eğer maç sırasında 40-40'lık bir eşitlik meydana gelirse, bir sonraki
sayıyı kazanan avantaj kazanır. Böyle bir durumda oyuncu bir sayı daha
kazanırsa seti alır., sayıyı rakibi kazanırsa eşitlik durumu yeniden
oluşur. Bir oyuncu iki sayı üst üste kazanıncaya kadar da mücadele bu
şekilde devam eder.
MAÇ-SET-GALİBİYET
17. Her yıl onlarca turnuvaya katılan kadın
tenisçiler arasında bir sıralama yapacak
olursak WTA sıralası bizlere yardımcı
olacaktır. İşte Dünya’nın en iyi kadın
tenisçiLERİ;
Serena Williams
Viktoria Azarenka
Maria Sharapova
Radwanska
Sera Errani
La Ni
Angelique Kerber
Petra Kvitova
Coraline Wozniacki
Londra Olimpiyatları’nda tek erkekler
şampiyonunun belirlenmesinin ardından,
teniste dünya klasmanı açıklandı.
Listedeki ilk 10 isim ve puanları şöyle:
Roger Federer (İsviçre)
Novak Djokovic (Sırbistan)
Rafael Nadal (İspanya)
Andy Murray (Büyük Britanya)
David Ferrer (İspanya)
Jo-Wilfried Tsonga (Fransa)
Tomas Berdych (Çek Cum.)
J.Martin del Potro (Arjantin)
Janko Tipsarevic (Sırbistan)
Juan Monaco (Arjantin)
