1. Ilocano Bible - New Testament
 |New Testament|
 Mateo
 Marcos
 Lucas
 Juan
 Aramid
 Roma
 1 Corinto
 2 Corinto
 Galacia
 Efeso
 Filipos
 Colosas
 1 Tesalonica
 2 Tesalonica
 1 Timoteo
 2 Timoteo
 Tito
 Filemon
 Hebreo
 Santiago
 1 Pedro
 2 Pedro
 1 Juan
 2 Juan
 3 Juan
 Judas
 Paltiing

2. The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ
Mateo 1
1 Daytoy ti libro ti kapuonan ni Jesu-Cristo a nagtaud iti kaputotan ni
David, a nagtaud met iti kaputotan ni Abraham. 2-6a Manipud ken ni
Abraham agingga ken ni ari David, adtoy dagiti nailista a kaputotan:
Abraham, Isaac, Jacob, Juda ken dagiti kakabsatna; sumaruno da Fares
ken Zara nga annak ni Tamar; Esrom, Aram, Aminadab, Naason, Salmon,
Boaz nga anak ni Rahab, Obed nga anak ni Ruth, Jesse ken ni ari David. 6
b-11 Dagiti kaputotan manipud ken ni David agingga idi napagtalaw dagiti
Israelita a kas balud ket naipanda idiay Babilonia: David, Solomon (putot
ni David iti asawa idi ni Urias), Roboam, Abias, Asa, Josias, ken ni
Jeconias agraman dagiti kakabsatna. 12 -16 Dagiti kaputotan kalpasan ti
pannakaipan dagiti Israelita idiay Babilonia agingga iti pannakayanak ni
Jesus: Jeconias, Salatiel, Zorobabel, Abiud, Eliakim, Azor, Sadoc, Akim,
Eliud, Eleazar, Matan, Jacob, Jose nga asawa ni Maria nga ina ni Jesus a
maawagan iti Cristo. 17 Ngarud, adda 14 a kaputotan manipud ken
Abraham agingga ken ni David. Sangapulo ket uppat met ti kaputotan
manipud ken ni David agingga a naipan dagiti Israelita idiay Babilonia.
Adda met 14 a kaputotan manipud pannakaipanda idiay Babilonia agingga
iti pannakayanak ti Cristo. 18 Kastoy ti pakasaritaan ti pannakayanak ni
Jesu-Cristo: Naitulag ni Maria nga inana a mayasawa ken ni Jose. Ngem
sakbay ti panagkasarda, naammoan a masikogen ni Maria babaen iti
pannakabalin ti Espiritu Santo. 19 Agsipud ta nasingpet a lalaki ni Jose a
nakaitulaganna, ket dina kayat a maibabain ni Maria, pinanggepna nga
isina a sililimed. 20 Ngem idi pampanunotenna daytoy, nagparang
kenkuana ti anghel ti Apo iti maysa a tagtagainep. Kinunana, “Jose nga
anak ni David, dika agamak a mangikasar ken ni Maria, ta aramid ti
Espiritu Santo ti sikogna. 21 Ipasngaynanto ti maysa a lalaki ket
panaganamto iti Jesus, agsipud ta isalakannanto dagiti tattaona kadagiti
basbasolda.” 22 Naaramid amin daytoy tapno matungpal ti insao ti Apo
babaen iti profeta: 23 “Agsikogto ti birhen a balasang. Ipasngaynanto ti
maysa a lalaki, ket mapanagananto iti Immanuel a kayatna a sawen, ‘Adda
kadatayo ti Dios.’” 24 Idi makariing ni Jose, tinungpalna ti imbaga ti

3. anghel ket inkasarna ni Maria. 25 Ngem saanna a dinennaan ni Maria
sakbay a nangipasngay iti anak a lalaki a pinanaganan ni Jose iti Jesus.
Mateo 2
1 Nayanak ni Jesus iti ili a Betlehem idiay Judea, idi ni Herodes ti agdama
nga ari. Saan a nabayag kalpasan ti pannakayanakna, adda mamasirib a
lallaki a taga-daya a napan idiay Jerusalem. 2 “Sadino ti ayan ti ubing a
nayanak nga ari dagiti Judio?” sinaludsodda. “Nakitami ti bituenna a
nagparang idiay daya ket immaykami agdaydayaw kenkuana.” 3 Idi
madamag daytoy ni ari Herodes, napalalo ti pannakariribukna, kasta met ti
tunggal maysa a taga-Jerusalem. 4 Pinaayabanna ngarud dagiti panguloen
a papadi ken mamaestro iti Linteg ket sinaludsodna kadakuada no sadino
ti pakayanakan ti Cristo. 5 “Iti ili a Betlehem idiay Judea,” insungbatda,
“ta daytoy ti insurat ti profeta: 6 ‘Sika, Betlehem, iti daga ti Juda, Saanka a
maudi kadagiti ili iti Juda; Ta tumaudto kenka ti maysa a pangulo A
mangaywan iti ilik nga Israel.’” 7 Inayaban ngarud ni Herodes dagiti
sangaili ket kinasaritana ida iti nalimed. Sinaludsodna kadakuada no kaano
ti panagparang ti bituen. 8 Iti kasta, imbaonna ida idiay Betlehem ket
imbilinna kadakuada, “Inkay sapulen a naimbag ti ubing; no masapulanyo,
ipakaammoyonto kaniak tapno innak met agdaydayaw kenkuana.” 9-10
Pimmanawda ket idi addada iti dalan, nakitada manen daydi bituen a
nagparang idiay daya. Idi makitada, anian a ragsakda, anian a rag-oda!
Indaldalanna ida agingga a nagsardeng iti ngatoen ti balay a yan ti ubing.
11 Simrekda iti balay ket nakitada ti ubing ken ni Maria nga inana.
Nagparintumengda a nagrukbab kenkuana. Kalpasanna, inruarda dagiti
sagsagutda a balitok, insenso ken mirra ket indatonda kenkuana. 12 Idi
agawidda iti ilida, sabalin a dalan ti nagnaanda ta iti tagtagainep,
pinakdaaran ida ti Dios a didan agsubli ken ni Herodes. 13 Kalpasan ti
ipapanaw dagiti mamasirib, nagparang ken ni Jose ti maysa nga anghel ti
Apo, iti maysa a tagtagainep. Kinunana, “Bumangonka; inka ipakni dagiti
agina idiay Egipto. Agyankayo sadiay agingga’t ibagak a pumanawkayo.
Ta sapulento ni Herodes ti ubing tapno papapatayna.” 14 Bimmangon ni
Jose, innalana dagiti agina ket nagrubbuatda iti dayta a rabii a napan idiay
Egipto. 15 Nagyanda sadiay agingga’t ipapatay ni Herodes. Naaramid

4. daytoy tapno matungpal ti insao ti Apo babaen iti profeta, “Manipud
Egipto inayabak ti anakko.” 16 Napalalo a pungtot ni Herodes idi
madlawna a sinikapan dagiti mamasirib. Iti kasta, imbilinna a mapapatay
amin nga ubbing a lallaki nga agtawen iti dua wenno nababbaba iti ili a
Betlehem ken kadagiti kabangibangna. Naibatay daytoy nga aramid iti
kinuna dagiti sangaili maipapan iti panagparang ti bituen. 17 Natungpal
ngarud ti impadto ni profeta Jeremias: 18 “Idiay Rama, nangngeg ti
panagikkis, Dungdung-aw ken nasaem a sangsangit; Dungdung-awan ni
Raquel dagiti annakna, Agsangsangit ket dina kayat ti maliwliwa, Ta
natayda amin a padapada.” 19 Kalpasan a natay ni Herodes, nagparang iti
tagtagainep ti maysa nga anghel ti Apo ken ni Jose idiay Egipto. 20
“Bumangonka,” kinuna ti anghel. “Yawidmon dagiti agina iti daga ti
Israel. Natayen dagiti nagpanggep a mangpapatay iti ubing.” 21
Bimmangon ngarud ni Jose. Innalana dagiti agina ket nagsublida idiay
Israel. 22 Ngem idi nadamag ni Jose a ni Arkelao nga anak ni Herodes ti
simmukat nga ari ti Judea, nagbuteng a mapan sadiay. Babaen iti
tagtagainep, napakdaaran manen ni Jose ket napan iti probinsia ti Galilea.
23 Nagtaeng iti ili a maawagan iti Nazaret. Iti kasta, natungpal ti kinuna
dagiti profeta, “Maawaganto iti Nazareno.”
Mateo 3
1 Iti dayta a tiempo, napan ni Juan a Mammuniag idiay let-ang ti Judea ket
nangaskasaba. 2 “Agbabawikayo kadagiti basbasolyo,” kinunana,
“agsipud ta asidegen ti Pagarian ti langit.” 3 Ni Juan ti kayat a sawen ni
profeta Isaias idi kinunana, “Idiay let-ang, adda mangipukpukkaw:
‘Isaganayo ti dalan ti Apo, Pasayaatenyo ti pagnaanna!’” 4 Naabel a
dutdot ti kamelio ti kawes ni Juan. Sinturon a lalat ti barikesna. Dudon ken
diro ti taraonna. 5 Napan kenkuana dagiti tattao a naggapu idiay Jerusalem
ken entero a probinsia ti Judea, agraman amin a dagdaga iti agsumbangir
iti karayan Jordan. 6 Nagbabawida a silalatak kadagiti basbasolda ket
binuniagan ida ni Juan idiay karayan Jordan. 7 Idi makita ni Juan dagiti
adu a Fariseo ken Saduceo tapno agpabuniagda kenkuana, kinunana
kadakuada: “Dakayo a kaputotan ti uleg, siasino ti nangibaga a malisianyo
ti dusa a dandanin idissuor ti Dios? 8 Ipakitayo babaen iti aramidyo a

5. nagbabawikayon kadagiti basbasolyo. 9 Diyo ipagarup a makalisikayo iti
panagkunayo, ‘Uray ta amami ni Abraham.’ Ibagak kadakayo a kabaelan
ti Dios a pagbalinen dagitoy a bato nga annak ni Abraham. 10 Naisaganan
ti wasay a pangpukan kadagiti kayo agingga iti ramut; mapukan ket
maipuor amin a kayo a di agbunga iti nasayaat. 11 Buniagankayo iti
danum kas pakakitaan ti panagbalbaliwyo. Ngem ti umay a sumarsaruno
kaniak buniagannakayto iti Espiritu Santo ken iti apuy. Dakdakkel ti
pannakabalinna ngem siak; diak pay maikari a mangbitbit iti sandaliasna.
12 Adda kenkuana ti bigao a pangtaep iti irik. Urnongen ken idulinnanto ti
irikna iti kamalig; ngem puorannanto ti taep iti apuy a di maiddep.” ni
Jesus 13 Dimteng ni Jesus idiay Jordan a naggapu idiay Galilea tapno
pabuniagan ken ni Juan. 14 Ngem kayat a lapdan ni Juan ket kinunana ken
Jesus, “Siak koma ti rebbengna a buniagam, ngem apay nga umayka
kaniak?” 15 “Bay-am a maaramid ita daytoy tapno matungpalta ti amin a
pagayatan ti Dios,” insungbat ni Jesus. Immanamong ngarud ni Juan. 16
Apaman a nabuniagan ni Jesus, simmang-at a dagus manipud iti danum
ket adtoy, naglukat kenkuana ti langit. Nakitana ti Espiritu ti Dios a
bumabbaba a kas maysa a kalapati ket nagdisso kenkuana. 17 Ket kinuna
ti maysa a timek a naggapu sadi langit, “Daytoy ti dungdungngoek nga
Anak a pakaragsakak unay.”
Mateo 4
1 Ti Espiritu inturongna ni Jesus idiay let-ang tapno sulisogen ti Diablo. 2
Kalpasan ti uppat a pulo nga aldaw ken rabii a saanna a pannangan,
nabisinan ni Jesus. 3 Immasideg kenkuana ti Diablo ket kinunana, “No
sika ti Anak ti Dios, pagbalinem a tinapay dagitoy a bato.” 4 Ngem
insungbat ni Jesus, “Kuna ti Nasantoan a Surat, ‘Saan laeng a tinapay ti
pagbiag ti tao no di pay ket ti tunggal balikas nga aggapu iti Dios.’” 5 Ti
Diablo inturongna ni Jesus iti Nasantoan a Siudad ket impanna iti
kangatoan a paset ti Templo, 6 sana kinuna, “No sika ti Anak ti Dios,
tumappuakka man, agsipud ta kuna ti Nasantoan a Surat, ‘Bilinento ti Dios
dagiti anghelesna a mangaywan kenka: Tapayaendakanto Tapno uray
dagiti sakam saan a madunor iti bato.’” 7 Ngem insungbat ni Jesus, “Kuna
met ti Nasantoan a Surat, ‘Dimo sulisogen ti Apo a Diosmo.’” 8 Impan ti

6. Diablo iti nakangatngato a bantay ket impakitana kenkuana dagiti amin a
pagarian ditoy lubong, agraman dayagda. 9 “Itedko kenka amin dagitoy,”
kinuna ti Diablo, “no agparintumeng ken agdaydayawka kaniak.” 10
Insungbat ni Jesus, “Pumanawka, Satanas! Kuna ti Nasantoan a Surat,
‘Agdaydayawka iti Apo a Diosmo ket isu laeng ti pagserbiam.’” 11 Iti
kasta, pimmanaw ti Diablo. Dimteng dagiti angheles ket nagserbida ken ni
Jesus. 12 Idi nadamag ni Jesus a naibalud ni Juan, nagsubli idiay Galilea.
13 Saan a nagtaeng idiay Nazaret. Napan ketdi nagnaed idiay Capernaum,
maysa nga ili iti igid ti Dan-aw ti Galilea, iti sakup dagiti daga ti Zabulon
ken Neftali. 14 Naaramid daytoy tapno matungpal ti impadto ni profeta
Isaias: 15 “Daga ti Zabulon, ken daga ti Neftali, Iti sibay ti dan-aw, iti
ballasiw ti Jordan, Galilea a pagnaedan dagiti Hentil! 16 Dagiti tattao nga
agnaed iti kasipngetan Nakitada ti naraniag a lawag! Ket kadagiti agnaed
iti nasipnget a daga ni patay Nagraniag ti lawag!” 17 Manipud iti dayta a
tiempo, rinugian ni Jesus ti nangasaba: “Agbabawikayo kadagiti
basbasolyo, agsipud ta asidegen ti Pagarian ti langit.” 18 Idi magmagna ni
Jesus iti igid ti Dan-aw ti Galilea, nakitana dagiti agkabsat a mangngalap,
ni Simon (a managan Pedro) ken ni Andres. Iwaywayatda idi ti iketda
idiay dan-aw. 19 “Surotendak ket pagbalinenkayto a mangngalap kadagiti
tao,” kinuna ni Jesus kadakuada. 20 Pinanawanda a dagus dagiti iketda ket
simmurotda kenkuana. 21 Intuloy ni Jesus ti nagna ket nakitana ti sabali
pay nga agkabsat, da Santiago ken Juan nga annak ni Zebedeo.
Siluluganda iti bangka agraman ni Zebedeo ket isagsaganada dagiti iketda.
Inayaban ni Jesus ida. 22 Dagus a pinanawanda ti amada ken ti bangka ket
simmurotda ken ni Jesus. 23 Sinursor ni Jesus ti amin a paset ti Galilea.
Nangisursuro iti uneg dagiti sinagogada. Inkaskasabana ti Naimbag a
Damag maipapan iti Pagarian. Nangag-agas kadagiti nadumaduma a
saksakit ken sagsagabaen dagiti tattao. 24 Nagdinamag ni Jesus iti entero a
daga ti Siria. Impan dagiti tattao kenkuana dagiti addaan iti nadumaduma a
saksakit ken an-annayen: dagiti linuganan dagiti demonio, dagiti
agkiskissiw, ken dagiti paralitiko. Pinaimbag amin ida ni Jesus. 25
Simmurot kenkuana dagiti adu a tattao a naggapu idiay Galilea, Decapolis,
Jerusalem, Judea ken dagiti dagdaga iti ballasiw ti Jordan.
Mateo 5

7. 1 Idi makita ni Jesus dagiti adu a tattao, simmang-at iti bantay. Nagtugaw,
ket immasideg kenkuana dagiti adalanna. 2 Insurona ida. Kinunana: 3
“Nagasat dagiti mangbigbig a napanglawda iti imatang ti Dios, ta kukuada
ti Pagarian ti Langit. 4 “Nagasat dagiti agladingit, ta liwliwaento ida ti
Dios. 5 “Nagasat dagiti napakumbaba, ta maitedto kadakuada ti daga. 6
“Nagasat dagiti nasged ti tarigagayda a mangtungpal iti pagayatan ti Dios,
ta mapnekdanto. 7 “Nagasat dagiti manangngaasi, ta kaasianto ida ti Dios.
8 “Nagasat dagiti nadalus ti panagpuspusoda, ta makitadanto ti Dios. 9
“Nagasat dagiti mamagkakappia, ta managandanto nga annak ti Dios. 10
“Nagasat dagiti maidadanes gapu iti panangtungpalda iti pagayatan ti
Dios, ta kukuada ti Pagarian ti Langit. 11 “Nagasatkayo no
mapabpabainan, maidaddadanes ken mapadpadakeskayo gapu kaniak. 12
Agrag-o ken agragsakkayo, agsipud ta dakkel ti gunggonayo sadi langit.
Ta kastoy ti panangidadanes dagiti tattao kadagiti profeta nga immun-una
ngem dakayo.” 13 “Dakayo ti pannakaasin dagiti amin a tattao. Ngem no
timmamnayen ti asin, saanen a mapaapgad. Awan serserbinan, no di ket
maibelleng ken mapaypayatan. 14 “Dakayo ti pannakasilaw ti lubong.
Saan a mailinged ti ili a nabangon iti rabaw ti maysa a bantay. 15 Awan ti
tao a manggangat iti pagsilawan sana kaluban. Iparabawna ketdi iti
nairanta a pagsaadanna tapno aglawag kadagiti amin a tattao nga adda iti
balay. 16 Masapul a kasta met ti panaglawag ti silawyo iti imatang dagiti
tattao, tapno makitada dagiti naimbag nga aramidyo ket idaydayawda ni
Amayo sadi langit.” 17 “Diyo ipagarup nga umayko waswasen ti Linteg ni
Moises ken dagiti pannursuro dagiti profeta. Diak immay tapno waswasek
dagitoy no di ket tapno ibanagko ida. 18 Laglagipenyo a bayat ti
panagpaut ti langit ken daga, dinto mapukaw ti uray maysa a tulnek wenno
kabassitan a paset ti Linteg, agingga a matungpalda amin. 19 Isut’ gapuna
a ti mangsalungasing iti kabassitan kadagiti bilbilin ken mangisungsong
kadagiti dadduma nga agsalungasing met, isunto ti kanumoan iti Pagarian
ti Langit. Ngem ti siasinoman nga agtungpal iti Linteg ken mangisuro pay
kadagiti sabali tapno agtungpalda met, isunto ti natan-ok iti Pagarian ti
Langit. 20 Ngarud, ibagak kadakayo: makastrekkayto iti Pagarian ti Langit
no napaspasnek ti panagtulnogyo iti pagayatan ti Dios ngem ti
panagtungpal dagiti Fariseo ken dagiti mamaestro iti Linteg.” 21

8. “Nangngegyo a naisao kadagiti tattao idi un-unana: ‘Dika mamapatay.
Siasinoman a pumatay, maidarum.’ 22 Ngem ita, ibagak kadakayo a
siasinoman a makapungtot iti kabsatna, maisaklangto iti ukom.
Siasinoman nga agkuna iti kabsatna: ‘Awan serserbim,’ maisaklang iti
Sanhedrin; ket ti agkuna iti kabsatna, ‘Maagka,’ sungbatannanto idiay
infierno. 23 Ngarud, no mangidatagka iti datonmo iti altar, ket malagipmo
nga adda gura kenka ni kabsatmo, 24 ibatim ti datonmo iti sango ti altar;
umuna pay nga inka makikappia ken ni kabsatmo sakanto agsubli a
mangidatag iti datonmo. 25 “No adda mangidarum kenka, makiaregloka
nga umuna kenkuana sakbay a mayuli ti darum. Ta no saan, isaklangnaka
iti ukom, ket ti ukom yawatnaka iti guardia a mangipupok kenka iti
pagbaludan. 26 Ibagak kenka nga idiaymonto agingga a mabayadam ti
amin a multam.” 27 “Nangngegyo a naisao: ‘Dika makikamalala.’ 28
Ngem ita, ibagak kadakayo a ti siasinoman a mangmatmat iti maysa a
babai, ket gartemanna, iti pusona nakabasolen iti pannakikamalala. 29
Ngarud, no ti makannawan a matam ti pakaigapuan ti panagbasolmo,
suatem samo ibelleng. Nasaysayaat a mapukaw ti maysa a paset ti bagim
ngem ti amin a bagim a maitappuak iti infierno. 30 Ket no ti makannawan
nga imam ti pakaigapuan ti panagbasolmo, putdem samo ibelleng.
Nasaysayaat nga awan ti maysa a takkiagmo ngem ti sibubukel a bagim a
maitappuak iti infierno.” 31 “Naisao pay: ‘Siasinoman a lalaki a
mangisina iti asawana, masapul nga ikkanna iti kasuratan ti panagsina.’ 32
Ngem ita, ibagak kadakayo a no ti lalaki isinana ti asawana, idinto a
sipupudno kenkuana ti babai, mapabasol dayta a lalaki iti pannakikamalala
ti asawana no makiasawa manen. Kasta met a makabasol iti
pannakikamalala ti mangasawa iti naisina a babai.” 33 “Nangngegyo met a
naisao kadagiti tattao idi un-unana, ‘Dimo paglikudan ti karim, ngem
tungpalem dagiti sinapataam iti Apo nga aramiden.’ 34 Ngem ita, ibagak
kadakayo a dikay agsapata a pulos no agkarikayo. Diyo pagsaksi ti langit
ta isu ti trono ti Dios, 35 wenno ti daga ta isu ti pagbatayan dagiti sakana
wenno ti Jerusalem ta isu ti siudad ti naindaklan nga Ari. 36 Dimo met
pagsapata ti ulom, agsipud ta dika makaaramid iti uray maysa la a buok,
puraw man wenno nangisit. 37 Kastoy laeng ti kunayo: no wen, ‘Wen;’ no
saan, ‘Saan,’ ta agtaud iti Managdakdakes ti aniaman nga inayonyo.” 38

9. “Nangngegyo a naisao, ‘Mata iti mata; ngipen iti ngipen.’ 39 Ngem ita,
ibagak kadakayo a diyo balsen ti siasinoman a mangdangran kadakayo.
No adda mangtungpa iti makannawan a pingpingmo, itayam pay ti
makannigid. 40 Kasta met a no adda mangidarum kenka tapno alaenna ti
badom, bay-am nga alaenna pay ti kagaymo. 41 Siasinoman a
mangipapilit a kumuyogka kenkuana iti maysa a kilometro, kuyogem pay
iti maikadua. 42 No adda dawatenda kenka, itedmo; no adda bulodenda
kenka, ipabulodmo.” 43 “Nangngegyo a naisao, ‘Ayatem dagiti
gagayyemmo ngem guraem dagiti kabusormo.’ 44 Ngem ita, ibagak
kadakayo: Ayatenyo dagiti kabusoryo ket ikararaganyo dagiti
mangidadanes kadakayo, 45 tapno agbalinkayo nga annak ni Amayo sadi
langit. Ta padapada a pagraniagenna ti initna kadagiti naimbag ken
kadagiti dakes a tattao. Mangted iti tudo kadagiti agaramid iti naimbag,
kasta met kadagiti agaramid iti dakes. 46 Apay a gunggonaannakayo koma
ti Dios no dagiti laeng agayat kadakayo ti ayatenyo? Kasta met ti aramiden
dagiti agsingsingir iti buis! 47 Ket no dagiti laeng gagayyemyo ti kasaoyo,
adda kadi pakaidumaanyo kadagiti sabali a tattao? Kasta met ti aramid
dagiti Hentil! 48 Masapul ngarud nga awan pagkuranganyo a kas ken ni
Amayo sadi langit nga awan pagkuranganna.”
Mateo 6
1 “Kitaenyo ta diyo pagpasindayag ti panagaramidyo iti naimbag kadagiti
tattao. Ta no kasta ti aramidenyo, dinakayto gunggonaan ni Amayo sadi
langit. 2 “Ngarud, no mangtedka iti tulong, dimo iwaragawag a kas iti ar-
aramiden dagiti aginsisingpet iti uneg dagiti sinagoga ken kadagiti
kalsada. Aramidenda daytoy tapno dayawen ida dagiti tattao.
Laglagipenyo nga inawatdan ti gunggonada. 3 No manglimoska,
mangtedka a saan a maammoan uray ti kaasitgan a gayyemmo, 4 no di ket
aramidem a sililimed. Ket ni Amam a makakita iti aramidmo a sililimed,
gunggonaannakanto.” 5 “No agkararagkayo, diyo tuladen dagiti
aginsisingpet! Igagarada ti agkararag a sitatakder kadagiti sinagoga ken
kadagiti lanlansangan tapno makita ida dagiti tattao. Laglagipenyo nga
inawatdan ti gunggonada. 6 Ngem no agkararagka, sumrekka iti kuartom,
irikepmo ti ridaw, saka agkararag ken ni Amam a di makita. Ket isu a

10. makakita kenka nga agkararag iti nalimed, gunggonaannakanto. 7 “No
agkararagkayo, diyo ulit-uliten dagiti awan serserbina a sasao, kas kadagiti
pagano a mangipagarup a maipangagda gapu kadagiti atiddog a kararagda.
8 Diyo tuladen ida; ta ammon ni Amayo dagiti kasapulanyo sakbay nga
agdawatkayo kenkuana. 9 Kastoy ngarud ti panagkararagyo: ‘Amami sadi
langit: Madaydayaw koma ti nasantoan a naganmo; 10 Umay koma ti
Pagariam; Matungpal koma ti pagayatam ditoy daga a kas sadi langit. 11
Itedmo kadakami ti taraonmi ita nga aldaw; 12 Pakawanennakami kadagiti
basbasolmi, A kas iti pammakawanmi kadagiti nakabasol kadakami; 13
Dinakam iturong iti nakaro a pakasuotan; Ilisinakami ketdi iti
Managdakdakes.’ 14 “No pakawanenyo dagiti nakabasol kadakayo
pakawanennakayto met ni Amayo sadi langit. 15 Ngem no diyo
pakawanen dagiti nakabasol kadakayo, dinto met pakawanen ni Amayo
dagiti basbasolyo.” 16 “No agayunarkayo, dikay agparang a naliday a kas
kadagiti aginsisingpet, ta agpammarangda a nakakaasi tapno maammoan
dagiti tattao nga agay-ayunarda. Laglagipenyo nga inawatdan ti
gunggonada. 17 Ngem no agayunarka, agdiram-oska ket sagaysayem ti
buokmo 18 tapno awan makadlaw nga agay-ayunarka—ni laeng Amam a
di makita ti makaammo. Ket isu a makaimatang iti aramidmo a nalimed,
gunggonaannakanto.” 19 “Dikay agurnong iti kinabaknang nga agpaay
kadakayo ditoy daga, ta ditoy dadaelen ti sanga ken lati, ket serken ken
takawen dagiti mannanakaw. 20 Agurnongkayo ketdi iti kinabaknang nga
agpaay kadakayo sadi langit, ta sadiay saan nga agratik ken aglati, ket saan
a serken ken takawen dagiti mannanakaw. 21 Ta no sadino ti ayan ti
gamengmo, adda met idiay ti pusom.” 22 “Ti mata ti pannakasilaw ti bagi:
no nasalun-at ti matam, nalawag ti entero a bagim. 23 Ngem no saan a
nasalun-at ti matam, nasipnget ti entero a bagim. Isut’ gapuna a no
nakudrep ti silawmo, anian a kinasipnget!” 24 “Awan ti makapagserbi iti
dua nga appo: ta guraenna ti maysa ket ayatenna ti sabali, wenno agserbi a
sipupudno iti maysa ket umsienna ti sabali. Diyo mapaggiddan a
pagserbian ti Dios ken ti sanikua.” 25 “Daytoy ti gapuna nga ibagak
kadakayo a diyo pakadanagan ti pagbiagyo, no ania ti kanenyo ken
inumenyo, wenno ti lupot a pagkawesyo. Saan aya a napatpateg ti biag
ngem ti taraon? Saan aya a napatpateg ti bagi ngem ti kawes? 26 Kitaenyo

11. dagiti tumatayab: dida agmula, dida agani, dida agipempen iti kamalig.
Ngem taraonan ida ni Amayo sadi langit. Saankayo aya a napatpateg ngem
dagiti tumatayab? 27 Siasino kadakayo ti makapaatiddog iti biagna babaen
iti panagdandanagna? 28 “Ken apay a pakadanaganyo ti pagan-anay?
Kitaenyo ti panagdakkel dagiti lirio iti tay-ak: dida agtrabaho wenno
agabel. 29 Ngem ibagak kadakayo nga uray ni Solomon, iti amin a
kinabaknangna, awan kawesna a napimpintas ngem iti uray maysa
kadagitoy a sabsabong. 30 No ti Dios kawesanna dagiti ruot iti tay-ak, ruot
nga adda ita ket inton bigat maisungrod, saan aya a nangnangruna a
kawesannakayo? Nagbassit ketdin ti pammatiyo! 31 Isut’ gapuna a dikay
masikoran. Diyo kunkuna, ‘Pangalaanminto ngarud iti kanenmi? wenno
inumenmi? wenno kawesmi?’ 32 Dagitoy ti ipangpangruna a biroken
dagiti Hentil. Ammo ni Amayo sadi langit a masapulyo amin dagitoy. 33
Ipangpangrunayo ketdi a biroken ti Pagarianna ken tungpalen ti
pagayatanna, ket itednanto amin a kasapulanyo. 34 Isut’ gapuna a diyo
pakasikoran ti agpaay kadakayo inton bigat; ta ti sumaganad nga aldaw
adda bukodna a parikut. Umdasen ti parikut ti maysa nga aldaw iti dayta
nga aldaw.”
Mateo 7
1 “Diyo ukomen dagiti sabali tapno dinakayto met ukomen ti Dios, 2 ta
ukomennakayto ti Dios a kas iti panangukomyo kadagiti sabali. Ti
pangrukodyo iti sabali isunto met laeng ti pangrukod ti Dios kadakayo. 3
Apay a dillawem ti puling iti mata ni kabsatmo, no dimo pay madlaw ti
troso iti matam? 4 Kasano nga ibagam nga ikkatem ti puling iti mata ni
kabsatmo no dimo pay madlaw ti troso iti matam? 5 Aginsisingpet!
Ikkatem pay nga umuna ti troso iti matam, tapno nalawag ti panagkitam a
mangikkat iti puling iti mata ni kabsatmo. 6 “Diyo ited kadagiti aso ti
aniaman a nasantoan, amangan no darupen ken kagatendakayo. Diyo met
ipurruak dagiti perlasyo kadagiti baboy—ta baddebaddekandanto laeng.” 7
“Agdawatkayo ket maikkankayto; agsapulkayo ket makabirokkayto;
agtuktokkayo ket mailukatto ti ruangan kadakayo. 8 Ta ti amin nga
agdawat, maikkan; ti agsapul, makabirok; ti agtuktok, mailukatto
kenkuana ti ruangan. 9 Siasino kadakayo nga amma ti mangted iti bato iti

12. anakna no dumawat iti tinapay? 10 Wenno ikkanna aya iti uleg no
dumawat iti ikan? 11 No dakayo idinto a dakeskayo, ammoyo ti mangted
iti naimbag kadagiti annakyo, dinto ket ad-addan ti pannangted ni Amayo
sadi langit iti naimbag kadagiti agdawat kenkuana? 12 “Aramidenyo
kadagiti tattao ti kayatyo nga aramidenda kadakayo; ta daytoy ti
kaipapanan ti Linteg ken ti pannursuro dagiti profeta.” 13 “Sumrekkayo iti
nailet a ruangan, ta nalawa ti ruangan ken kasta met ti dalan nga agturong
iti agnanayon a pakadadaelan, ket adu ti magna sadiay. 14 Ngem nailet ti
ruangan ti biag ken narigat ti dalan nga agturong iti biag, ket manmano ti
makasarak.” 15 “Agannadkayo kadagiti sinan-profeta. Umayda kadakayo
ket agparangda a kas karnero, ngem iti kinapudnona, narawetda a lobo. 16
Mailasinyonto ida babaen kadagiti aramidda. Adda aya kalkalunay nga
agbunga iti ubas, wenno sisiitan a kayo nga agbunga iti igos? 17 Ti
nasayaat a kayo nasayaat ti bungana; ti dakes a kayo dakes ti bungana. 18
No nasayaat ti kayo, saan nga agbunga iti dakes; no dakes ti kayo, saan
nga agbunga iti nasayaat. 19 Ti kayo a saan nga agbunga iti nasayaat,
mapukan ket maisungrod. 20 Ngarud, mailasinyonto dagiti sinan-profeta
babaen kadagiti aramidda.” 21 “Saan a ti tunggal maysa nga agkuna
kaniak iti ‘Apo, Apo,’ makastrekto iti Pagarian ti langit, no di laeng dagiti
mangtungpal iti pagayatan ni Amak sadi langit. 22 Inton dumteng dayta
nga Aldaw, adunto ti agkuna kaniak, ‘Apo, Apo! Iti naganmo, dimi aya
inwaragawag ti Naimbag a Damag? Iti naganmo, dikam aya nagpaksiat iti
adu a demonio? Iti naganmo, dikam aya nagaramid kadagiti milagro?’ 23
Ngem kunakto kadakuada, ‘Dikay am-ammo! Umadayokayo kaniak,
dakayo a managdakdakes!’ ” 24 “Ngarud, siasinoman a dumngeg
kadagitoy saok ket tungpalenna ida, mayarig iti masirib a tao a
nagpatakder iti balayna iti rabaw ti bato. 25 Nagtudo ken nagangin iti
napigsa ken naglayus, ngem saan a narba dayta a balay, agsipud ta
naipatakder iti rabaw ti bato. 26 Ngem ti siasinoman a dumngeg kadagitoy
saok ket dina tungpalen ida, mayarig iti maag a tao a nagpatakder iti
balayna iti kadaratan. 27 Nagtudo ken nagangin iti napigsa ken naglayus
ket narba dayta a balay. Nakaam-amak ti pannakarbana!” 28 Idi naisaon ni
Jesus dagitoy, nasdaaw dagiti tattao iti wagas ti panangisurona. 29 Ta

13. nangisuro a kas maysa nga addaan turay, saan a kas kadagiti mamaestroda
iti Linteg.
Mateo 8
1 Simmalog ni Jesus iti bantay ket sinurot ti adu a tattao. 2 Immasideg
kenkuana ti maysa a lalaki nga agkukutel ket nagparintumeng iti
sangoananna. Kinunana, “Apo, no pagayatam, mapaimbagnak.” 3 Sinagid
ni Jesus ti lalaki sana kinuna, “Kayatko. Umimbagkan!” Dagus nga
immimbag ti lalaki. 4 Ket kinuna ni Jesus kenkuana, “Denggem! Awan
pangibagbagaam iti daytoy, ngem inka a dagus iti padi tapno kitaenna no
naimbagkan. Kalpasanna, kas mayannatup iti Linteg ni Moises, ipaaymo ti
daton a pammaneknek kadagiti tattao nga immimbagkan.” 5 Idi
sumungsungad ni Jesus idiay Capernaum, sinabat ti maysa a kapitan ti
armada ti Roma ket nagdawat iti tulong. 6 “Apo,” kinunana, “masakit ti
adipenko idiay balay; naparalitiko ket marigatan unay.” 7 “Umayko
paimbagen,” kinuna ni Jesus. 8 Insungbat ti kapitan, “Saan a masapul nga
umayka, Apo. Diak maikari nga umawat kenka iti balayko. Agsaoka laeng
ket umimbag ti adipenko. 9 Ta uray siak, addaak iti babaen dagiti
naturturay ngem siak a pagtungpalak ket adda met dagiti soldado a
mangtungpal kadagiti bilinko. No kunak iti maysa, ‘Mapanka idiay,’
mapan. No kunak iti sabali, ‘Umayka,’ umay. Ket no ibilinko iti tagabuk,
‘Aramidem daytoy,’ aramidenna.” 10 Nasdaaw ni Jesus idi nangngegna
daytoy ket kinunana kadagiti sumursurot kenkuana: “Ibagak kadakayo,
diak pay nakasarak iti Israel iti siasinoman nga addaan iti kastoy a
pammati. 11 Laglagipenyo nga adunto ti aggapu iti laud ken daya a
makisango iti panganan kada Abraham, Isaac ken Jacob iti Pagarian ti
langit. 12 Ngem dagiti naituding nga agtawid iti Pagarian,
maipurruakdanto iti ruar a nasipnget, ket agsangit ken agngaretngetdanto
gapu iti rigatda.” 13 Kinuna ni Jesus iti kapitan, “Agawidkan. Maaramidto
kenka a kas iti panamatim.” Immimbag ti adipen ti kapitan iti daydi met la
nga oras. 14 Napan ni Jesus iti balay ni Pedro, ket nakitana a nakaidda ti
babai a katugangan ni Pedro, ta aggurigor. 15 Sinagid ni Jesus ti ima ti
babai ket awanen ti gurigorna. Bimmangon ket rinugianna ti nagserbi
kenkuana. 16 Idi dumteng ti rabii, inyeg dagiti tattao ken ni Jesus dagiti

14. adu a linuganan dagiti demonio. Babaen iti balikas, pinaksiat ni Jesus
dagiti dakes nga espiritu ket pinaimbagna amin a masakit. 17 Inaramidna
dagitoy tapno matungpal ti sinao ni profeta Isaias: “Isu a mismo ti
nangikkat kadagiti sagubanittayo ken nangibaklay kadagiti sakittayo.” 18
Idi makita ni Jesus dagiti adu a tattao a nangaribungbong kenkuana,
imbilinna kadagiti adalanna, “Bumallasiwtayo.” 19 Immasideg kenkuana
ti maysa a maestro iti Linteg ket kinunana, “Maestro, sisasaganaak a
sumurot kenka iti sadinoman a papanam.” 20 Simmungbat ni Jesus
kenkuana, “Adda rukib dagiti musang, ken adda umok dagiti tumatayab,
ngem awan pagiddaan ken paginanaan ti Anak ti Tao.” 21 Kinuna ti
maysa a lalaki nga adalan met, “Apo, agawidak man pay a mangipumpon
ken ni amak.” 22 Insungbat ni Jesus, “Bay-am dagiti natay a
mangipumpon kadagiti minatayda; umayka ket surotennak.” 23
Limmugan ni Jesus iti bangka agraman dagiti adalanna. 24 Pagammoan,
dimteng ti napigsa nga angin iti dan-aw ket sinabbuasabbuagan dagiti
dalluyon ti bangka. Ngem matmaturog idi ni Jesus. 25 Napanda riniing ket
kinunada, “Umarayatka, Apo! Lumnedtayon!” 26 “Apay nga
agbutengkayo?” kinuna ni Jesus. “Nagbassit ketdin ti pammatiyo!”
Bimmangon ni Jesus. Pinagtalnana ti angin ken dagiti dalluyon ket
nagkalma iti kasta unay. 27 Nagsiddaawda amin ket kinunada, “Ania ti
katataona daytoy? Uray ti angin ken ti dalluyon agtulnogda kenkuana!” 28
Idi dumteng ni Jesus iti daga dagiti Gadareno, iti ballasiw ti dan-aw,
sinabat ti dua a lallaki a rimmuar kadagiti rukib a pagitantaneman.
Linuganan ida dagiti demonio ket napalalo ti rungsotda, isu nga awan
makaitured a magna iti dayta a dalan. 29 Idi makaasidegda ken Jesus,
nagikkisda a dagus ket kinunada kenkuana, “Anak ti Dios, ania ti kayatmo
nga aramiden kadakami? Umaynakami kadi dusaen sakbay ti naituding a
tiempo?” 30 Iti saan unay nga adayo kadakuada, adda dakkel nga arban ti
baboy a mangmangan. 31 Nagpakpakaasi dagiti demonio ket kinunada ken
Jesus, “No paksiatennakami, ibaonnakami ngarud iti dayta nga arban ti
baboy.” 32 “Inkayo,” kinuna ni Jesus. Pimmanawda ngarud ket simrekda
kadagiti baboy. Nagtataray ti entero nga arban a nagturong iti teppang
sada timmappuak iti dan-aw ket nalmesda amin. 33 Nagtataray dagiti
agtartaraken kadagiti baboy a napan idiay ili. Impadamagda ti napasamak

15. agraman ti naaramid kadagiti dua a lallaki a linuganan dagiti demonio. 34
Isut’ gapuna a napan simmabat ken ni Jesus ti amin nga umili. Idi
makitada ni Jesus, dinawatda kenkuana a panawanna ti ilida.
Mateo 9
1 Limmugan ni Jesus iti bangka ket bimmallasiw iti dan-aw a napan iti
ilina. 2 Inyeg ti sumagmamano a tattao kenkuana ti maysa a paralitiko a
nakaidda iti papag. Nabigbigna ti kaadda ti pammatida ket kinunana iti
paralitiko, “Pakirdem ta pakinakemmo, anakko. Napakawanen dagiti
basbasolmo.” 3 Iti kasta, kinuna ti sumagmamano kadagiti mamaestro iti
Linteg iti nakemda, “Agsasao daytoy a tao iti maibusor iti Dios.” 4
Agsipud ta ammo ni Jesus ti pampanunotenda, kinunana, “Apay nga
agpampanunotkayo iti dakes? 5 Ania ti nalaklaka a sawen, ‘Napakawanen
dagiti basbasolmo,’ wenno, ‘Bumangonka ket magnaka’? 6 Paneknekak
ngarud kadakayo a ti Anak ti Tao adda pannakabalinna ditoy daga a
mamakawan kadagiti basbasol.” Ket kinunana iti paralitiko,
“Bumangonka, bagkatem ta iddam ket agawidkan.” 7 Timmakder ti
paralitiko ket nagawid. 8 Idi maimatangan dagiti tattao daytoy,
nagbutengda ket indaydayawda ti Dios ta intedna ti kastoy a pannakabalin
iti tao. 9 Pimmanaw ni Jesus iti dayta a lugar. Idi magmagna, nakitana ni
Mateo, maysa nga agsingsingir iti buis, nga agtugtugaw iti ofisinana.
Kinuna ni Jesus kenkuana, “Surotennak.” Timmakder ni Mateo ket
simmurot kenkuana. 10 Idi mangmangan ni Jesus iti balay ni Mateo,
dimteng ti adu nga agsingsingir iti buis ken dadduma pay a dakes a tattao.
Nakisangoda kenkuana ken kadagiti adalanna iti panganan. 11 Nakita
dagiti sumagmamano a Fariseo daytoy, ket kinunada kadagiti adalanna,
“Apay a makipangan ti maestroyo kadagiti kakasta a tattao?” 12
Nangngeg ni Jesus ida ket simmungbat: “Saan a dagiti nasalun-at ti
makasapul iti mangngagas, no di ket dagiti masaksakit. 13 Inkay adalen ti
kaipapanan daytoy a paset ti Nasantoan a Surat, ‘Asi ti kalikagumak, saan
a daton a mapuoran.’ Immayak tapno ayabak dagiti managbasol, saan a
dagiti agkunkuna a naimbag.” 14 Kalpasanna, napan ken ni Jesus dagiti
pasurot ni Juan Bautista ket sinaludsodda, “Apay a masansan nga
agayunarkami kasta met dagiti Fariseo, ngem pulos a di agayunar dagiti

16. adalam?” 15 Sinaludsod met ni Jesus, “Agladingit kadi dagiti makiboda
no adda ti nobio iti arpadda? Saan a mabalin! Ngem dumtengto ti tiempo a
maipanaw ti nobio kadakuada; isunton ti panagayunarda. 16 “Awan ti tao
a mangitakup iti baro a lupot iti daan a pagan-anay, agsipud ta no kumsen
ti baro a lupot, lumawa ti pigis ti pagan-anay. 17 Awan met ti mangikarga
iti baro nga arak iti daan a supot a lalat, ta bumtak ti supot, maibelleng ti
arak, ket madadael pay ti lalat. Ikarga ketdi ti baro nga arak iti baro a
supot a lalat tapno agpadada nga awanto ti pakaan-anoanda.” 18 Madama
a sarsaritaen ni Jesus daytoy kadakuada idi immasideg ti maysa a pangulo
a Judio. Nagparintumeng iti sangoanan ni Jesus sana kinuna, “Kapatpatay
ti anakko a balasitang. Umaymo kadi ipatay ta imam kenkuana ket
agbiagto.” 19 Iti kasta, timmakder ni Jesus ket sinurotna ti pangulo.
Kimmuyog met kenkuana dagiti adalanna. 20 Adda babai a sangapulo ket
dua a tawenen a napalalo ti panagbulos ti darana. Napan iti likudan ni
Jesus ket sinagidna ti gayadan ti kagayna. 21 Ta kinunana iti bagina, “No
masagidko la koma ti kagayna, umimbagakon.” 22 Timmalliaw ni Jesus
ket nakitana ti babai. “Pakirdem ta pakinakemmo, anakko,” kinunana.
“Pinaimbagnaka ti pammatim.” Iti dayta met la a kanito, immimbagen ti
babai. 23 Ket dimteng ni Jesus iti balay ti pangulo. Idi makitana dagiti
agtuktukar iti pamumpon a musika ken dagiti umariwawa a tattao, 24
kinunana, “Rummuarkayo amin! Saan a natay ti ubing—matmaturog
laeng.” Kinatkatawaanda ni Jesus. 25 Apaman a nakaruar dagiti tattao,
simrek ni Jesus iti kuarto a yan ti balasitang. Iniggamanna ti ima ti
balasitang ket bimmangonen. 26 Nagdinamag daytoy iti amin a suli dayta
a lugar. 27 Pimmanaw ni Jesus iti dayta a lugar. Idi magmagna, sinurot
dagiti dua a bulsek a lallaki ket impukkawda, “Anak ni David,
kaasiannakami!” 28 Idi nakastreken ni Jesus iti balay, immasideg
kenkuana dagiti dua a bulsek. “Patienyo kadi a kabaelankayo nga
agasan?” sinaludsodna kadakuada. “Wen, Apo,” insungbatda. 29 Iti kasta,
sinagid ni Jesus dagiti matada sana kinuna, “Maaramid ngarud a kas iti
panamatiyo.” 30 Ket naisubli ti panagkitada. Impaganetget ni Jesus
kadakuada nga awan pangibagbagaanda iti naaramid. 31 Ngem
pimmanawda ket inwarasda ti damag maipapan ken ni Jesus iti isuamin a
suli dayta a lugar. 32 Idi pumampanawda, impan ti sumagmamano a tattao

17. ken ni Jesus ti maysa a lalaki nga umel agsipud ta linuganan ti demonio.
33 Apaman a napaksiat ti demonio nga adda kenkuana, nangrugin nga
agsao ket nasdaaw ti tunggal maysa. Kinunada, “Ditay pay nakakita iti
kastoy ditoy Israel!” 34 Ngem kinuna dagiti Fariseo, “Ti pangulo dagiti
demonio ti mangmangted kenkuana iti pannakabalin a mangpaksiat
kadagiti demonio.” 35 Sinursor ni Jesus dagiti amin nga il-ili ken
barbarrio. Nangisuro kadagiti sinagogada, inkasabana ti Naimbag a
Damag maipapan iti Pagarian ken pinaimbagna dagiti tattao kadagiti amin
a kita ti sakit ken sagabaen. 36 Simnek ti kaasi ni Jesus kadagiti tattao idi
makitana ida a mabutbuteng ken nakakaasi. Kasda la karnero nga awan
pastorda. 37 “Adu ti anien, ngem bassit ti agani,” kinuna ni Jesus kadagiti
adalanna. 38 “Agdawatkayo ngarud iti akinkukua iti maani tapno
mangibaon kadagiti agani.”
Mateo 10
1 Inayaban ni Jesus dagiti sangapulo ket dua nga adalanna. Inikkanna ida
iti pannakabalin a mangpaksiat kadagiti dakes nga espiritu, ken
mangpaimbag kadagiti agsagsagaba iti amin a kita ti sakit ken an-annayen.
2 Dagitoy dagiti sangapulo ket dua nga apostoles: umuna, da Simon (a
managan Pedro) ken Andres a kabsatna; da Santiago ken Juan nga annak
ni Zebedeo; 3 da Felipe ken Bartolome; ni Tomas ken ni Mateo, ti
agsingsingir iti buis; ni Santiago nga anak ni Alfeo, ken ni Tadeo; 4 ni
Simon a Patriota ken ni Judas Iscariote a mangliput ken ni Jesus. 5 Imbaon
ni Jesus dagitoy sangapulo ket dua. Kastoy ti imbilinna kadakuada:
“Dikayo mapmapan iti uray sadino a daga dagiti Hentil wenno iti uray
sadino nga ili dagiti Samaritano. 6 Ngem inkayo ketdi kadagiti napukaw a
karnero iti nasion ti Israel. 7 Inkayo ikasaba daytoy, ‘Asidegen ti Pagarian
ti Langit!’ 8 Paimbagenyo dagiti masakit, pagungarenyo dagiti natay,
agasanyo dagiti agkukutel ken paksiatenyo dagiti demonio. Awan
imbayadyo iti inawatyo. Ngarud, diyo pabayadan ti ipaayyo. 9 Dikayo
mangitugot iti kuarta—balitok man wenno pirak wenno gambang. 10
Dikayo met mangitugot iti bay-on, uray bado a pagsukatan, uray sapatos
wenno sarukod, ta karbengan ti mangmangged ti maikkan iti kasapulanna.
11 “No dumtengkayo iti maysa nga ili wenno barrio, bumirokkayo iti

18. mayat nga umawat kadakayo. Agyankayo kenkuana agingga a
pumanawkayo iti dayta a lugar. 12 No sumrekkayo iti maysa a balay,
kunayo, ‘Dios ti mangted iti talna kadakayo.’ 13 No awatendakayo dagiti
akimbalay, ibatiyo ti inkablaawyo a talna. No didakayo awaten, ibabawiyo
ti inkablaawyo. 14 “Kasta met a no adda balay wenno ili a dinto umawat
wenno dumngeg kadakayo, panawanyo ida ket pampagenyo ti tapok
kadagiti sakayo. 15 “Laglagipenyo nga inton Aldaw ti Panangukom,
nalaglag-anto ti dusa nga ipalak-am ti Dios kadagiti taga-Sodoma ken
Gomorra ngem kadagiti tattao iti dayta nga ili.” 16 “Dumngegkayo!
Ibaonkayo a kas karnero iti ayan ti arban dagiti lobo. Ngarud, masapul a
nasiribkayo a kas iti uleg ken naamokayo a kas iti kalapati. 17
Agannadkayo, ta addanto dagiti tattao a mangtiliw ken mangisaklang
kadakayo iti pangukoman. Saplitendakayto iti uneg dagiti sinagoga. 18
Gapu kaniak, maisaklangkayto iti sangoanan dagiti agtuturay ken ar-ari
tapno paneknekanyo kadakuada ken kadagiti Hentil ti Naimbag a Damag.
19 Ngem inton addakayo iti sangoanan ti ukom, diyonto pakadanagan no
anianto ti sawenyo wenno kasanonto ti panangisaoyo. Maipaltiingto ti
sawenyo inton dumteng dayta a tiempo. 20 Ta saanto nga agtaud kadakayo
ti ibalikasyo; agtaudto iti Espiritu ni Amayo nga agsasao kadakayo. 21
“Papapatayto dagiti tattao dagiti bukodda a kakabsat. Kastanto met ti
aramiden dagiti amma kadagiti annakda. Busorento dagiti annak dagiti
nagannak kadakuada ket papapataydanto ida. 22 Guraendakayto dagiti
tattao gapu kaniak. Ngem ti siasinoman a makaibtur agingga iti
panungpalan, maisalakanto. 23 No idadanesdakayo iti maysa nga ili,
inkayo agkamang iti sabali nga ili. Ibagak kadakayo a diyonto pay malpas
ti trabahoyo iti amin nga il-ili ti Israel, inton umay ti Anak ti Tao. 24
“Saan a natantan-ok ti agad-adal ngem ti maestrona; saan met a naturturay
ti adipen ngem ti apona. 25 Ngarud, mapnek koma ti agad-adal no agbalin
a kas iti maestrona; kasta met ti adipen, no agbalin a kas iti apona. No
Beelzebub ti ipanaganda iti pangulo ti maysa a familia, naal-alasto pay ti
maipanagan kadagiti kamkameng ti familiana.” 26 “Dikay ngarud
agbuteng kadagiti tattao; ta awan ti nailemmeng a dinto maiparangarang,
ket awan met ti palimed a dinto mailatak. 27 Ti ibagak kadakayo iti
kasipngetan, isaoyo iti lawag; ket ti mayarasaas kadakayo, ipukkawyo iti

19. tuktok dagiti balbalay. 28 Dikay agbuteng kadagiti mangpapatay iti bagi,
ngem dida mabalin a papatayen ti kararua. Agbutengkayo ketdi iti Dios,
isu a makabalin a mangpatay iti bagi ken kararua idiay infierno. 29 Iti
maysa a sentimo makagatangkayo iti dua a sallapingaw. Nupay kasta,
awan matnag uray maysa kadakuada no di ipalubos ni Amayo. 30 No
maipapan kadakayo, uray dagiti buokyo nabilangda aminen. 31 Isut’
gapuna a dikay agbuteng ta napatpategkayo nga adayo ngem ti adu a
sallapingaw.” 32 “Siasinoman a mangipaduyakyakto kaniak,
ipaduyakyakkonto met iti imatang ni Amak sadi langit. 33 Ngem ti
mangilibak kaniak, ilibakkonto met iti sangoanan ni Amak sadi langit.” 34
“Diyo ipagarup nga immayak mangyeg iti kappia ditoy lubong. Diak
immay mangyeg iti kappia no di ket kampilan. 35 Immayak tapno
pataudek ti ibubusor dagiti annak a lallaki kadagiti ammada, dagiti annak a
babbai kadagiti innada, dagiti manugang a babbai kadagiti katuganganda a
babbai. 36 Dagiti kabusor ti tao isuda met laeng dagiti kameng ti
familiana. 37 “Ti dakdakkel ti panagayatna iti amana wenno iti inana
ngem ti panagayatna kaniak, saan a maikari nga agbalin nga adalak; ti
dakdakkel ti panagayatna kadagiti annakna ngem ti panagayatna kaniak,
saan a maikari nga agbalin nga adalak. 38 Siasinoman a di mangibaklay iti
krusna ken sumurot kaniak, saan a maikari nga agbalin nga adalak. 39
Siasinoman a mangipangpangruna iti biagna, mapukawnanto; ket ti
makapukaw iti biagna gapu kaniak, masarakannanto.” 40 “Siasinoman nga
umawat kadakayo, siak met laeng ti awatenna. Siasinoman nga umawat
kaniak, awatenna met ti nangibaon kaniak. 41 Siasinoman nga umawat iti
profeta gapu ta maysa a profeta, magunggonaanto met a kas iti
pannakagunggona ti profeta. Siasinoman nga umawat iti nalinteg a tao,
gapu ta isu ket nalinteg, magunggonaanto met a kas iti pannakagunggona
ti nalinteg a tao. 42 Laglagipenyo a ti siasinoman a mangted iti uray
sangabaso laeng a nalamiis a danum iti maysa kadagitoy nanumo a
pasurotko, gapu ta isu ket pasurotko, awan duadua nga awatennanto ti
gunggonana.”
Mateo 11

20. 1 Kalpasan ti panangbilin ni Jesus kadagiti sangapulo ket dua nga
adalanna, pimmanaw iti dayta a lugar tapno mapan mangisuro ken
mangasaba kadagiti il-ili nga asideg sadiay. 2 Adda ni Juan a Mammuniag
iti pagbaludan idi nadamagna dagiti ar-aramiden ni Cristo ket imbaonna
ken ni Jesus ti sumagmamano kadagiti adalanna. 3 “Sika kadi ti umayto a
kas inkaskasaba ni Juan, wenno agpadaankami iti sabali?” sinaludsodda
kenkuana. 4 Simmungbat ni Jesus, “Agsublikayo ken ni Juan ket ibagayo
kenkuana ti mangngeg ken makitayo: 5 makakita dagiti bulsek,
makapagna dagiti pilay, mapaimbag dagiti agkukutel, makangngeg dagiti
tuleng, mapagungar dagiti natay, ket maikaskasaba ti Naimbag a Damag
kadagiti napanglaw. 6 Nagasat ti tao a di agduadua kaniak!” 7 Idi
pumanaw dagiti adalan, nagsao ni Jesus kadagiti tattao maipapan ken ni
Juan, “Idi napankayo ken ni Juan idiay let-ang, ania aya ti ninamnamayo a
makita? Maysa a runo a mayangin-angin? 8 Ania kadi ti napanyo kinita?
Maysa a tao a nagkawes iti napintas a pagan-anay? Kinapudnona, palasio
ti pagnaedan dagiti agkawes iti kasta. 9 Ibagayo man, ania ti napanyo
kinita? Profeta? Wen, ibagak kadakayo, nangnangruna pay ngem profeta ti
nakitayo. 10 Ta ni Juan ti sarsaritaen daytoy a paset ti Nasantoan a Surat:
‘Adtoy ti babaonek, kuna ti Dios; Ibaonko nga umun-una ngem sika tapno
isaganana ti dalanmo.’ 11 Laglagipenyo a kadagiti amin a tao a nayanak,
awan ti nangnangruna ngem ni Juan a Mammuniag. Nupay kasta,
natantan-ok ngem isu ti kanumoan iti Pagarian ti Langit. 12 Manipud idi
inkasaba ni Juan ti mensahena agingga ita, nagsagaba iti napalalo a
pannakaidadanes ti Pagarian ti Langit ken kayat a rabsuten dagiti
narungsot a tattao. 13 Agingga iti tiempo ni Juan, amin dagiti profeta ken
ti Linteg ni Moises nagsaoda iti maipapan iti Pagarian. 14 No patienyo ti
saoda, ni Juan ti Elias a naipadto ti yaayna. 15 Dumngeg ngarud ti
siasinoman nga addaan pannakaawat. 16 “Ngem ania ti pangipadaak
kadagiti tattao kadagitoy nga aldaw? Kasda la ubbing nga agtugtugaw iti
tiendaan. Ipukkaw ti maysa a grupo kadagiti kaay-ayamda: 17
‘Nagtokarkami iti naragsak, ngem dikay nagsala. Nagkantakami iti
naliday, ngem dikay nagsangit!’ 18 “Immay ni Juan ket nagay-ayunar ken
saan nga immin-inum iti arak, ket kunkuna dagiti tattao nga isu ket
linuganan ti demonio. 19 “Immay ti Anak ti Tao, nangnangan ken immin-

21. inum, ket kunkunada, ‘Kitaenyo daytoy a tao, narawet ken mammartek,
gayyem dagiti agsingsingir iti buis ken dadduma pay a dakes a tattao!’
Nupay kasta, maipakita ti kinasirib ti Dios babaen kadagiti gapuananna.”
20 Binabalaw ni Jesus dagiti il-ili a nakaaramidan ti kaaduan kadagiti
milagrona agsipud ta di nagbabawi dagiti tattao kadagiti basbasolda. 21
“Asikanto pay, Corazin! Asikanto met, Betsaida! No naaramid koma idiay
Tiro ken Sidon dagiti milagro a naaramid kadakayo, nabayag koman nga
impakita dagiti tattao sadiay ti panagbabawida babaen iti panagkawesda iti
nakersang ken ti panangwarakiwakda iti dapu kadagiti bagbagida. 22
Laglagipenyo ngarud nga inton Aldaw ti Panangukom, nalaglag-anto ti
panangdusa ti Dios iti Tiro ken Sidon ngem ti panangdusana kadakayo. 23
“Ket sika met, Capernaum, kayatmo kadi ti maitan-ok sadi langit? Saan a
mabalin! Maitappuakkanto idiay infierno! No idiay koma Sodoma ti
nakaaramidan dagiti milagro a naaramid iti yanmo, adda koma pay laeng
ita ti Sodoma. 24 Laglagipem ngarud nga inton umay ti Aldaw ti
Panangukom, nalaglag-anto ti panangdusa ti Dios iti Sodoma ngem ti
panangdusana kenka.” 25 Iti dayta a tiempo, kinuna ni Jesus, “Agyamanak
kenka, Ama nga Apo ti langit ken daga, ta impakitam kadagiti awan
adalna ti inlemmengmo kadagiti mamasirib ken kadagiti nasaririt. 26 Wen,
Ama, naaramid daytoy ta isu ti pagayatam. 27 “Inted kaniak ni Amak ti
isuamin a banag. Awan ti makaam-ammo iti Anak no di laeng ti Ama.
Awan met ti makaam-ammo iti Ama no di laeng ti Anak ken dagiti kayat
ti Anak a pangipakaammoan kenkuana. 28 “Umaykayo kaniak, dakayo
amin a nabannog ken madagdagsenan, ket paginanaenkayo. 29 Alaenyo ti
sangolko, ket agsursurokayo kaniak agsipud ta naemma ken
napakumbabaak, ket masarakanyonto ti inana. 30 Ta nanam-ay ti sangol
nga itedko kadakayo, ket nalag-an ti awit nga ipabaklayko kadakayo.”
Mateo 12
1 Iti saan a nabayag, iti maysa nga Aldaw a Panaginana, magmagna ni
Jesus iti kataltalonan a namulaan iti trigo. Aldaw a Panaginana idi. Gapu
ta mabisin dagiti adalanna, nagrurosda kadagiti dawa ti trigo ket kinnanda.
2 Idi makita dagiti Fariseo daytoy, kinunada ken ni Jesus, “Kitaem, iparit
ti Lintegtayo ti ar-aramiden dagiti adalam iti Aldaw a Panaginana.” 3

22. “Saanyo kadi a nabasa ti inaramid ni David idi isu ken dagiti tattaona
nagbisinda?” insungbat ni Jesus. 4 “Simrek ni David ken dagiti kaduana iti
balay ti Dios ket kinnanda ti tinapay a naidaton iti Dios. Maisalungasing
iti linteg ti inaramidda ta dagiti laeng papadi ti mapalubosan a mangan iti
dayta a tinapay. 5 Wenno diyo aya nabasa iti Linteg ni Moises nga iti
Aldaw a Panaginana saan a makabasol dagiti papadi iti uneg ti Templo
nupay salungasingenda ti Linteg ti Panaginana? 6 Ibagak kadakayo nga
adda ditoy ti maysa a nangnangruna ngem ti Templo. 7 Kuna ti Nasantoan
a Surat, ‘Asi ti kalikagumak—saan a daton a mapuoran.’ No agpayso nga
ammoyo ti kaipapanan daytoy, diyo koma ukomen dagiti awan basolna 8
agsipud ta ti Anak ti Tao isu ti Apo ti Aldaw a Panaginana.” 9 Pimmanaw
ni Jesus iti dayta a lugar ket napan iti sinagoga. 10 Adda lalaki sadiay a
paralitiko ti maysa nga imana. Ket gapu ta kayat ti sumagmamano a tattao
sadiay nga idarum ni Jesus, sinaludsodda, “Iparit aya ti Lintegtayo ti
panangagas iti Aldaw a Panaginana?” 11 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Kas
pangarigan, iti Aldaw a Panaginana, ti karnero ti maysa kadakayo matnag
iti abut, dina aya alaen ken aonen? 12 Napatpateg nga adayo ti tao ngem ti
karnero! Isut’ gapuna nga ipalubos ti Linteg ti panagaramid iti naimbag iti
Aldaw a Panaginana.” 13 Kinuna ngarud ni Jesus iti lalaki, “Unnatem ta
imam.” Inunnat ti lalaki ti imana ket immimbag a kas iti maysa nga imana.
14 Pimmanaw dagiti Fariseo tapno tulagenda no kasano ti
panangpapatayda ken ni Jesus. 15 Idi naammoan ni Jesus ti gandat dagiti
Fariseo, pimmanaw sadiay. Simmurot kenkuana dagiti adu a tattao.
Inagasanna amin dagiti masakit. 16 Binilinna ida nga awan
pangibagbagaanda iti maipapan kenkuana 17 tapno matungpal ti kinuna ti
Dios babaen ken ni profeta Isaias: 18 “Adtoy ti adipenko a pinilik, Ti ay-
ayatek ken pakaay-ayoak unay. Itedkonto ti Espirituk kenkuana, Ket
ipakaammonanto kadagiti amin a tattao ti yaay ti tiempo ti hustisia. 19
Ngem dinto makisuppiat wenno agpukkaw kadagiti kalkalsada; Ket dinto
makatitileng ti timekna. 20 Dinanto tukkolen ti naparpar a runo, Wenno
iddepen ti agkurkuridemdem a silaw. Saanto nga agsardeng agingga iti
dina mapagballigi ti kinalinteg; 21 Ket mangnamnamanto kenkuana dagiti
amin a tattao.” 22 Kalpasanna, impan ti sumagmamano a tattao ken ni
Jesus ti maysa a lalaki a bulsek ken umel agsipud ta linuganan ti demonio.

23. Pinaimbag ni Jesus daytoy a lalaki, ket iti kasta, makasao ken makakitan.
23 Nasdaaw amin dagiti tattao iti inaramid ni Jesus. “Saan ngata nga isu
daytoy ti Anak ni David?” sinaludsodda. 24 Idi nangngeg daytoy dagiti
Fariseo kinunada, “Paksiatenna dagiti demonio gapu laeng iti
pannakabalin nga inted kenkuana ni Beelzebub a prinsipe dagiti demonio.”
25 Ammo ni Jesus ti pampanunotenda ket kinunana kadakuada, “Saan nga
agbayag ti pagarian a mabingaybingay ken aggiginnubat met laeng.
Aniaman nga ili wenno familia a mabingaybingay ken aggiginnura, dinto
agpaut. 26 No agbibinnusor dagiti pasurot ni Satanas, kasano a
mataginayon ti pagarianna? 27 Kunayo a paksiatek dagiti demonio gapu ta
ikkannak ni Beelzebub iti pannakabalin a mangaramid iti kasta. Sinno
ngarud ti mangted kadagiti pasurotyo iti pannakabalin a mangpaksiat
kadagiti demonio? 28 Kinapudnona, ti Espiritu ti Dios ti mangted kaniak
iti pannakabalin a mangpaksiat kadagiti demonio. Daytoy ti
mangpaneknek nga addan kadakayo ti Pagarian ti Dios. 29 “Awan ti
makastrek iti balay ti napigsa a tao tapno alaenna dagiti kukuana.
Reppetenna pay nga umuna ti napigsa a tao sa agsamsam iti uneg ti balay.
30 “Ti saan a makikadua kaniak, busorennak. Ti saan a tumulong kaniak
nga agurnong, agiwara. 31 Daytoy ti gapuna nga ibagak kadakayo:
mapakawan ti siasinoman a makabasol wenno agsao iti kinadakes, ngem
dinto mapakawan ti agsao iti maibusor iti Espiritu Santo. 32 Mapakawan ti
agsao iti maikontra iti Anak ti Tao, ngem saan a mapakawan ti agsao iti
maibusor iti Espiritu Santo—iti daytoy a biag wenno iti masakbayan.” 33
“No nasayaat ti kayo, agbunga iti nasayaat. No saan a nasayaat ti kayo,
saan a nasayaat ti bungana. Ta mailasin ti kayo gapu iti bungana. 34
Dakayo a kaputotan ti uleg, kasano ti panagsaoyo iti naimbag idinto a
dakeskayo? Ta isawang ti ngiwat ti linaon ti puso. 35 Iruar ti naimbag a
tao dagiti naimbag nga iduldulinna. Iruar ti dakes a tao dagiti dakes nga
iduldulinna. 36 “Ibagak kadakayo nga inton Aldaw a Panangukom,
sungbatanto ti tunggal maysa dagiti awan serserbina nga insawangna. 37
Ta dagitinto saom ti pakaukomam met laeng—no nakabasolka wenno
saan.” 38 Nagsao ti sumagmamano a mamaestro iti Linteg ken
sumagmamano a Fariseo. “Maestro,” kinunada, “ipakitaannakami man iti
milagro.” 39 “Anian a nagdakes dagiti tattao kadagitoy nga aldaw! Awan

24. pammatida iti Dios,” insungbat ni Jesus. “Agdawatkayo iti milagro? Awan
ti maipakita kadakayo no di laeng ti milagro ni profeta Jonas. 40 Kas iti
panagyan ni Jonas iti tian ti dakkel nga ikan iti las-ud ti tallo nga aldaw
ken rabii, kastanto met ti panagyan ti Anak ti Tao iti uneg ti daga. 41 Inton
Aldaw a Panangukom, tumakderto dagiti taga-Nineve a mangpabasol
kadakayo, ta nagbabawida kadagiti basbasolda idi nangngegda ti
panangaskasaba ni Jonas. Ibagak kadakayo nga adda ditoy ti maysa a
natantan-ok ngem ni Jonas. 42 Inton Aldaw a Panangukom, tumakderto ti
Reyna a taga-Abagatan a mangidarum kadakayo agsipud ta nagdalliasat iti
adayo a lugar tapno umayna laeng denggen ti nainsiriban a pannursuro ni
Solomon. Ibagak kadakayo nga adda ditoy ti maysa a natantan-ok ngem ni
Solomon.” 43 “No rummuar ti dakes nga espiritu iti maysa a tao, mapan
agsursor kadagiti luglugar a namaga nga agsapul iti paginanaanna. No
awan ti masapulanna, 44 kunana iti nakemna, ‘Agsubliak iti balayko.’
Agsubli ngarud ket masarakanna ti balay nga awan nagyanna, nadalus ken
natarimaan. 45 Iti kasta, rummuar ket mangisangpet iti pito nga espiritu a
dakdakes pay ngem isu, ket kaduana ida nga agnaed sadiay. Ngarud,
dakdakesto ti kasasaad dayta a tao ngem iti immuna. Kastoyto met ti
pagbanagan dagiti dakes a tattao iti daytoy a kaputotan.” 46 Madama pay
laeng nga agsasao ni Jesus kadagiti tattao idi sumangpet ni inana ken
dagiti kakabsatna a lallaki. Nagyanda iti ruar ket kayatda ti makisao ken ni
Jesus. 48 Ngem insungbatna iti tao a nangibaga kenkuana, “Siasino kadi ti
inak? Siasino kadi dagiti kakabsatko?” 49 Ket intudo ni Jesus dagiti
adalanna sana kinuna, “Kitaenyo! Daytoy ti inak ken dagiti kakabsatko!
50 Ti siasinoman nga agaramid iti pagayatan ni Amak sadi langit, isu ti
kabsatko ken ti inak.”
Mateo 13
1 Iti dayta met la nga aldaw, pimmanaw ni Jesus iti balay, ket napan
nagtugaw iti igid ti dan-aw tapno mangisuro. 2 Gapu ta adu unay ti tao nga
immaribungbong kenkuana, limmugan iti bangka sa nagtugaw. Nagtakder
dagiti tattao iti sang-at. 3 Insursurona ida kadagiti adu a bambanag babaen
iti pangngarig. Kinunana: “Adda maysa a tao a napan nagpurruak iti
bukel. 4 Idi agpurpurruak, nagdisso ti sumagmamano a bukel iti igid ti

25. dalan ket tinuktok dagiti tumatayab. 5 Adda met sumagmamano a bukel a
nagdisso iti kabatoan a bassit laeng ti dagana. Gapu ta narabaw ti dagana,
nabiit a nagtubo dagiti bukel. 6 Idi makatangkayagen ti init, nalaylay
dagiti apagtubo a mula ket nagangoda a dagus agsipud ta di unay
nakauneg dagiti ramutda. 7 Nagdisso met ti sumagmamano a bukel iti
nagtuboan dagiti siitan a mula a dimmakkel ken nangleppes kadakuada. 8
Ngem nagdisso ti dadduma a bukel iti nadam-eg a daga, ket nagdawada:
adda nagdawa iti sangagasut, adda met innem a pulo ken adda pay
tallopulo.” 9 Inggibus ni Jesus, “Dumngeg ngarud ti siasinoman nga
addaan pannakaawat!” 10 Napan dagiti adalan ken ni Jesus ket
sinaludsodda, “Apay nga aramatem dagiti pangngarig no agsaoka kadagiti
tattao?” 11 Simmungbat ni Jesus, “Naited kadakayo ti panangammo
kadagiti palimed ti Pagarian ti Langit, ngem kadakuada, saan. 12 Ta ti
addaan, maikkanto pay iti ad-adu tapno aglaplapusanan ngem ti awanan,
maikkatto pay uray ti bassit nga adda kenkuana. 13 Daytoy ti gapuna nga
aramatek dagiti pangngarig no agsaoak kadakuada: ta kumitkitada ngem
dida makailasin, agdengdengngegda ngem dida makaawat. 14 Iti kasta,
matungpal ti padto ni Isaias maipapan kadakuada: ‘Dengngegkayto la a
dengngeg ngem dikay makaawat; Kitakayto la a kita ngem dikay
makailasin. 15 Agsipud ta natangken ti ulo dagitoy a tattao, Sinullatanda
dagiti lapayagda, Ken inkidemda dagiti matada, Amangan no makakita
ken makangngegda, ket makaawatda, Ken amangan no agsublida kaniak,
kuna ti Dios, Ket paimbagek ida.’ 16 “Ngem nagasatkayo ta makakita
dagiti matayo ken makangngeg dagiti lapayagyo! 17 Laglagipenyo nga
adu a profeta ken dadduma pay a tattao ti Dios ti nagtarigagay a kumita
kadagiti makitayo, ngem dida nakita, ken dumngeg kadagiti mangngegyo,
ngem dida nangngeg.” 18 “Denggenyo ngarud ti kaipapanan ti pangngarig
maipapan iti agmulmula: 19 “Dagiti dumngeg iti sao maipapan iti
Pagarian ngem dida maawatan, mayarigda iti bukel a nagdisso iti igid ti
dalan. Umay ti Managdakdakes ket rabsutenna ti naimula kadakuada. 20
Ti bukel a nagdisso iti kabatoan iladawanna dagiti tattao a siraragsak nga
umawat iti mensahe apaman a mangngegda. 21 Ngem saan nga umuneg ti
sao kadakuada ket saanda nga agbayag. Isut’ gapuna a maupayda a dagus
no dumteng ti rigrigat ken pannakaidadanes gapu iti sao. 22 Ti bukel a

26. nagdisso iti kasisiitan iladawanna dagiti nakangngeg iti sao. Gapu kadagiti
pakaringgoran iti daytoy a biag ken ti panagagum iti kinabaknang,
lineppesda ti sao ket dida agbunga. 23 Ti bukel a naimula iti nadam-eg a
daga iladawanna dagiti dumngeg ken makaawat iti sao ket agbungada;
adda makaibunga iti sangagasut, adda makainnem a pulo ket adda pay
makatallopulo.” 24 Adda pay sabali a pangngarig nga insarita ni Jesus
kadakuada. Kinunana: “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti sumaganad: Adda
maysa a tao a nagpurruak iti nasayaat a bukel iti talonna. 25 Iti maysa a
rabii, idi matmaturog dagiti tattao, napan ti kabusorna ket nagmula iti ruot
iti nagbabaetan dagiti trigo, sa pimmanaw. 26 Idi dimmakkel dagiti mula,
ket mangrugidan nga agdawa, nagparang met dagiti ruot. 27 Napan dagiti
adipen iti akinkukua iti talon ket kinunada kenkuana. ‘Apo, nasayaat met a
bukel ti immulam iti talonmo; ngem apay nga adda metten dagiti ruot?’ 28
“ ‘Aramid ti kabusor dayta,’ kinunana. “ ‘Kayatmo nga inkami paruten
dagiti ruot?’ sinaludsodda. 29 “Insungbatna, ‘Saan, amangan no mairaman
a maparut dagiti trigo no parutenyo dagiti ruot. 30 Bay-anyo nga aggiddan
a dumakkel dagiti trigo ken ruot. Ket inton panagani, ibagakto kadagiti
agani nga unaenda a paruten dagiti ruot, sada reppeten nga ipuor.
Kalpasanna, anienda dagiti trigo ket idulinda iti kamaligko.’ ” 31-32 Adda
pay sabali a pangngarig nga insarita ni Jesus kadakuada. Kinunana:
“Mayarig ti Pagarian ti Langit iti sumaganad: Adda maysa a tao a mangala
iti bukel ti mostasa ket imulana iti talonna. Ti mostasa ti kabassitan
kadagiti amin a bukel, ngem inton dumakkel, isu ti kadakkelan kadagiti
amin a mula. Agbalin a kayo ket agumok dagiti tumatayab kadagiti
sangsangana.” 33 Adda pay sabali a pangngarig nga insarita ni Jesus
kadakuada. Kinunana, “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti sumaganad:
Mangala ti maysa a babai iti lebadura sana igamay iti uppat a pulo a litro
nga arina. Gapu iti lebadura, bumsog ti entero a masa.” 34 Inaramat ni
Jesus dagiti pangngarig iti panangibagana amin kadagitoy a bambanag
kadagiti tattao. Dina kasao ida no di agaramat iti pangngarig. 35
Inaramidna daytoy tapno matungpal ti insao ti profeta: “Aramatekto dagiti
pangngarig no makisaoak kadakuada; Ibagakto kadakuada dagiti
bambanag a di pay naammoan manipud naparsua ti lubong.” 36
Pinanawan ni Jesus dagiti tattao ket simrek iti balay. Napan kenkuana

27. dagiti adalanna ket kinunada, “Ilawlawagmo man kadakami ti pangngarig
maipapan kadagiti ruot iti talon.” 37 “Ti tao a nagmula iti nasayaat a bukel
isu ti Anak ti Tao,” insungbat ni Jesus. 38 “Ti talon isu ti lubong. Ti
nasayaat a bukel isuda dagiti annak ti Pagarian. Dagiti ruot isuda dagiti
annak ti Managdakdakes. 39 Ti kabusor a nagmula kadagiti ruot isu ti
Diablo. Ti panagani isu ti kanibusanan ti lubong, ket dagiti agani isuda
dagiti angheles. 40 Kas iti pannakaurnong ken pannakapuor dagiti ruot,
kastanto met ti mapasamak inton aggibus ti lubong. 41 Ibaonto ti Anak ti
Tao dagiti anghelesna a mangurnong ken mangikkat manipud iti
Pagarianna dagiti amin a pakaigapuan ti panagbasol dagiti tattao ken dagiti
amin a managdakdakes. 42 Isebbadanto ida iti gumilgil-ayab nga apuy.
Sadiay, agsasangit ken agngangaretngetdanto. 43 Kalpasanna, agraniagto
dagiti tattao ti Dios a kas init iti Pagarian ni Amada. Dumngeg ngarud ti
siasinoman nga addaan pannakaawat.” 44 “Mayarig ti Pagarian ti Langit
iti kastoy: Adda tao a nakasarak iti gameng a naikali iti maysa a talon.
Gaburanna met laeng ket iti ragsakna, mapanna ilako amin a sanikuana sa
agsubli tapno gatangenna dayta a talon.” 45 “Mayarig pay ti Pagarian ti
Langit iti kastoy: Adda agtagtagilako nga agsapsapul iti napipintas a
perlas. 46 No makasarak iti naidumduma ti pintasna, ilakona amin a
sanikuana ket gatangenna dayta a perlas.” 47 “Mayarig met ti Pagarian ti
Langit iti sumaganad: Adda sumagmamano a mangngalap a mangiwayat
iti iketda iti dan-aw ket makaalada iti amin a kita ti ikan. 48 No mapnon ti
iket, isang-atda sada agtugaw a mamaglalasin kadagiti ikan. Ikargada
dagiti nasayaat kadagiti tiklis ket ibellengda dagiti dakes. 49 Kastoyto met
inton aggibus ti lubong. Rummuarto dagiti angheles ket ilasindanto dagiti
dakes a tattao kadagiti naimbag. 50 Isebbadanto dagiti dakes iti gumilgil-
ayab nga apuy. Sadiay, agsasangit ken agngaretngetdanto.” 51 Sinaludsod
ni Jesus kadakuada, “Maawatanyo kadi daytoy?” “Wen,” insungbatda. 52
Iti kasta, kinuna ni Jesus kadakuada, “Ngarud, kayatna a sawen a tunggal
maestro iti Linteg nga agbalin nga adalan iti Pagarian ti Langit, mayarig iti
agtagibalay a mangiruar kadagiti baro ken daan a gameng iti kuarto a
pagiduldulinanna.” 53 Idi nasaon ni Jesus dagitoy a pangngarig,
pimmanaw iti dayta a lugar, 54 ket nagsubli iti ilina. Nangisuro iti
sinagogada ket nagsiddaaw dagiti nagdengngeg kenkuana. “Sadino ti

28. nangalaanna iti kasta a sirib ken pannakabalin nga agaramid kadagiti
milagro?” sinaludsodda. 55 “Saan aya nga isu ti anak ti karpintero? Saan
aya a ni Maria ti inana ket da Santiago, Jose, Simon ken Judas dagiti
kakabsatna? 56 Saan aya nga agnanaed ditoy dagiti kakabsatna a babbai?
Sadino ngarud ti nangalaanna amin kadagitoy?” 57 Inumsida ngarud ni
Jesus. Kinuna ni Jesus kadakuada, “Mapadayawan ti profeta iti amin a
lugar malaksid iti ilina ken iti bukodna a familia.” 58 Bassit laeng ti
milagro nga impakitana sadiay agsipud ta awan pammatida kenkuana.
Mateo 14
1 Iti daydi a tiempo, nadamag ni Herodes nga agturay iti Galilea ti
maipapan ken ni Jesus. 2 “Pudno nga isu daytoy ni Juan a Mammuniag a
napagungar,” kinunana kadagiti ofisialesna. “Dagitoy ti gapuna nga adda
kenkuana daytoy a pannakabalin nga agaramid kadagiti milagro.” 3
Pinatiliw ngamin idi ni Herodes ni Juan sana pinareppet ken pinaibalud.
Inaramidna daytoy gapu ken ni Herodias nga asawa ni Felipe a kabsatna. 4
Kinunkuna ngamin ni Juan ken ni Herodes, “Saan a rumbeng nga
ikabbalaymo ni Herodias nga asawa ni kabsatmo.” 5 Kayat idi ni Herodes
a papapatay ni Juan, ngem nagbuteng kadagiti Judio agsipud ta imbilangda
ni Juan a maysa a profeta. 6 Idi agkasangay ni Herodes, nagsala ti
balasang nga anak ni Herodias iti sango dagiti sangaili. Naay-ayo ni
Herodes 7 ket inkarina kenkuana, “Isapatak nga ited kenka ti aniaman a
dawatem.” 8 Kas insingasing ni inana, kinuna ti balasang, “Itedmo kaniak
ditoy ti naibandehado nga ulo ni Juan a Mammuniag.” 9 Nagliday ti ari,
ngem gapu iti panagkarina iti imatang dagiti sangailina, imbilinna a
matungpal ti dawat ti balasang. 10 Pinaputolanna ni Juan idiay
pagbaludan. 11 Nayeg ti ulo a naibandehado ket naited iti balasang a
nangited met ken ni inana. 12 Dimteng dagiti adalan ni Juan, innalada ti
bangkayna ket intanemda. Kalpasanna, napanda impadamag ken ni Jesus
ti napasamak. 13 Idi naammoan ni Jesus ti napasamak, nagbangka a napan
nagpakni nga is-isuna iti maysa a lugar nga awan matagtagitao. Ngem idi
nadamag dagiti tattao ti ipapanawna, pinanawanda dagiti il-ilida ket
nagnagnada a simmurot kenkuana. 14 Dimsaag ni Jesus iti bangka. Idi
makitana dagiti adu a tattao, naasian kadakuada ket inagasanna dagiti

29. masakitda. 15 Idi mumalemen, napan dagiti adalanna kenkuana ket
kinunada, “Sumipngeten ket awan matagtagitao ditoy. Pagawidem dagiti
tattao tapno mapanda kadagiti barbarrio ket gumatangda iti kanenda.” 16
“Saan a masapul a pumanawda,” kinuna ni Jesus kadakuada. “Ikkanyo
ketdi ida iti kanenda.” 17 “Lima a tinapay ken dua nga ikan laeng ti adda,”
kinunada. 18 “Yegyo ida ditoy,” kinuna ni Jesus. 19 Pinagtugawna dagiti
tattao iti karuotan. Innalana dagiti tinapay ken ikan, timmangad sadi
langit, sa nagyaman iti Dios. Pinispisina dagiti tinapay ket intedna kadagiti
adalan tapno ibunongda kadagiti tattao. 20 Nanganda amin ket nabsogda.
Adda 12 a basket a napno kadagiti natda nga inurnong dagiti adalan. 21
Aglimaribu a lallaki ti nangan, malaksid dagiti babbai ken ubbing. 22
Bayat ti panangpagawid ni Jesus kadagiti tattao, pinaluganna met dagiti
adalan iti bangka ket pinaunana ida a bumallasiw iti dan-aw. 23 Idi
napagawidnan dagiti tattao, simmang-at nga is-isu iti maysa a turod tapno
agkararag. Idi rumabiin, maymaysa ni Jesus sadiay. 24 Iti dayta met la nga
oras, nakaadayon ti bangka iti igid ti dan-aw ket mayallo-allon agsipud ta
subsubaen ti angin. 25 Iti parbangon, nagna ni Jesus iti rabaw ti danum a
napan iti yanda. 26 Nagbuteng dagiti adalan idi makitada ni Jesus a
magmagna iti rabaw ti danum. “Al-alia!” inyikkisda gapu iti butengda. 27
Ngem dagus a kinuna ni Jesus, “Dikay agbuteng! Siak ni Jesus, dikay
agdanag.” 28 “Apo,” kinuna ni Pedro, “no agpayso a sika, ayabannak man
dita yanmo a magna iti rabaw ti danum.” 29 “Umayka,” kinuna ni Jesus.
Dimsaag ngarud ni Pedro iti bangka ket nagna iti danum a mapan ken ni
Jesus. 30 Ngem nagbuteng idi madlawna ti angin, ket idi lumneden,
inyikkisna, “Apo, isalakannak!” 31 Ginaw-at a dagus ni Jesus ti ima ni
Pedro ket ginuyodna sana kinuna, “Nagbassit ket ti pammatimon! Apay a
nagduaduaka?” 32 Limmuganda a dua iti bangka ket nagtalnan ti angin. 33
Dagiti adda iti bangka nagdaydayawda ken ni Jesus. “Pudno a sika ti Anak
ti Dios,” kinunada. 34 Bimmallasiwda iti dan-aw ket simmangladda idiay
Genesaret. 35 Nailasin dagiti tattao ni Jesus, isu a pinaayaban dagiti taga-
sadiay dagiti amin a masaksakit kadagiti kabangibang a luglugar ket
inyegda ida kenkuana. 36 Nagpakpakaasida kenkuana a sagiden dagiti
masakit uray la koma ti gayadan ti kagayna, ket naimbagan dagiti amin a
simmagid.

30. Mateo 15
1 Napan ken ni Jesus dagiti sumagmamano a Fariseo ken mamaestro iti
Linteg a naggapu idiay Jerusalem ket sinaludsodda kenkuana, 2 “Apay a
di tungpalen dagiti adalam ti pannursuro a tinawidtayo kadagiti
kapuonantayo? Saan nga umisu ti panangbuggoda kadagiti imada sakbay a
manganda.” 3 “Ket dakayo,” insungbat ni Jesus, “apay a salungasingenyo
ti bilin ti Dios gapu laeng iti ayatyo a mangtungpal kadagiti
pannursuroyo? 4 Ta kinuna ti Dios, ‘Dayawem da amam ken inam,’ ken
‘Ti agsao iti dakes ken ni amana wenno inana, rebbengna ti mapapatay.’ 5
Ngem isursuroyo a no ibaga ti maysa a tao kada ama ken inana a ti
itulongna koma kadakuada ipaayna laengen iti Dios, 6 saanen a masapul a
dayawenna ni amana. Iti kasta, laksidenyo ti pannursuro ti Dios tapno
surotenyo ti bukodyo a pannursuro. 7 Dakayo nga aginsisingpet! Pudno
unay ti impadto ni Isaias maipapan kadakayo: 8 ‘Kuna ti Dios, dagitoy a
tattao kunkunada a dayawendak, Ngem adayo ti pusoda kaniak. 9 Awan
serserbi ti panagdaydayawda kaniak Gapu ta isursuroda dagiti linteg nga
aramid ti tao ket ibilangda a bilinko.’ ” 10 Inayaban ni Jesus dagiti tattao
sana kinuna kadakuada, “Denggen ken awatenyo daytoy: 11 Saan a ti
ipauneg ti tao ti mangtulaw kenkuana no di ket ti rummuar iti ngiwatna.”
12 Napan kenkuana dagiti adalanna ket kinunada, “Dimo kadi ammo a
napasakitan dagiti Fariseo iti sinaom?” 13 “Tunggal mula a saan nga
immula ni Amak sadi langit, maparutto,” insungbat ni Jesus. 14 “Saanyo a
pakadanagan ida. Bulsekda a mangidadaulo. Ket no idalan ti bulsek ti
padana a bulsek, matnagda a dua iti abut.” 15 “Ipalawagmo man kadakami
daytoy a pagsasao,” kinuna ni Pedro. 16 “Kayatyo a sawen nga uray
dakayo diyo maawatan?” kinuna ni Jesus. 17 “Diyo aya ammo a ti
aniaman a sumrek iti ngiwat ti maysa a tao mapan iti tianna ket
rummuarto? 18 Ngem dagiti rummuar iti ngiwat agtaudda iti puso, ket
dagitoy ti mangtulaw iti tao. 19 Ta ti puso ti pagtaudan dagiti dakes a
pampanunot a mangiturong kenkuana a pumatay, makikamalala, agderrep,
agtakaw, agulbod ken mamadpadakes. 20 Dagitoy ti mangtulaw iti tao.
Ngem ti saan a panagbuggo sakbay a mangan, saan nga isu ti mangtulaw
iti tao.” 21 Pimmanaw ni Jesus iti dayta a lugar ket napan iti asideg ti Tiro
ken Sidon. 22 Napan kenkuana ti maysa a babai a taga-Canaan ken agnaed

31. iti dayta a disso ket kinunana, “Apo, Anak ni David, kaasiannak kadi!
Linuganan ti demonio ti anakko a babai ket marigatan unay.” 23 Ngem
saan a sinungbatan ni Jesus. Immasideg dagiti adalanna ket kinunada,
“Patgamon ti dawatna ta di ket agik-ikkis a sumursurot kadatayo.” 24
Kinuna ni Jesus, “Naibaonak laeng kadagiti nayaw-awan a tattao ti Israel.”
25 Ngem napan nagparintumeng ti babai iti sango ni Jesus sana kinuna,
“Tulongannak kadi, Apo!” 26 “Saan a rumbeng nga alaen ti kanen dagiti
ubbing sa ipurruak kadagiti aso,” kinuna ni Jesus. 27 “Agpayso ta kunam,
Apo,” insungbat ti babai, “ngem uray dagiti aso kanenda dagiti murkat a
maregreg iti sirok ti lamisaan ti apoda.” 28 Iti kasta, kinuna ni Jesus
kenkuana, “Babai, dakkel ti pammatim! Maited kenka ti dawatmo.” Ket iti
dayta met la nga oras, immimbag ti anakna. 29 Pinanawan ni Jesus dayta a
lugar ket nagna iti igid ti Dan-aw ti Galilea. Simmang-at iti maysa a turod
sa nagtugaw. 30 Adu a tattao ti napan kenkuana. Nangikuyogda kadagiti
pilay, bulsek, lugpi, umel ken adu pay a masakit sada impan iti
sangoananna, ket pinaimbagna ida. 31 Nasdaaw dagiti tattao idi makitada
a makasaon dagiti umel, naimbagen dagiti lugpi, makapagnan dagiti pilay
ken makakitan dagiti bulsek, ket indaydayawda ti Dios ti Israel. 32
Inayaban ni Jesus dagiti adalanna ket kinunana, “Maasianak kadagitoy a
tattao ta tallo nga aldawdan ditoy yanko ket ita, awanen ti kanenda. Diak
kayat a pagawiden ida a sibibisin amangan no matalimudawda iti dalan.”
33 “Sadino ti pangalaantayo ditoy let-ang iti umanay a kanen ti kastoy a
kaadu ti tao?” sinaludsod dagiti adalan. 34 “Adda mano a tinapayyo?”
dinamag ni Jesus. “Pito, ken sumagmamano a babassit nga ikan,”
insungbat dagiti adalan. 35 Imbilin ngarud ni Jesus kadagiti tattao nga
agtugawda iti daga. 36 Innalana dagiti pito a tinapay ken dagiti ikan sa
nagyaman iti Dios. Kalpasanna, pinispisina sana inted kadagiti adalan
tapno ibunongda kadagiti tattao. 37-38 Nanganda amin ket nabsogda.
Uppat a ribu a lallaki ti nangan, malaksid dagiti babbai ken ubbing. Pito a
basket ti napno kadagiti natda nga inurnong dagiti adalan. 39 Pinagawid ni
Jesus dagiti tattao sa limmugan iti bilog ket napan iti sakup ti Magadan.
Mateo 16

32. 1 Napan ken ni Jesus dagiti sumagmamano a Fariseo ken Saduceo. Kas
pangsuot kenkuana, kiniddawda nga iparanganna ida iti milagro a
pakakitaan a naggapu sadi langit ti pannakabalinna. 2 Ngem kinuna ni
Jesus, “No lumlumnek ti init, kunayo, ‘Nasayaat ti tiempo ita ta nalabaga
ti tangatang.’ 3 Iti agsapa, kunayo met, ‘Agtudo ita ta nalabaga ken
nasipnget ti tangatang.’ Maibagayo ti tiempo babaen iti panangkitayo iti
tangatang. Ngem diyo maibaga ti kaipapanan dagiti mapaspasamak
kadagitoy a panawen! 4 Anian a nagdakes dagiti tattao kadagitoy nga
aldaw! Awan pammatida iti Dios. Agkiddawkayo iti milagro? Awan ti
maipakita kadakayo no di laeng ti milagro ni Jonas.” Iti kasta, pinanawan
ida ni Jesus. 5 Idi nakaballasiwen dagiti adalan iti dan-aw, natakkuatanda
a nalipatanda ti nagbalon iti tinapay. 6 “Agsiputkayo,” kinuna ni Jesus
kadakuada. “Agannadkayo iti lebadura dagiti Fariseo ken Saduceo.” 7
Nagsasaritaanda ti sinaona. “Imbagana daytoy ta awan ngamin balontayo a
tinapay,” kinunada. 8 Ammo ni Jesus ti pagsasaritaanda ket sinaludsodna,
“Apay a pagsusuppiatanyo ti kaawan balonyo a tinapay? Nagbassit ketdin
ti pammatiyo! 9 Dikayo pay la makaawat? Nalipatanyo kadin daydi
panangpispisik iti lima a tinapay a naipakan kadagiti limaribu a tattao?
Mano a basket ti pinunnoyo kadagiti natda? 10 Wenno dagiti pito a
tinapay a naipakan kadagiti uppat a ribu a tattao? Mano a basket ti
pinunnoyo kadagiti natda? 11 Diyo pay la maawatan aya a saan a
maipanggep iti tinapay ti sarsaritaek kadakayo? Alluadanyo ti lebadura
dagiti Fariseo ken Saduceo!” 12 Naawatanen dagiti adalan a saan a ti
lebadura a pagaramid iti tinapay ti kuna ni Jesus nga annadanda, no di ket
ti pannursuro dagiti Fariseo ken Saduceo. 13 Idi dimteng ni Jesus iti disso
nga asideg iti ili ti Cesarea Filipos, sinaludsodna kadagiti adalanna,
“Siasino ti Anak ti Tao iti panagkuna dagiti tattao?” 14 “Sika kano ni Juan
a Mammuniag,” insungbatda. “Kuna met ti sumagmamano a sika ni Elias.
Kuna pay dagiti dadduma a sika ni Jeremias wenno maysa kadagiti
profeta.” 15 “Ket dakayo,” sinaludsod ni Jesus, “siasinoak iti
panagkunayo?” 16 “Sika ti Cristo, ti Anak ti sibibiag a Dios,” insungbat ni
Simon Pedro. 17 Kinuna ni Jesus, “Nagasatka, Simon nga anak ni Jonas.
Saan a tao no di ket ni Amak sadi langit ti nangipaltiing kenka iti daytoy a
kinapudno. 18 Ibagak ngarud kenka a sika ket Pedro. Iti rabaw daytoy a

33. bato, bangonekto ti iglesiak ket uray ni patay dinto agballigi kenkuana. 19
Itedkonto kenka dagiti tulbek ti Pagarian ti Langit. Ti aniaman nga
iparitmo ditoy daga, maiparitto met sadi langit. Ket ti aniaman nga
ipalubosmo ditoy daga, maipalubosto met sadi langit.” 20 Kalpasanna,
imbilin ni Jesus kadagiti adalanna nga awan ti pangibagbagaanda nga isu
ti Cristo. 21 Manipud idin, impakaammo ni Jesus kadagiti adalanna:
“Masapul a mapanak idiay Jerusalem ket adu ti sagabaek a pamarparigat
dagiti panglakayen, dagiti panguloen a papadi ken dagiti mamaestro iti
Linteg. Mapapatayakto ngem mapagungarakto iti maikatlo nga aldaw.” 22
Inyadayo bassit ni Pedro ni Jesus sana binabalaw. “Apo, saan koma a
kasta ti sasawem,” kinunana. “Saanto a maaramid kenka dayta.” 23
Sinango ni Jesus ni Pedro ket kinunana, “Adaywannak, Satanas! Maysaka
a lapped iti dalanko agsipud ta saan a ti pagayatan ti Dios ti
pampanunotem no di ket ti pagayatan ti tao.” 24 Kalpasanna, kinuna ni
Jesus kadagiti adalanna: “Ti agtarigagay a sumurot kaniak masapul a
tallikudanna ti bagina, ibaklayna ti krusna, ket surotennak. 25 Ta ti
siasinoman a mangipatpateg iti biagna, mapukawnanto. Ngem ti
siasinoman a mangyawat iti biagna gapu kaniak, maisalakannanto. 26
Adda aya magunggona ti tao no matagikuana ti entero a lubong ngem
mapukawna met ti biagna? Awan! Awan ti maited ti tao a pangsubbot iti
biagna. 27 Ta dandanin umay ti Anak ti Tao agraman dagiti anghelesna.
Umay iti dayag ni Amana, ket gunggonaannanto ti tunggal maysa kas
mayannatup kadagiti aramidna. 28 Laglagipenyo nga adda sumagmamano
kadakayo ditoy a saanto pay a matay agingga a makitada ti Anak ti Tao
nga umay nga Ari.”
Mateo 17
1 Kalpasan ti innem nga aldaw, inkuyog ni Jesus ni Pedro ken dagiti
agkabsat a Santiago ken Juan ket is-isuda a simmang-at iti nangato a
bantay. 2 Sadiay, nagbalbaliw ti langa ni Jesus iti imatang dagiti tallo nga
adalan: nagraniag ti rupana a kas iti init, ket rimmangrang a kas lawag
dagiti pagan-anayna. 3 Pagammoan, nakitada da Moises ken Elias a
makisarsarita ken ni Jesus. 4 Kinuna ni Pedro, “Apo, nagsayaaten ti
kaaddatayo ditoy! No kayatmo, mangipatakderak ditoy iti tallo a kalapaw:

34. maysa ti para kenka, maysa ti para ken ni Moises, ket ti maysa para ken ni
Elias.” 5 Agsasao pay laeng ni Pedro idi adda naraniag nga ulep a
nanglinong kadakuada. Adda timek a naggapu iti ulep a nagkuna, “Daytoy
ti Anakko a dungdungngoek ken pakaragsakak unay. Dumngegkayo
kenkuana!” 6 Napalalo ti buteng dagiti adalan a nakangngeg iti timek.
Nagpaklebda iti daga. 7 Immasideg ni Jesus ket sinagidna ida.
“Bumangonkayo,” kinunana. “Dikay agbuteng.” 8 Idi timmangadda, awan
sabali a nakitada no di laeng ni Jesus. 9 “Awan pangibagbagaanyo iti
naimatanganyo. Ibagayonto laeng daytoy kalpasan ti pannakapagungar ti
Anak ti Tao,” imbilin ni Jesus kadakuada idi sumalsalogda iti bantay. 10
Sinaludsod kenkuana dagiti adalan, “Apay a kuna dagiti mamaestro iti
Linteg a masapul nga umay nga umuna ni Elias?” 11 Insungbat ni Jesus,
“Pudno nga umay nga umuna ni Elias tapno tarimaanenna amin a banag.
12 Ngem daytoy ti ibagak kadakayo: Immayen ni Elias ngem saan a
nailasin dagiti tattao. Inaramidda ketdi kenkuana ti kinaykayatda. Kastanto
met ti panangparigatda iti Anak ti Tao.” 13 Ket naawatan dagiti adalan a
ni Juan a Mammuniag ti sarsaritaenna kadakuada. 14 Idi nagsublida iti yan
dagiti tattao, adda lalaki nga immasideg ken ni Jesus ket nagparintumeng
iti sangoananna 15 sana kinuna, “Apo, kaasiam kadi ti anakko a lalaki.
Agkiskissiw ket agsagsagaba iti napalalo. Masansan a matnag iti apuy
wenno iti danum. 16 Impanko kadagiti adalam ngem dida mapaimbag.” 17
Simmungbat ni Jesus, “Tattao a managdakdakes ken awanan pammati!
Kasano pay kabayag ti kaaddak iti dennayo? Kasano pay kabayag ti
panaganusko kadakayo? Yegyo man kaniak ti ubing!” 18 Inungtan ni
Jesus ti demonio, ket rimmuar manipud iti ubing. Immimbag ti ubing iti
dayta met la nga oras. 19 Kalpasanna, sililimed a napan dagiti adalan ken
ni Jesus ket sinaludsodda kenkuana, “Apay a dimi mapaksiat ti demonio?”
20 “Gapu ta bassit ti pammatiyo,” insungbat ni Jesus. “Laglagipenyo a no
adda pammatiyo a kas iti kadakkel ti bukel ti mostasa, mabalinyo a kunaen
iti daytoy a bantay, ‘Umaliska ket inka sadiay,’ ket umalis. Mabalinyo nga
aramiden ti uray ania!” 22 Idi naguurnong dagiti adalan idiay Galilea,
kinuna ni Jesus kadakuada, “Dandanin mayawat ti Anak ti Tao kadagiti
tattao 23 a mangpapatayto kenkuana. Ngem mapagungarto iti maikatlo
nga aldaw.” Kasta unay ti ladingit dagiti adalan. 24 Idi napan ni Jesus ken

35. dagiti adalanna idiay Capernaum, immasideg ken ni Pedro dagiti
agsingsingir iti buis nga agpaay iti Templo, ket sinaludsodda. “Agbubuis
met la ni maestroyo iti maipaay iti Templo?” 25 “Wen, a,” insungbat ni
Pedro. Idi simrek ni Pedro iti balay, immuna a nagsao ni Jesus, “Simon,
ania ti makunam? Siasino ti agbayad iti buis kadagiti ar-ari ditoy lubong?
Dagiti umili wenno dagiti ganggannaet?” 26 “Dagiti ganggannaet,”
insungbat ni Pedro. “No kasta ngarud,” kinuna ni Jesus, “saan a masapul
nga agbayad dagiti umili. 27 Ngem ditayo kayat nga adda makuna dagitoy
a tattao. Inka ngarud agbanniit idiay dan-aw. Alaem ti umuna nga ikan a
mabanniitam ket ngangaem ti ngiwatna. Masarakamto ti kuarta nga
umanay a pagbuista. Alaem ket inka bayadan ti buista.”
Mateo 18
1 Iti dayta a kanito, immasideg dagiti adalan ken ni Jesus ket
sinaludsodda, “Siasino ti kangrunaan iti Pagarian ti Langit?” 2 Nangayab
ni Jesus iti ubing, pinagtakderna iti sangoananda 3 ket kinunana,
“Laglagipenyo a dikayto makastrek iti Pagarian ti Langit no dikay
agbalbaliw ken agbalin a kas kadagiti ubbing. 4 Siasinoman nga
agpakumbaba ken agbalin a kas iti daytoy nga ubing, isu ti kangrunaan iti
Pagarian ti Langit. 5 Ket ti siasinoman nga umawat iti maysa kadagiti
kakastoy nga ubbing gapu kaniak, siak ti awatenna.” 6 “No adda
siasinoman a pakaigapuan ti panagbasol ti maysa kadagitoy nga ubbing a
mamati kaniak, nasaysayaat koma a maigalut ti dakkel a gilingan a bato iti
tengnged dayta a tao sa mailemmes iti taaw. 7 Asi pay ti lubong gapu ta
adda dagiti bambanag a pakaigapuan ti pannakapukaw dagiti tattao iti
pammatida! Umay a di bumurong dagitoy a sulisog, ngem asi pay ti tao a
pakaigapuanda! 8 “No ta imam wenno ta sakam ti pakaigapuan ti
panagbasolmo, putdem ket ibellengmo! Nasaysayaat a pawad wenno
pukolka a sumrek iti biag nga agnanayon ngem ti addaanka iti dua nga ima
ken dua a saka ket maitappuakka iti agnanayon nga apuy. 9 No ta matam ti
pakaigapuan ti panagbasolmo, suatem ket ibellengmo! Nasaysayaat a
buldingka a sumrek iti biag nga agnanayon ngem ti addaanka iti dua a
mata ket maitappuakka iti apuy idiay infierno.” 10 “Kitaenyo diyo laisen ti
uray maysa kadagitoy nga ubbing. Ibagak kadakayo a dagiti anghelesda

36. idiay langit, kankanayon nga addada iti imatang ni Amak nga adda sadi
langit. 12 “Ania ti makunayo? Ania ti aramiden ti maysa a tao nga addaan
sangagasut a karnero no mapukaw ti maysa kadakuada? Panawanna dagiti
siam a pulo ket siam nga agar-arab iti turod ket mapanna sapulen ti
napukaw a karnero. 13 Ibagak kadakayo a no masapulanna, ad-addanto ti
ragsakna iti daytoy a karnero ngem kadagiti siam a pulo ket siam a saan a
napukaw. 14 Kasta met a di kayat ni Amayo sadi langit a mapukaw ti uray
maysa kadagitoy nga ubbing.” 15 “No makabasol kenka ti kabsatmo, inka
kenkuana ket ilawlawagmo ti nagbasolanna. Ngem aramidem daytoy no
duduakayo. No dumngeg kenka, napasublimon ti kabsatmo. 16 Ngem no
dina aklonen ti basolna, mangikuyogka iti maysa wenno dua a kaduam
tapno, kas nailanad iti Nasantoan a Surat, ‘Mapatalgedan ti amin a
pammabasol babaen iti pammaneknek ti dua wenno tallo a saksi.’ 17
Ngem no dina denggen ida, ipakaammom iti iglesia. Ket no dina latta
denggen ti iglesia, ibilangmon dayta a kabsat a kas maysa a ganggannaet
wenno agsingsingir iti buis.” 18 “Ibagak ngarud kadakayo: Ti aniaman
nga iparityo ditoy daga, maiparitto met idiay langit; ket ti aniaman nga
ipalubosyo ditoy daga, maipalubosto met idiay langit. 19 “Adda pay
ibagak kadakayo: No pagnummoan ti dua kadakayo ditoy daga ti aniaman
a dawatenyo, itedto kadakayo ni Amak sadi langit. 20 Ta no sadino ti ayan
ti dua wenno tallo nga aguummong gapu iti naganko, addaak kaduada
sadiay.” 21 Napan ni Pedro ken ni Jesus ket sinaludsodna, “Apo, mamin-
ano a pakawanek ti kabsatko nga agbasbasol kaniak? Mamimpito?” 22
Kinuna ni Jesus, “Saan laeng a mamimpito no di ket mamimpitopulo a
pito. 23 Ta ti Pagarian ti Langit mayarig iti kastoy: Adda idi maysa nga ari
a nangikeddeng a makikuenta kadagiti agserserbi kenkuana. 24 Idi
mangrugi a makikuenta, inyegda kenkuana ti maysa nga adipen a
nakautang iti sangapulo ribu a talento. 25 Awan ti umanay a pagbayadna.
Tapno makabayad, imbilin ti ari a mailako a kas tagabu agraman ti
asawana, annakna ken amin a sanikuana. 26 “Nagparintumeng ti adipen iti
sangoanan ti ari ket nagpakpakaasi. ‘Anusannak kadi,’ kinunana, ‘ta
bayadakto amin nga utangko.’ 27 “Naasian ti ari iti adipen ket
pinakawanna ti utangna sana pinagawid. 28 “Rimmuar ti lalaki.
Nasarakanna ti padana nga adipen a nakautang kenkuana iti sangagasut a

37. denario. Tiniliwna sana binekkel. ‘Bayadam ti utangmo,’ kinunana. 29
“Nagparintumeng ti nakautang, ket nagpakpakaasi kenkuana, ‘Anusannak
kadi ta agbayadakto met laeng.’ 30 “Dina pinatgan ti dawat ti padana nga
adipen. Pinaibaludna ketdi agingga a mabayadanna ti utangna. 31
“Nagladingit dagiti dadduma nga adipen idi makitada ti napasamak.
Napanda iti ari ket impulongda amin kenkuana. 32 “Ngarud, pinaayaban ti
ari ti adipen. Kinunana, ‘Nagdakeska ketdin nga adipen! Pinakawanko ti
amin nga utangmo agsipud ta nagpakpakaasika. 33 Kinaasiam met koma ti
padam nga adipen a kas iti panangngaasik kenka.’ 34 “Iti napalalo a
pungtot ti ari, pinaibaludna ti adipen tapno madusa agingga a
mabayadanna ti amin nga utangna.” 35 Kalpasanna, kinuna ni Jesus,
“Kastanto ti aramiden ni Amak sadi langit iti tunggal maysa kadakayo no
iti pusoyo, diyo pakawanen ti kabsatyo.”
Mateo 19
1 Idi naisaon ni Jesus dagitoy, pimmanaw idiay Galilea ket napan iti sakup
ti Judea iti ballasiw ti Karayan Jordan. 2 Adu a tattao ti simmurot
kenkuana ket pinaimbagna ida sadiay. 3 Immasideg kenkuana ti
sumagmamano a Fariseo tapno suotenda babaen iti panagsaludsodda,
“Ipalubos kadi ti Linteg nga isina ti lalaki ti asawana iti uray ania a gapu?”
4 Simmungbat ni Jesus, “Diyo kadi nabasa daytoy a paset ti Nasantoan a
Surat? ‘Idi punganay, ti Namarsua inaramidna ida a lalaki ken babai.’ 5
Kinunana pay, ‘Daytoy ti gapuna a panawanto ti lalaki dagiti nagannak
kenkuana ket makitiponto iti asawana, ket agbalindanton a maymaysa.’ 6
Isut’ gapuna a saandan a dua no di ket maymaysadan a bagi. Ngarud, saan
a pagsinaen ti tao ti pinagtipon ti Dios.” 7 Sinaludsod kenkuana dagiti
Fariseo, “Apay ngarud nga imbilin ni Moises nga ikkan ti lalaki ti asawana
iti kasuratan ti panagsina sana papanawen?” 8 “Natangken ngamin ti
uloyo, isu a nangituyang ni Moises iti linteg a mangipalubos nga isinayo ti
asawayo,” kinuna ni Jesus. “Ngem saan a kastoy idi punganay. 9 Ngarud,
kunak kadakayo a ti lalaki a mangisina iti asawana, idinto a sipupudno
kenkuana, makabasol iti pannakikamalala no mangasawa iti sabali.” 10
Kinuna dagiti adalan, “No kasta ti kasasaad ti agassawa, nasaysayaat la
ngaruden nga awan ti agas-asawa.” 11 Simmungbat ni Jesus, “Saan nga

38. agpaay daytoy a pannursuro iti tunggal maysa, no di laeng kadagiti
pakaitedanna. 12 Ta nadumaduma ti gapu ti saan a panagasawa dagiti
lallaki. Adda di mangasawa ta nayanakda nga adda pagkurangan ti
kinalalakida. Adda met dagiti di mangasawa gapu ta nakaponda, ket dagiti
dadduma, gapu iti panagserbida iti Pagarian ti Langit. “Ti makatungpal iti
daytoy a pannursuro, ipatungpalna koma.” 13 Adda sumagmamano a
tattao a nangyasideg kadagiti ubbing ken ni Jesus tapno ipatayna ti imana
kadakuada ken ikararaganna ida. Ngem inungtan ida dagiti adalan gapu iti
inaramidda. 14 “Palubosanyo dagiti ubbing nga umay kaniak,” kinuna ni
Jesus. “Diyo paritan ida ta dagiti kas kadakuada ti agtagikua iti Pagarian ti
Langit.” 15 Ket impatayna ti imana kadakuada sa pimmanaw. 16 Napan ti
maysa nga agtutubo ken ni Jesus ket sinaludsodna, “Maestro, ania ti
naimbag nga aramidek tapno magun-odko ti biag nga agnanayon?” 17
“Apay a saludsodem kaniak no ania ti naimbag?” insungbat ni Jesus.
“Maymaysa laeng ti naimbag. No kayatmo ti sumrek iti biag nga
agnanayon, tungpalem dagiti bilbilin.” 18 “Ania a bilbilin?” sinaludsodna.
Insungbat ni Jesus: “Dika mamapatay; dika makikamalala; dika agtakaw;
dika agsaksi iti ulbod; 19 agraemka kadagiti nagannak kenka; ken ayatem
ti padam a tao a kas iti panagayatmo iti bagim.” 20 “Tungtungpalek amin
dagitoy a bilbilin,” insungbat ti agtutubo. “Ania pay ti pagkurangak?” 21
Kinuna ni Jesus kenkuana, “No kayatmo nga awan ti pagkurangam, inka
ilako ti amin a sanikuam. Itedmo kadagiti napanglaw ti paglakoam, ket
addanto kinabaknangmo idiay langit. Kalpasanna, umayka sumurot
kaniak.” 22 Idi mangngeg ti agtutubo daytoy, sililiday a pimmanaw
agsipud ta nabaknang unay. 23 Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna: “Ibagak
kadakayo a narigatto a sumrek dagiti baknang iti Pagarian ti Langit. 24
Ulitek: narigrigat ti iseserrek ti baknang iti Pagarian ti Dios ngem ti
ilulusot ti kamelio iti abut ti dagum.” 25 Napalalo ti siddaaw dagiti adalan
idi mangngegda daytoy. “Siasino ngaruden ti maisalakan?” sinaludsodda.
26 Minatmatan ida ni Jesus ket insungbatna, “Saan a maaramid ti tao
daytoy ngem kabaelan amin ti Dios.” 27 Nagsao ni Pedro: “Kitaem, Apo,
binaybay-anmi amin ket simmurotkami kenka. Anianto ngarud ti
gunggonami?” 28 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Ibagak daytoy kadakayo:
Inton agtugaw ti Anak ti Tao iti nagloriaan a tronona iti baro a lubong,

39. dakayo a simmurot kaniak, agtugawkayto met kadagiti sangapulo ket dua
a trono a mangituray kadagiti 12 a tribu ti Israel. 29 Ket siasinoman a
nangpanaw iti balay, kakabsat, nagannak, annak wenno dagdagana gapu
kaniak, umawatto iti maminggasut a kaadu ket tawidennanto ti biag nga
agnanayon. 30 Ngem adu dagiti umun-una ita a maud-udinto, ket adu
dagiti maud-udi ita nga umun-unanto.”
Mateo 20
1 “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti kastoy: Adda idi maysa a tao a nasapa
a napan nagbirok iti tangdananna nga agtrabaho iti kaubasanna. 2
Nakitulag kadagiti tattao a tangdananna ti tunggal maysa iti maysa a bagi
ti pirak sana imbaon ida iti kaubasanna. 3 “Napan manen iti tiendaan iti
alas nuebe, ket nakitana ti sumagmamano a lallaki nga agtatakder. 4
Kinunana kadakuada, ‘Inkayo met agtrabaho idiay kaubasan ta itedkonto ti
rumbeng a tangdanyo.’ 5 “Iti kasta, napanda. Rimmuar manen daydi lalaki
iti alas dose, ken iti alas tres. 6 Idi dandani alas singko, napan iti tiendaan
ket nakitana ti sumagmamano a lallaki nga agtatakder. Kinunana
kadakuada, ‘Apay a daddadaelenyo ti tiempoyo nga agmalmalem ditoy?’ 7
“ ‘Awan ngamin pagtrabahoanmi,’ insungbatda. “Imbagana kadakuada,
‘Inkayo met agtrabaho iti kaubasan.’ 8 “Idi sumipngeten, kinuna ti
akinkukua iti kaubasan iti katalekna, ‘Ayabam dagiti mangmangged ta
tangdanam ida. Irugim kadagiti naudi a simrek.’ 9 “Natangdanan iti
gagangay a sueldo iti agmalem ti tunggal maysa kadagiti nangrugi a
nagtrabaho iti alas singko. 10 Idi napan dagiti immun-una a naayaban,
impagarupda nga ad-adu ti awatenda. Ngem naipada met ti tangdanda
kadagiti naud-udi. 11 Inawatda ti tangdanda ngem dinayamudomanda ti
nagpatrabaho. 12 Kinunada, ‘Maysa laeng nga oras ti panagtrabaho
dagitoy naudi a simrek. Ngem dakami a nagmalmalem a
nagkapkapudotan, impadam ti tangdanmi.’ 13 “ ‘Gayyem,’ kinuna ti
akinkukua iti kaubasan iti maysa kadakuada, ‘saanka a sinaur.
Immanamongka a matangdanan iti gagangay a sueldo iti agmalem. 14
Alaem ti tangdanmo ket pumanawkan. Kayatko nga ipada ti tangdanmo iti
intangdanko iti naudi. 15 Awan aya ti kalintegak a manggasto iti kuartak
kas iti pagayatak? Wenno, umapalka kadi agsipud ta naparaburak?’ ” 16

40. Inggibus ni Jesus: “Ngarud, umunanto dagiti maudi, ket maudinto dagiti
umuna.” 17 Idi sumangsang-at ni Jesus idiay Jerusalem, inyadayona dagiti
sangapulo ket dua nga adalan ket kinasaritana ida bayat ti pannagnada.
Kinunana kadakuada, 18 “Denggenyo, sumang-attayo idiay Jerusalem ket
mayawatto sadiay ti Anak ti Tao kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti
mamaestro iti Linteg. Ikeddengdanto a mapapatay 19 sadanto yawat
kadagiti Hentil a mangang-angaw, mangsapsaplit ken mangilansa
kenkuana iti krus. Ngem mapagungarto iti maikatlo nga aldaw.” 20
Immasideg ken ni Jesus ti asawa ni Zebedeo agraman dagiti annakna a
lallaki. Nagparintumeng iti sangoananna, ket nagdawat kenkuana. 21
“Ania ti kayatmo?” sinaludsod ni Jesus. Simmungbat ti ina, “Ipalubosmo
koma nga inton agarika, makitugawto kenka dagitoy dua nga annakko, ti
maysa iti makannawanmo, ket ti sabali iti makannigidmo.” 22 “Diyo
ammo ti dawdawatenyo,” kinuna ni Jesus kadagiti agkabsat. “Kabaelanyo
kadi ti uminum iti kopa a paginumak?” “Wen, kabaelanmi,” insungbatda.
23 “Agpayso nga uminumkayto iti kopa a paginumak,” kinuna ni Jesus,
“ngem awan ti karbengak a mangpili no siasinonto ti agtugaw iti
makannawan ken makannigidko. Maited dagitoy a pagsaadan kadagiti
nangisaganaan ni Amak.” 24 Idi mangngeg daytoy dagiti sangapulo a
kaduada nga adalan, nakapungtotda kadagiti agkabsat. 25 Iti kasta,
inayaban amin ida ni Jesus ket kinunana, “Pagaammoyo a kadagiti Hentil,
dagiti agturay addaanda iti dakkel a pannakabalin kadagiti tattaoda. 26
Saanto koma a kasta ti aramidenyo. Ti agtarigagay nga agpangulo,
masapul nga agserbi kadakayo amin. 27 Ket ti agtarigagay nga isu ti
kangrunaan, masapul nga isu ti adipenyo, 28 a kas iti Anak ti Tao a saan
nga immay a paserbian no di ket tapno agserbi ken yawatna ti biagna a
pangsubbot kadagiti adu a tattao.” 29 Idi pumanaw ni Jesus ken dagiti
adalanna idiay Jerico, nakaad-adu a tattao ti simmurot. 30 Adda dua a
bulsek a lallaki nga agtutugaw iti igid ti dalan. Apaman a nangngegda a
lumabas ni Jesus, impukkawda, “Anak ni David! Kaasiannakami!” 31
Inungtan ida dagiti tattao ket imbagada nga agulimekda. Ngem
impigpigsada ketdi nga impukkaw, “Anak ni David, kaasiannakami,
Apo!” 32 Nagsardeng ni Jesus. Inayabanna ida ket sinaludsodna, “Ania ti
kayatyo nga aramidek kadakayo?” 33 “Apo,” kinunada, “makakitakami

41. koma.” 34 Naasian ni Jesus kadakuada ket sinagidna dagiti matada. Dagus
a nakakitada, ket simmurotda kenkuana.
Mateo 21
1 Idi asidegdan idiay Jerusalem ket nakadanondan idiay Betfage iti Bantay
Olivo, pinauna ni Jesus ti dua kadagiti adalan. Imbilinna kadakuada, 2
“Inkayo iti masungad a barrio, ket makitayonto a dagus ti maysa a
sigagalut nga asno ken ti urbonna. Warwaranyo ket yegyo ida kaniak. 3
No adda agsaludsod, daytoy ti ibagayo, ‘Masapul ida ti Apo’ ket
ipalubosnanto a dagus nga alaenyo ida.” 4 Naaramid daytoy tapno
matungpal ti kinuna ti profeta: 5 “Ipakaammoyo iti siudad ti Sion:
Umayen ti arim, Napakumbaba ken sisasakay iti asno; Wen, iti urbon ti
asno.” 6 Napan ngarud dagiti adalan ket tinungpalda ti naibilin kadakuada.
7 Insangpetda ti asno ken ti urbonna. Inyap-apda dagiti kagayda kadagiti
asno ket simmakay ni Jesus. 8 Inyaplag dagiti adu a tattao dagiti kagayda
iti kalsada. Nagsep-ak met dagiti dadduma kadagiti sangsanga ti kaykayo
ket inyaplagda iti dalan. 9 “Madaydayaw ti Anak ni David!”
impukpukkaw dagiti tattao a magmagna iti sangoanan ni Jesus ken dagiti
sumursurot kenkuana. “Bendisionan koma ti Dios ti umay iti nagan ti
Apo! Madaydayaw koma ti Dios!” 10 Idi simrek ni Jesus idiay Jerusalem,
nariribuk dagiti amin a tattao iti siudad. “Siasino daytoy?” sinaludsodda.
11 “Daytoy ni Jesus a profeta a taga-Nazaret idiay Galilea,” insungbat
dagiti tattao. 12 Simrek ni Jesus iti Templo ket pinaruarna dagiti amin nga
agtagtagilako ken aggatgatang sadiay. Binalintuagna dagiti lamisaan dagiti
agsuksukat iti kuarta ken dagiti tugaw dagiti aglaklako iti kalapati. 13
Kinunana kadakuada, “Nailanad iti Nasantoan a Surat a kuna ti Dios,
‘Managanto ti balayko iti balay a pagkararagan.’ Ngem pagbalbalinenyo
met a rukib dagiti mannanakaw!” 14 Napan dagiti bulsek ken lugpi ken ni
Jesus idiay Templo ket pinaimbagna ida. 15 Nakaunget dagiti panguloen a
papadi ken mamaestro iti Linteg idi makitada dagiti nakaskasdaaw nga ar-
aramidenna ken mangngegda ti ipukpukkaw dagiti ubbing iti Templo,
“Madaydayaw ti Anak ni David!” 16 Ngarud, sinaludsodda ken ni Jesus,
“Mangngegmo ti sasawenda?” “Wen,” insungbatna. “Diyo aya nabasa ti
kuna ti Nasantoan a Surat? ‘Insurom dagiti ubbing ken maladaga a

42. mangyebkas iti umisu a panagdaydayaw.’ ” 17 Pinanawan ida ni Jesus,
rimmuar iti siudad ket napan immian idiay Betania. 18 Iti agsapa iti
sumuno a bigat, idi agsubli ni Jesus iti siudad, nabisinan. 19 Nakitana ti
maysa a kayo nga igos iti igid ti dalan. Inasitganna ngem awan nakitana a
bunga no di laeng bulong. Iti kasta, kinunana iti kayo, “Saankanton nga
agbunga!” Dagus a nagango ti kayo. 20 Nasdaaw dagiti adalan idi
makitada daytoy. “Kasano ti panaggango a dagus daytoy nga igos?”
sinaludsodda. 21 Insungbat ni Jesus, “Laglagipenyo daytoy! No
mamatikayo ket dikay agduadua, maaramidyonto ti kas iti inaramidko iti
daytoy a kayo. Saan la a dayta. Mabalinyonto pay a kunaen iti daytoy a
turod, ‘Umaliska ditoy ket tumpuakka idiay baybay,’ ket maaramidto a
kasta. 22 No adda pammatiyo, awatenyonto ti aniaman a dawatenyo iti
kararagyo.” 23 Nagsubli ni Jesus idiay Templo. Idi madama a
mangisursuro, immasideg kenkuana dagiti panguloen a papadi ken dagiti
panglakayen a Judio, ket sinaludsodda, “Ania ti kalintegam a mangaramid
kadagitoy? Siasino ti nangted kenka iti daytoy a turay?” 24 “Agsaludsodak
met kadakayo,” insungbat ni Jesus. “No masungbatandak, ibagak met
kadakayo no ania ti kalintegak nga agaramid kadagitoy. 25 Naggapuan ti
turay ni Juan a Mammuniag: iti Dios wenno iti tao?” Nagsisinnaludsodda,
“Ania ti isungbattayo? No kunatayo, ‘Naggapu iti Dios,’ kunananto
kadatayo, ‘Apay ngarud a dikay namati ken ni Juan?’ 26 Ngem no
kunatayo, ‘Naggapu iti tao,’ mabutengtayo met no ania ti aramiden dagiti
tattao ta imbilangda ni Juan a maysa a profeta.” 27 Iti kasta, insungbatda
ken ni Jesus, “Dimi ammo.” Kinuna ni Jesus kadakuada, “Diak met
ngarud ibaga kadakayo no ania ti kalintegak nga agaramid kadagitoy.” 28
“Ania ti makunayo iti daytoy? Adda idi ama nga addaan iti dua nga annak
a lallaki. Napan iti inauna ket kinunana, ‘Anakko, inka agtrabaho ita idiay
kaubasan.’ 29 “‘Diak kayat,’ kinuna ti anak, ngem kalpasanna, nagbabawi
ket napan met laeng. 30 “Napan met ti ama iti maikadua ket imbagana ti
kas iti insaona iti inauna. “ ‘Wen, ama,’ kinunana, ngem saan a napan. 31
“Siasino kadakuada ti nangtungpal iti pagayatan ti amada?” sinaludsod ni
Jesus. “Ti inauna,” kinunada. Kinuna ni Jesus, “Ngem daytoy met ti kunak
kadakayo. “Umun-unanto ngem dakayo a mapan iti Pagarian ti Dios dagiti
agsingsingir iti buis ken dagiti dakes a babbai. 32 Ta immay kadakayo ni

43. Juan a nangisuro iti pudno a dalan a surotenyo ket diyo pinati; ngem
namati kenkuana dagiti agsingsingir iti buis ken dagiti dakes a babbai. Ket
uray pay kalpasan ti pannakakitayo iti daytoy, dikay latta nagbabawi ken
namati kenkuana.” 33 Kinuna ni Jesus, “Denggenyo ti maysa pay a
pangngarig: Adda tao a nagmula iti adu nga ubas. Inaladanna ti kaubasan,
nangaramid iti pagpespesan iti ubas sa nangipatakder iti torre a
pagwanawanan. Kalpasanna, impaabangna ti kaubasan kadagiti
makitaltalon sa nagbiahe iti sabali a daga. 34 “Idi dumteng ti
panagbuburas iti ubas, imbaon ti akinkukua iti kaubasan dagiti adipennaa
mapan kadagiti makitaltalon tapno alaenda ti bingayna. 35 Ngem tiniliw
dagiti makitaltalon dagiti adipen. Kinabilda ti maysa kadakuada, pinatayda
ti maikadua ket inuborda ti maikatlo. 36 “Nangibaon manen kadagiti
adipen nga ad-adu ngem idi damo ket kasta met laeng ti inaramidda
kadakuada. 37 “Kamaudiananna, imbaonna kadakuada ti anakna. ‘Awan
duadua a padayawandanto toy anakko,’ kinunana. 38 “Ngem idi makita
dagiti makitaltalon ti anak ti akinkukua iti kaubasan, kinunada iti maysa
ken maysa, ‘Daytoyen ti agtawid! Umaykayo ta papatayentayo ket
kukuatayton ti kaubasan!’ 39 “Iti kasta, tiniliwda ti anak, ket inruarda iti
kaubasan sada pinatay. 40 “Ita,” sinaludsod ni Jesus, “inton umay ti
akinkukua iti kaubasan, anianto ti aramidenna kadagiti makitaltalon?” 41
Kinunada, “Awan duadua a patayennanto dagiti naranggas a makitaltalon.
Ket ipaabangnanto ti kaubasan kadagiti sabali a makitaltalon a mangtedto
kenkuana iti bingayna iti tiempo ti panagapit.” 42 Kinuna ni Jesus
kadakuada, “Diyo pay aya nabasa ti nailanad iti Nasantoan a Surat? ‘Ti
bato nga imbelleng dagiti agipatpatakder, Nagbalin a kangrunaan a bato.
Inaramid daytoy ti Apo, Ket anian a nakakaskasdaaw iti imatangtayo!’ 43
“Isut’ gapuna nga ibagak kadakayo,” innayon pay ni Jesus, “a maikkatto
kadakayo ti Pagarian ti Dios ket maitedto kadagiti tattao a makaited
kadagiti umno a bunga. 44 Maburburakto ti siasinoman a matnag iti
daytoy a bato, ket matumekto a kas tapok ti siasinoman a matupakanna.”
45 Nangngeg dagiti panguloen a papadi ken dagiti Fariseo dagiti
pangngarig ni Jesus ket naawatanda nga isuda ti sarsaritaenna. 46
Pinadasda a patiliw, ngem mabutengda kadagiti tattao ta imbilangda ni
Jesus a maysa a profeta.

44. Mateo 22
1 Nagaramat manen ni Jesus kadagiti pangngarig iti pannakisaona kadagiti
tattao. Kinunana, 2 “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti kastoy: Adda idi
maysa nga ari a nagpadaya gapu iti panagkasar ti anakna a lalaki. 3
Imbaonna dagiti adipenna a mangayab kadagiti naimbitaran, ngem dida
kayat ti umay. 4 Nangibaon manen kadagiti sabali nga adipen ket
kinunana: ‘Ibagayo kadagiti naawis a naisaganan ti padayak. Napartin
dagiti kalakian a baka ken dagiti napalukmeg nga urbon a baka ket
naisagana aminen a masapul. Ibagayo nga umaydan.’ 5 “Ngem saan a
nangikaskaso dagiti naimbitaran: napan ti maysa iti talonna, ti sabali iti
negosiona; 6 ket dagiti dadduma tiniliwda dagiti adipen sada pinarparigat
ken pinatay ida. 7 “Gapu iti napalalo a pungtot ti ari, imbaonna dagiti
soldadona ket pinatayda dagiti nangpapatay kadagiti adipen sada pinuoran
ti siudadda. 8 “Kalpasanna, inayaban ti ari dagiti adipenna ket kinunana,
‘Naisaganan ti padaya, ngem saan a maikari dagiti inimbitarak. 9 Inkayo
ngarud kadagiti kalkalsada ket awisenyo nga umay makidaya dagiti amin a
makitayo’. 10 “Napan ngarud dagiti adipen kadagiti kalkalsada. Inawisda
amin a tao a nasarakanda, naimbag man wenno dakes, ket napno ti
pagbodaan kadagiti makidaya. 11 “Idi sumrek ti ari a mangkita kadagiti
sangaili, nakitana ti maysa a tao a saan a nagkawes iti pakidaya. 12
Sinaludsod ti ari, ‘Gayyem, saanka a nagkawes iti pakidaya. Kasano a
nakastrekka?’ “Ngem nagulimek ti lalaki. 13 “Kinuna ngarud ti ari
kadagiti agserserbi, ‘Rimpongenyo daytoy a tao ket ipurruakyo iti
kasipngetan. Sadiay, agsangit ken agngaretngetto.’ ” 14 Kamaudiananna,
kinuna ni Jesus, “Adu dagiti maayaban ngem bassit dagiti mapili.” 15
Pimmanaw dagiti Fariseo ket nagtutulagda no kasano ti panangtiliwda ken
ni Jesus gapu kadagiti saona. 16 Imbaonda ngarud kenkuana dagiti
pasurotda ken sumagmamano a kameng ti partido Herodiano. Kinuna
dagiti naibaon, “Maestro, ammomi a saanka nga agul-ulbod. Isursurom ti
pudno maipapan iti pagayatan ti Dios. Dimo pakaringgoran no ania ti kuna
ti tao agsipud ta awan idumdumam. 17 Ibagam man ngarud kadakami no
ania ti kapanunotam iti daytoy? Maisalungasing kadi iti Linteg wenno
saan ti panagbayad iti buis iti Emperador?” 18 Ngem nadlaw ni Jesus ti
dakes a panggepda, ket kinunana, “Dakayo nga aginsisingpet! Apay a