SlideShare a Scribd company logo
1 of 17
Fiosrúchán Geografach
• Scileanna fiosrúchán geografach don trá a
  fhoghlaim agus a chleachta.

• 3ú Bealtaine – dul go dtí an trá.

• Tuairsc a scríobh suas agus tabhairt isteach an
  seachtain dár gcionn.
1.   Tonnta scriosacha nó tógála
2.   Luas síobadh feadh cladaigh
3.   Próifíl Trá
4.   Airde aill
5.   Fianaise cosaint chósta ó chreimeadh
     (grianghraif)
6. Fianaise trúailliú chósta (grianghraif)
Níos mó eolais: http://tiny.cc/tonnta
Tonnta scriosacha a thugtar ar tonnta le borruisce lag agus
cúlchaise láidir. Dá bhrí seo déanann siad creimeadh. (go leor
fuinnimh, aimsir stoirmiúil). Idir 10 agus 15 gach nóiméad.
Tonnta tógála a thugtar ar tonnta le borruisce láidir agus
cúlchaise lag. Dá bhrí seo déanann siad sil-leagan. (níl mórán
fuinnimh, aimsir chiúin). Idir 6 agus 9 gach nóiméad.
Tonnta scriosacha nó tógála?
• Modheolaíocht?



• Trealamh?
• Tagann na tonnta i dtreo an chladaigh ar
  uillinn.
• Bogann an borruisce, nuair a bhriseann sé, an
  t-ábhar suas ar an gcladach agus sil-leagtar
  chuid de ansin. Bogtar ar feadh an chladaigh
  mar gheall ar threo an na dtonn.
• Tugann an cúlchaise rionnt ábhar amach.
  Tarlaíonn sé seo arís agus arís, agus bogtar an
  t-ábhar ar aghaidh.
• Bíonn síobadh feadh cladaigh ag brath ar na
  rudaí seo a leanas:

     • An ghaoth
     • An taoide
     • Cruth an chósta
Conas luas síobadh feadh cladaigh a
               ríomh?
• Modheolaíocht?




• Trealamh?
• Séard atá i gceist le próifíl trá ná cruth an trá a
  thaifead ón uisce go dtí cúl an trá agus é a
  léiriú ar ghraif.

• Beidh mé ag iarraidh samplaí den ábhair sil-
  leagan atá ar an trá. Beidh ort iad a thomhais.
• Séard is aill ann ná fána ghéarr nó
  cheartingearach a bhíonn ag an gcósta.

• Beidh muid ag tomhais airde an aill.
• Déanann daoine iarracht iad féin agus gach
  rud a bhaineann leo a chosaint ó chreimeadh
  agus sil-leagan na farraige. Samplaí de seo ná:

  – Ballaí mara
  – Bollán
  – Gradhanna
  – Gaibiúin
• Aimsigh sampla de truailliú cósta. Glac
  griangraif de.
Ullmhúchán
• Tabhair leat ar an lá:
  – Eadaí atá feilliúnach don aimsir!
  – Leabhar nótaí beag
  – Peann nó peann luaidh
  – Staduaireadóir (1 don ghrúpa)
  – Camera (1 don ghrúpa)
A n té a c ha s a nn a
d h r o im a r a n
b h f a r r a ig e , b e id h
s ia d f lu ic h !

More Related Content

More from oideaaron

Gníomhaíochtaí príomhúla
Gníomhaíochtaí príomhúlaGníomhaíochtaí príomhúla
Gníomhaíochtaí príomhúlaoideaaron
 
Uisciú i n gleann na níle san éigipt
Uisciú i n gleann na níle san éigiptUisciú i n gleann na níle san éigipt
Uisciú i n gleann na níle san éigiptoideaaron
 
Griantaifeadán campbell stokes
Griantaifeadán campbell stokesGriantaifeadán campbell stokes
Griantaifeadán campbell stokesoideaaron
 
Innéacs um Fhorbairt Dhaonna (HDI)
Innéacs um Fhorbairt Dhaonna (HDI)Innéacs um Fhorbairt Dhaonna (HDI)
Innéacs um Fhorbairt Dhaonna (HDI)oideaaron
 
Olltháirgeacht náisiúnta
Olltháirgeacht náisiúntaOlltháirgeacht náisiúnta
Olltháirgeacht náisiúntaoideaaron
 
Murlach (lagoon)
Murlach (lagoon)Murlach (lagoon)
Murlach (lagoon)oideaaron
 
Tíreolaíocht don ardteist
Tíreolaíocht don ardteistTíreolaíocht don ardteist
Tíreolaíocht don ardteistoideaaron
 
Riaracháin
RiaracháinRiaracháin
Riaracháinoideaaron
 
Treithe fisiciúla
Treithe fisiciúlaTreithe fisiciúla
Treithe fisiciúlaoideaaron
 
Cén tír?
Cén tír?Cén tír?
Cén tír?oideaaron
 
Sainmhínithe de choimhlint agus de chogadh
Sainmhínithe de choimhlint agus de chogadhSainmhínithe de choimhlint agus de chogadh
Sainmhínithe de choimhlint agus de chogadhoideaaron
 
Ag déanamh léarscáile
Ag déanamh léarscáileAg déanamh léarscáile
Ag déanamh léarscáileoideaaron
 
14.1 Ag rangnú tíortha an domhain ó thaobh an gheilleagar de
14.1 Ag rangnú tíortha an domhain ó thaobh an gheilleagar de14.1 Ag rangnú tíortha an domhain ó thaobh an gheilleagar de
14.1 Ag rangnú tíortha an domhain ó thaobh an gheilleagar deoideaaron
 
Carraigeacha meiteamorfacha
Carraigeacha meiteamorfachaCarraigeacha meiteamorfacha
Carraigeacha meiteamorfachaoideaaron
 

More from oideaaron (20)

Gníomhaíochtaí príomhúla
Gníomhaíochtaí príomhúlaGníomhaíochtaí príomhúla
Gníomhaíochtaí príomhúla
 
Uisciú i n gleann na níle san éigipt
Uisciú i n gleann na níle san éigiptUisciú i n gleann na níle san éigipt
Uisciú i n gleann na níle san éigipt
 
Teocht
TeochtTeocht
Teocht
 
Griantaifeadán campbell stokes
Griantaifeadán campbell stokesGriantaifeadán campbell stokes
Griantaifeadán campbell stokes
 
Innéacs um Fhorbairt Dhaonna (HDI)
Innéacs um Fhorbairt Dhaonna (HDI)Innéacs um Fhorbairt Dhaonna (HDI)
Innéacs um Fhorbairt Dhaonna (HDI)
 
Olltháirgeacht náisiúnta
Olltháirgeacht náisiúntaOlltháirgeacht náisiúnta
Olltháirgeacht náisiúnta
 
Forbairt
ForbairtForbairt
Forbairt
 
Frontaí
FrontaíFrontaí
Frontaí
 
Fliuchras
FliuchrasFliuchras
Fliuchras
 
Murlach (lagoon)
Murlach (lagoon)Murlach (lagoon)
Murlach (lagoon)
 
Tíreolaíocht don ardteist
Tíreolaíocht don ardteistTíreolaíocht don ardteist
Tíreolaíocht don ardteist
 
Sorrento 14
Sorrento 14Sorrento 14
Sorrento 14
 
Riaracháin
RiaracháinRiaracháin
Riaracháin
 
Treithe fisiciúla
Treithe fisiciúlaTreithe fisiciúla
Treithe fisiciúla
 
Ithreacha
IthreachaIthreacha
Ithreacha
 
Cén tír?
Cén tír?Cén tír?
Cén tír?
 
Sainmhínithe de choimhlint agus de chogadh
Sainmhínithe de choimhlint agus de chogadhSainmhínithe de choimhlint agus de chogadh
Sainmhínithe de choimhlint agus de chogadh
 
Ag déanamh léarscáile
Ag déanamh léarscáileAg déanamh léarscáile
Ag déanamh léarscáile
 
14.1 Ag rangnú tíortha an domhain ó thaobh an gheilleagar de
14.1 Ag rangnú tíortha an domhain ó thaobh an gheilleagar de14.1 Ag rangnú tíortha an domhain ó thaobh an gheilleagar de
14.1 Ag rangnú tíortha an domhain ó thaobh an gheilleagar de
 
Carraigeacha meiteamorfacha
Carraigeacha meiteamorfachaCarraigeacha meiteamorfacha
Carraigeacha meiteamorfacha
 

Fiosrúchán geografach ty 2012

  • 2. • Scileanna fiosrúchán geografach don trá a fhoghlaim agus a chleachta. • 3ú Bealtaine – dul go dtí an trá. • Tuairsc a scríobh suas agus tabhairt isteach an seachtain dár gcionn.
  • 3. 1. Tonnta scriosacha nó tógála 2. Luas síobadh feadh cladaigh 3. Próifíl Trá 4. Airde aill 5. Fianaise cosaint chósta ó chreimeadh (grianghraif) 6. Fianaise trúailliú chósta (grianghraif)
  • 4. Níos mó eolais: http://tiny.cc/tonnta
  • 5. Tonnta scriosacha a thugtar ar tonnta le borruisce lag agus cúlchaise láidir. Dá bhrí seo déanann siad creimeadh. (go leor fuinnimh, aimsir stoirmiúil). Idir 10 agus 15 gach nóiméad.
  • 6. Tonnta tógála a thugtar ar tonnta le borruisce láidir agus cúlchaise lag. Dá bhrí seo déanann siad sil-leagan. (níl mórán fuinnimh, aimsir chiúin). Idir 6 agus 9 gach nóiméad.
  • 7. Tonnta scriosacha nó tógála? • Modheolaíocht? • Trealamh?
  • 8. • Tagann na tonnta i dtreo an chladaigh ar uillinn. • Bogann an borruisce, nuair a bhriseann sé, an t-ábhar suas ar an gcladach agus sil-leagtar chuid de ansin. Bogtar ar feadh an chladaigh mar gheall ar threo an na dtonn. • Tugann an cúlchaise rionnt ábhar amach. Tarlaíonn sé seo arís agus arís, agus bogtar an t-ábhar ar aghaidh.
  • 9.
  • 10. • Bíonn síobadh feadh cladaigh ag brath ar na rudaí seo a leanas: • An ghaoth • An taoide • Cruth an chósta
  • 11. Conas luas síobadh feadh cladaigh a ríomh? • Modheolaíocht? • Trealamh?
  • 12. • Séard atá i gceist le próifíl trá ná cruth an trá a thaifead ón uisce go dtí cúl an trá agus é a léiriú ar ghraif. • Beidh mé ag iarraidh samplaí den ábhair sil- leagan atá ar an trá. Beidh ort iad a thomhais.
  • 13. • Séard is aill ann ná fána ghéarr nó cheartingearach a bhíonn ag an gcósta. • Beidh muid ag tomhais airde an aill.
  • 14. • Déanann daoine iarracht iad féin agus gach rud a bhaineann leo a chosaint ó chreimeadh agus sil-leagan na farraige. Samplaí de seo ná: – Ballaí mara – Bollán – Gradhanna – Gaibiúin
  • 15. • Aimsigh sampla de truailliú cósta. Glac griangraif de.
  • 16. Ullmhúchán • Tabhair leat ar an lá: – Eadaí atá feilliúnach don aimsir! – Leabhar nótaí beag – Peann nó peann luaidh – Staduaireadóir (1 don ghrúpa) – Camera (1 don ghrúpa)
  • 17. A n té a c ha s a nn a d h r o im a r a n b h f a r r a ig e , b e id h s ia d f lu ic h !