Presentation was given at the Montenegrin Academy of Science and Arts in Podgorica, as well as at the Information Technology conference IT2016 in Žabljak, Montenegro.

1. Budućnost ICT je sad!
Dr Tomo Popović
Informacione tehnologije
Žabljak, 04.03.2016.

2. © 2016 Tomo Popovic 2
O meni
● Rođen 1969. godine u Novom Sadu
● Dipl.ing. (UNS), MS (Texas A&M), PHD (UCG), Postdoc
(UCG) na BIO-ICT projektu
● Više od 20 godina internacionalnog iskustva u domenu ICT
(industrijsko i univerzitetsko okruženje)
● SCJP, CSM, CSPO, CFTL, ISO9001
● Konsultant, Agile coach, project manager, programer,
istraživač
● Open source advocate
● Retro computing
www.linkedin.com/in/tomopopovic

3. © 2016 Tomo Popovic 3
Sadržaj
● Evolucija tehnologije
● Internet i Open Source
● ICT u Crnoj Gori
● Umjesto zaključka

4. © 2016 Tomo Popovic 4
Evolucija tehnologije i nauke

5. © 2016 Tomo Popovic 5
Maltusova Zamka
Izvor: rynotebook.wordpress.com/2014/03/13/the-malthusian-trap/
Thomas Robert Malthus
1766-1834

6. © 2016 Tomo Popovic 6
Bruto Domaći Proizvod
Izvor: www.towardsoneworld.eu

7. © 2016 Tomo Popovic 7
Murov zakon
● Broj gusto napakovanih
tranzistora u integrisanom
kolu se duplira svake dve
godine
Moore, Gordon E. (1965) “Cramming more
components onto integrated circuits”, Electronics,
April 19, 1965, pp 114-117
Izvor: www.computerhistory.org

8. © 2016 Tomo Popovic 8
Moore's Law
Izvor: www.hymax.co.za/the-power-of-moores-law/

9. © 2016 Tomo Popovic 9
Moore's Law vs. Performance
2x svakih 18-24 meseci
Izvor: software.intel.com

10. © 2016 Tomo Popovic 10
Memorija
1956, 3MB, 1t
2005 2014

11. © 2016 Tomo Popovic 11
Personalni računari

12. © 2016 Tomo Popovic 12
Razvoj nauke
Izvor: genome.cshlp.org
3.3GB

13. © 2016 Tomo Popovic 13
Linearno vs. eksponencijalno
● 5 godina, 32 puta
● 10 godina, 1000 (hiljadu)
puta
● 20 godina, 1000000 (milion)
puta
● 30 godina, 1000000000
(milijarda) puta
● Singularity 2029-2045
Izvor: Time Magazine

14. © 2016 Tomo Popovic 14
Prezentacija na UCG-u
Dr Jose Cordeiro

15. © 2016 Tomo Popovic 15
Sadržaj
● Evolucija tehnologije
● Internet i Open Source
● ICT u Crnoj Gori
● Umjesto zaključka

16. © 2016 Tomo Popovic 16
Broj uređaja na Internetu

17. © 2016 Tomo Popovic 17

18. © 2016 Tomo Popovic 18
Open Source
● Razvoj interneta i globalizacija, 1990-ih
● Linux operativni sistem, razvojni alati,
korisnički softver, scientific computing
● Široka primjena u akademiji i industriji
● Koncept da se ne kreira softver od početka,
nego da se nadograđuje postojeći

19. © 2016 Tomo Popovic 19

20. © 2016 Tomo Popovic 20
Hadoop Ecosystem
Izvor: blog.cloudera.com

21. © 2016 Tomo Popovic 21
GitHub - “Fejsbuk za programere”

22. © 2016 Tomo Popovic 22
Open Source Hardware

23. © 2016 Tomo Popovic 23
Internet i softver
● Eksponencijalno uvećanje broja softverskih
alata i njihovih mogućnosti (AI, ML, ES,…)

24. © 2016 Tomo Popovic 24
Sadržaj
● Evolucija tehnologije
● Internet i Open Source
● ICT u Crnoj Gori
● Umjesto zaključka

25. © 2016 Tomo Popovic 25
ICT oko nas
● Svjedoci smo “eksplozije” raspoloživih
podataka oko nas, nemoguće procesiranje bez
ICT alata
● ICT u svakodnevnom životu (računari, mobilni
uređaji, pametni uređaji, IoT… YouTube, Viber,
socijalne mreže, pretraživači, navigacija...)
● Podrška ostalim granama nauke i privrede:
poljoprivreda, medicina, genetika,
bioinženjerstvo, multimedija, energetika...

26. © 2016 Tomo Popovic 26
ICT u Crnoj Gori

27. © 2016 Tomo Popovic 27
Investiranje u ljude

28. © 2016 Tomo Popovic 28
Osvrt na region
● ICT promet u milijardama EU
● ICT kao privredna grana:
– Lokalno, zbog kontinualnog rasta potreba
– Globalno, kroz outsourcing

29. © 2016 Tomo Popovic 29
Primjer: Schneider DMS

30. © 2016 Tomo Popovic 30
Primjer: Frame

31. © 2016 Tomo Popovic 31
Primjer: EZ-DERM
Izvor: www.ezderm.com

32. © 2016 Tomo Popovic 32
Primjer: DunavNet

33. © 2016 Tomo Popovic 33
Primjer: BIO-ICT

34. © 2016 Tomo Popovic 34
Nemamo izgovor!
● Internet
● Otvoreni alati (open source, open hardware)
● Otvoreni podaci i pristup literaturi
● Outsourcing
– otvaranje globalnog tržišta
– pristup resursima (Cloud)
Izvor: shutterstock.com

35. © 2016 Tomo Popovic 35
Sadržaj
● Evolucija tehnologije
● Internet i Open Source
● ICT u Crnoj Gori
● Umjesto zaključka

36. © 2016 Tomo Popovic 36
Kako možemo pomoći?

37. © 2016 Tomo Popovic 37
Finalna poruka
● Linearno vs. eksponencijalno
● Internet i Open Source: kreiranje nove
vrednosti nadogradnjom postojećih rešenja
● ICT u svim granama nauke i privrede, ali i
ogroman potencijal kroz outsourcing

38. © 2016 Tomo Popovic 38
Hvala na pažnji!