1. Õýö¿¿ ¿éë÷ë¿¿лэгч

2. Эмнэлгийн гоо зүй

3. Эмнэлгийн гоо зүй

4. Эмнэлгийн зүй

5. Эмнэлгийн зүй

6. Õýö¿¿ ºâ÷òºíèé òóõàé
òîäîðõîéëîëò
• Ñýòãýöèéí õóâüä ýìãýãòýé
• Ýð¿¿ë ìýíäèéí õóâüä ÿìàð íýãýí òóëãàìäñàí
àñóóäàëòàé
• Õóâü õ¿íèé õóâüä õàðüöàõàä àìàðã¿é
• Îí óäààí æèëèéí òóðø ÿìàð íýã àðõàã ºâ÷íººð
øàíàëñàí áóþó íèéãìèéí õàëàìæ àâ÷ ÷àäàõã¿é
áàéãàà íýãýí áîëíî.
/Adams&Murray 1998/

7. Õýö¿¿ ºâ÷òºí ãýæ õýí áý?
• “Ýì÷ , сувилагч íàðûí àëü áîëîõ
ýì÷ëýõýýñýý àéäàã ýñâýë
òºâºãøººäºã ºâ÷òºí ”
/Groves, 1978, Hankes, 1984/

8. Õýö¿¿ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí øîøãóóä
•
•
•
•
•
Ñrocks
Gomers
Frequent flyer
Shpos
Thick chart
•
•
•
•
•
•
Àëòàí çàãàñíû ýìãýí
Çàëüæèí
Äàðàìòëàã÷
Èõ ìýäýã÷
Øàëèã
Îðîí ãàðàí

9. Õýö¿¿ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ /Áèåèéí
áàéäëûí õóâüä/
• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷ ÿìàð íýãýí ñóóðü
•
ºâ÷òýé áàéäàã /ÀÄ èõýññýí, àðõàã
ïèåëîíåôðèò, ¿å ìº÷íèé ºâ÷èí, õàðøèë
çýðýã îëîí ºâ÷èí òîî÷ñîí/
Áèå ýðõòýí òîãòîëöîîíä íü 2 áà
ò¿¿íýýñ äýýø øèíæ òýìäýã, çîâèóð
èëýðñýí.

10. Õýö¿¿ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ /Çàí ¿éëèéí
õóâüä/
•
•
•
ßðüæ áàéãàà ç¿éë íü óòãà àâöàëäàà ìóóòàé
ªºðòºº õýò èõ à÷ õîëáîãäîë ºãñºí.
Áàðüöã¿é, ñýòãýë ñàíààíû õóâüä
òîãòâîðã¿é/ÿàõ ãýýä áàéãàà íü ìýäýãääýãã¿é/
• Àðèóí öýâýð ìóó ñàõèäàã
• Èõèéã øààðääàã.ýð¿¿ë ìýíäèéí òóñëàìæ
¿éë÷èëãýýã áîëîìæîîñ äàâóóëàí øààðäàã÷èä
• Çàëüòàé, ýñâýë õ¿í õýò èõ øàëãàñàí

11. Õýö¿¿ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ /Çàí ¿éëèéí
õóâüä/
• Òîëãîé ýðã¿¿ëñýí
• Áýëãèéí áóþó ººð áóñàä ç¿éëýýð
•
•
•
•
äàðàíãóéëàã÷
Çóóðñàí, íààëäñàí, õ¿íýýñ õýò èõ
õàìààðàëòàé
Ñýòãýë õàíàìæã¿é, ºñºðõºã
¯çëýãèéí òºãñãºëä íýìæ øèíý çîâèóð
õýëäýã
Ýì÷èéí çààâðûã áèåë¿¿ëäýãã¿é

12. Õýö¿¿ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ /Ñýòãýöèéí
õóâüä/
• Þìûã ¿íýëæ ä¿ãíýõ ÷àäâàð ìóó, áîäèò
•
•
•
áàéäëààñ õºíäèé
Õàðüöàõàä õýö¿¿
Òîäîðõîé áèø îéëãîìæã¿é çîâèóðóóä
Õýò èõýýð ñýòãýë çîâîõ

13. Õýö¿¿ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷
• “Áèäýíä äóðã¿é ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä
áóþó áèä ÷ äóðã¿é ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä”
Ed Shahady

14. Àñóóäëûí ã¿í ð¿¿ îðâîë
• ªíäºð íàñòàé, ãýð á¿ëèéí õóâüä
òîãòâîðã¿é, ýñâýë áýëýâñýðñýí,
àðõàã õóó÷ ºâ÷òýé õ¿ì¿¿ñ
• 722 ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí äóíä õèéñýí
ñóäàëãààíààñ ¿çýõýä 30% íü èéì
¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä áàéäàã.

15. Øàëòãààíóóä
• È÷èìòãèé, ººðèé㺺 ãýìòýé , ýñâýë
•
•
•
•
õýðýãã¿é ãýæ ¿çäýã
Ãàíöààðäàë, íèéãìýýñ
òóñãààðëàãäàõ
Õàÿãäàõààñ àéõ àéäàñòàé
Ñòðåññ
ªíãºðñºí àìüäðàëûí àéäàñ
/Õ¿÷èðõèéëýë/

16. • Ýìíýëãèéí õýðýãëýýíèé çîõèõ
•
•
ìýäëýãòýé
ªâ÷èí ýìãýã
Çàí õàðèëöààíû ººð÷ëºëòòýé

17. Õýö¿¿ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷òýé õàðüöàõ
çàð÷ìóóä
3 çàð÷èì áàéäàã.
• ªºð÷ëºëòèéí ¿å
øàòóóä/Prochaska&Clemente,1983/
• Shahady-èéí “Òàâòûí
çàð÷èì”/Shahady,1990/
• Õýö¿¿ ºâ÷òºíòýé õàðüöàõ ïðàêòèêèéí
ãàðûí àâëàãà/Gillette,2000/

18. Õàðèëöààíû àðãà çàìóóä
1. Ýì÷èéí òàëààñ õèéõ àëõàìóóä /Ýì÷
õ¿í ººðòºº ÿìà𠺺ð÷ëºëò õèéõ âý?/
2. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷äýý õèéõ ººð÷ëºëò¿¿ä
/¯éë÷ë¿¿ëýã÷ýý ÿàæ óäèðäàõ âý?/

19. CALMER
Òàéâøðóóëàõ 6 àëõàì

20. CALMER
•
•
•
•
•
•
C atalyst
A ltering your thoughts
L isten and make decision
M ake an agreement with patient
E ducation& Follow up
R each out& discuss your feelings

21. Catalyst
• ªºð÷ëºëòèéí òºëºº ººðèé㺺 ººð÷ëºõ

22. Altering your thoughts
• ªºðèéí ¿çýë áîäëûã ººð÷ëºõ

23. Listen and then make a decision
• Ñîíñîæ áàéæ øèéäâýð ãàðãàõ

24. Make an agreement with the
patient
• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷òýé çºâøèëöºëä õ¿ðýõ

25. Education and follow up
• Çààæ ñóðãàõ

26. Reach out and discuss your
feelings after seeing the patient
with trusted
• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èä èòãýë òºðñíèé
äàðàà ÿðèëöàæ çºâëºëäºõ

27. 2. ¯éë÷ë¿¿ëýã÷äýý õèéõ
ººð÷ëºëò¿¿ä
BATHE òåõíèê
B Assess the backround situation
A Assess the patients effect
T Determine the problem that is most
troubling for the patient
H Evaluate how the patient is handling the
problem
E Covey empathy

28. Assess the background
situation
• Õ¿íèé àñóóäëûã ìýäýõ, òàéëàõ

29. Assess the patients effect
• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èä íºëººëºõ /ººðèé㺺
èòã¿¿ëýõ/

30. Determine the problem that is most
troubling for the patient
• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéã õàìãèéí èõ çîâîîæ
áàéãàà àñóóäëûã ìýäýõ

31. Evaluate how the patient is
handling the problem
• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéí àñóóäàëä ÿàæ
õàíäàæ áàéãààã ¿íýëýõ

32. Covey empathy
• ¯éë÷ë¿¿ëýã÷ýý îéëãîæ áàéãààãàà
èëýðõèéëýõ

33. Õýðâýý òàíû á¿õ îðîëäëîãî
àìæèëòã¿é áîëáîë ÿàõ âý?
• “Ýìíýëãèéí ìýðãýæèëòíèé ¸ñ ç¿éí õýì
õýìæýý”3.18 –ä çààñíààð :
¯éë÷ë¿¿ëýã÷ íü ýìíýëãèéí ìýðãýæèëòýí,
ò¿¿íèé ìýðãýæèë íýãò íºõäºä
õ¿íäýòãýëã¿é õàíäñàõ, ¸ñ áóñààð
õàðèëöàõ çýðýã øàëòãààíû óëìààñ
ìýðãýæëèéí õàðèëöààãàà öààøèä
¿ðãýëæë¿¿ëýõ áîëîìæã¿é áàéäàë
¿¿ñâýë ýìíýëãèéí ìýðãýæèëòýí ò¿¿íä
òóñëàìæ ¿éë÷èëãýý ¿ðãýëæë¿¿ëýí
¿ç¿¿ëýõýýñ òàòãàëçàæ áîëíî ãýæ

34. Òºãñãºëä íü
Àç æàðãàëûã áè õ¿íèé ñýòãýëèéí ãàëààð
òºñººëäºã
Àëòàí íàðàí ãýðëýý áèäýíä àâ àäèëõàí õàéðëàäàã
áîëîõîîð
Àìüä ÿâàõûã áè áóñäàä õàéðàà ò¿ãýýõèéí íýð
ãýæ áîäíîì
Àç æàðãàëûã áè áóñäààñ õàéð õ¿ëýýñíèé íýð
ãýæ áîäíîì
Î.Äàøáàëáàð