Naviga Mag February 2016

1. 036 naviga
SÜPERYAT
naviga 037
Gölgelerin gücü adına
Süperyatları ve onları gölgeleri gibi
takip eden ‘shadow’ yatları anlatabilmek
ve anlayabilmek için sırt çantası ile
bavuldan ilham alabiliriz. Sırt çantasına
seyahatte daima en gerekli ve en
yakınımızda tutmak istediğimiz eşyaları
koyarız. Valize ise gittiğimiz yerde lazım
olacak diğer eşyalarımızı…
Evet, bazı insanlar ufak bir sırt çantası
ile dünyayı gezebilir ama şimdilik
onları bir kenara bırakalım. Sırt çantası
pratiktir, hep yanımızdadır, hafiftir
ve en temel ihtiyaçları yanımızda
tutar. Valizler ise çok eşya alır. Ancak
toplamak, açıp yerleştirmek zaman alır,
onlara mutlaka kullanacağımız veya
kullanma ihtimalimiz olan eşyaları
koyarız. Tüm seyahati sırt çantasına
da sığdırabiliriz ama artık pratikliği ve
hafifliği söz konusu olmaz ve taşımak
başlı başına derde dönüşür. Çantaları
ayırmak mantıklıdır, serbestlik kazandırır.
Çıtayı biraz yükseltelim ve diyelim ki
valizinizi sizin için taşıyan yardımcınızla
seyahat ediyorsunuz. İşte kendiniz
ana yatınızda (yalnızca sırt çantası ile)
zaman geçirirken, mürettebatınız da
(yardımcınız) shadow yatınız (valiziniz) ile
ilgileniyor. Bu kadar basit!
Günümüzde süperyatların hem boy
hem de hacimsel olarak büyüdüğünü
hepimiz biliyoruz. Uzayan boylar,
genişleyen hacimler operasyonel
ihtiyaçları ve bu operasyonlara harcanan
zamanı da giderek artırıyor. Son
dönemde bu ihtiyaçları karşılamak için
süperyat dünyasına yepyeni bir çözüm
getirilmiş durumda. Teknesinde vakit
geçiren, tatil yapan bir yat sahibinin,
kısıtlı zamanında düşünmek ve yapmak
istediği tek şey ailesiyle ve/veya
konuklarıyla ilgilenmek oluyor. Kısıtlı
tatil zamanlarında ortaya çıkabilecek
operasyonel bütün ihtiyaçlar için shadow
yatlarını kullanmayı tercih ediyorlar. Artan
‘ihtiyaçları’ karşılamak için süperyatınızı
büyütmeye, birçok zorlayıcı ek kurala
göre yeniden inşa ettirmenize gerek
kalmıyor. Yani valiz sizi çok daha büyük
bir sırt çantası taşıma zorunluluğundan
kurtarmış oluyor. Shadow yatınız sizin
ihtiyaçlarınızı nereye giderseniz gidin size
eşlik ederek taşıyor.
Valiz örneğine indirgediğimiz bir
shadow yat neleri mi taşır? Sırt
çantanızda yani ana yatınızda size yük
olabilecek her şeyi... Örneğin helikopter
pistinizi daha büyük alanın bulunduğu,
gündüz ve gece kullanımında çok
daha güvenli olan shadow yatınızda
taşıyabilirsiniz. Sualtını keşfetmekten
hoşlanan maceracı biriyseniz denizaltınızı
da tatilinizde yanınızda götürebilirsiniz.
Tender botunuzu, RIB’lerinizi,
arabalarınızı, yelken seviyorsanız
yelkenlinizi, jet ski vb. benzeri birçok
oyuncağınızı yanınızda taşıyabilirsiniz.
Tüm oyuncaklarınızı taşıyan koca bir
oyuncaktır shadow yat. Belki süperyatınız
da hepsini alacak kadar büyük olabilir
ancak teknedeki bütün hacimleri
neden bunların kaplamasını isteyesiniz
ki? Üstelik tüm bu oyuncakları suya
indirmek de, başka bir koya geçmek
istediğinizde sudan toplamak da vakit
alan operasyonlardır. Bunlar yalnızca
shadow yatta sürdüğünde yat sahibi de
bekleyerek zaman kaybetmemiş olur.
Parti mi dediniz?
Mürettebatın bir kısmının konaklaması
da shadow yatta çözülebilir. Hatta siz
bile zevkinize göre inşa ettireceğiniz
shadow yatınızı ve açık alanlarını
partileriniz için kullanabilir, dağınıklığı
ana yatınızdan uzak tutabilirsiniz. Öncü
birlik olarak gitmeyi planladığınız bölgeye
yüksek süratle ulaşıp, sizi mutlu edecek
bütün her şey için hazırlık yapabilirsiniz.
Böylelikle günümüzde her şeyden değerli
olan zaman da size kalmış olur.
Shadow yatın sunduğu başka
çözümler de var. Süperyat sahipleri
için kendilerinin, ailelerinin ve
yatlarının güvenliği de önemli bir konu.
Süperyat sahiplerinin genel olarak
multimilyarder olmaları ve iş dünyasında
yaşayabildikleri gerilimler sebebiyle
kendilerini hep belirli bir güvenlik çemberi
içinde tuttuklarını söyleyebiliriz. Örneğin
Roman Abramovich’in ana yatını koruyan
bir koruma ordusuyla tatil yaptığını
belirtelim. Böyle bir durumda shadow
yatınızda konumlandıracağınız silahlı
güvenlik personeli sizin için ana yatınızı
koruyan bir konuma geçebilir. Hatta
shadow yatınızda hızlı devriye tekneleri
de bulundurabilirsiniz.
Gelelim örneklere... Bugün shadow
yat dünyasının en büyük üreticisi
konumunda, Hollandalı Amels Tersanesi
bulunuyor. Tam boyları 40-85 metre
arasında değişen farklı konseptlerde
yatlar üreten Amels Tersanesi şu ana
kadar bir adet 50 metre ve iki adet 67
metrelik shadow yat suya indirdi. Amels,
shadow yatlarının hepsinin dış görünümü
için kaslı ve güçlü tanımlamalarını
kullanıyor. Gerçekten de dış
görünüşlerinin ‘work boat’lara (açık deniz
tedarik gemisi) benzer olması ve yatın
büyüklüğüne rağmen 25 knot yapabilen
hızları bu sıfatları doğrular nitelikte.
Garcon
Bizler için hayal etmesi bile güçken, shadow (gölge) yatlar artık ‘Zenginler
Kulübü’ üyelerinin hayatlarının bir parçası. Bu tekneler yardımcı bot
kategorisinde anılmalarına rağmen boyları ve tasarımlarıyla tek başlarına
‘tekne’ sayılabilecek nitelikte. Amaçları ise çok basit: Süperyatın ıvır zıvırını
toplamak. Yalnız bunlar bildiğiniz türden ıvır zıvır değil.
YAZI: CANA GÖKHAN/FATİH SÜREKLİ
Garcon

2. 038 naviga
SÜPERYAT
naviga 065
Süperyat boyunda shadow yat
67 metrelik Garcon, ilk göze çarpan
shadow yatlardan biri. Lürssen yapımı
87 metrelik Ace megayatının shadow
yatı olarak üretildi. Garcon’un konsept
aşamasında, açık deniz petrol ve gaz
platformlarına hizmet eden mürettebat
teknelerinden ilham alınmış. 4X1425
kw’lık güçle en yüksek 19 knot
sürate sahip bir yat ama daha büyük
makinalarla 25 knot’a kadar ulaşabiliyor.
Ayrıca çok büyük bir alanda hizmet
verebiliyor. 18 knot süratle 4.500
deniz mili menzile sahip. Yüzeylerin
sonlandırılma ve boya kalitesi süperyat
standartlarına göre yapılmış ve bütün
açık alanlar için Bolidt yapay tik
kullanılmış. Kapalı alanlarda ise Amels
yatlarındaki mürettebat bölümlerinin
kalitesinde olmasına özen gösterilmiş
ama istenilmesi halinde misafir
kamaraları kadar iyi olması seçeneği
eklenmiş (shadow yatınızda konuklarınızı
da ağırlayabileceğinizi söylemiş miydik?).
Garcon’un taşıdığı oyuncaklara
bakacak olursak, yok yok diyebiliriz.
12,63 metrelik J Craft Torpedo yardımcı
bot ve bu botu denizden almak için
15 tonluk vinç... Diğer oyuncaklar;
10,5 metrelik bir parasail teknesi,
kurtarma botu, jet ski’ler, wakeboard’lar
ve dalış malzemeleri... Helikopter
olarak Garcon’un pistine en uygun
olan Eurocopter Dauphin modeli
kullanılıyor. Garcon’un bir diğer özelliği
ise ana yat olan Ace’e yakıt ve temiz su
ikmali yapabilmesi, böylelikle marina
ihtiyaçlarının bir kısmı shadow yatla
karşılanmış oluyor. Amels’in shadow
yatları için yaptığı en büyük yenilik ise
yeni 69 metrelik modeli için konseptini
geliştirdiği kapalı helikopter hangarı
uygulaması. Bu hangar sayesinde
kullanılmadığı zamanlarda helikopter
yatın içine alınabiliyor ve bakımları
yapılabiliyor.
Farklı ihtiyaçlar ve belki de daha
‘mütevazı’ bütçeler için daha küçük
shadow yat örnekleri de var. LYNX
Yachts’ın YXT One daha ufak ana
yatlar için mükemmel bir shadow yat.
24 metrelik bu yatta yine yardımcı
botlar için büyük açık bir güverte, kapalı
bölümlerde misafir ve mürettebat
kamarası, ayrıca spa, spor salonu ve
fazladan depolama alanları bulunuyor.
Yardımcı botlar denize indirildikten sonra
güverte bütünüyle beach club olarak
kullanılabiliyor. Teknenin CE kategorisi
A olduğu için okyanuslar dahil her yere
yanınızda götürebileceğiniz bir shadow
yata sahip oluyorsunuz.
İddialı tasarımlar
Son dönemde shadow yatların arttığını
görüyoruz. Artık ünlü tasarımcılar hem
müşterilerin ihtiyaçlarını karşılayacak
hem de oldukça iddialı tasarımlar
üretmeye başladı. Bunlara en iyi
örneklerden birinin tasarımcı Espen
Oeino’nun kaleminden çıktığını
söyleyebiliriz. Bu yıl Monaco Yacht
Show’da büyük beğeni toplayan
Avustralyalı Silver Yachts’ın 77 metrelik
Silver Fast modelinin serisinden gelen
Silver Shadow, 83 metrelik bir shadow
yat. Silver Yachts serisindeki keşif tipi
Silver Loft’un çizgilerine benzeyen askeri
görünümlü Silver Shadow’un şimdilik ne
zaman üretileceği konusunda net bir bilgi
bulunmuyor. Tasarımcı Ken Freivokh’un
eşi benzeri olmayan Malta Şahini’nin
sahibi için çizdiği 42 metrelik shadow
tasarımı da oldukça iddialı. Freivokh, 42
metrelik yata bir deniz uçağı, bir yelkenli,
bir denizaltı ve 12 metrelik iki yardımcı
bot sığdırmayı başarmış.
Shadow yatlar sahiplerini mutlu
etmek, ana yatlara eşlik etmek, zaman
ve yerden tasarruf ettirmek dışında
herhangi bir amaçla kullanılabilir mi?
Evet, kullanılabilir ve kullanıldı da.
Shadow yatlar işlevsel kabiliyetleri
sebebiyle yardım amaçlı da
kullanılabilirler. 2015 yılında Vanuatu’yu
vuran tropik fırtınada birçok insan evsiz
ve zor durumda kalmıştı. Bu sırada
Vanuatu’ya yakın olan Umbra isimli
Amels yapımı shadow yat bölgeye
ulaşarak, ilk olarak bölge halkının ihtiyacı
olan 2.300 litrelik temiz su ve 20 kargo
kutusu kıyafeti ulaştırmıştı.
Ana yatlar için sağladığı tüm faydalar
göz önüne alınınca önümüzdeki yıllarda
shadow yatların sayısının artacağını ve
açık denizlerdeki petrol platformları için
kullanılan açık deniz tedarik gemilerinin
bir kısmının refit edilerek shadow yata
dönüştürüleceğini göreceğiz. Kapalı
hangarlardan, beach club’lara uzanan
daha birçok farklı kavrama uygun
shadow yatların hizmette olacağını da
söyleyebiliriz.
Özetle; seyahatte hafif bir sırt
çantasından daha kullanışlısı yok.
www.redyachtdesign.com