1. TOLOSAKO FESTAK!
TESTUINGURUA
Tolosa oso hiri polita eta ikusgarria da. Bi urtez Gipuzkoako hiriburua izan zen
(1854-1855Ç). 1256 urtean sortu zen. Auzoak hauek dira ; Iurre, Berazubi, San Esteban,
San Blas, Izaskun, Amarotz, Usabal, Montesku, Belate, Belabieta, Gernikako Arbola,
Alliri, Araba Etorbidea, Kale nagusia, Arramele, Iparragirre, Alde Zaharra, Bedaio,
Aldaba, Aldaba txikia, Auzo txikia eta Urkizu.Tolosa zeharkatzen duen ibai bat ere
badago, Oria ibaia, bestalde, mendi hauek daude Tolosan; Uzturre, Herniozabal, eta
abar.Ikusteko gauza ederrak eta interesgarriak ere badaude, eta nabarmenenak
honako hauek dira; Iturritza, Idiakez eta Aranburu jauregiak, eta hirian barrena,
Txillidalekutik ekarritako eskultura eta harri liluragarriak. Tolosak inguruan dituen
herriak berriz, honako hauek dira; Ibarra ekialdean, Irura, Anoeta iparraldean, eta Alegi
hegoaldean. Hiria hain polita izanik, festak ere alanorakoak dira, baina
garrantzitsuenak: Tolosako inauteriak. Nik Tolosa herri guztian barrena egingo nituzke,
orain arte izan bezala. Aurreko inauterietan beti honako egun hauek izan dira eta
berdina gertatzea espero beste urteetan:
• Kaldereroak: Inauterien hasiera iristear dagoela adierazten digute jai
hauek.
• Ostegun gizena: Jendea udaletxera hurbiltzen da 12:00etako txupinazoa
ikustera, 16:30tan, ohikoena zezenak ikustera joatea da.
• Ostiral mehea: Goizean “ozenki” txistulari taldea ikus daiteke Tolosako
kaleetatik igarotzen eta arratsaldean umeentzako zezen-txiko eta
poniak ateratzen dituzte zezen plazan.
• Larunbata edo “Zaldunita bezpera”: Egun honetan ume eta helduen
danborrada egoten da. Lehenengo, goizean buruhandi eta erraldoiak
ateratzen dira. Larunbatean ez dira zezenak ateratzen. Gauean berriz,
(normalean 00:00etan) inauterietako danborradarik nagusiena izaten
da; hau da helduena.
• Igandea edo “zaldunita” eguna: Goizeko 8:00etan Diana hasten da.
Goizetik hasita, egun osoan hainbat txaranga ateratzen dira kalez kale
Tolosako giroa hobetzea. Gero arratsaldean, jendea zezen-plazara
hurbiltzen da zezenak ikustera. Egun osoan zehar jendeak egindako
2. karrozak ibiltzen dira Tolosako kale batzuetatik eta beste karroza batzuk
toki finko bat hartzen dute eta hor igarotzen dute eguna.
• Astelehena edo “Astelehenita”: Herriko jendearen eguna da, ume, gazte
eta helduak ateratzen direlako konpartsetan dantza eginez.
Arratsaldean berriz zezenak ateratzen dira, 16:30etan
• Asteartea edo “Asteartita”: Inauterietako azken eguna da, beraz,
inauteriei agur esan behar diegu. Asteartita eguna goizeko 8:00etan
pattar zezena ospatzen da. Bertara gau horretan festaz gozaturiko
edade guztietako jendea ateratzen da. 11:30etan konpartsa eta
karrozak ateratzen hasten dira. Karrozak goiz eta arratsalde osoan
ibiltzen dira gora eta behera kaleetatik zehar. 24:00etan, azkeneko
ekintza (agur moduan) “Sardinaren hileta” ospatzen da.
• Mozorroak: Argi dago mozorrorik gabe inauteriak ez zirela ezer izango,
ez zutela bizirik edukiko, benetako garrantzia duena zerbait gainean
eramatea da. Koloreak, tamainak edota luzerak berdin dio, beti jendeak
aurpegi onarekin begiratu ohi duelako. Mozorroak era guztietakoak izan
daitezke eta jendeak ahalik eta originalenak baloratu ohi ditu.
Tolosan pentsatuko duzuen bezala, ez daude bakarrik inauteriak; San Blas ere
ospatzen da, eta San Blas egunaren gauzarik garrantzitsuena, edo
oinarrizkoena, erroskillak dira. Hori tradizio moduko bat da, eta urtero
ospatzen da San Blas eguna erroskillen salmentarekin. Normalean , hiru
egunetan banatzen da, eta aurtengo egitaraua hurrengoa da:
Otsailak 2:
• Ostiralean, arratsaldean, disko festa ospatuko da (18:30tatik
21:00tara)
Otsailak 3:
• 11etan meza egongo da, eta bertan janaria bedeinkatuko du
apaizak.
• 12etan ume jolasak egongo dira txikienentzako.
• 12:30etan txapelketa bat ospatuko da; tokakoa
Tolosakoentzako.
• 16:00etan, beste txapelketa bat ospatuko da, baina hau
probintziakoentzako; hau ere tokakoa.
• 18:00etan Elustondo anaiekin trikitixa.
3. Otsailak4:
• Goizeko 9etan, diana egongo da, konponezinak txarangarekin.
• 11etan dantzariak
• 12:30etan aizkolariak
• 13:00etatik 18:00etara bertsolariak
• 18:00etan trikitixa.
Eta San Blasez aparte ere, Sanjoanak oso garrantzitsuak dira Tolosan.Lau egunen zehar
ospatzen dira; Ekainak 21etik Ekainak 24ra. Larunbatean txupinazoa ospatzen da, eta
alde zaharretik barrena txaranga eta diana taldeak ibiltzen dira giroa animatzen,
buruhandiekin. Beste ekintzetako bat kirolak dira, edozein kirol izan daiteke: igeriketa,
pilota partiduak…. Hortaz aparte musika ere egoten da, eta Tolosako musika taldeak
hartzen du parte, beste talde batekin batera normalean. Eta denetan
dibertigarrienetakoa Tolosako zezenak izaten dira, errekortadoreekin batera. Oso giro
polita izaten da, eta denak ondo pasatzeko gogoekin etortzen badira, hobeto!
EGITASMOA
Ume, heldu eta gazte guztientzako moduko zientzia ekintza, eta kirol ekintza batzuk
prestatuko nituzke. Beraien bizitzan zehar ahaztuko ez zaien zerbait izan behar du, eta
horretaz aparte entretenigarria, eta gainera giro onarekin eginez:
• Puxika bat puztuko dugu, eta gero gainetik, nitrogeno likidoa
botako diogu eta orduan ikusi ahal izango dugu, puxikak zer
erreakzio hartzen duen nitrogenoarekin elkartzean. Orduan,
nitrogenoarekin kontaktuan dagoenean uzkurtu egingo da, hau
da haizea joan egingo balitz bezala jarriko zen, eta bien artean
dagoen erreakzioa kentzeko puxika lehortu egingo dugu eta
orduan puxika berriro haizatu egingo da.
• Goizean, lehenengo orduan buruhandiak, txistulariekin batera,
giroa animatzeko.
• Globo bat haize berezi batekin haizatu ondoren, eta haize hori
irentsi ondoren, ahotsa aldatu egiten da. Zer haize mota izango
4. da ahots hori irteteko? Partaideak frogatu beharko dute. Helioa
da haize berezia.
• Umeentzako, Pirritx eta Porrotx pailazoak ekarriko ditugu.
• Tirolina
• Futbol eta pilota partiduak. (30min eta 30min)
• Herriko jolasak; soka saltoa, soka tira, koskolapustua, oilo
itsua(gallinita ciega).
• Triatloi moduko bat izango da, baina ez dute korrika bakarrik
egingo; lehenengo 30min, korrikan igaroko dituzte, ondoren
beste 30min, bizikletan ibiliko dira, eta azkenik beste 30min,
txalupa batekin ibiliko dira, Oria ibaitik zehar.
• Lehenago esan dugun bezala, denentzako izan behar du
dibertigarria egun hau, eta helduak ahaztu baino lehen,
beraientzat, mahai jokoak egongo dira: kartak, partxisa, bingoa..
• Eta azkenik, zuhaitz batzuk moztuko dira, eta bertatik, gazteak,
goraino eskalatu beharko dute, eta goian 150euroko gutun bat
edukiko dute eskuratzeko.
• Triku-jai bat ere egongo da, festei amaiera on bat eman ahal
izateko.
EGITARAUA
Hasieran azaldu dugun bezala, Tolosan izango da festa, eta bertan ere jarri ditugu
dauden kaleak, ekintzen alboan ezarriko dugu leku zehatza. Festa hau Apirilak 5ean
izango da, eta festa goizeko 9etan buruhandiekin hasi eta gaueko 2etan triku-jai
festarekin emango diogu amaiera.
EKINTZAK:
9:00. Erraldoiak eta txistulariak alde zaharretik barrena ibiliko dira.
(30min)
9:30. Ahotsaren aldaketa helio gaseosoarekin, triangeluan.(30min)
5. 10:00. Triatloia Tolosako kaleetatik barrena ibiliko dira ekintza
desberdinak egiten.(1.30ordu)
11:30. Pirritx eta Porrotx pailazoak ume txikientzat, justizi plazan.
(1.15ordu)
13:00. Puxika eta nitrogenoaren arteko erreakzioaren esperimentua,
udaletxearen aurrean.(45min)
14:00. Partaideentzako bazkaria, Egoki tabernan.(1.30ordu)
15:30. Futbol eta pilota partiduak. Usabal polikiroldegian. (1ordu)
17:00. Zaharrenentzako mahai jokoak zahar-etxean. Bitartean tirolina,
inguruko belaze batean.(1ordu)
18:00. Herri jokoak, triangeluan.(1ordu)
19:00. Enborraren eskalada (45min)
20:00. Afaltzeko denbora deskantsu moduko bat eginez.(1.30ordu)
22:00. Irabazleentzako diploma banaketa.(30min)
22:30. Trikujaia.(4ordu)
2:30. Amaiera.(5min)
BALIABIDEEN ZERRENDA
*100 puxika (eroskitik)
*txalupak Triatloia (alokairu denda batean)
*50 ikono egin beharreko bidea markatzeko (udaletxetik)
*40 koskola baratza batetik)
*tirolinako pistolak(tirolina praktikatzen den toki batean)
*eskalatzeko enborrak (menditik)
*diplomak irabazleentzako (inprentatik)
*Pilotak (Xanti kirolaketik)
*Baloiak (Xanti kirolaketik)
6. *Nitrogeno likidoa (zientzia sail batetik)
*bizikletak (bizikletak alokatzen diren denda batetik)
*sokak (edozein dendatatik)
*trapuak oilo itsuarentzat, begiak estaltzeko (edozein etxetatik)
*tirolinarako pistolentzarako bolak (pistolak alokatutako leku
berdinetik)
*enborrean jarri beharreko saria, 150euro (banketxetik)
*trikujaiarako beharrezkoa
*janaria eta edaria bazkarirako (tabernatik)
*zeloa (Eroskitik)
*buruhandi eta erraldoiak. (udaletxetik)
*mahai eta aulki ugari (udaletxeko almazenekoak)
*mahai jokoetarako beharrezko materiala (txinoetatik)
*200euro momentuan agertzen diren arazoentzako(bankutik)
*posterrak(inprentatik)
*irratia informazioa zabaltzeko(eskolakoa)
AURREKONTUA
GASTUAK €
globoak 50
nitrogenoa 50
zeloa 10
Pirritx eta porrotx 300
triku-jai 300
Erraldoi, buruhandi eta txistulariak 300
Txalupak 700
Bizikletak 500
7. Ikonoak 200
Enborrak 100
Tirolinako pistolak 600
Pistolentzako bolak 400
Zuhaitzean jarritako saria 150
Mahai jokoak 50
Koskolak 50
Diplomak 100
Baloiak 30
Pilotak 30
Sokak 20
Janaria eta edaria 300
Momentuko gauzak 200
Posterrak 100
Partehartzaileentzako eta 1450
laguntzaileentzako soldata
GUZTIRAKO GASTUA 6000
KRONOGRAMA
Apirilak 5a baino lehenago, dena muntatzen eta prestatzen hasi beharko dugu, eta
horregatik, pare bat egun lehenago hasiko gara dena muntatzen eta prestatzen.
Jendeari irratitik azalpenak ematen eta posterrak jartzen aste bat lehenago hasi
beharko dugu. Antolatzaileak, edo zaindariak, gazte jendea izango da, eta beraiek
muntatu beharko dute dena, parte hartzen ez dutenek noski.
ANTOLATZAILEEK EGIN BEHARREKOA
Apirilak 3
10:00. Alokairu guztiak egin, eta egiaztatu ez dela arazorik izango
12:00zientziarako beharrezko gauzak prestatu
16:00. Posterrak enkargatu, diplomekin batera
8. 17:00. Egurrak prestatu, eta irristakorrak jarri
19:00herri jolasak prestatu
Apirilak 4
10:00. triku-jaia muntatu
12:00buruhandikoekin hitz egin eta geratu beraiekin noizko
16:00. Nitrogenoa eskuratu
17:00. beharrezko erosketak egin
18:30. Pirritx eta Porrotxekin kontaktuan jarri
19:00. Triatloietako bidea markatu
19:45. Tabernarekin hitz egin bazkarirako pertsona kopuruaz
Apirilak 5
8:00. Zaharrentzako mahai jokoak prestatu
ZABALPENA
Jendeari ohartarazteko, herri edo hiri guztiaren zehar, posterrak jarriko ditugu, bertan
dena azalduko zaie, ordutegia, antolamendua, eta beraiek jakin behar duten guztia,
festara joateko animatzeko. Horretaz aparte, gure eskolan irrati moduko bat dugu, eta
aukera hori dugula aprobetxatuz, errazagoa egingo zaigu jendeari jakinaraztea; bertan
grabatuko dute txosten honetan azalduko ia arlo guztiak.
9. ZERNOLA JAIALDIA
EGITARAUA
9:00. Erraldoiak eta txistulariak alde
zaharretik barrena ibiliko dira.
9:30. Ahotsaren aldaketa nitrogenoa
gaseosoarekin, triangeluan.
10:00. Maratoia, Tolosako kaleetatik
barrena ibiliko dira ekintza desberdinak
egiten.
11:30. Pirritx eta porrotx pailazoak ume
txikientzat, justizi plazan.
13:00. Puxika eta nitrogenoaren arteko
erreakzioaren esperimentua,
udaletxearen aurrean.
14:00. Partaideentzako bazkaria, Egoki
tabernan.
15:30. Futbol eta pilota partiduak.
Usabal polikiroldegian.
17:00. Zaharrenentzako mahai jokoak
zahar-etxean. Bitartean tirolina,
inguruko belaze batean.
18:00. Herri jokoak, triangeluan.
19:00. Enborraren eskalazioa
20:00. Afaltzeko denbora deskantsu
moduko bat eginez.
22:00. Irabazleentzako diploma
banaketa.
22:30. Trikujaia.
2:00. Amaiera.