Pismo Lamelli wydawane przez Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie Listopad 2011

1. ISSN 1732-4378
LAMELLI ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY INFORMATOR XI 2011
.COM.PL
nr 11 (95) R. VIII
Krakowska Książka Miesiąca
Karolina Grodziska Transpoetica
Krakowianki zapomniane. O niezwykłych paniach Turcja
pochowanych na Cmentarzu Rakowickim 1803-1920
P
Wydawnictwo Secesja rojekt Transpoetica powstał
z myślą stworzenia miejsca pre-
D
zieje Krakowa obfitują w nie- kadziesiąt, ukazując je w porządku chro- zentacji literatury mało znanej,
zwykłe kobiece postacie, panie nologicznym, według dat śmierci, po- z różnych obszarów kulturowych. W tym
z charakterem, talentem, wie- czynając od zmarłej w 1803 r. Apolonii miesiącu zapraszamy Państwa na spot-
dzą i urodą, zaczynając od Wandy i Na- Bursikowej, której jedyną przepustką do kanie Transpoetica Turcja, które-
wojki. Królowe i księżniczki, arystokrat- historii miasta jest fakt, iż została jako go gościem specjalnym będzie Metin
ki i szlachcianki, kupcowe i majstrowe, pierwsza pochowana na nowym cmen- Turan (1966) mieszkający w Ankarze.
mniszki i pątniczki, ladacznice i żebracz- tarzu. Książkę kończą wspomnienia kil- Metin Turan to postać ważna dla lite-
ki – zbyt mało poświęcano im samym ku kobiet, czynnych w konspiracji, wal- ratury tureckiej
miejsca w literaturze, kronikarstwie, czących, pracujących jako łączniczki czy kręgu. Warto jednakże przypomnieć – jest turkolo-
anegdocie. Równie niewiele wynika z ich pielęgniarki podczas I wojny światowej przynajmniej część owych zapomnia- giem, poetą, re-
tablicy nagrobnej czy nekrologu – o ile i wojny polsko-bolszewickiej. nych Krakowianek, którym przyszło daktorem uzna-
takie w ogóle otrzymały. Wśród setek osób o interesujących żyć i pracować w ciekawej, przełomo- nego czasopisma
Przedstawiane w niniejszej książce biografiach i dokonaniach, spoczywa- wej epoce – a przez nie nieco inaczej „Folklor/Ede-
Krakowianki wybrano według szczegól- jących na cmentarzu Rakowickim, wie- spojrzeć na oblicze niezwykłego miasta biyat”, naukow-
nego klucza, jaki stanowi – według słów le jest niezwykłych kobiet, choć trud- i jego dzieje. cem, aktywistą
Ambrożego Grabowskiego – cmentarz no nieraz podążać szlakiem ich dzia- na rzecz rozwoju
Rakowicki, swoista wielka księga. Ne- łalności, a nagrobne inskrypcje rzadko Spotkanie z autorką i wręczenie na- literatury. Jako
kropolia służąca miastu z górą 200 lat przychodzą tu z pomocą, literatura jest grody: 23 listopada, godz. 18.00 jednocześnie wy-
stała się miejscem spoczynku wielu cie- wciąż skromna, a liczne źródła i opowie- w Śródmiejskim Ośrodku Kultury kładowca litera-
kawych pań. Wybrano spośród nich kil- ści pozostały w zamkniętym rodzinnym tury, redaktor,
krytyk i poeta jest najbardziej odpo-
Zapraszamy na warsztaty! Więcej na www.lamelli.com.pl
wiednią osobą, która może polskiemu
Zaduszki organowe im. prof. Jana Jargonia odbiorcy przybliżyć poezję turecką. Po-
prosiliśmy Metina Turana o przygoto-
I
mpreza, która w dniach 6 do 13 listo- ne kierownictwo artystyczne w osobach wanie autorskiej prezentacji najciekaw-
no
pada br., już po raz ósmy wpisze się
w przestrzeń kulturalną miasta Kra-
Mirosławy Semeniuk-Podraza oraz Ma-
cieja Szubry.
II Ogólnopolska szych poetów tureckich, a także twór-
czości własnej. Spotkanie z nim będzie
kowa. Organizatorzy Rada i Zarząd Dziel- Konferencja niewątpliwie wyjątkowym wieczorem,
nicy I Miasta Krakowa, Akademia Muzycz- PROGRAM KONCERTÓW: którego nie zastąpią najlepsze antolo-
na w Krakowie – Katedra Organów, Śród- ~ 6 XI o godz. 19.30 w Bazylice Ma- Naukowa gie poezji tureckiej. To możliwość po-
a
miejski Ośrodek Kultury w Krakowie oraz riackiej: Wacław Golonka-organy. znania wyboru wierszy przygotowane-
Stowarzyszenie Przyjaciół Kioto w Krako- ~ 10 XI, g. 20.00 w Bazylice Naj-
Zanurzeni go dla nas przez tureckiego znawcę li-
ocenzurow
wie poświęcają je pamięci Profesora Jana świętszego Serca Pana Jezusa w Historii teratury, która to perspektywa rzadko
Jargonia, wybitnego krakowskiego or- w Krakowie, Arkadiusz Bialic-or- – Zanurzeni jest dana polskiemu czytelnikowi. Po-
ganisty, kompozytora i pedagoga. W ra- gany, Bartosz Gaudyn-trąbka. nadto, usłyszymy je – zgodnie z założe-
w Kulturze:
mach „Zaduszek” w krakowskich kościo- ~ 12 XI o godz. 18.00 w Akademii niami projektu Transpoetica – nie tylko
łach odbywają się liczne koncerty organo- Muzycznej, sala nr 404 – studenci Literatura w przekładzie, ale i w języku oryginal-
we znanych polskich oraz zagranicznych Katedry Organów: Jan Baciak – kl. czasów P nym: poezja bowiem to nie tylko treść,
muzyków. W tym roku będziemy mieli za- Dr hab. Marcina Szelesta, Michał RL-u o PRL-u ale i rytm, melodia, którą tłumaczenie
szczyt posłuchać nie tylko perfekcyjnej gry Kocot, – kl. Prof. Józefa Serafina. może zniekształcić. Co więcej, podczas
na organach ale też na gitarze klasycznej ~ 13 XI, g. 18.30 w Bazylice OO. spotkania będzie okazja do zadania py-
czy trąbce. Wystąpią m.in. Wacław Go- Paulinów na Skałce: Grzegorz Koś- tań i włączenia się do dyskusji o poezji
lonka, Arkadiusz Bialic, Bartosz Gaudyn ciński – organy, Massimo Gasbar- tureckiej z osobą, która żyje nią na co
czy Massimo Gasbarroni. Jak zwykle nad roni – gitara. dzień.
przebiegiem koncertów czuwa niezawod- Gorąco zachęcamy do przeczytania
artykułu dr hab. Grażyny Zając, która
www.zaduszkiorganowe.pl pisze o poezji tureckiej i przybliża twór-
czość Metina Turana na str. 9.
Zaduszki organowe Transpoetica Turcja
28 listopada, poniedziałek,
godz. 18:00
im. prof. Jana Jargonia 6–13 listopada 2011 r. Zapraszamy wszystkich miłośników
dobrej poezji!

2. Program listopad 2011 Podróże dalekie i bliskie...
Śródmiejski Ośrodek Kultury
ul. Mikołajska 2, 31-027 Kraków, tel. 12 422-08-14, www.lamelli.com.pl A Hopi wciąż przywołują deszcz
2 XI, godz. 17.00
Grupa Każdy – otwarte warsztaty poetyckie. Prowadzenie: Magdalena Wę-
grzynowicz-Plichta
3 XI, godz. 18.00
Krakowski Klub Podróżników: LAPONIA – Anna Nacher & Marek Sty-
czyński
Relacja z kolejnego trekkingu za kręgiem polarnym: 1000 fotografii, nagrania
terenowe, joik, instrumenty muzyczne i etnobotanika Saamów.
Marek Styczyński: „Czuję przestrzeń wszystkimi zmysłami, pojawia się przy-
pływ emocji i poczucia ważności każdej chwili. Jakby rodzaj świętości otoczenia
i obecności czegoś znacznie większego niż my, ale bez poczucia mojej małości
czy winy, bez poczucia bezprawności bycia. Wzrok pokazuje drogę, słuch, smak
i zapach wyprzedza wzrok, z każdym krokiem wzrasta ekstatyczne doznanie siły
i wielkiej przyjemności wędrowania. W jakimś sensie to forsowny, długotrwa-
ły marsz jest początkiem kultury – emocji, transu, śpiewu/dźwięku, rytmu. Jest
czas, aby poczuć wszystkie aspekty marszu... dzisiaj w blisko 6 godzin przeszli-
P
śmy około 15 km.” (23.07., Akkastugorna – Kisurisstugan) ołudniowy Zachód USA to malow-
Polecamy relację z lipcowego trekkingu autorów na trasie: Gallivare – Ahkka – Padje- nicze pustynie poprzecinane pła-
lanta National Park – Sarek National Park – Kvikkjokk – Jokkmokk w północnej Szwe- skowyżami i kanionami, a także
cji – http://www.fragile.net.pl/czytelnia/styczynski-nacher-padjelanta-trek.php miejsce bogate w historie różnych ludów
i kultur, gdzie przenikają się wpływy in- świata przez góry. Z każdą górą wiąże się
4 XI, godz. 17.00 diańskie, meksykańskie i dawnego Dzi- jakiś mit, do dzisiaj są to miejsca odpra-
„Nasz patriotyzm” – koncert Chóru Hejnał pod dyrekcją Macieja Chyliń- kiego Zachodu. Chyba jednak to przede wiania specjalnych ceremonii. Z kolei
skiego, akompaniament: Ewa Zubrzycka. wszystkim Indianie wraz z dziką przy- Indianie Ute w górach znajdujących się
rodą regionu stanowią o jego wyrazisto- w ich rezerwacie w Kolorado wciąż od-
7 XI, godz. 18.00 ści. Południowy Zachód to też obszar, prawiają Taniec Słońca. Tych uroczy-
Krakowski Oddział Związku Literatów Polskich zaprasza na kolejny wieczór na którym przeszłość wszędzie miesza stości nie mogą z reguły oglądać obcy.
literacki z cyklu Orszak Apollina: „Gdzie płoszy się sen” Renaty Batko. Pro- się z teraźniejszością i gdzie wiele tubyl- Niektóre święte góry, np. San Franci-
mocja tomiku poezji. Wiersze recytują: Klaudia Sikorska, Aleksandra Batko, czych tradycji i zwyczajów zdołało prze- sco Peaks koło Flagstaff w Arizonie, waż-
Łukasz Batko. Oprawa muzyczna duet: Izabela Berdy (obój) i Jacek Kopiec trwać do dnia dzisiejszego. ne dla Indian Nawaho i Pueblo, są dziś
(fortepian). Prowadzenie: Magdalena Węgrzynowicz-Plichta. Plemiona indiańskie regionu Czte- w dużym stopniu zamieniane na sto-
rech Kątów (pogranicze stanów Arizona, ki narciarskie. Z gór San Francisco we-
8 XI, godz. 18.00 Utah, Kolorado i Nowy Meksyk na Połu- dług wierzeń Hopi (jedna z grup Pueb-
Filmowy Klub Historyczny. dniowym Zachodzie), jak Pueblo, Nawa- lo) przychodzą do ich wiosek duchy ka-
Instytut Pamięci Narodowej oraz Śródmiejski Ośrodek Kultury zapraszają na ho, Ute, Apacze i Pima do dziś kultywu- tchina przynosząc deszcz, tak pożądany
projekcję dwóch filmów dokumentalnych pt.: „Marian Gołębiowski przez trzy ją tradycje swoich przodków. Mieszkają w pustynnym krajobrazie.
konspiracje” (2010, 27 min) oraz „Ostoja” (2007, 25 min). oni na tym samym obszarze, na którym Indianie Pueblo, podobnie jak wie-
po raz pierwszy spotkali ich w XVI wie- le plemion Południowego Zachodu, za-
9 XI, godz. 18.00 ku hiszpańscy konkwistadorzy, którzy chowując swoją bogatą tradycję i spuś-
Losy polskich Sybiraków w Afryce – spotkanie z dr. Hubertem Chu- szukali tu złota. Zamiast skarbów na- ciznę po przodkach, zdają sobie też spra-
dzio. potkali jednak zorganizowane społecz- wę, że żeby ich kultura przetrwała muszą
Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń oraz Studenckie Kolo ności Indian Pueblo-rolników uprawia- funkcjonować w nowoczesnym państwie
Naukowe Historyków Uniwersytetu Pedagogicznego zinwentaryzowało i odno- jących kukurydzę i architektów budu- amerykańskim. Od kilku dekad widać
wiło 3 największe polskie cmentarze w Afryce Wschodniej. Ekspedycja pod kie- jących kilkupiętrowe domy z kamienia wyraźnie wzrastające tendencje do za-
rownictwem dra Huberta Chudzio dotarła do Tengeru w Tanzanii (pod Masy- i drewna (dzisiaj często mówi się, że były chowania tożsamości poszczególnych lu-
wem Kilimandżaro) oraz do Koji (nad Jeziorem Wiktorii) i Masindi w Ugandzie. to pierwsze bloki mieszkalne w Amery- dów indiańskich przy jednoczesnym wy-
W miejscach tych znajdowały się największe osiedla polskich Sybiraków, którzy ce) oraz innych plemion. korzystaniu zdobyczy cywilizacji. Dzisiaj
wraz z armią gen. Andersa w 1942 roku opuścili ZSRR. W sumie w Afryce w latach Nierozerwalny związek tamtejszych Indianie to także naukowcy, biznesmeni
1942–1952 znalazło się około 20 tysięcy Polaków rozlokowanych w 22 osiedlach. Indian z przyrodą był znany od za- i artyści, i można śmiało powiedzieć, że
Uczestnicy misji do Afryki Wschodniej przedstawią film z wyprawy oraz opowie- wsze, m.in. przez symbolikę krajobrazu mają także wymierny wpływ na budowę
dzą o wynikach swojej pracy. i czczone święte miejsca. Indianie Nawa- społeczeństwa amerykańskiego, a nie są
ho, sąsiedzi Pueblo, wierzą, że ich dawne tylko „rasą odchodzącą w przeszłość”.
10 XI, godz. 17.00 tereny ograniczone były z czterech stron Radosław Palonka
Poprzez Kresy. Tulczyn i Winnica. Zdjęcia i komentarz: Piotr Korpanty.
Wracając z Humania w kierunku zachodnim warto zatrzymać się w Tulczynie,
należącym w XVIII w. do Potockich, którzy zbudowali tam zespół pałacowy oto-
czony rozległym parkiem krajobrazowym. Mimo, że pałac zachował się w du-
żej mierze w stanie ruiny, do dziś imponuje swoim gigantycznym założeniem.
W Tulczynie zachowała się również XVIII-wieczna świątynia podominikańska
oraz neogotycki kościół św. Stanisława Kostki. Miasto Winnica powstało jako
forteca zbudowana na skalistych brzegach rzeki Boh. Zachowały się tam prze-
kształcone dawne założenia klasztorne: Jezuitów, Dominikanów oraz Kapucy-
nów, który pełni obecnie rolę kościoła parafialnego. Niedaleko Winnicy położo-
na jest Woronowica, w której właściciele Grocholscy zbudowali w XVIII w. kla-
sycystyczną rezydencję oraz kościół św. Michała Archanioła.
14 XI, godz. 18.00
„Rozmowy o Kresach”. Spotkanie z Andrzejem Gaczołem wokół książki Jana
Fitzke – Z Wołynia 1936–1939, wydanej w setną rocznicę jego urodzin popra-
widzi Janusz M. Paluch.
2 LAMELLI.COM.PL ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY

3. Jan Fitzke, archeolog, badacz przeszłości Wołynia, po rozpoczętej karierze na-
ZBIGNIEW WODECKI ukowca, stał się ofiarą zbrodni katyńskiej. Ta publikacja przybliża jego osiągnię-
cia, dorobek naukowy, pionierską pracę na Wołyniu, gdzie, jako kustosz, kie-
rował Muzeum w Łucku, a także pokazuje związki, jakie zawsze łączyły Wołyń
– bez Pszczoły, z Bachem i skrzypcami z Krakowem, centrum narodowej tradycji i kolebką uniwersyteckiej myśli.
16 XI, godz. 19.00
„Oto Zbigniew Wodecki w „formule dwa Wykład otwarty z filmoznawstwa „Włoskie kino grozy – giallo” wygłosi
w jednym” – kompletny, totalny… Zaczynasz Amelia Wichowicz.
od koncertu Karłowicza, który grałeś na dy-
plomie w średniej szkole. 16 XI, godz. 19.00
Koncertu, którego twórca zapisał na partytu- Koncert ICON ORKIESTRA i Przyjaciele „Miłość trwa”
rze, że nie przypuszcza, by ktokolwiek go za- Miłość to uczucie, które od zawsze było inspiracją do tworzenia rozmaitych dzieł
grał, bo jest bardzo trudny. A potem przecho- sztuki. Wyrażano ją na wiele sposobów, towarzyszyła różnym momentom życia
dzi on w Koncert d-moll, po czym gram Kon- człowieka. ICON ORKIESTRA wraz z przyjaciółmi chce pokazać to piękne uczu-
cert e-moll Mendelssohna-Bartholdy’ego, cie w rozmaitych odsłonach muzycznych. Różne oblicza Miłości zostaną wyrażo-
później Czajkowskiego D-dur. Po Czajkowskim ne różnymi stylistykami muzycznymi. Klasyczny kwartet smyczkowy, fortepian,
początek Koncertu d-moll Wieniawskiego i po- zespół wokalny i soliści – takie grupy wykonawców pozwalają pokazać, że Miłość
wracam do Bacha, z którego przechodzę do trwa, ma wiele barw i wciąż nadaje sens naszemu życiu.
Zacznij od Bacha, odkładam skrzypce, biorę Bilety: 20 zł (normalny), 15 zł (ulgowy).
trąbkę i staję się piosenkarzem. Efekciarskie.
Ale i efektowne. Jak mówią. 17 XI, godz. 19.00
Tak więc stopień trudności pierwszej, gra- Krakowski klub Podróżnika zaprasza. Barbara i Andrzej Pasławscy: Ko-
nej z orkiestrą części jest wysoki. Tu już nie ma zmiłuj się; trzeba się rozegrać, sovo – podróż ponad podziałami?
trzeba sobie palce naciągnąć, trzeba ćwiczyć gamy, tercje i tak dalej. Co czynię Kosovo – najmłodsze państwo Europy, kraina zwana dawniej Dardanią, obec-
i czuję się o wiele lepiej. To dodaje mi wiary w siebie, a to ważne. nie od 2008 roku Republika Kosova. Multietniczny kraj na styku wielu kultur.
Dodajmy, co śpiewasz po tak ambitnym wstępie… Państwo, o które nadal toczy się spór pomiędzy Serbami, a Kosowarami. Tu na-
Z klasyki są „Mona Lisa” Nat King Cole’a, „When I fall in love”, „Somewhere ocznie można przekonać się, iż bałkański lont tli się nieprzerwanie. Tu zobaczyć
Over the Rainbow” z Czarnoksiężnika z krainy Oz, niegdyś wylansowane przez można kolebkę prawosławia i najstarsze zachowane cerkwie, illiryjskie stano-
matkę Lizy Minnelli… wiska archeologiczne i najnowszą, krwią i okrucieństwem naznaczoną, histo-
Judy Garland. rię tego narodu. Jednocześnie toczy się tam normalne życie gościnnych i przyja-
To numery, na których się wychowałem – z kantyleną. Po prostu piękne. Trzeba znych ludzi, rzeczywistość jakże odmienna od tej, jaką starają się kreować media
umieć śpiewać, by je zaśpiewać.” i światowa opinia. To nie tylko polityka i martyrologia, to piękny kraj, wspania-
łe góry, jaskinie, zabytkowe, wielokulturowe miasta. Postaramy się pokazać ten
Powyższy fragment, czy lepiej frag- A zatem jubileusz musi odbyć się kraj bezstronnie, jego walory przyrodnicze, ładunek historyczny, kraj bezpiecz-
mencik z mojej, czy też z naszej książ- w tym miejscu, w sali przy ul. Zwie- ny, pod warunkiem, że przygotujemy się dobrze do jego penetrowania.
ki „Zbigniew Wodecki. Pszczoła, Bach rzynieckiej, gdzie grał także, w tej sa-
i skrzypce” – wszak Zbyszek jest i tytu- mej orkiestrze, na trąbce ojciec Zbysz- 18 XI, godz. 19.00
łem i współtwórcą zarazem – najlepiej ka Wodeckiego, Józef. Oczywiście bę- Scena Lamelli zaprasza: Teatr M.I.S.T. „Moskwa –Pietuszki” wg W. Je-
oddaje istotę tego, co ma wydarzyć się dzie i orkiestra – Orkiestra Symfoniczna rofiejewa.
29 listopada w Filharmonii Krakow- Krakowska Młoda Filharmonia pod dyr. Przekład: Andrzej Drawicz; adaptacja i reżyseria: Stanisław Michno;
skiej. Bo wprawdzie artysta takie kon- Tomasza Chmiela, i chór – Strzyżowski scenografia: Gabriel Abartowicz; efekty akustyczne: Paweł Wilczyński;
certy z orkiestrami już w Polsce czas ja- Chór Kameralny pod dyrekcją dr hab. występują: WOJCIECH MICHNO, Anna Dzierża, Marek Wolny; głosy
kiś daje, ale takiego, jak ten, z tylu wyko- Grzegorza Oliwy, i goście – Alicja Ma- z off’u: Elena Korpusenko, Anna Dzierża
nawcami jeszcze nie było!!! jewska, Beata Rybotycka, Jacek Wójci- Po raz pierwszy powieść „Moskwa – Pietuszki” została wydrukowana w izrael-
Miejsce jest nieprzypadkowe; to tam cki, Wlodzimierz Korcz. skim almanachu. W trzy lata później w paryskim YACA Press. Tym samym na-
1 sierpnia 1971 roku, w miesiąc po ślubie, I pewnie będą jakieś niespodzianki. brała rozgłosu. W ZSRR Jerofiejew czytany tylko w rękopisach, tępiony przez
zasiadł przy pulpitach pierwszych skrzy- I gdzieś w tle pojawi się książka „Pszczo- władze za „oportunizm i pijaństwo”. Jego droga z Moskwy do Pietuszek jest oso-
piec w Orkiestrze Polskiego Radia młody ła, Bach i skrzypce”, wydana pięknie bistą krzyżową drogą radzieckiego pisarza, który aby żyć, musi pić. Oniryczna
absolwent Państwowej Szkoły Muzycz- przez oficynę Prószyński i S-ka, w której jazda, mijane stacje, stają się wielkim tragikomicznym obrazem zniewolenia. Te-
nej II stopnia, by spędzić w niej sześć wspomniani powyżej goście koncertu ta- atr M.I.S.T. również wsiadł do pociągu na szeroki tor, aby razem z Wienią doje-
lat. Wcześniej miał już sposobność grać koż się wypowiadają, a i bohater książ- chać do Pietuszek, gdzie „słowiki śpiewają przez cały rok i jaśmin kwitnie nie-
w Krakowskiej Orkiestrze Kameralnej ki o nich mówi w zamykającym ją „Alfa- ustannie”. Bilety: 25 zł (normalny), 15 zł (ulgowy).
Kazimierza Korda, i w zespole Anawa, becie Zbigniewa Wodeckiego”. Oto przy-
już współpracował z Ewą Demarczyk... kłady: 21 XI, godz. 19.00
Ot, świetny, zdolny skrzypek, który „ALICJA MAJEWSKA: Lśnią- Wariacje na temat człowieka
z czasem zacznie komponować piosenki, ca gwiazda, która jest artystką. Także Spotkanie autorskie Pauliny Knyziak-Niezgodzkiej. W programie wiersze i pro-
zacznie śpiewać i stanie się jedną z naj- w domu, gdy z poczuciem misji przyj- jekcja obrazów autorki.
bardziej rozpoznawalnych, najbardziej muje gości. Zajmuje się nimi z taką samą Paulina Knyziak-Niezgodzka; od urodzenia mieszka w Krakowie. Ukończyła Et-
lubianych i najwspanialszych postaci nologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Poetka, malarska, animatorka kultury.
polskiej estrady. Dokończenie na str. 4 Laureatka konkursów poetyckich i wyróżnień za reżyserię spektakli teatralnych.
Jej wiersze drukowane były także w tomikach zbiorczych Krakowskiej Konfra-
29 listopada 2011 r., godz. 19.30 terni Poetów Dźwięczenie słowem, Święta codzienność, Świąteczne przesłania.
JUBILEUSZ Z GWIAZDAMI, 22 XI, godz. 19.00
Spotkanie z Historią ONLINE czyli prezentacja gier edukacyjnych IPN promu-
CZYLI 40 LAT NA ESTRADZIE ZBIGNIEWA WODECKIEGO jących w sposób nowoczesny Naszą Historię.
Filharmonia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie.
W koncercie udział wezmą: Alicja Majewska, Beata Rybotycka, Włodzimierz 23 XI, godz. 19.00
Korcz, Jacek Wójcicki, Orkiestra Symfoniczna Krakowska Młoda Filharmo- „Krakowska Książka Listopada”
nia pod dyrekcją Tomasza Chmiela, Strzyżowski Chór Kameralny pod dyrekcją Karolina Grodziska – Krakowianki zapomniane. O niezwykłych pa-
Grzegorza Oliwy. niach pochowanych na Cmentarzu Rakowickim 1803–1920 (Wydaw-
nictwo Secesja). Wręczenie nagrody i spotkanie z autorką. Prowadzenie: Bro-
Bilety w cenie: 60 zł, 80 zł oraz 100 zł dostępne: nisław Maj.
– Śródmiejski Ośrodek Kultury, ul. Mikołajska 2, rezerwacje: bilety.sok@poczta.fm
– Info Kraków, ul. św. Jana 2, tel. 12 421 77 87 24, 25 XI, godz. 10.00 – 16.00
– Filmotechnika, Pasaż Bielaka Rynek Główny 9, tel. 12 422 89 45 Wydział Filologiczny Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edu-
kacji Narodowej w Krakowie oraz Śródmiejski Ośrodek Kultury w Kra-
INFORMATOR listopad 2011 LAMELLI.COM.PL 3

4. kowie zapraszają na: III Ogólnopolską Konferencję Naukową „Zanurzeni Filmowy klub historyczny
w Historii – Zanurzeni w Kulturze: Literatura czasów PRL-u o PRL-u”.
Konferencja jest już trzecią z cyklu Zanurzeni w Historii – Zanurzeni w Kulturze
(poprzednie były poświęcone twórczości Jacka Kaczmarskiego – 2009 r. oraz
kultowym serialom PRL-u – 2010 r.). Zależy nam, aby prezentowane referaty
były jak najszerszym, interdyscyplinarnym spojrzeniem na twórczość literacką
Walka przez całe życie...
(prozę, poezję, dramat) powstałą od zakończenia II wojny światowej do transfor-
W
macji 1989 roku; aby na literaturę piękną spojrzeć nie tylko z perspektywy histo- latach 2006-2010 Ośrodek Z kolei drugi film OSTOJA, to doku-
rycznoliterackiej, ale również historycznej, socjologicznej, kulturoznawczej czy TVP w Lublinie wraz z Biu- ment opowiadający o działalności kon-
filozoficznej. Okazję takiego oglądu zdają się dawać wydarzenia kilku poprzed- rem Edukacji Publicznej IPN spiracyjnej kpt. Wacława Rejmaka (ps.
nich dekad – od kształtowania się nowych warunków w drugiej połowie lat 40., o/Lublin zrealizował na zamówienie TV „Ostoja”). Przedwojenny nauczyciel,
poprzez fazę realizmu socjalistycznego, tzw. małą stabilizację, epokę Gierka… aż Polonia, w ramach cyklu „Z archiwum uczestnik kampanii wrześniowej 1939
do pierwszej „Solidarności” 1980/81, stanu wojennego, po koniec lat 80. IPN”, osiemdziesiąt filmów dokumen- r., w wyniku której dostaje się do niewo-
Organizatorzy: dr Marek Karwala, mgr Barbara Serwatka, mgr Magdalena Ki- talnych o tematyce historycznej obej- li niemieckiej, skąd po kilku tygodniach
lian. Informacje dotyczące programu Konferencji dostępne będą już niebawem mujące najnowszą historię Polski czyli, zostaje zwolniony. Aktywnie współtwo-
na facebooku i stronie internetowej: www.lamelli.com.pl lata 1939–1956. W listopadowym reper- rzy struktury AK powiatu Lublin, w koń-
tuarze Filmowego Klubu Historyczne- cu zostaje oficerem do spraw dywersji
24 XI, godz. 20.00 go zaprezentujemy Państwu dwa filmy. Obwodu Łuków AK.
Spektakl teatralny Centrali 77 w ramach Konferencji Literatura czasów Pierwszy dokument to MARIAN GO- 29 czerwca 1945 r. po wielu rozmo-
PRL-u o PRL-u. Wstęp wolny. Szczegóły na plakatach, facebooku i stronie inter- ŁĘBIOWSKI PRZEZ TRZY KON- wach, jakie prowadził z UB, zdecydo-
netowej: www.lamelli.com.pl SPIRACJE, przybliżający postać płk. wał o ujawnieniu Obwodu Łuków. Wy-
Mariana Gołębiowskiego (ps. „Ster”, prowadził z konspiracji 400 żołnie-
28 XI, godz. 18.00 „Korab”), który przez całe swoje życie rzy. Mimo to, 18 października 1945 r. k.
Transpoetica Turcja był w konspiracji. Najpierw, jako cicho- miejscowości Pociecha został zastrze-
Spotkanie z poezją dawną i współczesną, w języku oryginalnym i przekładzie. ciemny zrzucony do okupowanej Pol- lony przez UB. Zapraszam Państwa do
Gość specjalny: Metin Turan z Ankary – działacz na rzecz promocji litera- ski w nocy z 1 na 2 października 1942 r., obejrzenia filmów, które umożliwiają
tury i folkloru, krytyk literacki, wykładowca, poeta. objął stanowisko szefa Kedywu Inspek- nam poznać skomplikowane losy minio-
Metin Turan opowie o kondycji współczesnej poezji tureckiej i o jej związkach toratu Zamość. Od jesieni 1943 r., peł- nych pokoleń.
z tradycją, a także zaprezentuje autorski wybór najciekawszych wierszy swoich ni funkcję Komendanta Obwodu Hru- Marek Górka
krajan. Słowo wstępne: dr hab. Grażyna Zając. Szczegóły na str. 9 bieszów AK. 21 stycznia 1946 r., zo-
staje aresztowany przez Ministerstwo
29 XI, godz. 19.30 Bezpieczeństwa Publicznego i sądzony
„Jubileusz z gwiazdami czyli 40 lat na estradzie Zbigniewa Wodeckiego” w procesie I Zarządu Głównego orga-
Filharmonia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie, ul. Zwierzyniecka 1. nizacji Wolność i Niezawisłość, otrzy-
W koncercie udział wezmą: Alicja Majewska, Beata Rybotycka, Włodzi- muje karę śmierci. Zostaje ułaskawio-
mierz Korcz, Jacek Wójcicki, Orkiestra Symfoniczna Krakowska Młoda Fil- ny przez Bieruta, a w 1956 r., na pod-
harmonia pod dyrekcją Tomasza Chmiela, Strzyżowski Chór Kameralny pod stawie dekretu o amnestii wychodzi
dyrekcją Grzegorza Oliwy. na wolność. Odnawia kontakty z pod-
Bilety: w cenie: 60 zł, 80 zł oraz 100 zł. Sprzedaż: Śródmiejski Ośrodek Kultury, komendnymi, a z czasem angażuje
ul. Mikołajska 2, rezerwacje: bilety.sok@poczta.fm; Info Kraków, ul. św. Jana 2, się w opozycyjną działalność w orga-
tel. 12 421 77 87, Filmotechnika, Pasaż Bielaka Rynek Główny 9, tel. 12 422 89 45. nizacji „Ruch” oraz ROPCiO. Zmarł
w Warszawie 18 X 1996 r.
30 XI, godz. 18.00
Spotkanie Autorskie wokół książki pod red. prof. Bolesława Farona pt.: „Wo- Zapraszamy do
kół Władysława Orkana. Aspekty literackie, kulturowe i medialne” Śródmiejskiego Ośrodka
„Oddajemy do rąk Czytelnika zainteresowanego literaturą Młodej Pol- Kultury
ski, twórczością autora Komorników, W roztokach i Drzewiej książkę, 8 listopada br.,
na którą składają się studia proponujące nowe odczytania tego dorob- na godz. 18.00,
ku, nowe propozycje badawcze (np. medialne) (...). Oczywistą jest rzeczą, że do Filmowego Klubu Historyczne-
wszyscy autorzy mieli świadomość monumentalnego dzieła Stanisława Pigonia go gdzie dzięki uprzejmości kra-
Władysław Orkan. Twórca i dzieło (1958) oraz jego edytorskich zasług dla do- kowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, zobaczymy filmy dokumental-
robku „dumaca z Poręby”. Myślę, że dokonania w tej materii autora Z Komborni ne pt.: MARIAN GOŁĘBIOWSKI PRZEZ TRZY KONSPIRACJE (2010, 27 min),
w świat obligowały, zmuszały autorów doświadczonych i młodych do poszukiwa- w reżyserii: Adama Sikorskiego oraz OSTOJA (2007, 25 min), w reżyserii: Adama
nia własnych dróg i współczesnych metod interpretacji dorobku Orkana. Dzięki Sikorskiego. Zapraszamy!
temu otrzymaliśmy książkę, która – w moim przekonaniu – spełnia wymogi po-
ważnego dzieła naukowego, a jednocześnie napisana została stosunkowo przy-
stępnym językiem, co sprawia, że może służyć szerszemu gronu odbiorców, jak
uczniowie, nauczyciele i inni miłośnicy dorobku pisarza.” (Bolesław Faron) Dokończenie ze str. 3 Bo Zbigniew Wodecki to także
mistrz autoironii, czego daje liczne do-
pieczołowitością jak sobą przed wyj- wody w książce, opowiadając o swym
Klub „Strych” ściem na scenę. Jedyna polska piosen- dzieciństwie, gdy chciał być Robin Ho-
ul. Masarska 14, 31-539 Kraków, tel. 12 421 89 92, e-mail: KlubStrych@interia.pl karka, która śpiewa, unosząc się dziesięć odem, o latach ćwiczeń na skrzypcach,
centymetrów nad ziemią. które, o dziwo, same grać nie chciały,
WŁODZIMIERZ KORCZ: Fana- o tym, jakim był łobuzem, zanim go nie
KLUB INTERNETOWY „STRYCH” tyk perfekcji do szlagtrafienia. Przycze- wyrzucono z I klasy liceum muzyczne-
czynny: poniedziałek – czwartek 15.00 – 21.00, piątek 13.00 – 20.00 pia się do każdej nuty, do każdego sło- go.
1 godz. – 2 zł; 2 godz. – 4 zł; (3 – cia godz. GRATIS) wa. Nie da się z nim pracować. Ale jeśli A potem już było tylko lepiej, czego
kiedykolwiek zaproponują mi zrobienie potwierdzeniem tak piękna kariera i tyle
KOŁO MANGA ANIME „YOKAI” jakiegoś poważnego koncertu, kierowni- wpisanych w dzieje polskiej piosen-
pokazy anime, przygotowanie programu i wspólne wyjazdy na konwenty i impre- kiem muzycznym będzie Korcz. Jeśli się ki kompozycji, tyle nagród. I olbrzymie
zy mangowe. zgodzi. A zgodzi się na pewno. W Pary- rzesze fanów.
Spotkania: środa 18.30 – 21.30 żu pomimo ostrego ataku lumbago mu- Pewnie pojawią się 29 listopada
siałem zagrać koncert, bo on był kie- w Filharmonii Krakowskiej, by zaśpie-
KOŁO GIER STRATEGICZNYCH rownikiem. Bo Korczowi się nie odma- wać Zbigniewowi Wodeckiemu „sto lat”.
rozgrywanie bitew, kampanii i specjalnych scenariuszy klubowych do Warmachine: wia! Trzeba cenić własne życie. Za to od A wiemy, że planują przyjazd i osoby
Hordes, Malifaux, Mordheim, itp., dysponujemy stołami do gry, szerokim asorty- tamtego czasu z satysfakcją mogę pisać spoza Krakowa, spoza Polski...
mentem makiet i akcesoriami modelarskimi. w życiorysie, że jestem jedynym face- Oj, będzie się działo!
Spotkania: poniedziałek godz. 16.00 – 21.30, piątek godz. 16.00 – 21.00 tem, któremu Korcz wiązał buty”. Wacław Krupiński
4 LAMELLI.COM.PL ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY

5. III Ogólnopolska Konferencja Naukowa KOŁO GIER PLANSZOWYCH
rozgrywki we współczesne gry planszowe: negocjacyjne, familijne, ekonomiczne,
Zanurzeni w Historii – Zanurzeni w Kulturze strategiczne, historyczne.
Spotkania: wtorek, czwartek godz. 16.00 – 21.30
Literatura czasów PRL-u o PRL-u KOŁO TEATRALNE
zajęcia teatralno-sceniczne o charakterze integracyjnym różnych grup społecznych,
w tym osób niepełnosprawnych, spotkania prowadzi pedagog z przygotowaniem
z zakresu arteterapii. Spotkania: środa godz. 15.00 – 18.00
KOŁO REKONSTRUKCJI HISTORYCZNEJ
dyskusje o kulturze XIII wieku (stroje, zwyczaje, oręż itp.), przygotowania insceni-
zacji walk, wspólne wyjazdy na turnieje rycerskie, szycie i wykonywanie elementów
stroju oraz przedmiotów z życia codziennego zakonu rycerskiego.
Spotkania: pierwszy poniedziałek miesiąca godz. 18.30
IMPREZY:
4-28 XI
Liga Gry Strategicznej „Infinity”
4-28 XI
Liga Gry Strategicznej „Warmachine: Hordes” – Call to Arms
Klub Dziennikarzy „Pod Gruszką”
J
uż po raz trzeci, jesienną porą, Karczmarskiego oraz, wspomnia- ul. Szczepańska 1, 31-011 Kraków, tel. kom. 512-455-260, e-mail: grpotoczek@lamelli.com.pl
pochylimy się nad kultu- nym już, kultowym serialom PRL-
rą PRL-u, tym razem dwa dni u. Mamy nadzieję, że i tym razem 2 XI, godz. 18.00
konferencji poświęcając literatu- obrady będą równie owocne, a wy- Zaduszki dziennikarskie – spotkanie poświęcone pamięci zmarłych dziennika-
rze czasów PRL-u, która organizato- dany tom pokonferencyjny wypeł- rzy z Krakowa i Małopolski.
rom – literaturoznawcom zdecydo- ni lukę, jaka w dalszym ciągu wystę- Msza św. za dusze zmarłych zostanie odprawiona 4 listopada w bazylice oo.
wanie bliższa jest niż serial, którym puje w tym obszarze badań. Tandem Franciszkanów, ul. Franciszkańska 4, o godz. 18. Na wspominki i wspólną mod-
zajęliśmy się (z sukcesem) w ze- organizacyjno-wydawniczy: Serwat- litwę zaprasza zarząd krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy Pol-
szłym roku. Znajoma Pani Profesor ka – Karwala już myśli nad kolejną, skich. Spotkanie jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych.
powiedziała mi kiedyś, że o cyklu przyszłoroczną konferencją, której
konferencji można mówić dopiero tematem chcemy uczynić fenomen 3 XI, godz. 17.00
wtedy, gdy ma się na swoim koncie Teatru Telewizji. Spotkanie Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Płd.-Wsch.
trzy takie naukowe spotkania – od Barbara Serwatka
tej pory zatem takim mianem na- 4 XI, godz. 9.00
zywać będziemy mogli konferencje Biuro Organizacji Koncertów „Preludium” – koncert fortepianowy dla ucz-
pod wspólnym tytułem: „Zanurzeni niów krakowskich gimnazjów.
w Historii – Zanurzeni w Kulturze”,
które zajmują się będą przypomina- 7 XI, godz. 18.00
niem młodemu pokoleniu kultury Eksperymentalna Scena Operowa zaprasza na spotkanie z operetką.
czasów PRL-u, uwikłanej w polity- Występują: Karin Kałucka – sopran, Bożena Kiełbińska – sopran, Łukasz
kę i historię. Wcześniejsze konferen- Lech – aktor oraz Małgorzata Westrych – fortepian. W programie koncertu
cje, które pozwoliły skonfrontować najsłynniejsze arie operetkowe (Strauss, Lehar, Kalman, Offenbach).
punkty widzenia starszych i młod- Bilety: 30 zł normalny, 25 zł ulgowy do nabycia godzinę przed koncertem lub re-
szych naukowców, poświęciliśmy zerwacja pod nr tel. 12 632 40 87, 600 32 42 02, 504 696 125.
sylwetce i twórczości barda Jacka
9 XI, godz. 10.00, 11.30, 18.00
Koncerty chopinowskie dla uczniów krakowskich szkół podstawowych i gimnazjal-
nych (Preludium).
10 XI, godz. 18.00
Krakowski Oddział Związku Literatów Polskich zaprasza na wieczór literacki z cy-
klu „Niezatarte autografy”. W programie promocja tomiku poezji Zofii Garba-
czewskiej –Pawlikowskiej „Było nie było”.
Recytacja: Freda Leniewicz, prowadzenie: Krzysztof Lisowski, oprawa
muzyczna: Dorota Kochanowicz – fortepian
16 XI, godz. 18.00
Jubileusz 25-lecia pracy dziennikarskiej Grzegorza Kościńskiego, kore-
spondenta zagranicznego, szefa redakcji muzycznej TVP podczas spotkania
zorganizowanego przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich z cyklu „Śro-
da pod Gruszką”.
Grzegorz Kościński o sobie: Przez 20 lat pracowałem na etacie w TVP S.A.
Moja wiedza i doświadczenia są ograniczone do dwóch dziedzin: problematy-
ka i programy muzyczne oraz problematyka i sprawy międzynarodowe. Pra-
III Ogólnopolska Konferencja Naukowa cowałem jako korespondent zagraniczny dla TV Polsat i TVP, Dziennika Pol-
Zanurzeni w Historii – Zanurzeni w Kulturze Literatura czasów PRL-u o PRL-u skiego oraz jako producent/dziennikarz serwisu audiowizualnego Komisji Eu-
24-25 listopada 2011 r. ropejskiej (EBS). Prowadziłem tez Dział Instytucjonalny w Biurze Współpracy
Organizatorzy: Międzynarodowej TVP.
mgr Barbara Serwatka (ŚOK/Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie),
18 XI, godz. 18.00
dr Marek Karwala (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie),
mgr Magdalena Kilian (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie). „Trasa do Primorska” – I część prelekcji z podróży na Ukrainę Wschod-
nią (przez Zakarpacie i Bukowinę), „po Kresach, zarówno tych bliższych
INFORMATOR listopad 2011 LAMELLI.COM.PL 5

6. jak i całkiem dalekich” Marka Eminowicza, Andrzeja Jełowickiego, ks.
prof. Józefa Pyrka i Jan Rybotycha poparta prezentacją fotografii.
Tegoroczna wyprawa czworga ludzi zarażonych jedną pasją – podróżowaniem
po Kresach, które osiem lat temu postanowili osobiście przemierzyć wszerz
Spotkanie z Historią ONLINE
i wzdłuż, odbyła się w dniach 23.07. – 11.08.2011. Zgłębiając i przeżywając histo-
B
rię i cywilizacyjny niejednokrotnie upadek tych ziem, zaliczają kolejne pola bi- iuro Edukacji Publicznej In-
tew i zarosłe zielskiem zniszczone dwory i pałace. W tym roku podróżnicy przeje- stytutu Pamięci Narodowej,
chali 5 760 km nie bacząc, że najstarszy uczestnik tych wypraw ukończył 77 lat… z siedzibą w Warszawie,
działa w skali ogólnopolskiej,
23 XI, godz. 18.00 koordynując pracę jedenastu
Krakowska Witryna Fotograficzna. Spotkanie z fotoreporterami. Gość specjalny Oddziałowych Biur Edukacji
– Marek Lasyk. Publicznej (OBEP) działa-
jących w ramach Oddzia-
29 XI, godz. 18.00 łów IPN.
Wieczór literacki z serii „Niezatarte autografy”. Promocja tomiku poezji Biuro Edukacji Pub-
Krystyny Jezierskiej „Mojej miłej”. Prowadzenie Magdalena Węgrzyno- licznej prowadzi swą
wicz-Plichta, oprawa muzyczna: Hanna Swaryczewska – śpiew, Hubert Je- działalność równole-
zierski – śpiew i gitara. gle na trzech obsza-
rach: edukacyjnym, na-
30 XI, godz. 18.00 ukowym i wydawniczym.
Wieczór Andrzejkowy z tradycyjnym laniem wosku zorganizowany przez Sto- Jedną z form działalności edu-
warzyszenie Dziennikarzy-Absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. kacyjnej skierowanej do młodsze-
go odbiorcy, są gry. Taka forma
8,15,22,29 XI, godz. 14.00–16.00 – dyżury dziennikarskie SDP pozwala przyswajać wiedzę histo-
9,16,23,30 XI, godz. 14.30–16.30 – dyżury dziennikarskie SDRP ryczną przez dobrą zabawę. W swo-
16 XI, godz. 16.30 – Obrady Zarządu SDRP jej ofercie OBEP posiada gry dotyczą-
ce wydarzeń z czasów II wojny świa-
Klub Muzyki Współczesnej „Malwa” towej: Pamięć 39 gra upamiętniająca
wojną obronną z 1939 roku, 303 gra do-
ul. Dobrego Pasterza 6, 31-416 Kraków, tel. 12 411 61 16, e-mail: klubmw@poczta.onet.pl tycząca udziału polskich lotników pod-
Klub czynny jest od poniedziałku do piątku w godz. 14.00 – 21.00 czas bitwy o Anglię. Ale są też gry po- kawić tematyką naszej przeszłości. Takie
ruszające współczesne nam wydarzenia poznawanie historii nie tylko dla mło-
historyczne jak gra pt.: Kolejka opo- dzieży jest atrakcyjne.
1–8 XI, godz. 14.00-20.00 wiadająca o realiach życia codziennego
Wystawa exlibrisów „Anioły Bibliofilskie” z kolekcji Andrzeja Znamirow- w czasach schyłkowego PRL-u. Na spotkanie interaktywne z historią
skiego Dynamika współczesnego życia wy- zapraszamy 22 listopada br., o godz.
maga aby trafiać do młodego odbiorcy 18.oo do Śródmiejskiego Ośrodka Kul-
18 XI, godz. 17.00 z wiedzą w sposób nowoczesny, ciekawy tury.
Maria Curie Skłodowska – Chemia 2011 i nowatorski w taki sposób by móc zacie-
Wystawa plakatów studentów i pedagogów Krakowskiej Akademii im. Andrze-
ja Frycza Modrzewskiego z Pracowni Elektronicznych Form Realizacji (Wydział
Architektury i Sztuk Pięknych).
Gra miejska
19 XI, godz. 18.00
Koncert bluesowy. Wykonawca – Kazimierz Dobrowolski
30-ta rocznica wprowadzenia stanu wojennego
Wstęp wolny
J
eśli jesteś uczniem gimnazjum Termin gry: 15 grudzień 2011
24 XI godz. 18.00 lub liceum, a historia Polski nie Kraków śladami Stanu Wojennego
Muzykolandia (dla dzieci) jest Ci obca to zgłoś się! Termin zgłoszenia do 30 listopada 2011
Prowadzenie: Katarzyna Słota-Marciniec Jeśli jesteś nauczycielem histo- Ilość miejsc ograniczona
Bilety w cenie 5 zł rii i chcesz zaproponować swoim ucz- Organizatorzy:
niom zabawę przez edukację – zgłoś 4- Instytut Pamięci Narodowej o/Kra-
KLUB „KAZIMIERZ” osobową drużynę! ków
Śródmiejski Ośrodek Kultury
ul. Krakowska 13, 31-062 Kraków, tel. 12 421 57 86, Szczegóły wkrótce na stronie: w Krakowie
www.kkazimierz.mylog.pl, e-mail: d.lanocha@lamelli.com.pl www.lamelli.com.pl oraz specjalnym Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
profilu na facebooku Pałac Krzysztofory
1–9 XI, godz. 14.00 – 20.00
„Piękno świata” – wystawa malarstwa Elżbiety Rączkowskiej
Artystyczne pragnienia autorka spełnia w ramach grupy „Amarant”. Jej ulubione
malarskie tematy, to pejzaże, kwiaty i architektura. Przesłaniem artystki, jest to by Alicja Tanew
świat był piękny. I taki jest na jej obrazach. poetka i kompozytorka zaprasza
do piwnicy artystycznej Scena Ata
4 XI, godz. 17.00 ul. Czarnowiejska 93, 30-049 Kraków
„Nasz patriotyzm” – Koncert Chóru „Hejnał” w Śródmiejskim Ośrodku Kultury tel. 12 633-54-05, 503-855-770 www.tanew.info.pl
e-mail: alicja@tanew.info.pl
10, 22 XI, godz. 17. 00
„Stwardnienie rozsiane można zwalczyć” – spotkanie chorych na stwardnienie roz- Z cyklu poezja nastroju
siane, zorganizowane przez mgr Małgorzatę Felger. 9 listopada 2011, godz. 19.00 – „Choćby mały ślad” Vladimir Stockman, Ali-
cja Tanew – piano i śpiew, Vladimir Stockman – gitara i śpiew. Wstęp – 10 zł
10 XI, godz. 18. 00 14 listopada 2011, godz. 19.00 – „Krople z innego snu” promocja tomiku
„Jestem tu” – wernisaż malarstwa Danuty Guzy poetyckiego Alicji Tanew, prowadzenie – Jarosław Naliwajko, wiersze czyta
Autorka od kilku lat poszukiwała własnej, artystycznej tożsamości. I ją znalazła. – Lidia Bogaczówna, tematy muzyczne – piano Walentyn Dubrowski. Wstęp
Wśród prezentowanych obrazów znajdziemy pejzaże, abstrakcje, portrety i mar- wolny
twą naturę. Wszystko w oleju, suchej pasteli i akrylu. Wszystkie te prace łączy 23 listopada 2011, godz. 19.00 – „Jak to się stało” Stanisław Wilkoń –
harmonia barw. Dla artystki świat koloru jest, środkiem wyrazu i celem jej ma- spotkanie z poetą, prowadzenie – Andrzej Żmuda, oprawa muzyczna – Alicja
larstwa. Warto ten świat poznać. Tanew. Wstęp – 10 zł
6 LAMELLI.COM.PL ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY

7. 14 XI, godz. 17.00 – 18.00
Kobiety Maghrebu Dyżur radnego Dzielnicy I, Krzysztofa Barona
16 XI, godz. 15.00
K
ażda fotografia to jedynie mały „Czytaj z Kazimierzem” – spotkanie z mgr. Marianem Żakiem ze Śród-
wycinek rzeczywistości, okrojo- miejskiej Biblioteki Publicznej.
ny ramami wyznaczonymi przez Raz w miesiącu Klub Kazimierz we współpracy z Śródmiejską Biblioteką Pub-
poszczególny kadr. Jednak zestawione liczną prezentuje wydawnicze nowości, które później można bezpłatnie wypo-
ze sobą kadry, mogą tworzyć intrygującą życzyć.
opowieść. Doskonale ilustrują to archi-
walne fotografie i pocztówki z wizerun- 22 XI, godz. 18.00
kami kobiet z Maroka, Algierii i Tunezji, Turniej klubowy Krakowskiego Klubu Szaradzistów „Agora”
powstałe od przełomu XIX i XX stulecia
po lata 60. wieku XX. Konwencje domi- 23 XI, godz. 18.00
nujące w ówczesnej sztuce wraz z zapo- „Jesienne pejzaże” – wernisaż malarstwa Adama Mielnika
trzebowaniem na kulturową odmien- Artysta tworzy od ponad 10 lat. Nie lubi sztuczności w sztuce. Uwielbia malować
ność i egzotykę, wpłynęły na kompozycję świat w jak najbardziej normalnej postaci. Dlatego jego pejzaże polskości w ole-
i specyficzną aurę tych zdjęć. Dostrzec ju i pasteli są tak naturalne.
w nich można tajemniczość, orientalny
powab i subtelny erotyzm. Jednak ten ZAJĘCIA STAŁE:
„pocztówkowy świat”, powołany do ży- Klub Brydżowy – wtorek – piątek 13.30 – 20.30
cia w fotograficznych atelier Casablanki, Klub Szachowy – wtorek – piątek 13.30 – 20.30
Tangeru, Algieru i Tunisu, dotyka mimo Klub Seniora – wtorek – piątek 13.30 – 20.30
wszystko także czegoś innego. Jest odbi- Klub Szaradzistów Krakowskich „AGORA” – wtorek, godz. 18.00
ciem nas samych, naszej nie stygnącej Warsztaty teatralne (Dzieci Kazimierza) – środy, czwartki, godz. 13.30 – 15.00
potrzeby orientalnych fascynacji płyną- dynie, że ciekawość Orientu, w tym spoj- Warsztaty teatralne młodzieży – piątek, godz. 17.30 – 19.00
cych, w tym przypadku, z nieodległego rzenia za zasłonę kryjącą nie tylko twarz, Biblioteka – poniedziałek – piątek, godz. 16.00 – 18.00
Maghrebu. ale i piękno kobiecego ciała, towarzyszy
Refleksje towarzyszące spotkaniu nam od pokoleń.
Ośrodek Dokumentacji i Inicjatyw Artystycznych „Piwnica pod Baranami”
z dawnym obrazem odmiennej kultury, Wszystkie pocztówki, fotografie,
kierują myśli ku współczesności. Patrząc mapy, ryciny i archiwalia prezentowa- ul. św. Tomasza 26, tel. 12 421 25 00, e-mail: micek@poczta.neostrada.pl
na archiwalne fotografie, można zadać ne na wystawie, pochodzą z kolekcji et-
sobie pytanie, na ile sposób obrazowa- nografa, badacza kultur nomadów pół-
nia uchwycony na pocztówkach sprzed nocnej i zachodniej Afryki, dra Adama
3 XI, godz. 18.00
pół wieku przetrwał w nas do dnia dzi- Rybińskiego. Klub Podróżników w Piwnicy pod Baranami – spotkanie z Markiem Kamiń-
siejszego? Wystawa Kobiety Maghrebu Galeria Lamelli Mini, kurator – Jacek skim „Ekspedycja Wisła” (wstęp wolny)
nie daje jasnej odpowiedzi. Ukazuje je- Kukuczka, 22–28 października 2011 r.
6 XI, godz. 18.00
Klub Podróżników w Piwnicy pod Baranami – spotkanie z Elżbietą Dzikow-
ską (wstęp wolny)
3, 17, 24 XI, godz. 21.00
JAZZOWY Czwartek
4, 12, 26, 28 XI, godz. 21.00
Kabaret w Piwnicy pod Baranami
7, 14, 21 XI, godz. 19.00
Klub Podróżników w Piwnicy pod Baranami (wstęp wolny)
8 XI, godz. 18.00 oraz 20.00
Koncert – „Miłosz in living pictures” / „Miłosz w żywych obrazach”
9 XI, godz. 18.44
Kabaret KUZYNI – klaunada pt. „40 i 4” w wykonaniu Andrzeja Talkow-
skiego
9, 16, 23, 30 XI, godz. 20.30
Milonga w Piwnicy pod Baranami (wstęp wolny)
Warsztaty teatralne (listopad 2011 – marzec 2012)
10 XI, godz. 19.00
Nasi Goście – Jan Jakub Należyty – recital
10 XI, godz. 21.00
W programie: Festiwal Swinga – koncert Jazz Band Ball
• zbudowanie zespołu teatralnego dzięki twórczej integracji grupy;
• poznanie form pracy, pozwalających uruchomić własny potencjał twórczy
11 XI, godz. 20.00
słuchaczy Ola Maurer – koncert Jubileuszowy
• doskonalenie umiejętności posługiwania się głosem, gestem i słowem
14 X, godz. 20.00
Prowadząca: Marcelina Bożek Wernisaż wystawy Fotokolaży Piotra Kłoska
instruktorka teatralna, animatorka kultury, współtwórczyni grupy teatralnej
22 XI, godz. 20.00
Pierwsze zajęcia: 9 listopada 2011 r., godz. 18:00 Salon Literacki – promocja książki Jerzego Vetulaniego
Opłata: 350 zł Liczba miejsc: 10 29 XI, godz. 20.00
Nasi Goście – Ryszard Styła – koncert
INFORMATOR listopad 2011 LAMELLI.COM.PL 7

8. XIX Ogólnopolski Konkurs Poetycki „Dać Świadectwo”
***
2
maja 2011 roku jury XIX Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego „Dać Świadectwo” w składzie: prof. Paleontolog z Petersburga
Stanisław Burkot – przewodniczący jury Krzysztof Lisowski, Janusz Paluch – sekretarz jury, – dziwię się jak pięknie mówi po polsku-
po przeczytaniu 119 zestawów wierszy nadesłanych z całej Polski i z zagranicy postanowiło: Nagrodę trochę miękko
Główną – czyli wydanie tomu poezji, przyznać Bogumile Jęcek z Łodzi. I nagrodę otrzymał Tomasz Da- opiekuje się tu kośćmi
lasiński z Torunia, II nagrodę Joanna Matlachowska-Pala z Opola, a III nagrodę Paweł Kuzora wymarłych dinozaurów
z Krakowa. bada ich śmierć i życie
Jury przyznało również trzy równorzędne wyróżnienia, które otrzymali: Krzysztof Bieleń z Jasła, zastygłe w kamień
Anna Mazela z Krakowa, Leszek Wójcik z Krakowa. opukuje młoteczkiem
Projekt dofinansowany przez Gminę Kraków. wymiata okruchy pyłu i piasku
odlatuje na ich szyjach
w mezozoiczne zaświaty
Joanna Matlachowska-Pala Wieczorem wraca do domu
do chorej matki
śmierć nie chce tu umrzeć
czepia się rąk i więzi myśli
II NAGRODA „a poczemu muczyt’sia ?”
zastyga w powietrzu
Joanna Matlachowska-Pala – rocznik 1965, miejsce urodzenia Warszawa. Studia medyczne na wydziale le-
karskim Akademii Medycznej w Poznaniu. Wtedy też podjęła pierwsze próby literackie. Została dwukrotnie lau- ***
reatką Konkursu Poetyckiego im. R. Brandtstaettera organizowanego przez redakcje miesięczników: „W Drodze”, Czasem obroty jesiennego nieba
„Słowo Powszechne”, „Przewodnik Katolicki”. W 1993 otrzymała wyróżnienie w IV Konkursie Poetyckim o nagro- są jak świadectwo
dę K.K. Baczyńskiego. Od 1992 r. jest członkiem Unii Polskich Pisarzy Lekarzy. W 1996 otrzymała nagrodę w we- dźwięczy Stamtąd
wnętrznym konkursie Unii na opowiadanie. przeciągła nuta uporu i trwania
Publikowała na łamach „Słowa”, „W Drodze”, „Przewodnika Katolickiego”, „Stron”, „Almanachu UPPL”, „Indek- modlę się bądź skóro
su” (pismo wyd. przez Uniwersytet Opolski). W 1995 ukazał się debiutancki tomik wierszy „Most dla motyla” nie nazbyt cienka by nie czuć bo boli
w serii poetyckiej Stowarzyszenia Literackiego im. K.K. Baczyńskiego w Łodzi. W 1997 zamieszczono Jej wiersze ani nie tak gruba żeby nie czuć wcale
w „Antologii Młodej Poezji Dolnośląskiej”. W 1998 r. Biblioteka Wrocławskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy
Polskich wydała „Czas opowiadania” – almanach młodej prozy dolnośląskiej, gdzie zamieszczono opowiadanie.
W 2000 r. Unia Pisarzy lekarzy wydała drugi tomik wierszy „Biało-błękitne”. Mieszka w Opolu, pracuje w szpita- Koniec wieku
lu na oddziale wewnętrznym, a także w Hospicjum Domowym dla dorosłych, którego jest współtwórcą. Mężatka, Zrozumiała niedoskonałość człowieka i litery
matka trojga dzieci. Pozaliterackie zainteresowania to wędrówki górskie i śpiew wielogłosowy. dyktuje “to co napisane – czytaj jak ma być” –
jak w zwojach Biblii – “ketib kere”
ponieważ nie jest dziś bardziej niepewne
Cmentarz 1 listopada 2001 Dyptyk czytany przed snem ufać starym pismom
Wózki dziecięce – niż mowie nowej
teraz je zauważam
krewni pochylają się ze smoczkiem I ponieważ ci którym udaje się wyprzedzić świat
osłaniają od wiatru Gdzieś kiedyś znikną jak trawa
zaklinają życie niosła ze sobą
przysiadając na krawędzi grobów wszystko co trzeba aby życie mogło się spełniać ponieważ zabrakło Kasjodora i Czcigodnego Bedy
jak na krawędzi bytu różne odcienie miłości nic nie zostanie
jeszcze chwila jeszcze krok
Ale teraz jesteśmy razem te malowane na kubkach z mlekiem Mądrość złożona w papier
otulamy ciepło przyszytych guzikach coraz bardziej tragiczna
te z wierszy i śpiewu
Poza tym papierosy ukradkiem te ze wspomnień i te z nadziei
przekleństwa Lato
handel przed bramą Uśmiechała się słysząc przypadkiem Płynąca bezustannie
samochody rozmowy zakochanych po murze nadbrzeżnej kawiarni
im bliżej tym lepiej rozróżniała półtony rzeka lśniących refleksów
moda na drobne chryzantemy znała je dobrze bezpłatny spektakl słońca
jemu tylko wiadomy
Spokojna i silna w szarej godzinie życia zniknie bez naszej woli
II gdy szum piasku w klepsydrze tak jak się pojawił
Kobiety dojrzałe mieszał się ze śmiechem dzieci Podarunek gasnącego popołudnia
ich elegancja przyciąga wzrok świetlne echo płynącej niżej wody
piszą książki o życiu i tuż za chwilę zamknięte powieki dnia
wiersze o dawnej miłości uczyć będą ciemności
ześlizgują się wstydliwie
z chybotliwej pochylni lat
Na ich włosach płomienistość lub czerń
- miłosierna zasłona Do nabycia
Piersi – pisklęta
wyrosły na śmiertelnego wroga w siedzibie redakcji
Kobiety dojrzałe (ul. Mikołajska 2, Kraków) i w Empiku!!!
nie uciekają już lekko lecz gonią chciwie
a życie staje się jakieś inne Tylko 7 zł!!!
nie ten odcień nieco inny smak
szum piasku w klepsydrze w w w . f r a g i l e . n e t . p l
ukłucie lęku?
8 LAMELLI.COM.PL ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY

9. Transpoetica Turcja Zaproszenie
Kompleks Edypa a współczesna poezja turecka. Renata Batko – urodziła się w 1963 r. w Krakowie.
Ukończyła X LO im. K.E.N., jest absolwentką Wydzia-
łu Geologicznego – Poszukiwawczego i Studium Peda-
„Targam na strzępy wizy tych co gogicznego AGH w Krakowie. Od ponad 20 lat miesz-
stawiają granice”: Metin Turan ka w Jaworznie. Jako poetka zadebiutowała podczas
XXXVIII Krakowskiej Nocy Poetów. Jej utwory druko-
targam na strzępy wizy tych co stawiają granice wane były w almanachach ZLP i STAL, magazynie li-
chronię się w przystani twoich oczu teracko – publicystycz-
nym „ISKRA”, antologii
Metin Turan (ur. 1966 w prowincji Kars) mieszka Jurajskiej Jesieni Poety-
w Ankarze. Z wykształcenia turkolog, z zamiłowania ckiej i Poetyckich Ogro-
poeta i działacz na rzecz rozwoju międzynarodowych dach. Związana z grupą
kontaktów literackich, ma w swoim dorobku wiersze, poetycką „Każdy”. Czło-
eseje literackie, książki z dziedziny historii literatury tu- nek Koła Młodych Kra-
reckiej oraz literatury i kultury ludowej. Aktywny dzia- kowskiego Oddziału
łacz Stowarzyszenia Literatów (Edebiyatçılar Derneği), Związku Literatów Pol-
przewodniczący organizacji KIBATEK (Kıbrıs Balkan- skich. Autorka tomiku
lar Avrasya Türk Edebiyatları Kurumu) mającej za swój poetyckiego „Gdzie pło-
cel zacieśnianie więzi i wymianę doświadczeń między szy się sen”.
twórcami i tłumaczami literatury różnych narodów tur-
P
oezja turecka, niegdyś podstawowa forma dzia- kijskich, prezes fundacji Folklor Araştırmacıları Vakfı, Stacja Przemyśl
łalności literackiej Turków, około 1860 roku za- wspierającej badaczy folkloru w Turcji. biegła z rozwianym włosem
częła ustępować miejsca prozie, przede wszyst- Kieruje pracami redakcji czasopisma „Folklor/Ede- po cienkiej linii torów
kim powieści i noweli – gatunkom wcześniej niezna- biyat”, które – wychodząc nieprzerwanie od 1994 roku szukała stacji z napisem
nym, a zapożyczonym od Europejczyków na bazie – dało się poznać jako stojące na wysokim poziomie Pomyślność
wielkich reform modernizacyjnych drugiej połowy XIX merytorycznym pismo o charakterze literackim, folklo- znalazła jedynie stację
stulecia. Ten stan trwa do dziś – liryka pod względem rystycznym, muzycznym i antropologicznym. Przemyśl
liczby publikowanych książek jest drugim po epice ro- Metin Turan brał udział w licznych sympozjach na- myśli i nie wie
dzajem literackim i jest to sytuacja typowa dla świata li- ukowych i spotkaniach literackich w Turcji oraz poza gdzie ręka lewa gdzie prawa
teratury, który znamy jako „nasz świat”, „świat literatu- jej granicami (m.in. w Niemczech, we Włoszech, w Ru- gdzie płoszy się sen gdzie jawa
ry europejskiej”. Współczesna poezja turecka nie róż- munii, Kazachstanie, Macedonii, Mołdawii, Ukrainie, gdzie granica bólu radości
ni się od poezji uprawianej przez twórców Zachodu: te Syrii, Azerbejdżanie). Jego poezje były tłumaczone na gdzie kończy się sen o miłości
same gatunki; podobne zabawy słowne, eksperymenty języki: angielski, rosyjski, ukraiński, bułgarski, mace- gdzie zaczyna
formalne i językowe; taki sam schemat następujących doński, polski, rumuński, koreański, uzbecki i arabski. dziewczyna na szynach
kolejno po sobie etapów fascynacji dekadentyzmem, Jego poezja, nowoczesna w formie, nieprzystają- jak na łyżwach życia
symbolizmem, egzystencjalizmem, socjalizmem… Czy ca do tradycyjnych orientalnych wzorów, jest wyrazem
jednak duch minionych epok, z którymi Turcja ra- tęsknoty współczesnego człowieka za pokojem, brater-
dykalnie zerwała, nie pozostaje w ukryciu w sercach stwem, za miłością. Ciepłe przesłanie płynące z wierszy ***
i umysłach współczesnych poetów? Czy nie wpływa na Metina Turana, bunt przeciwko murom i granicom, ja- koniec pomylił się z początkiem
kształt i treść poezji tureckiej? kie ludzie sami sobie budują odgradzając się od innych zranił wiedzą o jutrze
Podejmując w drugiej połowie XIX wieku decyzję sprawia, że wymowa jego utworów jest uniwersalna początek otarł łzę
o europeizacji i modernizacji, Turcy osmańscy zaczę- i czytelna dla przedstawicieli różnych narodów i kultur. strącił proch
li świadomie oddalać się od odwiecznych, orientalnych Pięknym przykładem przesłania poezji Turana może i wziął zastrzyk znieczulenia
wzorów, a urzekające przepychem kolorów, miniatur być wiersz Życzenie, który – choć pozornie mówi o mi- na resztę życia
i kaligrafii dywany (zbiory) kasyd, gazelów i innych łości – jest protestem współczesnego człowieka prze-
tradycyjnych wierszy świata Orientu zaczęły ustępo- ciwko granicom, murom, barierom…
wać miejsca formom i gatunkom europejskim, druko- Uśmiech delfina
wanym w skromnej, dalekiej od orientalnego przepy- radość (sevinç) delfiny w zatoce Taiji
chu postaci. Z kolei w latach 20. XX wieku Turcja re- na przykład, gdyby tak zobaczyć cię nagle na rogu ulicy mają uśmiech
publikańska dokonała jeszcze bardziej drastycznego usłyszeć odgłos twoich stóp malowany ręką Stwórcy
zerwania z przeszłością, zastępując alfabet arabski al- o porze niemożliwej czyli siódmej rano
fabetem łacińskim. Był to świadomy zabieg świeckiej, zbiegać ze schodów po pięć po dziesięć stopni słońce w zatoce Taiji
nowoczesnej władzy, mający na celu całkowite zerwa- i mówić jaka piękna jesteś moja miła nie zachodzi czerwienią
nie ze „wschodnią” tradycją i zbliżenie Turcji do Zacho- i wolno sączyć herbatę południową porą ono tonie w rzezi wód
du. Zmiana alfabetu wytworzyła jednak trudną do po-
konania barierę, za którą pozostały utwory dawnych fale w zatoce Taiji
mistrzów, napisane w nieczytelnym dziś języku i w nie- życzenie (dilek) łagodnieją wieczorami
znanym dla obecnych pokoleń alfabecie. a gdybym tak dał ci kwiat dokonując ablucji
Nic więc dziwnego, że sytuacja współczesnego inte- czy podniósłszy powieki
ligenta tureckiego, jak również pisarza, poety, artysty, podarowałabyś mi tę błękitną krainę proszę nie filmować
określana jest przez niektórych badaczy tureckich mia- gdybym ci dał swoje życie to tylko kolejna eksterminacja
nem „kompleksu Edypa”. Bowiem nagłe pojawienie się przeprowadzona w imię równowagi ekosystemu
tej bariery w postaci nowego pisma i języka postawi- jakże ożywa mój głos gdy wymawiam twoje imię 06.2011
ło naród turecki w położeniu, które przyrównać moż- przemienia się w nieskończony gwizd
na do sytuacji człowieka, który „niechcący” zamordo- zarzucam na plecy wszystkie długie podróże „Japońscy rybacy zabijają rocznie ponad 23 tys delfi-
wał własnego ojca… by się pogrzebać w blasku twej piersi nów, a jedno z największych łowisk znajduje się w za-
Podczas wieczoru Transpoetica Turcja, o kondycji toce Taiji. Mimo głosów sprzeciwu z całego świa-
współczesnej poezji tureckiej i o jej związkach z trady- przemierzając teraz całe to miasto o wąskich uliczkach ta ten proceder wciąż trwa.” Film „Zatoka delfinów”
cją opowie Metin Turan – poeta, krytyk i teoretyk lite- te chodniki wyznaczające granicę USA 2009
ratury, nauczyciel akademicki, wydawca. targam na strzępy wizy tych co stawiają granice
Grażyna Zając chronię się w przystani twoich oczu
Zapraszamy 7 listopada o godz. 18.00 do Śródmiej-
skiego Ośrodka Kultury w Krakowie. Spotkanie od-
Zapraszamy na spotkanie Transpoetica Turcja, które odbędzie się 28 listopada, godz. 18.00 w ŚOK-u. będzie się w ramach cyklu „Orszak Apollina”.
INFORMATOR listopad 2011 LAMELLI.COM.PL 9