ນົກຂຽນ
- 1. 0
ສາທາລະນະລັ ດ ປະຊາທິ ປະໄຕ ປະຊາຊົ ນລາວ
ສັ ນຕິ ພາບ ເອກະລາດ ປະຊາທິ ປະໄຕ ເອກະພາບ ວັ ດທະນາຖາວອນ
ວິ ຊາ:ອະນຸ ກົ ມວິ ຖານ
ຫົ ວຂໍ້ :ນົ ກຂຽນ
ສອນໂດຍ:ອ ຈ ບຸ ນສະຫວັ ນ ດວງບຸ ບຜາ
ຂຽນໂດຍ:ທ.ບຸ ນທອງ ສີ ວົ ງສາ
ຫໍ້ ອງ 2S(A)
ສົ ກຮຽນ 2014-2015
ມີ ຊື່ ພາສາລາວວື່ື່ າ:ນົ ກຂຽນ
- 2. 1
ມີ ຊື່ ພາສາອັ ງກີ ດວື່ າ:(sarus crane) ແຕື່ ທະຫານອັ ງກີ ດໃນອານານິ ຄົ ມຮຽກວື່ າ:
Serious ຫ cyrus
ມີ ຊື່ ວິ ທ ະ ຍ າ ສ າ ດ ວື່ າ : Grus antigone
ຕັໍ້ ງຕາມຊື່ ລູ ກຊາວນາເອດີ ປຸ ສຜູໍ້ ແຂນຄຕົ ນເອງ
I. ລັ ກສະນະທົື່ ວໄປຂອງນົ ກຂຽນ
ນົ ກຂຽນເປັ ນນົ ກຂະໜ າດໃຫຍື່ ,ສົ ບຍາວແຫມ ແລະ ຫົ ວເປັ ນໜັ ງສີ ແດງບື່ ມີ ຂົ ນ
ຢູື່ ເ ທີ ງ ໜໍ້ າ ພ າ ກ ເ ປັ ນ ສີ ໝົື່ ນ , ຕ າ ແ ລ ະ
ຂາມີ ສີ ແດງເວລາບີ ນຄຈະຢຽດຊື່ ຄກັ ນກັ ບນົ ກກະສາຊີື່ ງຈະງພັ ບໄປທາງຫັ ງ ຂົ ນປາຍປີ ກ
ແ ລ ະ ຂົ ນ ຄຸ ມ ຂົ ນ ປ າຍ ປີ ກ ສີ ດ າ ຂົ ນ ຄຸ ມ ຂົ ນ ປີ ກ ທ າງ ລຸື່ ມ ຈ ະເ ປັ ນ ສີ ໝົື່ ນ
ຂົ ນເທີ ງປີ ກຈະເປັ ນສີ ຂາວຂາຍາວເປັ ນສີ ສົ ມພູ ມີ ຂົ ນຫູ ສີ ໝົື່ ນ,ຂອບຕາເປັ ນສີ ສົໍ້ ມແດງປາກ
ແ ຫ ມ ສີ ດ າ ປົ ນ ສີ ໝົື່ ນ
ນົ ກໄວອອື່ ນຈະມີ ປາກສີ ຂໍ້ ອນຂໍ້ າງເຫອງຫົ ວຈະມີ ສີ ນໍ້ າຕານທີື່ ປົ ກຄຸ ມດໍ້ ວຍຂົ ນນົ ກ.ໜັ ງຈະເ
ປັ ນສີ ແດງຢູື່ ບລິ ເວນຫົ ວຈະມີ ສີ ສົ ດໃສໃນຊື່ ວງລະດູ ປະສົ ມພັ ນໜັ ງບລິ ເວນນີໍ້ ຈະຫຍາບເປັ ນ
ກະຕູ ດກະຕີ ດມີ ຂົ ນສີ ດາຢູື່ ຂໍ້ າງແກໍ້ ມ ແລະ ທໍ້ າຍບລິ ເວນແຄບໆ ທັ ງສອງເພດມີ ລັ ກສະນະ
ແ ລ ະ
ສີ ຄໍ້ າຍຄກັ ນຕົ ວຜູໍ້ ຈະໃຫຍື່ ກື່ ວາຕົ ວແມື່ ພຽງເຫັ ກນໍ້ ອຍບື່ ມີ ຄວາມແຕກຕື່ າງຈາກເພດອື່ ນທີື່
ຊັ ດເຈນອີ ກ.
ຮູ ບ1:ນົ ກຂຽນກາລັ ງບີ ນຈັ ບອາຫານ
II. ຮູ ບຮື່ າງຂະໜາດໂຄງສໍ້ າງ
ນົ ກຂຽນ antigone ຈະມີ ນໍ້ າໜັ ກປະມານ 6.8-7.8 ກິ ໂລກຮາມ,ຂະນະທີື່ sharpii
ຈະມີ ນໍ້ າໜັ ກປ ະມ ານ 8 . 4 ກິ ໂລ ກ ຣາມ .ໂດ ຍ ທົື່ ວ ໄປ ແ ລໍ້ ວຈ ະມີ ນໍ້ າໜັ ກ 5 -1 2
- 3. 2
ກິ ໂລກ ຣາມ .ມີ ຄ ວ າມສູ ງ 1 1 5 -1 6 7 ຊັ ງຕີ ແ ມັ ດ .ສື່ ວນ ປີ ກຈ ະຍາວ 2 2 0 -2 8 0
ຊັ ງຕີ ແມັ ດ.ຖໍ້ າເປັ ນນົ ກຢູື່ ອອບສະເຕເລຍຈະມີ ຂົ ນຂະໜາດນໍ້ ອຍກື່ ວານົ ກຈາກເຂດທາງເ
ໜອໃນປະເທດອອບສະເຕເລຍມັ ກຈະສັ ບສົ ນກັ ບນົ ກຂຽນຢູື່ ອາຊີ ຕາເວັ ນອອກສຽງໃຕໍ້ ຈະມີ
ສີ ແດງເທີ ງຫົ ວຂອງນົ ກຂຽນອອບສະເຕເລຍຈະມີ ຫື່ ອນຫົ ວແຜື່ ງມາບື່ ເທີ ງຄ.
ຮູ ບ2:ນົ ກຂຽນເຂດອາຊີ ຕາເວັ ນອອກສຽງໃຕ ແລະ ອອ໋ ບສະເຕເລຍ
III. ຂອບເຂດການກະຈາຍພັ ນ
ໃນອະດີ ດນົ ກຂຽນມີ ການກະຈາຍພັ ນເປັ ນຈານວນຫວງຫາຍຢູື່ ໃນພໍ້ ນທີື່ ຮາບພຽງໃນປະເທ
ດອີ ນເດ ຍຍາວໄປເຖີ ງແມື່ ນໍ້ າຄົ ງຄາ ທາງໃຕໍ້ ໄປເທີ ງແມື່ ນໍ້ າໂຄທາວາລີ (Godavari)
ທາງຕ າເວັ ນ ຕົ ກ ໄປ ເຖີ ງຊາຍ ຟັ ງ:ລັ ດ ດູ ສ ະລ າດ ເຂດ ທາພ າຄ າ (Tharparkar)
ຂອງປະເທດປາກີ ດສະຖານ ແລະ ທາງຕາເວັ ນອອກເຖີ ງລັ ດເບງກອນຕາເວັ ນຕົ ກ ແລະ
ລັ ດ ອັ ດ ສ ະ ລ າ
ບື່ ພົ ບການກະຈາຍພັ ນແຄໍ້ ວນປັ ນຈາບມາດົ ນແລໍ້ ວແມື່ ນວື່ າຈະພົ ບຕອນປາຍໃນຟຣັື່ ງ,ອີ ນ
ເ ດ ຍ ໃ ນ ລ ະ ດູ ໜ າ ວ ນົ ກ ຂ ຽ ນ ຫ າ ພົ ບ ໄ ດໍ້ ຍ າ ກ ແ ລ ະ
ມີ ຈ ານວ ນ ນໍ້ ອຍ ຫ າຍໃນລັ ດ ເບ ງກ ອນ ຕ າເວັ ນ ຕົ ກ ແ ລະ ລັ ດ ອັ ດ ສ ະລາ ແ ລ ະ
ບື່ ພົ ບ ມ າ ດົ ນ ແ ລໍ້ ວ ໃ ນ ລັ ດ ພິ ຫ າ ນ ໃ ນ ປ ະ ເ ທ ດ ເ ນ ປ າ ນ
ການກະຈາຍພັ ນຈາກັ ດຢູື່ ພຽງທີື່ ຮາບພຽງລຸື່ ມຟັື່ ງຕາເວັ ນຕົ ກປະຊາກອນສື່ ວນຫາຍຢູື່ ໃນເຂ
ດຣູ ປັ ນເດ ຫິ (Rupandehi) ກະບີ ນລະພັ ດສະຕຸ ( Kapilvastu ) ແລະ ນະວັ ນປຣາສີ
(Nawalparasi)
ມີ ປະຊາກອນສອງກຸື່ ມໃນອາຊີ ຕາເວັ ນອອກສຽງໃຕໍ້ ທີື່ ແຕກຕື່ າງກັ ນຄ:ປະຊາກອນຕອນເ
- 4. 3
ໜ ອຢູື່ ໃນປະເທດ ຈີ ນ,ພະມື່ າ,ໄທ, ແລະ ປະຊາກອນຕອນໃຕໍ້ ຢູື່ ໃນກາປູ ເຈຍ ແລະ
ຫວຽດນາມ.
ນອກຈາກນັໍ້ ນຍັ ງເຄີ ຍພົ ບຢູື່ ໃນປະເທດລາວທາງພາກໃຕໍ້ (ເຂດປື່ າສະຫງວນເຊປຽນ,ດົ ງຄັ ນ
ທຸ ງ ) ແ ລ ະ
ທາງຕາເວັ ນອອກຂອງປະເທດຟິ ລີ ບປີ ນແຕື່ ໃນທັ ງສອງປະເທດສູ ນພັ ນໄປແລໍ້ ວຈາກທາມະ
ຊາດ ໃນປະເທດ ອອ໋ ບສະເຕ ເລຍພົ ບໃນບລິ ເວນດໍ້ ານເໜ ອຂອງປ ະເທ ດ ແລ ະ
ມີ ການອົ ບພະຍົ ບໄປຍັ ງບາງພໍ້ ນທີື່ ການກະຈາຍພັ ນຂອງນົ ກຂຽນລາວກາລັ ງຫຸ ດລົ ງ ແລະ
ພໍ້ ນທີື່ ເກີ ດຫາຍທີື່ ສຸ ດຄປະເທດອີ ນເດຍເຊີື່ ງພໍ້ ນທີື່ ລຸື່ ມນໍ້ າຂະໜາດໃຫຍື່ ຖກທາລາຍນົ ກເຫົື່ າ
ນີໍ້ ຈື່ ງ ອ າ ໃ ສ ຢູື່ ໃ ນ ນ າ ເ ຂົໍ້ າ ໃ ນ ກ າ ນ ເ ພີື່ ມ ຈ າ ນ ວ ນ
ແມື່ ນວື່ າສື່ ວນໃຫຍື່ ແລໍ້ ວຈະພົ ບນົ ກຂຽນໃນພໍ້ ນທີື່ ຮາບພຽງແຕື່ ກື່ ມີ ລາຍງານວື່ າພົ ບຢູື່ ເທີ ງ
ບື່ ອນສູ ງທາງເໜອໃນຮາກິ ດຊາ (Harkit sar) ແລະ ຄາຮັ ງ (Kahang) ໃນລັ ດແຄດສະເມຍ
ນອກຈາກນີໍ້ ນົົ ກຂຽນຍັ ງຂະຫຍາຍພັ ນໃນພໍ້ ນທີື່ ສູ ງຈາກລະດັ ບນໍ້ າທະເລຫາຍເຊັື່ ນ:ໃກໍ້ ກັ ບພົ
ງ ດ າ (Pong dam) ໃ ນ ລັ ດ ຫິ ມ າ ຈິ ວ ປ ະ ເ ທ ດ (Himachal Pradesh)
ເຊີື່ ງປະຊາກອນນົ ກຂຽນອາດຈະເພີື່ ມຂໍ້ ນຕາມ ຖໍ້ ວມຂັ ງ(ໃນພໍ້ ນທີື່ ຮຽກວື່ າ:(khet-taavadi)
ສາລັ ບການສໍ້ າງຮັ ງການຈັ ບຄູື່ ປະສົ ມພັ ນມັ ກຈະເກີ ດໃນພໍ້ ນທີື່ ຊຸື່ ມນໍ້ າຕາມທາມະຊາດຫາຍກື່
ວາແຕື່ ກື່ ຍັ ງມີ ໃນນາເຂົໍ້ າ ຫ ເຂົໍ້ າສາລີ .
ຮູ ບ3:ຮູ ບແບບການກະຈາຍພັ ນຂອງລູ ກນົ ກຂຽນ
IV. ນິ ເວດວິ ທະຍາ ແລະ ອຸ ປະນິ ໄສ
1. ນິ ເວດວິ ທະຍາ
ນົ ກຂຽນບື່ ແມື່ ນນົ ກອົ ບພະຍົ ບທາງໄກຄກັ ບນົ ກອື່ ນໆ,ແຕື່ ກື່ ມີ ການອົ ບພະຍົ ບເປັ ນໄລຍະທາ
- 5. 4
ງ ຊື່ ວ ງ ສັໍ້ ນ ໆ ໃ ນ ລ ະ ດູ ແ ລໍ້ ງ ແ ລ ະ
ລະດູ ຝົ ນປະຊາກອນນົ ກຂຽນທີື່ ມີ ການອົ ບພະຍົ ບນັໍ້ ນພົ ບໃນອາຊີ ຕາເວັ ນອອກສຽງໃຕໍ້ ເທົື່ າ
ນັໍ້ ນ,ນົ ກຂຽນຈະຈັ ບຄູື່ ຈະປົ ກປໍ້ ອງອານາເຂດ ຈາກນົ ກຂຽນອື່ ນດໍ້ ວຍສຽງຮໍ້ ອງ ແລະ
ການກາງປີ ກນົ ກຂຽນທີື່ ຍັ ງບື່ ທັ ນຈັ ບຄູື່ ຈະຢູື່ ຮື່ ວມກັ ນເປັ ນຝູ ງຫາກຫາຍຂະໜາດຈານວນຕັໍ້
ງ ແ ຕື່ 1 -4 3 0 ໂ ຕ ໃ ນ ພໍ້ ນ ທີື່ ແ ຫໍ້ ງ ແ ລໍ້ ງ ຄູື່ ນົ ກ ຂ ຽ ນ ແ ລ ະ
ລູ ກນົ ກຂຽນທີື່ ບີ ນໄດໍ້ ແລໍ້ ວຈະປະຖີໍ້ ມອານາເຂດໃນລະດູ ແລໍ້ ງໄປຮື່ ວມຝູ ງກັ ບນົ ກທີື່ ບື່ ທັ ນຈັ ບ
ຄູື່ ໃນ ພໍ້ໍ້
ທີື່ ຊຸື່ ມ ນໍ້ າ ຕ ະຫ ອ ດ ປີ ຄ ໃນ ລັ ດ ອຸ ດ ຕ ຣ າ ພ ຣ ະເດ ດ ສ໌ (Uttar Pradesh)
ຄູື່ ນົ ກ ຈ ະ ບື່ ຖີໍ້ ມ ອ າ ນ າ ເ ຂ ດ ,ຝູ ງ ນົ ກ ຂ ຽ ນ ທີື່ ໃ ຫ ຍື່ ທີື່ ສຸ ດ ໃ ນ ພໍ້ ນ ທີື່
𝟐𝟗 ກມ 𝟐
.ຂອງອຸ ທິ ຍານແຫື່ ງຊາດຂຽວລາດາວ (Keoladao) ຊີື່ ງມີ ນົ ກເຖີ ງ 430ໂຕ ແລະ
ອາດ ມີ ຈາກພໍ້ ນທີື່ ຂຸື່ ມນໍ້ າໃນເຂດ ອີ ທາວາ (Etawah) ແລະ ມາອີ ນປຸ ຣິ (Mainpuri)
.ໃນລັ ດ ອຸ ດ ຕຣາພ ຣະເດ ດ ສ໌ ມີ ຈານ ວນ 24 5 -41 2 ໂຕ ຝູ ງນົ ກທີື່ ມີ ຊະມະຊີ ກ 1 0 0
ໂ ຕ ນັໍ້ ນ ມີ ລ າ ຍ ງ າ ນ ໃ ນ ລັ ດ ກຸ ຈ າ ລ າ ດ (Gujarat) ແ ລ ະ
ປະເທດອອ໋ ບສະເຕເລຍເປັ ນປະຈາໃນລະຫວື່ າງການປະສົ ມພັ ນນົ ກທີື່ ຈັ ບຄູື່ ຈະໄລນົ ກຂຽນທີື່
ບື່ ທັ ນ ຈັ ບ ຄູື່ ອ ອ ກ ຈ າ ກ ພໍ້ ນ ທີື່ ຊຸື່ ມ ນໍ້ າ ບ າ ງ ແ ຫື່ ງ ແ ລ ະ
ປ ະ ຊ າ ກ ອ ນ ນົ ກ ທໍ້ ອ ງ ຖີື່ ນ ທີື່ ສ າ ມ າ ດ ອ າ ດ ຈ ະ ຫຸ ດ ລົ ງ ໄ ດໍ້
ປ ະຊາ ກ ອ ນ ນົ ກ ຂ ຽນ ໃນ ອຸ ທິ ຍ າ ນ ແ ຫື່ ງຊ າດ ຂ ຽວ ລ າດ າວ ມີ ບັ ນ ທ ກ ວື່ າ 4 0 0
ຕົ ວ ໃ ນ ລ ະ ດູ ຮໍ້ ອ ນ ຫຸ ດ ລົ ງ ຫ ພ ຽ ງ 2 0
ໃນລະຫວື່ າງມສຸ ມ.ນົ ກຂຽນຈະນອນຢູື່ ໃນນໍ້ າຕໍ້ ນໆອາດຈະປອດໄພຈາກສັ ດນັ ກລື່ າເທີ ງພໍ້ ນດີ
ນ ນົ ກທີື່ ໃຫຍື່ ເຕັ ມທີື່ ຈະບື່ ຜະລີ ດຂົ ນທຸ ກປີ ແຕື່ ຈະປື່ ຽນສອງຫາສາມປີ ເທົື່ ານັໍ້ ນ.
ຮູ ບ4:ແຫື່ ງທີື່ ຢູື່ ອາໄສຂອງນົ ກກຂຽນ
2. ອຸ ປະນິ ໄສ
ນົ ກຂຽນສື່ ວນຫາຍຈະມັ ກຫາກີ ນໃນນໍ້ າຕໍ້ ນ(ປົ ກກະຕິ ນໍ້ າເລີ ກນໍ້ ອຍກື່ ວາ 30 ຊັ ງຕີ ແມັ ດ.)
ຫ ໃນທົື່ ງຫຍໍ້ າທຸ ກຄັໍ້ ງທີື່ ພົ ບນົ ກຂຽນແຫຍື່ ປາກຫາກີ ນໃນຂີໍ້ ຕົໍ້ ມມັ ນເປັ ນສັ ດທີື່ ກີ ນໄດໍ້ ທັ ງພດ
ແລະ ສັ ດເຊັື່ ນ:ແມງໄມໍ້ (ໂດຍສະເພາະຕັ ກກະແຕນ) ,ປາ (ອາດສະເພາະຢູື່ ໃນໜອງຕື່ າງໆ)
, ກົ ບ , ສັ ດ ນໍ້ າ ທີື່ ມີ ເ ປ ອ ກ ແ ຂ ງ ແ ລ ະ ເ ມັ ດ ພ ດ
ບາງຄັໍ້ ງກື່ ເປັ ນສັ ດທີື່ ມີ ກະດູ ກສັ ນຫັ ງຂະໜາດໃຫຍື່ ເຊັື່ ນ:ງູ ນໍ້ າ(Xenochophis piscator)
- 6. 5
ມີ ບ າ ງ ກື່ ລ ະ ນີ ທີື່ ພົ ບ ໄ ດໍ້ ຍ າ ກ ທີື່ ນົ ກ ຂ ຽ ນ ກີ ນ ໄ ຂື່ ຂ ອ ງ ນົ ກ ອື່ ນ ແ ລ ະ
ເຕົື່ າ,ສື່ ວ ນ ພ ດ ເຊັື່ ນ :ພ ດ ມີ ຫົ ວ ຫົ ວ ຂ ອ ງ ພ ດ ນໍ້ າ,ໜື່ ຫ ຍໍ້ າ,ແ ກື່ ນ ພ ດ , ແ ລ ະ
ແກື່ ນພດທີື່ ປູ ກເຊັື່ ນ:ເຂົໍ້ າ,ຖົື່ ວ ແລະ ອື່ ນໆ.
ຮູ ບ5:ນົ ກຂຽນຫາກີ ນ ຮູ ບ6:ໄຂື່ ນົ ກຂຽນ
V. ສະຖານະພາບການອະນຸ ລັ ກ
ນົ ກ ຂ ຽ ນ ເ ປັ ນ ນົ ກ ທີື່ ຫ າ ຍ າ ກ ແ ລ ະ
ໃກໍ້ ຈະສູ ນພັ ນໃນໂລກກື່ ຄປະເທດລາວປັ ດຈຸ ບັ ນປະຊາກອນນົ ກຂຽນຄື່ ອຍຫຸ ດນໍ້ ອຍຖອຍລົ ງ
ແ ລ ະ
ກື່ ເຖີ ງຂັໍ້ ນສື່ ຽງໄພສາເຫດຍໍ້ ອນການລື່ າເນໍ້ ອເພື່ ອເປັ ນອາຫານ.ເພື່ ອປົ ກປັ ກຮັ ກສາສັ ດດັື່ ງກື່
າ ວ ຄ ວ ນ ຫໍ້ າ ມ ບື່ ໃ ຫໍ້ ມີ ກ າ ນ ລື່ າ ແ ລ ະ
ຄໍ້ າ ຂ າ ຍ ລ ວ ມ ທັ ງ ປົ ກ ປັ ກ ຮັ ກ ສ າ ຮັ ງ ຂ ອ ງ ມັ ນ ບື່ ໃ ຫໍ້ ຖ ກ ທ າ ລ າ ຍ ແ ລ ະ
ລັ ກໄຂື່ ຂອງມັ ນ.ອາໄສຢູື່ ໃນທາມະຊາດມີ ປະມານ 15,000-20,000ໂຕຈາກການປະເມີ ນໃນປີ
ຄ .ສ 2 0 0 9 ປ ະຊ າ ກ ອ ນ ຊ ະ ນິ ດ ຍື່ ອ ຍ ນົ ກ ຂ ຽນ ອີ ນ ເດ ຍ ເ ຫ ອ ນໍ້ ອ ຍ ກື່ ວ າ
10,000ໂຕແຕື່ ກື່ ຍັ ງດີ ກື່ ວາອີ ກ 2 ຊະນີ ດຍື່ ອຍທີື່ ເຫອອາດເປັ ນເພາະໄດໍ້ ຮັ ບຄວາມເຄົ າລົ ບ
ແ ລ ະ
ທານຽມຮີ ດຄອງປະເພນີ ທີື່ ເຄີ ຍສບທອດກັ ນມາເຮັ ດໃຫໍ້ ນົ ກບື່ ໄດໍ້ ຮັ ບຄວາມອັ ນຕະລາຍ
ແ ລ ະ
ໃນຫາຍໆພໍ້ ນທີື່ ນົ ກກະລຽນກື່ ບື່ ຍໍ້ ານມະນຸ ດນົ ກຂຽນເຄີ ຍພົ ບໃນປະເທດປະກີ ດສະຖານແຕື່
ກື່ ຍັ ງ ບື່ ພົ ບ ອີ ກ ເ ລີ ຍ ຕັໍ້ ງ ແ ຕື່ ປ າ ຍ ຄິ ດ ສ໌ ທົ ດ ສ ະ ວັ ດ 1 9 8 0
ປ ະ ຊ າ ກ ອ ນ ນົ ກ ຂ ຽ ນ ໃ ນ ປ ະ ເ ທ ດ ອີ ນ ເ ດ ຍ ມີ ກ າ ນ ຫຸ ດ ຈ າ ນ ວ ນ ລົ ງ
ຈາກການປະມານປະຊາກອນໂດຍລວມພໍ້ ນຖານຂອງລັ ກຖານທີື່ ສະສົ ມມາສະແດງວື່ າປະຊ
- 7. 6
າກອນໃນປີ ຄ.ສ 2000 ດີ ທີື່ ສຸ ດຄ 10% ບື່ ດີ ທີ ສຸ ດຄ 2.5% ຂອງຈານວນນົ ກທັ ງໝົ ດໃນປີ
ຄ . ສ 1 8 5 0
ຊາວກະສິ ກອນຫາຍຄົ ນໃນອີ ນເດຍເຊື່ ອວື່ ານົ ກຂຽນນັໍ້ ນເປັ ນຕົ ວທາລາຍພດຜົ ນລະປູ ກໂດ
ຍ ສ ະ ເ ພ າ ະ ເ ຂົໍ້ າ
ແມື່ ນວື່ າຈາກການສກສາສະແດງວື່ າການຕ໋ ອດກີ ນເມັ ດເຂົໍ້ າໂດຍກົ ງນັໍ້ ນມີ ການສູ ນເສຍຈາ
ນວນນໍ້ ອຍກື່ ວາຮໍ້ ອຍລະໜື່ ງ ແລະ ການຫຍຽບຍື່ າທາລາຍເຮັ ດໃຫໍ້ ສູ ນເສຍເມັ ດປະມານ
0 . 4 -1 5 ກິ ໂ ລ ກ ຣ າ ມ
ທັ ດສະນະຄະຕິ ຂອງຊາວກະສິ ກອນມີ ແນວໂນໍ້ ມເປັ ນບວກໃນເຫອງຄວາມເສຍຫາຍທີື່ ເກີ ດ
ຂໍ້ ນ ແລະ ນີໍ້ ເອງທີື່ ເປັ ນການຊື່ ວຍອະນຸ ລັ ກນົ ກຂຽນພາຍໃນພໍ້ ນທີື່ ຊາວກະຊິ ກອນ ແລະ
ການສົ ດເສີ ຍຄວາມເສຍຫາຍແກື່ ຊາວກະຊິ ກອນຕາມຄວາມເປັ ນຈິ ງອາດຈະຊື່ ວຍໄດໍ້ ທົື່ ງນາ
ອ າ ດ ມີ ບົ ດ ບ າ ດ ທີື່ ສ າ ຄັ ນ ໃ ນ ກ າ ນ ຊື່ ວ ຍ ອ ະ ນຸ ລັ ກ ຊ ະ ນິ ດ ນີໍ້
ເພາະພໍ້ ນທີື່ ຊຸື່ ມນໍ້ າຕາມທາມະຊາດນັໍ້ ນຖກທາລາຍຫາຍຂໍ້ ນຈາກກິ ດຈະກາຂອງມະນຸ ດປະຊາ
ກ ອ ນ ນົ ກ ຂ ຽນ ໃ ນ ປ ະ ເທ ດ ອ ອ໋ ບ ສ ະ ເຕ ເລ ຍ ມີ ປ ະມ ານ 5 , 0 0 0 ໂ ຕ ແ ລ ະ
ອາດເພີື່ ມຂໍ້ ນເລໍ້ ອຍໆ,ຢື່ າງໃດກື່ ຕາມນົ ກຂຽນອີ ນດູ ຈີ ນກັ ບຫຸ ດລົ ງເປັ ນຈານວນຫາຍຈາກສົ
ງຄາມ ແລະ ການປື່ ຽນແປງທີື່ ຢູື່ ອາໄສ(ເຊັື່ ນການເຮັ ດການກະເສດແບບເລັື່ ງລັ ດ ແລະ
ກ າ ນ ລ ະ ບ າ ຍ ນໍ້ າ ) ແ ລ ະ ກ າ ງ ສ ະ ຕ ະ ວັ ດ ທີື່ 2 0
ນົ ກຂຽນອີ ນດູ ຈີ ນໄດໍ້ ຫາຍໄປຈາກພໍ້ ນທີື່ ການກະຈາຍພັ ນສື່ ວນໃຫຍື່ ຊື່ ງຄັໍ້ ງໜື່ ງເຄີ ຍແຜື່ ໄປເ
ຖີ ງຕ ອ ນ ໃຕໍ້ ຂ ອ ງປ ະເທ ດ ຈີ ນ ມີ ປ ະ ຊ າກ ອ ນ ເຫ ອ ພ ຽ ງປ ະມ າ ນ 1 5 0 0 -
2000ໂຕກະຈາຍເປັ ນກຸື່ ມປາຍຂອງທົ ດສະຫວັ ດ 1960.
ນົ ກຂຽນຈັ ດຢູື່ ໃນສະພາວະສຽງຕື່ ການສູ ນພັ ນໃນບັ ນຊີ ແດງສະຫະພາບການອະນຸ ລັ ກທາມະ
ຊ າ ດ ແ ລ ະ ໄ ຊ ເ ຕ ສ ຈັ ດ ຢູື່ ໃ ນ ບັ ນ ຊີ ອ ະ ນຸ ລັ ກ ທີື່ 2
ການຄຸ ກຄາມປະກອບໄປດໍ້ ວຍຈາກໄພຄຸ ກຄາມທໍ້ ອງຖີື່ ນທີື່ ຢູື່ ຫ ເຮັ ດໃຫໍ້ ເຊື່ ອມລົ ງການລື່ າ
ແ ລ ະ ດັ ກ ຈັ ບ ຄ ກັ ບ ສິື່ ງ ແ ວ ດ ລໍ້ ອ ມ ເ ປັ ນ ມົ ນ ລ ະ ຜີ ດ ໂ ລ ກ ແ ລ ະ
ໃນການແຂື່ ງຂັ ນໃນສະປີ ຊີ ສຜົ ນຂອງການປະສົ ມພັ ນໃນເຊໍ້ ອສາຍທີື່ ໃກໍ້ ຄຽງກັ ນຫາຍໃນປະ
ຊາກອນຂອງປະເທດອອ໋ ບສະເຕເລຍຍັ ງຕໍ້ ອງໄດໍ້ ສກສາຕື່ ໄປ.
ແມື່ ນວື່ າຈະເປັ ນທີ ເຄົ າລົ ບ ແລະ ໄດໍ້ ຮັ ບຈາກການປົ ກປໍ້ ອງຈາກຊາວອີ ນເດ ຍ
ແຕື່ ນົ ກຂຽນຍັ ງຄົ ງຖກລື່ າໃນຊື່ ວງທີື່ ອີ ນເດຍເປັ ນອານານິ ຄົ ມມີ ການບັ ນທກວື່ າການຂື່ ານົ ກ
ຈ ະ ເ ຮັ ດ ໃ ຫໍ້ ຄູື່ ຄ ອ ງ ມັ ນ ແ ຜ ດ ສ ຽ ງ ຮໍ້ ອ ງ ໄ ປ ຫ າ ຍ ວັ ນ ແ ລ ະ
ເ ຊື່ ອ ກັ ນ ວື່ າ ຫັ ງ ຈ າ ກ ນັໍ້ ນ ຈ ະ ຊື່ ອ ມ ໃ ຈ ຕ າ ຍ ຕ າ ມ ຄູື່ ໄ ປ
ແມື່ ນແຕື່ ໃນຄູື່ ມເມອການລື່ ານົ ກເພອການກິ ລາຍັ ງບື່ ເຫັ ນດີ ນາທີື່ ຈະຍີ ງນົ ກຊະນີ ດ ນີໍ້
ຕາມທີື່ ນັ ກສັ ດຕະວະວິ ທະຍາຊາວອັ ງກີ ດໃນຄິ ສສັ ກກະລາດທີື່ 19 ໂທມັ ສຊີ .ເຈີ ດອນ
(Thomas C. Jerdon)
ກື່ າວໄວໍ້ ວື່ ານົ ກໄວອອື່ ນກີ ນແຊບຂະນະທີື່ ນົ ກໂຕໃຫຍື່ ຈະບື່ ແຊບໄຂື່ ນົ ກກະລຽນໃຊໍ້ ໃນການຮັ
ກສາແບບພໍ້ ນບໍ້ ານໃນບາງສື່ ວນຂອງປະເທດອີ ນເດຍ.
- 8. 7
ຮູ ບ7:ຊະນີ ດພັ ນລວມຂອງນົ ກຂຽນ
ເອກະສານອໍ້ າງອີ ງ
ນົ ກຂຽນຊີ ວິ ດໃນຕານານສາລະຄະດີ 2009.
Birdlife international (2009).Species factsheet: Grus
antigone.ສບຄົໍ້ ນພົ ບເມື່ ອປີ 2009-05-23.;
Blanford,W.T (1896).
Wood,C. and Krajewsky,C.(1996).
www.iucnredlist.org
