seminar Multimedija u funkciji obrazovanja

1. VIRUSI I ANTIVIRUSNI
PROGRAMI

2. 21.VEK
• 21.VEK JE VEK NAGLOG RAZVOJA INFORMACIONIH
TEHNOLOGIJA, INTERNET JE POSTAO NEZAOBILAZNI DEO
NAŠEG ŽIVOTA,
• A SA TIM SMO IZLOŽENI PRETNJAMA I NAPADIMA SA
INTERNETA. DOK JE U 20.VEKU – OSNOVA NAPADA SU BILI
KOMPJUTERSKI VIRUSI I CRVI, A U 21. VEKU MALICIOZNI
SOFTVERI – INDUSTIJSKA ŠPIJUNAŽA I KRAĐA LIČNIH
PODATAKA

3. DEFINICIJA
• VIRUS PREDSTAVLJA PROGRAM KOJI MOŽE INFICIRATI
DRUGE PROGRAME, MODIFIKUJUĆIH IH TAKO DA
UKLJUČE NOVU KOPIJU NJEGA SAMOGA.
• VIRUSI MOGU DA UĐU U VAŠ RAČUNAR NA VIŠE NAČINA:
• PUTEM USB UREĐAJA, CD-ROM-OVA, ELEKTRONSKE
POŠTE ILI PRETRAŽIVANJEM WEB SAJTOVA
• KADA UTAKNETE USB UREĐAJ, PROVERITE DA LI SADRŽI
VIRUSE. KADA PRIMITE ELEKTRONSKU POŠTU,
PROVERITE DA LI SADRŽI VIRUSE, KORIŠĆENJEM
ANTIVIRUSNOG SOFTVERA.

4. ELEKTRONSKA POŠTA
• OBRATITE PAŽNJU KADA ČITATE ELEKTRONSKU POŠTU
SA PRILOZIMA:
• SLEDEĆIM POSTUPKOM ĆETE NAJLAKŠE DONETI ODLUKU
ŠTA DA URADITE SVAKI PUT KADA PRIMITE PORUKU
ELEKTRONSKE POŠTE SA PRILOGOM (ENGL.
ATTACHMENT).
• ČITAJTE SAMO ONE PORUKE KOJE ZADOVOLJE SVE OVE
BEZBEDONOSNE PROVERE:

5. K R E S
• PRIMALI STE (R = RECEIVED): VEĆ STE RANIJE PRIMALI E-
POŠTU OD ISTOG POŠILJAOCA?
• OČEKUJETE (E = EXPECT): DA LI STE OD OVOG
POŠILJAOCA OČEKIVALI E-POŠTU SA PRILOGOM?
• SMISAO (S = SENSE): DA LI E-POŠTA OD OVOG
POŠILJAOCA SA POZNATIM SADRŽAJEM
• POZNAJETE (K = KNOW): DA LI JE E-POŠTA OD NEKOGA
KOGA POZNAJETE?

6. VIRUSI I CRVI
• VIRUSI I CRVI SE NAJČEŠĆE PRENOSE ELEKTRONSKOM
POŠTOM – RAZLIKA IZMEĐU VIRUSA I CRVA:
• VIRUS JE MALICIOZNI PROGRAM KOJI INFICIRA NEKI
IZVRŠNI PROGRAM , I KADA SE POKRENE, ONDA SE POČINJE
ŠIRITI I NA DRUGE PROGRAME.
• CRV SE AKTIVNO ŠIRI PREKO MREŽE S CILJEM DA ZARAZI
DRUGA RAČUNARE - ZNAČI DA VIRUS TREBA KORISNIKOVU
INTERVENCIJU KAKO BI SE ŠIRIO, DOK ZA CRVE NIJE
POTREBNA.

7. TROJANCI
• ONI KORISTE METODU LAŽNOG PREDSTAVLJANJA KAO NEKI
KORISNI ILI POŽELJNI PROGRAM (NPR. PROGRAM ZA
CRTANJE), A KAD IH KORISNIK POKRENE, PONEKAD
ZAJEDNO S OČEKIVANOM FUNKCIJOM, U POZADINI
PROVODE I NEŽELJENE AKTIVNOSTI BEZ KORISNIKOVOG
ZNANJA.
• NAJČEŠĆE IMAJU IME POZNATIH LIČNOSTI ILI VEĆ
POZNATIH PROGRAMA – IME JE DOBIO PO TROJANSKOM
KONJU IZ EPA O TROJI.

8. TROJANCI
• TO SU NAJČEŠĆE KRAĐA LOZINKI I DRUGIH OSETLJIVIH
PODATAKA (PASSWORD STEALERS ILI INFOSTEALERS).
• OMOGUĆAVANJE UDALJENOG PRISTUPA INFICIRANOM
RAČUNARU NEOVLAŠĆENOJ OSOBI (BACKDOORS), ALI I
INSTALIRANJE DRUGOG MALICIOZNOG SOFTVERA
(DOWNLOADERS), KORIŠĆENJE ZARAŽENOG RAČUNARA ZA
AUTOMATSKO SLANJE SPAM (NEŽELJENIH) PORUKA,
BRISANJE ILI IZMENJIVANJE DATOTEKA ITD.

9. MALWARE
• MALICIOZNI SOFTVER ILI MALWARE (OD ENGL. REČI
MALICIOUS I SOFTWARE) JE POJAM KOJI OZNAČAVA
ZLOĆUDNI SOFTVER.
• U OSNOVI TAJ SE NAZIV KORIST PROGRAMSKI KOD
DIZAJNIRAN DA PRIKUPLJA INFORMACIJA KOJE DOVODI
DO NJIHOVE ZLOUPOTREBE I GUBITKA PRIVATNOSTI
KORISNIKA I DOBIJANJE NEOVLAŠĆENOG PRISTUPA
SISTEMSKIM RESURSIMA.

10. MALWARE
• NEKI PROGRAM SMATRA SE MALICIOZNIM AKO SE
MOŽE UTVRDITI ILI PRETPOSTAVITI ZLA NAMERA
AUTORA.
• SAVET : PREUZETI SA INTERNETA SOFTVER
MALWAREBYTES SA LINKA
• HTTPS://WWW.MALWAREBYTES.ORG/

11. VEZA SA OPERATIVNIM SISTEMOM
• VELIKI DEO MALICIOZNOG SOFTVERA JE NAPISAN ZA
WINDOWSE, NO NEKI POSTOJE I NA LINUXU TE NA
MACINTOSH.
• VELIKA JE RASPROSTRANJENOST MALICIOZNOG SOFTVERA
KAO VEOMA VAŽNIM DELOM INTERNETSKOG KRIMINALA
ZAJEDNO S OPŠTOM NESPOSOBNOŠĆU TRADICIONALNIH
ANTIVIRUSNIH PROGRAMA DA NEPRESTANO I
KONTINUIRANO ŠTITE OD SVE NOVIJEG I OPASNIJEG
MALICIOZNOG SOFTVERA, ŠTO POSEBNO ODGOVARA
KRIMINALCIMA ZA STICANJE PROFITA.

12. KRADLJIVCI PODATAKA
• MALICIOZNI SOFTVER KOJI KRADE PODATKE (DATA-
STEALING MALWARE) JE INTERNETSKA PRETNJA KOJA,
KAO ŠTO JOJ I SAMO IME GOVORI:
• KRADE LIČNE INFORMACIJE METE (KORISNIKA
RAČUNARA) S NAMEROM OŠTEĆIVANJA METE DIREKTNIM
KORIŠĆENJEM PODATAKA.
• U KRADLJIVCE PODATAKA SPADAJU KEYLOGGERI,
SPYWARE, ADWARE, BACKDOOROVI I BOTOVI.

13. SPYWARE
• SPYWARE ILI ŠPIJUNSKI SOFTVER PRIKUPLJA
INFORMACIJE O KORISNIKU BEZ NJEGOVOG ZNANJA.
TIPIČNO SE NASTOJI PRIKRITI I OTEŽATI SVOJU DETEKCIJU.
• UGLAVNOM SE TAJNO INSTALIRAJU NA PERSONALNE
RAČUNARE, ALI I NA JAVNE, ILI KORPORATIVNA RAČUNARE
FIRMI , ČESTO U OBLIKU KEYLOGGERA KAKO BI PRATILI
OSTALE KORISNIKE NAVEDENIH RAČUNARA

14. PREVENCIJA
• KUPOVINA LEGALNOG ANTIVIRUSNOG PROGRAMA
• PREUZIMANJE SA INTERNETA FREE – TRIAL VERZIJE
ANTIVIRUSNOG SOFTVERA , ALI TI SOFTVERI NEMAJU 100%
OPCIJE KOJE IMAJU LEGALNI – KOMERCIJALNI AV
SOFTVERI
• SIGURNOSNA PROVERA INTERNETSKE STRANICE
• PERSPEKTA JE ZVANIČAN PARTNER SVIH AV KOMPANIJA:
• SYMANTEC-NORTON, KASPERSKY, ESET-NOD, AVG..

15. PODELA ANTIVIRUSA
• SVE ANTIVIRUSNE SOFTVERE MOŽEMO PODELITI U 2 VELIKE GRUPE:
• ZA KUĆNE KORISNIKE I MALE FIRME – HOME EDITION ( KOJI NEMAJU
SERVER , NITI JE U PLANU KUPOVINA ISTOG)
• ZA POSLOVNE-BUSINESS KORISNIKE – SERVERSKA VARIJANTA

16. UPOTREBA ANTIVIRUSNOG SOFTVERA
• INSTALACIJA – ILI PREKO INSTALACIONOG DISKA ILI
DIREKTNIM PREUZIMANJE (DOWNLOAD) SA INTERNETA
• NAKON INSTALACIJE – KOD LEGALNOG ANTIVIRUSNOG
SOFTVERA JE OBAVEZNA AKTIVACIJA
• SVI ANTIVIRUSNI SOFTVERI SU NAJČEŠĆE KUPUJU SA
ROKOM KORIŠĆENJA OD 12 MESECI – NAKON TOGA SE
KUPUJE OBNOVA – RENEWAL ZA JOŠ GODINU DANA

17. UPOTREBA ANTIVIRUSNOG SOFTVERA
• PRVI KORAK NAKON INSTALACIJE I AKTIVACIJE JE
PREUZIMANJE NAJNOVIJE BAZE ANTIVIRUSNIH DEFINICIJA
• SCAN (SKENIRANJE- PREGLED) DISKA – KOJI MOŽE BITI
POTPUNI (FUL SCAN) – RADI SE PRVI PUT NAKON
INSTALIRANJA ANTIVIRUSNOG SOFTVERA I ANTIVIRUSNE
BAZE, KAO QUICK (BRZI) SCAN, SVAKI SLEDEĆI PUT.
• OBAVEZNO JE DA POČETKOM SVAKOG DANA SE URADI LIVE
UPDATE – PREBACIVANJE NAJNOVIJE BAZE ANTIVIRUSNIH
DEFINICIJA

18. HVALA
• PREDRAG LAZAREVIĆ
• 063 302 207
• PERSPEKTA D.O.O.
• BEOGRAD
PREDRAG.LAZAREVIC@PERSPEKTA.CO.RS
WWW.PERSPEKTA.CO.RS