2. • Ζρευνεσ ςτθν Ελλάδα ζχουν δείξει ότι το φαινόμενο τθσ βίασ και του
εκφοβιςμοφ αφορά τουλάχιςτον ζνα ςτα δζκα παιδιά ςχολικισ θλικίασ,
με αποτζλεςμα ςοβαρζσ επιπτϊςεισ ςτθν ψυχοκοινωνικι τουσ εξζλιξθ και
ςτισ διαδικαςίεσ τθσ μάκθςθσ, που εκφράηονται με διάφορουσ τρόπουσ:
Άγχοσ, ψυχοςωματικά ςυμπτϊματα, μακθςιακζσ δυςκολίεσ, κατάκλιψθ,
ακόμθ και αυτοκτονικό ιδεαςμό. Πολλά από τα παιδιά που εμπλζκονται
ςε περιςτατικά εκφοβιςμοφ, είτε ωσ εκφοβιςτζσ είτε ωσ εκφοβιηόμενοι,
μπορεί να δθμιουργιςουν αργότερα διαταραγμζνεσ διαπροςωπικζσ
ςχζςεισ, ι να ζχουν προβλιματα με το νόμο.
• http://www.epsype.gr/images/gia_goneis.pdf
Ζ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ
3. 2012-2014 Πολυμερισ χολικι φμπραξθ
με ςχολεία τθσ: Ιταλίασ, Μεγάλθσ Βρετανίασ, Ουγγαρίασ,
Ρουμανίασ, Σουρκίασ και τθσ Σςεχίασ.
Οι μακθτζσ των επτά ευρωπαϊκϊν χωρϊν δοφλεψαν ομαδικά
με κοινό κζμα με τίτλο: “Bullying and Media”, διαδικτυακά,
και με ςυναντιςεισ που πραγματοποιικθκαν ςε αυτό το
διάςτθμα, ςτισ επτά χϊρεσ.
Σο project “Bullying & Media”
4.
5. Ο ΣΟΧΟ ΣΟΤ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ
Θ ςυμμετοχι μασ ς’ αυτό το πρόγραμμα ζδωςε ςτουσ μακθτζσ
και τουσ εκπαιδευτικοφσ τθν ευκαιρία και το κίνθτρο:
να αποκτιςουν γνϊςεισ για το πολφ ςοβαρό κζμα τθσ
ενδοςχολικισ βίασ, και γενικά τθσ βίασ, να αποκτιςουν
καινοφριεσ εμπειρίεσ, να χρθςιμοποιιςουν τα αγγλικά ςε ζνα
ρεαλιςτικό περιβάλλον, να εξοικειωκοφν με τθ χριςθ νζων
τεχνολογιϊν, να ταξιδζψουν, να ζρκουν ςε επαφι με τουσ
μακθτζσ των ςυνεργαηόμενων ςχολείων, μακαίνοντασ τουσ
διαφορετικοφσ πολιτιςμοφσ και να εργαςτοφν με εργαλεία, τθν
ζρευνα, τισ ςυνεντεφξεισ και τα ερωτθματολόγια.
6. Ο ΣΟΧΟ ΣΟΤ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ
Θ ευρωπαϊκι διάςταςθ του προγράμματοσ αποςκοπεί
ςτθν ανάπτυξθ τθσ ευρωπαϊκισ ςυνείδθςθσ, τον
εντοπιςμό ομοιοτιτων και διαφορϊν και τον ςεβαςμό
ςτθ διαφορετικότθτα.
13. Ιταλία: Φεβρουάριοσ του ϋ13 παρουςιάςαμε
τθν καμπάνια μασ, ενάντια ςτθν ενδοςχολικι
βία. Γυρίςαμε τθν 1θ ταινία
14. κοπόσ μασ να δθμιουργιςουμε λογότυπο
ςφλλθψθ, ιδζεσ, ζρευνα, ςχεδιαςμόσ, εκτζλεςθ.
ανάρτθςθ ςτθν θλεκτρονικι πλατφόρμα του
ευρωπαϊκοφ προγράμματοσ μαηί με τα λογότυπα
που ςχεδίαςαν οι μακθτζσ των άλλων χωρϊν.
επιλογι, μετά από ψθφοφορία όλων των μακθτϊν,
του λογότυπου που κα αντιπροςϊπευε το “Bullying
& Media”, ςε όλθ τθ διάρκεια τθσ ηωισ του και
παντοφ!
29. ζνα καινοφργιο φαινόμενο είναι το cyber bullying που αρχίηει
να λαμβάνει ανθςυχθτικζσ διαςτάςεισ και ςτθν Ελλάδα.
Μια κοινωνία που αλλάηει χωρίσ τθν εκπαιδευτικι διαδικαςία
που κα οδθγοφςε ςτθν αφομοίωςθ των νζων τεχνολογιϊν.
(Σο cyber bullying ζχει αφξθςθ και κα ζχει, λόγω τθσ άγνοιασ του
κινδφνου από το ευρφ κοινό, το bullying μζςω internet και
τθλεφϊνου ζχει αυξθκεί μζςα ςτα ςχολεία λόγω τθσ χριςθσ των
smart phones»
30. δεν υπάρχουν τα απαραίτθτα ςτατιςτικά ςτοιχεία για τα είδθ
εκφοβιςμοφ, φαίνεται όμωσ ότι επικρατεί ο κοινωνικόσ και
ρατςιςτικόσ εκφοβιςμόσ.
θ υπερςυγκζντρωςθ μακθτικοφ πλθκυςμοφ προκαλεί αφξθςθ
περιςτατικϊν bullying.
Παρόλα αυτά δεν είναι μόνο φαινόμενο των μεγάλων πόλεων
όπωσ είναι θ Ακινα.
31. τθν Ελλάδα δεν υπάρχει ςχετικι νομοκεςία που να ορίηει ι
να κζτει ζνα πλαίςιο για τθν πρόλθψθ ι τθν καταςτολι του
ςχολικοφ εκφοβιςμοφ.
Οφτε ςχετικό δίκτυο ςυνεργαηόμενων φορζων που να
αςχολοφνται με τθ ςχολικι βία υπό τθν εποπτεία κάποιου
κυβερνθτικοφ φορζα για τθν εξαγωγι αςφαλϊν
ςυμπεραςμάτων.
Τπάρχουν μεμονωμζνοι οργανιςμοί μθ κυβερνθτικοί και
εκελοντικζσ οργανϊςεισ που αςχολοφνται ςε επίπεδο δράςεων.
32. Σθν ίδρυςθ του «Παρατθρθτθρίου Πρόλθψθσ τθσ χολικισ
Βίασ και του Εκφοβιςμοφ», υπό τθν εποπτεία του Τ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α.,
προζβλεψε απόφαςθ του υφυπουργόσ παιδείασ Θ.
Παπακεοδϊρου.
Σο «Παρατθρθτιριο» ζχει και ωσ ςκοπό να διαμορφϊςει δομζσ.
Οι βαςικζσ εργαςίεσ που ζχει αναλάβει με τθν ίδρυςι του, είναι:
να καταγράψει, να μελετά τάςεισ, να ςυνεργάηεται με
πανεπιςτιμια, ομάδεσ ψυχολόγων, κζντρα ψυχικισ υγιεινισ, να
χαράςςει πολιτικι και να εποπτεφει τθν εφαρμογι τθσ
πολιτικισ.
33. Αυτι τθ ςτιγμι βρίςκεται ςε εξζλιξθ ζρευνα του Τπουργείου
Παιδείασ και προβλζπεται πωσ εντόσ 3-μινου κα υπάρχουν
ςτοιχεία ποςοτικά και ποιοτικά για όλθ τθν Ελλάδα μζςω
ςυμπλιρωςθσ ζντυπων ερωτθματολογίων, ςτθ ςυνζχεια κα
προετοιμαςτεί on-line θλεκτρονικι πλατφόρμα όπου αρχικά κα
εκπαιδευτοφν οι κακθγθτζσ ςτθ χριςθ τθσ.
Μζχρι τϊρα τα ςτοιχεία που διακζτουμε τα παίρνουμε από
διάφορεσ αποςπαςματικζσ ζρευνεσ.
34. απαιτείται θ εκπαίδευςθ των μακθτϊν και κυρίωσ των
δαςκάλων και κακθγθτϊν.
κοινόσ ςτόχοσ θ πρόλθψθ και όχι θ καταςτολι και αυτό κα
επιτευχκεί μόνο αν το ςχολείο γίνει άμεςα μοχλόσ κοινωνικισ
ςυμμετοχισ και παίξει το ρόλο τθσ απορρόφθςθσ των
κοινωνικϊν κραδαςμϊν.
35. • τθν Ελλάδα θ εκπαίδευςθ για τα μζςα κοινωνικισ
δικτφωςθσ περιορίηεται ςε λίγεσ μόνο αναφορζσ
ςτθν πρωτοβάκμια εκπαίδευςθ ςτο μάκθμα
«Μελζτθ Περιβάλλοντοσ» και ςτθν δευτεροβάκμια
εκπαίδευςθ ςτο μάκθμα «Ζκφραςθ – Ζκκεςθ».
Όςον αφορά ςτισ τεχνικζσ δεξιότθτεσ το αναλυτικό
πρόγραμμα ςπουδϊν περιλαμβάνει μακιματα Θ/Τ.
• Χωρίσ όμωσ τθν απαιτοφμενθ δθμιουργία κριτικισ
ςτάςθσ για τα μζςα κοινωνικισ δικτφωςθσ.
36. Είναι το μοναδικό δίκτυο φορζων που δραςτθριοποιείται κατά
του ςχολικοφ εκφοβιςμοφ.
http://www.antibullyingnetwork.gr/page.aspx?id=97&main_menu
=289&parent_id=161
37. The Greek Ombudsman
υνιγοροσ του παιδιοφ http://www.0-18.gr/
The Adolescent Health Unit (A.H.U.) of the Second Dpt of Pediatrics - University of Athens,
http://www.youth-health.gr/en/index.php
ΕΨΤΠΕ:Association for the Psychosocial Health of Children and Adolescents (A.P.H.C.A.)
http://www.epsype.gr/
ΕΠΙΨΤ: Ερευνθτικό Πανεπιςτθμιακό Ινςτιτοφτο Ψυχικισ Τγιεινισ (ΕΠΙΨΤ)
http://www.epipsi.gr/
The General Secretariat for Youth
http://www.neagenia.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=6&clang=1
ARISTOTLE UNIVERSITY OF THESSALONIKI www.eled.auth.gr
http://www.auth.gr/en/educ
Institute of Child Health www.ich-mhsw.gr
http://en.ich.gr/index.php?lang=en
MARANGOPOULOS FOUNDATION FOR HUMAN RIGHTS (MFHR)
http://www.mfhr.gr/?ln=1
The Circle of the Greek Children’s Book (The Circle)
http://www.greekibby.gr/products5.php?lang=1&wh=1&the1id=1&theid=1&open1=1&open2=&lan
g=2
National and Kapodistrian University of Athens Faculty of Communication and Mass Media Studies
http://www.media.uoa.gr/
38. Με τθ ςυγχρθματοδότθςθ τθσ ευρωπαϊκισ επιτροπισ μζλοσ
του δικτφου insafe http://www.saferinternet.org/
http://www.saferinternet.gr/index.php?parentobjId=Page2
39.
40.
41. Εκνικι Σθλεφωνικι Γραμμι για τα παιδιά SOS 1056
λειτουργεί 24 ϊρεσ τθ μζρα, κακθμερινά, είναι δωρεάν και
ανϊνυμθ και διαχειρίηεται και αιτιματα ςχετικά με τθν
ςυμπεριφορά και τθν αςφάλεια των παιδιϊν ςτο διαδίκτυο
και τον ςχολικό εκφοβιςμό.
43. τοιχεία για cyber bullying και το internet ςτθν
Ελλάδα
φμφωνα με τα ςτοιχεία τθσ Γραμμισ Βοικειασ 800 11 800 15 "ΤποΣΘΡΙΗΩ"
του Ελλθνικοφ Κζντρου Αςφαλοφσ Διαδικτφου, από τον Ιανουάριο
2011 ζωσ και Ιοφνιο 2012 πραγματοποιικθκαν ςυνολικά 2440 αιτιματα. Σα
82% προιλκαν μζςα από τθλεφωνικι επικοινωνία ςτον αρικμό χωρίσ
χρζωςθ 800 11 80015 ενϊ ζνα ποςοςτό τθσ τάξθσ του 18% επζλεξε να
επικοινωνιςει θλεκτρονικά μζςω email ςτθ διεφκυνςθ
help@saferinternet.gr.
Όςον αφορά ςτα δθμογραφικά ςτοιχεία, θ πλειοψθφία των αιτθμάτων (78%)
προιλκε από ενιλικεσ (κυρίωσ γονείσ), ενϊ οι επαγγελματίεσ και οι ανιλικοι
που απευκφνκθκαν ςτθ γραμμι ακολουκοφν με ποςοςτό 10% και 12%,
αντίςτοιχα.
44. Σο 2012, θ SafeLine ζλαβε 2598 τθλεφωνιματα για υποκζςεισ
θλεκτρονικοφ εκφοβιςμοφ.
Facebook 845 που κυρίωσ αφοροφςαν ψευδή προφίλ.
45. Αναφορικά με τον τφπο του αιτιματοσ, θ πλειοψθφία των αιτθμάτων αφοροφςε ςε
θζματα εξάρτηςησ (36%), ενϊ ςτθ δεφτερθ κζςθ βρίςκονται τα αιτιματα
αφοροφςαν ςε γενικζσ πλθροφορίεσ για τθν αςφάλεια ςτο διαδίκτυο (30%).
τθν τρίτθ κζςθ, με ποςοςτό 11%, αναδείχκθκε μια νζα κατθγορία που αφορά ςτα
προβλιματα με τισ ςελίδεσ κοινωνικισ δικτφωςθσ και ιδιαίτερα μζςω του
"Facebook" (π.χ. ψευδι προφίλ).
θμειϊνεται ότι πραγματοποιικθκαν μόλισ 9 αιτήματα για εκβιαςμό και 8 για
πρόθεςη για αυτοκτονία. 407 περιπτϊςεισ παραπζμφθηκαν ςτθ γραμμι
καταγγελιϊν Safeline.gr και ςτθ Δίωξθ Θλεκτρονικοφ Εγκλιματοσ για περιπτϊςεισ
θλεκτρονικοφ εγκλιματοσ, ι ςε άλλουσ αρμόδιουσ φορείσ αντίςτοιχα με τθ φφςθ
τθσ αναφοράσ (π.χ. καταναλωτικζσ οργανϊςεισ κλπ) (194 αναφορζσ).
http://blogs.sch.gr/internet-safety/files/2012/09/DT8001180015.pdf
46. H SafeLine είναι θ μοναδικι ανοικτι γραμμι καταγγελιϊν παράνομου
περιεχομζνου ςτο Διαδίκτυο και επίςθμο μζλοσ του INHOPE (Διεκνισ
φνδεςμοσ Ανοικτϊν Γραμμϊν Διαδικτφου) από τισ 18 Οκτωβρίου 2005.
Ο όροσ "θλεκτρονικόσ εκφοβιςμόσ" δεν υπάρχει ςτον ποινικό κϊδικά. ¨Ο
θλεκτρονικόσ εκφοβιςμόσ δεν ορίηεται ωσ ζγκλθμα. Ζγκλθμα είναι ο τρόποσ
που αυτόσ εκφράηεται και ποινικοποιείται επιμζρουσ".
"Όταν μιλάμε για cyber bullying, μιλάμε για τραμπουκιςμοφσ, χριςθ
φωτογραφιϊν ι ψεφτικων προφίλ για εκφοβιςμό και δυςφιμθςθ και
παρόμοιεσ τακτικζσ". "Εκείνο που ποινικοποιείται λοιπόν είναι θ παραβίαςθ
και παραποίθςθ των προςωπικϊν δεδομζνων, θ ςυκοφαντικι δυςφιμιςθ, θ
εξφβριςθ, θ παραποίθςθ δεδομζνων και διϊκονται ανά περίπτωςθ".
(Μελιτίνθ Χριςτοδουλάκθ υπεφκυνθ επικοινωνίασ τθσ Safeline)