3. 1. Zer da tsunamia?
Tsunamiak olatu edo olatu talde bat da, itsasoko ur kopuru
handia bertikalki eta laster despertatzen denean sortua.
Fenomeno natural hau lurgaineko zein itzaspeko lurrikara,
luze,sumendi erupzio zein meteorito handien talka batek sortuta
izan daitezke .Itzaspeko eztanda atomikoen ere sortu omen
daitezke . Horregatik nahiz eta olatu erraldoi itzura izan , ez dira
egiazko olatuak hauek haizeak eraginkoak baitira.
4. 2. Zergatik gertatzen da?
Fenomeno natural hau lurgaineko zein itzaspeko
lurrikara,sumendiak erupzioa zein meteorito handien talka batek
sortua izan daiteke.
●
Lurrikarak: Itsasoan gertatzen den mugimendua sortzen
duen olatua.
●
Sumendiak: Sumendiak lur aspiko konoak dira eta
erupzioarekin ateratzen diren harri erraldoiak uraren
mugimendua sortzen du.
●
Meteoritoak: Meteoritoak ezpazioko harri handiak
dira.Itsasoan talka egiten duenean tsunami bat sortzen du.
5. 3. Zeintzuk dira ondorioak?
Tsunamiak oso-oso handiak direnez, herriak edo hiriak
hondatzen dituzte. Etxeak,garraiobideak,kaleak...ere desagertu
ahal dira.Pertsonak zaurituta edo hilda suertatu ahal dira.
Batzuetan jendea harrapatuta geratzen da etxeetan. Helikopteroak,
anbulantziak...epe horretan ez daude geldirik.
6. 4. Tsunamiak munduan
Tsunami famatuenak hauek dira:
-krakatoan (1883)
-Mesian (1908)
-Ozeano pazifikoan (1946)
-Alaska (1958)
-Valdivia (1960)
-Tumaco (1979)
-Nicaraua (1992)
-Hokaido (1993)
-Ozeano indiko (2004)
-Txilen (2010)
-Japonian (2011)
Normalean hurrengo lekuetan gertatzen dira:
Tsunami gehienak Ozeano Bareko kostetan sortzen dira.Hiri hauek
hondatzen dituzte normalean: Japonian, Chinan, Indian, Rusia, Indonesia,
Australia, Filipinan, Vietnan...
