1. Salvador
Dalí
“Divino”
Dalí
Figueras, Girona, 11 de
mayo de 1904
Figueras, Girona, 23 de
Enero de 1989
2. • Salvador Felipe Jacinto Dali y Komenech werd geboren
in 1904 op 11 mei in Figueras, Spanje. De Spaanse
streek maakte toen een enorme bloeiperiode door.Zijn
vader was een notaris uit Cadaques en de familie leidde
een rijk leven in het dorp Figueras. Oorspronkelijk heette
zijn oudere broer Salvador, alleen hij overleed 3 jaar voor
de geboorte van Dali. Salvador was enig kind totdat zijn
zusje Ana Maria werd geboren. En voor Dali betekende
het, dat hij alles kon doen wat hij wilde, hij werd volkomen
verwend.
• Elke dag ging hij naar school in Figueras. In 1914-1918
ging Dali naar de Academie van de broeders van de orde
der maristen in Figueras. Op de academie bestudeerde
hij de geheimen van licht en donker van de meesters uit
de Renaissance. Voor zijn 6e levensjaar toont hij al talent
als kunstenaar. Toen Dali 7 jaar oud was wilde hij
Napoleon zijn. In die periode ontdekte hij ook Cadaques
en zijn prachtige baai. Deze ontdekking was het begin
wan zijn levenslange fascinatie en liefde voor Cadaques.
De vreemd gekleurde rotsen en de verlaten stranden zijn
onderwerp geweest van vele van Dali’s studies.
8. In 1917 kreeg Dali officieel les. Professor Juan nunez nam
hem op de Escuela Municipa de Grabado onder zijn hoede.
Salvador Dali wijdde zichzelf aan zijn passie voor
schilderen. Hij ontdekte de Impressionisten en schilderde
het linnen in bonte kleuren. Maar het grootste deel van de
tijd was hij bezig zijn imago op te bouwen. Hij wilde een
zeer herkenbaar persoon worden. Daarom had hij lang
haar en bakkebaarden en hij droeg een lange cape met
een bont gekleurde vlinderjas. Hij liet zijn snor staan met
een krul aan beide kanten. Het was alsof hij wist dat hij een
belangrijk persoon zou gaan worden naast zijn
schilderwerk. Van kleins af aan leed Dali aan
grootheidswaan en had een uitzonderlijke fantasie.
11. Na zijn eerste tentoonstelling, in Figueras, wat een groot
succes was, ging Dali naar de School voor schilderkunst,
beeldhouwkunst en tekenkunst in Madrid, daar voelde zijn
vader weinig voor. Op de academie kwam hij voor het eerst
in aanraking met een compleet andere levensstijl dan die
waaraan hij gewend was op het platteland. Salvador was
eerst verbijsterd, maar al gauw werd hij opgewekt. Hij
ontmoette vele nieuwe mensen en maakte veel nieuwe
vrienden. Een van zijn vrienden waren Lorca en Luis
Buñuel. Dali ontdekte door Juan Gris het kubisme. Luis
Buñuel speelde een grote rol in de gevechten tegen religie
en de maatschappij. Hij probeerde mensen te choqueren
met de boeken die hij schreef en de films die hij maakte.
Samen met Dali maakte hij de films ‘Un chien Andalou’ en
‘L’age d’Or’. Beide films waren vrij scandaleus.
15. In Catalonie liep het behoorlijk uit de hand. Tot twee keer
toe beschuldigde de politie Dali onterecht met betrekking
tot de politieke gevechten. Hij werd twee keer van de
academie geschorst en hij moest zelfs naar de gevangenis.
Maar Dali bleef ondertussen gewoon doorgaan met
schilderen. Hij ontmoette een paar kubistische schilders en
bestudeerde het Kubisme. Maar als snel gaf hij het
Kubisme op om zich op het Surrealisme te storten.
18. In 1927 ging Dali naar Parijs. Iets waar hij al lang naar uit
had gekeken. Hij bezocht Pablo Picasso. Picasso en Dali
begrepen elkaar woordenloos. Hun ogen en bewegingen
zeiden genoeg. Juan Miro, een andere surrealistische
schilder, introduceerde Dali bij de surrealisten in Parijs. In
1929, vlak na de introductie, sloot hij zich bij hen aan. Het
surrealisme vond zijn inspiratie, in de psychoanalyse van
Freud. In deze periode ontmoette Dali veel surrealistische
kunstenaars, schilders tot architecten en dichters.
Hij ontmoette ook zijn toekomstige vrouw Gala. Gala was
vaak het model van zijn schilderijen en zij was vaak het
onderwerp en de inspiratie van zijn schilderijen.
22. Snel nadat Dali terugging naar Spanje, zei hij tegen zichzelf
dat hij gek was. Dit enkel doordat hij zo verliefd was op
Gala. Gelukkig kwam Gala naar Cadaques en zij wist hoe
ze de ‘gekke verliefde’ in bedwang kon houden. Eind 1929
trouwden zij en lieten elkaar niet meer in de steek. Ze
verhuisden naar Port-Lligat en Dali weidde zich weer aan
zijn werk.
27. Hij schilderde de weke uurwerken (is het symboolvoor het
verlopen van de tijd, waarmee het geheugen langzaam
verdwijnt richting de mysterieuze einder?) en gaf vele
lezingen. De meeste lezingen eindigden met
problemen/’rellen’ en in 1933 was Dali zelfs verwikkeld in
de Catalaanse opstand. Zijn schilderijen kenmerken zich
door merkwaardige voorstellingen die nauwkeurig
realistisch zijn afgebeeld. Vooral
dubbelbeelden en beeldrijm spelen een belangrijke rol. In
zijn voorstellingswereld kunnen mieren even groot al
mensen en horloges slap zijn
33. Andre Breton verbaast de wereld door de naam ‘Salvador
Dali’ door mekaar te klutsen en de letters in een nieuwe
volgorde te plaatsen tot ‘Avida Dollars’ wat betekent ‘gek op
Dollars’, is Dali helemaal koningte rijk. Voortaan zal Dali als
‘Avida Dollars’ door het leven gaan. Het anagram doet zijn
roem nog stijgen en al zal Breton dat beslist niet zo
bedoeld hebben, de dollars nog sneller en in grotere
hoeveelheden naar Dali doen toevloeien.
Dali’s ‘politieke opvattingen’ naast zijn obsessie voor Hitler
en zijn monarchistische sympatieen veroorzaakte in 1934
een breuk tussen Dali en de andere surrealisten. De
publicatie van Dali’s schilderij Het raadstel van Wilhelm Tell
maakte de breuk nog groter. In dit schilderij toont hij Lenin
zonder broek, met een lange uitgerekte bil.
38. Vlak na zijn breuk met de surrealisten vestigde Dali zich in
de VS. Hier vond hij eindelijk het goede milieu om
tentoonstellingen te houden. Een grote tentoonstelling werd
gehouden in New York en Amerika omarmde hem. Al op de
eerste dag van de tentoonstelling verkocht Dali al zijn
schilderijen. Hij kreeg daarna zoveel nieuwe opdrachten
dat het onmogelijk voor hem was om ze allemaal aan te
nemen. Hij raakte daar erg overwerkt en depressief van.
De uitbundige besnorde Spanjaard maakte niet enkel
schilderijen en beelden, maar ook films, decors voor
balletten en hij schreef gedichten, essays en boeken.
46. In 1948 gingen Gala en Dali terug naar Port- Lligat in
Spanje. Om bebouwing te voorkomen, werd dit gebied een
nationaal Monument voor de gemeenschap. Het moest
blijven als het was en niemand mocht het veranderen.
Eindelijk kon Dali goede controle over zijn leven krijgen. Hij
raakte geinsteresseerd in religie, bezocht de paus en
veranderde zijn stijl in het Classicisme/Mysticisme. Vanaf
1950 was zijn schilderkunst vooral mystiek-religieus getint
(o.a.Christus aan het kruis veranderde zijn stijl in het
Classicisme/Mysticisme.
56. Zijn chaotische leven werd meer gestructureerd en
zorgvuldiger georganiseerd. Dali verdeelde zijn tijd tussen
Port-Lligat, Parijs en New York. Hij werkte als hij thuis was
en speelde de clown in Parijs en New-York.
Terwijl verschillende stijlen en kunstbewegingen zich
begonnen te vermengen of verdwenen, hield Dali steeds
zijn eigen stijl. Hij wist dat hij moest vechten met zijn werk
tegen de vooruitgang. Om dit gevecht te winnen zocht hij
voortdurend naar nieuwe wapens met zijn schilderijen,
maar ook met het clown- spelen voor de wereld. Alleen
door constante vernieuwingen lukte het hem nog de wereld
te schokken en de mensen te laten luisteren.
63. In 1974 werd zijn eigen museum geopend in zijn
geboortestad, Figueras. Veel studies, schilderijen en
andere creaties worden daar tentoongesteld. 1982 was het
ergste jaar van zijn leven, Gala Diakonoff ging dood op 89-
jarige leeftijd. Vanaf toen begon Dali’s gezondheid ook
achteruit te gaan. Het ging nog verder achteruit na een
brand in zijn huis in Pubol in 1984.
Twee jaar later werd een pacemaker geïmplanteerd. Het
grootste deel van dit laatste stuk van zijn leven bracht hij in
afzondering door, eerst in een kasteel in Pubol(geschenk
van
Gala) en later in zijn appartementen aan de Torre Galatea,
valkbij het Theater museum. Dali overleed 23 januari 1989
in Figueras door een hartaanval met verschillende
complicaties.
Hij laat per testament zijn gehele vermogen en zijn werk na
aan de Spaanse staat.
