1. V S İ N İ F
MÖVZU: SONU “ ” və “ ” İLƏ BİTƏN
ÇOXHECALI SÖZLƏRİN YAZILIŞI
VƏ TƏLƏFFÜZÜ
LAYİHƏNİN MÜƏLLİFİ:
VERDİYEV İMRAN ALLAHVERDİ OĞLU
OĞUZ RAYON YAQUBLU KƏND T. BABAYEV ad.
TAM ORTA MƏKTƏBİN DİL- ƏDƏBİYYAT
MÜƏLLİMİ, ƏMƏKDAR MÜƏLLİM
http://www.slideshare.net/ImranVerdiyev/q-v-k-yaz-tlf-48618373

2. STANDARTLAR : 2. 2. 1. və 4.1.4
MƏQSƏD : 1. mətni tələffüz qaydalarına uyğun
oxuyur,
2. sait və samitlərin yazılış qaydalarına
əməl edir
İNTEQRASİYA : Ədəbiyyat : 1.2.1 və 1.2.4
: Xarici dil : 4.1.3.
İŞ FORMASI: : böyük qrupla iş, fərdi iş
İŞ ÜSULLARI : interaktiv oyunlar, testlər,
RESURS və TƏHCİZAT : Azərbaycan dili (V sinif üçün dərslik) ;
internetə LAN qoşulmuş İKT avadanlıqları ; interaktiv lövhə;
“Orfoqrafiya – orfoepiya lüğəti”, Abituryent, Bakı-2014 ; Y. Kərimov: “Kiçik-
yaşlı məktəblinin orfoqrafiya-orfoepiya lüğəti”, Bakı-2012 ; “Azərbaycan
dilinin orfoqrafiya lüğəti” , VI nəşr, Bakı – 2013

3. M O T İ V A S İ Y A
(Şəkillər (kollaj) ekrana verilir, şagirdlərin mülahizələri dinlənilir.)
T Ə D Q İ Q A T S U A L I :
SONU Q və K İLƏ BİTƏN ÇOXHECALI SÖZLƏR NECƏ
TƏLƏFFÜZ EDİLMƏLİ VƏ NECƏ YAZILMALIDIR ?

4. Tapşırıq 1
SON SAMİTİ “Q” və “K`” KİMİ YAZILAN ÇOXHECALI SÖZLƏRİN
DÜZGÜN TƏLƏFFÜZÜNÜ MÜƏYYƏNLƏŞDİRİN
http://learningapps.org/display?v=pornaand501
Şəklin üzərində tıkla

5. ÇOXHECALI SÖZLƏRİN SONUNDA “q” və “k” SAMİTLƏRİNİN TƏLƏFFÜZÜ
Şəklin üzərində tıkla
http://learningapps.org/display?v=p1eor3rqa01

6. TAPŞIRIĞI YERİNƏ YETİR, DOVŞANLARI ÖLÜMDƏN XİLAS ET və ya
ÇOXLU BANAN TOPLA .
( ŞƏKLİN ÜZƏRİNDƏ TIKLA, VARİANTLARI SEÇMƏK SƏRBƏSTDİR.)
http://www.zondle.com/cdl.aspx?qp=518987&a=283 http://www.zondle.com/cdl.aspx?qp=518987&a=11471
SONU Q və K İLƏ BİTƏN ÇOXHECALI SÖZLƏRİN DÜZGÜN YAZILIŞI
Tapşırıq 2
http://azerdict.com/orfoqrafiya/
Aşağıdakı ünvandan orfoqrafiya lüğətinin köməyi ilə sözlərin yazılış qaydasını bir daha yoxlayın.

7. Tapşırıq 3
VERİLMİŞ SÖZLƏRƏ ƏVVƏL SAMİTLƏ, SONRA SAİTLƏ
BAŞLANAN ŞƏKİLÇİLƏR ARTIRIN. BU ZAMAN ONLARIN YAZILIŞI VƏ
TƏLƏFFÜZÜNDƏ NƏ KİMİ DƏYİŞİKLƏR YARANDIĞINI GÖSTƏRİN:
SANCAQ, BUDAQ ; ÇİYƏLƏK, ÖRPƏK
VERİLMİŞ SÖZLƏRƏ SAİTLƏ BAŞLANAN ŞƏKİLÇİLƏR
ARTIRIN. BU ZAMAN NƏ ÜÇÜN Q ˃ Ğ VƏ K ˃ Y ƏVƏZLƏNMƏSİ-
NİN BAŞ VERMƏDİYİNİ ƏSASLANDIRIN VƏ NƏTİCƏ ÇIXARIN.
( bu zaman sözlərin mənşəyinə və heca sayına diqqət edin)
İRQ, AŞİQ ; ƏMLAK, TÜK
VERİLMİŞ SÖZLƏRƏ ƏVVƏL SAMİTLƏ, SONRA İSƏ
SAİTLƏ BAŞLANAN SÖZ QOŞUN. BU ZAMAN VERİLMİŞ SÖZLƏRİN
SON SAMİTLƏRİNİN NECƏ TƏLƏFFÜZ OLUNDUĞUNU MÜƏYYƏN
EDİN
ÇİÇƏK, GÖMRÜK ; QORXAQ, TOYUQ
(Tarşırıq severdən ekrana verilir, Microsoft Word proqramında işlənir)
TAPŞIRIQLARI YERİNƏ YETİRİN

8. TƏQDİMAT
MÜƏYYƏN OLUNMUŞ VAXT ƏRZİNDƏ TAPŞIRIQLARIN İCRASI
BAŞA ÇATDIRILIR. SONRA ŞAGİRDLƏR TƏQDİMATLARA
BAŞLAYIR, TAPŞIRIQLARIN İCRASI PRÖSESİNDƏ ƏLDƏ
ETDİKLƏRİ YENİ BİLİKLƏRİ ÖZ ARALARINDA BÖLÜŞÜRLƏR.
(DAHA SONRA MƏLUMATLARIN ÜMUMİ MÜZAKİRƏSİ BAŞLANIR)

9. MƏLUMATIN MÜZAKİRƏSİ və TƏŞKİLİ
ƏLDƏ EDİMİŞ FAKTLARIN BÜTÜN SİNİFLƏ MƏQSƏDYÖNLÜ
MÜZAKİRƏSİ TƏŞKİL OLUNUR, TƏDQİQAT SUALINA CAVAB AYDINLAŞIR.
BU ZAMAN AŞAĞIDA GÖSTƏRİLMİŞ KÖMƏKÇİ SUALLARDAN İSTİFADƏ
EDİLİR:
1. Sonu q və k ilə bitən çoxhecalı sözləri necə tələffüz etdik ?
2. Bəs həmin sözləri necə yazmaq lazımdır ?
3. Sonu q və k ilə bitən çoxhecalı sözlərə saitlə başlayan şəkilçi
əlavə etdikdə hansı dəyişiklik baş verdi ?
4. Bəs sonu q və k ilə bitən çoxhecalı sözlərdən sonra saitlə
başlayan söz gələndə həmin samitlərin tələffüzündə hansı fərq yarandı ?
5. Hansı hallarda sonu q və k ilə bitən çoxhecalı sözlərdə q ˃ ğ və
k ˃ y əvəzlənməsi baş vermədi ?
6. Sonu q və k ilə bitən çox az sayda bir sıra alınma sözlərdə q və k
samitlərinin başqa nə cür tələffüz olunduğunu müşahidə etdiniz ?
7. ................................................................................................ və s.

10. MÜƏLLİMİN KÖMƏYİ İLƏ QAZANILMIŞ BİLİKLƏR ÜMUMİ -
LƏŞDİRİLİR, ƏLDƏ EDİLMİŞ İDEYALAR TƏQDİQAT SUALI VƏ
ŞAGİRDLƏRİN İLKİN FƏRZİYYƏLƏRİ İLƏ MÜQAYİSƏ OLUNUR.
SAGİRDLƏR ÖYRƏNİRLƏR Kİ,
NƏTİCƏ və ÜMUMİLƏŞDİRMƏ
https://app.emaze.com/@ALIOOQFT/ntclr---pptx
Şəklin üzərində tıkla

11. YARADICI TƏTBİQETMƏ
GƏLİN “AT YARIŞI” KEÇİRƏK. GÖRƏK KİMİN ATI BİRİNCİ OLASAQ ? BUNUN ÜÇÜN
SUALLARA DÜZGÜN CAVAB VERMƏK LAZIMDIR.
(Tapşırıq serverdən bütün şagirdlərin notbuk və ya planşetlərinə göndərilir. Nəticə
izlənilir və finişə I, II və III çatan şagirdlər qalib müəyyən olunub elan edilirlər.)
http://learningapps.org/display?v=pgq4niei501
(BAŞLAMAQ ÜÇÜN ÜZƏRİNDƏ TIKLA)
Fərdi iş 1

12. (Tapşırıq serverdən bütün şagirdlərin notbuk və ya planşetlərinə göndərilir. Klaviaturadan
istifadə edilməklə böyük hərflərlə Microsoft Word proqramında işlənir) )
(BAŞLAMAQ ÜÇÜN ŞƏKLİN ÜZƏRİNDƏ TIKLA)
BOŞLUQLARI ORFOQRAFİYA QAYDALARINA UYĞUN ŞƏKİLDƏ DOLDURUN
Fərdi iş 2
http://learningapps.org/display?v=pmvdw21z201

13. PROMETHEAN LÖVHƏDƏ ADLARININ SONU Q VƏ K İLƏ BİTƏN,
LAKİN [ X ] və [X`] İLƏ TƏLƏFFÜZ OLUNAN ƏŞYALARIN ŞƏKLİNİ
QURLAŞDIRIN
(Şəkillərin üzərində tıkla)
(Tapşırıq şagirdlərin notbuk və ya planşetlərinə göndərilir, fərdi şəkildə yerinə yetirilir.)
http://www.jigsawplanet.com/?rc=play
&pid=2455f947eea7
http://www.jigsawplanet.com/?rc=pl
ay&pid=1b3d5ac9b020
Fərdi iş 3

14. S№ Qiymətləndirilir Bəli Xeyr
1. Tapşırıqların yerinə yetirilməsində fəal oldum
2. Təqdimatda və müzakirələrdə fəal iştirak etdim
3. Yoldaslarımla fəal əməkdaşlıq etdim
4. Dərs vaxtından səmərəli istifadə etdim
5. Mövzunu tam başa düşdüm
6. Öyrəndiklərimi tətbiq edə bilirəm
... ..........................................................................
YEKUN:
QİYMƏTLƏNDİRMƏ
BU İŞ “ÖZÜNÜQİYMƏTLƏNDİRMƏ” FORMASINDA APARILIR.
Şagirdin adı və soyadı:___________________________________________

15. EV TAPŞIRIĞI
ŞAGİRDLƏR EVDƏ kahoot.it ÜNVANINA DAXİL OLUB
“KAHOOT”DA HAZIRLANMIŞ QUİZİN KODUNU ( altı rəqəmli ) VƏ ÖZ
ADLARINI DAXİL EDƏRƏK İNTERNETƏ BAĞLANA BİLDİKLƏRİ HƏR
HANSI CİHAZ (masaüstü bilgisayar, notbuk, tablet, telefon və s.) VASİTƏSİ
İLƏ TESTLƏRİN DOĞRU CAVABLARINI MÜƏYYƏN EDİR VƏ ÖZ
CAVABLARININ QARŞILIĞINDA BAL TOPLAYIRLAR.
NÖVBƏTİ DƏRSƏ KİMİ HƏMİN ÜNVANDAN ŞAGİRDLƏRİN EV
TAPŞIRIQLARINI NECƏ İCRA ETDİKLƏRİNİ YOXLAYIB
ÖYRƏNİRƏM .
ŞƏKLİN ÜZƏRİNDƏ TIKLA
https://create.kahoot.it/#/preview/4dea
dcb6-c1f3-43c7-9487-a3a51f995f9f
( Mu Kahoots → Testlər (+) → Preview → Launch → Game pin (+enter) - Nickname (+Join game) → Star now )

16. ƏZİZ UŞAQLAR, ÇOXHECALI SÖZLƏRİN SONUNDA BİZİM DÜZGÜN
TƏLƏFFÜZ və YAZILIŞIMIZI ÖYRƏNDİYİNİZƏ GÖRƏ SİZƏ TƏŞƏKKÜR
EDİRİK.
BUNA ÇOX SEVİNDİK !
S O N