1. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 1
TÜRKİYE İMSAD
Türkiye İnşaat Malzemesi
Sanayicileri Derneği
AYLIK SEKTÖR
RAPORU MART
2016
YÖNETİCİ ÖZETİ
EXECUTIVE SUMMARY
TÜRKİYE İNŞAAT VE YAPI SEKTÖRÜ
TÜRKİYE İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ
TÜRKİYE EKONOMİSİ
DÜNYA EKONOMİSİ
DÜNYA İNŞAAT SEKTÖRÜ
ÖZEL BÖLÜM
Katkılarıyla
2. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 2
YÖNETİCİ ÖZETİ
2015 yılında alınan konut dışı bina yapı
ruhsatları metrekare bazında yüzde 15,3
gerilemiştir.
2015 yılında alınan konut dışı bina yapı
izinleri metrekare bazında yüzde 10,9
gerilemiştir.
İnşaat sektöründe güven endeksi Mart
ayında 2,1 puan arttı.
Mevcut inşaat işleri endeksi Mart
ayında 11,0 puan birden arttı.
Yeni alınan inşaat işleri endeksi Mart
ayında 1,8 puan geriledi.
2016 yılı Şubat ayında konut satışları
yüzde 7,0 arttı.
2016 yılı Şubat ayında birinci el konut
satışları yüzde 18,3 arttı.
2016 yılı Şubat ayında ipotekli konut
satışları yüzde 17,6 geriledi.
2016 yılı Şubat ayında yeni konut
fiyatları yüzde 9,1 yükseldi.
Konut kredisi aylık ortalama faiz oranı
Mart ayında yüzde 1,21.
2016 yılı Ocak ayında inşaat malzemesi
sanayi üretimi yüzde 1,8 arttı.
2016 yılı Ocak ayında inşaat malzemesi
ihracatı yüzde 20,6 geriledi ve 1,1 milyar
dolar oldu.
2016 yılı Ocak ayında inşaat malzemesi
ithalatı yüzde 0,7 arttı ve 671 milyon
dolar oldu.
TC Merkez Bankası faiz indirdi,
ancak sıkı para politikası sürecek.
Nisan ayında açıklanacak TC Merkez
Bankası yönetimi belirleyici olacak.
Tahvil ve bono faizleri düşerken,
yüksek kredi faizleri sürüyor.
Türk lirası sepet kur küresel
gelişmeler ile rahat nefes aldı.
Piyasalarda yüksek Türk Lirası
likidite sıkışıklığı sürüyor.
Kredi büyümesi yıllık yüzde 12 ile en
düşük seviyesine geriledi.
Küresel ekonomiye ilişkin endişeler
Mart ayında daha iyi yönetilmeye
başlandı.
ABD Merkez Bankası FED 2016 yılı
faiz artışı beklentisini azalttı.
Avrupa Merkez Bankası mart ayında
parasal genişlemeyi artırdı.
Petrol fiyatları 40 dolara çıkarak
toparlanıyor.
Euro-Dolar paritesi 1,10 seviyesi
etrafında dalgalanıyor.
ABD’de inşaat harcamaları 2016
Ocak ayında 1,14 trilyon dolara
ulaştı.
AB inşaat harcamaları 2016 yılı Ocak
ayında yüzde 6,0 büyüdü.
Mart ayında inşaat malzemesi
fiyatları sınırlı artışlar gösterdi.
3. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 3
EXECUTIVE SUMMARY
Non-house construction permits have
decreased 15,3 percent in 2015.
Non-house occupancy permits dropped
10,9 percent in 2015.
Construction confidence index
increased 2,1 point in March.
Existing construction activities jumped
10,0 point in March.
New construction orders decreased 1,8
point in March.
House sales increased 7,0 percent in
February of 2016.
First sales of House sales increased 18,3
percent in February of 2016.
Mortgaged sales of House sales
dropped 17,6 percent in February of
2016.
New house prices rose by 9,1 percent in
February of 2016.
Average monthly housing loan interest
rate is 1,21 percent in March.
Construction materials sector industrial
production increased 1,8 percent in
January of 2016.
Construction materials export
decreased 20,6 percent in January of
2016.
Construction materials import rose 0,7
percent during the January of 2016.
Turkish Central Bank dropped interest
rate, However tight monetary policy will
keep on.
Turkish Central Bank new governor and
execution members will shape the new
monetary policy in April.
While T-Bill interest rates decrease,
higher credit rates are still valid.
Currency basket rate fluctuates
between 3,05-3,08 Turkish Liras.
Annual credit growth rate is 12 percent
and at lowest level.
Worrying about global economy is
managed more effective since March.
US Central Bank FED limited its interest
rate hike expectations.
Oil price is rose to 40 dollar/barrel level.
European Central Bank extended its
quantitative easing programme.
Euro-Dollar parity is around 1,10 level.
US construction expenditures are at
new record level in January of 2016.
EU construction expenditures increased
6,0 percent in January of 2016.
Construction materials prices are still at
lower pace.
4. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 4
TÜRKİYE İNŞAAT VE YAPI SEKTÖRÜ
2015 Yılında Alınan Konut Dışı Bina Yapı
Ruhsatları Yüzde 15,3 Azaldı
2015 yılında alınan konut dışı bina yapı
ruhsatlarında metrekare bazında yüzde 15,3
gerileme yaşanmıştır. Konut dışı binalar için
alınan yapı ruhsatları 2015 yılında 48,0
milyon metrekareye düşmüştür.
Konut dışı binalar içinde oteller, ofisler,
ticaret binaları ile sanayi-lojistik binaları
önemli pay almaktadır.
Oteller için alınan yapı ruhsatları 2015
yılında yüzde 41,0 oranında gerileyerek 3,35
milyon metrekareye inmiştir.
Ofisler için alınan yapı ruhsatları ise artış
gösteren tek konut dışı binalar olmuştur.
2015 yılında alınan yapı ruhsatları yüzde 8,6
artarak 8,07 milyon metrekare olmuştur.
Ticaret binaları için alınan yapı ruhsatları
yüzde 39 ile önemli ölçüde gerilemiş ve 7,04
milyon metrekareye inmiştir.
Sanayi ve lojistik binalar için alınan yapı
ruhsatları ise yüzde 23 gerileyerek 7,57
milyon metrekare olmuştur.
ŞEKİL.1 ALINAN KONUT DIŞI BİNA YAPI RUHSATLARI
MİLYON M2
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
2015 Yılında Alınan Konut Dışı Bina Yapı
İzinleri Yüzde 10,9 Geriledi
Konut dışı binalar için alınan yapı izinleri
2015 yılında yüzde 10,9 gerileyerek 33,5
milyon metrekareye düşmüştür.
Alınan konut dışı bina yapı izinlerindeki
gerilemenin yüksek olması bu alandaki
işlerdeki ötelemeleri yansıtmaktadır.
Oteller için alınan yapı izinleri 2015 yılında
yüzde 48,4 oranında gerileyerek 2,32
milyon metrekareye inmiştir.
Ofisler için alınan yapı izinleri ise yine artış
gösteren tek konut dışı binalar olmuştur.
2015 yılında alınan yapı izinleri yüzde 87,5
artarak 7,5 milyon metrekareye
yükselmiştir.
Ticaret binaları için alınan yapı ruhsatları
yüzde 7,4 ile daha sınırlı gerilemiş ve 9,19
milyon metrekareye inmiştir.
Sanayi ve lojistik binalar için alınan yapı
izinleri ise yüzde 43 gerilemiştir.
2015 yılında konut dışı bina yatırımlarının
zamana yayıldığı görülmektedir.
ŞEKİL.2 ALINAN KONUT DIŞI BİNA YAPI İZİNLERİ
MİLYON M2
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
4,76 5,13
9,17
8,00
5,71
7,43
11,56
9,84
3,35
8,07
7,04
7,57
0,00
2,00
4,00
6,00
8,00
10,00
12,00
14,00
OTEL OFİS TİCARET SANAYİ
LOJİSTİK2013 2014 2015
3,64
2,86
9,58
7,83
4,50
4,00
9,92
7,04
2,32
7,5
9,19
4,01
0,00
2,00
4,00
6,00
8,00
10,00
12,00
OTEL OFİS TİCARET SANAYİ
LOJİSTİK
2013 2014 2015
5. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 5
TÜRKİYE İNŞAAT VE YAPI SEKTÖRÜ
İnşaat Sektöründe Güven Endeksi Mart
Ayında 2,1 Puan Arttı
İnşaat sektöründe güven endeksi artışı yılın
üçüncü ayında da sürmüştür. Ocak ayında
inşaat sektörü güven endeksi bir önceki aya
göre 6,7 puan, Şubat ayında ise 3,1 puan
yükselmişti. Mart ayında ise inşaat sektörü
güven endeksi 2,1 puan daha yükselmiştir.
Böylece ilk üç aydaki güven artışı sektörün
yeni yıl için artan bir iyimserliğe sahip
olduğunu göstermektedir. İnşaat sektörü
güven endeksi Mart ayında geçen yılın Mart
ayı güven seviyesinin ise 1,9 puan gerisinde
bulunmaktadır.
ŞEKİL.3 İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ 2010=100
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Mevcut İnşaat İşleri Seviyesi Mart Ayında
11,0 Puan Birden Sıçradı
Mevcut inşaat işleri seviyesi mevsimsellik
etkisi ile birlikte artmaya başlamıştır.
Mevsimsellik etkisi ile birlikte mevcut
inşaat işleri seviyesi yıl içindeki en düşük
seviyelerinden hızla toparlanmaktadır.
Zorlu kış koşullarının ve ülkenin birçok
bölgesinde sert geçen kışın zayıflaması ile
birlikte mevcut inşaat işlerinde Mart ayında
hızlı bir artış yaşanmıştır. Bu hızlı artış
inşaat malzemesi talebini de tetikleyecektir.
Mevcut inşaat işleri seviyesi Mart ayında
Şubat ayına göre 11,0 puan birden
artmıştır. Geçen yılın Mart ayındaki mevcut
işler seviyesinin ise 4,0 puan üzerinde
bulunulmaktadır.
ŞEKİL.4 SON ÜÇ AY İNŞAAT FAALİYETLERİ 2010=100
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Yeni Alınan İnşaat İşleri Seviyesi 1,8 Puan
Geriledi
Mart ayında yeni alınan siparişler seviyesi
Şubat ayına göre 1,8 puan gerilemiştir.
Alınan yeni inşaat işleri siparişleri Şubat ve
Mart aylarında gerilemiştir. Alınan yeni
siparişlerdeki gerilemenin ikinci aya
sarkması yüksek sezon öncesi soru işaretleri
yaratmaya devam etmektedir.
ŞEKİL.5 YENİ ALINAN İNŞAAT İŞLERİ 2010=100
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
60
65
70
75
80
85
90
95
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
2014OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
2015OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
2016OCAK
ŞUBAT
MART
60,0
65,0
70,0
75,0
80,0
85,0
90,0
95,0
100,0
105,0
110,0
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
2014OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
2015OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
2016OCAK
ŞUBAT
MART
İNŞAAT FAALİYETLERİ SON ÜÇ AY
60,0
62,0
64,0
66,0
68,0
70,0
72,0
74,0
76,0
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
2014OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
2015OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
2016OCAK
ŞUBAT
MART
YENİ ALINAN İNŞAAT İŞLERİNİN SEVİYESİ
6. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 6
TÜRKİYE İNŞAAT VE YAPI SEKTÖRÜ
Konut Satışları Şubat Ayında Yüzde 7,0 Arttı
Konut satışları Ocak ayındaki yüzde 1,9
gerileme ardından Şubat ayında yüzde 7,0
artmıştır.
Konut satışları geçen yılın aynı ayına göre
yüzde 7,0 artarak 101.703 adet olmuştur.
Birinci el satışlar Şubat ayında yüzde 18,3
artarak 47.409 adet olmuştur. İkinci el
satışlar ise değişmemiştir. Şubat ayında
ipotekli satışlar ise yüzde 17,6 gerilerken,
diğer satışlar yüzde 22,7 yükselmiş ve
71.248 adet olmuştur.
TABLO.1 AYLIK KONUT SATIŞLARI
DÖNEM 2015 2016
2016-2015
DEĞİŞİM %
OCAK 86.167 84.556 -1,9
ŞUBAT 95.021 101.703 7,0
MART 116,030
NİSAN 119.317
MAYIS 107.888
HAZİRAN 110.657
TEMMUZ 96.859
AĞUSTOS 112.463
EYLÜL 92.483
EKİM 104.098
KASIM 106.008
ARALIK 142.599
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
Birinci El Konut Satışları Yüzde 11,3 Arttı
Konut satışlarının dağılımı itibari ile
değerlendirildiğinde Ocak-Şubat aylarında
birinci el satışların arttığı, ikinci el satışların
ise azaldığı görülmektedir. Yeni konut satışı
anlamına gelen birinci el konut satışı yılın
ilk iki ayında yüzde 11,3 artarak 87.486 adet
olmuştur.
İkinci el konut satışları ise yüzde 3,7
gerileyerek 98.773 adet olarak
gerçekleşmiştir. İlk el satışlardaki artış yeni
konut talebinin devam ettiğini
göstermektedir.
TABLO.2 KONUT SATIŞLARININ DAĞILIMI
DÖNEM TOPLAM
BİRİNCİ
EL
İKİNCİ
EL
2015
OCAK-
ŞUBAT
181.188 78.633 102.555
2016
OCAK-
ŞUBAT
186.259 87.486 98.773
%
DEĞİŞİM
+2,8 +11,3 -3,7
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
İpotekli Satışlar yüzde 18,7 Geriledi
Konut satışlarında ipotekli satışlar ile diğer
satışlardaki gelişmelerde ise yılın ilk iki
ayında ipotekli satışlar yüzde 18,7
gerilemiştir. İpotekli satışlardaki gerileme
banka kredisi kullanımının azaldığını
göstermektedir. Diğer satışlar ise yüzde
16,4 oranında artmıştır.
TABLO.3 KONUT SATIŞLARININ DAĞILIMI
DÖNEM TOPLAM
İPOTEKLİ
SATIŞLAR
DİĞER
SATIŞLAR
2015
OCAK-
ŞUBAT
181.188 70.130 111.058
2016
OCAK-
ŞUBAT
186.259 57.039 129.220
%
DEĞİŞİM
+2,8 -18,7 +16,4
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
7. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 7
TÜRKİYE İNŞAAT VE YAPI SEKTÖRÜ
2015 Yılında Yurtdışında Üstlenilen Proje
Tutarı 20,16 Milyar Dolar Oldu
2002 yılından itibaren Türk Müteahhitleri
tarafından yurtdışında üstlenilen projelerin
toplam bedeli bugüne kadar üstlenilen
proje bedelinin % 85,6’sını oluşturmaktadır.
2002 yılında 2,5 milyar dolar olan projelerin
yıllık toplam bedeli 10 katına çıkarak 2013
yılında 30 milyar dolar seviyesine kadar
yükselmiştir. Bir yıl içerisinde yurt dışında
üstlenilen proje sayısı 2002 yılında 208 iken
2013 yılında 417’ye, 2014 yılında ise 328’e
ulaşmıştır.
2015 yılında ise hedef ülkelerde yaşanan
siyasi istikrarsızlıklar, konjonktürel sorunlar
ve söz konusu ülkelerin ana gelir kalemini
oluşturan petrol fiyatlarındaki önemli
düşüşe bağlı olarak 20,5 milyar dolar
değerinde 179 proje üstlenilmiştir.
Yurtdışında üstlenilen projelerin ortalama
bedeli ise 2015 yılında ise 114,3 milyon
dolar seviyesine çıkmıştır.
ŞEKİL.6 ALINAN YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK İŞLERİ
KAYNAK: Ekonomi Bakanlığı
Yeni Konut Fiyatları 2016 Şubat Ayında
Yıllık Olarak Yüzde 9,13 Arttı
2016 yılı Şubat ayında yeni konut fiyatları
yıllık artışı yüzde 9,13 olmuştur. Şubat ayı
içinde bir önceki aya göre fiyat artışı ise
yüzde 0,66 olarak gerçekleşmiştir. Yeni
konutlardaki fiyat artışları sınırlı kalmaya
devam etmektedir. 2016 Şubat ayı itibariyle
yıllık yeni konut fiyatlarında en yüksek artış
yüzde 10,36 ile 2+1 tipi konutlardadır.
ŞEKİL.7 YENİ KONUT FİYAT ENDEKSİ (2010=100)
Kaynak: GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi
Konut Kredisi Aylık Faizleri Yüzde 1,21
2015 yılının ikinci çeyrek döneminden
itibaren artışa geçen konut kredi faizlerinde
yükseliş 2016 yılının ilk iki ayında da devam
ettikten sonra Mart ayında durağanlaşarak
aylık ortalama yüzde 1,21’de kalmıştır.
ŞEKİL.8 AYLIK KREDİ FAİZ ORANLARI YÜZDE
2,5
4,51
8,46
13,25
22,2
25,12
23,87
20,19
23,44
23,03
29,74
30,16
26,99
20,16
0
50
100
150
200
250
300
350
0
5
10
15
20
25
30
35
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
ALINAN İŞ HACMİ MİLYAR DOLAR
KÜMÜLATİF İŞ HACMİ MİLYAR DOLAR
106,7
108,2
110,4
115,7
119,1
121,8
123,9
127,0
129,3
132,8
141,0
144,3
146,1
148,8
151,6
152,4
156,4
159,9
163,5
166,7
167,5
168,6
100
110
120
130
140
150
160
170
180
2011Q1
2011Q2
2011Q3
2011Q4
2012Q1
2012Q2
2012Q3
2012Q4
2013Q1
2013Q2
2013Q3
2013Q4
2014Q1
2014Q2
2014Q3
2014Q4
2015Q1
2015Q2
2015Q3
2015Q4
2016Ocak
2016Şubat
1,21
0,82
1,10
0,98
0,91
0,90
0,97
1,10
1,18
1,19
1,21
1,21
0,60
0,70
0,80
0,90
1,00
1,10
1,20
1,30
2012Q3
2012Q4
2013Q1
2013Q2
2013Q3
2013Q4
2014Q1
2014Q2
2014Q3
2014Q4
2015Q1
2015Q2
2015Q3
2015Q4
2016Ocak
2016Şubat
2016Mart
8. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 8
TÜRKİYE İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ
İnşaat Malzemesi Sanayi Üretimi Ocak
Ayında Yüzde 1,8 Arttı
2016 yılı Ocak ayında inşaat malzemeleri
sanayi üretimi ağırlıklı ortalama olarak
yüzde 1,8 artmıştır.
2015 yılı boyunca dalgalanma gösteren ve
ağırlıklı ortalama olarak yüzde 0,7 büyüyen
sanayi üretimi 2016 yılına göreceli daha iyi
bir başlangıç yapmıştır.
2016 yılı Ocak ayında sanayi üretimi izlenen
26 üründen 15’inde üretim artışı
gerçekleşmiştir. 11 üründe ise üretim geçen
yılın altında kalmıştır.
En yüksek üretim artışları görülen ilk üç
ürün metalden kapı ve pencereler,
fırınlanmış kilden tuğla ve karolar ile
çelikten tüp ve profiller olmuştur. Beş
üründe sanayi üretimi iki haneli artmıştır.
Düz cam, seramik karolar, kablolar,
çimento, boyalar ve seramik sıhhi ürünleri
gibi ürünlerde de üretim artışı yaşanmıştır.
Kilit ve menteşeler, kireç ve alçı, elektrikli
aydınlatma ekipmanları, ana demir ve çelik
ürünleri, vana ve valfler, hazır beton ile taş
ve mermerler gibi ürünlerde ise üretim
Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre
gerilemiştir.
Yeni yılın ilk ayında ağırlıklı ortalama olarak
inşaat malzemeleri sanayi üretimi yüzde 1,8
artmış olmakla birlikte alt ürünler itibariyle
farklı üretim performansları yaşanmıştır.
Mevsimselliğin de etkili olduğu yılın ilk
ayındaki sanayi üretimi yılın geneline ilişkin
bir eğilim ortaya koyamamıştır.
Ancak iç talebin daha belirleyici olacağı ve
ihracatın yine zayıf kalacağı bir yıl
görüntüsü bulunmaktadır.
TABLO.4 ALT SEKTÖRLERDE SANAYİ ÜRETİMİ
SEKTÖRLER
2016 OCAK
Metalden Kapı ve Pencere 59,0
Fırınlanmış Kilden Tuğla, Karo 25,2
Çelikten Tüpler, Borular, Profiller 18,0
Merkezi Isıtma Radyatörleri 14,3
Düz Cam 12,6
Seramik Karo ve Kaldırım Taşları 7,0
Kablolar 5,0
İnşaat Amaçlı Beton Ürünleri 4,9
Birleştirilmiş Parke Yer Döşemeleri 4,2
İnşaat Amaçlı Alçı Ürünleri 3,7
Çimento 2,3
Boya, vernik ve kaplayıcı maddeler 1,7
Duvar Kağıdı 1,6
Seramik Sıhhi Ürünleri 1,5
Plastik İnşaat Malzemesi 1,3
Kilit ve Menteşe -0,3
Kireç ve Alçı -1,2
Elektrikli Aydınlatma Ekipleri -1,7
Ana Demir ve Çelik Ürünleri -2,7
Diğer musluk ve valf/vana -2,9
Hazır Beton -3,6
Taş ve Mermerler -4,6
Metal Yapı ve Yapı Parçaları -15,2
Diğer Camla (Teknik Amaçlı Cam) -17,1
Bina Doğramacılığı ve Marangozluk
Ürünleri -17,4
Soğutma ve Havalandırma
Donanımları -19,6
İnşaat Malzemeleri 1,8
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu
9. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 9
TÜRKİYE İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ
Ocak Ayında İhracat Yüzde 20,6 Geriledi
İnşaat malzemeleri ihracatı Ocak ayında
yüzde 20,6 gerilemiş ve 1.102 milyon dolara
inmiştir. 2015 yılında ihracatta yaşanan
gerileme yeni yılın ilk ayında da yüksek
oranlı olarak devam etmiştir. Parite etkisi
azalmakla birlikte pazarlardaki bozulma
etkisi sürmektedir.
ŞEKİL.9 İNŞAAT MALZEMELERİ İHRACATI AYLIK
İthalat Ocak Ayında Yüzde 0,7 Arttı
İnşaat malzemeleri ithalatı Ocak ayında
yüzde 0,7 artarak 671 milyon dolar
olmuştur. İthalatta geçen yılın Aralık ayında
görülen sınırlı artış yeni yılın ilk ayında da
sürmüştür.
ŞEKİL.10 İNŞAAT MALZEMELERİ İTHALATI AYLIK
Yıllık İhracat 16,71 Milyar Dolara Geriledi
2015 yılı genelinde ihracatta önemli bir
gerileme yaşanmıştı. Bu gerileme ile
birlikte ihracat yüzde 19,8 düşerek 17,0
milyar dolar olmuştu. Yeni yılın ilk ayındaki
gerileme ile birlikte yıllık ihracat 16,71
milyar dolara düşmüştür. İhracattaki
gerileme ile yıllık ihracat da azalmaktadır.
ŞEKİL.11 İNŞAAT MALZEMELERİ İHRACATI YILLIK
Yıllık İthalat 9,14 Milyar Dolar
2015 yılında inşaat malzemeleri ithalatı
yüzde 1,7 düşmüş ve 9,14 milyar dolara
inmişti. Yeni yılın ilk ayındaki çok sınırlı artış
ile birlikte yılık ithalat yine 9,14 milyar dolar
olarak gerçekleşmiştir.
ŞEKİL.12 İNŞAAT MALZEMELERİ İTHALATI YILLLIK
1.724
1.823
1.916
2.024
1.754
1.743
1.568
1.796
1.677
1.611
1.837
1.387
1.388
1.575
1.603
1.407
1.483
1.444
1.386
1.278
1.396
1.277
1.349
1.102
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
OCAKAYLIK İHRACAT MİLYON DOLAR
ESKİ YIL YENİ YIL
732
795
801
839
796
763
812
759
712
774
795
666
722
819
770
796
843
823
684
688
765
713
837
671
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
ARALIK
OCAK
AYLIK İTHALAT MİLYON DOLAR
ESKİ YIL YENİ YIL
19.704
21.115
21.253
21.214
16.999
16.714
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
2011
2012
2013
2014
2015
OCAK
YILLIK İHRACAT MİLYON DOLAR
8.882
8.553
10.372
9.295
9.135
9.140
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
2011
2012
2013
2014
2015
OCAK
YILLIK İTHALAT MİLYON DOLAR
11. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 11
TÜRKİYE EKONOMİSİ
TC Merkez Bankası’ndan Faiz İndirimi
Geldi, Ancak Sıkı Para Politikası Sürecek,
Yeni Başkan ve Yönetim Belirleyici Olacak
Daha çok güven ve beklentilerdeki
bozulmaya dayalı olarak ekonomide
ortaya çıkan yavaşlama ve yükselen
işletme maliyetleri nedeniyle reel kesimin
talep ettiği faiz indirimine ilişkin ilk adım
TC Merkez Bankası’ndan gelmiştir.
TC Merkez Bankası gecelik borç verme
oranını yüzde 10,75’ten yüzde 10,50’e
0,25 puan indirmiştir. Merkez Bankası bir
hafta vadeli repo ihale faiz oranını ise
yüzde 7,5 düzeyinde sabit tutmuştur.
Merkez Bankası yakın dönemde küresel
oynaklıklarda bir miktar düşüş
gözlemlemiştir. Buna bağlı olarak geniş
bir faiz koridoruna duyulan ihtiyaç bir
miktar azalmıştır. Bu doğrultuda Banka
sadeleşme yönünde ölçülü bir adım
atılmasına karar vermiş ve faizi
indirmiştir.
Bununla birlikte, çekirdek enflasyon
eğilimindeki iyileşmenin sınırlı olması
nedeniyle likidite politikasındaki sıkı
duruş korunacaktır.
TC Merkez Bankası faiz indirimi piyasada
arzu edilen faiz indirimleri beklentisi için
yeterli değildir. Ayrıca enflasyon riski
nedeniyle sıkı likidite koşulları da
sürdürülecektir.
Bu çerçevede Merkez Bankası’nın bu faiz
indiriminin özellikle diğer faizlerin
düşmesi üzerindeki etkisi sınırlı
kalacaktır. Mevcut Merkez Bankası
Başkanı’nın görev süresinin doluyor
olması nedeniyle yeni Başkan ve
yönetiminin izleyeceği para politikası
daha önemli hale gelmektedir.
Yüksek Kredi Faizleri Sürüyor
Mart ayında küresel mali koşullarda
ortaya çıkan göreceli ve kısa süreli
iyileşmeye bağlı olarak ve tüm dünyada
yaygınlaşan negatif ve eksi faiz
uygulamasının etkisi ile TC Merkez
Bankası faiz indirmiştir.
Bu faiz indirimi ve küresel etkiler ile
birlikte Türkiye’de tahvil-bono faizlerinde
de Mart ayında bir gerileme
yaşanmaktadır.
Buna karşın kredi faizlerinde yüksek
seviyeler sürmektedir. Mart ayında yeni
kullandırılan TL kredilerinin ortalama
yıllık faizi yüzde 15,25 olmuştur.
Kredi faizlerinin yüksek kalmasında en
önemli etken bankaların kaynak
maliyetlerinin yüksek olmasıdır. Bankalar
kaynak sıkışıklığı içinde mevduatlara daha
yüksek faiz ödemektedir ve mevduat
faizleri yükselmektedir. Kaynak ve
likidite sıkışıklığının sürecek olması
nedeniyle kredi faizleri bir süre daha
yüksek kalacaktır.
ŞEKİL.13 TÜRKİYE’DE FAİZLER YÜZDE
Kaynak: TC Merkez Bankası
4,00
5,00
6,00
7,00
8,00
9,00
10,00
11,00
12,00
13,00
14,00
15,00
16,00
EYLÜL
EKİM
KASIM
2013ARALIK
OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
2014ARALIK
OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
2015ARALIK
OCAK
ŞUBAT
MART
MB GÖSTERGE FAİZİ YÜZDE
2 YIL VADELİ BONO FAİZİ YÜZDE
KISA VADELİ TL KREDİ FAİZİ YÜZDE
MB GECELİK BORÇ VERME FAİZİ YÜZDE
12. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 12
TÜRKİYE EKONOMİSİ
Küresel Rahatlama İle Türk Lirası Kısa
Süreliğine Nefes Aldı
Türk Lirası, küresel dalgalanma ve
belirsizlikler, artan siyasi ve jeopolitik
riskler, TC Merkez Bankası’nın politika
belirsizliği, sermaye çıkışları ve döviz
rezervlerindeki azalma nedeniyle yılın ilk
iki ayında değer kaybı baskısı ile karşı
karşıya kalmıştı.
Mart ayında ise küresel risklerin daha iyi
yönetilmesi ile ortaya çıkan iyimserlik
sonucu küresel mali dalgalanmalar ve
stres azalmıştır. FED ve AMB kararları
bunda etkili olmuştur. Buna bağlı olarak
gelişen ülke para birimleri üzerindeki
değer kaybı baskısı azalmıştır. Türk Lirası
da bundan yararlanmıştır. Türk Lirası
sepet kur Mart ayında 3,05-3,08
aralığında dalgalanmıştır. Ancak Türk
Lirası üzerindeki orta vadeli değer kaybı
basısı korunmaktadır.
ŞEKİL.14 TÜRK LİRASI SEPET KUR
Piyasada Nakit Sıkışıklığı Sürüyor
İktisadi faaliyetlerin bir türevi olarak
alacakların karşılanmasında ve
ödemelerde kullanılan nakit ihtiyacı
giderek artmaktadır. Ödeme güçlükleri ile
nakit kalma isteği nakit sıkışıklığını
artırmaktadır. Buna bağlı olarak Merkez
Bankası’nın piyasaya verdiği TL likiditesi
Mart ayında da yükselmiş ve 112 milyar
Türk Lirasına ulaşmıştır.
ŞEKİL.15 MERKEZ BANKASI LİKİDİTESİ MİLYAR TL
KAYNAK: TCMB
Kredi Büyümesi Çok Yavaşladı
Bankaların mevcut kaynak olanakları ile
bankacılık düzenlemelerinin getirdiği
kısıtlar sonucu bankaların kredi büyümesi
önemli ölçüde yavaşlamıştır. Kredi
büyümesi yıllık yüzde 12 ile neredeyse
reel olarak yeni kredi kullandırılmayan bir
ortamı göstermektedir.
ŞEKİL.16 KREDİ BÜYÜMESİ YILLIK YÜZDE
KAYNAK: TCMB
2,40
2,50
2,60
2,70
2,80
2,90
3,00
3,10
3,20
3,30
31.Ara
15.Oca
30.Oca
14.Şub
01.Mar
16.Mar
31.Mar
15.Nis
30.Nis
15.May
30.May
14.Haz
29.Haz
14.Tem
29.Tem
13.Ağu
28.Ağu
12.Eyl
27.Eyl
12.Eki
27.Eki
11.Kas
26.Kas
11.Ara
26.Ara
10.Oca
25.Oca
09.Şub
24.Şub
10.Mar
25.Mar
0
20
40
60
80
100
120
EYLÜL
EKİM
KASIM
2013ARALIK
OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
2014ARALIK
OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
2015ARALIK
OCAK
ŞUBAT
MART
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
Oca.12
Mar.12
May.12
Tem.12
Eyl.12
Kas.12
Oca.13
Mar.13
May.13
Tem.13
Eyl.13
Kas.13
Oca.14
Mar.14
May.14
Tem.14
Eyl.14
Kas.14
Oca.15
Mar.15
May.15
Tem.15
Eyl.15
Kas.15
Oca.16
Mar.16
13. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 13
DÜNYA EKONOMİSİ
Küresel Endişeler Daha İyi Yönetilmeye
Başlanıyor
2016 yılı önce Çin ekonomisindeki
yavaşlama ve ardından tüm dünya için
yeni bir resesyon ihtimalinin beslediği
endişeler ile başlamıştı. Bu endişelere
petrol fiyatlarındaki düşüşün etkileri ile
Ortadoğu bölgesindeki jeopolitik riskler
eklenmişti. Yine küresel ölçekte deflasyon
endişesi özellikle Avrupa Birliği’nde
hissedilmeye başlanmıştı. Bunlara bağlı
olarak 2016 yılının ilk iki ayında küresel
mali piyasalarda ve varlık fiyatlarında
önemli dalgalanmalar yaşanmıştı.
Mart ayında ise tüm bu endişelere
yönelik adımlar atılmış ve önlemler
alınmıştır. Çin hükümeti ve Merkez
Bankası büyümeyi ve Yuan’ı destekleyen
önlemler almış olup Çin kaynaklı
endişeleri azaltmıştır. Petrol fiyatları
toparlanmaya başlamıştır. Avrupa
Merkez Bankası’ndan yeni parasal
genişleme hamlesi gelmiştir. ABD Merkez
Bankası FED faz artış sürecini sınırlamıştır.
Ve son olarak Suriye’de ateşkes ve barış
görüşmeleri orta doğu kaynaklı jeopolitik
riskleri daha yönetilir hale getirme ümidi
yaratmıştır.
Mart ayındaki bu gelişmeler ile birlikte
küresel mali piyasalardaki dalgalanma da
azalmıştır. Buna bağlı olarak gelişen
ülkeler için de yılbaşına göre daha uygun
koşullar oluşmaya başlamıştır. Ancak
göreceli iyimser bu sürecin kalıcılığı
kırılgandır.
ABD Merkez Bankası FED Faiz Artışı
Konusunda Rahatlattı
2016 yılına girilirken ABD Merkez Bankası
FED’in 3-4 kez faiz artırması bekleniyordu.
Buna bağlı olarak yılbaşından itibaren
Dolar güçlenirken, sermaye akımları da
artan oranda Dolar varlıklarına
yönelmeye başlamıştı. Ancak yeni yılda
ortaya çıkan mali dalgalanma ve
resesyon-deflasyon endişesi ile FED mart
ayı toplantısında faiz artışını gelişmelere
bağlı kalmak kaydıyla şimdilik en fazla 2
kez ile sınırlamıştır.
FED’in bu yeni faiz artışı takvimi ile
birlikte küresel mali piyasaların geri
kalanında bir rahatlama ortaya çıkmıştır.
FED en azından Haziran ayına kadar faiz
arttırmaz beklentisi oluşmuş ve 2 aylık bir
rahat dönem kazanılmıştır. Ancak FED faiz
artışından vazgeçmediği için bu rahat
dönem geçici olacaktır ve Nisan toplantısı
dahil her toplantı öncesi dalgalanmalar
sürecektir.
Bu gelişmeler ile Euro Dolar paritesi de
1,10 seviyelerinin etrafında dalgalanırken
orta vadede Dolar güçlü seyrini korumaya
devam edecektir.
ŞEKİL.17 EURO DOLAR PARİTESİ
Kaynak: Reuters Günlük Verileri
1,02
1,04
1,06
1,08
1,1
1,12
1,14
1,16
1,18
1,2
1,22
1,24
1,26
1,28
1,3
1,32
1,34
1,36
1,38
1,4
May.14
Tem.14
Eyl.14
Kas.14
Oca.15
MART(6)
Nis.15
Haz.15
Ağu.15
Eki.15
Ara.15
Şub.16
EURO DOLAR PARİTESİ
14. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 14
DÜNYA EKONOMİSİ
Avrupa Merkez Bankası Mart Ayında
Parasal Genişlemeyi Artırdı, Piyasaları
Destekledi
Avrupa Merkez Bankası artan deflasyon
endişeleri nedeniyle uyguladığı parasal
genişleme programını daha da
genişletmiştir.
Avrupa Merkez Bankası eksi ve negatif
faiz uygulamalarını kuvvetlendirirken
parasal genişlemesini hem niteliksel hem
de niceliksel olarak arttırmıştır. Yani hem
piyasaya verdiği parasal miktarı arttırmış,
hem de satın aldığı tahvillere reel sektör
şirketlerini de katmıştır.
Avrupa Birliği’ndeki bu gelişme küresel
mali piyasalar ve özellikle gelişen ülkeler
için de iyimserlik yaratmaktadır. Türkiye
gibi gelişen ülkeler bu parasal
genişlemeden yararlanmaktadır. Hem
finansal olanaklar genişlemekte hem de
negatif-eksi faizler ile borçlanma
maliyetleri düşük kalmaktadır.
Petrol Fiyatlarında Toparlanma Yaşanıyor
2016 yılının başından itibaren yaşanan
olumsuz bir diğer gelişme petrol
fiyatlarının birçok üretici ülke ve firma
için sürdürülemez seviyelere gerilemesi
olmuştu. 30 doların altına inen varil
petrol fiyatları küresel mali istikrarsızlığa
yol açarken üretici ülkelerde de siyasi
krizlere davetiye çıkarmaktaydı.
Ancak petrol fiyatları son haftalarda
üretici ülkelerin üretim kotaları üzerinde
sınırlayıcı önlemler alacağı veya en
azından kontrollü adımlar atacakları
beklentisi ile artmaktadır. AMB ve FED
kararları da petrol fiyatlarını artış
yönünde desteklemiştir. Böylece petrol
fiyatları 40 doların üzerine çıkarak daha
sürdürülebilir seviyelere gelmiştir.
Böylece düşük petrol fiyatları kaynaklı
küresel riskler de şimdilik azalmaktadır.
Ancak petrol fiyatları için belirsizlik ve
riskler halen sürmektedir.
ŞEKİL.18 PETROL FİYATLARI BRENT VARİL/DOLAR
Kaynak: Intercontinental Exchange
Suriye, İŞİD İle Mücadele ve Terör Olayları
Küresel ekonomi üzerinde etkili olan
jeopolitik riskler ile ilgili de önemli
gelişmeler yaşanmaktadır. Suriye’de
ateşkes korunurken siyasi görüşmelerin
ikinci turu tamamlanmaktadır.
Çatışmaların kesilmesi, görüşmelerin
sürdürülmesi ve Rusya’nın kısmi
çekilmesi ümit vermektedir.
Suriye ve Irak’ta İŞİD ile mücadele ise
yoğunlaşmaktadır. İŞİD’in iki önemli
kalesi Rakka ve Musul’a karşı harekat
İŞİD’in de uluslararası terör olayları ile
karşılık vermesine yol açmaktadır.
Önümüzdeki süreçte bu olayların artması
ile bir süre daha Türkiye ve diğer tüm
ülkelerde güvenin olumsuz etkilenmesi
beklenmektedir.
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
2013ARALIK
OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
2014ARALIK
OCAK
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
HAZİRAN
TEMMUZ
AĞUSTOS(24)
AĞUSTOS
EYLÜL
EKİM
KASIM
2015ARALIK
OCAK
ŞUBAT
MART
15. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 15
DÜNYA İNŞAAT SEKTÖRÜ
ABD’de Yıllık İnşaat Harcamaları 2016
Yılında 1,14 Trilyon Dolara Yükseldi
ABD’de konut ve konut dışı inşaat
harcamaları 2015 boyunca kademeli
olarak artmıştı. 2016 Ocak ayında ise artış
sürmüş ve toplam inşaat harcamaları 1,14
trilyon dolara yükselmiştir. Konut inşaat
harcamaları daha durağan kalırken, konut
dışı bina harcamalarında büyüme
sürmektedir.
TABLO.7 ABD İNŞAAT HARCAMALARI
YILLIK MİLYAR DOLAR
DÖNEM
KONUT
İNŞAATI
KONUT
DIŞI BİNA
İNŞAATI
TOPLAM
İNŞAAT
2013 Q4 363,8 582,9 946,7
2014 Q4 355,2 629,3 984,5
2015 Q1 363,9 642,5 1.006,4
2015 Q2 382,6 691,7 1.074,3
2015 Q3 401,7 695,0 1.096,6
2015 Q4 439,0 684,5 1.123,5
2016 439,0 701,9 1.140,8
Kaynak: US Bureau Of Census
ABD’de Mevcut ve Yeni Ev Satışları Yeni
Yılda Geriledi
Mevcut ve yeni ev satışları 2016 yılı Şubat
ayında zayıf gerçekleşmiştir. Özellikle
mevcut ev satışları mevsimsellik ile
birlikte gerilemiştir.
TABLO.8 ABD KONUT SEKTÖRÜ
DÖNEM
YENİ EV
SATIŞLARI
AYLIK BİN
MEVCUT
EV
SATIŞLARI
YILLIK
BİN
KONUT
FİYAT
ENDEKSİ
CS 20
2012 Q4 396 4.900 146,0
2013 Q4 441 4.870 165,6
2014 Q4 496 5.070 173,0
2015 Q1 481 5.210 175,1
2015 Q2 466 5.480 180,9
2015 Q3 442 5.550 182,7
2015 Q4 540 5.450 182,8
2016 OCAK 502 5.470
2016 ŞUBAT 512 5.080
Kaynak: US National Association of Realtors, US Bureau of
Census, S&P Case Shiller Index
Euro Alanında İnşaat Harcamaları Ocak
Ayında Yüzde 6,0 Büyüdü
Euro bölgesinde inşaat sektörü
harcamaları geçen yıldaki küçülme
ardından 2016 yılına iyi bir başlangıç
yapmıştır. İnşaat harcamaları Ocak ayında
geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,0
büyümüştür.
TABLO.9 EURO ALANI İNŞAAT SEKTÖRÜ
BÜYÜME DEĞİŞİM YÜZDE
DÖNEM
TOPLAM
İNŞAAT
SEKTÖRÜ
KONUT
İNŞAATI
KONUT
DIŞI BİNA
İNŞAATI
2014 Q1 6,1 6,5 5,1
2014 Q2 3,0 3,7 0,9
2014 Q3 -1,4 -1,0 -2,5
2014 Q4 -0,8 -1,2 0,7
2015 Q1 -1,9 -2,4 0,3
2015 Q2 -0,9 -0,9 -1,0
2015 Q3 -1,1 -1,2 -0,6
2015 Q4 0,2 0,8 -1,6
2016 OCAK 6,0 7,1 1,4
Kaynak: Eurostat
İnşaat Malzemesi Fiyatlarında
Toparlanma
Küresel piyasalarda tüm emtia
fiyatlarında görülen toparlanma arayışı
Mart ayında inşaat malzemesi
fiyatlarında da sınırlı artışlara yol
açmıştır.
TABLO.10 İNŞAAT MALZEMESİ FİYATLARI
DÖNEM
İNŞAAT
DEMİRİ
TON/
DOLAR
BAKIR
100
LIBRE/
DOLAR
DÜZ
KERESTE
2,36
M3/DOLAR
2013 ARALIK 643 331,40 379
2014 ARALIK 535 285,00 385
2015 HAZİRAN 479 262,70 320
2015 EYLÜL 412 239,90 297
2015 ARALIK 374 211,20 316
2016 OCAK 369 200,05 315
2016 ŞUBAT 368 202,80 313
2016 MART 388 2,2450 332
Kaynak: Platts-Mc Graw Hill Financial, National
Association of Home Builders, COMEX,
16. AYLIK SEKTÖR RAPORU MART 2016
www.imsad.org 16
ÖZEL BÖLÜM;
SEÇİLMİŞ ÜLKELERİN İNŞAAT
SEKTÖRLERİNDE BÜYÜME BEKLENTİLERİ
Küresel ekonomik koşullar tüm sektörleri
olduğu gibi inşaat sektöründeki
faaliyetleri de etkilemektedir. Bu
çerçevede 2016 yılında gelişmiş ülkelerin
inşaat sektörlerinde daha iyi bir büyüme
beklenirken, gelişen ülkelerde ise
ülkelerin farklı konumlarına göre farklı
büyüme beklentileri bulunmaktadır.
ABD’de inşaat sektöründe son iki yıldır
önemli bir toparlama yaşanmaktadır.
2016 yılında da ABD inşaat sektöründe
yüzde 3,6 ile yine göreceli yüksek bir
büyüme olacağı tahmin edilmektedir.
Kanada’da ise 2015 yılında küçülen inşaat
sektöründe 2016 yılında yüzde 1,5
büyüme beklenmektedir.
Avrupa Birliği’nde inşaat sektörü 2015
yılında ülkeler arasında yine farklı
performanslar göstermiştir. Almanya,
Fransa ve İtalya’da sektör küçülmüştür.
2016 yılında ise hemen tüm Avrupa Birliği
ülkesinin inşaat sektöründe büyüme
beklenmektedir. 2016 yılında Almanya’da
inşaat sektöründe yüzde 2,0 ve
İngiltere’de yüzde 3,0 büyüme
öngörülmektedir.
İki büyük inşaat ülkesi Çin’de inşaat
sektöründe 2016 yılı büyüme beklentisi
yüzde 5,8, Hindistan’da ise yüzde 6,0’dır.
Çin’de inşaat sektörü büyümesi genel
ekonomiye paralel olarak yavaşlarken,
Hindistan’da yine genel ekonomiye
paralel hızlanmaktadır.
Enerji ihraç eden ülkelerde ise inşaat
sektörlerinde yavaşlama ve küçülme
beklenmektedir. Rusya’da 2015 yılında
yüzde 6,8 küçüldüğü tahmin edilen inşaat
sektörünün 2016 yılında da yüzde 2,3
küçüleceği öngörülmektedir.
Azerbaycan’da da inşaat sektöründe iki
yıl üst üste küçülme beklenmektedir.
İran’da ambargoların kalkması ile ve
Irak’ta ise petrol arzının genişlemesi ile
gelirlerin artması sonucu inşaat
sektörlerinde daha hızlı büyüme olması
beklenmektedir.
S.Arabistan’da ise petrol gelirlerinin
düşmesi soncu inşaat sektöründe büyüme
yavaşlamaktadır. 2016 yılında yüzde 3,0
büyüme beklenmektedir.
TABLO.11 SEÇİLMİŞ ÜLKELERİN İNŞAAT
SEKTÖRLERİNDE BÜYÜME YÜZDE
ÜLKELER
2015
TAHMİN
2016
TAHMİN
ALMANYA -2,4 2,0
İNGİLTERE 3,6 3,0
FRANSA -4,2 1,8
İTALYA -2,4 1,6
İSPANYA 1,4 2,0
ABD 3,8 3,6
KANADA -0,5 1,5
HİNDİSTAN 5,0 6,0
ÇİN 6,1 5,8
IRAK -8,5 3,5
RUSYA -6,8 -2,3
AZERBAYCAN -6,0 -4,6
İRAN 1,4 4,3
S.ARABİSTAN 6,5 3,0
KAYNAK: Ülke İstatistik Ofisleri ve Kurumları